Stan faktyczny:

Podatnik jest producentem cukru. W ramach prowadzonej działalności, w celu zapewnienia surowca do produkcji, Podatnik zawiera umowy kontraktacji buraków cukrowych z plantatorami na zasadach określonych w art. 613-620 ustawy z 23 kwietnia 1964r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 1964 nr 16 poz. 93 z późn. zm.). Warunki skupu surowca przez cukrownie reguluje także punkt X Załącznika III do Rozporządzenia Rady Wspólnoty Europejskiej nr 1260/2001 z dnia 19 czerwca 2001r. w sprawie wspólnej organizacji rynków w sektorze cukru.

Na mocy kontraktacji plantator zobowiązuje się wytworzyć i dostarczyć określoną ilość surowca o pewnej, założonej zawartości cukru, zaś Podatnik zobowiązuje się tę ustaloną ilość odebrać. W przypadku rozbieżności pomiędzy zakładaną a rzeczywistą zawartością cukru w burakach, ilości dostarczanych buraków powinny ulec automatycznie stosownej korekcie.

Zgodnie z umowami kontraktacji, zawartymi z uwzględnieniem w/w rozporządzenia Rady (WE), Podatnik zobowiązany jest do bezpłatnego zwrotu plantatorom wysłodków buraczanych, które stanowią pozostałość po procesie produkcji cukru z buraków cukrowych. Z tytułu nieodebrania wysłodków plantatorowi nie przysługuje odszkodowanie pieniężne - możliwy jest wyłącznie odbiór wysłodków w naturze.

Ocena prawna stanu faktycznego:

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m. in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zgodnie z postanowieniami art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie.

W myśl przepisu art. 7 ust. 2 ustawy o VAT, przez dostawę towarów o której mowa w art 5 ust.1 pkt 1 rozumie się również przekazanie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa na cele inne niż związane z prowadzonym przedsiębiorstwem, w szczególności:

1. przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia;
2. wszelkie inne przekazanie towarów bez wynagrodzenia, w szczególności darowizny

- jeżeli podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tych czynności, w całości lub części.

Jak wynika z przedstawionego w zapytaniu stanu faktycznego, Podatnik zawiera z dostawcami – producentami rolnymi umowy kontraktacji. Przez umowę kontraktacji, stosownie do art. 613 § 1. Kodeksu cywilnego, producent rolny zobowiązuje się wytworzyć i dostarczyć kontraktującemu oznaczoną ilość produktów rolnych określonego rodzaju, a kontraktujący zobowiązuje się te produkty odebrać w terminie umówionym, zapłacić umówioną cenę oraz spełnić określone świadczenie dodatkowe, jeżeli umowa lub przepisy szczególne przewidują obowiązek spełnienia takiego świadczenia.

Świadczeniami dodatkowymi, stosownie do art. 615 K.c., ze strony kontraktującego mogą być w szczególności:

1. zapewnienie producentowi możności nabycia określonych środków produkcji i uzyskania pomocy finansowej;
2. pomoc agrotechniczna i zootechniczna;
3. premie pieniężne;
4. premie rzeczowe.

Zawarte w w/w przepisie określenie „w szczególności”, stanowi katalog otwarty świadczeń dodatkowych i wszelkie inne dodatkowe działania kontraktującego na rzecz plantatora (zarówno materialne jak i niematerialne), które można uznać za mieszczące się w tym przepisie.

Zapis w umowie kontraktacyjnej o przysługującym plantatorowi prawie własności do wysłodków, stanowiących dla cukrowni odpad poprodukcyjny, również mieści się w katalogu świadczeń dodatkowych przepisu art. 615 K.c.

Odnosząc się do przepisu art. 7 ust. 2 ustawy o VAT, należy stwierdzić, iż w odniesieniu do przedmiotowego przekazania przez Podatnika wysłodków buraczanych przepis ten nie ma zastosowania. Nieodpłatne przekazanie wysłodków producentom rolnym przez Podatnika jest obowiązkiem Podatnika wynikającym z przepisu prawa, tj. z ust. 1 pkt X Załącznika III do Rozporządzenia Rady Wspólnoty Europejskiej nr 1260/2001 z dnia 19 czerwca 2001r. w sprawie wspólnej organizacji rynków w sektorze cukru, a zatem dokonywane jest na cele związane z przedsiębiorstwem.

Czynność wydania plantatorom wysłodków w przedmiotowym stanie faktycznym nie stanowi także dostawy towarów w świetle przepisu art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, gdyż w myśl umowy kontraktacji, plantator przez cały czas pozostaje właścicielem tej części buraków cukrowych, które po przerobieniu zostaną mu zwrócone w postaci wysłodków, czyli odpadów poprodukcyjnych - przy braku możliwości zamiany tego zwrotu na należność w formie pieniężnej.

Reasumując, czynność wydania wysłodków przez Podatnika na rzecz plantatorów, następujący w konsekwencji wykonania umowy kontraktacji nie stanowi odpłatnej dostawy towarów w świetle ustawy o podatku od towarów i usług, a zatem nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.