Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPB-1-3/4510-522/16-1/JKT
z 23 sierpnia 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2015 r., poz. 613 ze zm.) oraz § 4 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. z 2015 r., poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z 8 czerwca 2016 r. (data wpływu do tut. BKIP 17 czerwca 2016 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych m.in. w zakresie ustalenia, czy w związku ze zbyciem wierzytelności własnych powstanie przychód podatkowy (pytanie oznaczone we wniosku nr 1) - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17 czerwca 2016 r. wpłynął do tut. BKIP wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych m.in. w zakresie ustalenia, czy w związku ze zbyciem wierzytelności własnych powstanie przychód podatkowy.

We wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca (dalej: „MPK” lub „Spółka”), jest przedsiębiorstwem świadczącym usługi komunikacji miejskiej na rzecz Gminy. Rok podatkowy Spółki pokrywa się z rokiem kalendarzowym.

Na potrzeby świadczenia w/w usług Spółka w dniu 1 grudnia 2009 r. zawarła umowę o świadczenie usług komunikacji miejskiej z Gminą, będącą 100% udziałowcem Spółki, na okres od 1 stycznia 2009 r. do 31 grudnia 2019 r. W imieniu Gminy przedmiotowa umowa realizowana jest przez Zarząd Transportu Miejskiego (dalej: „ZTM”). Przedmiotem tej umowy jest świadczenie usług komunikacji miejskiej na liniach komunikacyjnych zarządzanych przez ZTM w granicach administracyjnych miasta oraz gminach sąsiednich w zakresie wynikającym z Planu Świadczenia Usług.

Za świadczenie usług komunikacji miejskiej Spółka otrzymuje od Gminy wynagrodzenie zwane rekompensatą kosztów obliczoną według zasad zawartych w umowie o świadczenie usług komunikacji miejskiej oraz rozporządzeniu WE nr 1370/2007 Parlamentu Europejskiego i rady Europy z dnia 23 października 2007 r. dotyczące usług publicznych w zakresie kolejowego i drogowego transportu pasażerskiego oraz uchylające rozporządzenie Rady (EWG) nr 1191/69 i (EWG) nr 1107/70 (Dz.U.UE L z dnia 3 grudnia 2007 r.).

Przychody ze świadczenia usług komunikacji miejskiej, otrzymywane w postaci powyższej rekompensaty są dokumentowane fakturami i zaliczane do przychodów należnych Spółki, podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych, zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2014 r., poz. 851 ze zm).

Przysługujące Spółce wierzytelności (wierzytelności własne), wynikające z tytułu realizacji wskazanych powyżej usług komunikacji miejskiej na rzecz Gminy są przez Spółkę zbywane na podstawie stosownych umów zawieranych, w tym przedmiocie z instytucjami finansowymi (tu: bankami). Z chwilą nabycia wierzytelności bank będący nabywcą wierzytelności przejmuje ryzyko niewypłacalności dłużnika (tu: Gminy).

Przedmiotowe wierzytelności są potwierdzane fakturą, wystawianą przez Spółkę na rzecz dłużnika, którym jest Gmina. Bank nabywa od Spółki przedmiotowe wierzytelności, w następstwie czego przekazuje Spółce określone kwoty przychodów (środków pieniężnych), pomniejszone o należne bankowi wynagrodzenie w postaci prowizji i odsetek dyskontowych.

W powyższy sposób, Spółka zbywa wszystkie swoje wierzytelności przysługujące jej za świadczenie usług komunikacji miejskiej na rzecz Gminy.

Otrzymywane od banku (nabywcy wierzytelności) kwoty, Spółka dla celów podatkowych zalicza do przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych, uznając, że w sytuacji Spółki, w której zbywa ona w opisany powyżej sposób wszystkie swoje wierzytelności, dochodzi do uzyskania przychodu ze zbycie praw majątkowych.

Z kolei, wartość nominalną zbywanych wierzytelności, Spółka zalicza do kosztów uzyskania przychodów, równomiernie do przychodu uzyskanego ze zbycia wierzytelności, uznając że ich wartość stanowi koszt uzyskania przychodów związany bezpośrednio z uzyskanymi ze zbycia wierzytelności przychodami.

Aktualnie Spółka powzięła wątpliwości co do prawidłowości takiego postępowania, z uwagi na powyższe, zwraca się z prośbą o udzielenie odpowiedzi na poniższe pytanie.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy zbywane przez Spółkę wierzytelności własne powstałe ze świadczenia usług komunikacji miejskiej są przychodami, które w świetle art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, stanowią przychody podatkowe Spółki? (pytanie oznaczone we wniosku nr 1)

Zdaniem Spółki:

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2014 r., poz. 851 ze zm., dalej też: „updop”), przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe.

Z kolei zgodnie z art. 12 ust. 3 updop, za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont.

Stosownie do art. 509 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 380 ze zm.), wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Wierzytelność jest prawem majątkowym zbywalnym, które może stanowić przedmiot obrotu.

Spółce przysługują wierzytelności ze świadczenia usług komunikacji miejskiej na rzecz Gminy. Przychody ze świadczenia usług komunikacji miejskiej, są dokumentowane fakturami i zaliczane do przychodów należnych Spółki, podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych, stosownie do art. 12 ust. 1 pkt 1 oraz art. 12 ust. 3 updop.

Wszystkie przysługujące Spółce wierzytelności, wynikające z tytułu realizacji usług komunikacji miejskiej na rzecz Gminy są przez Spółkę zbywane na podstawie stosownych umów zawieranych, w tym przedmiocie z instytucjami finansowymi (tu: bankami). Z chwilą nabycia wierzytelności banki będące nabywcą wierzytelności przejmują ryzyko niewypłacalności dłużnika (tu: Gminy).

W ocenie Spółki, zbycie wierzytelności powstałej ze świadczenia usług komunikacji miejskiej (tzw. wierzytelności własnej) na rzecz instytucji finansowych (banków) jest innym zdarzeniem faktycznym i prawnym, od świadczenia usług na rzecz Gminy, stanowiących źródło powstania tej wierzytelności.

Z uwagi, że wierzytelności są prawami majątkowym zbywalnymi, ich zbycie, w świetle definicji przychodów wynikającej z art. 12 ust. 1 pkt 1 updop, powoduje powstanie przychodu podatkowego na gruncie przepisów tej ustawy.

Stosownie do art. 14 ust. 1 updop, przychodem z odpłatnego zbycia rzeczy lub praw majątkowych, z zastrzeżeniem ust. 4, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie. Jeżeli jednak cena bez uzasadnionej przyczyny znacz nie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej.

Za powyższym rozumieniem przemawia też okoliczność, że przychód ze sprzedaży wierzytelności własnej nie został wyłączony z przychodów podatkowych na podstawie art. 12 ust. 4 updop.

W ocenie Spółki, uzyskiwane przez nią przychody ze zbycia swoich wierzytelności są inną kategorią przychodu, niż przychody ze świadczenia usług komunikacji miejskiej na rzecz Gminy. Przychody tego rodzaju, z uwagi na specyfikę prowadzonej przez Spółkę działalności, polegającej między innymi na tym, że Spółka zbywa na rzecz instytucji finansowych wszystkie przysługujące jej wierzytelności ze świadczenia usług komunikacji miejskiej, należy zakwalifikować do przychodów z działalności gospodarczej. Zatem, przychody ze sprzedaży wierzytelności są ściśle związane z prowadzoną przez Spółkę działalnością gospodarczą i stanowią przychód z tej działalności, o których mowa w art. 12 ust. 3 updop, w kwotach (wartościach) wyrażonych w cenie określonej w umowie sprzedaży wierzytelności.

Reasumując, Spółka uważa, że zbywane przez Spółkę wierzytelności własne, powstałe ze świadczenia usług komunikacji miejskiej są przychodami, które w świetle art. 12 ust. 1 pkt 1 updop, stanowią przychody podatkowe Spółki.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Wierzytelność stanowi uprawnienie wierzyciela do żądania od dłużnika spełnienia określonego działania lub zaniechania, np. zapłaty ceny za wykonaną usługę lub zapłaty ceny za sprzedany towar. Przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 380 ze zm., dalej: „KC”) w tytule IX, dziale I (art. 509-518) przewidują możliwość przeniesienia wierzytelności.

Zgodnie z art. 509 § 1 KC, wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki (art. 509 § 2 KC).

Z kolei w myśl art. 510 § 1 KC, umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia wierzytelności przenosi wierzytelność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.

W tym miejscu zaznaczyć należy, że Spółka może dowolnie kształtować warunki umów cywilnoprawnych. Organy podatkowe nie mają prawa ingerować w sferę swobody zawierania umów cywilnoprawnych, natomiast są uprawnione do oceny ich skutków prawnopodatkowych.

Zgodnie z art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2014 r., poz. 851 ze zm., dalej: „updop”), podstawę opodatkowania, z zastrzeżeniem art. 21, art. 22 i art. 24a, stanowi dochód ustalony zgodnie z art. 7 albo art. 7a ust. 1 (…).

Stosownie do z art. 7 ust. 1 updop, przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód bez względu na rodzaj źródeł przychodów, z jakich dochód ten został osiągnięty; w wypadkach, o których mowa w art. 21 i 22, przedmiotem opodatkowania jest przychód. Dochodem, z zastrzeżeniem art. 10, art. 11 i art. 24a, jest nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym; jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą (art. 7 ust. 2 updop).

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie zawiera legalnej definicji przychodu podatkowego. Ustawodawca ograniczył się w tym zakresie do wskazania w art. 12 ust. 1 przykładowych przysporzeń zaliczanych do tej kategorii.

I tak, w myśl art. 12 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe.

Na podstawie art. 12 ust. 1 updop, można stwierdzić, że o zaliczeniu danego przysporzenia majątkowego do przychodów decyduje definitywny jego charakter w tym sensie, że w sposób ostateczny faktycznie powiększa ono aktywa podatnika. Otrzymane świadczenie może być uznane za przychód, jeżeli ma ono charakter definitywny, ostateczny oraz pewny w tym znaczeniu, że podatnik uzyskuje swobodę dysponowania określonym świadczeniem lub środkami pieniężnymi.

Ustawa przewiduje przy tym wyjątki od powyższej reguły. Dotyczą one m.in.:

• przychodów z działalności gospodarczej i z działów specjalnych produkcji rolnej (art. 12 ust. 3);
• przypadków, w których przysporzenia otrzymywane przez podatnika nie stanowią jego przychodów podatkowych (art. 12 ust. 4).
  
  

Jak stanowi art. 12 ust. 3 updop, za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont.

Wobec powyższego, w przypadku zbycia własnej wierzytelności na rzecz innego podmiotu i otrzymania zapłaty z tego tytułu wierzyciel nie osiągnie przychodu, gdyż zgodnie z art. 12 ust. 3 updop, osiągnął go już wcześniej, wykazując przychód należny.

Jeżeli zatem wartość wierzytelności podatnik zaliczył uprzednio do przychodów należnych, to cena ze zbycia tej wierzytelności stanowić będzie jedynie spłatę należności. Tak więc w stosunku do tej części wierzytelności własnych Wnioskodawcy, rozpoznanej wcześniej dla celów podatkowych jako przychody należne na podstawie art. 12 ust. 3 updop, Spółka nie będzie uprawniona do rozpoznania przychodu w momencie ich zbycia.

Reasumując, stanowisko Spółki należy uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Ponadto informuje się, że w zakresie przedstawionego we wniosku pytania oznaczonego nr 2 zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie, ul. M. C. Skłodowskiej 40, 20-029 Lublin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 718 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.