Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPB-1-2/4510-182/16/MS
z 7 kwietnia 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2015 r., poz. 613 ze zm.) oraz § 4 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. z 2015 r., poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z 12 lutego 2016 r. (data wpływu do tut. BKIP 16 lutego 2016 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wierzytelności zarachowanej jako przychód należny (odpisanej jako nieściągalna) udokumentowanej wydrukiem z Monitora Sądowego i Gospodarczego lub wydrukiem z Centralnego Rejestru Restrukturyzacji i Upadłości – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 16 lutego 2016 r. wpłynął do tut. BKIP wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wierzytelność zarachowanej jako przychód należny (odpisanej jako nieściągalna) udokumentowanej wydrukiem z Monitora Sądowego i Gospodarczego lub wydrukiem z Centralnego Rejestru Restrukturyzacji i Upadłości.

We wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej: „Spółka”) jest wierzycielem X. Wierzytelność Spółki względem X została zarachowana jako przychód należny. Spółka uzyskuje informację, że w stosunku do X został oddalony wniosek o ogłoszenie upadłości z uwagi na fakt, że majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania. Postanowienie sądu o oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości, gdyż majątek X nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania lub wystarcza jedynie na zaspokojenie tych kosztów zostaje opublikowane:

1. w Monitorze Sądowym i Gospodarczym (w okresie od 1 stycznia 2016 r. do 31 grudnia 2017 r.)
2. w Centralnym Rejestrze Restrukturyzacji i Upadłości (po 1 stycznia 2018 r.).
   
   

Wobec powyższego Spółka zalicza wierzytelność względem X do kosztów uzyskania przychodów - wierzytelność odpisana jako nieściągalna.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy prawidłowe jest stanowisko Spółki, że Wierzytelność Spółki względem X zarachowana jako przychód należny, może zostać uznana za koszt uzyskania przychodu (wierzytelność odpisana jako nieściągalna) jako udokumentowana wydrukiem z Monitora Sądowego i Gospodarczego (w okresie od 1 stycznia 2016 r. do 31 grudnia 2017 r.) lub wydrukiem z Centralnego Rejestru Restrukturyzacji i Upadłości (po 1 stycznia 2018 r.), w którym opublikowano postanowienie sądu o oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości, gdyż majątek X nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania lub wystarcza jedynie na zaspokojenie tych kosztów?

Zdaniem Wnioskodawcy, z dniem 1 stycznia 2016 r. istotnej nowelizacji uległy przepisy ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. - Prawo upadłościowe i naprawcze.

W wyniku przyjętej nowelizacji zgodnie z art. 27 ust. 4 Prawa upadłościowego i naprawczego zasadą jest, że postanowienia oraz zarządzenia wydane w postępowaniu w przedmiocie ogłoszenia upadłości zamieszcza się w Centralnym Rejestrze Restrukturyzacji i Upadłości, o którym mowa w art. 5 ustawy z dnia 15 maja 2015 r. - Prawo restrukturyzacyjne (Dz.U. poz. 978), wraz z informacją o terminie i sposobie wniesienia środka zaskarżenia. Postanowienia, zarządzenia i inne dokumenty zamieszczone w Rejestrze są dostępne dla uczestników postępowania.

Zgodnie z art. 456 pkt 1 Prawa restrukturyzacyjnego przepis art. 5, odnoszący się do utworzenia Rejestru wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2018 r.

Z kolei w myśl art. 455 Prawa restrukturyzacyjnego, do dnia utworzenia Rejestru obwieszczeń, o których mowa w ustawie, dokonuje się w Monitorze Sądowym i Gospodarczym. Po myśli art. 221 ust. 4 cyt. ustawy każdy ma dostęp do danych zawartych w obwieszczanych w Rejestrze postanowieniach, zarządzeniach, dokumentach i informacjach. Postanowienie o oddaleniu wniosku o ogłoszeniu upadłości, w sytuacji gdy majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania lub wystarcza jedynie na zaspokojenie tych kosztów, stosownie do art. 13 ust. 4 Prawa upadłościowego i naprawczego, jest tylko obwieszczane. To zaś rodzi taki skutek, że jeżeli Spółka będzie dysponowała wiedzą o tym, że w Rejestrze obwieszczone zostało postanowienie, o którym mowa w art. 13 ust. 4 Prawa upadłościowego i naprawczego i wydrukiem tego postanowienia z Rejestru, to będzie to wystarczające do przyjęcia, że wierzytelność została udokumentowana postanowieniem sądu, o którym mowa w art. 16 ust. 2 pkt 2 lit. a updop.

Zgodnie z art. 5 ust. 2 Prawa restrukturyzacyjnego Rejestr:

1. służy zamieszczaniu i obwieszczaniu postanowień, zarządzeń, dokumentów i informacji dotyczących postępowania restrukturyzacyjnego i upadłościowego;
2. służy udostępnianiu danych zawartych w postanowieniach, zarządzeniach, dokumentach i informacjach dotyczących postępowania restrukturyzacyjnego i upadłościowego, obwieszczonych w Rejestrze w odniesieniu do danego podmiotu;
3. umożliwia składanie pism i dokumentów oraz dokonywanie doręczeń;
4. wspomaga organizację pracy i prowadzenie postępowania restrukturyzacyjnego i upadłościowego;
5. służy udostępnianiu wzorów pism procesowych i dokumentów określonych w ustawie.
   
   

Przedstawione powyżej cele jakim służy Rejestr dodatkowo potwierdzają prawidłowość stanowiska Spółki, że wydruk z Rejestru postanowienia, o którym mowa w art. 13 ust. 4 Prawa upadłościowego i naprawczego jest wystarczającym sposobem udokumentowania nieściągalności należności z art. 16 ust. 2 pkt 2 lit. a updop. Uwzględniając powyższe regulacje Spółka przyjęła, że wymóg udokumentowania nieściągalności wierzytelności uprzednio zarachowanych jako przychody należne, w rozumieniu art. 16 ust. 2 pkt 2 lit. a updop, będzie spełniony jeżeli Spółka będzie dysponowała informacją o opublikowaniu/zamieszczeniu postanowienia wskazanego w ostatnio powołanym przepisie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym (w okresie od 1 stycznia 2016 r. do 31 grudnia 2017 r.) lub w Rejestrze (po 1 stycznia 2018 r.) i wydrukiem z tych publikatorów.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz.U. z 2014 r., poz. 851 ze zm. – określanej w dalszej części skrótem „updop”), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 updop. Konstrukcja przepisu dotyczącego kosztów uzyskania przychodów daje podatnikowi możliwość odliczenia dla celów podatkowych wszelkich kosztów (niewymienionych w art. 16 ust. 1 updop), pod warunkiem, że wykaże ich bezpośredni bądź pośredni związek z prowadzoną działalnością, a ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu. Tak więc, kosztami uzyskania przychodów są wszelkie, racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów, z wyjątkiem wymienionych w art. 16 ust. 1 updop.

Kosztem uzyskania przychodów będzie zatem taki koszt, który spełnia łącznie następujące warunki:

• został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika,
• jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,
• pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
• poniesiony został w celu uzyskania przychodów, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów,
• został właściwie udokumentowany,
• nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 updop nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.
  
  

Art. 16 ust. 1 updop zawiera nie tylko katalog wyłączeń, ale niektóre jego punkty stanowią niezależną od art. 15 ust. 1 pozytywną podstawę zaliczenia określonych wydatków do kosztów uzyskania przychodów.

I tak, na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 25 lit. a updop, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wierzytelności odpisanych jako nieściągalne, z wyjątkiem wierzytelności, które uprzednio na podstawie art. 12 ust. 3 zostały zarachowane jako przychody należne i których nieściągalność została udokumentowana w sposób określony w ust. 2.

Z kolei, w myśl art. 16 ust. 2 updop, za wierzytelności, o których mowa w ust. 1 pkt 25, uważa się te wierzytelności, których nieściągalność została udokumentowana:

1. postanowieniem o nieściągalności, uznanym przez wierzyciela jako odpowiadającym stanowi faktycznemu, wydanym przez właściwy organ postępowania egzekucyjnego, albo
   
2. postanowieniem sądu o:
   
   1. oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości, gdy majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania lub wystarcza jedynie na zaspokojenie tych kosztów, lub
   2. umorzeniu postępowania upadłościowego, jeżeli zachodzi okoliczność wymieniona w lit. a, lub
   3. zakończeniu postępowania upadłościowego, albo
3. protokołem sporządzonym przez podatnika, stwierdzającym, że przewidywane koszty procesowe i egzekucyjne związane z dochodzeniem wierzytelności byłyby równe albo wyższe od jej kwoty.
   
   

Jednocześnie należy zwrócić uwagę, że termin do zaliczenia nieściągalnych wierzytelności do kosztów uzyskania przychodów ograniczony jest przepisem art. 16 ust. 1 pkt 20 updop, zgodnie z którym nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wierzytelności odpisanych jako przedawnione.

Biorąc pod uwagę powyższe uregulowania, stwierdzić należy, że ustawodawca uzależnił możliwość zakwalifikowania do kosztów uzyskania przychodów określonej wierzytelności od spełnienia konkretnych warunków. Przede wszystkim, wierzytelności określone jako nieściągalne muszą być wcześniej zarachowane jako przychody należne, zgodnie z art. 12 ust. 3 updop. Wierzytelności te powinny być również odpisane jako nieściągalne (powinien być dokonany odpowiedni zapis w ewidencji prowadzonej zgodnie z art. 9 ust. 1 updop). Ponadto, wierzytelności określone jako nieściągalne, w celu zakwalifikowania ich do kosztów uzyskania przychodów, powinny zostać udokumentowane w sposób wskazany w art. 16 ust. 2 updop. Jakikolwiek inny dokument niż wymieniony w art. 16 ust. 2 updop nie może udokumentować faktu nieściągalności wierzytelności. Poza tym, wierzytelności mogą zostać zakwalifikowane do kosztów uzyskania przychodów, o ile nie uległy przedawnieniu.

Należy przy tym zauważyć, że dla zaliczenia wierzytelności do kosztów uzyskania przychodów konieczne jest spełnienie tych przesłanek jednocześnie. Nie będzie mogła być zaliczona do kosztów uzyskania przychodów wierzytelność, która nie została uprzednio zaliczona do przychodów należnych, choćby została udokumentowana w sposób przewidziany w ustawie, jak i wierzytelność, która została uprzednio zakwalifikowana do przychodów należnych, ale której nieściągalność nie została udokumentowana we właściwy sposób.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Spółka jest wierzycielem X. Wierzytelność Spółki względem X została zarachowana jako przychód należny. Spółka uzyskała informację, że w stosunku do X został oddalony wniosek o ogłoszenie upadłości z uwagi na fakt, że majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania.

Postanowienie sądu o oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości, gdyż majątek X nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania lub wystarcza jedynie na zaspokojenie tych kosztów zostanie opublikowane:

1. w Monitorze Sądowym i Gospodarczym (w okresie od 1 stycznia 2016 r. do 31 grudnia 2017 r.)
2. w Centralnym Rejestrze Restrukturyzacji i Upadłości (po 1 stycznia 2018 r.).
   
   

Odnosząc powyższe do przedstawionego wcześniej stanu prawnego sprawy należy stwierdzić, że udokumentowanie nieściągalności wierzytelności postanowieniem sądu o oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości, gdy majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania lub wystarcza jedynie na zaspokojenie tych kosztów, wydrukowanym z Monitora Sądowego i Gospodarczego, a od 1 stycznia 2018 r. z Centralnego Rejestru Restrukturyzacji i Upadłości – przy spełnieniu pozostałych warunków wskazanych w uzasadnieniu niniejszej interpretacji – jest wystarczającym sposobem udokumentowania nieściągalności wierzytelności na podstawie art. 16 ust. 2 pkt 2 lit. a updop.

Stanowisko Spółki należy zatem uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy opisanego zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.