INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. u. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. u. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko x, przedstawione we wniosku z dnia 23 listopada 2009 r. (data wpływu 16 grudnia 2009 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie kosztów uzyskania przychodów jest:

• nieprawidłowe z tytułu poczęstunku w restauracji,
• prawidłowe w pozostałym zakresie.

UZASADNIENIE

W dniu 16 grudnia 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie kosztów uzyskania przychodów.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka organizuje okazjonalnie spotkania z kontrahentami. w czasie tych spotkań omawiane są różnego rodzaju sprawy biznesowe. Przykładowo Spółka ustala warunki sprzedaży towarów, przedstawia, aktualną ofertę handlową, negocjuje postanowienia umów zawieranych z kontrahentami, itp.

Przedstawiciel Spółki odwiedzając danego kontrahenta proponuje mu spotkanie w restauracji. Kontrahenci Wnioskodawcy często prowadzą swoją działalność w miejscach, w których nie ma wydzielonej sali konferencyjnej czy pomieszczenia, w którym można prowadzić negocjacje handlowe, omawiać warunki współpracy. Zdarza się też, że kontrahent proponuje spotkanie w restauracji zamiast w biurze Spółki ze względu na łatwiejszy dojazd, itp.

Kontrahenci, zwłaszcza dostawcy Spółki pochodzą z różnych, zazwyczaj dalekich od siedziby Spółki miejscowości, a pragnąc zapewnić im komfortowe warunki pertraktacji, należy zapewnić posiłek. Jeśli spotkana z nimi odbywają się w biurze Spółki, Spółka w czasie spotkań zapewnia herbatę, kawę, cukier, śmietankę do kawy, drobne słodycze, czy też kanapki - tzw. drobny poczęstunek, zwłaszcza, jeżeli spotkanie się przedłuża. Zdarza się również, że spotkanie z kontrahentem ma miejsce poza biurem Spółki, np. przedstawiciel Spółki proponuje kontrahentowi spotkanie w restauracji. w takim wypadku Spółka ponosi koszt posiłku (np. lunchu, obiadu, kolacji). Spółka umawia się zazwyczaj w restauracji i zamawia posiłki z menu.

Wnioskodawca pragnie podkreślić, że takie spotkanie nie ma charakteru wytwornej i okazałej kolacji (obiadu lub lunchu), czy specjalnie zorganizowanej imprezy. Celem organizowania tego typu spotkań jest stworzenie warunków do omówienia bieżących spraw biznesowych, konkretnych spraw związanych ze współpracą z danym kontrahentem. Zdecydowanie natomiast należy wykluczyć jako cel spotkań okazanie przepychu, jak również wykreowanie, czy utrwalenie pozytywnego wizerunku.

Wydatki dotyczące spotkań z kontrahentami są dokumentowane rachunkami lub fakturami VAT wystawionymi na Spółkę.

Wspólnikami Spółki Komandytowej są osoby fizyczne i spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Około 90 procent dochodów przypada na osoby fizyczne, dlatego też zapytanie dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy wydatki ponoszone w związku z organizacją spotkań z kontrahentami (w tym wydatki na nabycie drobnego poczęstunku, napojów, zapłata za posiłek w restauracji) stanowią koszty uzyskania przychodów zgodnie z ustawą z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. u. z 2000 r. Nr 14, poz. 176)...

Zdaniem Wnioskodawcy, poniesione przez Spółkę wydatki nie wiążą się z okazałością, wytwornością, a zatem nie mają charakteru reprezentacyjnego. Zaproszenie kontrahenta na kawę, „zwykły” lunch, czy obiad do restauracji nie jest działaniem o charakterze nadzwyczajnym. Jest to powszechnie spotykana praktyka. Posiłek spożywany w restauracji nie jest „okazały” ani „wykwintny”, bo powodem organizacji spotkania w restauracji nie jest chęć zaimponowania kontrahentowi okazałością czy wystawnością. Tym samym brak podstaw aby uznać, iż ponoszone przez Spółkę wydatki związane z organizacją spotkań z kontrahentami spełniały przesłanki wymienione w art. 23 ust. 1 pkt 23 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, wyłączające je z kosztów uzyskania przychodów.

W art. 23 ust. 1 pkt 23 ww. ustawy ustawodawca wyłączył wydatki na reprezentację, w szczególności poniesione na usługi gastronomiczne zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych. Jednak ustawa ta, ani też żadna inna ustawa podatkowa nie definiuje pojęcia reprezentacji. Zatem przy wykładni tego pojęcia należy sięgnąć do definicji słownikowej w celu ustalenia, jakie ma ono znaczenie w języku powszechnym.

W interpretacji indywidualnej dokonanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie (IPPB3/423-1062/08-2/MW) odniósł się on do interpretacji słownikowej pojęcia reprezentacji - zgodnie z Uniwersalnym Słownikiem Języka Polskiego pod redakcją prof. Stanisława Dubisza (Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007) stwierdzając, że reprezentacja oznacza „okazałość, wystawność w czyimś sposobie życia związaną ze stanowiskiem, pozycją społeczną”.

Wnioskodawca zgadza się z interpretacją Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 27 sierpnia 2009 r. (sygn. IPPB5/4240-24/09-2/AM), w której organ interpretujący stwierdza, że „reprezentacja to przede wszystkim każde działanie skierowane do istniejących lub potencjalnych kontrahentów podatnika lub osoby trzeciej w celu stworzenia oczekiwanego wizerunku podatnika w celu ułatwienia zawarcia umowy lub stworzenia korzystnych warunków jej zawarcia. Wydatki na reprezentację to koszty, jakie ponosi podatnik w celu wykreowania swojego pozytywnego wizerunku, uwypuklenia swojej zasobności, profesjonalizmu. Wydatki te jednocześnie w sposób pośredni promują firmę. Pojęcie reprezentacji dotyczy kontaktów podatnika w stosunkach z innymi podmiotami i pozostaje w związku z zakresem prowadzonej przez podatnika działalności”. Pogląd ten znajduje potwierdzenie — w wyroku WSA w Warszawie z dnia 21 stycznia 2009 r. (sygn. III SAlWa 1597/08). Organizacja spotkań biznesowych z kontrahentami nie wiąże się według opinii Wnioskodawcy z chęcią zaimponowania kontrahentowi okazałością, czy wystawnością.

Uzasadniając stanowisko, Wnioskodawca odnosi się do interpretacji organów podatkowych:

1. pisma Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 30 października 2008 r. (sygn. IPPB3/423-1220/08-2/MW),
2. interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 6 stycznia 2009 r. (sygn. ILPB3/423-666/08-2/KS), w którym stwierdził on, że „(...) wydatki ponoszone na zakup produktów spożywczych typu kawa, herbata, napoje, cukier w celu poczęstowania klientów oraz potencjalnych klientów, stanowią zwyczajowy poczęstunek klientów i należą do powszechnie obowiązujących kanonów kultury. Przedmiotowe wydatki stanowią koszt uzyskania przychodu, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, pod warunkiem, że wydatki te nie posiadają charakteru okazałości”,
3. interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 23 października 2008 r. (sygn. IPPB3/423-1062/08-2/MW),
4. interpretacji indywidualnej dokonanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 13 sierpnia 2008 r. (sygn. IBPB3/423-405/08/PC).

Wskazuje również wyrok WSA w Warszawie z dnia 12 czerwca 2008 r. (III SA/Wa 157/08) oraz na wyrok z dnia 27 listopada 2008 r. (sygn. l SA/Łd 1112/08) WSA w Łodzi, w którym opowiedział się on za możliwością zaliczania do kosztów uzyskania przychodów wydatków na zakup kawy oraz usługi gastronomiczno-hotelowej w sytuacji, gdy wydatki te są związane z organizacją spotkania biznesowego.

Przedstawiciel Spółki zapraszając danego kontrahenta do restauracji płaci za takie spotkanie, gdyż tego wymagają zasady dobrego wychowania. Trudno byłoby wymagać od zaproszonego kontrahenta, aby sam uregulował swój rachunek. Powszechnie przyjętą zasadą jest bowiem to, że osoba zapraszająca do restauracji ponosi koszt takiego spotkania.

Zdaniem Wnioskodawcy, wyłączenie z kosztów uzyskania przychodów kosztów reprezentacji ma charakter wyjątku od ogólnej zasady zaliczania do kosztów uzyskania przychodów wszystkich wydatków poniesionych w celu uzyskania przychodów. Dlatego też przepis art. 23 ust. 1 pkt 23 cyt. ustawy musi być interpretowany ściśle. w literaturze przedmiotu, za podstawową zasadę podatku dochodowego uznaje się bowiem pomniejszenie przychodu o wydatki stanowiące koszty uzyskania przychodu, a wszystkie wyjątki od tej zasady, zwłaszcza określone w art. 23 ust. 1 ustawy, nakazuje się interpretować w taki sposób, by jak najmniejszy był zakres wyłączeń z tychże kosztów („Leksykon kosztów uzyskania przychodów w podatku dochodowym od osób prawnych z uwzględnieniem regulacji prawa bilansowego”, W. Nykiel. A. Mariański, D. Strzelec, E. Walińska, W. Bojanowicz. A. Wencel, Gdańsk 2007, s. 25 i następne).

Wobec powyższego, Wnioskodawca uważa, że wydatki ponoszone w związku z organizacją spotkań z kontrahentami (w tym wydatki na nabycie drobnego poczęstunku, napojów, zapłata za posiłek w restauracji) stanowią koszty uzyskania przychodów zgodnie z ustawą z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. u z 2000 r. Nr 14 poz.176).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za:

• nieprawidłowe z tytułu poczęstunku w restauracji,
• prawidłowe w pozostałym zakresie.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. u. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ww. ustawy.

W powołanym wyżej przepisie ustawodawca nie podaje enumeratywnie, jakie konkretne wydatki mogą być uznane za koszty uzyskania przychodów. Wskazuje jedynie, że aby określony koszt mógł być uznany za koszt uzyskania przychodu:

• musi pozostawać w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą;

• nie może być wymieniony w katalogu wydatków nie uznawanych za koszty uzyskania przychodów (art. 23 ust. 1 ustawy);

• musi być udokumentowany prawidłowo oraz w sposób nie budzący wątpliwości.

Stosownie do treści art. 23 ust. 1 pkt 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kosztów reprezentacji, w szczególności poniesionych na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych.

Z uwagi na fakt, iż przepisy prawa podatkowego nie definiują pojęcia „reprezentacji” należy – zgodnie z zasadami wykładni językowej przepisów prawa – odnieść się do definicji słownikowej tego pojęcia. w internetowym wydaniu Słownika Języka Polskiego PWN (http://sjp.pwn.pl) pojęcie to zostało zdefiniowane następująco: „reprezentacja” to „okazałość, wystawność w czyimś sposobie życia, związana ze stanowiskiem, pozycją społeczną”.

Przenosząc definicję słownikową na grunt ustaw podatkowych, zgodnie z przyjętym od lat poglądem doktryny prawa podatkowego, za reprezentację uznaje się „występowanie w imieniu podatnika (firmy), wiążące się z okazałością i wytwornością, w celu wywołania jak najlepszego wrażenia przy reprezentowaniu firmy. Reprezentacja to przede wszystkim działania polegające na kontaktach oficjalnych i handlowych z innymi podmiotami gospodarczymi, związane w szczególności z utrzymywaniem delegacji lub kontrahentów, uczestnictwem w przyjęciach związanych z pobytem tych podmiotów.

Wydatki na reprezentację to koszty, jakie ponosi podatnik w celu wykreowania swojego pozytywnego wizerunku, uwypuklenia swojej zasobności, profesjonalizmu. Wydatki te jednocześnie w sposób pośredni promują firmę. Pojęcie reprezentacji dotyczy kontaktów podatnika w stosunkach z innymi podmiotami.

Należy jednocześnie zaznaczyć, iż prawidłowe zaliczenie wydatku do kosztów uzyskania przychodów uwarunkowane jest wykazaniem jego celowości i związku z przychodem, jak i prawidłowym udokumentowaniem. Trzeba pamiętać, że to na podatniku ciąży obowiązek wykazania związku poniesionych wydatków z przychodami, bo to on wywodzi skutki prawne w postaci zmniejszenia zobowiązania podatkowego.

Ze złożonego wniosku wynika, że Wnioskodawca organizuje okazjonalne spotkania z kontrahentami, w czasie których omawiane są różnego rodzaju sprawy biznesowe, tj. ustalane są warunki sprzedaży towarów, przedstawiana jest aktualna oferta handlowa oraz negocjowane są postanowienia zawartych z kontrahentami umów itp. w niektórych sytuacjach spółka organizuje te spotkania poza siedzibą, w restauracji, ponosząc koszt np. lunchu, obiadu czy kolacji. Spotkania te nie mają charakteru okazałości, czy wykreowania pozytywnego wizerunku firmy, ich celem jest omówienie ważnych dla firmy warunków współpracy z klientami. Jeśli spotkania z kontrahentami odbywają się w biurze Spółki, Spółka w czasie spotkań zapewnia herbatę, kawę, cukier, śmietankę do kawy, drobne słodycze, czy też kanapki – tzw. drobny poczęstunek.

Odnosząc powyższe do przedstawionych we wniosku informacji należy stwierdzić, iż rozstrzygnięcie czy wydatki, o których mowa mogą stanowić koszty uzyskania przychodów zależy od tego, czy dotyczą one reprezentacji, tj. czy wydatki na usługi gastronomiczne ukierunkowane są na reprezentowanie firmy oraz budowanie jej prestiżu (wizerunku).

W ocenie tutejszego Organu wydatki na usługi gastronomiczne w lokalach zewnętrznych (restauracjach), wiążą się z tworzeniem i utrwalaniem pozytywnego wizerunku firmy. Pomimo tego, że w czasie spotkań, omawiane są sprawy związane z prowadzoną działalnością handlową Spółki to wątpliwości budzi miejsce takiego spotkania, tj. poza siedzibą firmy. Trudno wykazać zatem inny niż reprezentacja cel poniesienia tych wydatków. w kontekście zdefiniowanego wyżej pojęcia „reprezentacja” oraz z analizy przytoczonego art. 23 ust. 1 pkt 23 ww. ustawy, jednoznacznie wynika, iż ponoszone przez Wnioskodawcę wydatki na zorganizowanie spotkań w restauracjach są wydatkami na reprezentację i jako takie nie mogą być zaliczane do kosztów uzyskania przychodów.

Druga grupa wydatków, o których mowa we wniosku to wydatki ponoszone podczas spotkań w biurze Spółki na tzw. drobny poczęstunek kawę, herbatę, cukier, śmietankę do kawy, drobne słodycze, kanapki. Niewątpliwie w takiej sytuacji nie można mówić, iż celem podejmowanych działań jest reprezentacja rozumiana jako kreowanie pozytywnego wizerunku „na zewnątrz” wiążąca się z okazałością i wystawnością. w związku z powyższym, wydatki związane z drobnym poczęstunkiem w biurze Spółki nie mają charakteru reprezentacyjnego, a więc nie podlegają ograniczeniom w zakresie zaliczenia ich do kosztów, wynikającym z art. 23 ust. 1 pkt 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wydatki te, mogą stanowić koszty uzyskania przychodów, o ile mają związek z przychodem i są odpowiednio udokumentowane.

Reasumując, wydatków na reprezentację nie stanowią wydatki ponoszone podczas spotkań odbywających się w biurze Spółki, mające charakter skromnego posiłku lub poczęstunku (m.in. kawa, herbata, cukier, śmietanka do kawy, drobne słodycze, kanapki, itp.), o ile poniesione wydatki nie będą posiadały charakteru wydatków wpływających na polepszenie prestiżu (wizerunku) firmy. Nieprawidłowo jednak Wnioskodawca określił jako nie mające charakteru reprezentacji wydatki na usługi gastronomiczne w czasie spotkań w restauracjach.

Jak wykazano, są to wydatki na reprezentację i wobec tego nie stanowią kosztów uzyskania przychodów w myśl art. 23 ust. 1 pkt 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Należy podkreślić, że o zakwalifikowaniu poszczególnych wydatków do kosztów uzyskania przychodów decyduje podmiot prowadzący działalność gospodarczą, który w swoim własnym interesie winien wykazać istnienie związku przyczynowo-skutkowego poniesionych wydatków z uzyskiwanymi przychodami.

Należy również zwrócić uwagę, że poniesione wydatki można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów pod warunkiem prawidłowego ich udokumentowania.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Odnosząc się do powołanych przez Wnioskodawcę wyroków Sądów Administracyjnych tut. Organ informuje, że w myśl zasady wyrażonej w art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. u. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) został one wydane w indywidualnych sprawach i dotyczą wyłącznie tych sprawy, w których zapadły.

Odnosząc się natomiast do powołanych przez Wnioskodawcę pism co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego, tut. Organ informuje, że zostały one wydane w indywidualnych sprawach i nie mają zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. u. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.