Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPP1/443-862/12-3/ISZ
z 7 grudnia 2012 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 23.08.2012 r. (data wpływu 17.09.2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia podstawy opodatkowania – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17.09.2012 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia podstawy opodatkowania.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawiony następujące zdarzenie przyszłe.

Bank S.A. (dalej: Wnioskodawca”) prowadzi działalność w zakresie m.in. udzielania kredytów i pożyczek. Usługi finansowania skierowane są zarówno do odbiorców korporacyjnych oraz detalicznych, jak również do podmiotów zależnych od Wnioskodawcy.
W grupie kapitałowej Wnioskodawcy funkcjonuje spółka B. Leasing Sp. z o.o. (dalej: „Spółka Leasingowa”), której działalność polega na świadczeniu usług leasingu mających na celu finansowanie ruchomości — urządzeń i środków transportu oraz nieruchomości.

Zarówno Wnioskodawca, jak też Spółka Leasingowa są podmiotami świadczącymi usługi na terytorium Polski posiadającymi status podatnika podatku VAT w rozumieniu art. 15 ustawy VAT.
Ze względu na plany rozwojowe, Spółka Leasingowa poszukuje źródeł finansowania umożliwiających bardziej dynamiczny rozwój, co pozwoli jej na świadczenie usług zgodnie z rosnącym zapotrzebowaniem i wymaganiami klientów (dalej: „Klienci”).

Dodatkowo, Komisja Nadzoru Finansowego podjęła Uchwałę (Uchwała dnia 19 czerwca 2012r.) zmieniającą uchwałę w sprawie szczegółowych zasad i warunków uwzględniania zaangażowań przy ustalaniu przestrzegania limitu koncentracji zaangażowań i limitu dużych zaangażowań oraz uchwałę w sprawie wymagań dotyczących identyfikacji. monitorowania i kontroli koncentracji zaangażowań, w tym dużych zaangażowań, w której rozciągnęła limity koncentracji w zakresie finansowania m.in. na podmioty zależne od B, poprzez wyłączenie z zakresu zwolnienia z obowiązku utrzymywania 20% limit zaangażowania ekspozycji kredytowych wobec spółek zależnych.

Mając powyższe na uwadze, Bank poszukuje alternatywnych rozwiązań w zakresie finansowania Spółki Leasingowej. Efektywnym i korzystnym ekonomicznie rozwiązaniem może być wprowadzenie nowego modelu finansowania polegającego na udzieleniu Spółce Leasingowej finansowania w zamian za przeniesienie przez Spółkę Leasingową na rzecz Wnioskodawcy przedmiotów leasingu objętych zawieranymi przez Spółkę Leasingową umowami leasingu. Z uwagi jednakże na fakt, iż bardzo często zdarza się, że przeniesienie własności przedmiotów leasingu na inny podmiot jest utrudnione lub niemożliwe, udzielenie finansowania może faktycznie następować w zamian za aktywa w postaci praw majątkowych do przyszłych przepływów pieniężnych wynikających z portfela umów leasingu.

W takiej sytuacji po przeniesieniu na Wnioskodawcę aktywów w postaci praw majątkowych do przyszłych przepływów pieniężnych wynikających z portfela zawartych przez Spółkę Leasingową umów leasingu, środki trwałe stanowiące przedmioty leasingu pozostawałyby własnością Spółki Leasingowej. Finansowanie będzie dokonywane okresowo i będzie dotyczyło określonej puli przyszłych przepływów z tytułu umów leasingu.

Przedmiotem transakcji (w miejsce przedmiotów leasingu) będą aktywa w postaci praw majątkowych do przyszłych przepływów pieniężnych wynikające z portfela zawartych przez Spółkę Leasingową umów leasingu operacyjnego lub finansowego. Powyższe przepływy pieniężne będą wynikały z portfela umów leasingu walutowego lub opartego o zmienną stopę oprocentowania. Zmienność wielkości przepływów oraz wartości aktywa uzależniona będzie od obiektywnych zmiennych, czyli wahań kursów waluty, w której wyrażone są umowy leasingu oraz wahania stóp oprocentowania finansowania umów leasingowych.

W ramach rozważanego modelu finansowania Wnioskodawca będzie przejmował aktywa w postaci praw majątkowych do przyszłych przepływów pieniężnych wynikających z portfela zawartych przez Spółkę Leasingową umów leasingu, ale nie będzie przejmował ryzyka związanego z niewypłacalnością Klientów Spółki Leasingowej.

Wnioskodawca poza finansowaniem działalności Spółki Leasingowej, może wykonywać również czynności o charakterze merytorycznym oraz administracyjnym, takie jak np.:

• dokonywanie oceny wypłacalności i badania wiarygodności kredytowej Klientów Spółki Leasingowej będących stroną umów leasingu zawartych ze Spółką Leasingową, aktywa z tytułu których mogą być przedmiotem rozważanego finansowania,
  
• inkasowanie spłat przez Klientów Spółki Leasingowej należności wynikających z zawartych umów leasingu — Klienci będą dokonywać spłat na specjalnie utworzony w tym celu rachunek Spółki Leasingowej prowadzony przez Wnioskodawcę,
  
• monitorowanie spłat przez Klientów Spółki Leasingowej.
  
  

Przeniesienie aktywów w postaci praw majątkowych do przyszłych przepływów pieniężnych wynikających z portfela zawartych przez Spółkę Leasingową umów leasingu w ramach usługi finansowania będzie następowało w zamian za kwotę finansowania. W związku z tym Wnioskodawca wystawi Spółce Leasingowej fakturę na kwotę, za jaką nabędzie aktywa w postaci praw majątkowych do przyszłych przepływów pieniężnych (tj. na kwotę finansowania).

Rozważany model finansowania jest specyficzny i zakłada nietypową konstrukcję udostępnienia finansowania w zamian za przeniesienie aktywów w postaci praw majątkowych do przyszłych przepływów pieniężnych wynikających z portfela zawartych umów leasingu (zamiast przedmiotów leasingu, których przeniesienie własności na Wnioskodawcę jest utrudnione lub niemożliwe, gdyż powodowałoby zmianę strony umowy leasingu), co istotnie odróżnia go od innych produktów Wnioskodawcy opartych na finansowaniu.

Mając na uwadze powyższe potencjalne zdarzenia zachodzące w działalności Wnioskodawcy, Wnioskodawca chciałby uzyskać potwierdzenie swojej oceny skutków podatkowych jakie w przyszłości wywołają opisane i planowane przez niego zdarzenia (przyszłe).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie (oznaczone we wniosku nr 2).

W jaki sposób Wnioskodawca powinien ustalić podstawę opodatkowania podatkiem VAT usługi świadczonej przez Wnioskodawcę na rzecz Spółki Leasingowej?

Zdaniem Wnioskodawcy, podstawę opodatkowania podatkiem VAT usługi świadczonej przez Wnioskodawcę na rzecz Spółki Leasingowej należy ustalić w wysokości kwoty finansowania, jaką Wnioskodawca udostępni Spółce Leasingowej, pomniejszonej o podatek VAT należny, ponieważ kwota ta stanowi wynagrodzenie za świadczoną przez Wnioskodawcę usługę.

Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy VAT podstawą opodatkowania podatkiem VAT jest obrót rozumiany jako „kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku”.

W sytuacji będącej przedmiotem niniejszego wniosku nie jest możliwe ustalenie kwoty wynagrodzenia należnego Wnioskodawcy od Spółki Leasingowej za świadczenie usługi, z uwagi na fakt, iż nie można kwotowo oznaczyć faktycznej wartości nominalnej przyszłych przepływów pieniężnych wynikających z portfela zawartych umów leasingu. Wynika to z faktu, iż przedmiotem usługi będą wierzytelności wynikające z umów leasingu walutowego lub opartego o zmienną stopę oprocentowania. Ponadto może to wynikać ze zdarzeń objętych standardowymi zapisami umownymi (np. przedterminowe rozwiązanie umowy leasingu, zniszczenie przedmiotu leasingu, kradzież przedmiotu leasingu), w przypadku których sposób rozliczenia pomiędzy Spółką Leasingową i Klientem jest uregulowany w sposób szczególny. W związku z tym, w ocenie Wnioskodawcy, podstawą opodatkowania będzie kwota finansowania, jaką Wnioskodawca udostępni Spółce Leasingowej pomniejszona o podatek VAT należny, i która zostanie określona co do kwoty w umowie zawartej pomiędzy Wnioskodawcą i Spółką Leasingową.

Potwierdzeniem prawidłowości zaprezentowanego stanowiska może być Interpretacja Dyrektora izby Skarbowej w Warszawie z dnia 23 lutego 2011 r. (sygn. IPPP2-443-910/10-2/AK) wydana w sprawie powiązanej ze sprawą, w której wydana została cytowana powyżej interpretacja z dnia 5 maja 2010 r. W przedmiotowej interpretacji organ uznał, że „W okolicznościach przedstawionych przez Wnioskodawcę nie można kwotowo oznaczyć wartości nominalnej przyszłych przepływów pieniężnych, a jedynie kwotę finansowania płaconą przez Bank Spółce z tytułu nabycia przyszłych wierzytelności. Odnosząc przywołane uregulowania ustawy o podatku od towarów i usług na grunt niniejszej sprawy, stwierdzić należy, że kwota za jaką Bank nabędzie prawa do przyszłych przepływów, ustalona w Umowie zawartej między Stronami i zapłacona przez Spółkę będzie stanowiła kwotę należną za udzielenie finansowania. Kwota ta będzie stanowić faktyczne wynagrodzenie Banku z tytułu świadczonej usługi. Zatem podstawą opodatkowania będzie ta kwota (ustalona przez Strony w umowie), pomniejszona o kwotę należnego podatku”.

Mając na uwadze powyższe, Wnioskodawca zwraca się z prośbą o potwierdzenie, że zaprezentowane powyżej stanowisko jest prawidłowe.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zakres tych czynności został zdefiniowany w art. 7 i art. 8 cyt. ustawy. Jak stanowi art. 7 ust. 1 cyt. ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Stosownie do art. 8 ust. 1 pkt 1 cyt. ustawy, przez świadczenie usług, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy, w tym również m.in. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej.

Kwestie dotyczące podstawy opodatkowania reguluje art. 29 ustawy. W myśl art. 29 ust. 1, podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

W świetle powyższego stwierdzić należy, iż przepisy ustawy nie ograniczają podatnika w swobodzie ustalania ceny. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży.
Wskazać należy, że w określonych sytuacjach Organ może określić inną wysokość obrotu.

Zgodnie bowiem z art. 32 ust. 1 ustawy, w przypadku gdy między nabywcą a dokonującym dostawy towarów lub usługodawcą istnieje związek, o którym mowa w ust. 2, oraz w przypadku gdy wynagrodzenie jest:

1. niższe od wartości rynkowej, a nabywca towarów lub usług nie ma zgodnie z art. 86, 88 i 90 oraz z przepisami wydanymi na podstawie art. 92 ust. 3 pełnego prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,
   
2. niższe od wartości rynkowej, a dokonujący dostawy towarów lub usługodawca nie ma zgodnie z art. 86, 88 i 90 oraz z przepisami wydanymi na podstawie art. 92 ust. 3 pełnego prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a dostawa towarów lub świadczenie usług są zwolnione od podatku,
   
3. wyższe od wartości rynkowej, a dokonujący dostawy towarów lub usługodawca nie ma zgodnie z art. 86, 88 i 90 oraz z przepisami wydanymi na podstawie art. 92 ust. 3 pełnego prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego
   

- organ podatkowy określa wysokość obrotu na podstawie wartości rynkowej pomniejszonej o kwotę podatku, jeżeli okaże się, że związek ten miał wpływ na ustalenie wynagrodzenia z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług.

Związek, o którym mowa w ust. 1, istnieje, gdy między kontrahentami lub osobami pełniącymi u kontrahentów funkcje zarządzające, nadzorcze lub kontrolne zachodzą powiązania o charakterze rodzinnym lub z tytułu przysposobienia, kapitałowym, majątkowym lub wynikające ze stosunku pracy. Związek ten istnieje także, gdy którakolwiek z wymienionych osób łączy funkcje zarządzające, nadzorcze lub kontrolne u kontrahentów (art. 32 ust. 2 ustawy).

Z opisu sprawy wynika, iż w przedmiotowym zdarzeniu przyszłym ma dojść do udzielenia Spółce – podmiotowi zależnemu finansowania poprzez odsprzedaż przez Spółkę na rzecz Banku przyszłych praw do przepływów pieniężnych z tytułu zawartych umów leasingu.

Wierzytelność jest prawem majątkowym, które może być przedmiotem obrotu gospodarczego. Instytucja przelewu wierzytelności została uregulowana przepisami art. 509-517 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.). Zgodnie z treścią art. 509 § 1 wyżej cytowanej ustawy, wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba, że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. W myśl § 2 cytowanego artykułu wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa (...). Przeniesienie wierzytelności z majątku dotychczasowego wierzyciela do majątku nabywcy wierzytelności następuje - w myśl art. 510 § 1 Kodeksu cywilnego - na podstawie umowy sprzedaży, zamiany, darowizny lub innej umowy zobowiązującej do przeniesienia wierzytelności, jest skutkiem rozporządzania tą wierzytelnością przez dotychczasowego wierzyciela i stanowi wykonanie przez niego przysługującego mu prawa własności.

Istotą przelewu wierzytelności jest zatem umowa zawierana przez wierzyciela z osobą trzecią, na mocy której osoba ta nabywa od wierzyciela przysługującą mu wierzytelność. W wyniku przelewu wierzytelności prawa przysługujące dotychczasowemu wierzycielowi przechodzą na nabywcę wierzytelności, przy czym sam stosunek zobowiązaniowy nie ulega zmianie. Na podstawie umowy przelewu wierzytelności, cesjonariusz może dochodzić spełnienia określonego świadczenia od dłużnika, przysługuje mu również uprawnienie do rozporządzania wierzytelnością poprzez jej dalszą odsprzedaż, zamianę, darowiznę, zapis w testamencie lub zastaw. W zamian za nabywaną wierzytelność cesjonariusz (nabywca) zobowiązuje się do spełnienia określonego świadczenia na rzecz cedenta. Spełnienie świadczenia, wynikającego z umowy przelewu nastąpi, gdy cedent przeniesie wierzytelność na cesjonariusza, a on zapłaci mu cenę za cedowaną wierzytelność (w sytuacji, kiedy cesja miała charakter odpłatny).

Umowa cesji wierzytelności wypełnia znamiona usługi, określone w art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, polega bowiem na przeniesieniu prawa do wartości niematerialnych i prawnych. Stanowi zatem świadczenie usług w rozumieniu tej ustawy.

W przedmiotowej sytuacji, biorąc pod uwagę przedstawione przez Stronę zdarzenie przyszłe stwierdzić należy, iż dochodzi tu do zawarcia umowy zobowiązującej do przeniesienia przyszłych przepływów pieniężnych w zamian za udostępnienia finansowania. Zatem dochodzi do przeniesienia wierzytelności przyszłej (niewymagalnej na dzień dokonania transakcji), która poprzez zawartą umowę jest dostatecznie oznaczona. Nabycie wierzytelności przyszłej, postrzegane jest jako zawarcie umowy nienazwanej mającej za przedmiot właściwie ekspektatywną wierzytelność. Zakup tzw. ekspektywy rodzi istotne skutki dla oceny sposobu nabycia wierzytelności. Przede wszystkim z chwilą przekształcenia ekspektatywy w wierzytelność, wierzytelność ta powstaje bezpośrednio w majątku nabywcy (Banku) i może on nią swobodnie rozporządzać.

Z przedstawionych we wniosku okoliczności wynika, że Wnioskodawca planuje udzielić finansowania Spółce – podmiotowi zależnemu przez odsprzedaż przez Spółkę na rzecz Banku przyszłych praw do przepływów pieniężnych z tytułu zawartych umów leasingu. Wobec powyższego, w przedmiotowej sprawie będzie miało miejsce zawarcie umowy zobowiązującej do przeniesienia przyszłych przepływów pieniężnych w zamian za udostępnienia finansowania. Zatem dochodzi do przeniesienia wierzytelności przyszłej, która poprzez zawartą umowę jest dostatecznie oznaczona. W związku z powyższym mamy tu do czynienia z jedną z kategorii wierzytelności, która to jest prawem majątkowym, będącym przedmiotem obrotu gospodarczego, co do zasady stanowiącym świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 pkt 1 cyt. ustawy.

W okolicznościach przedstawionych przez Wnioskodawcę nie można kwotowo oznaczyć wartości nominalnej przyszłych przepływów pieniężnych, a jedynie kwotę finansowania płaconą przez Bank Spółce z tytułu nabycia przyszłych wierzytelności. Odnosząc przywołane uregulowania ustawy o podatku od towarów i usług na grunt niniejszej sprawy, stwierdzić należy, że kwota za jaką Bank nabędzie prawa do przyszłych przepływów, ustalona w Umowie zawartej między Stronami i zapłacona przez Spółkę będzie stanowiła kwotę należną za udzielenie finansowania. Kwota ta będzie stanowiła faktyczne wynagrodzenie Banku z tytułu świadczonej usługi. Zatem podstawą opodatkowania będzie ta kwota (ustalona przez Strony w umowie), pomniejszona o kwotę należnego podatku.

Zatem, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 2 uznaje się za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

W związku z tym, iż niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie zakresu podatku od towarów i usług w części dotyczącej pytania nr 2, tj. w zakresie ustalenia podstawy opodatkowania, w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 1 wniosku, tj. w zakresie określenia właściwej stawki podatku dla usług polegających na udostępnieniu finansowania w zamian za nabycie praw do przepływów pieniężnych, zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.