Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPB5/423-130/14-4/MW
z 8 maja 2014 r.

 

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA


Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 15 stycznia 2014 r. (data wpływu 14 luty 2014 r.) uzupełnionym pismem z dnia 30 kwietnia 2014 r. (data nadania 30 kwietnia 2014 r., data wpływu 5 maja 2014 r.) na wezwanie Nr IPPB5/423-130/14-2/MW z dnia 22 kwietnia 2014 r. (data doręczenia 25 kwietnia 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie:


  • możliwości amortyzacji prawa ochronnego na znak towarowy jest prawidłowe,
  • ustalenia wartości początkowej oraz momentu rozpoczęcia amortyzacji nabytej wartości niematerialnej i prawnej – jest nieprawidłowe,
  • zastosowania regulacji art. 15b ustawy – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE


W dniu 14 lutego 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie kosztów uzyskania przychodów.


We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.


Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (zwana dalej: Wnioskodawczyni lub Spółka) nabyła znak towarowy od spółki komandytowo-akcyjnej. Nabywca znaku towarowego będzie następnie udzielał podmiotom z grupy (podmiotom powiązanym) licencji do korzystania ze znaku towarowego. Nabywca tytułem zapłaty za znak towarowy zapłaci zbywcy wynagrodzenie określone przez rzeczoznawcę w ratach. Pierwsza rata zostanie uregulowana z końcem stycznia 2014 r., a następne raty będą płatne w równych miesięcznych ratach przez okres maksymalnie 5 lat, z tymże strony zgodnie z umową mają prawo modyfikacji wysokości płaconych rat, tj. w szczególności nabywca znaku towarowego może zmniejszyć liczbę rat skracając okres spłaty ratalnej.

W piśmie z dnia 30 kwietnia 2014 r. (data wpływu 5 maja 2014 r.) podatnik uzupełnił opis stanu faktycznego o niżej wskazane elementy:

  1. Przedmiotem wniosku jest prawo ochronne na znak towarowy, o którym mowa w ustawie z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej. Prawo ochronne było już zarejestrowane w Urzędzie Patentowym RP z dniem jego zbycia na rzecz Wnioskodawcy.
  2. Nabyte składniki majątku Wnioskodawca zalicza do praw określonych w ustawie z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej na podstawie art. 16b ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.
  3. Wnioskodawca wprowadził nabyte prawo do znaku towarowego do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych w miesiącu następującym po miesiącu, w którym nastąpiło nabycie ww. środka trwałego.
  4. Zakup ww. składnika majątku został potwierdzony fakturą VAT.
  5. Zakupiony składnik majątku Spółka wykorzystuje na potrzeby związane z prowadzoną działalnością gospodarczą.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.


  1. Czy i na jakich zasadach Spółka może dokonywać odpisów amortyzacyjnych z tytułu zakupionego znaku towarowego?
  2. Jak określić moment rozpoczęcia i podstawę dokonywania odpisów amortyzacyjnych z tytułu nabytego znaku towarowego oraz w jakiej wysokości można dokonywać odpisów w przypadku regulowania należności z tytułu zakupu skracającego okres spłaty rat?

Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1.


Nabyte w drodze sprzedaży ratalnej niezarejestrowane znaki towarowe stanowiące przedmiot prawa autorskiego można zaliczyć w poczet kosztów uzyskania przychodów i podlegają one amortyzacji w księgach Spółki jako wartości niematerialne i prawne – autorskie lub pokrewne prawa majątkowe.


Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 2.


Zdaniem Spółki, dniem z którym nastąpiło nabycie przez Spółkę nabywającą ww. znak towarowy prawa do rozpoczęcia dokonywania odpisów amortyzacyjnych jest dzień, z którym nastąpiło przejście na Spółkę praw do znaku towarowego. Zdaniem Wnioskodawczyni z tym dniem nabyła ona prawo do zaliczenia w poczet kosztów uzyskania przychodów, a co za tym idzie, dokonania stosownych odpisów amortyzacyjnych z tytułu wszelkich wydatków poniesionych na zapłatę raty należności za zakupiony znak towarowy. Zdaniem Wnioskodawczyni ww. prawo nabyła ona z dniem zapłaty ceny kupna znaku towarowego i w wysokości poniesionych wydatków. Wnioskodawczyni podnosi ponadto, że jej zdaniem w części w jakiej wydatki na zakup znaku towarowego zostały uiszczone na dzień dokonywania odpisu amortyzacyjnego stanowią one koszty uzyskania przychodów i mogą zostać przez Spółkę rozliczone w formie stosownego odpisu.


Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1.


Sposób dokonywania odpisów amortyzacyjnych reguluje ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 ze zm.; dalej jako: ustawa o CIT). Katalog wartości niematerialnych i prawnych wymienionych w ustawie ma charakter zamknięty.


Zgodnie z art. 16b ust. 1 ustawy o CIT „Amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 16c, nabyte nadające się do gospodarczego wykorzystania w dniu przyjęcia do używania:

  1. spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego,
  2. spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego,
  3. prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
  4. autorskie lub pokrewne prawa majątkowe,
  5. licencje,
  6. prawa określone w ustawie z dnia 30 czerwca 2000r. – Prawo własności przemysłowej (Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1117, z późn. zm.),
  7. wartość stanowiąca równowartość uzyskanych informacji związanych z wiedzą w dziedzinie przemysłowej, handlowej, naukowej lub organizacyjnej (know-how)

- o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane przez niego do używania na podstawie umowy licencyjnej (sublicencji), umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 17a pkt 1, zwane wartościami niematerialnymi i prawnymi”.


Zgodnie z art. 120 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. – Prawo własności przemysłowej (tekst jedn.: Dz. U z 2003 r. Nr 119, poz. 1117 ze zm.; dalej jako: PWP) znakiem towarowym może być każde oznaczenie, które można przedstawić w sposób graficzny, jeżeli oznaczenie takie nadaje się do odróżnienia towarów jednego przedsiębiorstwa od towarów innego przedsiębiorstwa. Stosownie do dyspozycji art. 153 ust. 1 PWP, przez uzyskanie prawa ochronnego nabywa się prawo wyłącznego używania znaku towarowego w sposób zarobkowy lub zawodowy na całym obszarze Rzeczypospolitej Polskiej. Prawo do znaku towarowego zastrzeżonego w Urzędzie Patentowym RP, jest zdaniem Spółki prawem, o którym mowa w art. 16b ust. 1 pkt 6 ustawy o CIT. Zdaniem Wnioskodawczyni ma ona prawo do dokonywania odpisów amortyzacyjnych z tytułu nabycia znaku towarowego począwszy od dnia jego nabycia, tj. przeniesienia prawa do posługiwania się znakiem.

Zgodnie z opisem stanu faktycznego w niniejszej sprawie Wnioskodawczyni zakupiła prawo do znaku towarowego, które ma być wykorzystane przez Spółkę do prowadzenia działalności gospodarczej, przy czym przewidywany okres używania tego prawa będzie dłuższy niż rok. Zgodnie z ustaleniami umowy zakupu znaku towarowego zapłata za nabyty znak ma nastąpić w ratach w terminie 60 miesięcy.

Aby więc znak towarowy mógł zostać uznany za wartość niematerialną i prawną w rozumieniu ww. przepisów podatkowych muszą być spełnione następujące warunki:

  • znak towarowy można zakwalifikować jako jedną z wartości niematerialnych i prawnych wymienionych w art. 16b ust. 1 ustawy o CIT;
  • znak towarowy musi zostać nabyty przez podatnika;
  • znak towarowy może być wykorzystywany w prowadzonej działalności gospodarczej;
  • znak towarowy będzie wykorzystywany przez podatnika a przewidywany okres wykorzystywania znaku towarowego wynosi minimum rok.

(vide: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej z 15 czerwca 2011 r., znak: ITPB3/423-139a/11/PS).


Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 2.


Wnioskodawczyni wprowadzi do swojej ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych nabyte w drodze zakupu na raty prawo ochronne na znak towarowy. W miesiącu następującym po miesiącu wprowadzenia do ewidencji Spółka rozpocznie dokonywanie odpisów amortyzacyjnych od zakupionego znaku towarowego (art. 16h ust. 1 pkt 1 i 4 ustawy o CIT). Zdaniem Spółki w tak przedstawionym opisie zdarzenia przyszłego, mając w szczególności na uwadze treść przepisów art. 15 ust. 6 oraz art. l6b ust. 1 ustawy o CIT, odpisy amortyzacyjne dokonywane przez Wnioskodawcę od wartości początkowej wyżej wskazanego prawa ochronnego na znak towarowy będą stanowić dla niej koszty podatkowe.

Zdaniem Wnioskodawczyni wartość początkowa, od której zostanie dokonany odpis amortyzacyjny w danym miesiącu będzie równa wartości rzeczywiście uiszczonej części ceny. W przypadku zatem, gdyby kolejna rata przekraczała, 1/60 część ceny nabycia odpis amortyzacyjny będzie mógł być dokonany od rzeczywiście uiszczonej części ceny.

Zdaniem Spółki rozstrzygając o możliwości zaliczenia do kosztów podatkowych odpisów amortyzacyjnych należy uwzględnić również treść wprowadzonego od 1 stycznia 2013 r. do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych przepisu art. 15b tej ustawy. Zgodnie z art. 15b ust. 6, przepisy art. 15b ust. 1 - 5 ustawy o CIT stosuje się odpowiednio, w przypadku nabycia lub wytworzenia środków trwałych albo nabycia wartości niematerialnych i prawnych, do tej części odpisów amortyzacyjnych, które podatnik zaliczył do kosztów uzyskania przychodów. Zgodnie natomiast z ust. 1 wyżej wskazanego przepisu, w przypadku zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kwoty wynikającej z faktury (rachunku), a jeżeli nie istniał obowiązek wystawienia faktury (rachunku) – kwoty wynikającej z umowy albo innego dokumentu, i nieuregulowania tej kwoty w terminie 30 dni od daty upływu terminu płatności, podatnik jest zobowiązany do zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów o kwotę wynikającą z tych dokumentów W przypadku, gdy termin płatności jest dłuższy niż 60 dni, wówczas zgodnie z treścią ust. 2 przepisu art. 15b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów o kwotę wynikającą z dokumentów, o których mowa w ust. 1, dokonuje się z upływem 90 dni od daty zaliczenia tej kwoty do kosztów uzyskania przychodów, o ile nie została ona uregulowana w tym terminie.

Odnosząc się do kwestii nabycia m.in. wartości niematerialnych i prawnych w ust. 7 art. 15b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych ustawodawca wskazał, że jeżeli termin, o którym mowa w ust. 1 lub 2 art. 15b tej ustawy, upływa nie później niż w miesiącu następującym po miesiącu wprowadzenia ich do ewidencji, do kosztów uzyskania przychodów zalicza się odpisy amortyzacyjne od tych wartości niematerialnych i prawnych w części, w jakiej ich cena nabycia wynikająca z dokumentów, o których mowa w ust. 1 została uregulowana w terminie określonym w ust. 1 lub 2.

Jeżeli zobowiązanie zostało uregulowane w terminie późniejszym, podatnik w miesiącu uregulowania tego zobowiązania zwiększa koszty uzyskania przychodów o kwotę odpisów amortyzacyjnych, które nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów na podstawie zdania poprzedniego.

Mając natomiast na uwadze treść wyżej przywołanych ustępów art. 15b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, należy stwierdzić, iż istotnym elementem pozwalającym na zaliczenie odpisów amortyzacyjnych dokonywanych od wartości niematerialnej i prawnej do kosztów podatkowych jest uregulowanie zobowiązania wynikającego z faktury lub innego dokumentu potwierdzającego nabycie tego prawa, który to dokument lub faktura stanowią co do zasady podstawę określenia wartości początkowej takiego prawa, jako podstawy do naliczania odpisów amortyzacyjnych w ciężar kosztów podatkowych. Wprowadzając przepis art. 15b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych ustawodawca nie wyjaśnił jednak co należy rozumieć pod pojęciem „uregulowania” ceny nabycia wartości niematerialnej i prawnej.

Zdaniem Wnioskodawczyni pod pojęciem uregulowania należałoby rozumieć taką sytuację, w której zobowiązanie wynikające z faktury będące podstawą do ujęcia w kosztach uzyskania przychodów danego kosztu, ostatecznie wygaśnie, a nabywcy nie będzie można już uznać za dłużnika z tytułu tej części zobowiązania wynikającego z faktury. Za uregulowanie zobowiązania wynikającego z faktury będącej podstawą do ujęcia danego kosztu w kosztach podatkowych (poprzez odpisy amortyzacyjne) będzie również sytuacja, w której zobowiązanie to wygaśnie w części wskutek zapłaty każdej kolejnej raty na rzecz sprzedającego znak towarowy.

W konsekwencji, zdaniem Wnioskodawczyni zgodnie z art. 15b ust. 7 ustawy o CIT, w przypadku nabycia lub wytworzenia środków trwałych albo nabycia wartości niematerialnych i prawnych, jeżeli termin, o którym mowa w ust. 1 lub 2, upływa nie później niż w miesiącu następującym po miesiącu wprowadzenia ich do ewidencji, do kosztów uzyskania przychodów zalicza się odpisy amortyzacyjne od tych środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych w części, w jakiej ich cena nabycia lub koszt wytworzenia wynikający z dokumentów, o których mowa w ust. 1, zostały uregulowane w terminie określonym w ust. 1 lub 2. Jeżeli zobowiązanie zostało uregulowane w terminie późniejszym, podatnik w miesiącu uregulowania tego zobowiązania zwiększa koszty uzyskania przychodów o kwotę odpisów amortyzacyjnych, które nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów na podstawie zdania pierwszego.

Celem wprowadzenia art. 15b ww. ustawy było ograniczenie tzw. „zatorów płatniczych”, poprzez obowiązek dokonania przez podatnika korekty kosztów podatkowych w przypadku nieuregulowania przez niego kwoty wynikającej z faktury (innego dokumentu) w terminie wskazanym w przepisach podatkowych. Przepisy podatkowe zawierają rozwiązanie polegające na obowiązku dokonania zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów w przypadku nieuregulowania kwoty wynikającej z faktury lub innego dokumentu w ciągu 30 dni od daty upływu terminu płatności ustalonego przez strony, a w przypadku gdy termin płatności jest dłuższy niż 60 dni – nieuregulowania jej w ciągu 90 dni od dnia zaliczenia kwoty wynikającej z faktury (innego dokumentu) do kosztów uzyskania przychodów. Zatem korekta kosztów podatkowych jest uzależniona od terminu płatności ustalonego przez strony i braku zapłaty w odpowiednim, wskazanym w przepisach, terminie.

Jak zauważył Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z 24 września 2013 r. (znak: IPTPB3/423-244/13-2/KJ) przepisy powyższe „(…) mają również zastosowanie do płatności rozłożonych na raty, tj. również do przedstawionej we wniosku sytuacji – zakupu na raty środka trwałego. Terminy płatności każdej raty należy liczyć od tego samego dnia, tj od dnia wystawienia faktury (rachunku) lub innego dokumentu, potwierdzającego nabycie środka trwałego. Podkreślić jednak należy, że termin płatności należy liczyć dla każdej raty oddzielnie, a zatem w sytuacji gdy łączny termin płatności rat jest dłuższy niż 60 dni, do części rat, których termin płatności (liczony od dnia wystawienia faktury lub rachunku) nie przekracza 60 dni znajdzie zastosowanie art. 15b ust. 1, a do rat których termin płatności jest dłuższy niż 60 dni – art. 15b ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych”.

Zdaniem Wnioskodawczyni z przedstawionych powyżej przepisów w sytuacji opisanej w niniejszej sprawie wynika, że jeżeli do dnia upływu terminów, o których mowa w art. 15b ust. 1 i 2 ww. ustawy, tj 30 dni od terminu płatności i 90 dni od dnia zaliczenia odpisu amortyzacyjnego do kosztów, zaliczona do kosztów uzyskania przychodów część odpisów amortyzacyjnych znajduje pokrycie w dokonanych płatnościach, to nie powinno mieć miejsca zmniejszenie kosztów. Natomiast jeżeli Spółka zaliczy do kosztów uzyskania przychodów odpis amortyzacyjny, który nie ma pokrycia (częściowo, czy w całości) w zapłaconej racie i nie ureguluje tej płatności w terminach wskazanych powyżej, to zobowiązana będzie do zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów o stosowną część dokonanego odpisu.

Rekapitulując zatem, zdaniem Spółki, w przypadku spełnienia ww. warunków zakup przez Wnioskodawczynię znaku towarowego na raty uprawnia do dokonywania od dnia przeniesienia własności znaku towarowego odpisów amortyzacyjnych od całej wartości zakupionego znaku bez względu na to w jakiej części suma zapłaconych rat odpowiada całkowitej wartości znaku towarowego. Zgodnie jednak z art. 15b ustawy o CIT suma dokonanych odpisów amortyzacyjnych nie może przekraczać wysokości rzeczywiście uiszczonych rat z tytułu dokonanego zakupu.

Zdaniem Wnioskodawczyni powyższe stanowisko jest zgodne ze stanowiskiem Ministra Finansów dotyczącym interpretowanych przepisów. Minister Finansów stwierdził bowiem w piśmie z 20 maja 2013 r. (znak: DD6/033/93/MNX/13/RD-47905/13) sukcesywnie zaliczając wydatki do kosztów w przypadku kosztów pośrednich, w tym poprzez odpisy amortyzacyjne, nie powinno się dokonywać proporcjonalnego pomniejszenia kosztów. Jeżeli do dnia upływu terminów, o których mowa w art. 15b ust. 1 i 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, tj. 30 dni od terminu płatności i 90 dni od dnia zaliczenia wydatku do kosztów, zaliczona do kosztów część zobowiązania znajduje pokrycie w płatnościach, to nie powinno mieć miejsca zmniejszenie kosztów.


W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego w zakresie:


  • możliwości amortyzacji prawa ochronnego na znak towarowyjest prawidłowe,
  • ustalenia wartości początkowej oraz momentu rozpoczęcia amortyzacji nabytej wartości niematerialnej i prawnej – jest nieprawidłowe,
  • zastosowania regulacji art. 15b ustawy – jest prawidłowe.


Z przedstawionego opisu sprawy wynika m.in., że przedmiotem wniosku jest prawo ochronne na znak towarowy, o którym mowa w ustawie z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej. Prawo ochronne było już zarejestrowane w Urzędzie Patentowym RP z dniem jego zbycia na rzecz Wnioskodawcy. Zakup ww. składnika majątku został potwierdzony fakturą VAT, a wynagrodzenie należne zbywcy, określone przez rzeczoznawcę, Wnioskodawca zapłaci w ratach. Pierwsza rata zostanie uregulowana z końcem stycznia 2014 r., a następne raty będą płatne w równych miesięcznych ratach przez okres maksymalnie 5 lat, z tymże strony zgodnie z umową mają prawo modyfikacji wysokości płaconych rat, tj. w szczególności nabywca znaku towarowego może zmniejszyć liczbę rat skracając okres spłaty ratalnej. Wnioskodawca wprowadził nabyte prawo do znaku towarowego do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych w miesiącu następującym po miesiącu, w którym nastąpiło jego nabycie.


Odpowiedź na pytanie nr 1.


Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397, z późn. zm., dalej: „ustawa o pdop”), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Stosownie do treści art. 15 ust. 6 ustawy o pdop, kosztem uzyskania przychodów są odpisy z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (odpisy amortyzacyjne) dokonywane wyłącznie zgodnie z przepisami art. 16a-16m, z uwzględnieniem art. 16.

W myśl art. 16b ust. 1 ustawy o pdop, amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 16c, nabyte nadające się do gospodarczego wykorzystania w dniu przyjęcia do używania:

  1. spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego,
  2. spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego,
  3. prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
  4. autorskie lub pokrewne prawa majątkowe,
  5. licencje,
  6. prawa określone w ustawie z dnia 30 czerwca 2000 r. – Prawo własności przemysłowej (Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1117, z późn. zm.),
  7. wartość stanowiącą równowartość uzyskanych informacji związanych z wiedzą w dziedzinie przemysłowej, handlowej, naukowej lub organizacyjnej (know-how)

- o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane przez niego do używania na podstawie umowy licencyjnej (sublicencji), umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 17a pkt 1, zwane wartościami niematerialnymi i prawnymi.


Przepis art. 16b ust. 1 ustawy o pdop, wskazuje obligatoryjne przesłanki, które muszą zaistnieć aby wartość niematerialna i prawna podlegała amortyzacji. W myśl powyższego przepisu wartościami niematerialnymi i prawnymi podlegającymi amortyzacji są wskazane w jego treści m.in. prawa określone w ustawie – Prawo własności przemysłowej, które spełniają następujące warunki:

  • zostały nabyte,
  • nadają się do gospodarczego wykorzystania w dniu przyjęcia do używania,
  • przewidywany okres ich używania przekracza rok,

  • są wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane przez niego do używania na podstawie umowy licencyjnej (sublicencji), umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 17a pkt 1 ustawy o pdop.


    Do praw wskazanych przez ustawodawcę w treści art. 16b ust. 1 ustawy o pdop należą m.in. wymienione w pkt 6 tego przepisu – „prawa określone w ustawie – Prawo własności przemysłowej”.


    W celu ustalenia znaczenia tego pojęcia należy odnieść się do art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. - Prawo własności przemysłowej (Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1117, z późn. zm.), który stanowi, że na warunkach określonych w tej ustawie udzielane są:

    • patenty,
    • dodatkowe prawa ochronne na wynalazki,
    • prawa ochronne na wzory użytkowe,
    • prawa ochronne na znaki towarowe,
    • prawa z rejestracji na wzory przemysłowe,
    • prawa z rejestracji na topografie układów scalonych,
    • prawa z rejestracji na oznaczenia geograficzne.


    Zgodnie z art. 120 ust. 1 i 2 ustawy Prawo własności przemysłowej, znakiem towarowym może być każde oznaczenie, które można przedstawić w sposób graficzny, jeżeli oznaczenie takie nadaje się do odróżnienia towarów jednego przedsiębiorstwa od towarów innego przedsiębiorstwa – w szczególności wyraz, rysunek, ornament, kompozycja kolorystyczna, forma przestrzenna, w tym forma towaru lub opakowania, a także melodia lub inny sygnał dźwiękowy. Na znak towarowy może być udzielone prawo ochronne (art. 121 ww. ustawy). Przez uzyskanie prawa ochronnego nabywa się prawo wyłącznego używania tego znaku w sposób zarobkowy lub zawodowy na całym obszarze Rzeczypospolitej Polskiej.


    Jak wynika z treści powołanych wyżej przepisów, nabycie przez Spółkę prawa ochronnego na znak towarowy mieści się w kategorii praw określonych w ustawie - Prawo własności przemysłowej, wskazanych w art. 16b ust. 1 pkt 6 ustawy o pdop.


    Należy zauważyć, że stanowisko Spółki w powyższym zakresie nie zawierało jednoznacznej odpowiedzi. Z jednej strony Wnioskodawca wskazał, że „(…) znaki towarowe stanowiące przedmiot prawa autorskiego (…) podlegają one amortyzacji w księgach Spółki jako wartości niematerialne i prawne – autorskie lub pokrewne prawa majątkowe”, zaś w dalszej części uzasadnienia stanowiska podał, że: „Prawo do znaku towarowego zastrzeżonego w Urzędzie Patentowym RP jest zdaniem Spółki prawem, o którym mowa w art. 16b ust. 1 pkt 6 ustawy o CIT”.

    Wobec powyższego tut. Organ wezwał Spółkę do jednoznacznego wskazania, czy nabyte nabyte składniki majątku, Wnioskodawca zalicza do autorskich lub pokrewnych praw majątkowych (zgodnie z art. 16b ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych), czy też zgodnie z art. 16b ust. 1 pkt 6 ustawy do praw określonych w ustawie z dnia 30 czerwca 2000 r. – Prawo własności przemysłowej (Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1117, z późn. zm.).

    W odpowiedzi na wezwanie Spółka wskazała, że przedmiotem wniosku jest prawo ochronne na znak towarowy, o którym mowa w ustawie z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej. Prawo ochronne było już zarejestrowane w Urzędzie Patentowym RP z dniem jego zbycia na rzecz Wnioskodawcy. Nabyte składniki majątku Wnioskodawca zalicza do praw określonych w ustawie z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej na podstawie art. 16b ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

    Uwzględniając powyższe, stanowisko Spółki, zgodnie z którym prawo do znaku towarowego zastrzeżonego w Urzędzie Patentowym RP jest zdaniem Spółki prawem, o którym mowa w art. 16b ust. 1 pkt 6 ustawy o CIT, należy zatem uznać za prawidłowe.

    Dodać należy, że prawa, o których mowa w art. 16b ust. 1 pkt 4 (autorskie lub pokrewne prawa majątkowe) ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych normuje ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (t.j. Dz. U. z 2006 r. Nr 90, poz. 631 ze zm.).

    W myśl art. 1 ust. 1-2 tej ustawy, przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór). W szczególności przedmiotem tego prawa są utwory wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie, publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe), plastyczne, fotograficzne, lutnicze, wzornictwa przemysłowego, architektoniczne, architektoniczno - urbanistyczne i urbanistyczne, muzyczne i słowno - muzyczne, sceniczne, sceniczno - muzyczne, choreograficzne i pantomimiczne, audiowizualne (w tym filmowe). Utwór jest przedmiotem prawa autorskiego od chwili ustalenia, chociażby miał postać nieukończoną (art. 1 ust. 3 ww. ustawy). Ochrona przewidziana przepisami ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, przysługuje twórcy niezależnie od spełnienia jakichkolwiek formalności.


    Na mocy art. 8 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, prawo autorskie przysługuje twórcy, o ile ustawa nie stanowi inaczej. Omawiana ustawa wyróżnia przy tym:

    • autorskie prawa osobiste, chroniące nieograniczoną w czasie i niepodlegającą zrzeczeniu się lub zbyciu więź twórcy z utworem (art. 16), oraz
    • autorskie prawa majątkowe, rozumiane jako przysługujące twórcy wyłączne prawo do korzystania z utworu i rozporządzania nim na wszystkich polach eksploatacji oraz do wynagrodzenia za korzystanie z utworu (art. 17).


    Jeżeli ustawa nie stanowi inaczej autorskie prawa majątkowe mogą przejść na inne osoby w drodze dziedziczenia lub na podstawie umowy (art. 41 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy). Umowa o przeniesienie autorskich praw majątkowych wymaga przy tym zachowania formy pisemnej pod rygorem nieważności (art. 53 tej ustawy).

    Prawa pokrewne zostały natomiast unormowane w Rozdziale 11 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Do tej kategorii należą: prawa do artystycznych wykonań, prawa do fonogramów i wideogramów, prawa do nadań programów, prawa do pierwszych wydań oraz wydań naukowych i krytycznych.

    Zatem skoro Spółka nabyła prawo ochronne na znak towarowy, w niniejszej sprawie nie znajdzie zastosowania przepis art. 16b ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

    W konsekwencji Wnioskodawca, który nabył prawo ochronne na znak towarowy, może na podstawie art. 16b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, dokonywać amortyzacji tego prawa.


    Odpowiedź na pytanie nr 2.


    Zgodnie z art. 16f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, podatnicy, z wyjątkiem tych, którzy ze względu na ogłoszoną upadłość obejmującą likwidację majątku nie prowadzą działalności gospodarczej, dokonują odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, o których mowa w art. 16a ust. 1 i ust. 2 pkt 1-3 oraz w art. 16b.

    Powyższe prowadzi do wniosku, że w przypadku nabytego przez Spółkę prawa ochronnego do znaku towarowego, który spełniać będzie warunki wskazane w art. 16b ust. 1 ww. ustawy podatkowej, odpisy amortyzacyjne od ich wartości początkowej będą mogły stanowić koszty uzyskania przychodu.

    Artykuł 16g ustawy o pdop, wskazuje zróżnicowane zasady ustalania przez podatników wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych m.in. w zależności od sposobu ich nabycia.

    Zgodnie z art. 16g ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, w razie odpłatnego nabycia, za wartość początkową środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, z uwzględnieniem ust. 2-14, uważa się cenę ich nabycia, przez którą należy rozumieć kwotę należną zbywcy, powiększoną o koszty związane z zakupem naliczone do dnia przekazania środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej do używania, a w szczególności o koszty transportu, załadunku i wyładunku, ubezpieczenia w drodze, montażu, instalacji i uruchomienia programów oraz systemów komputerowych, opłat notarialnych, skarbowych i innych, odsetek, prowizji, oraz pomniejszoną o podatek od towarów i usług, z wyjątkiem przypadków, gdy zgodnie z odrębnymi przepisami podatek od towarów i usług nie stanowi podatku naliczonego albo podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty należnego podatku o podatek naliczony albo zwrot różnicy podatku w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. W przypadku importu cena nabycia obejmuje cło i podatek akcyzowy od importu składników majątku (art. 16g ust. 3 ustawy o pdop).

    Wobec powyższego, na cenę nabycia, stanowiącą wartość początkową środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, składa się „kwota należna zbywcy” oraz „koszty związane z zakupem naliczone do dnia przekazania środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej do używania”. Te ostatnie koszty obejmują zarówno koszty bezpośrednio związane z samą czynnością kupna, jak i wszelkie koszty naliczone do momentu przyjęcia składnika majątku trwałego do używania, a związane z zakupem danego składnika majątkowego.


    Jak wynika z opisu sprawy, płatność za nabytą przez Wnioskodawcę wartość niematerialną i prawną w postaci prawa ochronnego na znak towarowy, została ustalona w formie ratalnej.


    Ustalenie przez strony transakcji takiej formy płatności, nie wpływa na wartość początkową środka trwałego czy też wartości niematerialnej i prawnej, ustaloną zgodnie z art. 16g ust. 1 pkt 1, przy uwzględnieniu art. 16g ust. 3 ustawy.


    Zatem stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym wartość początkowa, od której zostanie dokonany odpis amortyzacyjny w danym miesiącu będzie równa wartości rzeczywiście uiszczonej części ceny, jest nieprawidłowe.


    Fakt zapłaty nie determinuje wartości początkowej środka trwałego czy też wartości niematerialnej i prawnej. Również omówione poniżej, a będące także przedmiotem zapytania, przepisy art. 15b ustawy, dotyczące korekty kosztów uzyskania przychodów, nie zawierają żadnej regulacji, z której wynikałby obowiązek korekty wartości początkowej, której sposób ustalenia zawiera powoływany już art. 16g ust. 1 ustawy o pdop, co wydaje się, potwierdza Spółka w stwierdzeniu „(…) zakup przez Wnioskodawczynię znaku towarowego na raty uprawnia do dokonywania (…) odpisów amortyzacyjnych od całej wartości zakupionego znaku bez względu na to w jakiej części suma zapłaconych rat odpowiada całkowitej wartości znaku towarowego”.

    Nie można również zgodzić się ze stanowiskiem Wnioskodawcy, że z dniem w którym nastąpiło przejście na Spółkę praw do znaku towarowego (…) nabyła ona prawo do (…) dokonania stosownych odliczeń amortyzacyjnych (…).

    Zgodnie z art. 16h ust. 1 pkt 1 ustawy o pdop, odpisów amortyzacyjnych dokonuje się od wartości początkowej środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, z zastrzeżeniem art. 16k, począwszy od pierwszego miesiąca następującego po miesiącu, w którym ten środek lub wartość wprowadzono do ewidencji, z zastrzeżeniem art. 16e, do końca tego miesiąca, w którym następuje zrównanie sumy odpisów amortyzacyjnych z ich wartością początkową lub w którym postawiono je w stan likwidacji, zbyto lub stwierdzono ich niedobór; suma odpisów amortyzacyjnych obejmuje również odpisy, których zgodnie z art. 16 ust. 1 nie uważa się za koszty uzyskania przychodów. Ponadto należy mieć na uwadze treść art. 16d ustawy, zgodnie z którym składniki majątku, o których mowa w art. 16a-16c, wprowadza się do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych zgodnie z art. 9 ust. 1, najpóźniej w miesiącu przekazania ich do używania. Późniejszy termin wprowadzenia uznaje się za ujawnienie środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej, o których mowa w art. 16h ust. 1 pkt 4.

    Wobec powyższego Spółce przysługuje prawo do rozpoznania jako koszty uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych od prawa ochronnego na znak towarowy, począwszy od miesiąca następującego po miesiącu, w którym prawo ochronne zostało wprowadzone do ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych, a nie jak twierdzi Wnioskodawca, z dniem, z którym nastąpiło przejście na Spółkę praw do znaku towarowego.

    Rozstrzygając o możliwości zaliczenia do kosztów podatkowych odpisów amortyzacyjnych należy również uwzględnić treść wprowadzonego do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, przepisu art. 15b.

    Z dniem 1 stycznia 2013 r. mocą art. 4 pkt 1 ustawy z dnia 16 listopada 2012 r. o redukcji niektórych obciążeń administracyjnych w gospodarce (Dz. U. z 2012 r., poz. 1342) ustawodawca wprowadził do ustawy o pdop regulacje zmierzające do likwidacji tzw. „zatorów płatniczych” (art. 15b ustawy o pdop). Stosownie do tego unormowania, w przypadku nieuregulowania kwoty wynikającej z faktury (innego dokumentu) dłużnik – w określonych terminach – zobowiązany jest do dokonania korekty kosztów uzyskania przychodów.

    Zgodnie z art. 15b ust. 1 ustawy o pdop, w przypadku zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kwoty wynikającej z faktury (rachunku), a jeżeli nie istniał obowiązek wystawienia faktury (rachunku) – kwoty wynikającej z umowy albo innego dokumentu, i nieuregulowania tej kwoty w terminie 30 dni od daty upływu terminu płatności, podatnik jest obowiązany do zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów o kwotę wynikającą z tych dokumentów.

    Natomiast zgodnie z art. 15b ust. 2 ustawy o pdop, jeżeli termin płatności jest dłuższy niż 60 dni, zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów o kwotę wynikającą z dokumentów, o których mowa w ust. 1, dokonuje się z upływem 90 dni od daty zaliczenia tej kwoty do kosztów uzyskania przychodów, o ile nie została ona uregulowana w tym terminie.

    Zmniejszenia, o którym mowa w ust. 1 lub 2, dokonuje się w miesiącu, w którym upływa termin określony w tych przepisach (art. 15b ust. 3).


    Zgodnie z art. 15b ust. 4 ustawy o pdop, jeżeli po dokonaniu zmniejszenia, o którym mowa w ust. 1 lub 2, zobowiązanie zostanie uregulowane, podatnik w miesiącu, w którym uregulował zobowiązanie, zwiększa koszty uzyskania przychodów o kwotę dokonanego zmniejszenia.

    Jeżeli w miesiącu, w którym podatnik ma obowiązek dokonać zmniejszenia, o którym mowa w ust. 1 lub 2, podatnik nie ponosi kosztów uzyskania przychodów lub poniesione koszty są niższe od kwoty zmniejszenia, wówczas ma obowiązek zwiększyć przychody o kwotę, o którą nie zostały zmniejszone koszty uzyskania przychodów (art. 15b ust. 5).

    Przepisy te (art. 15b ust. 1-5) stosuje się odpowiednio w przypadku nabycia lub wytworzenia środków trwałych albo nabycia wartości niematerialnych i prawnych, do tej części odpisów amortyzacyjnych, które podatnik zaliczył do kosztów uzyskania przychodów (art. 15b ust. 6 ustawy o pdop).

    Stosownie do ust. 7 tego artykułu, w przypadku nabycia lub wytworzenia środków trwałych albo nabycia wartości niematerialnych i prawnych, jeżeli termin, o którym mowa w ust. 1 lub 2, upływa nie później niż w miesiącu następującym po miesiącu wprowadzenia ich do ewidencji, do kosztów uzyskania przychodów zalicza się odpisy amortyzacyjne od tych środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych w części, w jakiej ich cena nabycia lub koszt wytworzenia wynikający z dokumentów, o których mowa w ust. 1, zostały uregulowane w terminie określonym w ust. 1 lub 2. Jeżeli zobowiązanie zostało uregulowane w terminie późniejszym, podatnik w miesiącu uregulowania tego zobowiązania zwiększa koszty uzyskania przychodów o kwotę odpisów amortyzacyjnych, które nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów na podstawie zdania pierwszego.

    Celem wprowadzenia art. 15b ustawy o pdop było ograniczenie tzw. „zatorów płatniczych”, poprzez obowiązek dokonania przez podatnika korekty kosztów podatkowych w przypadku nieuregulowania przez niego kwoty wynikającej z faktury (innego dokumentu) w terminie wskazanym w przepisach podatkowych.

    Przepisy podatkowe zawierają rozwiązanie polegające na obowiązku dokonania zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów w przypadku nieuregulowania kwoty wynikającej z faktury lub innego dokumentu w ciągu 30 dni od daty upływu terminu płatności ustalonego przez strony, a w przypadku gdy termin płatności jest dłuższy niż 60 dni – nieuregulowania jej w ciągu 90 dni od dnia zaliczenia kwoty wynikającej z faktury (innego dokumentu) do kosztów uzyskania przychodów. Zatem korekta kosztów podatkowych jest uzależniona od terminu płatności ustalonego przez strony i braku zapłaty w odpowiednim, wskazanym w przepisach, terminie.

    Ww. przepisy mają również zastosowanie do płatności rozłożonych na raty, tj. również do przedstawionej we wniosku sytuacji - zakupu na raty wartości niematerialnej i prawnej. Terminy płatności każdej raty należy liczyć od tego samego dnia, tj. od dnia wystawienia faktury, potwierdzającej jej nabycie. Podkreślić jednak należy, że termin płatności należy liczyć dla każdej raty oddzielnie, a zatem w sytuacji gdy łączny termin płatności rat jest dłuższy niż 60 dni, do części rat, których termin płatności (liczony od dnia wystawienia faktury lub rachunku) nie przekracza 60 dni, znajdzie zastosowanie art. 15b ust. 1, a do rat których termin płatności jest dłuższy niż 60 dni, art. 15b ust. 2 ustawy o pdop.

    Odnosząc powyższe do przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wskazać należy, że jeżeli do dnia upływu terminów, o których mowa w art. 15b ust. 1 i 2 ustawy o pdop, tj. 30 dni od terminu płatności i 90 dni od dnia zaliczenia odpisu amortyzacyjnego do kosztów, zaliczona do kosztów uzyskania przychodów część odpisów amortyzacyjnych znajduje pokrycie w dokonanych płatnościach, to nie powinno mieć miejsca zmniejszenie kosztów. Natomiast jeżeli Wnioskodawca zaliczy do kosztów uzyskania przychodów odpis amortyzacyjny, który nie ma pokrycia (częściowo, czy w całości) w zapłaconej racie i nie ureguluje tej płatności w terminach wskazanych powyżej, to zobowiązany będzie do zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów o stosowną część dokonanego odpisu.


    Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy, w tej części, która dotyczy zastosowania art. 15b ustawy, należy uznać za prawidłowe.


    W podsumowaniu stanowisko Wnioskodawcy w zakresie:

    • możliwości amortyzacji prawa ochronnego na znak towarowy – jest prawidłowe,
    • ustalenia wartości początkowej oraz momentu rozpoczęcia amortyzacji nabytej wartości niematerialnej i prawnej – jest nieprawidłowe,
    • zastosowania regulacji art. 15b ustawy – jest prawidłowe.


    W odniesieniu do powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnych należy stwierdzić, że zostały wydane w indywidualnych sprawach i nie są wiążące dla organu wydającego przedmiotową interpretację. Powołane interpretacje nie stanowią źródła prawa, wiążą strony w konkretnych indywidualnych sprawach, więc zawartego w nich stanowiska organu podatkowego nie można wprost przenosić na grunt innej sprawy.


    Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia przedstawionego w stanie faktycznym.


    Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52  §  3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

    Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54  §  1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.


    doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

  • Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
    Dołącz do zarejestrowanych użytkowników i korzystaj wygodnie z epodatnik.pl.   Rejestracja jest prosta, szybka i bezpłatna.

    Reklama

    Przejrzyj zasięgi serwisu epodatnik.pl od dnia jego uruchomienia. Zobacz profil przeciętnego użytkownika serwisu. Sprawdź szczegółowe dane naszej bazy mailingowej. Poznaj dostępne formy reklamy: display, mailing, artykuły sponsorowane, patronaty, reklama w aktywnych formularzach excel.

    czytaj

    O nas

    epodatnik.pl to źródło aktualnej i rzetelnej informacji podatkowej. epodatnik.pl to jednak przede wszystkim źródło niezależne. Niezależne w poglądach od aparatu skarbowego, od wymiaru sprawiedliwości, od inwestorów kapitałowych, od prasowego mainstreamu.

    czytaj

    Regulamin

    Publikacje mają charakter informacyjny. Wydawca dołoży starań, aby informacje prezentowane w serwisie były rzetelne i aktualne. Treści prezentowane w serwisie stanowią wyraz przekonań autorów publikacji, a nie źródło prawa czy urzędowo obowiązujących jego interpretacji.

    czytaj