Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPB2/4514-237/16-2/JG1
z 24 maja 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 7 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 28 kwietnia 2016 r. (data wpływu 2 maja 2016 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych nabycia udziałów własnych w celu umorzenia - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 2 maja 2016 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych nabycia udziałów własnych w celu umorzenia.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

P. Sp. z o.o. (dalej: P., Wnioskodawca albo Spółka), jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością podlegającą nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce. Jedynym udziałowcem Spółki jest Gmina Miasto (dalej: Wspólnik).

W przyszłości rozważane jest dokonanie umorzenia części udziałów posiadanych przez Wspólnika w kapitale Spółki. Omawiane umorzenie zostanie przeprowadzone zgodnie z przepisami ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 1030; dalej: KSH). W szczególności, wskazane umorzenie zostanie dokonane za zgodą Wspólnika, w drodze nabycia udziałów przez Spółkę (umorzenie dobrowolne). Planowane umorzenie udziałów posiadanych przez Wspólnika w Spółce zostanie przeprowadzone z jednoczesnym obniżeniem kapitału zakładowego Spółki o wartość tych udziałów. Omawiane umorzenie zostanie dokonane bez wynagrodzenia, na co Wspólnik wyrazi zgodę. Kwota pochodząca z obniżenia kapitału zakładowego zostanie przeniesiona na kapitał zapasowy/rezerwowy Spółki.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

Mając na uwadze przedstawione powyżej zdarzenie przyszłe, w celu wyeliminowania wątpliwości, co do stosowania obowiązujących przepisów ustawy o PDOP i ustawy o PCC, Wnioskodawca wnosi o udzielenie odpowiedzi na poniższe pytania:

1. Czy w związku z planowanym umorzeniem udziałów posiadanych przez Wspólnika w kapitale P. bez wynagrodzenia, za zgodą Wspólnika, po stronie P. powstanie jakikolwiek przychód podlegający opodatkowaniu PDOP?
2. Czy w związku z przeprowadzeniem przez P. umorzenia udziałów Wspólnika w formie umorzenia dobrowolnego bez wynagrodzenia na rzecz Wspólnika, będą miały zastosowanie do P. przepisy ustawy o PDOP dotyczące tzw. cen transferowych, tj. art. 9a i art. 11 ustawy o PDOP, a w szczególności czy dla takiego zdarzenia należy sporządzić dokumentację podatkową (tzw. dokumentację cen transferowych), o której mowa w art. 9a ust. 1 ustawy o PDOP?
3. Czy nabycie przez P. udziałów własnych w celu ich umorzenia (umorzenie bez wynagrodzenia, za zgodą Wspólnika) będzie podlegało opodatkowaniu od czynności cywilnoprawnych po stronie P.?
   
   

Niniejsza interpretacja indywidualna dotyczy pytania Nr 3 w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych. W pozostałym zakresie zostaną wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Zdaniem Wnioskodawcy, nabycie przez P. udziałów własnych w celu ich umorzenia (bez wynagrodzenia), za zgodą Wspólnika, nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych po stronie Wnioskodawcy.

UZASADNIENIE

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy o PCC podatkowi podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

• umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
  

• umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
  

• umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
  

• umowy dożywocia,
  

• umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności – w części dotyczącej spłat lub dopłat,
  

• ustanowienie hipoteki,
  

• ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
  

• umowy depozytu nieprawidłowego,
  

• umowy spółki.
  
  
  

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają również zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 Ustawy PCC).

Zaznaczyć należy, iż katalog umów podlegających opodatkowaniu PCC zawarty w ww. przepisie jest katalogiem zamkniętym, tj. opodatkowaniu podlegają jedynie czynności cywilnoprawne (umowy, ich zmiany) wyraźnie w tym przepisie wymienione. W powyższym katalogu nie została wskazana umowa nabycia udziałów własnych w celu ich umorzenia.

W szczególności należy wskazać, że umowy nabycia udziałów własnych w celu ich umorzenia nie można uznać za umowę sprzedaży. Zgodnie z art. 535 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tj. Dz. U. 2016 poz. 380) przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę, przy czym stosownie do art. 555 powołanej ustawy, przepisy o sprzedaży rzeczy stosuje się odpowiednio, między innymi, do sprzedaży praw majątkowych. Należy zauważyć, że jednym z elementów przedmiotowo istotnych umowy sprzedaży jest cena, podczas gdy art. 199 § 2 KSH, wskazuje, iż w przypadku nabycia nabycia od wspólnika udziałów przez spółkę w celu ich umorzenia występuje wynagrodzenie. Termin „wynagrodzenie” nie jest tożsamy z pojęciem „cena”. W związku z czym stwierdzić należy, iż użyty w art. 199 § 2 ww. ustawy termin „wynagrodzenie” świadczy, iż czynność, której przepis ten dotyczy nie stanowi sprzedaży w rozumieniu art. 535 ustawy – Kodeks cywilny. Tego rodzaju operacji (dokonywanej bez wynagrodzenia) nie można również przypisać charakteru czynności darowizny w rozumieniu art. 888 Kodeksu cywilnego – w efekcie nabycia udziałów własnych przez Wnioskodawcę celem ich unicestwienia (umorzenia) nie uzyskuje on żadnego przysporzenia i korzyści ekonomicznej.

Biorąc powyższe pod uwagę, należy wskazać, iż instytucja umorzenia udziału w spółce w drodze nabycia przez spółkę udziału jest ściśle związana ze stosunkiem uczestnictwa w spółce i musi wynikać z umowy spółki, tym samym jest to norma o charakterze lex specialis w stosunku do przepisów Kodeksu cywilnego.

Ustawodawca, wprowadzając zasadę numerus clausus czynności podlegających opodatkowaniu, wyłączył od opodatkowania inne podobne czynności, które nie zostały wyraźnie wskazane w przepisie. Oznacza to, że czynności niewymienione w ustawowym katalogu nie podlegają opodatkowaniu, nawet, gdy wywołują skutki w sferze gospodarczej takie same bądź podobne do tych, które zostały w nim wyliczone.

Konsekwentnie, nabycie udziałów Wnioskodawcy w celu ich umorzenia bez wynagrodzenia (umorzenie dobrowolne), jako szczególny rodzaj umowy niewymienionej w katalogu przedmiotów podatku od czynności cywilnoprawnych, nie podlega temu podatkowi.

Stanowisko Wnioskodawcy znajduje potwierdzenie w szeregu interpretacji indywidualnych, m.in.:

• Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 26 lutego 2016 r. (sygn. IBPB-2-1/4514-579/15/PM), w której organ wskazał, że: „Tym samym nabycie przez Wnioskodawcę własnych udziałów w celu ich umorzenia za wynagrodzeniem należy traktować jako szczególny rodzaj umowy, który nie został wymieniony w ustawowym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Umowy tego typu nie można zakwalifikować jako umowy sprzedaży albo umowy zamiany rzeczy lub praw, wymienionych w tym katalogu. Tym samym – z powyższych przyczyn – transakcja nabycia przez Wnioskodawcę własnych udziałów celem ich umorzenia nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.”
  

• Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 12 stycznia 2016 r. (sygn. IPPB2/4514-488/15-2/LS), w której organ uznał w całości za prawidłowe stanowisko podatnika zgodnie z którym: „(…) zawarcie przez SPZOO umowy przeniesienia udziałów w ramach procedury dobrowolnego umorzenia udziałów bez wynagrodzenia nie będzie skutkowało powstaniem po stronie SPZOO obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych.”
  

• Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 5 sierpnia 2015 r. (sygn. ILPB2/ 4514-1-82/15-2/MK), w której organ uznał w całości za prawidłowe stanowisko podatnika zgodnie z którym: „Zdaniem Wnioskodawcy zawarcie przez SPZOO umowy przeniesienia udziałów w ramach procedury dobrowolnego umorzenia udziałów bez wynagrodzenia nie będzie skutkowało powstaniem po stronie SPZOO obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych.”
  

• Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 22 maja 2015 r. (sygn. IPTPB2/4514-6/ 15-4/AK), w której organ stanął na stanowisku, że: „Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, zawarcie przez Wnioskodawcę umowy nabycia udziałów w celu ich umorzenia bez wynagrodzenia, jako szczególny rodzaj umowy niewymienionej w katalogu zawartym w art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie jest opodatkowane podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Tym samym po stronie Wnioskodawcy nie powstanie obowiązek podatkowy w powyższym podatku.”
  

• Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 8 stycznia 2015 r. (sygn. ITPB2/ 436-256/14/MK), w której organ uznał, że: „(…) należy stwierdzić, iż nabycie przez Wnioskodawcę udziałów w spółce w celu ich umorzenia bez wynagrodzenia, jako szczególny rodzaj umowy niewymienionej w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, nie będzie podlegać opodatkowaniu tym podatkiem.”
  
  
  

Podsumowując, w przypadku nabycia przez P. udziałów własnych w celu ich umorzenia (bez wynagrodzenia), za zgodą Wspólnika, nie powstanie obowiązek podatkowy w PCC.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

W odniesieniu do powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnych, wskazać należy, iż rozstrzygnięcia te zapadły w indywidualnych sprawach i nie są wiążące dla organu wydającego interpretację.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.