Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPB-2-1/4514-291/15/ASz
z 27 listopada 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2015 r., poz. 613, ze zm.) oraz § 7 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U., poz. 643) – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 7 września 2015 r. (wpływ do Biura – 14 września 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zaliczenia na kapitał zapasowy nadwyżki ponad wartość nominalną nowo wyemitowanych akcji w związku z umownym potrąceniem wierzytelności – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 14 września 2015 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zaliczenia na kapitał zapasowy nadwyżki ponad wartość nominalną nowo wyemitowanych akcji w związku z umownym potrąceniem wierzytelności.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Zgodnie z podjętą 30 czerwca 2014 r. uchwałą Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy, Spółka akcyjna (Wnioskodawca) postawiona została w stan likwidacji.

Aktualnie, wartość kapitału zakładowego Spółki wynosi 2.100.000 zł. Kapitał został opłacony w całości. Spółka wyemitowała 2.100.000 akcji. Wartość nominalna każdej akcji to 1 zł.

Akcje objęte zostały w sposób następujący:

1. Spółka A (spółka prawa cypryjskiego) − 700.000 akcji imiennych serii A o numerach od A... do A...;
2. Spółka B (spółka prawa cypryjskiego) − 700.000 akcji imiennych serii A o numerach od A... do A...;
3. Spółka C (spółka prawa cypryjskiego) − 699.998 akcji imiennych serii A o numerach od A... do A...;
4. Pan A.Ż. − 1 akcja imienna serii A o numerze A ...;
5. Pan W.K. − 1 akcja imienna serii A o numerze A ....
   
   

Spółka w likwidacji (Wnioskodawca) jest dłużnikiem w stosunku do dwóch swoich akcjonariuszy. Stan zadłużenia przedstawia się następująco:

• dług względem Spółki A: 5.258.339,89 zł,
• dług względem Spółki B: 3.915.156,72 zł.
  
  

Spółka, opracowała plan redukcji zadłużenia. W celu realizacji powyższego, podjęte zostałyby następujące czynności:

1. Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy, za uprzednią zgodą Rady Nadzorczej wyrażoną w uchwale, podjęłoby uchwałę o podwyższeniu kapitału zakładowego Spółki poprzez emisję nowych akcji imiennych.
2. Spółka założyła, iż wyemituje 1.000.000 nowych akcji serii A, po cenie nominalnej 1,00 zł za każdą akcję.
3. Walne Zgromadzeniu Akcjonariuszy zostałoby zapoznane z pisemną opinią uzasadniającą powody pozbawienia akcjonariuszy prawa poboru.
4. Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy w drodze uchwały, na podstawie art. 433 § 2 Kodeksu spółek handlowych wyłączyłoby prawo poboru, przysługujące dotychczasowym akcjonariuszom.
5. Spółka, zaoferowałaby nowe akcje, swoim dwóm akcjonariuszom: Spółce A i Spółce B.
   
   

Należy założyć, że cena akcji odpowiadałaby wysokości wierzytelności przysługujących od Spółki z tytułu udzielonych pożyczek. Oferta objęcia nowych akcji, mogłaby wyglądać więc następująco:

• odnośnie Spółki A 573.209 akcji serii A o wartości nominalnej 573.209,00 zł za łączną cenę: 5.258.339,89 zł,
• odnośnie Spółki B 426.791 akcji serii A o wartości nominalnej 426.791 zł za łączną cenę: 3.915.156,72 zł.

Nowo wyemitowane akcje, miałyby zostać w całości pokryte wkładami pieniężnymi.

Następnie, na kolejnym etapie, Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy, w drodze uchwały, wyraziłoby zgodę na dokonanie umownego potrącenia. W ramach umowy miałyby ze sobą zostać potrącone następujące wierzytelności:

• wierzytelności o wniesienie wkładów pieniężnych przysługujących spółce wobec akcjonariuszy oraz
• wierzytelności wymienionych akcjonariuszy, wynikające z zawartych umów pożyczek.
  
  

Reasumując, w następstwie przedsięwzięcia opisanych powyżej kroków, powstanie następujący stan faktyczny:

• Spółka wyemituje 1.000.000,00 nowych akcji o łącznej wartości nominalnej 1.000.000,00 zł;
• kapitał zakładowy Spółki zostanie podwyższony o 1.000.000,00 zł;
• nadwyżka ponad wartością nominalną akcji, przeznaczona na kapitał zapasowy wyniesie 8.173.496,61 zł;
• zobowiązania Spółki względem dwóch wskazanych powyżej akcjonariuszy wygasną.
  
  

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy w związku z tym, iż wniesienie wymaganego wkładu pieniężnego na pokrycie nowo wyemitowanych akcji, nastąpi poprzez umowne potrącenie wierzytelności, a więc wierzytelności przysługującej spółce względem akcjonariuszy (wynikającej z obowiązku pokrycia, wkładów) oraz wierzytelności przysługujących akcjonariuszom względem spółki (wynikających z zawartych umów pożyczek) organy podatkowe mogą ustalić, że Wnioskodawca, ze względu na charakter wkładu, nie miał prawa zaliczyć nadwyżki ceny emisyjnej nowych akcji nad ich wartością nominalną, na poczet kapitału zapasowego, co skutkowałoby powstaniem obowiązku zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych, także od tej sumy?

W ocenie Wnioskodawcy, odpowiedź na przedstawione pytanie jest negatywna. Zdaniem Wnioskodawcy, przedstawiony na wstępie sposób rozdysponowania kwot uzyskanych poprzez emisję nowych akcji jest prawidłowy. W ocenie Wnioskodawcy, obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych również od kwoty, która zgodnie z zamiarem Wnioskodawcy ma trafić na poczet kapitału zapasowego, nie powstanie.

Prawdą jest, iż w doktrynie, funkcjonuje pojedynczy, odosobniony pogląd, zgodnie z którym w przypadku wkładów niepieniężnych nie występuje agio. Przyjmując takie założenie za prawdziwe, można powziąć wątpliwość, czy w takiej sytuacji, Spółka ma prawo przekazać nadwyżkę ceny emisyjnej nowych akcji nad ich wartością nominalną na kapitał zapasowy.

Opisanego poglądu nie można w żadnym wypadku uznać za prawidłowy i wiążący.

Spółka, pozostaje na stanowisku, iż wniesienie wymaganego wkładu na pokrycie nowo wyemitowanych akcji, w sytuacji gdy zapłata nastąpi poprzez umowne potrącenie wierzytelności, nie może być traktowane inaczej niż jako wniesienie wkładu pieniężnego.

Abstrahując na moment od oceny charakteru wniesionego wkładu, Wnioskodawca niniejszym przedstawił dalszą argumentację, potwierdzającą słuszność jego stanowiska.

Po pierwsze, żaden przepis Kodeksu spółek handlowych nie zakazuje tworzenia agio w przypadku emisji aportowej. Wręcz przeciwnie, art. 312 § 1 ww. Kodeksu taką możliwość potwierdza, skoro z przepisu tego wynika, że wartość aportu ma odpowiadać, co najmniej wartości nominalnej akcji obejmowanych za aport bądź ich wyższej cenie emisyjnej. Tak trafnie m.in. M. Rodzynkiewicz w komentarzu do art. 309 Kodeksu spółek handlowych.

Co szczególnie istotne, zapatrywanie Wnioskodawcy zdaje się podzielać Ministerstwo Finansów. W stanowisku z 24 kwietnia 1997 r. (nr PO 4/AK-722-516/96) wyraźnie stwierdzono, że jeżeli akcjonariusz obejmuje akcje w zamian za wkład niepieniężny, agio stanowi przekazana na kapitał zapasowy spółki akcyjnej nadwyżka wartości aportu ponad wartość nominalną przyznanych za ten aport akcji.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie należy zaznaczyć, że przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie nr 2. W zakresie pytania nr 1 rozstrzygnięcie zostało zawarte w odrębnej interpretacji znak IBPB-2-1/4511-289/15/ASz.

Przepis art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 09 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. z 2015 r. poz. 626, ze zm.) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.

Oznacza to, że opodatkowaniu podlegają wyłącznie czynności enumeratywnie wskazane w art. 1 ust. 1, w tym wymienione w art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. k) umowy spółki.

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne, jak czynności cywilnoprawne wymienione w pkt 1 lub 2 (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy).

Z kolei za zmianę umowy spółki kapitałowej, zgodnie z art. 1 ust. 3 pkt 2 ww. ustawy, uważa się podwyższenie kapitału zakładowego z wkładów lub ze środków spółki oraz dopłaty. Przez spółkę kapitałową należy rozumieć wskazaną w art. 1a pkt 2 ustawy spółkę: z ograniczoną odpowiedzialnością, akcyjną lub europejską.

Podwyższenie kapitału zakładowego oznacza powiększenie środków kapitałowych spółki (bez względu na wybór formy), a fakt ten uważa się za zmianę umowy spółki w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Na podstawie art. 1 ust. 5 pkt 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych umowa spółki kapitałowej oraz jej zmiana podlega podatkowi, jeżeli w chwili dokonania czynności na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej znajduje się:

1. rzeczywisty ośrodek zarządzania albo
2. siedziba tej spółki − jeżeli jej rzeczywisty ośrodek zarządzania nie znajduje się na terytorium innego państwa członkowskiego.
   
   

Obowiązek podatkowy przy zmianie umowy spółki kapitałowej powstaje z chwilą podjęcia uchwały o podwyższeniu kapitału (art. 3 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy.).

Zgodnie z art. 4 pkt 9 ustawy obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem art. 5, ciąży przy umowie spółki cywilnej – na wspólnikach, a przy pozostałych umowach spółki – na spółce.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 8 lit. b) ww. ustawy podstawę opodatkowania stanowi przy wniesieniu lub podwyższeniu wkładów do spółki osobowej albo podwyższeniu kapitału zakładowego – wartość wkładów powiększających majątek spółki osobowej albo wartość, o którą podwyższono kapitał zakładowy.

Przytoczony przepis jest niewątpliwie konsekwencją uregulowania zawartego art. 1 ust. 3 pkt 2 ustawy, stąd też do ustalenia podstawy w niniejszej sprawie przyjąć należy − wartość, o którą podwyższono kapitał zakładowy.

Stosownie zaś do art. 7 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy stawka podatku od umowy spółki wynosi 0,5%.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że zgodnie z podjętą 30 czerwca 2014 r. uchwałą Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy, Spółka (Wnioskodawca) postawiona została w stan likwidacji. Wnioskodawca jest dłużnikiem w stosunku do dwóch swoich akcjonariuszy.

Spółka, opracowała plan redukcji zadłużenia. W celu realizacji powyższego, podjęte zostałyby następujące czynności:

1. Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy, za uprzednią zgodą Rady Nadzorczej wyrażoną w uchwale, podjęłoby uchwałę o podwyższeniu kapitału zakładowego Spółki poprzez emisję nowych akcji imiennych.
2. Spółka założyła, iż wyemituje 1.000.000 nowych akcji serii A, po cenie nominalnej 1,00 zł za każdą akcję.
3. Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy zostałoby zapoznane z pisemną opinią uzasadniającą powody pozbawienia akcjonariuszy prawa poboru.
4. Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy w drodze uchwały, na podstawie art. 433 § 2 Kodeksu spółek handlowych wyłączyłoby prawo poboru, przysługujące dotychczasowym akcjonariuszom.
5. Spółka, zaoferowałaby nowe akcje, swoim dwóm akcjonariuszom: Spółce A i Spółce B.
   
   

Należy założyć, że cena akcji odpowiadałaby wysokości wierzytelności przysługujących od Spółek z tytułu udzielonych pożyczek. I tak, Spółka A objęłaby 573.209 akcji o wartości nominalnej 573.209,00 zł za kwotę 5.258.339,89 zł a Spółka B − 426.791 akcji o wartości nominalnej 426.791 zł za kwotę 3.915.156,72 zł. Nowo wyemitowane akcje, miałyby zostać w całości pokryte wkładami pieniężnymi.

Następnie, na kolejnym etapie, Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy, w drodze uchwały, wyraziłoby zgodę na dokonanie umownego potrącenia. W ramach umowy miałyby ze sobą zostać potrącone wierzytelności o wniesienie wkładów pieniężnych przysługujących spółce wobec akcjonariuszy oraz wierzytelności wymienionych akcjonariuszy, wynikające z zawartych umów pożyczek.

W następstwie przedsięwzięcia opisanych powyżej kroków, powstanie następujący stan faktyczny:

• Spółka wyemituje 1.000.000,00 nowych akcji o łącznej wartości nominalnej 1.000.000,00 zł;
• kapitał zakładowy Spółki zostanie podwyższony o 1.000.000,00 zł;
• nadwyżka ponad wartością nominalną akcji, przeznaczona na kapitał zapasowy wyniesie 8.173.496,61 zł;
• zobowiązania Spółki względem dwóch wskazanych powyżej akcjonariuszy wygasną.
  
  

Wątpliwości Wnioskodawcy budzi kwestia opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych zaliczenia na kapitał zapasowy Spółki nadwyżki ponad wartością nominalną nowo wyemitowanych akcji w sytuacji gdy wniesienie wymaganego wkładu pieniężnego na pokrycie nowo wyemitowanych akcji nastąpi poprzez umowne potrącenie wierzytelności.

W świetle powołanych powyżej przepisów należy stwierdzić, że podatkiem od czynności cywilnoprawnych podlega zmiana umowy spółki dotycząca podwyższenia kapitału zakładowego. Tym samym nie będzie opodatkowana czynność, która związana jest z podwyższeniem kapitału zapasowego. Zatem nadwyżka (tzw. agio) przekazana na kapitał zapasowy nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Końcowo wskazać należy, że w niniejszej interpretacji odniesiono się do kwestii skutków podatkowych zaliczenia na kapitał zapasowy spółki nadwyżki ponad wartość nominalną nowo wyemitowanych akcji powstałych w podatku od czynności cywilnoprawnych w sytuacji gdy wniesienie wymaganego wkładu pieniężnego na pokrycie nowo wyemitowanych akcji nastąpi poprzez umowne potrącenie wierzytelności. Należy podkreślić, że Organ interpretacyjny w ramach prowadzonego postępowania w sprawie wydania interpretacji indywidualnej nie jest władny do oceny działania innych organów podatkowych jak również do stwierdzenia czy dane czynności zostaną dokonane (podjęte) zgodnie z odrębnymi przepisami (tutaj: przepisami Kodeksu spółek handlowych). W niniejszej interpretacji nie odniesiono się zatem do możliwości zakwestionowania przez organ podatkowy rozdysponowania przez Wnioskodawcę kwot uzyskanych poprzez emisję nowych akcji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.