Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPB4/4511-1019/16-2/MS1
z 7 października 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 16 sierpnia 2016 r. (data wpływu 19 sierpnia 2016 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania zadośćuczynienia, odszkodowania i renty wraz z odsetkami – jest:

• nieprawidłowe – w części dotyczącej zastosowania zwolnienia przedmiotowego do zasądzonych odsetek,
  

• prawidłowe – w pozostałej części.
  
  
  

UZASADNIENIE

W dniu 19 sierpnia 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania zadośćuczynienia, odszkodowania i renty wraz z odsetkami.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Pozwem z dnia 17 października 2006 r. Wnioskodawczyni wystąpiła przeciwko Szpitalowi o zapłatę zadośćuczynienia za cierpienia wynikające z błędu lekarskiego w kwocie 250.000,00 zł, zasądzenia renty miesięcznej w kwocie 1.500,00 zł. oraz pokrycia szkód materialnych jakie Wnioskodawczyni poniosła z tytułu błędu lekarskiego oraz ustalenie, że pozwany Szpital ponosić będzie odpowiedzialność majątkową za skutki błędu lekarskiego jakie ujawnią się w przyszłości.

Konieczność wystąpienia na drogę postępowania sądowego zaistniała wobec nie uznania przez pozwany Szpital zgłoszonych żądań i odmowy uznania zgłoszonych roszczeń pismem z dnia 30 czerwca 2006 r. ubezpieczyciela Szpitala, do którego Szpital przesłał przed sądowe wezwanie do zapłaty.

Wyrokiem Sądu Okręgowego z dnia 2 czerwca 2014 r. zasądzone na rzecz Wnioskodawczyni:

• tytułem zadośćuczynienia 250.000,00 zł. z ustawowymi odsetkami od dnia 23 marca 2006 r. do dnia zapłaty,
• tytułem odszkodowania 17.000,63 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 16 listopada 2006 r. do dnia zapłaty,
• tytułem odszkodowania 68.535,05 zł. z ustawowymi odsetkami od dnia 7 maja 2014 r. do dnia zapłaty,
• tytułem miesięcznej renty w kwocie 1.500,00 zł., płatnej do dnia 7 każdego miesiąca, poczynając od października 2006 r. wraz z odsetkami od tej daty.
  
  

Ponadto w ww. wyroku Sąd Okręgowy ustalił, że Szpital będzie ponosił odpowiedzialność za ewentualne skutki błędu lekarskiego z dnia 16 kwietnia 2005 r., które mogą się ujawnić w przyszłości.

Zasądzone kwoty zadośćuczynienia i renty były tożsame w wnioskami pozwu, natomiast w toku procesu rozszerzono żądanie o odszkodowanie w związku z poniesionymi kosztami leczenia i rehabilitacji w toku trwania procesu, trwającego prawie 10 lat.

W toku procesu zabezpieczone zostało roszczenie o zapłatę renty i z tego tytuły ubezpieczyciel wypłacił w okresie od września 2011 do listopada 2011 r. po 1.500,00 zł. (razem kwotę 4.500,00 zł.), a poczynając od grudnia 2011r. wypłacał miesięcznie po 700,00 zł. do dnia uprawomocnienia się wyroku.

Sąd Apelacyjny wyrokiem z dnia 17 lutego 2016r oddalił złożone przez strony apelacje, tym samym wyrok Sądu Okręgowego z dnia 2 czerwca 2014 r. uprawomocnił się.

Pozwany Szpital wpłacił na konto Wnioskodawczyni w dniu 4 marca 2016 r.:

• tytułem zadośćuczynienia i odszkodowania 664.461,27 zł., w tym kapitał 335.535,68 zł.,
• tytułem renty 212.876,73 zł., w tym kapitał 130.100,00 zł. z uwzględnieniem kwot wypłaconych jako zabezpieczenie renty,
  
  

Decyzją ZUS ustalone zostało, że Wnioskodawczyni jest całkowicie niezdolna do pracy od września 2006 r. - aktualne orzeczenie z dnia 24 września 2015 r. do 30 września 2020 r.

Decyzją Miejskiego Zespołu d/s Orzekania o Niepełnosprawności ustalony został stan niepełnosprawności jako znaczny od kwietnia 2005 r., aktualne zaświadczenie z dnia 3 stycznia 2014 r. do dnia 31 stycznia 2017 r.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy wypłacone przez Szpital kwoty kapitału i odsetek na podstawie wymienionego wyroku zwolnione są od podatku dochodowego od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawczyni.

Zdaniem Wnioskodawczyni, wypłacone kwoty, na podstawie powołanego wyroku, w wysokości 877.338,00 zł., w tym kapitał w kwocie 465.635,68 zł. i odsetki w kwocie 411.702,32 zł. są zwolnione od podatku dochodowego, a to na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b i 3c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Skoro przychód zwolniony jest z opodatkowania (zadośćuczynienie, odszkodowanie i renta) to również odsetki od nieterminowej zapłaty nie podlegają opodatkowaniu, ponieważ maja charakter akcesoryjny w stosunku do świadczenia głównego.

Odsetki stanowią konsekwencję zdarzenia prawnego i nie mogą istnieć w oderwaniu od kwoty głównej, a ich istnienie podlega tej samej ocenie co roszczenie główne.

W wyroku NSA z dnia 17 stycznia 2014 r. sygn. akt II FSK 289/12 Sąd wskazał, że gdy zwolnione z podatku jest odszkodowanie, to tym zwolnieniem objęte są również odsetki zasądzone w związku z opóźnieniem w jego wypłacie.

W wyroku tym wskazano, że odsetki należy przypisać do tego samego źródła przychodu co należność główną, a co za tym idzie nie podlegają one opodatkowaniu. Brak jest podstaw, aby przychód z tego samego zdarzenia przypisywać do dwóch odrębnych źródeł. Odsetki stanowią integralną część przychodu z tytułu zasądzonego zadośćuczynienia, odszkodowania i renty.

Pogląd Naczelnego Sądu Administracyjnego znalazło odzwierciedlenie w innych orzeczeniach tego Sądu i orzeczeniach Wojewódzkich Sądów Administracyjnych , np. WSA w Gdańsku wyrok z dnia 14 czerwca 2016 r. (I SA/GD 250/16), wyrok z dnia 29 czerwca 2016 r. (I SA/GD 250/16).

Na tle przedstawionego stanu faktycznego, stwierdzam, co następuje:

Zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania wyrażoną w art. 9 ust. 1 z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361 z późn. zm.) – opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Z treści tego przepisu wynika zatem, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę w katalogu zwolnień przedmiotowych ustawy bądź, od których Minister Finansów zaniechał poboru podatku, w drodze rozporządzenia.

Na podstawie art. 11 ust. 1 ww. ustawy – przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W treści art. 10 ust. 1 ww. ustawy zostały określone źródła przychodów, gdzie m.in. wymienia się inne źródła (pkt 9).

W myśl art. 12 ust. 7 ustawy, przez emeryturę lub rentę rozumie się łączną kwotę świadczeń emerytalnych i rentowych, w tym kwoty emerytur kapitałowych wypłacanych na podstawie ustawy o emeryturach kapitałowych, wraz ze wzrostami i dodatkami, z wyłączeniem dodatków rodzinnych i pielęgnacyjnych oraz dodatków dla sierot zupełnych do rent rodzinnych.

Należy podkreślić, że definicja renty, określona w ww. przepisie, nie ogranicza pojęcia renty wyłącznie do świadczeń rentowych wypłacanych z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Obejmuje również renty mające charakter odszkodowawczy, otrzymane na podstawie przepisów prawa cywilnego.

Zgodnie zaś z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Należy podkreślić, że użyte w konstrukcji art. 20 ust. 1 ww. ustawy sformułowanie „w szczególności”, świadczy o przykładowym katalogu przychodów z innych źródeł. Oznacza to, że przychodami z innych źródeł są także inne przychody, nie wymienione wprost w tym przepisie.

Tym samym uznaje się, że katalog ten nie jest katalogiem zamkniętym. W związku z tym, każde świadczenie mające realną korzyść finansową, o ile nie stanowi konkretnej kategorii przychodu zaliczanego do jednego ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8 ww. ustawy, jest dla świadczeniobiorcy przychodem z innych źródeł.

Stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

1. otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
2. dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.
   
   

Zakres zwolnienia wynikający z art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy obejmuje tylko odszkodowania za tzw. szkodę rzeczywistą, czyli poniesione straty, a nie dotyczy utraconych korzyści oraz świadczeń otrzymanych w związku z działalnością gospodarczą. Specyfika prawa podatkowego nakazuje inaczej traktować odszkodowanie z tytułu poniesionych przez poszkodowanego strat i odszkodowanie z tytułu utraconego zysku. Odszkodowanie z tytułu utraconych korzyści, jakich poszkodowany mógł się spodziewać, gdyby mu szkody nie wyrządzono, podlega bowiem opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Stosownie natomiast do treści art. 21 ust. 1 pkt 3c ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są odszkodowania w postaci renty otrzymane na podstawie przepisów prawa cywilnego w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia, przez poszkodowanego, który utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej, albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość.

Zgodnie z treścią art. 444 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r., poz. 121, z późn. zm.) – w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Na żądanie poszkodowanego zobowiązany do naprawienia szkody powinien wyłożyć z góry sumę potrzebną na koszty leczenia, a jeżeli poszkodowany stał się inwalidą, także sumę potrzebną na koszty przygotowania do innego zawodu. Z przepisu art. 444 § 2 Kodeksu cywilnego wynika, że jeżeli poszkodowany utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość, może on żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedniej renty.

Stosownie do art. 445 § 1 Kodeksu cywilnego – w wypadkach przewidzianych w artykule poprzedzającym, sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

Na podstawie art. 448 Kodeksu cywilnego w razie naruszenia dobra osobistego sąd może przyznać temu, czyje dobro zostało naruszone, odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę lub na jego żądanie zasądzić odpowiednią sumę pieniężną na wskazany przez niego cel społeczny, niezależnie od innych środków potrzebnych do usunięcia skutków naruszenia.

Podkreślenia wymaga, że zadośćuczynienie, analogicznie jak odszkodowanie jest szczególnym rodzajem świadczenia polegającego na naprawieniu szkody, czyli uszczerbku jakiego doznaje poszkodowany we wszelkiego rodzaju dobrach przez prawo chronionych. Chodzi więc zarówno o uszczerbek majątkowy, jak i niemajątkowy. Co prawda w doktrynie i judykaturze powszechnym jest wiązanie pojęcia odszkodowania jedynie z uszczerbkiem majątkowym, natomiast pojęcia „zadośćuczynienia” z doznaną krzywdą (uszczerbkiem niematerialnym), jednakże tego rodzaju rozróżnienia nie dokonują przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji pojęcie odszkodowania odnosi się również do zadośćuczynienia, będącego formą wynagrodzenia szkody.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawczyni wystąpiła z pozwem przeciwko szpitalowi o zapłatę zadośćuczynienia za cierpienia wynikające z błędu lekarskiego. Szpital nie uznał zgłoszonych żądań i zaistniała konieczność wstąpienia na drogę postępowania sądowego. Wyrokiem sądu Wnioskodawczyni zostało zasądzone zadośćuczynienie, odszkodowanie oraz renta. Wszystkie świadczenia zostały zasadzone wraz z ustawowymi odsetkami. Po uprawomocnieniu się wyroku Szpital wpłacił na konto Wnioskodawczyni kwoty należne z tytułu zasądzonych wyrokiem ww. świadczeń.

Mając powyższe na uwadze, stwierdzić należy, że z wniosku nie wynika, aby zadośćuczynienie i odszkodowanie przyznane było Wnioskodawczyni w związku z prowadzoną działalnością oraz aby dotyczyły korzyści, które Wnioskodawczyni mogłaby osiągnąć, gdyby Jej szkody nie wyrządzono. Zatem otrzymywane przez Wnioskodawczynię świadczenia, są odszkodowaniem i zadośćuczynieniem, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy, bowiem zostało ono otrzymane na podstawie wyroku sądu i nie znajdują do nich zastosowania wyjątki przewidziane w ww. przepisie. Zatem świadczenia te korzystają ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Z kolei, kwota tytułem renty korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3c ww. ustawy.

W wyniku powyższego stanowisko Wnioskodawczyni w tym zakresie jest prawidłowe.

Natomiast odnosząc się do kwestii opodatkowania odsetek ustawowych od ww. świadczeń, należy wskazać, że instytucję prawną odsetek za zwłokę reguluje art. 481 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego. Przepis ten stanowi, że jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była oznaczona, należą się odsetki ustawowe. Odsetki wypłacone za okres pomiędzy datą zasądzenia i datą wypłaty odszkodowania nie są wliczane do wartości głównego świadczenia.

Zgodnie bowiem z treścią art. 20 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, z późn. zm.) do wartości przedmiotu sporu nie wlicza się odsetek, pożytków i kosztów, żądanych obok roszczenia głównego. Przepis ten ma zastosowanie do odsetek ustawowych, z którymi zasądzono świadczenia główne.

Analizując treść powyższych przepisów należy zauważyć, że nie można utożsamiać odsetek za zwłokę z zadośćuczynieniem czy odszkodowaniem (naprawieniem szkody). Odsetki mają charakter uboczny względem świadczenia głównego – są skutkiem niewykonania zobowiązań.

Z tych względów wyłączenie z opodatkowania należności głównej (odszkodowania czy zadośćuczynienia) nie oznacza, że wolne od podatku są także odsetki od niej naliczone. Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie przewiduje zwolnienia – co do zasady − od podatku odsetek od ww. świadczeń – zwalnia od opodatkowania jedynie należność główną, tj. świadczenia polegające na naprawieniu szkody na rzecz poszkodowanego.

Ustawodawca przewidział w niektórych sytuacjach w odniesieniu do odsetek możliwość zwolnienia od podatku dochodowego. Jednakże takie zwolnienie przysługuje tylko wówczas, gdy przepis ww. ustawy zawiera w tym przedmiocie wyraźne postanowienie. I tak, zgodnie z art. 21 ust. 1 ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego od osób fizycznych są:

• pkt 52 – odsetki i kwoty rekompensat otrzymanych na podstawie przepisów ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o zasadach realizacji przedpłat na samochody osobowe (Dz.U. Nr 156, poz. 776);
  

• pkt 95 – odsetki z tytułu realizacji nieterminowej wypłaty wynagrodzeń i świadczeń z tytułów, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1;
  

• pkt 119 – odsetki od papierów wartościowych emitowanych przez Skarb Państwa oraz obligacji emitowanych przez jednostki samorządu terytorialnego, w części odpowiadającej kwocie odsetek zapłaconych przy nabyciu tych papierów wartościowych od emitenta;
  

• pkt 130 – odsetki lub dyskonto od obligacji emitowanych przez Skarb Państwa i oferowanych na rynkach zagranicznych oraz dochody z odpłatnego zbycia tych obligacji uzyskane przez osoby fizyczne, o których mowa w art. 3 ust. 2a.
  
  
  

Skoro ustawodawca wyraźnie określa, że w tych przypadkach także odsetki od określonych przychodów wolne są od podatku dochodowego, natomiast w stosunku do innych kategorii przychodów zwolnionych od podatku o odsetkach związanych z tymi należnościami nie wspomina, należy uznać że jest to zabieg celowy.

Z uwagi więc na to, że w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych brak jest regulacji, które zwalniałyby od podatku odsetki ustawowe od zadośćuczynienia czy odszkodowania, przyjąć należy, że stanowią przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie ze wskazaną powyżej regułą powszechności opodatkowania wyrażoną w art. 9 ust. 1 cytowanej ustawy.

Nie można też przyjąć, że odsetki są zadośćuczynieniem czy odszkodowaniem sensu stricte i jako takie objęte są zwolnieniem od podatku dochodowego od osób fizycznych przewidzianym dla zadośćuczynienia czy odszkodowania, do którego ma zastosowanie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Okoliczność, że odsetki stanowią najczęściej swoistą rekompensatę wynikającą z czasookresu jaki upłynął pomiędzy zaistnieniem zdarzeń skutkujących wypłatą zadośćuczynienia a skonkretyzowaniem obowiązku naprawienia szkody (krzywdy) w wyroku sądu, nie jest wystarczająca do objęcia zwolnieniem z opodatkowania przedmiotowych odsetek, na podstawie tychże przepisów.

Dodatkowo, wyżej wskazane świadczenie było przedmiotem orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego (NSA), który w wyroku z dnia 24 stycznia 2008 r. sygn. akt II FSK 1629/06 „(...) Odsetki należne w razie uchybienia przez dłużnika terminowi świadczenia pieniężnego (art. 481 § 1 K.c.) należy traktować jako wynagrodzenie za przedłużone i pozbawione podstaw prawnych korzystanie z cudzego kapitału. Inaczej rzecz ujmując, jest to odszkodowanie za pozbawienie wierzyciela możliwości dysponowania kapitałem, a tym samym pozbawienie go spodziewanych z tego tytułu korzyści (np. przez korzystną lokatę) (…). W orzecznictwie Sądu Najwyższego wyjaśniono, że głównym motywem legislacyjnym uregulowania takiego jak w art. 481 § 1 K.c. jest uznanie, że wierzyciel ponosi przez opóźnienie co najmniej szkodę w postaci odsetek, na jakie mógłby ulokować otrzymaną w terminie sumę (wyrok z dnia 24 kwietnia 1997 r.). Odsetki zatem są kompensatą tego, że wierzyciel nie mógł z pieniędzy skorzystać wcześniej. Prowadzi to do konkluzji, że odsetki otrzymane na podstawie wyroku z tytułu opóźnienia dłużnika ze spełnieniem świadczenia pieniężnego (art. 481 § 1 K.c.) stanowią odszkodowanie dotyczące korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono i jako takie nie są wolne od podatku dochodowego (art. 21 ust. 1 pkt 3b lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych)”.

Powyższy pogląd w całej rozciągłości podzielił Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach. który w wyroku z dnia 11 lipca 2013 r. sygn. akt I SA/G1 145/13, który dodał, że „w żadnej jednostce redakcyjnej przepisu art. 21 u.p.d.o.f. nie została zakodowana norma o charakterze szczególnym statuująca zwolnienie podatkowe obejmujące wyżej opisane odsetki za zwłokę. Normy takiej nie ma również w innych regulacjach wchodzących w skład systemu prawą obowiązującego. W przepisie art. 21 u.p.d.o.f. zostały natomiast zawarte zwolnienia podatkowe dotyczące innego rodzaju odsetek. Wynik wnioskowania a contrario wskazuje, że odsetki, które nie zostały wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione z podatku, podlegają opodatkowaniu. Sąd wskazuje, że dokonując interpretacji należy mieć na względzie i tę okoliczność, że zwolnienia podatkowe stanowią odstępstwo od zasady powszechności opodatkowania, co powoduje, że niedopuszczalne byłoby poszerzanie zakresu zwolnień w drodze wykładni; w szczególności wbrew jednoznacznej woli ustawodawcy wyrażonej w przepisie.

Ponadto w wyroku z dnia 25 marca 2015 r. sygn. akt III SA/Wa 2626/14, WSA w Warszawie zauważył, że, cyt. „To, że w świetle prawa cywilnego odsetki te wiążą się i zależą od zasadności roszczenia głównego, nie zmienia zupełnie odrębnego tytułu, z którego wywodzą się odsetki na gruncie podatkowym. Przychód odsetkowy Skarżącego ma swoje źródło nie w odszkodowaniu lub zadośćuczynieniu, lecz w spóźnieniu dłużnika w wypłacie tego odszkodowania i zadośćuczynienia.”

Powyższe potwierdza także wyrok WSA w Warszawie z dnia 9 grudnia 2015 r., sygn. akt III SA/Wa 2675/14.

Odnosząc się do odsetek z tytułu renty wskazać należy, że powołany powyżej przepis art. 21 ust. 1 pkt 95 ww. ustawy stanowi, że wolne od podatku są odsetki z tytułu nieterminowej wypłaty wynagrodzeń i świadczeń z tytułów, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1, tj. stosunku służbowego, stosunku pracy, w tym spółdzielczego stosunku pracy, członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, pracy nakładczej, emerytury lub renty.

Zatem o zastosowaniu tego zwolnienia decyduje spełnienie łącznie dwóch przesłanek:

1. dotyczącej źródła przychodu, do którego kwalifikowane jest ww. świadczenie,
2. dotyczącej nieterminowości jego wypłaty.
   
   

W odniesieniu do pierwszego warunku należy stwierdzić, że przychód z tytułu renty przyznanej na podstawie Kodeksu cywilnego, kwalifikuje się do świadczeń, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Rozpatrując natomiast drugi warunek należy stwierdzić, że z „nieterminową wypłatą świadczenia” w rozumieniu art. 21 ust. 1 pkt 95 ustawy mamy do czynienia wówczas, gdy w terminie wymagalności danego świadczenia, przysługującego na podstawie zawartej umowy, ugody lub prawomocnego orzeczenia, nie zostało ono przez zobowiązanego wypłacone na rzecz poszkodowanego. Odsetki naliczane od tego momentu kwalifikują się jako odsetki z tytułu nieterminowej wypłaty świadczenia.

Odsetki wypłacone dnia 4 marca 2016 r. z tytułu renty przyznane za okres od października 2006 r. do ich zapłaty, zgodnie z wyrokiem z dnia 2 czerwca 2014 r., który uprawomocnił się w dniu 17 lutego 2016 r., nie spełniają drugiego warunku określonego w art. 21 ust. 1 pkt 95 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przepis ten ma bowiem wyłącznie zastosowanie w sytuacji gdy – od momentu ogłoszenia wyroku sądu przyznającego odszkodowanie (rentę) – zobowiązany spóźni się z wypłatą świadczenia na rzecz poszkodowanego. W związku z czym, przepis ten nie ma natomiast zastosowania do odsetek naliczonych za okres poprzedzający datę uprawomocnienia się orzeczenia w tej sprawie. Jak już podkreślono powyżej okoliczność, że odsetki stanowią najczęściej swoistą rekompensatę wynikającą z czasookresu jaki upłynął pomiędzy zaistnieniem zdarzeń skutkujących wypłatą zadośćuczynienia a skonkretyzowaniem obowiązku naprawienia szkody (krzywdy) w wyroku sądu, nie jest wystarczająca do objęcia zwolnieniem z opodatkowania przedmiotowych odsetek, na podstawie tychże przepisów. Zatem tego rodzaju odsetki stanowią przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i podlegają opodatkowaniu na ogólnych zasadach według skali podatkowej.

Z uwagi na powyższe stanowisko Wnioskodawczyni w powyższym zakresie jest nieprawidłowe.

Podsumowując, mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz powołane przepisy prawa należy stwierdzić, że otrzymane przez Wnioskodawczynię kwoty zadośćuczynienia i odszkodowania od szpitala, kwota tytułem renty, korzystają ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Powyższych kwot zwolnionych Wnioskodawczyni nie ma obowiązku wykazywać w zeznaniu podatkowym. Natomiast odsetki od odszkodowania, zadośćuczynienia oraz renty nie podlegają zwolnieniu z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Odsetki te stanowią przychód z innych źródeł, zgodnie z art. 20 ust. 1 ustawy i podlegają opodatkowaniu na ogólnych zasadach według skali podatkowej określonej w art. 27 ust. 1 ustawy. Odsetki winny zostać przez Wnioskodawczynię wykazane oraz opodatkowane w zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy, w którym je otrzymała.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.