Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
1462.IPPB2.4514.466.2016.1.LS
z 28 października 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613 ze zm.) oraz § 7 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 19 września 2016 r. (data wpływu 29 września 2016 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych nabycia udziałów własnych w celu umorzenia - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 29 września 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych nabycia udziałów własnych w celu umorzenia.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

B Sp. z o.o. jest spółką jednoosobową ~ właścicielem wszystkich udziałów jest P. S.A. (dalej: P.). Kapitał zakładowy Spółki wynosi 22.597.800 złotych i dzieli się na 225.978 udziałów o wartości nominalnej 100 złotych każdy. Podstawowym przedmiotem działalności Spółki jest eksploatacja systemów cieplnych w jednostkach wojskowych. Spółka prowadzi aktualnie już tylko jeden taki projekt. Przedmiotowy projekt będzie realizowany do dnia 30 września 2021 roku. Spółka jest na etapie rozliczania dwóch innych projektów, których realizacja została zakończona w dniu 31 października 2015 roku.

W związku z ograniczonym zakresem działania Spółki oraz posiadaniem przez nią nadwyżki środków pieniężnych w kwocie powyżej 13,000.000 złotych, celowe jest przeprowadzenie procedury obniżenia kapitału zakładowego Spółki z kwoty 22,597.800 złotych o kwotę 13.000.000 złotych, to jest do kwoty 9.597,800 złotych. Zgodnie z art. 199 § 1 zd. 2 Kodeksu spółek handlowych udział spółki z ograniczoną odpowiedzialnością może być umorzony za zgodą wspólnika w drodze nabycia udziału przez spółkę (umorzenie dobrowolne). Dopuszczalność ww, umorzenia udziałów zależy od istnienia odpowiedniego upoważnienia w akcie założycielskim. Akt założycielski Spółki zawiera odpowiednie zapisy - § 7 Aktu założycielskiego Spółki.

Do przeprowadzenia powyższej procedury niezbędnym jest powzięcie przez Zgromadzenie Wspólników Spółki uchwały w sprawie wyrażenia zgody na nabycie części udziałów w Spółce od P. jako jedynego wspólnika w celu ich umorzenia dobrowolnego. Następnie niezbędne jest wyrażenie zgody przez P. na zbycie części udziałów w Spółce w celu umorzenia oraz na ich umorzenie. Zawierana jest również umowa nabycia udziałów w celu ich umorzenia przez Spółkę i P. Umowa powinna zostać zawarta w formie pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi. Następuje dokonanie zmiany w księdze udziałów Spółki w zakresie składu wspólników (wpis Spółki obok P. jako wspólnika). Następnie dochodzi do powzięcia uchwał przez Zgromadzenie Wspólników Spółki o umorzeniu części udziałów Spółki, obniżeniu kapitału zakładowego Spółki oraz zmianie Aktu założycielskiego Spółki. Po przyjęciu niezbędnych uchwał następuje przeprowadzenie postępowania konwokacyjnego, które obejmuje zgłoszenie przez Zarząd Spółki do publikacji w Monitorze Sądowym i Gospodarczym ogłoszenia informującego o obniżeniu kapitału zakładowego Spółki i wzywające wierzycieli do zgłoszenia sprzeciwu w terminie 3 miesięcy od daty ogłoszenia, jeżeli nie zgadzają się na obniżenie kapitału zakładowego Spółki. Na koniec Zarząd Spółki zgłasza obniżenie kapitału zakładowego do właściwego sądu rejestrowego. Umorzenie udziałów następuje z chwilą wpisu obniżenia kapitału zakładowego do rejestru przedsiębiorców. Z tą chwilą dokonywane są także zmiany w księdze udziałów Spółki w zakresie składu wspólników, wysokości kapitału zakładowego oraz liczby udziałów Spółki.

Zgodnie z powyższym, w dniu 16 lutego 2016 r. odbyło się Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników Wnioskodawcy. Zgodnie z brzmieniem Aktu Notarialnego, Uchwały nr 2 wyrażono zgodę na nabycie części udziałów w Spółce od jedynego wspólnika P. S.A. w celu ich dobrowolnego umorzenia. Spółka nabyła od wspólnika 130.000 udziałów o wartości nominalnej 100 złotych każdy i łącznej wartości nominalnej 13.000.000 zł. Zgodnie z brzmieniem Uchwały nr 3 NZW wyrażono zgodę na dobrowolne umorzenie części udziałów, obniżenie kapitału zakładowego Spółki oraz zmianę jej Aktu Założycielskiego. Wynagrodzenie w wysokości 100 złotych za jeden nabywany udział, to jest łącznie kwotę 13.000.000 zł powinno został wypłacone nie później niż w terminie 14 dni od dnia wpisu do rejestru przedsiębiorców obniżenia kapitału zakładowego Spółki.

W dniu 16 lutego 2016 r. została także zawarta umowa między Spółką, a P. S.A. o zbyciu udziałów w celu umorzenia. Umowa została zawarta w formie pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi.

Następnie, dnia 2 marca 2016 r. został złożony wniosek o zamieszczenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym ogłoszenia dotyczącego obniżenia kapitału zakładowego Spółki. Dnia 11 marca w numerze 49/2016 MSiG ukazało się ogłoszenie wzywające wierzycieli do zgłaszania roszczeń wobec Spółki w terminie trzech miesięcy od ukazania się ogłoszenia oraz zgłaszania sprzeciwu, jeżeli nie zgadzają się na obniżenie. Do dnia 11 czerwca 2016 r. trwało powyżej opisane postępowanie konwokacyjne, podczas którego żaden z wierzycieli Spółki nie zgłosił sprzeciwu dotyczącego obniżenia kapitału zakładowego.

W związku z powyższym, dnia 10 sierpnia 2016 r. złożony został wniosek do Sądu Rejonowego Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego o zarejestrowanie w rejestrze przedsiębiorców obniżenia kapitału zakładowego Spółki. Na dzień dzisiejszy obniżenie kapitału zakładowego nie zostało jeszcze zarejestrowane.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy prawidłowe jest stanowisko Spółki, iż nabycie przez Spółkę udziałów własnych w celu ich umorzenia za wynagrodzeniem niepieniężnym nie podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych?

Zdaniem Wnioskodawcy,

Zdaniem Spółki nabycie przez Spółkę udziałów własnych w celu ich umorzenia za wynagrodzeniem niepieniężnym nie podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych (dalej: PCC).

W przepisie art. 1 ust. 1 ustawy o PCC ustawodawca określił katalog czynności, które podlegają opodatkowaniu PCC. Czynności te zostały uregulowane w przepisach ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. kodeks cywilny (Dz.U, z 1964 r. Nr. 16, poz. 93 z późn. zm., dalej: kc), lub w innych przepisach prawa polskiego (np. ustanowienie hipoteki, umowy spółek prawa handlowego).

Zgodnie z art. 1 ust, 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o PCC podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

1. umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
2. umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
3. (uchylona),
4. umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
5. umowy dożywocia,
6. umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat,
7. (uchylona),
8. ustanowienie hipoteki,
9. ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
10. umowy depozytu nieprawidłowego,
11. umowy spółki;
    
    

Zgodnie z art. ł ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy: podatkowi PCC podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne.

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem PCC. Oznacza to, że opodatkowaniu PCC mogą podlegać wyłącznie czynności cywilnoprawne w nim wymienione.

Katalog ten nie zawiera w sobie ani czynności umorzenia udziałów ani nabycia/zbycia udziałów w celu ich umorzenia. Wskazać należy jednocześnie, że czynności nabycia przez Wnioskodawcę własnych udziałów w celu ich umorzenia nie można uznać za umowę sprzedaży albo zamiany rzeczy lub praw.

Zgodnie bowiem z art. 535 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2016 r, poz. 380) przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę; przy czym stosownie do treści art. 555 Kodeksu cywilnego przepisy o sprzedaży rzeczy stosuje się odpowiednio m.in. do sprzedaży praw majątkowych. Należy podkreślić, że w przypadku transakcji nabycia udziałów własnych w celu ich umorzenia nie mamy do czynienia z przeniesieniem praw majątkowych w zamian za zapłatę ceny. Transakcji tej nie będzie towarzyszyć zapłata ceny na rzecz udziałowca, którego udziały będą umarzane lecz wypłata "wynagrodzenia", które występuje w przypadku umorzenia udziałów za wynagrodzeniem, a które to pojęcie nie stanowi pojęcia tożsamego z „ceną”. Ponadto celem tej trans akcji nie będzie samo zbycie praw majątkowych lecz zmiana struktury właścicielskiej w kapitale zakładowym spółki nabywającej udziały własne w celu ich umorzenia, co nastąpi poprzez unicestwienie udziałów przysługujących udziałowcowi.

Należy wskazać, że w myśl art. 199 Kodeksu spółek handlowych w przypadku określonego nabycia od wspólnika udziałów przez spółkę w celu ich umorzenia występuje wynagrodzenie. Termin „wynagrodzenie” nie jest tożsamy z ceną. Użycie w art. 199 § 2 Kodeksu spółek handlowych terminu „wynagrodzenie” świadczy, że na gruncie tego przepisu nie chodzi o sprzedaż w rozumieniu art. 535 Kodeksu cywilnego.

W związku z powyższym zdaniem Wnioskodawcy nabycie udziałów własnych w celu ich umorzenia nie stanowi umowy sprzedaży, o której mowa w Kodeksie cywilnym, ale całkowicie odrębną od umów sprzedaży/zamiany, posiadającą odmienną podstawę prawną, instytucję prawa spółek ujętą w k.s.h. O ile bowiem w przypadku umorzenia podstawę dla realizacji tej czynności będą stanowić łącznie, m.in, umowa spółki, uchwała zgromadzenia wspólników oraz zgoda wspólnika spółki, o tyle w drugim przypadku podstawę zbycia praw stanowi zawarta między sprzedającym oraz kupującym umowa sprzedaży lub zamiany. Z tego też względu, w opinii Wnioskodawcy, nabycie przez Wnioskodawcę udziałów własnych od P. w celu ich umorzenia nie będzie podlegało opodatkowaniu PCC.

Jednocześnie Wnioskodawca pragnie zwrócić uwagę, że powyższy) pogląd znajduje również odzwierciedlenie w interpretacjach indywidualnych wydawanych w imieniu Ministra Finansów. Stanowisko takie zajął przykładowo Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z 19 maja 2015 r., znak IBPBII/1/4514-80/15/DP, w której organ wskazał, że: „Tym samym nabycie przez Wnioskodawcę własnych udziałów w celu ich umorzenia za wynagrodzeniem łub bez wynagrodzenia należy traktować jako szczególny rodzaj umowy, który nie został wymieniony w ustawowym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Umowy tego typu nie można zakwalifikować jako umowy sprzedaży albo umowy zamiany rzeczy lub praw, wymienionych w tym katalogu. Tym samym - z powyższych przyczyn - transakcja nabycia przez Wnioskodawcę własnych udziałów celem ich umorzenia nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.” Ten sam Dyrektor IS w Katowicach potwierdził to stanowisko w piśmie z dnia 29 kwietnia 2016 r. znak IBPB-2-1/4514-94/16/HK. Powyższe potwierdził także Dyrektor IS w Warszawie w piśmie z dnia 23.02.2015 znak IPPB2/4514-11/15-2/MZ oraz w piśmie z dnia 16 kwietnia 2014 r. IPPB2/436-89/14-2/LS.

Reasumując, w opinii Wnioskodawcy, nabycie przez niego własnych udziałów w celu ich umorzenia za wynagrodzeniem, jako szczególny rodzaj umowy niewymienionej w katalogu czynności cywilnoprawnych zawartym w art. 1 ustawy PCC nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Tym samym po stronie Wnioskodawcy nie powstanie obowiązek podatkowy w powyższym podatku.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska wnioskodawcy.

W odniesieniu do powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnych, wskazać należy, iż rozstrzygnięcia te zapadły w indywidualnych sprawach i nie są wiążące dla organu wydającego interpretację.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.