Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
2461-IBPP1.4512.867.2016.3.MS
z 5 stycznia 2017 r.

 

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa
(t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 613 ze zm.) oraz § 2 i § 6 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. z 2015 r., poz. 643) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 3 listopada 2016 r. (data wpływu 7 listopada 2016 r.), uzupełnionym pismem z 15 grudnia 2016 r. (data złożenia do tut. organu 15 grudnia 2016 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

  • zwolnienia od podatku świadczonych przez Wnioskodawcę usług obejmujących pozaszkolne formy edukacji, gdzie indziej niesklasyfikowane PKWiU 85.59.19.0 (popołudniowe zajęcia z dziećmi w wieku 1-6 lat) - jest prawidłowe,
  • zwolnienia od podatku świadczonych przez Wnioskodawcę usług obejmujących wychowanie przedszkolne PKWiU 85.10.10.0 - jest prawidłowe,
  • zwolnienia od podatku świadczonych przez Wnioskodawcę usług obejmujących pozaszkolne formy edukacji artystycznej PKWiU 85.52.19.0 - jest prawidłowe,
  • zwolnienia od podatku świadczonych przez Wnioskodawcę usług obejmujących pozaszkolne formy edukacji sportowej oraz zajęć sportowych i rekreacyjnych PKWiU 85.51.10.0 - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 7 listopada 2016 r. wpłynął do tut. organu ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku świadczonych przez Wnioskodawcę usług.

Przedmiotowy wniosek został uzupełniony pismem z 15 grudnia 2016 r. (data złożenia do tut. organu 15 grudnia 2016 r.) będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu nr 2461-IBPP1.4512.867.2016.2.MS z 12 grudnia 2016 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny (zdarzenie przyszłe):

Wnioskodawca (Fundacja) w chwili obecnej nie jest jednostką objętą systemem oświaty, jednak podlega Ministrowi Edukacji Narodowej - dział 1 rubryka 8 wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego.

Celem statutowym Wnioskodawcy jest upowszechnianie i wprowadzanie innowacyjnych modelowych rozwiązań na rzecz rozwoju i edukacji małych dzieci, promowania znaczenia wczesnego dzieciństwa dla rozwoju człowieka oraz budowania kultury małego dziecka w społeczeństwie.

Wnioskodawca nie jest placówką sprawującą opiekę nad dziećmi do lat trzech.

Wnioskodawca nie jest placówką świadczącą usługi opieki nad dziećmi i młodzieżą wykonywanymi w formach i na zasadach określonych w przepisach o pomocy społecznej.

Wnioskodawca prowadzi w chwili obecnej działalność w zakresie: Pozostałe pozaszkolne formy edukacji, gdzie indziej niesklasyfikowane PKD 85.59.B (PKWiU 85.59.19.0 - Usługi w zakresie pozaszkolnych form edukacji, gdzie indziej niesklasyfikowane).

W praktyce wygląda to tak, że osoby zatrudnione w fundacji na podstawie umowy-zlecenia prowadzą popołudniowe zajęcia dla dzieci w wieku 1-6 lat.

W najbliższym czasie fundacja zamierza rozszerzyć swoją ofertę o usługi edukacyjne:

Będzie wtedy posiadała wpis do rejestru niepublicznych placówek oświatowych prowadzonego przez Burmistrza Miasta T. na podstawie art. 82 ust. 3 oraz 3a ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz.U. z 2004 r. Nr 256 poz. 2572 ze zm.).

W zakresie zajęć w formie punktu przedszkolnego dla dzieci w wieku od 3 do 6 lat - punkt przedszkolny zostanie założony zgodnie z wymaganiami, jakie zostały określone w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 10 stycznia 2008 r. w sprawie rodzajów innych form wychowania przedszkolnego, warunków tworzenia i organizowania tych form oraz sposobu ich działania (Dz.U. Nr 7, poz. 38 ze zm.).

Prowadzone będą również:

  • Pozaszkolne formy edukacji artystycznej PKD 85.60.Z (PKWiU 85.52.19.0 Usługi w zakresie pozostałych pozaszkolnych form edukacji artystycznej) - w formie zajęć popołudniowych dzieci (3-6 lat) z udziałem rodziców w roli widzów, bądź opiekunów ze względu na wiek dziecka;
  • Pozaszkolne formy edukacji sportowej oraz zajęć sportowych i rekreacyjnych PKD 85.51.Z (PKWiU 85.51.10.0 Usługi w zakresie pozaszkolnych form edukacji sportowej oraz zajęć sportowych i rekreacyjnych) - w formie zajęć popołudniowych dzieci (3-6 lat) z udziałem rodziców w roli widzów, bądź opiekunów ze względu na wiek dziecka.

W piśmie z 15 grudnia 2015 r. Wnioskodawca wskazał, że nie jest zarejestrowany jako czynny podatnik podatku od towarów i usług. Dotychczas korzystał ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 26a) ustawy o VAT, tj. „Usługi świadczone przez: a) jednostki objęte systemem oświaty w rozumieniu przepisów o systemie oświaty, w zakresie kształcenia i wychowania”.

Na pytanie tut. organu A.1.a),b),c) „W zakresie usług określonych przez Wnioskodawcę we wniosku jako pozaszkolne formy edukacji, gdzie indziej niesklasyfikowane PKWiU 85.59.19.0 (popołudniowe zajęcia z dziećmi w wieku 1-6 lat), poprzez wskazanie:

  1. Wnioskodawca w opisie stanu faktycznego z jednej strony wskazał, że w chwili obecnej nie jest jednostką objętą systemem oświaty, natomiast z drugiej strony podał, że podlega Ministrowi Edukacji Narodowej – dział 1 rubryka 8 wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego. Jednocześnie Wnioskodawca przedstawiając własne stanowisko w sprawie wyraził opinię, że świadczone przez niego usługi korzystają ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 26a) ustawy o VAT, tj. „Usługi świadczone przez: a) jednostki objęte systemem oświaty w rozumieniu przepisów o systemie oświaty, w zakresie kształcenia i wychowania”.

W związku z powyższymi rozbieżnościami proszę o jednoznaczne wskazanie w opisie stanu faktycznego:

  1. Na jakiej podstawie Wnioskodawca podlega Ministrowi Edukacji Narodowej, w jakim zakresie oraz na podstawie jakich konkretnie przepisów prawa (należy wskazać artykuł, paragraf, punkt oraz nazwę aktu prawnego wraz z publikatorem)?
  2. Czy zatem Wnioskodawca jest czy nie jest jednostką objętą systemem oświaty w rozumieniu przepisów o systemie oświaty tj. jednostką wymienioną w art. 2 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 2156 ze zm.), świadczącą usługi w zakresie kształcenia i wychowania jeśli tak to na podstawie jakiego punktu ww. przepisu ustawy o systemie oświaty?
  3. Czy wykonywane przez Wnioskodawcę usługi są usługami w zakresie kształcenia lub/i wychowania świadczonymi przez Wnioskodawcę jako jednostka objęta systemem oświaty?”,

Wnioskodawca podał:

Ad. A 1.a

Wnioskodawca podlega Ministrowi Oświaty na podstawie ustawy z dnia 6 kwietnia 1984 r. o fundacjach (Dz.U. z 1991 r. Nr 46, poz. 203 ze zm.), tj. minister do spraw oświaty i wychowania sprawuje nadzór nad fundacjami, których cele statutowe związane są z zakresem działania ministra.

W § 6 Statutu Wnioskodawcy wpisano:

Celem Fundacji jest działalność edukacyjno-informacyjna w zakresie wspierania rozwoju dzieci.

Statut Fundacji zawiera jako cele szczegółowe m.in.:

  • podniesienie poziomu świadomości wśród rodziców, władz i samorządów lokalnych na temat znaczenia wczesnej edukacji przedszkolnej;
  • prowadzenie działań pedagogicznych, psychologicznych i medycznych, których podmiotem jest małe dziecko;
  • tworzenie przestrzeni wymiany informacji i doświadczeń pomiędzy osobami i instytucjami zainteresowanymi pogłębianiem wiedzy o aspektach rozwoju dzieci;
  • popieranie innowacji pedagogicznej w pracy dydaktyczno-wychowawczej;
  • inspirowanie i wspomaganie przedsięwzięć w zakresie organizacji rodzinnych form zagospodarowania czasu wolnego;

Ad. A.1.b

Zgodnie z wykonywaną w chwili obecnej działalnością, tj. prowadzeniem zajęć popołudniowych dla dzieci do lat 6, Fundacja jest jednostką oświatową podlegającą systemowi oświaty. Z art. 2 pkt 3b) ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz.U. z 2015 r. poz. 2156 ze zm.) wynika, że placówkami oświatowymi są placówki artystyczne - ogniska artystyczne umożliwiające rozwijanie zainteresowań i uzdolnień artystycznych;

Ad. A.1.c

Wnioskodawca świadczy usługi w zakresie kształcenia i wychowania. Jest jednostką objętą systemem oświaty.

Na pytanie tut. organu B.1, 2 „W zakresie usług określonych przez Wnioskodawcę we wniosku jako pozaszkolne formy edukacji artystycznej PKWiU 85.52.19.0, poprzez wskazanie:

  1. Czy Wnioskodawca świadcząc w przyszłości przedmiotowe usługi będzie jednostką objętą systemem oświaty w rozumieniu przepisów o systemie oświaty, świadczącą usługi w zakresie kształcenia i wychowania jeśli tak to na podstawie jakich przepisów ustawy o systemie oświaty (proszę je wskazać)?
  2. Czy wykonywane przez Wnioskodawcę ww. usługi będą usługami w zakresie kształcenia lub/i wychowania świadczonymi przez Wnioskodawcę jako jednostka objęta systemem oświaty?”,

Wnioskodawca podał, że:

Ad. B.1.

Wnioskodawca świadcząc w przyszłości usługi określone jako pozaszkolne formy edukacji artystycznej PKWiU 85.52.19.0 w zakresie kształcenia i wychowania będzie objęty systemem oświaty w rozumieniu przepisów o systemie oświaty, wynika to z art. 2 pkt l ustawy o systemie oświaty z dnia 7 września 1991 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 2156 ze zm.), ponieważ pozaszkolne formy edukacji artystycznej będą świadczone w ramach prowadzonego przedszkola.

Cyt.: " Art. 2. System oświaty obejmuje: 1) przedszkola, w tym z oddziałami integracyjnymi, przedszkola specjalne oraz inne formy wychowania przedszkolnego;"

Ad. B.2.

Wykonywane w przyszłości usługi będą usługami w zakresie kształcenia lub/i wychowania świadczone jako jednostka objęta systemem oświaty.

Na pytanie tut. organu C.1, 2 „W zakresie usług określonych przez Wnioskodawcę we wniosku jako pozaszkolne formy edukacji sportowej oraz zajęć sportowych i rekreacyjnych PKWiU 85.51.10.0, poprzez wskazanie:

  1. Czy Wnioskodawca świadcząc w przyszłości przedmiotowe usługi będzie jednostką objętą systemem oświaty w rozumieniu przepisów o systemie oświaty, świadczącą usługi w zakresie kształcenia i wychowania jeśli tak to na podstawie jakich przepisów ustawy o systemie oświaty (proszę je wskazać)?
  2. Czy wykonywane przez Wnioskodawcę usługi będą usługami w zakresie kształcenia lub/i wychowania świadczonymi przez Wnioskodawcę jako jednostka objęta systemem oświaty?

Wnioskodawca podał, że:

Ad. C.1.

Wnioskodawca świadcząc w przyszłości usługi określone jako pozaszkolne formy edukacji sportowej oraz zajęć sportowych i rekreacyjnych PKWiU 85.51.10.0 będzie objęty systemem oświaty w rozumieniu przepisów o systemie oświaty, wynika to z art. 2 pkt l ustawy z dnia 7 września 1991 roku o systemie oświaty (Dz.U. z 2015 poz. 2156 ze zmianami), ponieważ pozaszkolne formy edukacji sportowej oraz zajęć sportowych i rekreacyjnych będą świadczone w ramach prowadzonego przedszkola.

Ad. C.2.

Wykonywane w przyszłości usługi będą usługami w zakresie kształcenia lub/i wychowania świadczone jako jednostka objęta systemem oświaty.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

  1. Czy działalność prowadzona obecnie przez Wnioskodawcę, tj. pozaszkolne formy edukacji, gdzie indziej niesklasyfikowane PKD 85.59.B - PKWiU 85.59.19.0 - Usługi w zakresie pozaszkolnych form edukacji, gdzie indziej niesklasyfikowane, korzysta ze zwolnienia od podatku VAT?
  2. Czy działalność, którą Wnioskodawca zamierza prowadzić, tj. wychowanie przedszkolne PKD 85.10.Z, któremu odpowiada PKWiU 85.10.10.0 - Usługi placówek wychowania przedszkolnego, w formie punktu przedszkolnego dla dzieci w wieku od 3 do 6 lat, korzysta ze zwolnienia od podatku VAT?
  3. Czy działalność, którą Wnioskodawca zamierza prowadzić, tj. pozaszkolne formy edukacji artystycznej PKD 85.60.Z - PKWiU 85.52.19.0 - Usługi w zakresie pozostałych pozaszkolnych form edukacji artystycznej, korzysta ze zwolnienia od podatku VAT?
  4. Czy działalność, którą Wnioskodawca zamierza prowadzić, tj. pozaszkolne formy edukacji sportowej oraz zajęć sportowych i rekreacyjnych PKD 85.51 .Z - PKWiU 85.51.10.0 - Usługi w zakresie pozaszkolnych form edukacji sportowej oraz zajęć sportowych i rekreacyjnych, korzysta ze zwolnienia od podatku VAT?

Zdaniem Wnioskodawcy,

Ocena stanu faktycznego:

Fundacja korzysta ze zwolnienia na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (z późniejszymi zmianami), tj. „Zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatników, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 150.000 zł”.

Ocena stanu przyszłego:

Według stanowiska Wnioskodawcy usługi w zakresie pozostałych pozaszkolnych form edukacji, gdzie indziej niesklasyfikowane PKWiU 85.59.19.0, co odpowiada PKD 85.59.B - pozaszkolne formy edukacji, gdzie indziej niesklasyfikowane, podlegają zwolnieniu z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 26 ppkt a) ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (z późniejszymi zmianami), tj. „Usługi świadczone przez: a) jednostki objęte systemem oświaty w rozumieniu przepisów o systemie oświaty, w zakresie kształcenia i wychowania”.

Według stanowiska Wnioskodawcy działalność zaklasyfikowana w Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług pod symbolem: PKWiU 85.10.10.0 - Wychowanie przedszkolne, co odpowiada PKD 85.10.Z, korzysta ze zwolnienia z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 26 ppkt a) ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (z późniejszymi zmianami), tj. “Usługi świadczone przez: a) jednostki objęte systemem oświaty w rozumieniu przepisów o systemie oświaty, w zakresie kształcenia i wychowania”.

Według stanowiska Wnioskodawcy działalność zaklasyfikowana w Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług pod symbolami: PKWiU 85.52.19.0 - Usługi w zakresie pozostałych pozaszkolnych form edukacji artystycznej, co odpowiada PKD 85.60.Z - pozaszkolne formy edukacji artystycznej korzystają ze zwolnienia z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 26 ppkt a) ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (z późniejszymi zmianami), tj. „Usługi świadczone przez: a) jednostki objęte systemem oświaty w rozumieniu przepisów o systemie oświaty, w zakresie kształcenia i wychowania”.

Według stanowiska Wnioskodawcy działalność zaklasyfikowana w Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług pod symbolem PKWiU 85.51.10.0 - Usługi w zakresie pozaszkolnych form edukacji sportowej oraz zajęć sportowych i rekreacyjnych, co odpowiada PKD 85.51.Z - pozaszkolne formy edukacji sportowej oraz zajęć sportowych i rekreacyjnych, korzystają ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 26 ppkt a) ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (z późniejszymi zmianami), tj. “Usługi świadczone przez: a) jednostki objęte systemem oświaty w rozumieniu przepisów o systemie oświaty, w zakresie kształcenia i wychowania”.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego uznaje się:

  • za prawidłowe w zakresie zwolnienia od podatku świadczonych przez Wnioskodawcę usług obejmujących pozaszkolne formy edukacji, gdzie indziej niesklasyfikowane PKWiU 85.59.19.0 (popołudniowe zajęcia z dziećmi w wieku 1-6 lat),
  • za prawidłowe w zakresie zwolnienia od podatku świadczonych przez Wnioskodawcę usług obejmujących wychowanie przedszkolne PKWiU 85.10.10.0,
  • za prawidłowe w zakresie zwolnienia od podatku świadczonych przez Wnioskodawcę usług obejmujących pozaszkolne formy edukacji artystycznej PKWiU 85.52.19.0,
  • za prawidłowe w zakresie zwolnienia od podatku świadczonych przez Wnioskodawcę usług obejmujących pozaszkolne formy edukacji sportowej oraz zajęć sportowych i rekreacyjnych PKWiU 85.51.10.0.

Na wstępie należy zaznaczyć, że z uwagi na ścisłe powiązanie ze sobą tematyki poruszanej we wniosku, tut. organ udzielił odpowiedzi w zakresie zwolnienia od podatku świadczonych przez Wnioskodawcę usług w jednej interpretacji indywidualnej.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 710 ze zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy – przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Natomiast w art. 8 ust. 1 ustawy wskazano, że przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Na mocy art. 41 ust. 1 ustawy – stawka podatku od towarów i usług wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Natomiast w oparciu o art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2018 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i ust. 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Podkreślić także należy, że w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 26 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi świadczone przez:

  1. jednostki objęte systemem oświaty w rozumieniu przepisów o systemie oświaty, w zakresie kształcenia i wychowania,
  2. uczelnie, jednostki naukowe Polskiej Akademii Nauk oraz jednostki badawczo-rozwojowe, w zakresie kształcenia na poziomie wyższym

–oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane.

Powyższy przepis odsyła bezpośrednio do przepisów ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2004 r. Nr 256 poz. 2572 ze zm.).

Stosownie zatem do art. 2 pkt 1 ww. ustawy o systemie oświaty, system oświaty obejmuje przedszkola, w tym z oddziałami integracyjnymi, przedszkola specjalne oraz inne formy wychowania przedszkolnego.

Zgodnie z art. 2 pkt 3b ustawy o systemie oświaty, system oświaty obejmuje placówki artystyczne - ogniska artystyczne umożliwiające rozwijanie zainteresowań i uzdolnień artystycznych.

W powyższym przepisie ustawodawca jasno określił zamknięty katalog (listę) podmiotów podlegających ustawie o systemie oświaty i działających według jej przepisów. Z przepisu tego wynika wyraźnie, że zalicza on przedszkola oraz inne formy wychowania przedszkolnego jak również placówki artystyczne do jednostek tworzących system oświaty.

W myśl art. 3 pkt 1 ww. ustawy, ilekroć w dalszych przepisach jest mowa bez bliższego określenia o szkole - należy przez to rozumieć także przedszkole.

Na podstawie art. 5 ust. 1 cyt. ustawy, szkoła i placówka może być szkołą i placówką publiczną albo niepubliczną. W myśl zaś ust. 2 powołanego artykułu, szkoła i placówka, z zastrzeżeniem ust. 3a-3e, może być zakładana i prowadzona przez:

  1. jednostkę samorządu terytorialnego;
  2. inną osobę prawną;
  3. osobę fizyczną.

Przepis art. 6 ust. 1 ustawy o systemie oświaty stanowi, iż przedszkolem publicznym jest przedszkole, które:

  1. realizuje programy wychowania przedszkolnego uwzględniające podstawę programową wychowania przedszkolnego:
  2. zapewnia bezpłatne nauczanie, wychowanie i opiekę w czasie ustalonym przez organ prowadzący, nie krótszym niż 5 godzin dziennie;
  3. przeprowadza rekrutację dzieci w oparciu o zasadę powszechnej dostępności;
  4. zatrudnia nauczycieli posiadających kwalifikacje określone w odrębnych przepisach.

Zgodnie z art. 6 ust. 5 ustawy o systemie oświaty niepubliczne przedszkole:

  1. realizuje programy wychowania przedszkolnego uwzględniające podstawę programową wychowania przedszkolnego;
  2. zatrudnia nauczycieli posiadających kwalifikacje określone dla nauczycieli przedszkoli publicznych; przepisy ust. 6 i art. 7 ust. 1ba stosuje się odpowiednio.

Zgodnie art. 82 ust. 1, ust. 3 i ust. 3a ww. ustawy osoby prawne i fizyczne mogą zakładać szkoły i placówki niepubliczne po uzyskaniu wpisu do ewidencji prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego obowiązaną do prowadzenia odpowiedniego typu publicznych szkół i placówek.

Organ, o którym mowa w ust. 1, dokonuje wpisu do ewidencji w ciągu 30 dni od daty zgłoszenia oraz z urzędu doręcza zgłaszającemu zaświadczenie o wpisie do ewidencji, a kopię zaświadczenia przekazuje właściwemu kuratorowi oświaty oraz organowi podatkowemu.

Zaświadczenie o wpisie do ewidencji, o którym mowa w ust. 2b i 3, zawiera:

  1. nazwę organu, który dokonał wpisu do ewidencji szkoły lub placówki;
  2. datę i numer wpisu do ewidencji;
  3. nazwę oraz odpowiednio typ i rodzaj szkoły lub placówki;
  4. osobę prawną lub fizyczną prowadzącą szkołę lub placówkę;
  5. adres szkoły lub placówki;
  6. w przypadku szkoły prowadzącej kształcenie zawodowe - nazwy zawodów, w jakich szkoła kształci;

W art. 6 ust. 2 ustawy o systemie oświaty wskazano, iż publiczna inna forma wychowania przedszkolnego, o której mowa w art. 14a ust. 1a, zapewnia bezpłatne nauczanie, wychowanie i opiekę w czasie ustalonym przez organ prowadzący, nie krótszym jednak niż czas określony w przepisach wydanych na podstawie art. 14a ust. 7. Do publicznej innej formy wychowania przedszkolnego stosuje się przepisy ust. 1 pkt 1 i 3, a do niepublicznej innej formy wychowania przedszkolnego - przepis ust. 1 pkt 1 (art. 6 ust. 3 ww. ustawy).

Z kolei w myśl art. 14, osoby prawne i fizyczne mogą prowadzić inne formy wychowania przedszkolnego, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 14a ust. 7. Zajęcia w innej formie wychowania przedszkolnego prowadzi nauczyciel posiadający kwalifikacje wymagane od nauczycieli przedszkoli.

Wskazać w tym miejscu należy, iż powołany w poprzednim przepisie art. 14a ust. 7 stanowi, iż minister właściwy do spraw oświaty i wychowania określi, w drodze rozporządzenia, rodzaje innych form wychowania przedszkolnego, warunki tworzenia i organizowania tych form wychowania przedszkolnego, sposób ich działania oraz minimalny dzienny wymiar godzin świadczonego przez te formy nauczania, wychowania i opieki, uwzględniając w szczególności konieczność dostosowania form wychowania przedszkolnego do sytuacji i potrzeb lokalnych, a także możliwość prowadzenia zajęć tylko w niektóre dni tygodnia.

Zgodnie natomiast z § 1 wydanego na podstawie ww. art. 14a ust. 7 ustawy o systemie oświaty rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 31 sierpnia 2010 r. w sprawie rodzajów innych form wychowania przedszkolnego, warunków tworzenia i organizowania tych form oraz sposobu ich działania (Dz. U. Nr 161 poz. 1080 ze zm.), wychowanie przedszkolne może być prowadzone w następujących, innych niż przedszkola i oddziały przedszkolne w szkołach podstawowych, formach:

  1. punktach przedszkolnych, zwanych dalej „punktami”, w których zajęcia są prowadzone przez cały rok szkolny, z wyjątkiem przerw ustalonych przez organ prowadzący;
  2. zespołach wychowania przedszkolnego, zwanych dalej „zespołami”, w których zajęcia są prowadzone przez cały rok szkolny w niektóre dni tygodnia, z wyjątkiem przerw ustalonych przez organ prowadzący.

W myśl § 2 ww. rozporządzenia, warunkiem utworzenia punktu lub zespołu jest:

  1. uzyskanie przez organ prowadzący pozytywnych opinii właściwego państwowego inspektora sanitarnego oraz komendanta powiatowego (miejskiego) Państwowej Straży Pożarnej o zapewnieniu w lokalu, w którym mają być prowadzone zajęcia w ramach punktu lub zespołu, bezpiecznych i higienicznych warunków pobytu dzieci, uwzględniających warunki, o których mowa w § 3 i 4;
  2. wyposażenie lokalu, o którym mowa w pkt 1, w sprzęt i pomoce dydaktyczne niezbędne do realizacji podstawy programowej wychowania przedszkolnego.

Z kolei w § 8 cyt. rozporządzenia wskazano, iż nauczyciel prowadzący zajęcia w punkcie lub zespole realizuje program wychowania przedszkolnego.

Ponadto zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 6 kwietnia 1984 r. o fundacjach (t.j. Dz. U. z 2015 r. poz. 40) fundacja może być ustanowiona dla realizacji zgodnych z podstawowymi interesami Rzeczypospolitej Polskiej celów społecznie lub gospodarczo użytecznych, w szczególności takich, jak: ochrona zdrowia, rozwój gospodarki i nauki, oświata i wychowanie, kultura i sztuka, opieka i pomoc społeczna, ochrona środowiska oraz opieka nad zabytkami.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ww. ustawy fundacje mogą ustanawiać osoby fizyczne niezależnie od ich obywatelstwa i miejsca zamieszkania bądź osoby prawne mające siedziby w Polsce lub za granicą.

W myśl art. 3 ustawy o fundacjach oświadczenie woli o ustanowieniu fundacji powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Zachowania tej formy nie wymaga się, jeżeli ustanowienie fundacji następuje w testamencie.

W oświadczeniu woli o ustanowieniu fundacji fundator powinien wskazać cel fundacji oraz składniki majątkowe przeznaczone na jego realizację.

Składnikami majątkowymi, o których mowa w ust. 2, mogą być pieniądze, papiery wartościowe, a także oddane fundacji na własność rzeczy ruchome i nieruchomości.

Zgodnie z art. 5 ww. ustawy fundacja działa na podstawie przepisów niniejszej ustawy i statutu.

Natomiast w myśl art. 5 ust. 1 ustawy o fundacjach fundator ustala statut fundacji, określający jej nazwę, siedzibę i majątek, cele, zasady, formy i zakres działalności fundacji, skład i organizację zarządu, sposób powoływania oraz obowiązki i uprawnienia tego organu i jego członków. Statut może zawierać również inne postanowienia, w szczególności dotyczące prowadzenia przez fundację działalności gospodarczej, dopuszczalności i warunków jej połączenia z inną fundacją, zmiany celu lub statutu, a także przewidywać tworzenie obok zarządu innych organów fundacji.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 i 2 ustawy o fundacjach fundacja podlega obowiązkowi wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego. Fundacja uzyskuje osobowość prawną z chwilą wpisania do Krajowego Rejestru Sądowego.

Natomiast zgodnie z art. 9 ust. 1, 2 i 3 ww. ustawy Sąd dokonuje wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego fundacji po stwierdzeniu, że czynności prawne stanowiące podstawę wpisu zostały podjęte przez uprawnioną osobę lub organ i są ważne. Postanowienie o wpisaniu fundacji do Krajowego Rejestru Sądowego sąd wydaje ponadto po stwierdzeniu, że cel i statut fundacji są zgodne z przepisami prawa.

O wpisaniu fundacji do Krajowego Rejestru Sądowego sąd zawiadamia ministra właściwego ze względu na zakres jego działania oraz cele fundacji, zwanego dalej „właściwym ministrem”, oraz właściwego ze względu na siedzibę fundacji starostę, przesyłając jednocześnie statut.

Jeżeli cele fundacji wkraczają w zakres działania dwóch lub więcej ministrów, sąd zawiadamia o wpisaniu fundacji do Krajowego Rejestru Sądowego, wraz z przesłaniem statutu, właściwego ministra, z którego zakresem działania wiążą się główne cele fundacji.

Zgodnie z ww. art. 43 ust. 1 pkt 26 lit. a ustawy o VAT, zwolnione od podatku są usługi świadczone przez jednostki objęte systemem oświaty w rozumieniu przepisów o systemie oświaty, w zakresie kształcenia i wychowania oraz dostawa towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane. Ograniczenie umożliwiające skorzystanie z niniejszego zwolnienia ma zatem charakter przedmiotowo-podmiotowy. Aby możliwe było skorzystanie z niniejszego zwolnienia nie wystarczy by dany podmiot był jednostką objętą systemem oświaty w rozumieniu przepisów o systemie oświaty, podmiot ten musi świadczyć usługi w zakresie kształcenia i wychowania. Nie jest przy tym konieczne, by usługa w zakresie kształcenia była jednocześnie usługą w zakresie wychowania. Na podstawie przedmiotowego przepisu zwolnieniem od podatku mogą być objęte zarówno usługi w zakresie kształcenia, jak i usługi w zakresie wychowania.

Z opisu sprawy wynika, że celem statutowym Wnioskodawcy (Fundacji) jest upowszechnianie i wprowadzanie innowacyjnych modelowych rozwiązań na rzecz rozwoju i edukacji małych dzieci, promowania znaczenia wczesnego dzieciństwa dla rozwoju człowieka oraz budowania kultury małego dziecka w społeczeństwie.

Wnioskodawca nie jest placówką sprawującą opiekę nad dziećmi do lat trzech.

Wnioskodawca nie jest placówką świadczącą usługi opieki nad dziećmi i młodzieżą wykonywanymi w formach i na zasadach określonych w przepisach o pomocy społecznej.

Wnioskodawca przedmiotem interpretacji uczynił cztery wykonywane/planowane rodzaje działalności gospodarczej.

Wnioskodawca prowadzi w chwili obecnej działalność w zakresie: Pozostałe pozaszkolne formy edukacji, gdzie indziej niesklasyfikowane PKD 85.59.B (PKWiU 85.59.19.0 - Usługi w zakresie pozaszkolnych form edukacji, gdzie indziej niesklasyfikowane).

W praktyce wygląda to tak, że osoby zatrudnione w fundacji na podstawie umowy-zlecenia prowadzą popołudniowe zajęcia dla dzieci w wieku 1-6 lat.

Pierwotnie w opisie sprawy Wnioskodawca podał, że w chwili obecnej nie jest jednostką objętą systemem oświaty, jednak podlega Ministrowi Edukacji Narodowej - dział 1 rubryka 8 wpisu do KRS. W związku z powyższym tut. organ poprosił o wyjaśnienie tej kwestii oraz wskazanie czy Wnioskodawca jest jednostką objętą systemem oświaty i czy usługi w postaci prowadzonych form edukacji prowadzi jako taka jednostka.

Wnioskodawca wyjaśnił w uzupełnieniu, że stwierdzenie, że podlega Ministrowi Oświaty oznacza, że minister do spraw oświaty i wychowania sprawuje nadzór nad fundacjami, których cele statutowe związane są z zakresem działania ministra – ustawa o fundacjach. Jednocześnie Wnioskodawca wskazał, że zgodnie z wykonywaną w chwili obecnej działalnością, tj. prowadzeniem zajęć popołudniowych dla dzieci do lat 6, Wnioskodawca jest jednostką oświatową podlegającą systemowi oświaty. Z art. 2 pkt 3b) ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz.U. z 2015 r. poz. 2156 ze zm.) wynika, że placówkami oświatowymi są placówki artystyczne - ogniska artystyczne umożliwiające rozwijanie zainteresowań i uzdolnień artystycznych. Wnioskodawca podał, że usługi te są usługami w zakresie kształcenia i wychowania i jest jednostką objętą systemem oświaty.

W odniesieniu do powyższego należy stwierdzić, że samo podleganie ministrowi ds. oświaty w związku z charakterem i celem działalności Fundacji nie oznacza, że Wnioskodawca jest jednostką objęta systemem oświaty i nie jest wystarczające do uznania Wnioskodawcy za podmiot, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 26 lit. a ustawy o VAT, a tym samym do zastosowania zwolnienia od podatku.

Jeżeli jednak - jak wskazał Wnioskodawca w uzupełnieniu wniosku - Wnioskodawca jest w chwili obecnej jednostką objętą systemem oświaty na podstawie art. 2 pkt 3b ustawy o systemie oświaty i usługi prowadzenia zajęć popołudniowych prowadzone są w ramach uzyskanego przez Wnioskodawcę wpisu do ewidencji prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego, to usługi te są objęte zwolnieniem od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 26 lit. a ustawy o VAT.

Należy zaznaczyć, że tut. organ za ostateczny i będący podstawą interpretacji przyjął stan faktyczny przedstawiony przez Wnioskodawcę w uzupełnieniu wniosku.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy w odniesieniu do pytania nr 1, że pozaszkolne formy edukacji podlegają zwolnieniu od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 26 lit. a ustawy o VAT należało uznać za prawidłowe.

Z wniosku wynika, że Wnioskodawca zamierza rozszerzyć swoją działalność o usługi edukacyjne w postaci wychowania przedszkolnego.

W odniesieniu do usług obejmujących wychowanie przedszkolne PKWiU 85.10.10.0 Wnioskodawca wskazał, że będzie posiadał wpis do rejestru niepublicznych placówek oświatowych prowadzonego przez Burmistrza Miasta T. na podstawie art. 82 ust. 3 oraz 3a ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz.U. z 2004 r. Nr 256 poz. 2572 ze zm.). W zakresie zajęć w formie punktu przedszkolnego dla dzieci w wieku od 3 do 6 lat - punkt przedszkolny zostanie założony zgodnie z wymaganiami, jakie zostały określone w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 10 stycznia 2008 r. w sprawie rodzajów innych form wychowania przedszkolnego, warunków tworzenia i organizowania tych form oraz sposobu ich działania (Dz.U. Nr 7, poz. 38 ze zm.).

W związku z powyższym należy uznać, że działalność edukacyjna Wnioskodawcy prowadzona na podstawie i w ramach uzyskanego wpisu do ewidencji placówek niepublicznych w zakresie prowadzenia punktu przedszkolnego będzie objęta zwolnieniem od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 26 lit. a ustawy o VAT.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w odniesieniu do pytania nr 2 należało uznać za prawidłowe.

Wnioskodawca planuje również poszerzyć działalność o usługi edukacyjne w postaci pozaszkolnych form edukacji artystycznej PKWiU 85.52.19.0 w formie zajęć popołudniowych dla dzieci w wieku 3-6 lat.

Wnioskodawca wskazał, że świadcząc w przyszłości usługi określone jako pozaszkolne formy edukacji artystycznej PKWiU 85.52.19.0 w zakresie kształcenia i wychowania będzie objęty systemem oświaty w rozumieniu przepisów o systemie oświaty, wynika to z art. 2 pkt l ustawy o systemie oświaty z dnia 7 września 1991 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 2156 ze zm.), ponieważ pozaszkolne formy edukacji artystycznej będą świadczone w ramach prowadzonego przedszkola. Cyt.: „ Art. 2. System oświaty obejmuje: 1) przedszkola, w tym z oddziałami integracyjnymi, przedszkola specjalne oraz inne formy wychowania przedszkolnego. Wykonywane w przyszłości usługi będą usługami w zakresie kształcenia lub/i wychowania świadczone jako jednostka objęta systemem oświaty.

Jeżeli zatem planowana przez Wnioskodawcę działalność w zakresie pozaszkolnych form edukacji artystycznej, świadczona w ramach prowadzonego przedszkola, będzie prowadzona przez Wnioskodawcę na podstawie i w ramach uzyskanego wpisu do ewidencji placówek niepublicznych (tj. uzyskany wpis do ewidencji placówek niepublicznych będzie zezwalał i będzie obejmował taki rodzaj działalności), to działalność ta będzie objęta zwolnieniem od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 26 lit. a ustawy o VAT.

W takim przypadku stanowisko Wnioskodawcy w odniesieniu do pytania nr 3 należy uznać za prawidłowe.

Przedmiotem planowanego poszerzenia działalności Wnioskodawcy będzie również świadczenie usług w postaci pozaszkolnych form edukacji sportowej oraz zajęć sportowych i rekreacyjnych PKWiU 85.51.10.0 w formie zajęć popołudniowych dla dzieci w wieku 3-6 lat.

Jednocześnie Wnioskodawca wskazał, że świadcząc w przyszłości usługi określone jako pozaszkolne formy edukacji sportowej oraz zajęć sportowych i rekreacyjnych PKWiU 85.51.10.0 będzie objęty systemem oświaty w rozumieniu przepisów o systemie oświaty, wynika to z art. 2 pkt l ustawy z dnia 7 września 1991 roku o systemie oświaty (Dz.U. z 2015 poz. 2156 ze zmianami), ponieważ pozaszkolne formy edukacji sportowej oraz zajęć sportowych i rekreacyjnych będą świadczone w ramach prowadzonego przedszkola.

Wykonywane w przyszłości usługi będą usługami w zakresie kształcenia lub/i wychowania świadczone jako jednostka objęta systemem oświaty.

Jeżeli zatem planowana przez Wnioskodawcę działalność w zakresie pozaszkolnych form edukacji sportowej oraz zajęć sportowych i rekreacyjnych, świadczona w ramach prowadzonego przedszkola, będzie prowadzona przez Wnioskodawcę na podstawie i w ramach uzyskanego wpisu do ewidencji placówek niepublicznych (tj. uzyskany wpis do ewidencji placówek niepublicznych będzie zezwalał i będzie obejmował taki rodzaj działalności), to działalność ta będzie objęta zwolnieniem od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 26 lit. a ustawy o VAT.

W takim przypadku stanowisko Wnioskodawcy w odniesieniu do pytania nr 4 należy uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym zaistniałym stanie faktycznym oraz stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji w części dotyczącej zdarzenia przyszłego.

Zgodnie z art. 14b § 3 powołanej w sentencji ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego.

W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego lub zmiany stanu prawnego wydana interpretacja traci swą ważność.

Wskazać należy, że niniejszą interpretacje wydano w oparciu o zawarte we wniosku stwierdzenia Wnioskodawcy, że świadczone obecnie usługi jak i usługi które zamierza świadczyć w przyszłości świadczy i będzie świadczył jako jednostka objęta systemem oświaty.

Należy zatem zaznaczyć, że zwolnieniem od podatku mogą być objęte wyłącznie usługi świadczone na podstawie i w ramach uzyskanego wpisu do ewidencji placówek niepublicznych, tym samym ewentualne usługi nieobjęte wpisem nie mogą korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 26 lit. a ustawy o VAT.

Ponadto tut. Organ informuje, że zgodnie z art. 14na pkt 2 ustawy Ordynacja podatkowa, przepisów art. 14k-14n dotyczących ochrony prawnej wynikającej z zastosowania się Wnioskodawcy do otrzymanej interpretacji nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe przedstawione we wniosku stanowią element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy o podatku od towarów i usług, tj. czynności dokonanych w ramach transakcji, które pomimo spełnienia warunków formalnych ustanowionych w przepisach ustawy, miały zasadniczo na celu osiągnięcie korzyści podatkowych, których przyznanie byłoby sprzeczne z celem, któremu służą te przepisy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz.U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2a, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 718 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Administracji Skarbowej w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.


doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
Dołącz do zarejestrowanych użytkowników i korzystaj wygodnie z epodatnik.pl.   Rejestracja jest prosta, szybka i bezpłatna.

Reklama

Przejrzyj zasięgi serwisu epodatnik.pl od dnia jego uruchomienia. Zobacz profil przeciętnego użytkownika serwisu. Sprawdź szczegółowe dane naszej bazy mailingowej. Poznaj dostępne formy reklamy: display, mailing, artykuły sponsorowane, patronaty, reklama w aktywnych formularzach excel.

czytaj

O nas

epodatnik.pl to źródło aktualnej i rzetelnej informacji podatkowej. epodatnik.pl to jednak przede wszystkim źródło niezależne. Niezależne w poglądach od aparatu skarbowego, od wymiaru sprawiedliwości, od inwestorów kapitałowych, od prasowego mainstreamu.

czytaj

Regulamin

Publikacje mają charakter informacyjny. Wydawca dołoży starań, aby informacje prezentowane w serwisie były rzetelne i aktualne. Treści prezentowane w serwisie stanowią wyraz przekonań autorów publikacji, a nie źródło prawa czy urzędowo obowiązujących jego interpretacji.

czytaj