INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 24.08.2009 r. (data wpływu 26.08.2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania otrzymanego odszkodowania na podstawie zawartej ugody sądowej – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 26.08. 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania otrzymanego odszkodowania na podstawie zawartej ugody sądowej.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Dnia 18.01.2008 r. w biurze podawczym Sądu Rejonowego Wnioskodawczyni złożyła pozew przeciwko obecnie byłemu pracodawcy tj. firmie D. Jednym z wniosków pozwu było zasądzenie na rzecz Wnioskodawczyni pewnej kwoty z tytułu odszkodowania za naruszenie przez pozwanego obowiązku równego traktowania w zatrudnieniu mającego postać niekorzystnego ukształtowania jej wynagrodzenia wyrażającego się poprzez pomijanie jej przy dokonywaniu podwyżek wynagrodzeń przyznawanych pracownikom spółki. Na rozprawie w dniu 22 stycznia 2009 r. została przez strony zawarta ugoda. Pozwana firma zobowiązała się wypłacić na rzecz Wnioskodawczyni kwotę 15 000 zł. tytułem odszkodowania w terminie 14 dni od dnia zawarcia ugody. Na pytanie pozwanej firmy, czy można wpisać, że jest to kwota brutto przewodniczący zapewnił, że nie ma to znaczenia ponieważ ugody sądowe nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Kwota która wpłynęła na konto Wnioskodawczyni była kwotą pomniejszoną o podatek dochodowy od osób fizycznych.

W związku z powyższym Wnioskodawczyni udała się do księgowości w sądzie, gdzie została zapewniona, że od takiej ugody sądowej nie powinien być naliczony podatek dochodowy od osób fizycznych.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Czy w przypadku ugody sądowej kwota odszkodowania podlega podatkowi dochodowemu od osób fizycznych. Czy firma pozwana słusznie odprowadziła podatek dochodowy w imieniu Wnioskodawczyni, mimo, że w momencie zaistnienia faktu podpisania ugody sądowej Wnioskodawczyni nie była już pracownikiem tej firmy. Czy Wnioskodawczyni powinna sama zapłacić tego podatku, jeśli już w ogóle podatek powinien zostać uiszczony.

Zdaniem Wnioskodawcy, ustawa z dnia 25 kwietnia 2008 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ( Dz. U z dnia 06 czerwca 2008 r., Nr 97, poz. 623) uściśliła sporną regulację, która otrzymała brzmienie: „odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe”. Nowe przepisy zaczęły obowiązywać po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, a więc od 21 czerwca 2008 r. Do tego czasu na mocy art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawodawca przewidział, że podatnicy musieli uiszczać podatek m.in od odszkodowań wynikających z zawartych umów i ugód. W piśmie z 30 grudnia 2004 r. PB5/MC-066-496-1891/04 resort finansów wyjaśnił bowiem, iż odszkodowanie wypłacone na podstawie ugody sądowej podlega opodatkowaniu. Takiej wykładni sprzeciwił się w orzeczeniu z dnia 29 listopada 2006 r. Trybunał Konstytucyjny SK 51/06. Zmianę w przepisach zapewniła ustawa z dnia 25 kwietnia 2008 r. Dz. U z 6 czerwca 2008 r. Nr 97, poz.623). Przepisy tej ustawy obowiązują od 21 czerwca 2008 r. Według oceny Wnioskodawczyni od odszkodowania wypłaconego na podstawie ugody sądowej nie trzeba płacić podatku dochodowego od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie należy wyjaśnić, iż stanowisko Wnioskodawczyni w zakresie zwolnienia od podatku dochodowego otrzymanego odszkodowania uznano za prawidłowe, jednakże uzasadnienie prawne jest odmienne od uzasadnienia przedstawionego przez Wnioskodawczynię.

Zgodnie z zasadą wyrażoną w treści art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21 , 52 , 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Natomiast zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy źródłami przychodów są m.in.: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Za przychód ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uważa się w myśl art. 12 ust. 1 ww. ustawy, wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za nie wykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Stosownie do treści art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunku pracy z przyczyn nie dotyczących pracowników,
3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działalnością gospodarczą,
6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód.
   
   

Natomiast przepis art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, iż wolne od podatku dochodowego są również inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

1. otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
2. dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.
   
   

Pojęcie odszkodowania i zadośćuczynienia ma swoje źródła w uregulowaniach prawa cywilnego. Ujmując je najprościej, odszkodowanie ma na celu naprawienie powstałej szkody materialnej obejmującej zarówno straty jak i utracone korzyści /zgodnie z art. 361 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. nr 16 poz. 93 z późn zm.),odszkodowanie dotyczy szkody wyrządzonej deliktem bądź przez niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy/. Zadośćuczynienie zaś ma na celu naprawienie wyrządzonej krzywdy na osobie a więc szkody niematerialnej - na której wysokość składają się cierpienia pokrzywdzonego, tak fizyczne jak i psychiczne.

W myśl przepisu art. 183d ustawy z dnia 26 czerwca 1976 r. Kodeks pracy (tj. Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) osoba, wobec której pracodawca naruszył zasadę równego traktowania w zatrudnieniu, ma prawo do odszkodowania w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę, ustalane na podstawie odrębnych przepisów.

Z brzmienia przywołanego przepisu wyraźnie wynika, że świadczenie przewidziane przez ustawodawcę to odszkodowanie mające na celu wyrównanie poniesionej przez pracownika szkody. Zakładając, więc że ugoda sądowa zawarta między podatnikiem a jego pracodawcą dotyczyła odszkodowania za naruszenie obowiązku równego traktowania w zatrudnieniu poprzez pomijanie go przy dokonywaniu podwyżek wynagrodzenia, podstawą dochodzonego odszkodowania powinna być norma art. 18 3d k.p.

Zgodnie z cytowanym art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku są otrzymane odszkodowania jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw (poza wyjątkami wskazanymi w ust. 1 pkt 3, które jednak nie obejmują przedmiotowego odszkodowania).

Jak wynika z opisanego we wniosku stanu faktycznego na podstawie zawartej ugody sądowej Spółka, jako pracodawca, wypłaciła byłemu pracownikowi odszkodowanie w kwocie 15 000 zł. Przedmiotem toczącego się między pracodawcą a pracownikiem sporu sądowego, zakończonego zawarciem ww. ugody były roszczenia drugiej ze wspomnianych stron, dotyczące zapłaty odszkodowania za niekorzystne kształtowanie jej wynagrodzenia w stosunku do wynagrodzenia innych pracowników Spółki.

Mając na uwadze powyższe zauważyć należy, że przyznane odszkodowanie, jak i zasady jego ustalania, wynika wprost z przepisu art. 18 3d k.p. A zatem w przedmiotowej sprawie nie znajdzie zastosowania przepis art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W przepisie tym ustawodawca używa sformułowania „inne odszkodowania lub zadośćuczynienia”. Należy przez to rozumieć te odszkodowania i zadośćuczynienia, które nie zostały wprost wymienione w katalogu zwolnień podatkowych. A co za tym idzie inne niż te, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw. Stąd, odszkodowanie należne pracownikowi z tytułu naruszenia przez pracodawcę zasady równego traktowania w zatrudnieniu, nawet jeśli otrzymywane jest na podstawie wyroku bądź ugody sądowej, nie będzie objęte dyspozycją przepisu art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Bowiem zasady jego ustalania zostały wprost określone w ustawie.

Reasumując należy stwierdzić, iż odszkodowanie otrzymane przez Wnioskodawczynię w wyniku zawartej ugody sądowej nie będzie zwolnione z podatku dochodowego na mocy art. 21 ust. 1 pkt 3b cyt. ww. ustawy.

Będzie natomiast korzystało ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym na podstawie art. 21 ust.1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Skoro kwota otrzymanego odszkodowania korzysta ze zwolnienia to tym samym Spółka od wypłaconego odszkodowania nie miała obowiązku pobrania zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1Maja 10, 09-402 Płock.