Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
ITPB2/415-1048/14/IL
z 27 lutego 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 17 listopada 2014 r. (data wpływu 21 listopada 2014 r.), uzupełnionym pismem z dnia 16 lutego 2015 r. (data wpływu 19 lutego 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania dochodu uzyskanego ze sprzedaży mieszkania - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 21 listopada 2014 r. został złożony wniosek, uzupełniony pismem z dnia 16 lutego 2015 r. (data wpływu 19 lutego 2015 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania dochodu uzyskanego ze sprzedaży lokalu mieszkalnego.

We wniosku tym przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawczyni w spadku po zmarłej w dniu 3 lipca 2012 r. matce nabyła mieszkanie, które na dzień dzisiejszy zmuszona jest sprzedać. Wnioskodawczyni zamierza pieniądze ze sprzedaży tego mieszkania w całości przeznaczyć na spłatę byłego męża zasadzoną postanowieniem Sądu z dnia 23 września 2014 r. w wysokości 193.500 zł. W skład majątku wspólnego wchodził budynek usługowo-mieszkalny o wartości 400.000 zł, samochód o wartości 12.000 zł, przyczepka o wartości 1.000 zł. Budynek usługowo-mieszkalny został przyznany Wnioskodawczyni pod warunkiem spłaty ½ wartości tego budynku na rzecz byłego męża, natomiast samochód z przyczepką został przyznany byłemu mężowi pod warunkiem spłaty na rzecz Wnioskodawczyni ½ jego wartości. Przyznana Wnioskodawczyni w drodze podziału majątku ½ części nieruchomości składa się z mieszkania i lokalu, cały budynek ma około 200 m2 i składa się z dwu lokali mieszkalnych o powierzchni 37,79 m2 i 58,98 m2, czyli o łącznej powierzchni użytkowej 96,77 m2, a lokale usługowe mają łącznie 95,40 m2 powierzchni użytkowej. Budynek ten w całości zaspokaja potrzeby mieszkalne Wnioskodawczyni. Po spłacie byłego męża Wnioskodawczyni zostanie jedynym właścicielem nieruchomości, czyli przejmie ją na wyłączną własność.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy z tytułu sprzedaży mieszkania przed upływem pięciu lat od jego nabycia Wnioskodawczyni jest zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego, jeśli pieniądze uzyskane z tej sprzedaży przeznaczy na spłatę na rzecz byłego męża?

Zdaniem Wnioskodawczyni przeznaczenie pieniędzy uzyskanych ze sprzedaży mieszkania (90.000 zł) na spłatę byłego męża uprawnia do zwolnienia z podatku dochodowego. Wnioskodawczyni uważa, iż spłacając byłego męża odkupi ½ część budynku mieszkalno-usługowego. Przejęcie tego budynku w ocenie Wnioskodawczyni zaspokaja jej potrzeby mieszkalne, a część usługowa przeznaczona jest na wynajem, z którego otrzymuje dochód i odprowadza z tego tytułu podatek do Urzędu Skarbowego. Według Wnioskodawczyni powinna być zwolniona z podatku dochodowego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. jedn. Dz. U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,
4. innych rzeczy,

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany;

W świetle powyższego, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości lub ww. praw majątkowych następuje przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie i nie zostaje dokonane w wykonaniu działalności gospodarczej stanowi źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawczyni w spadku po zmarłej w dniu 3 lipca 2012 r. matce nabyła mieszkanie, które na dzień dzisiejszy zmuszona jest sprzedać. Wnioskodawczyni zamierza pieniądze ze sprzedaży tego mieszkania w całości przeznaczyć na spłatę byłego męża zasadzoną postanowieniem Sądu z dnia 23 września 2014 r. w wysokości 193.500 zł. W skład majątku wspólnego wchodził budynek usługowo-mieszkalny o wartości 400.000 zł, samochód o wartości 12.000 zł, przyczepka o wartości 1.000 zł. Budynek usługowo-mieszkalny został przyznany Wnioskodawczyni pod warunkiem spłaty ½ wartości tego budynku na rzecz byłego męża, natomiast samochód z przyczepką został przyznany byłemu mężowi pod warunkiem spłaty na rzecz Wnioskodawczyni ½ jego wartości. Przyznana Wnioskodawczyni w drodze podziału majątku ½ części nieruchomości składa się z mieszkania i lokalu, cały budynek ma około 200 m2 i składa się z dwu lokali mieszkalnych o powierzchni 37,79 m2 i 58,98 m2, czyli o łącznej powierzchni użytkowej 96,77 m2, a lokale usługowe mają łącznie 95,40 m2 powierzchni użytkowej. Budynek ten w całości zaspokaja potrzeby mieszkalne Wnioskodawczyni. Po spłacie byłego męża Wnioskodawczyni zostanie jedynym właścicielem nieruchomości, czyli przejmie ją na wyłączną własność.

Zgodnie z art. 922 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16 poz. 93 ze zm.) prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób. W myśl art. 924 Kodeksu cywilnego spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, a spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 Kodeksu cywilnego). Natomiast postanowienie sądu potwierdza jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia. Zatem dla podatku dochodowego istotna z punktu widzenia ustalenia daty nabycia nieruchomości lub praw wymienionych w art. 10 ust. pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych będących przedmiotem spadku jest data śmierci matki tj. 3 lipca 2012 r.

Przenosząc zatem powyższe uregulowania prawne na grunt niniejszej sprawy stwierdzić należy, że odpłatne zbycie mieszkania przed upływem pięcioletniego okresu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy będzie stanowić źródło przychodu podlegającego opodatkowaniu, według zasad obowiązujących od 1 stycznia 2009 r.

W myśl art. 30e ust. 1 powołanej powyżej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) podatek dochodowy wynosi 19 % podstawy obliczenia podatku.

Zgodnie z art. 30e ust. 4 ww. ustawy po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3 (PIT-39), wykazać:

1. dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) i obliczyć należny podatek dochodowy od dochodu, do którego nie ma zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 131, lub
2. dochody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131.

Dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) nie łączy się z dochodami (przychodami) z innych źródeł (art. 30e ust. 5 ww. ustawy).

Natomiast zgodnie z art. 30e ust. 2 ww. ustawy, podstawą obliczenia podatku, o której mowa w ust. 1, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.

Art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, iż przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej. Przepis art. 14 ust. 1 zdanie drugie stosuje się odpowiednio.

Zgodnie z art. 19 ust. 3 ww. ustawy wartość rynkową, o której mowa w ust. 1, rzeczy lub praw majątkowych określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca odpłatnego zbycia.

W myśl przepisu art. 22 ust. 6d ww. ustawy za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), nabytych w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób, uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.

Nadto, zgodnie z art. 22 ust. 6e ww. ustawy wysokość nakładów, o których mowa powyżej, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych.

Dochód ze sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) –c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 tej ustawy – może jednak zostać objęty zwolnieniem z opodatkowania przy spełnieniu warunków określonych w tym przepisie. Stanowi on, że wolne od podatku dochodowego są dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 30e, w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie dwóch lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe; udokumentowane wydatki poniesione na te cele uwzględnia się do wysokości przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych.

Zgodnie z art. 21 ust. 25 pkt 1ww. ustawy za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131 uważa się wydatki poniesione na:

1. nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem,
   
2. nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie,
   
3. nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub udziału w takim gruncie, prawa użytkowania wieczystego takiego gruntu lub udziału w takim prawie, w tym również z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, oraz nabycie innego gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, grunt ten zmieni przeznaczenie na grunt pod budowę budynku mieszkalnego,
   
4. budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego,
   
5. rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego
   - położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej;

W myśl art. 21 ust. 26 ww. ustawy przez własny budynek, lokal lub pomieszczenie, o których mowa w ust. 25 pkt 1 lit. d i e, rozumie się budynek, lokal lub pomieszczenie stanowiące własność lub współwłasność podatnika lub do którego podatnikowi przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udział w takich prawach.

Zgodnie z art. 21 ust. 27 ww. ustawy w przypadku ponoszenia wydatków na cele mieszkaniowe w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej, zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, stosuje się pod warunkiem istnienia podstawy prawnej wynikającej z umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, do uzyskania przez organ podatkowy informacji podatkowych od organu podatkowego państwa, na którego terytorium podatnik ponosi wydatki na cele mieszkaniowe.

Ponadto zgodnie z art. 21 ust. 28 ww. ustawy za wydatki, o których mowa w ust. 25, nie uważa się wydatków poniesionych na:

1. nabycie gruntu lub udziału w gruncie, prawa wieczystego użytkowania gruntu lub udziału w takim prawie, budynku, jego części lub udziału w budynku, lub
   
2. budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę, adaptację lub remont budynku albo jego części
   - przeznaczonych na cele rekreacyjne.

Z opisanego przez Wnioskodawczynię we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, iż środki uzyskane ze sprzedaży mieszkania, nabytego w drodze spadku po zmarłej matce zamierza przeznaczyć na spłatę byłego męża, zasadzoną wyrokiem Sądu, w związku z podziałem majątku, w wyniku której Wnioskodawczyni przejmie na wyłączną własność nieruchomość stanowiącą budynek mieszkalno-usługowy, składający się z dwóch lokali mieszkalnych o powierzchni 37,79 m2 i 58,98 m2, czyli o łącznej powierzchni użytkowej 96,77 m2, i lokali usługowych o łącznej powierzchni użytkowej 95,40 m2.

Odnosząc przedstawione powyżej uregulowania prawne na grunt rozpatrywanej sprawy stwierdzić należy, iż podstawową i wyłączną okolicznością decydującą o zastosowaniu zwolnienia wynikającego z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest fakt wydatkowania w ściśle określonym czasie przychodu uzyskanego ze sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych na cele o których mowa w art. 21 ust. 25 tej ustawy tj. m.in. na nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku.

Z uwagi na to, iż ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje pojęcia budynku mieszkalnego, należy odwołać się w tym przypadku do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1999 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych (PKOB) (Dz. U. Nr 112, poz. 1316 ze zm.), zgodnie z którą budynki mieszkalne są to obiekty budowlane, których co najmniej połowa całkowitej powierzchni użytkowej jest wykorzystywana do celów mieszkalnych. W przypadku, gdy mniej niż połowa całkowitej powierzchni użytkowej wykorzystywana jest na cele mieszkalne, budynek taki klasyfikowany jest jako niemieszkalny, zgodnie z jego przeznaczeniem.

Tym samym, jeżeli przedmiotowy budynek – zgodnie z Polską Klasyfikacją Obiektów Budowlanych kwalifikowany jest jako budynek mieszkalny, to przy spełnieniu pozostałych warunków wynikających z zacytowanych przepisów, wydatkowanie środków uzyskanych ze sprzedaży mieszkania na spłatę byłego męża, w proporcji przypadającej na część mieszkalną budynku wykorzystywaną na zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych Wnioskodawczyni będzie uprawniało do zastosowania zwolnienia wynikającego z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ustawodawca kieruje bowiem przedmiotową ulgę podatkową do podatników, którzy pozyskali ze sprzedaży nieruchomości (praw majątkowych) określone środki i wydatkowali je na zaspokojenie swych potrzeb mieszkaniowych. Niedopuszczalne jest skorzystanie ze zwolnienia na podstawie wspomnianego przepisu w sytuacji, gdy środki uzyskane ze sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podatnik wydatkuje na nabycie budynku o funkcji niemieszkalnej (takiego, który nie będzie służył zaspokajaniu jego własnych potrzeb mieszkaniowych) lub mieszkalnego ale w celach nakierowanych na działanie o charakterze spekulacyjnym, inwestycyjnym lub innych nie wskazujących na działania ukierunkowane na zaspokajanie własnych potrzeb mieszkaniowych. Pominięty zostałby bowiem cel przedmiotowego zwolnienia.

W przedmiotowej sprawie Wnioskodawczyni wskazała, że część usługowa budynku przeznaczona jest na wynajem, co oznacza, że ta część budynku ze swej istoty nie będzie zaspokajała jej własnych potrzeb mieszkaniowych, a w konsekwencji wydatki poniesione na spłatę męża, przypadające na tę część budynku nie będą uprawniały do zastosowania przedmiotowego zwolnienia.

W opisanym zdarzeniu przyszłym – przy spełnieniu pozostałych warunków wynikających z przepisów powyżej zacytowanych - dla obliczenia kwoty dochodu zwolnionego, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 w zw. z art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. a) ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy zatem uwzględnić tylko tą część spłaty na rzecz byłego męża, która proporcjonalnie przypada na część mieszkalną budynku wykorzystywaną na własne cele mieszkaniowe Wnioskodawczyni. Powyższe zwolnienie będzie obejmowało więc taką część dochodu uzyskanego z tytułu sprzedaży przedmiotowego mieszkania jaka proporcjonalnie będzie odpowiadała udziałowi wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe, czyli spłatę byłego męża w części przypadającej na część mieszkalną budynku przeznaczoną na własne cele mieszkaniowe Wnioskodawczyni w osiągniętym z odpłatnego zbycia lokalu mieszkalnego przychodzie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz. U. z 2012, poz. 270 ze zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.