2015.09.30 - Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
ILPP2/4512-1-605/15-2/AD
z 30 września 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) w zw. z § 9 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością przedstawione we wniosku z 29 czerwca 2015 r. (data doręczenia 30 czerwca 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia i zwrotu podatku z tytułu nabycia składników majątkowych – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 30 czerwca 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia i zwrotu podatku z tytułu nabycia składników majątkowych.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

I.(dalej: „Wnioskodawca”) jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Polsce. Wnioskodawca jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT. Jego podstawowym przedmiotem działalności jest użytkowanie i wynajem taboru kolejowego. W ramach swojej działalności gospodarczej, Wnioskodawca planuje zakup (na podstawie umowy sprzedaży) lokomotyw od spółki komandytowo-akcyjnej z siedzibą w Polsce, będącej zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT (dalej: „.Sprzedawca”). Zakupione lokomotywy będą używane w działalności gospodarczej Wnioskodawcy.

Jedyny akcjonariusz Sprzedawcy (dalej: „Akcjonariusz”) wniósł aportem do Sprzedawcy kilkanaście lokomotyw. Niewykluczone jest, że w przyszłości Akcjonariusz wniesie do Sprzedawcy aportem również kolejne lokomotywy (lokomotywy wniesione aportem oraz te, które mogą zostać wniesione aportem do Sprzedawcy w przyszłości dalej łącznie: „Lokomotywy”).

Wnioskodawca uzyskał od Sprzedawcy informacje, że:

przedmiotem działalności gospodarczej Sprzedawcy jest i bezpośrednio przed sprzedażą Lokomotyw Wnioskodawcy będzie udzielanie pożyczek oraz dzierżawa Lokomotyw, a jego głównymi źródłami przychodów w okresie poprzedzającym sprzedaż Lokomotyw Wnioskodawcy będą przychody uzyskane ze sprzedaży lokomotyw na rzecz firmy leasingowej oraz przychody z dzierżawy Lokomotyw; Wnioskodawca osiągnie także przychody z tytułu odsetek od pożyczek, które jednak mają zostać naliczone na dzień bilansowy; po sprzedaży Lokomotyw Wnioskodawcy jedynym (zasadniczym) przedmiotem działalności gospodarczej Sprzedawcy będzie działalność obejmująca udzielanie pożyczek poza systemem bankowym a głównym źródłem przychodów będą odsetki od pożyczek;
dokonany i planowany aport Lokomotyw mają na celu umożliwienie Sprzedawcy pozyskanie środków pieniężnych ze sprzedaży Lokomotyw, które następnie będzie mógł on wykorzystywać w ramach działalności gospodarczej związanej z udzielaniem pożyczek.

Zarówno Sprzedawca jak Akcjonariusz są podmiotami powiązanymi z Wnioskodawcą.

Zgodnie z informacją uzyskaną od Sprzedawcy, działalność dotycząca Lokomotyw (w tym ich najem) nie jest i na dzień dokonania sprzedaży do Wnioskodawcy nie będzie wyodrębniona w strukturze organizacyjnej Sprzedawcy jako oddział, zakład lub inna wyodrębniona formalnie jednostka organizacyjna, nie będą prowadzone odrębne księgi rachunkowe (lub też odrębne centra przychodów/kosztów), nie będą istnieć wyodrębnione dla tej działalności rachunki bankowe, jak również nie będzie formalnego przypisania do tej działalności pracowników (członków Zarządu).

Niektóre spośród Lokomotyw są przedmiotem umów najmu lub dzierżawy (dalej: „Umowy dzierżawy zewnętrzne”) zawartych przez Akcjonariusza z klientami, niepowiązanymi z Akcjonariuszem, Sprzedającym lub Wnioskodawcą (dalej: „Klienci”). Pozostałe Lokomotywy, są wykorzystywane bezpośrednio przez Akcjonariusza w prowadzonej działalności przewozowej lub wynajmowane przez Akcjonariusza do Wnioskodawcy, który podnajmuje je następnie do Klientów.

W celu umożliwienia Akcjonariuszowi wywiązania się z zobowiązań wynikających z postanowień Umów dzierżawy zewnętrznych w odniesieniu do Lokomotyw wniesionych aportem jak i umożliwienia Akcjonariuszowi korzystania z tych Lokomotyw do czasu sprzedaży Lokomotyw przez Sprzedawcę do Wnioskodawcy, Akcjonariusz i Sprzedawca zawarli umowę dzierżawy Lokomotyw (dalej: „Umowa dzierżawy wewnętrzna”). Podobna umowa dzierżawy pomiędzy Akcjonariuszem a Sprzedawcą może zostać zawarta po przeprowadzeniu kolejnego aportu lokomotyw do Sprzedawcy.

Zgodnie z postanowieniami Umowy dzierżawy wewnętrznej, umowa ta ulega rozwiązaniu w przypadku sprzedaży przez Sprzedawcę Lokomotyw na rzecz innego podmiotu (za wypowiedzeniem lub wskutek ziszczenia się warunku rozwiązującego).

Część Lokomotyw została sprzedana przez Sprzedawcę na rzecz firmy leasingowej, która z kolei wyleasingowała je do Wnioskodawcy. Zgodnie z informacją uzyskaną od Sprzedawcy pozostałe Lokomotywy mogą być sprzedawane w części na rzecz Wnioskodawcy i w części na rzecz firmy/firm leasingowych, które następnie wyleasingują je Wnioskodawcy.

Sprzedaż Lokomotyw zostanie potraktowana przez Sprzedawcę jako podlegająca VAT i udokumentowana fakturą/fakturami VAT, wystawionymi przez Sprzedawcę na Wnioskodawcę lub firmy leasingowe. Z formalnoprawnego punktu widzenia sprzedaż Lokomotyw może odbyć się w ramach jednej lub kilku umów sprzedaży (zawartych jednocześnie lub w odstępie czasu nie przekraczającym roku).

Zgodnie z informacjami uzyskanymi od Sprzedawcy, bezpośrednio przed sprzedażą Lokomotyw do Wnioskodawcy, aktywa Sprzedawcy składać się będą głównie z:

Lokomotyw (docelowo Sprzedawca ma sprzedać wszystkie Lokomotywy);
wierzytelności z tytułu udzielanych pożyczek oraz
środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku bankowym,

a głównym zobowiązaniem Sprzedawcy będzie zobowiązanie pożyczkowe.

Planowana sprzedaż Lokomotyw przez Sprzedawcę na rzecz Wnioskodawcy nie będzie skutkowała zbyciem:

składników materialnych i niematerialnych, innych niż Lokomotywy, należących do Sprzedawcy,
oznaczenia indywidualizującego przedsiębiorstwo Sprzedawcy,
praw wynikających z umowy najmu nieruchomości zawartej przez Sprzedawcę w zakresie siedziby Sprzedawcy.
praw wynikających z Umowy dzierżawy wewnętrznej zawartej przez Sprzedawcę z Akcjonariuszem,
wierzytelności,
ksiąg rachunkowych związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej przez Sprzedawcę,
zobowiązań Sprzedawcy względem osób trzecich.

Najpóźniej z dniem planowanej sprzedaży przez Sprzedawcę Lokomotyw do Wnioskodawcy lub firm leasingowych:

Umowa dzierżawy wewnętrzna pomiędzy Akcjonariuszem a Sprzedawcą ulegnie rozwiązaniu;
Akcjonariusz zawrze z Wnioskodawcą nową umowę dzierżawy Lokomotyw w zakresie Lokomotyw obecnie wydzierżawianych przez Akcjonariusza na podstawie Umów dzierżawy zewnętrznych do Klientów oraz Lokomotyw używanych przez Akcjonariusza bezpośrednio w działalności przewozowej;
Akcjonariusz może kontynuować Umowy dzierżawy zewnętrzne zawarte z Klientami.

Nie jest wykluczone, że po wygaśnięciu Umów dzierżawy zewnętrznych, Wnioskodawca zawrze nowe umowy najmu lub dzierżawy w zakresie tych samych Lokomotyw z Klientami lub nawet w czasie trwania Umów dzierżawy zewnętrznych Akcjonariusz dokona cesji praw i obowiązków wynikających z Umów zewnętrznych dzierżaw na Wnioskodawcę, a co za tym idzie po cesji, stronami Umów dzierżawy zewnętrznych będą Wnioskodawca i Klienci.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy Wnioskodawca będzie miał prawo do obniżenia VAT należnego o VAT naliczony wynikający z faktury/faktur dokumentującej/dokumentujących sprzedaż Lokomotyw na rzecz Wnioskodawcy oraz do zwrotu nadwyżki VAT naliczonego nad VAT należnym?

Zdaniem Wnioskodawcy, będzie on miał prawo do obniżenia VAT należnego o VAT naliczony wynikający z faktury/faktur dokumentującej/dokumentujących sprzedaż Lokomotyw na rzecz Wnioskodawcy oraz do zwrotu nadwyżki VAT naliczonego nad VAT należnym.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy

Uwagi wstępne

W celu rozstrzygnięcia, czy Wnioskodawca będzie uprawniony do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o podatek VAT naliczony przy zakupie Lokomotyw, konieczne jest w pierwszej kolejności ustalenie, czy sprzedaż Lokomotyw do Wnioskodawcy będzie podlegała VAT.

Z kolei, w celu rozstrzygnięcia, czy sprzedaż Lokomotyw do Wnioskodawcy będzie podlegała opodatkowaniu VAT, konieczne jest rozstrzygnięcie, czy mieści się ona w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu, zawartym w art. 5 ust. 1 ustawy o VAT oraz czy żadne z wyłączeń z opodatkowania, wskazanych w art. 6 ustawy o VAT, nie znajdzie zastosowania.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem VAT podlega m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Jednocześnie, zgodnie z definicją zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, towarami są rzeczy oraz ich części, jak również wszelkie postacie energii.

Art. 6 pkt 1 ustawy o VAT zawiera katalog czynności wyłączonych z opodatkowania podatkiem VAT. Jedną z nich jest transakcja zbycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części.

Zdaniem Wnioskodawcy, w świetle powyższych regulacji:

Lokomotywy powinny być uznane za towar w dla celów ustawy o VAT (stanowią rzeczy, o których mowa w definicji towaru w art. 2 pkt 6 ustawy o VAT),
sprzedaż Lokomotyw na rzecz Wnioskodawcy stanowić będzie odpłatną dostawę towarów w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT a jednocześnie nie będzie stanowić zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 6 pkt 1 Ustawy o VAT.

Brak przesłanek uzasadniających uznanie sprzedaży Lokomotyw na rzecz Wnioskodawcy za zbycie przedsiębiorstwa

Pojęcie „przedsiębiorstwa” nie zostało zdefiniowane dla celów ustawy o VAT. W związku z powyższym w doktrynie prawa podatkowego jest powszechnie akceptowane, iż dla celów podatku VAT, pojęcie przedsiębiorstwa powinno być rozumiane zgodnie z jego definicją zawartą w art. 55¹ KC. Zgodnie z treścią powyższego artykułu, przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych, przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej i obejmuje w szczególności:

oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
koncesje, licencje i zezwolenia;
patenty i inne prawa własności przemysłowej;
majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
tajemnice przedsiębiorstwa;
księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Jak zaznaczono powyżej, przedmiotem planowanej sprzedaży na rzecz Wnioskodawcy będzie wyłącznie jeden rodzaj aktywów posiadanych przez Sprzedawcę (Lokomotyw), a transakcja nie będzie wiązała się z przeniesieniem na rzecz Wnioskodawcy innych składników przedsiębiorstwa Sprzedającego (w szczególności wierzytelności pożyczkowych, środków pieniężnych, ksiąg związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej przez Sprzedawcę). W konsekwencji, przedmiot transakcji nie będzie wyczerpywał definicji przedsiębiorstwa dla celów ustawy o VAT.

Prawidłowość powyższego stanowiska potwierdzona została również w szeregu interpretacji indywidualnych wydanych przez organy podatkowe. Przykładowo:

W interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 1 sierpnia 2013 r. (IPPP1/443-698/13-2/PR) stwierdzono, że: „Zbywca dokona zbycia składników majątku przedsiębiorstwa a nie przedsiębiorstwa rozumianego według art. 55(1) Kodeksu cywilnego. Opisana we wniosku transakcja nie obejmuje bowiem istotnych elementów przedsiębiorstwa rozumianego według art. 55ˡ Kodeksu cywilnego, takich jak tajemnice przedsiębiorstwa, księgi związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, wierzytelności, zobowiązania i środki pieniężne Zbywcy”.
W interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 11 grudnia 2012 r. (IPPP2/443-1104/12-4/BH): „Sprzedawana Nieruchomość nie stanowi przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 55(1) ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny, bowiem przedmiotem sprzedaży będą wyłącznie niektóre składniki przedsiębiorstwa Sprzedawcy – w szczególności na Nabywcę nie zostaną przeniesione istotne składniki majątkowe i niemajątkowe umożliwiające prowadzenie działalności gospodarczej, w tym środki finansowe. Przedmiotem Transakcji nie będą również księgi rachunkowe Sprzedawcy i inne składniki materialne i niematerialne wymienione, które w świetle Kodeksu cywilnego tworzące przedsiębiorstwo”.
W interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 15 stycznia 2013 r. (IPPP1/443-1235/12-2/Igo), w której stwierdzono, że: „(...) przedsiębiorstwo obejmuje całość aktywów posiadanych przez podatnika odpowiednio zorganizowanych w celu prowadzenia działalności gospodarczej. Zatem zbycie przez podatnika tylko części swoich aktywów z definicji nic może być zakwalifikowane jako zbycie przedsiębiorstwa, nawet jeżeli przedmiotem zbycia jest zdecydowana większość składników majątkowych”.
W interpretacji indywidualnej wdanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 21 listopada 2011 r. (nr ILPP1/443-1108/11-5/AW) stwierdzono, że „przedsiębiorstwem w rozumieniu Kodeksu cywilnego jest takie przedsiębiorstwo, które jest zorganizowane i wyposażone w składniki zapewniające realizowanie celów gospodarczych, jest samodzielnym podmiotem prawa funkcjonującym w obrocie gospodarczym. Ponadto, nie można traktować jako przedsiębiorstwo wyodrębnionej gospodarczo części będącej zespołem składników majątkowych i niemajątkowych, jeżeli nie będzie obejmować ksiąg i dokumentów związanych z prowadzeniem działalności”.

Brak przesłanek uzasadniających uznanie sprzedaży Lokomotyw na rzecz Wnioskodawcy za zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa

Zdaniem Wnioskodawcy, sprzedaż Lokomotyw na rzecz Wnioskodawcy nie może być uznana także, za zbycie zorganizowanej część przedsiębiorstwa, o którym mowa w art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa rozumieć należy organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Zgodnie z utrwaloną linią orzeczniczą organów podatkowych z powyższej definicji wynika, iż aby zespół składników majątkowych (materialnych i niematerialnych, w tym również zobowiązań) mógł zostać uznany za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, muszą zostać spełnione łącznie następujące przesłanki:

istnienie zespołu składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań;
zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie;
składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych;
zespół tych składników może stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania gospodarcze.

Powyższe stanowisko znalazło również potwierdzenie m.in w:

Interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 20 października 2014 r. (IPTPP2/443-578/14-2/AO), z której wnika iż: „Podstawowym wymogiem jest więc to, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa stanowiła zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych)”.
Interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 18 lipca 2014 r. (IPTPP4/443-408/14-5/UNR), zgodnie z treścią której: „(...) zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego. Brak zaistnienia którejkolwiek z omawianych powyżej przesłanek wyklucza uznanie zespołu składników majątkowych przedsiębiorstwa za jego zorganizowaną część w rozumieniu arf. 2 pkt 27e ustawy. Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa (na ile stanowią w nim wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość)”,
Interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 10 października 2008 r. (ILPB3/423-446/08-2/HS) w której stwierdzono, iż „(...) zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, które w przyszłości mogą służyć do prowadzenia odrębnego zakładu, lecz zorganizowany, autonomiczny zespól tych składników. Elementami zespołu składników materialnych i niematerialnych, stanowiących zorganizowaną część przedsiębiorstwa, powinny być w szczególności aktywa trwałe, obrotowe, a także czynnik ludzki czyli kadra pracownicza”.
Interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 22 października 2014 r. (IPTPP4/443-408/14-5/UNR), z której wynika iż, (...) aby w rozumieniu przepisów podatkowych, określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym”.

Na podstawie informacji uzyskanych od Sprzedawcy, na dzień dokonania sprzedaży do Wnioskodawcy, zdaniem Wnioskodawcy Lokomotywy nie będą wyodrębnione w strukturze organizacyjnej Sprzedawcy pod względem organizacyjnym, funkcjonalnym ani finansowym. Mając powyższe na uwadze oraz fakt, że wskutek planowanej transakcji Wnioskodawca nie przejmie od Sprzedawcy innych niż Lokomotywy składników aktywów jak również zobowiązań bilansowych Sprzedawcy, sprzedaż Lokomotyw przez Sprzedawcę na rzecz Wnioskodawcy nie może zostać zaklasyfikowana jako zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.

Prawo do obniżenia VAT należnego o VAT naliczony przy zakupie Lokomotyw

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego przy nabyciu towarów i usług w zakresie, w jakim są one wykorzystywane do wykonywania przez podatnika czynności opodatkowanych VAT. Jeżeli zatem, dane towary lub usługi są wykorzystywane wyłącznie do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia całości VAT naliczonego przy ich nabyciu.

Jak wskazano powyżej Wnioskodawca jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT i prowadzi działalność polegającą na użytkowaniu i wynajmie taboru kolejowego. Taki typ działalności, jako odpłatne świadczenie usług, podlega opodatkowaniu VAT z zastosowaniem stawki podstawowej.

W konsekwencji, Lokomotywy będą wykorzystywane przez Wnioskodawcę do wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu VAT.

W świetle powyższego, zdaniem Wnioskodawcy będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o podatek VAT naliczony przy zakupie Lokomotyw, gdyż spełniony będzie warunek niezbędny do dokonania takiego obniżenia, określony w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT.

W związku z powyższym Wnioskodawca wnosi o potwierdzenie prawidłowości stanowiska przedstawionego na wstępie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 177 poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Jak stanowi art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Towarami natomiast są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii (art. 2 pkt 6 ustawy).

Stosownie do postanowień art. 6 pkt 1 ustawy, przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy, winien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu Kodeksu cywilnego) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy.

Zgodnie z art. 55¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r., poz. 121 z późn. zm.), przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej.

Obejmuje ono w szczególności:

oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości,
prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych,
wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne,
koncesje, licencje i zezwolenia,
patenty i inne prawa własności przemysłowej,
majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne,
tajemnice przedsiębiorstwa,
księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej

W myśl art. 55² ustawy Kodeks cywilny, czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

Przepis art. 2 pkt 27e ustawy, stanowi, że pod pojęciem zorganizowanej części przedsiębiorstwa rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Podstawowym wymogiem dla uznania, że transakcja dotyczy zorganizowanej części przedsiębiorstwa jest to, aby stanowiła ona zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie, które winno zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych).

Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział, itp. Przy czym w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze. Organizacyjny aspekt wyodrębnienia oznacza, że składniki tworzące „część przedsiębiorstwa” powinny posiadać cechę zorganizowania. Cecha ta powinna występować w „istniejącym przedsiębiorstwie”, a więc w ramach działalności prowadzonej przez podatnika i dotyczyć określonego zespołu składników tworzących część tego przedsiębiorstwa.

Wyodrębnienie finansowe najpełniej realizowane jest w przypadku zakładu lub oddziału osoby prawnej. Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Ponadto wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalne, niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Powyższe oznacza, że przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa można rozumieć wyłącznie tę część przedsiębiorstwa, która jest przede wszystkim wyodrębniona organizacyjnie, ale także posiada wewnętrzną samodzielność finansową.

Natomiast wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość – obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona – obiektywnie oceniając – posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.

Zatem, aby w rozumieniu przepisów podatkowych, określony zespół składników majątkowych mógł zostać uznany za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym.

Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące w takich wzajemnych relacjach, by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego.

Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa (na ile stanowią w nim wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość).

Reasumując, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług mamy do czynienia z zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są łącznie następujące przesłanki:

istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania,
zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie,
składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych,
zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.

Zaznaczenia wymaga, że definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa zawarta w przepisie art. 2 pkt 27e, nie jest definicją samoistną, lecz należy rozpatrywać ją m.in. w kontekście uregulowań art. 6 pkt 1 ustawy, który wyłącza z opodatkowania podatkiem od towarów i usług zbycie składników majątkowych i niemajątkowych uprzednio wyodrębnionych organizacyjnie i finansowo w istniejącym przedsiębiorstwie, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, nie dotyczy zaś zbycia poszczególnych składników majątkowych przedsiębiorstwa.

Powyższe przepisy są odzwierciedleniem art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego system podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 str. 1, z późn. zm.), zgodnie z którym w przypadku przekazania, odpłatnie lub nieodpłatnie lub jako aportu do spółki całości lub części majątku, państwa członkowskie mogą uznać, że dostawa towarów nie miała miejsca i że w takim przypadku osoba, której przekazano towary, będzie traktowana jako następca prawny przekazującego. W przypadkach gdy odbiorca nie podlega w pełni opodatkowaniu, państwa członkowskie mogą przedsięwziąć środki niezbędne w celu uniknięcia zakłóceń konkurencji. Mogą także przyjąć wszelkie niezbędne środki, aby zapobiec uchylaniu się od opodatkowania lub unikaniu opodatkowania poprzez wykorzystanie przepisów niniejszego artykułu.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT. Jego podstawowym przedmiotem działalności jest użytkowanie i wynajem taboru kolejowego. W ramach swojej działalności gospodarczej, Wnioskodawca planuje zakup (na podstawie umowy sprzedaży) lokomotyw od spółki komandytowo-akcyjnej z siedzibą w Polsce, będącej zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT (dalej: „.Sprzedawca”). Zakupione lokomotywy będą używane w działalności gospodarczej Wnioskodawcy.

Wnioskodawca uzyskał od Sprzedawcy informacje, że:

przedmiotem działalności gospodarczej Sprzedawcy jest i bezpośrednio przed sprzedażą Lokomotyw Wnioskodawcy będzie udzielanie pożyczek oraz dzierżawa Lokomotyw, a jego głównymi źródłami przychodów w okresie poprzedzającym sprzedaż Lokomotyw Wnioskodawcy będą przychody uzyskane ze sprzedaży lokomotyw na rzecz firmy leasingowej oraz przychody z dzierżawy Lokomotyw; Wnioskodawca osiągnie także przychody z tytułu odsetek od pożyczek, które jednak mają zostać naliczone na dzień bilansowy; po sprzedaży Lokomotyw Wnioskodawcy jedynym (zasadniczym) przedmiotem działalności gospodarczej Sprzedawcy będzie działalność obejmująca udzielanie pożyczek poza systemem bankowym a głównym źródłem przychodów będą odsetki od pożyczek;
dokonany i planowany aport Lokomotyw mają na celu umożliwienie Sprzedawcy pozyskanie środków pieniężnych ze sprzedaży Lokomotyw, które następnie będzie mógł on wykorzystywać w ramach działalności gospodarczej związanej z udzielaniem pożyczek.

Zarówno Sprzedawca jak Akcjonariusz są podmiotami powiązanymi z Wnioskodawcą.

Zgodnie z informacjami uzyskanymi od Sprzedawcy, bezpośrednio przed sprzedażą Lokomotyw do Wnioskodawcy, aktywa Sprzedawcy składać się będą głównie z:

Lokomotyw (docelowo Sprzedawca ma sprzedać wszystkie Lokomotywy);
wierzytelności z tytułu udzielanych pożyczek oraz
środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku bankowym,

a głównym zobowiązaniem Sprzedawcy będzie zobowiązanie pożyczkowe.

Planowana sprzedaż Lokomotyw przez Sprzedawcę na rzecz Wnioskodawcy nie będzie skutkowała zbyciem:

składników materialnych i niematerialnych, innych niż Lokomotywy, należących do Sprzedawcy,
oznaczenia indywidualizującego przedsiębiorstwo Sprzedawcy,
praw wynikających z umowy najmu nieruchomości zawartej przez Sprzedawcę w zakresie siedziby Sprzedawcy.
praw wynikających z Umowy dzierżawy wewnętrznej zawartej przez Sprzedawcę z Akcjonariuszem,
wierzytelności,
ksiąg rachunkowych związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej przez Sprzedawcę,
zobowiązań Sprzedawcy względem osób trzecich.

Najpóźniej z dniem planowanej sprzedaży przez Sprzedawcę Lokomotyw do Wnioskodawcy lub firm leasingowych:

Umowa dzierżawy wewnętrzna pomiędzy Akcjonariuszem a Sprzedawcą ulegnie rozwiązaniu;
Akcjonariusz zawrze z Wnioskodawcą nową umowę dzierżawy Lokomotyw w zakresie Lokomotyw obecnie wydzierżawianych przez Akcjonariusza na podstawie Umów dzierżawy zewnętrznych do Klientów oraz Lokomotyw używanych przez Akcjonariusza bezpośrednio w działalności przewozowej;
Akcjonariusz może kontynuować Umowy dzierżawy zewnętrzne zawarte z Klientami.

Jak podkreśla Wnioskodawca, przedmiotem planowanej sprzedaży na rzecz Wnioskodawcy będzie wyłącznie jeden rodzaj aktywów posiadanych przez Sprzedawcę (Lokomotyw), a transakcja nie będzie wiązała się z przeniesieniem na rzecz Wnioskodawcy innych składników przedsiębiorstwa Sprzedającego (w szczególności wierzytelności pożyczkowych, środków pieniężnych, ksiąg związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej przez Sprzedawcę). W konsekwencji, przedmiot transakcji nie będzie wyczerpywał definicji przedsiębiorstwa dla celów ustawy o VAT.

Ponadto, na podstawie informacji uzyskanych od Sprzedawcy na dzień dokonania sprzedaży do Wnioskodawcy, zdaniem Wnioskodawcy Lokomotywy nie będą wyodrębnione w strukturze organizacyjnej Sprzedawcy pod względem organizacyjnym, funkcjonalnym ani finansowym. Mając powyższe na uwadze oraz fakt, że wskutek planowanej transakcji Wnioskodawca nie przejmie od Sprzedawcy innych niż Lokomotywy składników aktywów jak również zobowiązań bilansowych Sprzedawcy, sprzedaż Lokomotyw przez Sprzedawcę na rzecz Wnioskodawcy nie może zostać zaklasyfikowana jako zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.

Analiza przedstawionego zdarzenia przyszłego oraz powołanych przepisów prawa prowadzi do stwierdzenia, że składniki majątku sprzedawcy w postaci Lokomotyw (mające być przedmiotem sprzedaży na rzecz Wnioskodawcy) nie będą stanowiły ani przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 55¹ ustawy Kodeks cywilny, ani zorganizowanej jego część w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o podatku od towarów i usług. Zatem przedmiotowa dostawa nie będzie podlegała wyłączeniu z opodatkowania na podstawie art. 6 pkt 1 ww. ustawy. Dostawa ta będzie stanowiła zbycie poszczególnych składników tego majątku, które będzie opodatkowane na zasadach ogólnych.

Wątpliwości wnioskodawcy dotyczą kwestii prawa do obniżenia VAT należnego o VAT naliczony wynikający z faktury/faktur dokumentującej/dokumentujących sprzedaż Lokomotyw na rzecz Wnioskodawcy oraz do zwrotu nadwyżki VAT naliczonego nad VAT należnym.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza – według art. 15 ust. 2 ustawy – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Na podstawie art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z art. 86 ust. 1 ustawy wynika, że prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje tylko podatnikom podatku od towarów i usług w takim przypadku, gdy dokonywane zakupy mają związek z czynnościami opodatkowanymi. Odliczyć zatem można podatek naliczony, który jest związany z transakcjami opodatkowanymi podatnika, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego). Wskazana norma prawna wyraża zasadę neutralności podatku od towarów i usług, w następstwie której podatnicy realizujący czynności zwolnione, są w podobnej sytuacji jak ostateczny nabywca (konsument) towaru lub usługi, z wyjątkiem przypadków jednoznacznie wskazanych w ustawie o podatku od towarów i usług. Ustawa wyłącza zatem możliwość dokonywania odliczeń podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających opodatkowaniu.

Stosownie do treści art. 87 ust. 1 ustawy, w przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

Na podstawie art. 88 ust. 3a powołanej ustawy, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy:

sprzedaż została udokumentowana fakturami lub fakturami korygującymi:
1. wystawionymi przez podmiot nieistniejący,
2. (uchylona);
transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku;
(uchylony);
wystawione faktury, faktury korygujące lub dokumenty celne:
1. stwierdzają czynności, które nie zostały dokonane – w części dotyczącej tych czynności,
2. podają kwoty niezgodne z rzeczywistością – w części dotyczącej tych pozycji, dla których podane zostały kwoty niezgodne z rzeczywistością,
3. potwierdzają czynności, do których mają zastosowanie przepisy art. 58 i 83 Kodeksu cywilnego – w części dotyczącej tych czynności;
faktury, faktury korygujące wystawione przez nabywcę zgodnie z odrębnymi przepisami nie zostały zaakceptowane przez sprzedającego;
(uchylony);
wystawiono faktury, w których została wykazana kwota podatku w stosunku do czynności opodatkowanych, dla których nie wykazuje się kwoty podatku na fakturze – w części dotyczącej tych czynności.

Podkreślić należy, że zgodnie z powołanymi wcześniej przepisami, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez podatnika podatku VAT do wykonywania czynności opodatkowanych.

Jak wskazano we wniosku, Wnioskodawca jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT i prowadzi działalność polegającą na użytkowaniu i wynajmie taboru kolejowego. Taki typ działalności, jako odpłatne świadczenie usług, podlega opodatkowaniu VAT z zastosowaniem stawki podstawowej.

W konsekwencji, Lokomotywy będą wykorzystywane przez Wnioskodawcę do wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu VAT.

A zatem w omawianej sprawie obydwa warunki, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy są spełnione, ponieważ Wnioskodawca jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny, a wydatki poniesione przez Zainteresowanego na zakup Lokomotyw mają związek z wykonywanymi przez niego czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług.

Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, że w przedmiotowej sprawie Wnioskodawcy będzie przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wynikający z faktury/faktur dokumentującej/dokumentujących zakup Lokomotyw przez Wnioskodawcę. Prawo to będzie przysługiwało pod warunkiem niezaistnienia okoliczności wskazanych w art. 88 ustawy. Tym samym w przypadku, gdy w rozliczeniu za dany okres rozliczeniowy wystąpi nadwyżka podatku naliczonego nad należnym, to Wnioskodawcy będzie przysługiwało z tego tytułu prawo do zwrotu podatku, o którym mowa w art. 87 ust. 1 ustawy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Ponadto, tut. Organ informuje, że w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie nr ILPB2/4514-1-149/15-2/WM z dnia 30 września 2015 r.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin