2016.12.02 - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
2461-IBPP1.4512.628.2016.2.ES
z 2 grudnia 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 613 ze zm.) oraz § 2 i § 6 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. z 2015 r. poz. 643) – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku wspólnym z 9 sierpnia 2016 r. (data wpływu 17 sierpnia 2016 r.), uzupełnionym pismem z 9 listopada 2016 r. (data wpływu 15 listopada 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

opodatkowania podatkiem VAT darowizny znaków towarowych – jest prawidłowe,
określenia podstawy opodatkowania dla darowizny znaków towarowych – jest nieprawidłowe,
prawa do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przez Zainteresowanego – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17 sierpnia 2016 r. do tut. Organu wpłynął ww. wniosek wspólny o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie darowizny znaku towarowego.

Ww. wniosek wspólny został uzupełniony pismem z 9 listopada 2016 r. (data wpływu 15 listopada 2016 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z 27 października 2016 r. znak: 2461-IBPP1.4512.628.2016.1.ES.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca (Zainteresowany będący stroną postępowania, dalej: „Podatnik 1”) jest osobą fizyczną prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą w zakresie produkcji i sprzedaży szerokiego asortymentu artykułów dziecięcych. Podatnik 1 jest zarejestrowanym podatnikiem VAT czynnym w rozumieniu przepisów UPTU oraz podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w podatku dochodowym w rozumieniu przepisów UPDOF. Podatnik 1 prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów oraz ewidencję środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych (dalej: „Ewidencja”). Działalność gospodarcza Podatnika 1 nie jest zawieszona ani nie znajduje się w trakcie likwidacji.

Zainteresowany niebędącą stroną postępowania (dalej: „Podatnik 2”) jest osobą fizyczną prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą w zakresie dystrybucji artykułów dziecięcych wyprodukowanych przez Podatnika 1. Podatnik 2 jest zarejestrowanym podatnikiem VAT czynnym w rozumieniu przepisów UPTU oraz podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w podatku dochodowym w rozumieniu przepisów UPDOF. Podatnik 2 prowadzi Ewidencję. Działalność gospodarcza Podatnika 2 nie jest zawieszona ani nie znajduje się trakcie likwidacji.

Podatnik 2 jest synem Podatnika 1.

Podatnik 1 złożył wniosek w celu rejestracji znaku towarowego „A” wykorzystywanego w działalności gospodarczej Podatnika 1 (dalej: „Znak”) oraz uzyskania do niego prawa ochronnego (dalej: „Prawo do Znaku”) o którym mowa w art. 121 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. - Prawo własności przemysłowej (j.t. Dz. U. z 2013 r. poz. 1410 ze zm., dalej „UPWP”).

Po dokonaniu rejestracji Podatnik 1 uzyska niezależną wycenę rzeczoznawcy majątkowego w celu ustalenia wartości rynkowej Prawa do Znaku (dalej: „Wycena”). Przewidywana wartość rynkowa Prawa do Znaku przekroczy 3.500 zł.

Następnie Podatnik 1 zawrze umowę darowizny z Podatnikiem 2, na podstawie której Prawo do Znaku zostanie nieodpłatnie przeniesione na Podatnika 2 (dalej: „Darowizna”). Umowa Darowizny będzie zawierała wskazanie wartości jej przedmiotu (tj. Prawa do Znaku) w wysokości wynikającej z Wyceny. Umowa Darowizny zostanie zawarta w tym samym dniu w którym Podatnik 1 uzyska Wycenę w celu zapewnienia, że wartość Prawa do Znaku wskazana w umowie Darowizny odpowiada wartości rynkowej tego prawa na dzień dokonania Darowizny.

Podatnik 2 będzie wykorzystywał otrzymane w drodze Darowizny Prawo do Znaku dla celów prowadzonej działalności gospodarczej w zakresie dystrybucji artykułów dziecięcych marki „A”. Podatnik 2 będzie wykorzystywał Prawo do Znaku w prowadzonej działalności gospodarczej przez okres dłuższy niż jeden rok.

W uzupełnieniu z 9 listopada 2016 r. odnośnie wskazania jakie konkretnie skutki podatkowe w podatku od towarów i usług dla Zainteresowanego niebędącego stroną („Podatnika 2”) będzie wywoływać przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe, Wnioskodawca podał, że:

„W związku z otrzymaniem Prawa do Znaku w drodze Darowizny przez Podatnika 2 zgodnie z opisem zdarzenia przyszłego przedstawionego we Wniosku Podatnik 2 nie obniży podatku należnego o jakąkolwiek kwotę podatku naliczonego z tytułu otrzymania Darowizny. Wynika to z faktu, że podstawową zasadą systemową podatku od towarów i usług jest jego neutralność dla podatnika (podatek obciąża finalnego odbiorcę - konsumenta). Jak wynika z orzecznictwa TSUE (np. w sprawie C-438/09 z dnia 22 grudnia 2010 r.) ustanowiony system odliczeń w VAT ma na celu całkowite uwolnienie przedsiębiorcy od ciężaru podatku VAT podlegającego zapłacie lub uiszczonego w ramach jego całej działalności gospodarczej (pkt 24). W przypadku czynności nieodpłatnych, w przypadku gdy podlegają one opodatkowaniu VAT, do zapłaty podatku jest zobowiązany dostawca towaru lub świadczący usługę (darczyńca, w omawianym przypadku - Wnioskodawca, będący stroną postępowania, „Podatnik 1”).

Obdarowany (Podatnik 2) nie ponosi w tym przypadku żadnych kosztów, w tym nie ponosi ciężaru tego podatku, nie ma zatem podstaw do odliczania przez niego ewentualnej kwoty VAT rozliczonego przez darczyńcę (odliczenie VAT stanowiłoby dla obdarowanego nieuzasadnioną korzyść). Umożliwienie w takich przypadkach obdarowanemu (tj. Podatnikowi 2) odliczenia podatku uiszczonego przez podatnika - darczyńcę byłoby sprzeczne z zasadami konstrukcyjnymi podatku VAT.

Pomijając powyższe, zdarzenie przyszłe opisane we Wniosku nie będzie miało innego wpływu na całokształt rozliczeń Podatnika 2 z tytułu podatku od towarów i usług.

Ponadto w uzupełnieniu Wnioskodawca podał, że:

Wnioskodawca rozpoczął prowadzenie jednoosobowej działalności gospodarczej w dniu 28 grudnia 2000 r.

Wnioskodawca jest zarejestrowanym podatnikiem VAT czynnym od dnia 28 grudnia 2000 r.

Wnioskodawca nie nabył Znaku, lecz wytworzył go we własnym zakresie.

Wnioskodawca wytworzył Znak w pierwszym półroczu 2001 r.

Znak został wytworzony przez Wnioskodawcę dla celów identyfikacji słowno-wizualnej prowadzonej działalności gospodarczej o głównym profilu produkcyjnym. Wnioskodawca zamierzał wykorzystywać Znak w celach identyfikacji słowno-wizualnej wytwarzanych produktów dla dzieci (reklama, strona internetowa, foldery, banery reklamowe itp.).

Znak jest wykorzystywany przez Wnioskodawcę do identyfikacji słowno-wizualnej prowadzonej działalności gospodarczej m.in. w Internecie, na opakowaniach produktów, na fakturach, folderach reklamowych, banerach reklamowych, ulotkach, itp.

Wnioskodawca był zarejestrowanym podatnikiem VAT czynnym w momencie nabycia/wytworzenia znaku towarowego, o którym mowa we wniosku.

Znak został wytworzony przy użyciu technik grafiki komputerowej.

Z racji wytworzenia Znaku we własnym zakresie Wnioskodawca nie poniósł wydatków innych niż wydatki związane z zarejestrowaniem i uzyskaniem praw ochronnych do Znaku.

Na moment złożenia Wniosku Wnioskodawca nie ponosił wydatków związanych z utrzymaniem Znaku. Wnioskodawca będzie ponosił okresowe płatności związane z utrzymaniem Prawa do Znaku po sfinalizowaniu jego rejestracji.

Na pytanie tut. Organu: „Czy wydatki związane z wytworzeniem ww. znaku towarowego były/są udokumentowane fakturami wystawionymi na Wnioskodawcę, jeśli nie to dlaczego?”, Wnioskodawca odpowiedział:

„Tak, w zakresie wydatków związanych z zarejestrowaniem i uzyskaniem praw ochronnych do Znaku. W pozostałym zakresie brak wydatków oznacza brak faktur.”

Wnioskodawcy przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego w zakresie wydatków związanych z zarejestrowaniem i uzyskaniem praw ochronnych do Znaku. W pozostałym zakresie brak wydatków oznaczał brak prawa do odliczenia podatku naliczonego.

Na pytanie tut. Organu: „Co jest przyczyną przekazania znaku towarowego synowi Wnioskodawcy?”, Wnioskodawca odpowiedział:

„Z uwagi na główny profil działalności Podatnika 2 (dystrybucja produktów Wnioskodawcy), Wnioskodawca i Podatnik 2 uznali, że Prawo do Znaku jest silniej związane z działalnością Podatnika 2 (kontakt z klientami, potrzeba działań reklamowo-marketingowych, konkurencja na rynku sklepów internetowych) niż Wnioskodawcy (profil produkcyjny). Ze wskazanych względów, wykorzystanie Znaku w działalności gospodarczej Podatnika 2 może przyczynić się do umocnienia pozycji jego przedsiębiorstwa na konkurencyjnym rynku produktów dziecięcych, a w konsekwencji doprowadzić do zwiększenia jego przychodów. Jednocześnie Darowizna nie wpłynie negatywnie na ugruntowaną pozycję rynkową przedsiębiorstwa Wnioskodawcy, którego głównym odbiorcą produktów jest Podatnik 2. W związku z tym Wnioskodawca oraz Podatnik 2 zgodnie uznają planowaną Darowiznę za w pełni uzasadnioną ekonomicznie.

Na pytanie tut. Organu: „Czy darowizna przez Wnioskodawcę ww. znaku towarowego na rzecz syna zostanie dokonana do celów innych niż działalność gospodarcza Wnioskodawcy, tj. celów pozostających bez związku z potrzebami prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej, czy też zostanie dokonana do celów zwiedzanych z działalnością gospodarczą Wnioskodawcy (jeśli tak to jakie to cele, jaka działalność i w jaki sposób znak towarowy ma im służyć - proszę tę kwestię dokładnie wyjaśnić)?”, Wnioskodawca odpowiedział:

„W ocenie Wnioskodawcy przedmiotowa Darowizna zostanie dokonana do celów innych niż jego działalność gospodarcza - bowiem przekazany nieodpłatnie Znak będzie od momentu Darowizny wykorzystywany bezpośrednio i wyłącznie w działalności gospodarczej Podatnika 2. Wnioskodawca nie będzie mógł nadal wykorzystywać Znaku w prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej, podlegającej opodatkowaniu VAT.”

Darowizna nastąpi po sfinalizowaniu rejestracji Prawa do Znaku (przewidywany termin - luty 2017 r.), w dogodnym dla Wnioskodawcy i jego syna terminie.

Podatnik 2 będzie wykorzystywał Prawo do Znaku w celu identyfikacji wizualnej, reklamy i promocji swojej działalności gospodarczej, polegającej na dystrybucji produktów pod marką „A”. Działalność ta pod względem podatku od towarów i usług składa się z czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (odpłatna dostawa towarów na terytorium kraju).

W związku z powyższym zadano następujące pytania (numeracja jak we wniosku):

Czy nieodpłatne przeniesienie Prawa do Znaku w ramach Darowizny będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?
W przypadku pozytywnej odpowiedzi na pytanie nr 3, w jakiej wysokości Podatnik 1 powinien ustalić podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług z tytułu dokonania Darowizny?
Czy w związku z otrzymaniem przez Podatnika 2 Prawa do Znaku w drodze Darowizny, Podatnikowi 2 będzie przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego? (pytanie sformułowane w piśmie z 9 listopada 2016 r.).

Zdaniem Wnioskodawcy:

Stanowisko własne w zakresie pytania nr 3.

Nieodpłatne przeniesienie Prawa do Znaku w drodze Darowizny będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 UPTU podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. W myśl ust. 2 tego samego artykułu działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z kolei w myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 UPTU opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Niemniej jednak Ustawodawca przewidział przypadki, w których nieodpłatna dostawa towarów lub nieodpłatne świadczenie usług na terytorium kraju zostaje dla celów opodatkowania w rozumieniu UPTU zrównane z dostawą lub świadczeniem odpłatnym.

Mając na uwadze, iż:

w świetle art. 8 ust. 1 pkt 1 przez świadczenie usług rozumie się przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę w jakiej dokonano czynności prawnej oraz
prawo ochronne do znaku towarowego stanowi wartość niematerialną i prawną w rozumieniu przepisów UPDOF oraz
prawo ochronne do znaku towarowego nie spełnia definicji towaru w myśl art. 2 pkt 6 UPTU

W myśl art. 8 ust. 2 pkt 2 UPTU za odpłatne świadczenie usług uznaje się również nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

W świetle powyższego przepisu należy uznać, że Darowizna będzie stanowiła nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza Podatnika 1. Przekazując Prawo do Znaku nieodpłatnie, Podatnik 1 nie będzie mógł bowiem dalej wykorzystywać Znaku w prowadzonej przez siebie działalności (która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług), ani też czerpać jakichkolwiek zysków z tytułu eksploatacji posiadanego Prawa do Znaku. W konsekwencji należy uznać, że Darowizna będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jako nieodpłatne świadczenie usługi zrównane dla celów opodatkowania ze świadczeniem odpłatnym na podstawie art. 8 ust. 2 pkt 2 UPTU.

Stanowisko własne w zakresie pytania nr 4.

Podatnik 1 powinien ustalić podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług z tytułu dokonania Darowizny z zastosowaniem art. 29a ust. 5 UPTU, przy czym w przedstawionym opisie zdarzenia przyszłego, przez „koszt świadczenia usług przez podatnika” o którym mowa w tym przepisie należy rozumieć koszty poniesione przez Podatnika 1 bezpośrednio w związku z wytworzeniem, rejestracją i nieodpłatnym przeniesieniem na Podatnika 2 Prawa do Znaku.

Zgodnie z zasadą ogólną wyrażoną w art. 29a ust. 1 UPTU podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Powyższa zasada nie ma jednak zastosowania w odniesieniu do czynności dokonanych nieodpłatnych, które dla celów opodatkowania zostały przez Ustawodawcę zrównane z odpłatną dostawą towarów lub odpłatnym świadczeniem usług na terytorium kraju. W szczególności, w świetle art. 29a ust. 5 UPTU w przypadku świadczenia usług, o którym mowa w art. 8 ust. 2 UPTU, podstawą opodatkowania jest koszt świadczenia tych usług poniesiony przez podatnika.

W świetle powyższego przepisu kluczowe jest rozstrzygnięcie, co należy rozumieć przez „koszt świadczenia usług poniesiony przez podatnika” w odniesieniu do nieodpłatnego przekazania Prawa do Znaku w drodze Darowizny. Przepisy UPTU nie precyzują tego pojęcia.

Stosując jednak wykładnię celowościową można dojść do konkluzji, że w odniesieniu do nieodpłatnego świadczenia usługi w formie nieodpłatnego przekazania wartości niematerialnej i prawnej (takiej jak Prawo do Znaku), przez koszty świadczenia należy rozumieć ogół kosztów bezpośrednio związanych z wytworzeniem, rejestracją i przekazaniem (Darowizną) takiego prawa, w tym np.:

koszty zaprojektowania logotypu i czcionek,
koszty rejestracji znaku w urzędzie patentowym,
opłaty notarialne związane z przygotowaniem i zawarciem umowy Darowizny.

Należy podkreślić, ze prawidłowość takiej metodyki ustalania podstawy opodatkowania w podatku od towarów i usług znajduje potwierdzenie w interpretacjach indywidualnych wydanych w odniesieniu do zbliżonych stanów faktycznych lub zdarzeń przyszłych, w tym np. w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 6 kwietnia 2016 r. sygn. IBPP1/4512-13/16/MG oraz interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 13 maja 2016 r. sygn. ILPP2/4512-1-261/16-4/RW.

Wnioskodawca uzupełnił wniosek poprzez dodanie stanowiska własnego (w piśmie z 9 listopada 2016 r.) w odniesieniu do pytania nr 8:

W związku z otrzymaniem przez Podatnika 2 Prawa do Znaku w drodze Darowizny, Podatnikowi 2 nie będzie przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

W myśl art. 86 ust. 1 UPTU w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124. Jednocześnie, w myśl ust. 2 pkt 1 lit. a) tego artykułu kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług. W przedmiotowym zdarzeniu przyszłym w związku z dokonaniem Darowizny Wnioskodawca nie wystawi faktury (brak czynności wywołującej wymóg jej wystawienia), a tym samym obdarowany (Podatnik 2) jej nie otrzyma. W konsekwencji nie będzie dysponował formalnym dokumentem stanowiącym podstawę ewentualnego obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jednocześnie należy podkreślić, podstawową zasadą systemową podatku od towarów i usług jest jego neutralność dla podatnika (podatek obciąża finalnego odbiorcę - konsumenta). Jak wynika z orzecznictwa TSUE (np. w sprawie C-438/09 z dnia 22 grudnia 2010 r.) ustanowiony system odliczeń w VAT ma na celu całkowite uwolnienie przedsiębiorcy od ciężaru podatku VAT podlegającego zapłacie lub uiszczonego w ramach jego całej działalności gospodarczej (pkt 24). W przypadku czynności nieodpłatnych, w przypadku gdy podlegają one opodatkowaniu VAT, do zapłaty podatku jest zobowiązany dostawca towaru lub świadczący usługę (darczyńca). Obdarowany nie ponosi w tym przypadku żadnych kosztów, w tym nie ponosi ciężaru tego podatku, nie ma zatem podstaw do odliczania przez niego ewentualnej kwoty VAT rozliczonego przez darczyńcę (odliczenie VAT stanowiłoby dla obdarowanego nieuzasadnioną korzyść). Umożliwienie w takich przypadkach obdarowanemu podatnikowi odliczenia podatku uiszczonego przez podatnika - darczyńcę byłoby sprzeczne z zasadami konstrukcyjnymi podatku VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za:

prawidłowe w zakresie opodatkowania podatkiem VAT darowizny znaków towarowych,
nieprawidłowe w zakresie określenia podstawy opodatkowania dla darowizny znaków towarowych,
prawidłowe w zakresie prawa do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przez Zainteresowanego.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 710 ze zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Stosownie do art. 2 pkt 22 ustawy o VAT przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Na mocy art. 8 ust. 1 ustawy o VAT przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa o podatku od towarów i usług zalicza do grona usług każde świadczenie niebędące dostawą towarów.

Z powyższego jednoznacznie wynika, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania, podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez podatników w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

W przytoczonych przepisach została zrealizowana zasada powszechności opodatkowania wyrażona w art. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE. L Nr 347, poz. 1, ze zm.). Definicja świadczenia usług stanowi dopełnienie definicji dostawy towarów i tym samym opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają wszystkie czynności odpłatnego obrotu profesjonalnego.

Zgodnie z art. 888 § 1 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 380 ze zm.), przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.

Jak wynika z powyższego darowizna jest umową cywilnoprawną, cechującą się nieodpłatnością oraz przysporzeniem majątkowym tylko jednej ze stron umowy.

W przypadku przeniesienia praw do wartości niematerialnych i prawnych w drodze darowizny, dotychczasowy właściciel przenosi na nabywcę prawo do tych wartości.

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie (za wynagrodzeniem). Jednocześnie ustawodawca zrównał niektóre dostawy towarów i świadczenia usług wykonywane nieodpłatne z odpłatną dostawą towarów i odpłatnym świadczeniem usług, a więc z czynnościami, które podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zgodnie z unormowaniami zawartymi w art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 ustawy o VAT, w pewnych, ściśle określonych przypadkach, również nieodpłatne przekazanie towarów i nieodpłatne świadczenie usług należy uznać za spełniające definicję odpłatnej dostawy towarów lub odpłatnego świadczenia usług, które na podstawie art. 5 ust. 1 podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.

W myśl art. 8 ust. 2 ustawy o VAT, za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;
nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Zatem interpretując ww. art. 8 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT, stwierdzić należy, że opodatkowaniu podlegać powinno, jako odpłatne świadczenie usług, użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza (w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników), jeżeli przysługiwało mu prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego, w całości lub w części, przy nabyciu tych towarów, ich imporcie lub wytworzeniu tych towarów lub ich części składowych.

Tylko łączne zaistnienie ww. przesłanek umożliwia objęcie zakresem opodatkowania VAT usług świadczonych nieodpłatnie. Jeśli jeden z tych warunków nie jest spełniony, to wówczas takie świadczenie usług będzie nieopodatkowane podatkiem od towarów i usług.

Analizując natomiast treść powołanego art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT, należy zauważyć, że dla ustalenia, czy konkretne nieodpłatne świadczenie usług podlega opodatkowaniu na mocy cytowanego wyżej przepisu istotne jest ustalenie celu takiego świadczenia. Jeżeli nieodpłatne świadczenie wpisywało się będzie w cel prowadzonej działalności gospodarczej, wtedy przesłanka uznania takiej nieodpłatnej czynności za odpłatne świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu nie zostanie spełniona. Stwierdzenie takie uzależnione jednak jest od konkretnych okoliczności jakie w danej sprawie występują.

W związku z powyższym należy stwierdzić, że opodatkowaniu podlegają te nieodpłatne usługi, które nie mają związku z prowadzoną działalnością, a więc nie mają wpływu na przyszłe obroty przedsiębiorstwa, jego zyski, wizerunek, odbiór przez kontrahentów.

Zwrócić przy tym należy uwagę, że przepisy ustawy nie definiują pojęcia „potrzeb osobistych”. Za Słownikiem Języka Polskiego uznać należy, że potrzebami „osobistymi” są takie potrzeby, które „dotyczą danej osoby” i które są jej potrzebami „prywatnymi”, tj. potrzebami niezwiązanymi z prowadzoną przez tą osobę działalnością gospodarczą.

Natomiast pojęcie działalności gospodarczej zostało zawarte – dla celów podatku od towarów i usług – w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, zgodnie z którym działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Wobec powyższego działalność gospodarcza obejmuje elementy składające się na jej przedmiot, tj. zarobkową działalność wytwórczą, handlową, usługową oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, działalność rolników i osób wykonujących wolne zawody a także działalność zawodową, wykonywaną w sposób zorganizowany i ciągły.

Dla ustalenia, czy ww. nieodpłatne świadczenie podlega opodatkowaniu istotne jest ustalenie celu takiego świadczenia. Przez nieodpłatne usługi służące do celów działalności podatnika należy rozumieć takie, które są wykonywane bez wynagrodzenia, ale w związku z potrzebami prowadzonej działalności gospodarczej. Świadczenie ich ma dominujący charakter w stosunku do korzyści osiąganej w tym przypadku przez odbiorcę tych świadczeń.

Na podstawie art. 120 ust. 1 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 1410 ze zm.) – znakiem towarowym może być każde oznaczenie, które można przedstawić w sposób graficzny, jeżeli oznaczenie takie nadaje się do odróżnienia towarów jednego przedsiębiorstwa od towarów innego przedsiębiorstwa.

W myśl art. 120 ust. 2 ustawy Prawo własności przemysłowej – znakiem towarowym, w rozumieniu ust. 1, może być w szczególności wyraz, rysunek, ornament, kompozycja kolorystyczna, forma przestrzenna, w tym forma towaru lub opakowania, a także melodia lub inny sygnał dźwiękowy.

Na znak towarowy może być udzielone prawo ochronne (art. 121 ustawy Prawo własności przemysłowej).

Na podstawie art. 153 ust. 1 ustawy Prawo własności przemysłowej – przez uzyskanie prawa ochronnego nabywa się prawo wyłącznego używania znaku towarowego w sposób zarobkowy lub zawodowy na całym obszarze Rzeczypospolitej Polskiej.

Czas trwania prawa ochronnego na znak towarowy wynosi 10 lat od daty zgłoszenia znaku towarowego w Urzędzie Patentowym (art. 153 ust. 2 ustawy Prawo własności przemysłowej).

Prawo ochronne na znak towarowy może zostać, na wniosek uprawnionego, przedłużone dla wszystkich lub części towarów, na kolejne okresy dziesięcioletnie – art. 153 ust. 3 ustawy Prawo własności przemysłowej.

Prawo ochronne na znak towarowy jest bezwzględnym prawem podmiotowym o określonej przepisami ustawy Prawo własności przemysłowej czasowej i terytorialnej skuteczności.

Prawo znaków towarowych to przepisy należące do działu prawa własności intelektualnej, jakim jest prawo własności przemysłowej. Znakiem towarowym są wszelkie znaki, oznaczenia, symbole, których zadaniem jest indywidualizowanie towarów lub usług na rynku. Uważa się, że znaki pełnią trzy funkcje: oznaczania pochodzenia, jakościową, reklamową.

Znak towarowy oznacza pochodzenie, gdy wskazuje, że opatrzone tym znakiem towary lub usługi pochodzą z tego samego źródła (gwarantującego i kontrolującego ich jakość). Funkcja jakościowa znaku towarowego polega na informowaniu przez znak, że wszystkie opatrzone nim towary lub usługi są takiej samej jakości. Funkcję reklamową wypełnia znak, jeśli zachęca on do zakupu opatrzonych tym znakiem towarów lub usług. A tak się dzieje, jeśli klienci z danym znakiem towarowym kojarzą dobrą jakość towarów lub usług lub też znak ten przyciąga uwagę klientów – wywołuje u nich pozytywne skojarzenia lub w inny sposób pozytywnie oddziaływa. Funkcję reklamową przede wszystkim realizują renomowane znaki towarowe.

Należy zauważyć, że wartość znaku towarowego mieści się w kategorii „wartości niematerialnych i prawnych”, o których mowa w art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy. Wynika z tego, że przeniesienie wartości ww. znaku zalicza się do świadczenia usług.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest osobą fizyczną prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą w zakresie produkcji i sprzedaży szerokiego asortymentu artykułów dziecięcych. Prowadzenie jednoosobowej działalności gospodarczej Wnioskodawca rozpoczął 28 grudnia 2000 r. i od tej daty jest zarejestrowanym podatnikiem VAT czynnym.

W pierwszym półroczu 2001 r. Wnioskodawca we własnym zakresie, przy użyciu technik grafiki komputerowej, wytworzył znak towarowy.

Znak został wytworzony przez Wnioskodawcę dla celów identyfikacji słowno-wizualnej prowadzonej działalności gospodarczej o głównym profilu produkcyjnym. Wnioskodawca zamierzał wykorzystywać znak w celach identyfikacji słowno-wizualnej wytwarzanych produktów dla dzieci (reklama, strona internetowa, foldery, banery reklamowe itp.).

Wnioskodawca złożył wniosek w celu rejestracji znaku towarowego „A” wykorzystywanego w jego działalności gospodarczej oraz uzyskania do niego prawa ochronnego.

Po dokonaniu rejestracji Wnioskodawca uzyska niezależną wycenę rzeczoznawcy majątkowego w celu ustalenia wartości rynkowej prawa do znaku. Przewidywana wartość rynkowa prawa do znaku przekroczy 3.500 zł.

Następnie Wnioskodawca w tym samym dniu, w którym uzyska wycenę, zawrze umowę darowizny z synem, na podstawie której prawo do znaku zostanie nieodpłatnie przeniesione na syna Wnioskodawcy. Umowa darowizny będzie zawierała wskazanie wartości jej przedmiotu (tj. prawa do znaku) w wysokości wynikającej z wyceny. Wartość prawa do znaku wskazana w umowie darowizny będzie odpowiadać wartości rynkowej tego prawa na dzień dokonania darowizny. Darowizna nastąpi po sfinalizowaniu rejestracji prawa do znaku (przewidywany termin - luty 2017 r.).

Syn Wnioskodawcy jest osobą fizyczną prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą w zakresie dystrybucji artykułów dziecięcych wyprodukowanych przez Wnioskodawcę. Jest on zarejestrowanym podatnikiem VAT czynnym i będzie wykorzystywał otrzymane w drodze darowizny prawo do znaku w celu identyfikacji wizualnej, reklamy i promocji swojej działalności gospodarczej, polegającej na dystrybucji artykułów dziecięcych marki „A” przez okres dłuższy niż jeden rok. Działalność ta składa się z czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (odpłatna dostawa towarów na terytorium kraju).

Wnioskodawca nie poniósł wydatków innych niż wydatki związane z zarejestrowaniem i uzyskaniem praw ochronnych do znaku. Wnioskodawca będzie ponosił okresowe płatności związane z utrzymaniem prawa do znaku po sfinalizowaniu jego rejestracji.

Wydatki związane z zarejestrowaniem i uzyskaniem praw ochronnych do wytworzeniem ww. znaku towarowego były/są udokumentowane fakturami wystawionymi na Wnioskodawcę, w pozostałym zakresie brak wydatków oznacza brak faktur.

Wnioskodawcy przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego w zakresie wydatków związanych z zarejestrowaniem i uzyskaniem praw ochronnych do znaku. W pozostałym zakresie brak wydatków oznaczał brak prawa do odliczenia podatku naliczonego.

Przyczyną przekazania znaku towarowego synowi Wnioskodawcy jest to, że z uwagi na główny profil działalności syna Wnioskodawcy (dystrybucja produktów Wnioskodawcy), Wnioskodawca i jego syn uznali, że prawo do znaku jest silniej związane z działalnością syna (kontakt z klientami, potrzeba działań reklamowo-marketingowych, konkurencja na rynku sklepów internetowych) niż Wnioskodawcy (profil produkcyjny). Ze wskazanych względów, wykorzystanie znaku w działalności gospodarczej syna Wnioskodawcy może przyczynić się do umocnienia pozycji jego przedsiębiorstwa na konkurencyjnym rynku produktów dziecięcych, a w konsekwencji doprowadzić do zwiększenia jego przychodów. Jednocześnie darowizna nie wpłynie negatywnie na ugruntowaną pozycję rynkową przedsiębiorstwa Wnioskodawcy, którego głównym odbiorcą produktów jest jego syn. W związku z tym Wnioskodawca oraz syn zgodnie uznają planowaną darowiznę za w pełni uzasadnioną ekonomicznie.

Przedmiotowa darowizna zostanie dokonana do celów innych niż działalność gospodarcza Wnioskodawcy, bowiem przekazany nieodpłatnie znak będzie od momentu darowizny wykorzystywany bezpośrednio i wyłącznie w działalności gospodarczej syna Wnioskodawcy. Wnioskodawca nie będzie mógł nadal wykorzystywać znaku w prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej, podlegającej opodatkowaniu VAT.

Wątpliwości Wnioskodawcy budzi kwestia czy nieodpłatne przeniesienie prawa do znaku w ramach darowizny będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Biorąc pod uwagę przywołane przepisy oraz opis sprawy należy stwierdzić, że Wnioskodawca dokona darowizny znaku towarowego „A” jako podatnik podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, prowadzący działalność gospodarczą w myśl art. 15 ust. 2 tej ustawy.

Należy również stwierdzić, że w oparciu o przywołane przepisy oraz opis zdarzenia przyszłego, darowizna znaku towarowego „A” przez Wnioskodawcę na rzecz syna nie będzie miała związku z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością gospodarczą. Znak towarowy po przekazaniu w formie darowizny będzie wykorzystywany w prowadzonej przez syna Wnioskodawcy działalności gospodarczej w zakresie dystrybucji artykułów dziecięcych wyprodukowanych przez Wnioskodawcę.

W związku z powyższym w przedmiotowej sprawie nie można uznać, że darowizna znaku towarowego przez Wnioskodawcę na rzecz syna będzie miała wpływ na przyszłą sprzedaż Wnioskodawcy jako osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, jej wizerunek, generowane zyski czy odbiór przez kontrahentów.

W przedmiotowej sprawie nie zachodzi związek z działalnością gospodarczą Wnioskodawcy. Czynność nieodpłatnego przekazania (darowizna) znaku towarowego przez Wnioskodawcę na rzecz syna nastąpi do celów innych niż działalność gospodarcza Wnioskodawcy.

Jak wskazał Wnioskodawca, od wydatków związanych z wytworzeniem przedmiotowego znaku towarowego przysługiwało mu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego (wydatki związane z zarejestrowaniem i uzyskaniem praw ochronnych do znaku). Wydatki związane z wytworzeniem znaku towarowego były udokumentowane fakturami VAT wystawionymi na Wnioskodawcę. Wnioskodawca wytworzył znak towarowy w celu identyfikacji słowno-wizualnej prowadzonej działalności gospodarczej o głównym profilu produkcyjnym i zamierzał wykorzystywać/wykorzystywał znak w celach identyfikacji słowno-wizualnej wytwarzanych produktów dla dzieci (reklama, strona internetowa, foldery, banery reklamowe). Wnioskodawca był zarejestrowanym podatnikiem VAT czynnym w momencie wytworzenia znaku towarowego.

Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, że darowizna przez Wnioskodawcę znaku towarowego, która zostanie dokonana do celów innych niż działalność gospodarcza Wnioskodawcy, na podstawie art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT będzie zrównana z odpłatnym świadczeniem usług i będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy, że nieodpłatne przeniesienie prawa do znaku w drodze darowizny będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, należało uznać za prawidłowe.

W przedmiotowej sprawie wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą również kwestii określenia podstawy opodatkowania darowizny znaku towarowego.

Zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy o VAT, podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Stosownie do art. 29a ust. 5 ustawy o VAT w przypadku świadczenia usług, o którym mowa w art. 8 ust. 2, podstawą opodatkowania jest koszt świadczenia tych usług poniesiony przez podatnika.

W myśl art. 29a ust. 6 pkt 1 ustawy o VAT, podstawa opodatkowania obejmuje podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku.

Ustawodawca nie określił w sposób precyzyjny, jakiego rodzaju koszty mogą zostać uznane za poniesione przez podatnika w związku ze świadczeniem nieodpłatnie usług. Nie ulega jednak wątpliwości, że chodzi tu o koszty rzeczywiście poniesione w związku ze świadczoną usługą, tzn. takiego rodzaju koszty, bez poniesienia których wykonanie usługi byłoby niemożliwe.

Ww. przepis art. 29a ustawy stanowi odzwierciedlenie art. 73 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, ze zm.) z treści którego wynika, iż w odniesieniu do dostaw towarów i świadczenia usług innych niż te, o których mowa w art. 74–77, podstawa opodatkowania obejmuje wszystko, co stanowi zapłatę otrzymaną lub którą dostawca lub usługodawca otrzyma w zamian za dostawę towarów lub świadczenie usług, od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z subwencjami związanymi bezpośrednio z ceną takiej dostawy lub świadczenia.

Stosownie do art. 75 Dyrektywy, w odniesieniu do świadczenia usług, o których mowa w art. 26 (tj. m.in. usług świadczonych przez podatnika nieodpłatnie na prywatny użytek jego lub jego pracowników, lub bardziej ogólnie do celów innych niż działalność jego przedsiębiorstwa, uznawanych za usługi świadczone odpłatnie) w przypadku gdy towary stanowiące część majątku przedsiębiorstwa używane są do celów prywatnych lub usługi są świadczone nieodpłatnie, podstawę opodatkowania stanowi całkowita kwota wydatków poniesionych przez podatnika na wykonanie tych usług.

W myśl art. 78 lit. a Dyrektywy, do podstawy opodatkowania wlicza się podatki, cła, opłaty i inne należności, z wyjątkiem samego VAT.

Do podstawy opodatkowania nie wlicza się zatem samego podatku od wartości dodanej – należnego z tytułu danej transakcji.

Biorąc powyższe pod uwagę, w przypadku zamierzonej przez Wnioskodawcę czynności darowizny (nieodpłatnego przekazania) znaku towarowego, jako podstawę opodatkowania – zgodnie z cyt. art. 29a ust. 5 ustawy o VAT – przyjąć należy faktyczny koszt świadczenia usług poniesiony przez Wnioskodawcę. Zatem podstawę opodatkowania darowizny znaku towarowego będą stanowiły koszty związane z wytworzeniem, utrzymaniem oraz rejestracją tego znaku z wyłączeniem opłat notarialnych związanych z przygotowaniem i zawarciem umowy darowizny.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy, że powinien on ustalić podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług z tytułu dokonania darowizny z zastosowaniem art. 29a ust. 5 UPTU, przy czym przez „koszt świadczenia usług przez podatnika” należy rozumieć ogół kosztów bezpośrednio związanych z wytworzeniem, rejestracją i przekazaniem (Darowizną) takiego prawa, w tym np.:

koszty zaprojektowania logotypu i czcionek,
koszty rejestracji znaku w urzędzie patentowym,
opłaty notarialne związane z przygotowaniem i zawarciem umowy Darowizny,

należało uznać za nieprawidłowe.

Wątpliwości Zainteresowanego dotyczą kwestii czy w związku z otrzymaniem prawa do znaku w drodze darowizny, będzie Zainteresowanemu przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

W myśl art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Jednocześnie ustawa przewiduje pewne przypadki, gdy nie przysługuje prawo do obniżania podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego.

W szczególności, zgodnie z art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o VAT, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury w przypadku, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Z powyższych przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Należy przy tym zaznaczyć, że kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Zgodnie natomiast z art. 106a ustawy o VAT, przepisy niniejszego rozdziału stosuje się do:

sprzedaży, z wyjątkiem przypadków, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 i 5 oraz ust. 1a, w których usługodawca lub dokonujący dostawy towarów nie rozlicza podatku należnego i faktura dokumentująca te transakcje nie jest wystawiana przez usługobiorcę lub nabywcę towarów w imieniu i na rzecz usługodawcy lub dokonującego dostawy towarów;
dostawy towarów i świadczenia usług dokonywanych przez podatnika posiadającego na terytorium kraju siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, z którego dokonywane są te czynności, a w przypadku braku na terytorium kraju siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej - posiadającego na terytorium kraju stałe miejsce zamieszkania albo zwykłe miejsce pobytu, z którego dokonywane są te czynności, w przypadku gdy miejscem świadczenia jest terytorium:
1. państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, a osobą zobowiązaną do zapłaty podatku od wartości dodanej jest nabywca towaru lub usługobiorca i faktura dokumentująca te czynności nie jest wystawiana przez tego nabywcę lub usługobiorcę w imieniu i na rzecz podatnika,
2. państwa trzeciego.

Zgodnie z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.

Zatem, w art. 106a pkt 2 w powiązaniu z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy, przewidziane zostały podstawy prawne dla udokumentowania dostaw towarów, w przypadku których miejscem świadczenia jest terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju bądź państwo trzecie.

Zgodnie z powołanym art. 106a pkt 1 w związku z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, fakturę wystawia się, jeśli dokumentuje ona sprzedaż.

Art. 2 pkt 22 ustawy o VAT wskazuje, że sprzedaż to odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Natomiast art. 8 ust. 2 ww. ustawy zrównuje nieodpłatne świadczenie usługi z odpłatnym świadczeniem usług, ale dla celów opodatkowania. Czynność ta nie wypełnia jednak definicji sprzedaży, gdyż mimo, że dochodzi do świadczenia usługi, to nie dochodzi do odpłatności ze strony obdarowanego (osoby na rzecz której usługa jest wykonana). Tym samym, Wnioskodawca dokonując transakcji nieodpłatnego przekazania na rzecz syna (Zainteresowanego) praw do znaku towarowego, na podstawie wyżej wskazanych przepisów, nie może wystawić faktury.

W świetle powyższych uregulowań należy stwierdzić, że Zainteresowanemu niebędącemu stroną postępowania jako podmiotowi otrzymującemu nieodpłatnie prawa do znaku towarowego nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia kwoty podatku VAT naliczonego z tytułu nieodpłatnego otrzymania tego znaku, gdyż Zainteresowany nie będzie w posiadaniu dokumentu – faktury, z której wynikałby podatek naliczony w rozumieniu art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o VAT.

Należy przy tym podkreślić, że umożliwienie podatnikowi odliczenia podatku uiszczonego przez podmiot dokonujący nieodpłatnego świadczenia usług byłoby sprzeczne z zasadami konstrukcyjnymi podatku VAT. Podstawową zasadą systemową tego podatku jest jego neutralność dla podatnika przejawiająca się w ten sposób, że podatek obciąża finalnego odbiorcę, czyli konsumenta. Jak wynika z orzecznictwa TSUE (np. w sprawie C-438/09) ustanowiony system odliczeń w VAT ma na celu całkowite uwolnienie przedsiębiorcy od ciężaru podatku VAT podlegającego zapłacie lub uiszczonego w ramach jego całej działalności gospodarczej (pkt 24). W przypadku czynności nieodpłatnych, w sytuacji gdy podlegają one opodatkowaniu VAT, do zapłaty podatku jest zobowiązany dostawca towaru lub świadczący usługę. Nabywca nie ponosi w tym przypadku żadnych kosztów, w tym nie ponosi ciężaru tego podatku, nie ma zatem podstaw do odliczania przez niego VAT rozliczonego przez dokonującego nieodpłatnej dostawy towarów (odliczenie VAT stanowiłoby dla otrzymującego składniki majątku nieuzasadnioną korzyść).

W świetle powyższych okoliczności, stanowisko Wnioskodawcy, że w związku z otrzymaniem przez Zainteresowanego prawa do znaku w drodze darowizny, Zainteresowanemu nie będzie przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy przedstawionego zdarzenia przyszłego i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Niniejsza interpretacja indywidualna traci ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego zdarzenia przyszłego bądź zmiany stanu prawnego.

W pozostałym zakresie objętym wnioskiem zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Ponadto tut. Organ informuje, że zgodnie z art. 14na pkt 2 ustawy Ordynacja podatkowa, przepisów art. 14k-14n dotyczących ochrony prawnej wynikającej z zastosowania się Wnioskodawcy do otrzymanej interpretacji nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe przedstawione we wniosku stanowią element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy o podatku od towarów i usług, tj. czynności dokonanych w ramach transakcji, które pomimo spełnienia warunków formalnych ustanowionych w przepisach ustawy, miały zasadniczo na celu osiągnięcie korzyści podatkowych, których przyznanie byłoby sprzeczne z celem, któremu służą te przepisy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz.U. Nr 163 poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 718 ze zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie zgodnie z art. 57a ww. ustawy skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną. Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin