Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPP1/443-149/14-2/MPe
z 17 kwietnia 2014 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 5 lutego 2014 r. (data wpływu 10 lutego 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z podatku VAT nabycia części istniejącego kredytu – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 10 lutego 2014 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z podatku VAT nabycia części istniejącego kredytu.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Bank S.A. (dalej: „Bank”, „Wnioskodawca”) prowadzi działalność gospodarczą w oparciu o regulacje ustawy Prawo bankowe, świadcząc różnorodne usługi z zakresu bankowości detalicznej oraz korporacyjnej.

Bank zamierza odkupić od innego banku (dalej: „Kredytodawca” „Bank inicjujący”) część kredytu udzielonego przez ten bank na rzecz podmiotu trzeciego (dalej: „Kredytobiorca”, „Klient”). Transakcja będzie obejmować nabycie transzy kredytu stanowiącego około 30% aktualnego zaangażowania Kredytodawcy. W momencie przystąpienia do istniejącego kredytu (tj. cesji na Bank wierzytelności z tego tytułu), przedmiotowy kredyt będzie już w całości udzielony przez Kredytodawcę, tj. Bank nie będzie miał obowiązku przekazywać finansowania do Kredytobiorcy. Po stronie Banku będzie istniał jedynie obowiązek zapłaty ceny na rzecz Kredytodawcy za nabytą wierzytelność wynikającą z udzielonego kredytu - kwoty odpowiadającej wartości rynkowej przejętej części wierzytelności. Oznacza to, iż cena za cedowaną wierzytelność będzie odpowiadała jej wartości nominalnej.

W rezultacie, Bank stanie się współkredytodawcą w umowie kredytu zawartej przez Kredytodawcę z Kredytobiorcą (klientem tego banku) z zaangażowaniem stanowiącym około 30% całości kredytu, przejmując część ryzyk gospodarczych od Banku inicjującego wynikających z zawartej umowy kredytowej. Wraz z wierzytelnością na Wnioskodawcę przejdą wszelkie związane z nią prawa, w szczególności prawo do uzyskania odsetek od finansowania udzielonego na rzecz Klienta w części przejętej przez Bank.

Dodatkowo za przystąpienie do umowy kredytu Bank otrzyma od Kredytodawcy wynagrodzenie prowizyjne stanowiące pewien procent wartości nabytej wierzytelności kredytowej.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy nabycie części istniejącego kredytu korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 oraz pkt 40 ustawy o VAT?

Zdaniem Wnioskodawcy:

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi w zakresie udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Natomiast zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług.

Przepisy Ustawy o VAT nie wskazują, więc w sposób bezpośredni zasad opodatkowania transakcji dotyczących sprzedaży wierzytelności, w tym wynikających z udzielonych kredytów, jak i transakcji, w których dany podmiot, w omawianym przypadku Bank, przystępuje do kredytu udzielonego już wcześniej przez inny bank.

Analiza przytoczonych powyżej przepisów prowadzi do wniosku, iż nabycie wierzytelności przez cesjonariusza od cedenta w sytuacji, gdy nie jest dokonywane w ramach transakcji factoringowej, powinno zostać uznane za transakcję zwolnioną z VAT, jako że jest to usługa dotycząca długów (art. 43 ust. 1 pkt 40) lub też ma na celu zapewnienie finansowania na rzecz cedenta, czyli jest usługą o charakterze kredytowym lub pożyczkowym (art. 43 ust. 1 pkt 38).

Mając na względzie cel planowanej transakcji, nie można uznać, że opisane w stanie faktycznym nabycie wierzytelności jest usługą ściągania długów. Specyfika przedmiotowej transakcji wskazuje, bowiem że nabycie wierzytelności kredytowej celem kontynuowania finansowania Kredytobiorcy, czy też w przypadku sekurytyzacji wierzytelności, nie jest powiązana z factoringiem czy też usługą ściągania długów.

Potwierdza to przytoczona poniżej interpretacja podatkowa, wydana w analogicznym przedmiocie sprawy, co w opisanym stanie przyszłym przez Wnioskodawcę, w której nabycie wierzytelności kredytowej rozumiane, jako przystąpienie do istniejącego kredytu, zwolnione jest z opodatkowania podatkiem VAT.

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 28 grudnia 2012 r (sygn. IPPP3/443-1034/12-2/IG) dotyczyła udzielenia kredytu konsorcjalnego w celu wspólnego finansowania klienta. W pierwszym kroku bank inicjujący działający w charakterze lidera zawierał umowę kredytową z klientem i dokonywał faktycznej wypłaty środków kredytobiorcy. Następnie do umowy kredytowej przystępował kolejny bank i w tym celu zawierał z bankiem inicjującym umowę cesji części wierzytelności wynikających z udzielonego kredytu. W związku z przeniesieniem części wierzytelności nowy bank dokonywał zapłaty na rzecz banku inicjującego kwoty odpowiadającej wartości rynkowej przejętej części wierzytelności.

W odniesieniu do powyższej transakcji organ podatkowy w pełni potwierdził stanowisko, iż transakcja będzie podlegała opodatkowaniu VAT, lecz będzie ona zwolniona z tego podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 lub pkt 38 ustawy o VAT, jako transakcja obrotu długami lub zapewnienie finansowania. Organ podatkowy uwzględnił, między innymi, argument, iż celem transakcji nie jest przeniesienie na nabywcę ciężaru windykacji wierzytelności, lecz przeniesienie części przyszłych ryzyk i pożytków wynikających z udzielonego kredytu.

Analogiczny pogląd możemy znaleźć w interpretacjach Dyrektora Izby Skarbowej z 4 czerwca 2013 r. (sygn. IPPP2/443-291/13-4/MM) oraz z dnia 29 października 2012 (sygn. IPPP1/443-829/12-4/IGo), które zostały wydane dla transakcji nabycia przez bank hipoteczny wierzytelności z tytułu kredytów udzielonych przez inny bank, które to wierzytelności miały być zabezpieczeniem dla emisji listów zastawnych. Dyrektor Izby Skarbowej w pełni przychylił się do stanowiska, iż transakcja taka będzie stanowiła usługę zwolnioną z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT, (jako transakcja dotycząca długów) i że nie będzie to usługa ściągania długów lub faktoringu.

Usługi ściągania długów i factoringu należą do tzw. umów nienazwanych. Co do zasady, factoring polega na tym, że faktor trudniący się zawodowo tego typu działalnością nabywa wierzytelności przysługujące przedsiębiorcy (faktorantowi) z tytułu dokonania sprzedaży lub wykonania usług w zamian za określoną kwotę, odpowiadającą wartości nominalnej wierzytelności pomniejszonej o dyskonto uwzględniające wynagrodzenie faktora.

W ocenie Wnioskodawcy organ wydając interpretację powinien wziąć pod uwagę literalne brzmienie art. 43 ust. 15 ustawy o VAT, który to wyłącza możliwość zastosowania zwolnienia z VAT w zakresie czynności ściągania długów, w tym factoringu. Bank pragnie wskazać, iż poprzez użycie sformułowania w tym factoringu ustawodawca uznaje, iż przedmiotowe usługi mieszczą się w sformułowaniu „czynności ściągania długów”. Oznacza to, że opodatkowanie VAT przewidziano jedynie dla zdarzeń, z którymi wiąże się podejmowanie czynności mających na celu ściągnięcie długu.

Mając na uwadze powyższe, zdaniem Wnioskodawcy, w celu rozstrzygnięcia czy dana transakcja przelewu wierzytelności może korzystać ze zwolnienia od podatku należy zbadać jej charakter i ocenić, czy nie stanowi ona wyłączonych ze zwolnienia czynności ściągania długów. Bezsprzeczne bowiem jest, iż usługi nabywania wierzytelności innych podmiotów realizowane w celu odzyskania należności stanowią usługi ściągania długów, wyłączone ze zwolnienia na mocy art. 43 ust. 15 pkt 1 ustawy o VAT, a takiego celu próżno szukać w transakcji przedstawionej przez Bank w zdarzeniu przyszłym. Przedmiotem transakcji opisanej przez Wnioskodawcę nie jest również wierzytelność trudna, czyli taka, co do której istnieje poważna wątpliwość, że zostanie zaspokojona. Przedmiotem transakcji jest wierzytelność niewymagalna. Jak zostało wskazane, celem Banku jest przystąpienie do dopiero udzielonego kredytu i osiągnięcie korzyści wynikających z przyszłych pożytków jakimi będą odsetki płacone przez Kredytobiorcę oraz z wynagrodzenia prowizyjnego za wyświadczoną przez Bank usługę. Na dzień zawarcia umowy cesji żadna ze stron nie będzie podejmować czynności windykacyjnych względem Klienta. Co więcej, na ten dzień nie istnieją także żadne obiektywne przesłanki, które uprawniałyby do twierdzenia, iż konieczność prowadzenia działań windykacyjnych wystąpi w przyszłości.

Jednocześnie, cesji wierzytelności na warunkach ustalonych między Bankiem a Bankiem inicjującym nie należy kwalifikować do usług faktoringu. W ich ramach faktor dokonując nabycia wierzytelności zobowiązuje się do świadczenia na rzecz faktoranta różnorodnych czynności, które przykładowo mogą obejmować przejmowanie ryzyka wypłacalności dłużników, windykację należności, finansowanie przez dyskonto czy udzielanie pożyczek. Tym samym usługa faktoringu polegałaby na „wyręczaniu” cedenta z czynności zmierzających do odzyskania długu. Tymczasem cesja wierzytelności w ramach umowy zawieranej między Bankiem, a Bankiem inicjującym nie obejmuje dodatkowych czynności wykonywanych przez nabywcę na rzecz zbywcy. Współpraca stron analizowanej transakcji jest zbliżona do modelu kredytu konsorcjalnego, w ramach którego bank lub banki finansujące w pierwszej kolejności zawierają bezpośrednio umowy kredytowe z klientami, a następnie do umów tych w drodze cesji części wierzytelności przystępują pozostali uczestnicy konsorcjum. W ramach konsorcjum wszystkie banki określają maksymalne kwoty, jakie są gotowe przeznaczyć na finansowanie projektu inwestycyjnego. Celem, dla jakiego zawiązywane jest konsorcjum, jest przyznanie kredytu/kredytów przy jednoczesnym podziale ryzyk gospodarczych z nim związanych między jego uczestników i taki też cel pojawia się w przedmiotowej transakcji opisanej w niniejszym wniosku w zdarzeniu przyszłym.

W konsekwencji zdaniem Wnioskodawcy należy uznać, iż w przypadku, gdy w ramach realizacji umowy cesji Bank dołączy jako drugi kredytodawca do umowy kredytu zawartego pomiędzy Bankiem inicjującym a Klientem, zastosowanie znajdzie zwolnienie przewidziane dla usług związanych z długami, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT, bądź wprost w pkt 38 tego artykułu, jako usługi udzielania kredytów i pożyczek pieniężnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz .U. z 2012 r., poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.