INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 20 marca 2012r. (data wpływu do tut. Biura 27 marca 2012r.), uzupełnionym w dniu 08 czerwca 2012r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej, części wydatków z tytułu odsetek od kredytu zaciągniętego na zakup wskazanego we wniosku lokalu mieszkalnego (pytanie oznaczone we wniosku Nr 4) – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 27 marca 2012r. do tut. Biura wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych m.in. w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej, części wydatków z tytułu odsetek od kredytu zaciągniętego na zakup wskazanego we wniosku lokalu mieszkalnego. Wniosek powyższy nie spełniał wymogów formalnych, dlatego też pismem z dnia 29 maja 2012r. Znak: IBPBI/1/415-377/12/ZK, IBPBI/1/415-378/12/ZK, IBPBI/1/415-379/12/ZK, wezwano do jego uzupełnienia, co też nastąpiło w dniu 08 czerwca 2012r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawczyni jest księgową posiadającą certyfikat wydany przez Ministra Finansów, uprawniający do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych. Wyłącznym przedmiotem prowadzonej przez nią działalności gospodarczej jest działalność rachunkowo-księgowa. Wnioskodawczyni jest opodatkowana na zasadach ogólnych, stawką podatku wg skali podatkowej, prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów. Jest zwolniona podmiotowo z podatku VAT. Nie zatrudnia obecnie pracowników. W 2008 roku nabyła wraz z mężem lokal mieszkalny, stanowiący odrębną nieruchomość wraz z prawem do gruntu, którego są współwłaścicielami. Małżonkowie nie mają podpisanej umowy o rozdzielności majątkowej - łączy ich wspólność majątkowa. Mąż nie prowadzi własnej działalności gospodarczej. Zakup mieszkania został sfinansowany kredytem, który zaciągnięto na ten cel również w 2008r. Kredyt spłacany jest w walucie - franku szwajcarskim. Raty są ściągane z konta bankowego męża prowadzonego w walucie polskiej. Z dniem 01 stycznia 2012r. Wnioskodawczyni rozpoczęła działalność gospodarczą w zakresie usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych. Siedziba firmy znajduje się w miejscu jej zamieszkania, zgodnie z wpisem w CEIDG. Na prowadzenie działalności gospodarczej w miejscu zamieszkania uzyskała zgodę Spółdzielni Mieszkaniowej. Ze względu na to, że mieszkanie ma małą powierzchnię, oprócz prowadzenia działalności gospodarczej w mieszkaniu, wynajmuje lokal użytkowy, w którym w pewnych określonych godzinach prowadzi działalność gospodarczą i przechowuje część dokumentacji księgowej. Przez resztę czasu pracuje w lokalu mieszkalnym, który przez cały okres prowadzenia przez nią działalności gospodarczej będzie stanowić siedzibę firmy. Lokal mieszkalny składa się z czterech pomieszczeń (2 pokoje, kuchnia, łazienka) i przedpokoju o łącznej powierzchni 38,18 m². Ze względu na małą powierzchnię mieszkania żadne z pomieszczeń nie jest wyłączone z funkcji mieszkalnych, natomiast do prowadzenia działalności został w części przeznaczony mniejszy pokój o powierzchni 9 m². W pokoju tym znajduje się biurko, szafa, łóżko oraz urządzenia służące prowadzeniu działalności gospodarczej (komputer, drukarka, monitor). W pokoju tym, Wnioskodawczyni wykonuje swoją pracę, przechowuje dokumentację księgową oraz przyjmuje klientów. Jak Wnioskodawczyni wspomniała wcześniej nie jest on jednak wyłączony z funkcji typowo mieszkalnych, takich jak spanie, czy przechowywanie ubrań. Zgłaszając zamiar prowadzenia działalności gospodarczej w mieszkaniu prywatnym w Urzędzie Gminy w celu ustalenia prawidłowej stawki podatku od nieruchomości uzyskała informację, że jeżeli lokal mieszkalny lub jego część został zajęty na prowadzenie działalności gospodarczej, ale powierzchnia zajmowana na prowadzenie działalności służy jednocześnie celom mieszkalnym, to będzie ona korzystała ze stawki tak jak dla budynków (lokali) mieszkalnych. W związku z tym podatek od nieruchomości od całości mieszkania opłaca wg stawki właściwej dla budynków (lokali) mieszkalnych.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy zapłacone odsetki od kredytu zaciągniętego na zakup mieszkania w wysokości proporcji jaką stanowi część mieszkania przeznaczonego na działalność gospodarczą do całości mieszkania będą stanowić koszt uzyskania przychodu w nawiązaniu do art. 23 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy...

Czy odsetki będą stanowić koszt uzyskania przychodu pomimo tego, że rata kredytu ściągana jest z konta bankowego, którego właścicielem jest jej mąż...

Czy wartość zapłaconych odsetek należy wycenić wg kursu faktycznie zastosowanego przez bank...

(pytania oznaczone we wniosku Nr 4)

Zdaniem Wnioskodawczyni, zapłacone odsetki od kredytu zaciągniętego na zakup mieszkania w proporcji wartości jaką stanowi powierzchnia lokalu przeznaczona na prowadzenie działalności gospodarczej do powierzchni całego mieszkania stanowią koszt uzyskania przychodu, bez względu na to, że są ściągane z konta męża, ponieważ łączy ich wspólność majątkowa, a umowa kredytowa była spisana na małżonków, jako współwłaścicieli nieruchomości. Wnioskodawczyni uważa, że odsetki powinny być wycenione wg kursu faktycznie zastosowanego przez bank.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2012r., poz. 361 ze zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Aby zatem dany wydatek mógł zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodu musi spełniać łącznie następujące przesłanki:

• musi być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu,
• nie może być wymieniony w art. 23 ww. ustawy, wśród wydatków nie stanowiących kosztów uzyskania przychodów,
• musi być należycie udokumentowany.
  
  

Generalnie należy przyjąć, iż kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie przychodów, bądź też zabezpieczenie lub zachowanie tego źródła przychodów, o ile w myśl przepisów ww. ustawy nie podlegają wyłączeniu z tychże kosztów. Przy czym, związek przyczynowy pomiędzy poniesieniem wydatku, a osiągnięciem przychodu bądź zachowaniem lub zabezpieczeniem jego źródła należy oceniać indywidualnie w stosunku do każdego wydatku. Z oceny tego związku powinno wynikać, że poniesiony wydatek obiektywnie może przyczynić się do osiągnięcia przychodu bądź służyć zachowaniu lub zabezpieczeniu źródła przychodów. Zauważyć przy tym należy, iż konieczność poniesienia danego wydatku nie może wynikać z zaniedbań, braku nadzoru lub sprzecznych z prawem działań podatnika.

Koszty poniesione na zachowanie źródła przychodu to koszty, które poniesione zostały, aby przychody z danego źródła przychodów w dalszym ciągu uzyskiwano oraz aby takie źródło w ogóle dalej istniało. Natomiast za koszty służące zabezpieczeniu źródła przychodów należy uznać koszty poniesione na ochronę istniejącego źródła przychodów, w sposób, gwarantujący bezpieczne funkcjonowanie tego źródła. Istotą tego rodzaju kosztów jest więc ich obligatoryjne poniesienie w celu nie dopuszczenia do utraty źródła przychodu w przyszłości. Podkreślić przy tym należy, iż ciężar wykazania związku przyczynowo-skutkowego z uzyskaniem przychodu z danego źródła, bądź też zachowaniem lub zabezpieczeniem źródła przychodów spoczywa na podatniku, który wywodzi z tego określone skutki prawne.

Generalną zasadą prawa podatkowego w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych jest więc ścisłe oraz nie budzące wątpliwości powiązanie kosztów ponoszonych przez podatnika z celem osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, przy czym cel ten musi być widoczny, a ponoszone koszty winny go bezpośrednio realizować lub co najmniej winny go zakładać jako realny.

Zauważyć należy, iż przez sformułowanie „w celu” należy rozumieć dążenie do osiągnięcia jakiegoś stanu rzeczy (przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu), a dążenie podatnika ma przymiot „celowości”, jeżeli na podstawie dostępnej wiedzy o związkach przyczynowo-skutkowych można zasadnie uznać, że poniesiony koszt może przynieść oczekiwane następstwo (doprowadzić do uzyskania przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu).

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera wykazu wydatków, które przesądzałyby o ich zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów. Przy ustalaniu kosztów uzyskania przychodów każdy wydatek wymaga indywidualnej oceny, czy pozostaje on nie tylko w ścisłym związku z prowadzoną działalnością gospodarczą ale również, czy nie stanowi wydatku przeznaczonego w głównej mierze na potrzeby osobiste podatnika lub osób trzecich.

Zauważyć należy, iż istnieje grupa wydatków, które nie mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów działalności gospodarczej, gdyż są to wydatki, które ponoszą osoby fizyczne niezależnie od tego, czy prowadzą działalność gospodarczą, czy też takiej działalności nie prowadzą. Są to typowe wydatki osobiste, konsumpcyjne np. wydatki dotyczące zapewnienia sobie odpowiednich warunków mieszkaniowych. Prywatnego charakteru tego rodzaju wydatków nie zmienia również fakt, iż podatnik może korzystać z pomieszczenia (lub znajdujących się w nim rzeczy) przeznaczonego na zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych, prowadząc równocześnie w tym pomieszczeniu działalność gospodarczą. W świetle powyższego uznać należy, iż do kosztów uzyskania przychodów pozarolniczej działalności gospodarczej nie można zaliczyć wydatków, które dotyczą pomieszczeń w lokalu wykorzystywanym w głównej mierze na własne cele mieszkaniowe. Są to typowe wydatki o charakterze osobistym, są one bowiem ponoszone przede wszystkim w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych, a nie wyłącznie w celu osiągnięcia przychodów, czy też zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. Wydatki te nie mają ścisłego związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. Nie występuje więc ścisłe i nie budzące wątpliwości powiązanie kosztów ponoszonych przez podatnika z celem osiągnięcia przychodów lub zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła przychodów w postaci pozarolniczej działalności gospodarczej.

Jedynie w przypadku, gdy posiadany przez podatnika lokal, jako całość lub wyodrębnione w tym lokalu pomieszczenie służy tylko i wyłącznie dla celów prowadzonej działalności gospodarczej i jednocześnie nie służy celom osobistym, nie ma przeszkód do zaliczenia wydatków związanych z jego posiadaniem do kosztów uzyskania przychodów. Natomiast w sytuacji, gdy pomieszczenie jest wykorzystywane przede wszystkim na cele prywatne, a jedynie dodatkowo jest wykorzystywane w prowadzonej przez niego działalności gospodarczej, wydatki związane z posiadaniem takiego pomieszczenia stanowią bez wątpienia wydatki o charakterze osobistym. W rezultacie nie mogą być one zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, gdyż nie są spełnione wymogi, o których mowa powoływanym wcześniej art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z przepisem art. 23 ust. 1 pkt 8 lit. a ww. ustawy, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na spłatę pożyczek (kredytów), z wyjątkiem skapitalizowanych odsetek od tych pożyczek (kredytów) (…). W myśl art. 23 ust. 1 pkt 32 ww. ustawy, nie stanowią kosztów uzyskania przychodów naliczone, lecz nie zapłacone albo umorzone odsetki od zobowiązań, w tym również od pożyczek (kredytów). Artykuł 23 ust. 1 pkt 33 ww. ustawy stanowi z kolei, że nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odsetek, prowizji i różnic kursowych od pożyczek (kredytów) zwiększających koszty inwestycji w okresie realizacji tych inwestycji.

Z powyższych przepisów wynika, iż warunkiem bezpośredniego uznania za koszt uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej odsetek od kredytu jest istnienie związku przyczynowo-skutkowego między zaciągniętym kredytem, a przychodem z działalności gospodarczej, o którym mowa w art. 22 ust. 1 ww. ustawy oraz fakt ich zapłacenia. Ponadto odsetki te nie mogą zwiększać kosztów inwestycji.

Zauważyć przy tym należy, iż przepisy ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie uzależniają możliwości zaliczania do kosztów uzyskania przychodów, wydatków poniesionych na spłatę odsetek od kredytów (pożyczek) przeznaczonych na sfinansowanie kosztów prowadzonej działalności gospodarczej, od klasyfikacji, czy nazwy kredytów stosowanych przez instytucje finansowe, jak również od rodzaju zaciągniętego kredytu. Decydujące znaczenie dla ustalenia możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów ma więc faktyczne przeznaczenie kredytu, a nie treść umowy zawartej z bankiem.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż od dnia 01 stycznia 2012r. Wnioskodawczyni rozpoczęła prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych. Dla celów tej działalności wykorzystuje m. in. niewydzieloną część lokalu mieszkalnego, stanowiącego odrębną nieruchomość, który nabyła w 2008r. wraz z mężem. Mąż nie prowadzi własnej działalności gospodarczej. Zakup mieszkania został sfinansowany kredytem, zaciągniętym na ten cel w 2008r. Kredyt spłacany jest w walucie - franku szwajcarskim. Raty są ściągane z konta bankowego męża prowadzonego w walucie polskiej. Lokal mieszkalny składa się z czterech pomieszczeń (2 pokoje, kuchnia, łazienka) i przedpokoju o łącznej powierzchni 38,18 m². Ze względu na małą powierzchnię mieszkania żadne z pomieszczeń nie jest wyłączone z funkcji mieszkalnych, natomiast do prowadzenia działalności został w części przeznaczony mniejszy pokój o powierzchni 9 m². W pokoju tym znajduje się biurko, szafa, łóżko oraz urządzenia służące prowadzeniu działalności gospodarczej (komputer, drukarka, monitor). W pokoju tym, Wnioskodawczyni wykonuje swoją pracę, przechowuje dokumentację księgową oraz przyjmuje klientów. Nie jest on jednak wyłączony z funkcji typowo mieszkalnych, takich jak spanie czy przechowywanie ubrań.

Mając powyższe na względzie stwierdzić należy, iż wskazany we wniosku lokal mieszkalny służący w głównej mierze zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych Wnioskodawczyni, nie spełnia kryteriów pozwalających uznać go za środek trwały w prowadzonej przez Wnioskodawczynię działalności gospodarczej.

Zważywszy zatem, iż:

• kredyt, o którym mowa we wniosku został zaciągnięty w 2008r. na zakup lokalu mieszkalnego dla własnych celów mieszkaniowych,
• Wnioskodawczyni dopiero od 01 stycznia 2012r. prowadzi działalność gospodarczą w zakresie usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych,
• dla celów tej działalności Wnioskodawczyni wykorzystuje niewydzieloną część lokalu mieszkalnego, który służy głównie celom osobistym, tj. zaspokojeniu jej potrzeb mieszkaniowych, co oznacza, iż spłacone odsetki nie dotyczą składnika majątku wykorzystywanego w prowadzonej przez Wnioskodawczynią działalności gospodarczej,

stwierdzić należy, iż przedmiotowe wydatki nie spełniają przesłanek, o których mowa w cyt. wyżej art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przedmiotowy kredyt nie został bowiem zaciągnięty w ramach, ani na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej. Również jego spłata nie dotyczy składnika majątku związanego z działalnością gospodarczą i jest niezależna od tego, czy Wnioskodawczyni prowadzi działalność gospodarczą. Brak jest tym samym związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy poniesieniem wydatków na spłatę odsetek od tego kredytu, a uzyskiwaniem przychodu z prowadzonej działalności gospodarczej.

Mając na względzie powyższe, stwierdzić należy, iż wskazane we wniosku wydatki związane z zapłatą odsetek od kredytu nie mogą stanowić kosztów uzyskania przychodów prowadzonej przez Wnioskodawczynię działalności gospodarczej.

W świetle powołanych przepisów i w odniesieniu do przedstawionego we wniosku stanu faktycznego, stanowisko Wnioskodawczyni w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej, części odsetek od kredytu zaciągniętego na zakup wskazanego we wniosku lokalu mieszkalnego, jest nieprawidłowe.

W konsekwencji odpowiedź na przedstawione we wniosku pytania Nr 3 dot. wpływu spłaty kredytu z rachunku bankowego małżonka Wnioskodawczyni na możliwość zaliczenia odsetek od tego kredytu do kosztów podatkowych oraz dot. ustalenia kursu właściwego do przeliczania odsetek od kredytu ustalonego we frakach szwajcarskich – jest bezprzedmiotowa.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Nadmieniać należy, iż w zakresie pytań oznaczonych we wniosku Nr 1, 2, 3 i 5 wydano odrębne rozstrzygnięcia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz. U. z 2012r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, 43-300 Bielsko-Biała, ul. Traugutta 2a.