Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPP2/443-1158/13-2/DG
z 23 stycznia 2014 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 23 października 2013 r. (data wpływu 28 października 2013 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania sprzedanych składników majątkowych przedsiębiorstwa Wnioskodawcy za zorganizowaną część przedsiębiorstwa jako czynności niepodlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 28 października 2013 r. wpłynął do tut. Organu ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania sprzedanych składników majątkowych przedsiębiorstwa Wnioskodawcy za zorganizowaną część przedsiębiorstwa jako czynności niepodlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

W dniu 8 października 2012 roku Sąd Rejonowy w postępowaniu ogłosił upadłość likwidacyjną G. Sp. z o.o. W skład masy upadłości weszła między innymi inwestycja deweloperska realizowana przez upadłego, pod nazwą „L.”, w skład której wchodziło prawo użytkowania wieczystego nieruchomości przy ul. K., stanowiącej działkę o numerze ewidencyjnym 3519/45 o powierzchni 0,3526ha, objęte księgą wieczystą, wraz z prawem własności sześciokondygnacyjnego budynku pn. N.. Budynek ten jest adaptowany na lokale mieszkalne i użytkowe.

W skład zdefiniowanej powyżej inwestycji deweloperskiej (dalej - Inwestycja) wchodzi:

1. Prawo użytkowania wieczystego nieruchomości opisanej powyżej wraz z prawem własności posadowionego na niej budynku,
2. Prawo do nazwy Inwestycji „L.”,
3. Urządzone biuro handlowe w budynku opisanym w punkcie 1,
4. Prawa do projektów budowlanych oraz wszelkich pozwoleń i orzeczeń administracyjnych wydanych w odniesieniu do Inwestycji,
5. Prawa i obowiązki wynikające z umów zawartych w odniesieniu do nieruchomości i Inwestycji.
   
   

Z uwagi na fakt, iż do masy upadłości wierzytelności zgłosili się wierzyciele będący nabywcami lokali w opisanej wyżej nieruchomości, działając w trybie art. 425 (4) ust. 1 pkt 3 w związku z art. 271 ust. 1 PUN nabywcy lokali zamierzają podjąć uchwałę w przedmiocie układu likwidacyjnego polegającego na przeniesieniu na nabywców lokali prawa użytkowania wieczystego wyżej opisanej działki i własności wzniesionego na niej budynku, w zamian za przysługującą nabywcom lokali względem upadłej Spółki wierzytelność o przeniesienie własności lokalu i udziału we współużytkowaniu wieczystym gruntu.

Nadmienić należy, że upadła Spółka poczyniła szereg nakładów inwestycyjnych na opisany budynek, które przekraczają wartość zakupu działki i budynku. Spółka przy tym dokonywała odliczeń VAT.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy przeniesienie, w trybie art. 425 (4) ust. 1 pkt 3 w związku z art. 271 ust. 1 PUN, na nabywców lokali (wierzycieli Wnioskodawcy) Inwestycji szczegółowo opisanej w poz. G.68. ORD-IN stanowi zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, konsekwencją czego będzie - na zasadzie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT - pozostawanie czynności, o której mowa w pytaniu Wnioskodawcy poza zakresem ustawy o VAT?

Zdaniem Wnioskodawcy: przeniesienie w trybie art. 425 (4) ust. 1 pkt 3 w związku z art. 271 ust. 1 PUN, na nabywców lokali (wierzycieli Wnioskodawcy) Inwestycji szczegółowo opisanej w poz. G 68 ORD-IN stanowi zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa, a zatem czynność ta nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W pierwszej kolejności wskazać należy, iż art. 425 (4) ust. 1 pkt 3 w związku z art. 271 ust. 1 PUN to nowe uregulowanie prawne mające w istocie chronić nabywców lokali w sytuacji upadłości dewelopera, który zobowiązał się te lokale na rzecz nabywców wyodrębnić i im je sprzedać. Z tego względu wykluczyć należy opodatkowanie tego typu czynności podatkiem od towarów i usług z tego powodu, że przyjęcie opodatkowania w tym zakresie w znacznej części zniweczy cel regulacji przewidzianych w PUN w zakresie: tzw. upadłości deweloperskiej.

Definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa znajduje się w art. 2 pkt 27e ustawy o VAT. Zgodnie z tym przepisem, przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

W interpretacjach indywidualnych podkreśla się, że o części przedsiębiorstwa można mówić tylko wtedy, gdy spełnione są łącznie wszystkie przesłanki wskazane w art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, tj. istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie, składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych oraz zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze. W większości przypadków wskazuje się, że w przypadku zbywania np. samych nieruchomości i ruchomości nie można uznać, że przedmiotem zbycia jest zorganizowana część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, gdyż musi ona obejmować również składniki niematerialne w tym zobowiązania, a nie wyłącznie zespół składników materialnych.

W przedmiotowej zaś sprawie mamy do czynienia nie tylko z zespołem składników materialnych, ale również z zespołem składników niematerialnym w postaci zobowiązań Wnioskodawcy względem nabywców lokali, z którymi zawarł on przedwstępne umowy sprzedaży, zobowiązania wobec wykonawców prowadzących prace budowlane na rozpoczętej inwestycji L. oraz banku PKO Bank Polski S.A., który w ramach zawartej umowy inwestycyjnej z Wnioskodawcą, udzielił mu kredytu inwestycyjnego.

W związku z tym wskazać należy, że Wnioskodawca, przed ogłoszeniem jego upadłości realizował całościowe zamierzenia inwestycyjne o charakterze deweloperskim, polegające na nabywaniu praw do gruntu, budowie lub przebudowie budynków i sprzedaży lokali o różnym przeznaczeniu. W chwili ogłoszenia upadłości Wnioskodawca posiadał prawo użytkowania wieczystego 9 różnych nieruchomości, z których każda miała stanowić osobną inwestycję deweloperską. Inwestycja deweloperska pn. „L.” polegała na przebudowie i adaptacji na cele mieszkalne i użytkowe budynku dawnej przędzalni na terenie Zakładów Lniarskich. W odniesieniu do około połowy lokali mieszkalnych, zawarto już przedwstępne umowy sprzedaży.

Wobec ogłoszenia upadłości Wnioskodawcy, nabywcy lokali w opisanej nieruchomości, zamierzają wykorzystać przysługujące im uprawnienie przejęcia prawa użytkowania wieczystego gruntu i własności budynku, w zamian za przysługującą nabywcom lokali względem upadłej Spółki wierzytelność o przeniesienie własności lokalu i udziału we współużytkowaniu wieczystym gruntu, stosownie do trybu przewidzianego w art. 425(4) ust. 1 pkt 3) w związku z art. 271 ust. 1 PUN.

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że inwestycja deweloperska pn. „L.” stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa upadłego. Wynika to zarówno z samodzielności inwestycji jak i charakteru składników majątkowych, stwarzających całościową strukturę zbliżoną do oddziału przedsiębiorstwa.

W świetle powyższego, zakres planowanego przeniesienia praw oraz ich wzajemne powiązanie w ramach inwestycji deweloperskiej, czyni tę inwestycję zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, co w przypadku jej zbycia wskazuje na konieczność zastosowania art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.

Wskazać należy ponadto, że art. 6 pkt 1 ustawy o VAT wskazuje na niepodleganie opodatkowaniu czynności zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa. W ocenie Wnioskodawcy, Inwestycja przedstawiona w opisie zdarzenia przyszłego jest niewątpliwie zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa. Do rozstrzygnięcia pozostaje pytanie czy przeniesienie, w trybie art. 425 (4) ust 1 pkt 3 w związku z art. 271 ust 1 PUN na nabywców lokali (wierzycieli Wnioskodawcy) inwestycji jest „zbyciem” w rozumieniu art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.

W ocenie Wnioskodawcy zbyciem nie jest tylko zbycie za wynagrodzeniem. Takie stanowisko zajął także Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej, który w sprawie o sygnaturze akt numer C-497/01 stwierdził, że:

„(...) pojęcie zbycia, czy to za wynagrodzeniem, czy też bez lub w charakterze aportu wniesionego do spółki, całości aktywów lub jej części, należy interpretować tak, iż obejmuje ono zbycie przedsiębiorstwa lub niezależnej części przedsiębiorstwa, włącznie z jego rzeczowymi składnikami oraz, w zależności od konkretnego przypadku, składnikami niematerialnymi, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej, natomiast nie obejmuje ono zwykłego zbycia aktywów, takiego jak sprzedaż zapasów produktów”.

W efekcie, w ocenie Wnioskodawcy, art. 6 pkt 1 ustawy o VAT w zakresie definicji pojęcia „zbycie” ma zakres szerszy niż pojęcie „sprzedaż” czy też „dostawa”, a w analizowanym zdarzeniu przyszłym ma to znaczenie, że zbyciem jest także przeniesienie Inwestycji, w trybie art. 425 (4) ust. 1 pkt 3 w związku z art. 271 ust. 1 RUN, na nabywców lokali (wierzycieli Wnioskodawcy).

W związku z powyższym, Spółka wniosła o udzielenie interpretacji indywidualnej w całości potwierdzającej stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają między innymi odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Pojęcie towaru ustawodawca zdefiniował w art. 2 pkt 6 ustawy. Zgodnie z zapisem zawartym w tym przepisie, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2011 r., przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Przez dostawę towarów – w myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy – rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Jednocześnie zapisy art. 6 ustawy wskazują na wyłączenia określonych czynności spod zakresu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Są tutaj wskazane te czynności, które co do zasady należą do grupy czynności podlegających opodatkowaniu, mieszcząc się w zakresie odpłatnej dostawy towarów czy też odpłatnego świadczenia usług. Z uwagi jednakże na stosowne wyłączenie, czynności te – chociaż można je zakwalifikować jako odpłatną dostawę towarów czy też odpłatne świadczenie usług – nie podlegają opodatkowaniu.

W świetle art. 6 pkt 1 ustawy, przepisów ustawy, nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

A zatem, w przypadku, gdy przedmiotem transakcji jest zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, czynność ta nie podlega przepisom ustawy o podatku od towarów i usług.

Pojęcie „transakcja zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu „dostawa towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, np.: sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu. Zbycie przedsiębiorstwa podlega zasadzie swobody umów, a więc może nastąpić na podstawie każdej czynności rozporządzającej.

Jak już wskazano powyżej, przepis art. 6 pkt 1 ustawy ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia przedsiębiorstwa (w rozumieniu Kodeksu cywilnego) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy.

Zgodnie treścią art. 2 pkt 27e ustawy, przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Zorganizowana część przedsiębiorstwa, jako przedmiot zbycia, musi więc stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym, co oznacza, że najistotniejsze dla przedmiotowego zagadnienia jest ustalenie, czy przenoszony majątek stanowi na tyle zorganizowany kompleks praw, obowiązków i rzeczy, że zdolny jest do realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu.

Podstawowym wymogiem dla uznania, że transakcja dotyczy zorganizowanej części przedsiębiorstwa jest więc to, aby obejmowała ona zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych).

Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział itp. Przy czym, w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze.

Wyodrębnienie finansowe najpełniej realizowane jest w przypadku zakładu lub oddziału osoby prawnej. Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Ponadto wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Powyższe oznacza, że przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa można rozumieć wyłącznie tę część przedsiębiorstwa, która jest przede wszystkim wyodrębniona organizacyjnie, ale także posiada wewnętrzną samodzielność finansową.

Natomiast wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość – obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona – obiektywnie oceniając – posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą zatem umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.

Zatem, aby w rozumieniu przepisów podatkowych, określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym.

Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich, by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego.

Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa (na ile stanowią w nim wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość).

Jednocześnie zorganizowana część przedsiębiorstwa powinna być gospodarczo samodzielna, zanim dojdzie do transakcji zbycia. Zatem, wydzielona jednostka jeszcze przed jej zbyciem powinna uzyskać samodzielność gospodarczą i realizować ją w praktyce. Skutki prawne po stronie zbywcy nie powinny bowiem zależeć od zdarzeń przyszłych i niepewnych (samodzielne realizowanie zadań gospodarczych) powstałych już w innym podmiocie (u nabywcy).

Należy zatem wskazać, że nie wystarczy zorganizowanie jakiejkolwiek masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością organizacyjną i finansową, z możliwością samodzielnego funkcjonowania w razie zaistnienia takiej potrzeby w obrocie gospodarczym.

W przeciwnym razie nie można uznać, że dojdzie do powstania zespołu składników, które mogłyby stanowić zorganizowaną część przedsiębiorstwa.

Na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług mamy więc do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są wszystkie następujące przesłanki:

1. istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań,
2. zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie,
3. składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych,
4. zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.
   
   

W ocenie tut. organu wskazany wyżej przepis art. 2 pkt 27e ustawy o VAT powinien być interpretowany z uwzględnieniem wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE w sprawie C-497/01 odnoszącego się do treści art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L Nr 347, poz. 1 ze zm.)

W myśl tej regulacji prawa unijnego, w przypadku przekazania odpłatnie lub nieodpłatnie lub jako aportu do spółki całości lub części majątku, państwa członkowskie mogą uznać, że dostawa towarów nie miała miejsca i że w takim przypadku osoba, której przekazano towary będzie traktowana jako następca prawny przekazującego.

Należy zauważyć, że prawodawca unijny stanowiąc regulację ww. art. 19 Dyrektywy 112 nie zdefiniował jednak użytego w niej pojęcia prawnego „całości lub części majątku”.

W wyroku C-497/01 w sprawie Zita Modes przeciwko Administration de lenregistrement et des domaines Trybunał zwracając uwagę, że niezgodne z przepisami Dyrektywy jest wprowadzanie przez państwo członkowskie jakichkolwiek ograniczeń – innych niż te, o których mowa w Dyrektywie podkreślił, że pojęcie zbycia całości lub części majątku należy interpretować tak, że obejmuje ono zbycie przedsiębiorstwa lub niezależnej części przedsiębiorstwa, włącznie z jego rzeczowymi składnikami oraz – w zależności od konkretnego przypadku – składnikami niematerialnymi, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub jego część zdolną do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej.

Z uwagi na powyższe orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej należy stwierdzić, że zawarta w art. 2 pkt 27e ustawy definicja legalna zorganizowanej części przedsiębiorstwa musi być interpretowana przez pryzmat treści art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE i w powiązaniu z rozumieniem pojęcia "przekazania całości lub części majątku", wyłożonym przez Trybunał w ww. orzeczeniu. Trybunał Sprawiedliwości uznał, że pojęcie zbycia całości lub części majątku należy interpretować tak, że obejmuje ono zbycie przedsiębiorstwa lub niezależnej części przedsiębiorstwa, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub jego część zdolną do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej.

Zatem w ocenie tut. organu, dla uznania, że zbywana część przedsiębiorstwa stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa, istotne znaczenie ma ocena, czy ta zbywana część przedsiębiorstwa jest zdolna do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej.

Z informacji zawartych we wniosku wynika, że w dniu 8 października 2012 roku Sąd Rejonowy ogłosił upadłość likwidacyjną Wnioskodawcy. W skład masy upadłości weszła między innymi inwestycja deweloperska realizowana przez upadłego, pod nazwą „L.”, w skład której wchodziło prawo użytkowania wieczystego nieruchomości o powierzchni 0,3526ha wraz z prawem własności sześciokondygnacyjnego budynku pn. N. Budynek ten jest adaptowany na lokale mieszkalne i użytkowe.

W skład ww. inwestycji deweloperskiej wchodzi:

1. Prawo użytkowania wieczystego nieruchomości wraz z prawem własności posadowionego na niej budynku,
2. Prawo do nazwy Inwestycji „L.”,
3. Urządzone biuro handlowe w budynku opisanym w punkcie 1,
4. Prawa do projektów budowlanych oraz wszelkich pozwoleń i orzeczeń administracyjnych wydanych w odniesieniu do Inwestycji,
5. Prawa i obowiązki wynikające z umów zawartych w odniesieniu do nieruchomości i Inwestycji.
   
   

Do masy upadłości wierzytelności zgłosili się wierzyciele będący nabywcami lokali w opisanej wyżej nieruchomości, którzy działając w trybie art. 425⁴ ust. 1 pkt 3 w związku z art. 271 ust. 1 PUN zamierzają podjąć uchwałę w przedmiocie układu likwidacyjnego polegającego na przeniesieniu na nabywców lokali prawa użytkowania wieczystego działki i własności wzniesionego na niej budynku, w zamian za przysługującą nabywcom lokali wierzytelność względem upadłej Spółki o przeniesienie własności lokalu i udziału we współużytkowaniu wieczystym gruntu.

Spółka poniosła szereg nakładów inwestycyjnych na opisany budynek, które przekraczają wartość zakupu działki i budynku, od których dokonywała odliczenia VAT.

Ponieważ w przedmiotowym przypadku mamy do czynienia z przedsiębiorstwem będącym w upadłości, zasadnym jest odwołanie do przepisów ustawy z dnia 28 lutego 2003r. Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz. U. z 2012 r., poz. 1112, z późn. zm.).

Z treści art. 306 ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze (dalej p.u.n.) wynika, że po ogłoszeniu upadłości obejmującej likwidację majątku upadłego, syndyk niezwłocznie przystępuje do spisu inwentarza i oszacowania masy upadłości oraz sporządzenia planu likwidacyjnego. Syndyk składa sędziemu-komisarzowi spis inwentarza wraz z planem likwidacyjnym w terminie jednego miesiąca od dnia ogłoszenia upadłości. Plan likwidacyjny powinien określać proponowane sposoby sprzedaży składników majątku upadłego, w szczególności sprzedaży przedsiębiorstwa, termin sprzedaży, preliminarz wydatków oraz ekonomiczne uzasadnienie dalszego prowadzenia działalności gospodarczej.

Zgodnie zaś z art. 308 i art. 311 ust. 1 p.u.n. po sporządzeniu spisu inwentarza i sprawozdania finansowego albo po złożeniu pisemnego sprawozdania ogólnego syndyk przeprowadza likwidację masy upadłości przez sprzedaż przedsiębiorstwa upadłego w całości lub jego zorganizowanych części, sprzedaż nieruchomości i ruchomości, przez ściągnięcie wierzytelności od dłużników upadłego i wykonanie innych jego praw majątkowych wchodzących w skład masy upadłości albo ich zbycie.

Tytuł IA prawa upadłościowego i naprawczego zawiera katalog przepisów regulujących postępowanie upadłościowe wobec deweloperów.

I tak zgodnie z art. 425¹ ww. ustawy przepisy niniejszego tytułu stosuje się w razie ogłoszenia upadłości dewelopera w rozumieniu art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 16 września 2011 r. o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego (Dz.U. Nr 232, poz. 1377), zwanej dalej "ustawą o ochronie nabywcy".

Stosownie do art. 425² ust. 1 p.u.n. w przypadku ogłoszenia upadłości dewelopera środki zgromadzone na mieszkaniowych rachunkach powierniczych, prawo własności lub prawo użytkowania wieczystego nieruchomości, na której realizowane jest przedsięwzięcie deweloperskie oraz dopłaty wnoszone przez nabywców na podstawie art. 425⁴ ust. 1 pkt 2, stanowią osobną masę upadłości, która służy zaspokojeniu w pierwszej kolejności nabywców lokali mieszkalnych lub domów jednorodzinnych, objętych tym przedsięwzięciem.

Środki, prawa oraz dopłaty, o których mowa w ust. 1, związane z realizacją poszczególnych przedsięwzięć deweloperskich stanowią odpowiednio osobne masy upadłości (ust. 2 ww. artykułu).

Natomiast w myśl art. 425⁴ ust. 1 p.u.n. zgromadzenie nabywców lokali mieszkalnych lub domów jednorodzinnych (zgromadzenie nabywców) podejmuje uchwałę w przedmiocie:

1. zaspokojenia się ze środków zgromadzonych na mieszkaniowych rachunkach powierniczych, o których mowa w ustawie o ochronie nabywcy, albo
2. kontynuacji przedsięwzięcia deweloperskiego przez zarządcę, gdy odebrano zarząd własny upadłemu, albo syndyka i wysokości dopłat koniecznych do jego zakończenia albo
   
3. zawarcia układu, o którym mowa w art. 271 ust. 1.
   
   

Zgodnie z art. 425⁵ ust. 1 p.u.n. w przypadku, o którym mowa w art. 425⁴ ust. 1 pkt 2, syndyk przenosi na nabywców prawo własności lub prawo użytkowania wieczystego nieruchomości w terminie 30 dni od dnia zakończenia przedsięwzięcia deweloperskiego, a kwoty pozostałe w osobnej masie upadłości wchodzą do funduszów masy upadłości.

Z kolei art. 271. 1. p.u.n. stanowi, że układ może przewidywać również zaspokojenie wierzycieli poprzez likwidację majątku upadłego (układ likwidacyjny). Likwidacja przeprowadzana jest według przepisów ustawy o likwidacji masy upadłości, chyba że układ przewiduje przejęcie majątku upadłego przez wierzycieli lub inny sposób likwidacji.

Z powołanych wyżej przepisów prawa upadłościowego i naprawczego wynika, że istnieje możliwość przeniesienia majątku upadłego na wierzycieli będących nabywcami lokali budowanych przez developera. Przy czym skorzystanie z możliwości przewidzianej w wyżej przytoczonych przepisach może odbyć się po podjęciu przez zgromadzenie nabywców lokali stosownej uchwały. Należy mieć na uwadze, że w sytuacji kontynuacji inwestycji deweloperskiej przez zarządcę albo syndyka, po jej ukończeniu syndyk przenosi na nabywców prawo własności lub prawo użytkowania wieczystego nieruchomości w terminie 30 dni od dnia zakończenia tej inwestycji.

Wnioskodawca w opisanej sprawie wskazał, że wskutek toczącej się wobec Niego upadłości likwidacyjnej dojdzie do przeniesienia na nabywców lokali w trybie art. 425⁴ ust. 1 pkt 3 w związku z art. 271 ust. 1 p.u.n. prawa użytkowania wieczystego działki i własności wzniesionego na niej budynku, w zamian za przysługującą nabywcom lokali wierzytelność względem upadłej Spółki o przeniesienie własności lokalu i udziału we współużytkowaniu wieczystym gruntu.

W niniejszej sprawie kwestią wymagającą ustalenia jest uznanie zbywanej Nieruchomości za zorganizowaną część przedsiębiorstwa i ustalenie istnienia lub nieistnienia podstaw do zastosowania przepisu art. 6 pkt 1 ustawy.

Przedmiotem zbycia nie będą inne aktywa, zobowiązania, gotówka, należności i pracownicy. Na podstawie cyt. wyżej art. 2 pkt 27e ustawy należy wskazać, że za zorganizowaną część przedsiębiorstwa nie można uznać samego budynku wraz prawem wieczystego użytkowania gruntu, na którym jest on posadowiony. Przeniesienie na nabywców lokali prawa do nazwy Inwestycji, urządzonego biura handlowego w tym budynku, jak również prawa do projektów budowlanych oraz wszelkich pozwoleń i orzeczeń administracyjnych wydanych w odniesieniu do Inwestycji oraz praw i obowiązków wynikających z umów zawartych w odniesieniu do nieruchomości i Inwestycji, nie przesądza o tym, że przedmiotem przeniesienia będzie zorganizowana część przedsiębiorstwa. Należy wskazać, że zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa jest zbyciem ogółu praw i obowiązków związanych z prowadzeniem tej części przedsiębiorstwa, czyli nabywca wstępuje w prawnie wyodrębniony majątek swego poprzednika, na bazie którego będzie prowadzić działalność gospodarczą tożsamą z działalnością prowadzoną przez zbywcę. W rozpatrywanej sprawie nabywcami tej nieruchomości będą wierzyciele Wnioskodawcy – nabywcy poszczególnych lokali znajdujących się w tym budynku, na poczet których w trwającym procesie inwestycyjnym wnosili stosowne przedpłaty. Zatem nabywcami będą ostateczni właściciele, którzy w ramach przejętego majątku nie będą prowadzić działalności developerskiej, lecz będą ostatecznymi użytkownikami i właścicielami przedpłaconych uprzednio mieszkań bądź lokali użytkowych. W tym kontekście trudno uznać zbywaną nieruchomość za zespół składników przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych – tutaj działalności developerskiej, który może stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze. Wierzyciele Wnioskodawcy w oparciu o przejęty majątek nie będą prowadzić działalności developerskiej, gdyż w nabytych lokalach zaspokoją własne potrzeby mieszkaniowe lub jeśli chodzi o lokale użytkowe – wykorzystają je do prowadzenia własnej działalności gospodarczej, a nie do kontynuacji działalności gospodarczej prowadzonej przez Wnioskodawcę. Zatem przeniesienie własności lokali i udziału w prawie wieczystego użytkowania gruntu stanowi jedynie zaspokojenie wierzycieli Wnioskodawcy, którzy w prowadzonym przez Stronę procesie inwestycyjnym wnosili na poczet wybranych przez siebie lokali wpłaty. Wobec powyższego przedstawione w rozpatrywanej sprawie przeniesienie własności budynku wraz z udziałem w prawie użytkowania wieczystego będzie stanowiło w myśl art. 5 ust. 1 ustawy dostawę towarów podlegająca opodatkowaniu na zasadach przewidzianych w ustawie o VAT. Tym samym więc wskutek powyższej transakcji nie dojdzie do zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa, która to transakcja korzystałaby z wyłączenia od opodatkowania VAT na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy.

Wobec tego stanowisko Wnioskodawcy w powyższym zakresie należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania niniejszej interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.