Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
ILPP2/443-1005/14-4/AK
z 15 grudnia 2014 r.

 

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z 11 września 2014 r. (data wpływu 15 września 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku naliczania podatku należnego w związku z nieodpłatnym udostępnianiem Centrum Kulturalnego na cele gminne – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 15 września 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku naliczania podatku należnego w związku z nieodpłatnym udostępnianiem Centrum Kulturalnego na cele gminne.


We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe.

Gmina jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: VAT).

W 2010 r. Gmina prowadziła inwestycję przebudowy Centrum Kulturalnego z Wiatrakiem (dalej: Centrum). Budowa i modernizacja kompleksu budynków składających się na Centrum obejmowała odrestaurowanie starego Wiatraka, budowę budynku zwanego Domem Chleba oraz budynku schroniska młodzieżowego. Wydatki inwestycyjne Gminy na przebudowę Centrum były związane z wykonaniem projektów przebudowy kompleksu, kosztorysów, robót budowlanych oraz usług nadzoru budowlanego (dalej: wydatki inwestycyjne). Wydatki inwestycyjne poniesione w tym zakresie zostały przez Gminę sfinansowane ze środków własnych oraz częściowo dofinansowane w ramach PROW do kwoty netto wydatków. Wartość całej inwestycji przekroczyła kwotę 15 tys. PLN netto i została przyjęta przez Gminę dokumentem OT na stan środków trwałych Gminy w dniu 31 grudnia 2010 r. Wydatki inwestycyjne na przedmiotową inwestycję zostały udokumentowane fakturami VAT wystawionymi na Gminę.

W 2011 r. Gmina poniosła wydatki na zakup wyposażenia do kompleksu Centrum, które zostały sfinansowane w całości ze środków własnych. Wartość tych wydatków nie przekroczyła kwoty 15 tys. PLN netto. Faktury dokumentujące wydatki w tym zakresie zostały wystawione na Gminę.

Od początku realizacji inwestycji głównym zamierzeniem Gminy było stworzenie miejsca turystycznego na terenie Gminy, które mogłoby być odwiedzane przede wszystkim przez grupy młodzieżowe odbywające kolonie i obozy wakacyjne, jak również w trakcie roku szkolnego wycieczki szkolne. Centrum obejmuje budynek całorocznego schroniska młodzieżowego, posiadający pomieszczenia służące jako pokoje noclegowe oraz sale przeznaczone na prowadzenie warsztatów artystyczno-kulturalnych, jak również salę konferencyjną wraz z kuchnią (służąca grupom młodzieżowym odwiedzającym Centrum jako jadalnia). Dodatkowo, w ramach Centrum został zmodernizowany zabytkowy wiatrak oraz wybudowany dom chleba, w którym znajduje się piec do pieczenia chleba. Zamysłem Gminy było bowiem utworzenie wioski tematycznej, w której odwiedzające ją grupy młodzieżowe będą mogły poznać proces powstawania chleba.

Sala konferencyjna wraz z zapleczem kuchennym na parterze oraz sale na pierwszym piętrze budynku schroniska młodzieżowego mogą być również wynajmowane przez jednostki oświatowe z terenu Gminy, na prowadzenie zajęć w zakresie edukacji artystyczno-kulturalnej. Przykładowo, sale te są regularnie wynajmowane przez stowarzyszenie prowadzące niepubliczną szkołę podstawową. Dodatkowo, przedmiotowe pomieszczenia Gmina wynajmuje również na rzecz zainteresowanych na organizację uroczystości i wydarzeń prywatnych.

Pobierane opłaty z tytułu udostępniania miejsc noclegowych w Centrum oraz wynajmu sali konferencyjnej z kuchnią lub sal przeznaczonych na warsztaty są traktowane przez Gminę jako wynagrodzenie z tytułu świadczenia usług opodatkowanych 8% stawką VAT (świadczenie usług związanych z zakwaterowaniem - wg załącznika nr 3 poz. 163 ustawy o VAT) lub 23% stawka VAT (świadczenie usług wynajmu obiektów kulturalno-edukacyjnych). Gmina ujmuje pobierane opłaty w swoich rejestrach sprzedaży, deklaruje je w składanych deklaracjach VAT oraz odprowadza z tego tytułu VAT należny.

Ponadto, sala konferencyjna w schronisku młodzieżowym wraz z zapleczem kuchennym i pomieszczenia noclegowo-warsztatowe są okazjonalnie udostępniane nieodpłatnie przez Gminę na cel wykonywania zadań własnych Gminy, związanych przykładowo z organizacją wizyty grup młodzieży z gmin partnerskich lub spotkań młodzieży z terenu Gminy. Czynności w tym zakresie należą do zadań własnych Gminy, zdefiniowanych w art. 7 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tj. Dz. U. 2013, poz. 594 ze zm.; dalej jako: ustawa o samorządzie gminnym), w szczególności związanych z edukacją publiczną, kulturą, w tym ochroną zabytków i opieką nad zabytkami, utrzymaniem gminnych obiektów użyteczności publicznej, promocji Gminy i współpracy ze społecznościami lokalnymi i regionalnymi innych państw. Gmina traktuje te czynności jako niepodlegające opodatkowaniu VAT.

Dwa pozostałe budynki kompleksu Centrum – Dom Chleba oraz Wiatrak – są integralną częścią całego obiektu stanowiącą atrakcję turystyczną w ramach utworzonej wioski tematycznej i nie podlegają wynajmowi (nie są też w żaden sposób przystosowane do wynajmu z uwagi na brak pomieszczeń użytkowych, które mogłyby podlegać najmowi). Gmina pragnie przy tym wskazać, że w ocenie Gminy nie można było zbudować jedynie budynku schroniska młodzieżowego, bez jakiejkolwiek infrastruktury towarzyszącej o walorze edukacyjno-turystycznym, gdyż sam budynek schroniska nie stanowiłby wystarczającej atrakcji przyciągającej grupy młodzieżowe i innych przyjezdnych. Naturalnym w skali kraju jest sytuowanie tego typu miejsc noclegowych w związku z istnieniem określonej atrakcji turystycznej w najbliższym otoczeniu budynku schroniska młodzieżowego – geograficznie uwarunkowanej takiej jak góry czy jeziora lub historycznie uwarunkowanej takiej jak zabytkowe budowle. Dlatego też Gmina – dla zwiększenia swojej szansy na prowadzenie regularnej działalności w budynku związanej z wynajmem pomieszczeń i świadczeniem usług noclegowych – wykonała inwestycję przebudowy Centrum obejmującą dodatkowo budowę i modernizację Domu Chleba oraz wiatraka, dzięki którym cały kompleks Centrum nabiera również charakteru edukacyjno-turystycznego. Tym samym, w ocenie Gminy wydatki na te dwa budynki są również bezpośrednio związane ze sprzedażą opodatkowaną VAT po stronie Gminy. Istnienie tych dwóch budynków zwiększa bowiem częstotliwość usług opodatkowanych VAT po stronie Gminy z uwagi na zwiększenie atrakcyjności turystycznej Centrum.

Podsumowując powyższe, przebudowa kompleksu Centrum miała na celu utworzenie miejsca atrakcyjnego turystycznie, które ma służyć promowaniu działalności artystycznej i kulturalnej przede wszystkim wśród młodzieży. Od początku realizacji inwestycji Gmina miała zamiar wykorzystywać przebudowane Centrum do świadczenia usług opodatkowanych VAT (innych niż zwolnione z VAT). Taki zamiar Gmina wykazała również w składanym i uzupełnianym w latach 2009-2010 wniosku o dofinansowanie inwestycji, wykazując we wniosku szacowane przychody z funkcjonowania Centrum, począwszy od pierwszego roku oddania Centrum do użytkowania.

Inwestycja przebudowy Centrum została ukończona i oddana na stan środków trwałych Gminy w dniu 31 grudnia 2010 r.

W szczególności, do ukończenia przebudowy obiektu i zrealizowania inwestycji do końca tego roku Gmina zobowiązała się w ramach zawartej umowy o dofinansowanie. Uroczyste otwarcie obiektu miało miejsce w lipcu 2011 r. i stanowiło niejako prezentację wykonanej przebudowy, a nie moment rozpoczęcia użytkowania Centrum w praktyce. Wyposażenie obiektu zostało bowiem zakupione dopiero we wrześniu 2011 r., a pierwsze pozwolenie na użytkowanie obiektu zostało wydane w październiku 2011 r.

Otrzymane w październiku 2011 r. pozwolenie na użytkowanie obiektu od Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego nie obejmowało pozwolenia na użytkowanie tego obiektu jako całoroczne schronisko młodzieżowe, mimo że zgodnie z informacją zawartą w decyzji przeprowadzona budowa nastąpiła bez istotnych odstępstw od zatwierdzonego projektu budowlanego i warunków pozwolenia na budowę (otrzymanie pozwolenia na użytkowanie pomieszczeń służących jako baza noclegowa wymaga spełnienia dodatkowych warunków, w tym przede wszystkim związanych z wymogami bezpieczeństwa przeciwpożarowego).

Z uwagi na powyższe i trwające czynności prowadzące do uzyskania właściwej zgody na użytkowanie obiektu jako schronisko młodzieżowe, obiekt nie był użytkowany w latach 2010-2013 (obiekt był zamknięty). Ostatecznie projekt budowlany, na podstawie którego nastąpiła zmiana sposobu użytkowania obiektu na całoroczne schronisko młodzieżowe został zatwierdzony pismem Starostwa Powiatowego w dniu 30 sierpnia 2013 r., a tym samym dopiero w tym dniu Gmina otrzymała zgodę na użytkowanie obiektu na cele noclegowe.

Niezwłocznie po otrzymaniu ostatecznej zgody na użytkowanie, w dniu 2 września 2013 r. Zarządzeniem Burmistrza zostały ustalone opłaty za korzystanie z miejsc noclegowych w schronisku młodzieżowym oraz opłaty za korzystanie z sali konferencyjnej z kuchnią na parterze oraz z sal na pierwszym piętrze obiektu. Pierwszy najem miał miejsce w październiku 2013 r. Od tego czasu działalność opodatkowana VAT jest prowadzona przez Gminę w Centrum regularnie.

Mając na uwadze powyższe, należy wskazać, że zamiar wykonywania czynności opodatkowanych VAT w przebudowanym kompleksie Centrum był po stronie Gminy od początku rozpoczęcia inwestycji – co potwierdzają dokumenty związane z uzyskanym dofinansowaniem oraz natura tego typu obiektu - miejsca noclegowe są bowiem w skali kraju udostępniane odpłatnie bez względu na to, czy prowadzą je podmioty sektora publicznego, czy też podmioty prowadzące działalność stricte komercyjną w zakresie zakwaterowania i usług noclegowych. Fakt wystąpienia pierwszych czynności opodatkowanych VAT z tego tytułu po stronie Gminy dopiero jesienią 2013 r. był spowodowany okolicznościami zewnętrznymi, których Gmina nie przewidziała na moment realizacji inwestycji.

Należy przy tym zauważyć, że kompleks Centrum służy zasadniczo czynnościom opodatkowanym VAT po stronie Gminy związanym ze świadczeniem usług noclegowych oraz najmem sal w obiekcie. Czynności związane z nieodpłatnym udostępnieniem pomieszczeń występują sporadycznie. Gmina nie ma przy tym możliwości przyporządkowania wydatków inwestycyjnych oraz wydatków na wyposażenie kompleksu Centrum do poszczególnych rodzajów prowadzonej działalności – odpłatnej opodatkowanej VAT i nieodpłatnej niepodlegającej opodatkowaniu VAT. Poniesione przez Gminę wydatki w tym zakresie służą jednocześnie obu rodzajom czynności, a ich zakres jest zróżnicowany, w zależności od zgłoszonego Gminie zapotrzebowania podmiotów trzecich na poszczególne rodzaje udostępnienia Centrum.

Gmina nie zamierza zmieniać sposobu użytkowania Centrum w kolejnych latach.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy okazjonalne użytkowanie Centrum do czynności nieodpłatnych, zwianych z wykonywaniem zadań własnych Gminy, rodzi obowiązek naliczenia podatku VAT należnego po stronie Gminy?

Zdaniem Wnioskodawcy, okazjonalne użytkowanie Centrum do czynności nieodpłatnych, związanych z wykonywaniem zadań własnych Gminy, nie rodzi obowiązku naliczenia podatku VAT należnego po stronie Gminy.

UZASADNIENIE

Katalog czynności opodatkowanych VAT został zdefiniowany w art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, zgodnie z którym opodatkowaniu VAT podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zakres czynności opodatkowanych VAT został określony precyzyjnie i nie jest możliwe rozszerzenie opodatkowania VAT na inne, niewymienione w ustawie czynności lub zdarzenia.


Zgodnie z art. 7 ust. 2 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

  1. przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
  2. wszelkie inne darowizny

– jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Zdaniem Gminy powyższa regulacja nie znajdzie zastosowania w przedmiotowej sytuacji, jako że w związku z wykorzystywaniem obiektu Centrum do czynności nieodpłatnych związanych z realizacją zadań własnych Gminy nie dochodzi do przekazania towarów lub ich zużycia na cele osobiste Gminy ani jej pracowników, ani też do darowizn.

Dodatkowo, zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy o VAT, za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

  1. użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;
  2. nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Wykorzystanie budynków w kompleksie Centrum do czynności nieodpłatnych polegających na udostępnieniu miejsc noclegowych na potrzeby Gminy (związane przykładowo z nocowaniem młodzieży z gmin partnerskich) lub pomieszczeń Centrum na cel nieodpłatnych spotkań młodzieży z terenu Gminy, nie może zostać opodatkowane również w oparciu o art. 8 ust. 2 ustawy o VAT. W szczególności, nie dochodzi w tej sytuacji do użycia towarów dla celów osobistych podatnika, czy jego pracowników, jak również nie można w tej sytuacji zidentyfikować nieodpłatnych usług na cele osobiste podatnika czy jego pracowników. Działalność Gminy w tym zakresie można by próbować sprowadzić ewentualnie do „wszelkiego innego nieodpłatnego świadczenia usług”, niemniej z uwagi na fakt, że czynności te związane są z wykonywaniem zadań własnych Gminy, określonych w art. 7 ustawy o samorządzie gminnym, w szczególności związanych z edukacją publiczną, kulturą, w tym ochroną zabytków i opieką nad zabytkami, utrzymaniem gminnych obiektów użyteczności publicznej, promocji Gminy i współpracy ze społecznościami lokalnymi i regionalnymi innych państw, świadczenie usług w tym zakresie odbywa się do celów związanych z działalnością Gminy. Konsekwentnie, i ta część omawianego przepisu nie może mieć zastosowania w przedmiotowej sytuacji, a tym samym Gmina nie jest zobowiązana do naliczania podatku VAT należnego z tytułu okazjonalnego użytkowania Centrum do czynności nieodpłatnych, związanych z wykonywaniem zadań własnych Gminy.

Mając na uwadze powyższe, w ocenie Gminy, okazjonalne użytkowanie Centrum do czynności nieodpłatnych, związanych z wykonywaniem zadań własnych Gminy, nie rodzi obowiązku naliczenia podatku VAT należnego po stronie Gminy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą – opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy – przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Przez pojęcie „dostawy towarów”, należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Interpretując zawarty w ww. artykule zwrot „przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel” należy podkreślić, że jest to czynność, która daje otrzymującemu towar prawo do postępowania z nim jak właściciel. Uznaje się przy tym, że chodzi tutaj przede wszystkim o możliwość faktycznego dysponowania rzeczą, a nie rozporządzania nią w sensie prawnym. Istotą dostawy towarów nie jest bowiem przeniesienie prawa własności. Zwrotu „prawo do rozporządzania jak właściciel” nie można interpretować jako „prawo własności”. Istotny jest przede wszystkim aspekt ekonomiczny, a nie prawny transakcji, w ramach której podatnik przenosi na nabywcę prawo do rozporządzania towarami jak właściciel. Akcent sformułowanej definicji położony został głównie na podkreślenie przeniesienia ekonomicznego władztwa nad rzeczą w taki sposób, aby nabywca mógł nią dysponować podobnie jak właściciel.

Natomiast przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się – w myśl art. 8 ust. 1 ustawy – każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

  1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
  2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
  3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa o podatku od towarów i usług zalicza do grona usług każde świadczenie niebędące dostawą towarów. Z powyższego jednoznacznie wynika, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania, podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez podatników w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

Zgodnie z unormowaniami zawartymi w art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 ustawy, w pewnych, ściśle określonych przypadkach, również nieodpłatne przekazanie towarów i nieodpłatne świadczenie usług należy uznać za spełniające definicję odpłatnej dostawy towarów lub odpłatnego świadczenia usług, które na podstawie art. 5 ust. 1 podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Jak stanowi art. 7 ust. 2 ustawy – przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

  1. przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
  2. wszelkie inne darowizny

– jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Stosowanie do art. 7 ust. 3 ustawy – przepisu ust. 2 nie stosuje się do przekazywanych prezentów o małej wartości i próbek, jeżeli przekazanie to następuje na cele związane z działalnością gospodarczą podatnika.

Zatem opodatkowaniu VAT podlega generalnie każde nieodpłatne przekazanie towaru należącego do przedsiębiorstwa, z którym wiąże się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, o ile podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów, ich imporcie lub wytworzeniu tych towarów lub ich części składowych, z wyjątkiem przekazania towarów spełniających warunki do uznania je za prezenty o małej wartości lub próbki. Natomiast zużycie towarów podlega opodatkowaniu tylko wówczas, gdy dokonywane jest na rzecz podmiotów i na cele wymienione w art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy, pod warunkiem, że przysługiwało prawo do odliczania podatku naliczonego.

Jeżeli natomiast podatnik nie miał prawa do odliczenia kwoty podatku naliczonego, to wszelkie przekazanie lub zużycie towarów bez wynagrodzenia (nieodpłatne przekazania), pozostaje neutralne podatkowo (podatnik nie musi dokonać ich opodatkowania).

Zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy – za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

  1. użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;
  2. nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Zatem opodatkowaniu podlegać powinno, jako odpłatne świadczenie usług, użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza (w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników), jeżeli przysługiwało mu prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego, w całości lub w części, przy nabyciu tych towarów, ich imporcie lub wytworzeniu tych towarów lub ich części składowych. Tylko łączne zaistnienie ww. przesłanek umożliwia zastosowanie fikcji prawnej i objęcie zakresem opodatkowania VAT usług świadczonych nieodpłatnie. Jeśli jeden z tych warunków nie jest spełniony Wnioskodawca nie powinien opodatkowywać takiego nieodpłatnego świadczenia usług.

Zauważyć należy, że dla ustalenia, czy konkretne nieodpłatne świadczenie usług podlega opodatkowaniu na mocy cytowanego wyżej przepisu istotne jest ustalenie celu takiego świadczenia. Jeżeli nieodpłatne świadczenie wpisywało się będzie w cel prowadzonej działalności gospodarczej, wtedy przesłanka uznania takiej nieodpłatnej czynności za odpłatne świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu nie zostanie spełniona. Stwierdzenie takie uzależnione jednak jest od konkretnych okoliczności, jakie w danej sprawie występują.

Ponadto wskazać należy, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega nieodpłatne świadczenie usług na cele inne niż działalność gospodarcza podatnika, bez względu na to czy podatnikowi przysługiwało, czy też nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku.

Wobec powyższego należy stwierdzić, że nieodpłatne przekazanie towarów stanowi dostawę tylko wtedy, gdy powoduje przeniesienie prawa do rozporządzania wydanymi towarami jak właściciel. W analizowanej sprawie nie można mówić o przeniesieniu prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, a tym samym o dostawie towarów. W konsekwencji wykorzystanie towarów w pewnej części także do zdarzeń spoza zakresu ustawy o podatku od towarów i usług nie stanowi dostawy, o której mowa w art. 7 ust. 1 i ust. 2 ustawy.

Z kolei, by uznać daną czynność za opodatkowane podatkiem VAT świadczenie usług, musi ona być odpłatna w myśl art. 8 ust. 1 w zw. z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, bądź też nieodpłatna, ale spełniająca warunki wynikające z art. 8 ust. 2 ustawy. Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Dla ustalenia czy konkretne nieodpłatne świadczenie podlega opodatkowaniu, w świetle art. 8 ust. 2 ustawy, istotne jest ustalenie celu takiego świadczenia.

W tym miejscu wskazać należy, że w wyroku C- 515/07 z 12 lutego 2009 r., dotyczącym Stowarzyszenia, które prowadziło działalność opodatkowaną i niepodlegającą opodatkowaniu, w pkt 34-35, Trybunał zauważył, że: „Bezsporny jest fakt, że taka działalność, jak działalność polegająca na tym, że dane stowarzyszenie broni ogólnych interesów swoich członków, nie stanowi działalności „opodatkowanej podatkiem (VAT)” w rozumieniu art. 2 pkt 1 Dyrektywy, jeżeli nie polega ona na odpłatnym dostarczaniu towarów lub świadczeniu usług (zob. podobnie wyrok z dnia 12 stycznia 2006 r. w sprawach połączonych C-354/03, C-355/03 i C-484/03 Optigen i in., Zb.Orz. s. I 483, pkt 42 i przytoczone tam orzecznictwo). Jeśli chodzi o to, czy taką działalność można uznać za wykonywaną „w innych celach” w rozumieniu art. 6 ust. 2 lit. a) dyrektywy, należy stwierdzić, że w sprawie C 437/06 Securenta, w której wyrok, zapadły w dniu 13 marca 2008 r., Zb.Orz. s. I 1597, został ogłoszony po złożeniu wniosku o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym w niniejszej sprawie, Trybunał rozpoznawał między innymi pytanie, w jaki sposób, w przypadku podatnika wykonującego jednocześnie działalność gospodarczą i niemającą charakteru gospodarczego, należy ustalać prawo do odliczenia naliczonego podatku VAT”.

W tym względzie Trybunał zwrócił uwagę, w pkt 26 tego wyroku, że działalność niemająca charakteru gospodarczego nie należy do zakresu przedmiotowego dyrektywy, wskazując jednocześnie w pkt 28 tego wyroku, że system odliczeń ustanowiony przez dyrektywę dotyczy całej działalności gospodarczej podatnika, niezależnie od jej celów i wyników, pod warunkiem że te ostatnie co do zasady same podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT (pkt 36).

W pkt 38 TSUE wskazał, że: „Z rozważań tych wynika, że, jak wskazał rzecznik generalny w pkt 38 opinii, art. 6 ust. 2 lit. a) dyrektywy nie może być traktowany jako ustanawiający zasadę, zgodnie z którą czynności, które nie są objęte zakresem zastosowania podatku VAT można uznać za czynności wykonywane „w celach innych” niż związane z działalnością gospodarczą w rozumieniu tego przepisu. Taka wykładnia pozbawiłaby bowiem sensu art. 2 ust. 1 tejże dyrektywy”.

Ponadto w pkt 40 uzasadnienia wyroku stwierdzono, że: „W związku z tym na pierwsze pytanie należy odpowiedzieć w ten sposób, że art. 6 ust. 2 lit. a) i art. 17 ust. 2 dyrektywy należy interpretować w ten sposób, że nie mają one zastosowania do wykorzystywania towarów i usług zaliczonych do aktywów przedsiębiorstwa do celów realizacji czynności innych niż podlegające opodatkowaniu czynności podatnika, a VAT podlegający zapłaceniu z tytułu nabycia towarów i usług dotyczących takich czynności nie podlega odliczeniu”.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Gmina jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. W 2010 r. Gmina prowadziła inwestycję przebudowy Centrum Kulturalnego z Wiatrakiem. Budowa i modernizacja kompleksu budynków składających się na Centrum obejmowała odrestaurowanie starego Wiatraka, budowę budynku zwanego Domem Chleba oraz budynku schroniska młodzieżowego. Wydatki inwestycyjne Gminy na przebudowę Centrum były związane z wykonaniem projektów przebudowy kompleksu, kosztorysów, robót budowlanych oraz usług nadzoru budowlanego (dalej: wydatki inwestycyjne). Wydatki inwestycyjne poniesione w tym zakresie zostały przez Gminę sfinansowane ze środków własnych oraz częściowo dofinansowane w ramach PROW do kwoty netto wydatków. Wartość całej inwestycji przekroczyła kwotę 15 tys. PLN netto i została przyjęta przez Gminę dokumentem OT na stan środków trwałych Gminy w dniu 31 grudnia 2010 r. Wydatki inwestycyjne na przedmiotową inwestycję zostały udokumentowane fakturami VAT wystawionymi na Gminę.

W 2011 r. Gmina poniosła wydatki na zakup wyposażenia do kompleksu Centrum, które zostały sfinansowane w całości ze środków własnych. Wartość tych wydatków nie przekroczyła kwoty 15 tys. PLN netto. Faktury dokumentujące wydatki w tym zakresie zostały wystawione na Gminę.

Od początku realizacji inwestycji głównym zamierzeniem Gminy było stworzenie miejsca turystycznego na terenie Gminy, które mogłoby być odwiedzane przede wszystkim przez grupy młodzieżowe odbywające kolonie i obozy wakacyjne, jak również w trakcie roku szkolnego wycieczki szkolne. Centrum obejmuje budynek całorocznego schroniska młodzieżowego, posiadający pomieszczenia służące jako pokoje noclegowe oraz sale przeznaczone na prowadzenie warsztatów artystyczno-kulturalnych, jak również salę konferencyjną wraz z kuchnią (służąca grupom młodzieżowym odwiedzającym Centrum jako jadalnia). Dodatkowo, w ramach Centrum został zmodernizowany zabytkowy wiatrak oraz wybudowany dom chleba, w którym znajduje się piec do pieczenia chleba. Zamysłem Gminy było bowiem utworzenie wioski tematycznej, w której odwiedzające ją grupy młodzieżowe będą mogły poznać proces powstawania chleba. Sala konferencyjna wraz z zapleczem kuchennym na parterze oraz sale na pierwszym piętrze budynku schroniska młodzieżowego mogą być również wynajmowane przez jednostki oświatowe z terenu Gminy, na prowadzenie zajęć w zakresie edukacji artystyczno-kulturalnej. Przykładowo, sale te są regularnie wynajmowane przez stowarzyszenie prowadzące niepubliczną szkołę podstawową. Dodatkowo, przedmiotowe pomieszczenia Gmina wynajmuje również na rzecz zainteresowanych na organizację uroczystości i wydarzeń prywatnych.

Pobierane opłaty z tytułu udostępniania miejsc noclegowych w Centrum oraz wynajmu sali konferencyjnej z kuchnią lub sal przeznaczonych na warsztaty są traktowane przez Gminę jako wynagrodzenie z tytułu świadczenia usług opodatkowanych 8% stawką VAT (świadczenie usług związanych z zakwaterowaniem - wg załącznika nr 3 poz. 163 ustawy o VAT) lub 23% stawka VAT (świadczenie usług wynajmu obiektów kulturalno-edukacyjnych). Gmina ujmuje pobierane opłaty w swoich rejestrach sprzedaży, deklaruje je w składanych deklaracjach VAT oraz odprowadza z tego tytułu VAT należny. Ponadto, sala konferencyjna w schronisku młodzieżowym wraz z zapleczem kuchennym i pomieszczenia noclegowo-warsztatowe są okazjonalnie udostępniane nieodpłatnie przez Gminę na cel wykonywania zadań własnych Gminy, związanych przykładowo z organizacją wizyty grup młodzieży z gmin partnerskich lub spotkań młodzieży z terenu Gminy. Czynności w tym zakresie należą do zadań własnych Gminy, zdefiniowanych w art. 7 ustawy o samorządzie gminnym, w szczególności związanych z edukacją publiczną, kulturą, w tym ochroną zabytków i opieką nad zabytkami, utrzymaniem gminnych obiektów użyteczności publicznej, promocji Gminy i współpracy ze społecznościami lokalnymi i regionalnymi innych państw. Gmina traktuje te czynności jako niepodlegające opodatkowaniu VAT.

Dwa pozostałe budynki kompleksu Centrum – Dom Chleba oraz Wiatrak – są integralną częścią całego obiektu stanowiącą atrakcję turystyczną w ramach utworzonej wioski tematycznej i nie podlegają wynajmowi (nie są też w żaden sposób przystosowane do wynajmu z uwagi na brak pomieszczeń użytkowych, które mogłyby podlegać najmowi). Gmina pragnie przy tym wskazać, że w ocenie Gminy nie można było zbudować jedynie budynku schroniska młodzieżowego, bez jakiejkolwiek infrastruktury towarzyszącej o walorze edukacyjno-turystycznym, gdyż sam budynek schroniska nie stanowiłby wystarczającej atrakcji przyciągającej grupy młodzieżowe i innych przyjezdnych. Naturalnym w skali kraju jest sytuowanie tego typu miejsc noclegowych w związku z istnieniem określonej atrakcji turystycznej w najbliższym otoczeniu budynku schroniska młodzieżowego – geograficznie uwarunkowanej takiej jak góry czy jeziora lub historycznie uwarunkowanej takiej jak zabytkowe budowle. Dlatego też Gmina – dla zwiększenia swojej szansy na prowadzenie regularnej działalności w budynku związanej z wynajmem pomieszczeń i świadczeniem usług noclegowych – wykonała inwestycję przebudowy Centrum obejmującą dodatkowo budowę i modernizację Domu Chleba oraz wiatraka, dzięki którym cały kompleks Centrum nabiera również charakteru edukacyjno-turystycznego. Tym samym, w ocenie Gminy wydatki na te dwa budynki są również bezpośrednio związane ze sprzedażą opodatkowaną VAT po stronie Gminy. Istnienie tych dwóch budynków zwiększa bowiem częstotliwość usług opodatkowanych VAT po stronie Gminy z uwagi na zwiększenie atrakcyjności turystycznej Centrum.

Podsumowując powyższe, przebudowa kompleksu Centrum miała na celu utworzenie miejsca atrakcyjnego turystycznie, które ma służyć promowaniu działalności artystycznej i kulturalnej przede wszystkim wśród młodzieży. Od początku realizacji inwestycji Gmina miała zamiar wykorzystywać przebudowane Centrum do świadczenia usług opodatkowanych VAT (innych niż zwolnione z VAT). Taki zamiar Gmina wykazała również w składanym i uzupełnianym w latach 2009-2010 wniosku o dofinansowanie inwestycji, wykazując we wniosku szacowane przychody z funkcjonowania Centrum, począwszy od pierwszego roku oddania Centrum do użytkowania. Inwestycja przebudowy Centrum została ukończona i oddana na stan środków trwałych Gminy w dniu 31 grudnia 2010 r. W szczególności, do ukończenia przebudowy obiektu i zrealizowania inwestycji do końca tego roku Gmina zobowiązała się w ramach zawartej umowy o dofinansowanie. Uroczyste otwarcie obiektu miało miejsce w lipcu 2011 r. i stanowiło niejako prezentację wykonanej przebudowy, a nie moment rozpoczęcia użytkowania Centrum w praktyce. Wyposażenie obiektu zostało bowiem zakupione dopiero we wrześniu 2011 r., a pierwsze pozwolenie na użytkowanie obiektu zostało wydane w październiku 2011 r. Otrzymane w październiku 2011 r. pozwolenie na użytkowanie obiektu od Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego nie obejmowało pozwolenia na użytkowanie tego obiektu jako całoroczne schronisko młodzieżowe, mimo że zgodnie z informacją zawartą w decyzji przeprowadzona budowa nastąpiła bez istotnych odstępstw od zatwierdzonego projektu budowlanego i warunków pozwolenia na budowę (otrzymanie pozwolenia na użytkowanie pomieszczeń służących jako baza noclegowa wymaga spełnienia dodatkowych warunków, w tym przede wszystkim związanych z wymogami bezpieczeństwa przeciwpożarowego). Z uwagi na powyższe i trwające czynności prowadzące do uzyskania właściwej zgody na użytkowanie obiektu jako schronisko młodzieżowe, obiekt nie był użytkowany w latach 2010-2013 (obiekt był zamknięty). Ostatecznie projekt budowlany, na podstawie którego nastąpiła zmiana sposobu użytkowania obiektu na całoroczne schronisko młodzieżowe został zatwierdzony pismem Starostwa Powiatowego w dniu 30 sierpnia 2013 r., a tym samym dopiero w tym dniu Gmina otrzymała zgodę na użytkowanie obiektu na cele noclegowe. Niezwłocznie po otrzymaniu ostatecznej zgody na użytkowanie, w dniu 2 września 2013 r. Zarządzeniem Burmistrza zostały ustalone opłaty za korzystanie z miejsc noclegowych w schronisku młodzieżowym oraz opłaty za korzystanie z sali konferencyjnej z kuchnią na parterze oraz z sal na pierwszym piętrze obiektu. Pierwszy najem miał miejsce w październiku 2013 r. Od tego czasu działalność opodatkowana VAT jest prowadzona przez Gminę w Centrum regularnie.

Mając na uwadze powyższe, należy wskazać, że zamiar wykonywania czynności opodatkowanych VAT w przebudowanym kompleksie Centrum był po stronie Gminy od początku rozpoczęcia inwestycji – co potwierdzają dokumenty związane z uzyskanym dofinansowaniem oraz natura tego typu obiektu - miejsca noclegowe są bowiem w skali kraju udostępniane odpłatnie bez względu na to, czy prowadzą je podmioty sektora publicznego, czy też podmioty prowadzące działalność stricte komercyjną w zakresie zakwaterowania i usług noclegowych. Fakt wystąpienia pierwszych czynności opodatkowanych VAT z tego tytułu po stronie Gminy dopiero jesienią 2013 r. był spowodowany okolicznościami zewnętrznymi, których Gmina nie przewidziała na moment realizacji inwestycji.

Należy przy tym zauważyć, że kompleks Centrum służy zasadniczo czynnościom opodatkowanym VAT po stronie Gminy związanym ze świadczeniem usług noclegowych oraz najmem sal w obiekcie. Czynności związane z nieodpłatnym udostępnieniem pomieszczeń występują sporadycznie. Gmina nie ma przy tym możliwości przyporządkowania wydatków inwestycyjnych oraz wydatków na wyposażenie kompleksu Centrum do poszczególnych rodzajów prowadzonej działalności – odpłatnej opodatkowanej VAT i nieodpłatnej niepodlegającej opodatkowaniu VAT. Poniesione przez Gminę wydatki w tym zakresie służą jednocześnie obu rodzajom czynności, a ich zakres jest zróżnicowany, w zależności od zgłoszonego Gminie zapotrzebowania podmiotów trzecich na poszczególne rodzaje udostępnienia Centrum. Gmina nie zamierza zmieniać sposobu użytkowania Centrum w kolejnych latach.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą tego, czy z tytułu okazjonalnego wykorzystania Centrum do czynności nieodpłatnych, zwianych z wykonywaniem zadań własnych Gminy, powstaje obowiązek naliczenia podatku VAT należnego po stronie Gminy.

Jak wskazał Wnioskodawca sala konferencyjna w schronisku młodzieżowym wraz z zapleczem kuchennym i pomieszczenia noclegowo-warsztatowe są okazjonalnie udostępniane nieodpłatnie przez Gminę na cel wykonywania zadań własnych Gminy, związanych przykładowo z organizacją wizyty grup młodzieży z gmin partnerskich lub spotkań młodzieży z terenu Gminy. Czynności w tym zakresie należą do zadań własnych Gminy, zdefiniowanych w art. 7 ustawy o samorządzie gminnym, w szczególności związanych z edukacją publiczną, kulturą, w tym ochroną zabytków i opieką nad zabytkami, utrzymaniem gminnych obiektów użyteczności publicznej, promocji Gminy i współpracy ze społecznościami lokalnymi i regionalnymi innych państw. Gmina traktuje te czynności jako niepodlegające opodatkowaniu VAT. Tym samym nie są one objęte zakresem ustawy o podatku od towarów i usług.

Zatem, odnosząc powyższą analizę do opisu sprawy należy stwierdzić, że okazjonalne użytkowanie Centrum do czynności nieodpłatnych, zwianych z wykonywaniem zadań własnych Gminy, nie rodzi/nie będzie rodzić obowiązku do naliczania podatku należnego z tego tytułu.

Interpretacja dotyczy:

  • zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia,
  • zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Niniejszą interpretacją załatwiono wniosek w części dotyczącej obowiązku naliczania podatku należnego w związku z nieodpłatnym udostępnianiem Centrum na cele gminne. Natomiast w pozostałym zakresie wydano odrębne rozstrzygnięcia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.


doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
Dołącz do zarejestrowanych użytkowników i korzystaj wygodnie z epodatnik.pl.   Rejestracja jest prosta, szybka i bezpłatna.

Reklama

Przejrzyj zasięgi serwisu epodatnik.pl od dnia jego uruchomienia. Zobacz profil przeciętnego użytkownika serwisu. Sprawdź szczegółowe dane naszej bazy mailingowej. Poznaj dostępne formy reklamy: display, mailing, artykuły sponsorowane, patronaty, reklama w aktywnych formularzach excel.

czytaj

O nas

epodatnik.pl to źródło aktualnej i rzetelnej informacji podatkowej. epodatnik.pl to jednak przede wszystkim źródło niezależne. Niezależne w poglądach od aparatu skarbowego, od wymiaru sprawiedliwości, od inwestorów kapitałowych, od prasowego mainstreamu.

czytaj

Regulamin

Publikacje mają charakter informacyjny. Wydawca dołoży starań, aby informacje prezentowane w serwisie były rzetelne i aktualne. Treści prezentowane w serwisie stanowią wyraz przekonań autorów publikacji, a nie źródło prawa czy urzędowo obowiązujących jego interpretacji.

czytaj