INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, przedstawione we wniosku z dnia 25 lutego 2013 r. (data wpływu 1 marca 2013 r.) uzupełnionym pismem z dnia 22 maja 2013 r. (data wpływu 24 maja 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości zastosowania zwolnienia do wynagrodzenia otrzymanego od dłużnika – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 1 marca 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości zastosowania zwolnienia do wynagrodzenia otrzymanego od dłużnika. Wniosek uzupełniono pismem z dnia 22 maja 2013 r. (data wpływu 24 maja 2013 r.) o doprecyzowanie pytania.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Sp. z o.o. (dalej: Spółka) prowadzi działalność gospodarczą w zakresie usług finansowych, w tym m.in. windykacji należności i restrukturyzacji wierzytelności.

Klientami Spółki są podmioty (dalej: wierzyciele lub pojedynczo wierzyciel), które zlecają Spółce wyegzekwowanie należności od swoich kontrahentów (dalej: dłużników lub pojedynczo dłużnika). Usługa wykonywana jest na podstawie umów o finansową obsługę należności (dalej: umowy lub pojedynczo umowa). Na sumę egzekwowanych należności składają się wartości (brutto) faktur oraz odsetki ustawowe za zwłokę. W umowie Spółka zobowiązuje się wyegzekwować należności w określonym terminie. Konstrukcja umowy zakłada zabezpieczenie jej wykonania w postaci zobowiązania Spółki do udostępnienia wierzycielowi środków pieniężnych w wysokości egzekwowanych kwot w dwóch wariantach:

1. przed przystąpieniem do czynności windykacyjnych lub w ich trakcie, tj. na wypadek gdyby Spółka nie wykonała zobowiązania w ustalonym terminie, lub
2. dopiero wówczas, gdy Spółka nie zdoła wyegzekwować należności będących przedmiotem umowy w określonym terminie.
   
   

Niemniej należność ostatecznie zostaje wyegzekwowana wraz z odsetkami. Wierzyciel nie dokonuje przelewu wierzytelności (cesji) na rzecz Spółki. Otrzymane przez wierzyciela od dłużnika wpłaty z tytułu egzekwowanych należności, następujące po udostępnieniu środków pieniężnych wierzycielowi przez Spółkę, są przekazywane Spółce. W związku z tą umową Spółka pobiera od wierzyciela wynagrodzenie w kwocie z góry określonej w umowie.

Po zawarciu umowy z wierzycielem Spółka zawiera umowę z dłużnikiem (dalej: porozumienie), działając na podstawie pełnomocnictwa udzielonego przez wierzyciela, w wyniku której następuje odroczenie zapłaty wierzytelności oraz rozłożenie długu na raty. W związku z tym zostaje ustalony harmonogram spłat ww. wierzytelności oraz są naliczane odsetki od wartości pozostałej do spłaty przez dłużnika. Spółka ma swobodę w określeniu wysokości odsetek oraz harmonogramu. Wierzyciel w umowie zastrzega, że wszelkie kwoty zapłacone przez dłużnika, przekraczające wartość wierzytelności określonych w umowie między wierzycielem a Spółką, należne są Spółce (w praktyce odsetki z tytułu rozłożenia długu na raty).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu z dnia 22 maja 2013 r.).

Czy kwota odsetek uzyskanych od dłużnika, którą Spółka otrzymuje, a więc suma spłat przekraczająca kwotę będącą przedmiotem umowy pomiędzy Spółką a wierzycielem, podlega opodatkowaniu VAT, czy też korzysta ze zwolnienia z podatku VAT...

Zdaniem Wnioskodawcy, nadwyżka pomiędzy odzyskaną od dłużnika kwotą, a wartością wierzytelności, określoną w umowie, podlega VAT, ale korzysta ze zwolnienia z tego podatku.

Przedmiotem Umowy między Spółką a dłużnikiem jest usługa rozłożenia długu na raty, udostępnienia kapitału na wskazany w umowie okres i stanowi świadczenie na rzecz dłużnika. Za możliwość spłaty długu dłużnik często zobowiązany jest zapłacić więcej, niż zapłaciłby jednorazowo wykonując zobowiązanie w terminie. Umowa ta jest tożsama więc z umową udzielenia pożyczki. Stosownie do art. 43 ust. l pkt 38 ustawy, zwolnione są od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, że czynność świadczona przez Spółkę na rzecz dłużnika, m.in. poprzez ustanowienie nowych terminów spłaty stanowi usługę udzielenia pożyczki w zamian za wynagrodzenie w postaci odsetek. Transakcja powyższa korzysta ze zwolnienia od podatku, na podstawie art. 43 ust. l pkt 38 ustawy.

Wskazane powyżej stanowisko znajduje potwierdzenie w licznych interpretacjach indywidualnych wydawanych w imieniu Ministra Finansów przez dyrektorów izb skarbowych, w tym w interpretacji wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 15 maja 2012 r., sygn. ILPP2/443-175/12-2/AD.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Natomiast jak stanowi art. 2 pkt 6 ustawy, towarami są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Z kolei stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
   
   

Stosownie do art. 29 ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Zgodnie z treścią przepisu art. 73 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347, str. 1 ze zm.), w odniesieniu do dostaw towarów i świadczenia usług innych niż te, o których mowa w art. 74-77, podstawa opodatkowania obejmuje wszystko, co stanowi zapłatę otrzymaną lub którą dostawca lub usługodawca otrzyma w zamian za dostawę towarów lub świadczenie usług, od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z subwencjami związanymi bezpośrednio z ceną takiej dostawy lub świadczenia.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie precyzują, jakie elementy należy uwzględnić przy ustalaniu podstawy opodatkowania, posłużenie się jednak sformułowaniem „całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej” oznacza, że w podstawie opodatkowania należy uwzględnić wszelkie koszty bezpośrednio związane z dostawą towarów lub ze świadczeniem usługi, którymi w efekcie obciążany jest nabywca świadczenia.

Z opisu sprawy wynika, iż Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w zakresie usług finansowych, w tym m.in. windykacji należności i restrukturyzacji wierzytelności.

Klientami Spółki są podmioty (dalej: wierzyciele lub pojedynczo wierzyciel), które zlecają Spółce wyegzekwowanie należności od swoich kontrahentów (dalej: dłużników lub pojedynczo dłużnika). Usługa wykonywana jest na podstawie umów o finansową obsługę należności (dalej: umowy lub pojedynczo umowa). Na sumę egzekwowanych należności składają się wartości (brutto) faktur oraz odsetki ustawowe za zwłokę. W umowie Spółka zobowiązuje się wyegzekwować należności w określonym terminie. Konstrukcja umowy zakłada zabezpieczenie jej wykonania w postaci zobowiązania Spółki do udostępnienia wierzycielowi środków pieniężnych w wysokości egzekwowanych kwot w dwóch wariantach:

1. przed przystąpieniem do czynności windykacyjnych lub w ich trakcie tj. na wypadek gdyby Spółka nie wykonała zobowiązania w ustalonym terminie, lub
2. dopiero wówczas, gdy Spółka nie zdoła wyegzekwować należności będących przedmiotem umowy w określonym terminie.
   
   

Niemniej należność ostatecznie zostaje wyegzekwowana wraz z odsetkami. Wierzyciel nie dokonuje przelewu wierzytelności (cesji) na rzecz Spółki. Otrzymane przez wierzyciela od dłużnika wpłaty z tytułu egzekwowanych należności, następujące po udostępnieniu środków pieniężnych wierzycielowi przez Spółkę, są przekazywane Spółce. W związku z tą umową Spółka pobiera od wierzyciela wynagrodzenie w kwocie z góry określonej w umowie.

Ponadto co istotne, po zawarciu umowy z wierzycielem Spółka zawiera umowę z dłużnikiem (dalej: porozumienie), działając na podstawie pełnomocnictwa udzielonego przez wierzyciela, w wyniku której następuje odroczenie zapłaty wierzytelności oraz rozłożenie długu na raty. W związku z tym zostaje ustalony harmonogram spłat ww. wierzytelności oraz są naliczane odsetki od wartości pozostałej do spłaty przez dłużnika. Spółka ma swobodę w określeniu wysokości odsetek oraz harmonogramu. Wierzyciel w umowie zastrzega, że wszelkie kwoty zapłacone przez dłużnika, przekraczające wartość wierzytelności określonych w umowie między wierzycielem a Spółką, należne są Spółce (w praktyce odsetki z tytułu rozłożenia długu na raty).

Po analizie opisanego we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej stanu faktycznego w ocenie tut. Organu, należy stwierdzić, że transakcja, którą Wnioskodawca zamierza zaoferować klientom, tj. możliwość uregulowania wierzytelności (odzyskania należności wierzyciela i jednocześnie spłatę zadłużenia dłużnikowi na dogodnych warunkach) – stanowi w istocie element usługi, którą Zainteresowany świadczy na rzecz wierzyciela – usług ściągania długów. Bowiem to on jest dla Wnioskodawcy stroną zawartej umowy z której wynika, iż wierzyciel w umowie zastrzega, że wszelkie kwoty zapłacone przez dłużnika przekraczające wartość wierzytelności określonych w umowie między wierzycielem a Spółką należne są Spółce (w praktyce odsetki z tytułu rozłożenia długu na raty).

Ponadto, co jest istotne w sprawie, podkreślenia wymaga fakt, iż Wnioskodawca przy rozłożeniu wierzytelności na raty działa jako pełnomocnik wierzyciela.

Zgodnie z art. 96 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny, umocowanie do działania w cudzym imieniu może opierać się na ustawie (przedstawicielstwo ustawowe) albo na oświadczeniu reprezentowanego (pełnomocnictwo).

Pełnomocnik zawsze działa w imieniu i na rzecz mocodawcy i czynności prawne dokonane przez pełnomocnika w granicach umocowania pociągają za sobą skutki prawne bezpośrednio dla mocodawcy.

W art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2 - 12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Jednakże, zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy, zwalnia się od podatku usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług.

Natomiast zgodnie z art. 43 ust. 15 ustawy, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37 -41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do:

1. czynności ściągania długów, w tym factoringu;
2. usług doradztwa;
3. usług w zakresie leasingu.
   
   

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że w opisanym zdarzeniu przyszłym obrotem Wnioskodawcy w rozumieniu art. 29 ust. 1 ww. ustawy o podatku od towarów i usług będzie kwota należna z tytułu odzyskania długu wraz z odsetkami od niespłaconej kwoty.

W świetle wyżej dokonanej analizy oraz biorąc pod uwagę rozstrzygnięcie z dnia 31 maja 2013 r. nr ILPP2/443-161/13-3/AD należy stwierdzić, że usługa świadczona przez Wnioskodawcę, a umożliwiająca dłużnikowi spłatę zadłużenia w ratach stanowi w przedmiotowej sprawie jeden z elementów usługi ściągania długów, wyłączających możliwość zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 15 ustawy.

Reasumując, kwota odsetek od niespłaconego zadłużenia, którą Wnioskodawca uzyskuje od dłużnika nie korzysta ze zwolnienia od podatku VAT lecz podlega opodatkowaniu tym podatkiem wg stawki 23%.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.