2016.07.21 - Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
ILPB2/4511-1-582/16-3/WS
z 21 lipca 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 21 kwietnia 2016 r. (data wpływu 25 kwietnia 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie kosztów uzyskania przychodów – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 25 kwietnia 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie kosztów uzyskania przychodów.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest polskim rezydentem podatkowym, podlegającym opodatkowaniu od całości swoich dochodów w Polsce.

W dniu 27 listopada 2008 r. doszło do podpisania umowy cesji wierzytelności pomiędzy Wnioskodawcą (cesjonariuszem) i Panem X (cedentem). W przedmiotowej umowie Pan X oświadczył, iż przysługuje mu wierzytelność względem Gminy (dłużnika) tytułem odszkodowania za wywłaszczoną działkę gruntu położoną na terenie tej gminy, stanowiącej jego własność (dalej: „Nieruchomość”). Nieruchomość została nabyta przez Pana X na podstawie umowy darowizny z dnia 30 września 1995 r. Na dzień podpisania wyżej wskazanej umowy cesji wierzytelności toczyło się postępowanie przed Starostą o ustalenie wysokości odszkodowania za przejęcie Nieruchomości przez Gminę, wszczęte na wniosek Pana X z dnia 10 października 2007 r. Projekt podziału nieruchomości należącej do Pana X został zatwierdzony decyzją Kierownika Urzędu Rejonowego wydanej w dniu 30 września 1997 r. na wniosek Pana X. W wyniku podziału wydzielono m.in. Nieruchomość z przeznaczeniem pod ulicę.

Jak wynika z treści zawartej umowy cesji wierzytelności (sprzedaży wierzytelności), cedent sprzedał, a cesjonariusz kupił wyżej opisaną wierzytelność i na dzień podpisania umowy cesjonariusz stał się uprawnionym do pobrania odszkodowania w całości w każdej jego ewentualnej wysokości ustalonej w toku prowadzonego postępowania lub jakiegokolwiek innego oraz uprawnionym do domagania się wypłaty odszkodowania od gminy w jego wysokości odpowiedniej do wartości gruntu zajętej i przejętej przez gminę działki, tj. Nieruchomości. Jak wynika z treści umowy, wskutek jej zawarcia cesjonariusz wchodzi w prawa cedenta we wszczętym postępowaniu o wypłatę odszkodowania oraz każdym innym postępowaniu toczącym się w związku ze zgłoszeniem roszczenia dotyczącego przedmiotowego odszkodowania. Wnioskodawca nigdy nie był właścicielem Nieruchomości. Strony ustaliły dodatkowo określoną cenę sprzedaży omawianej wierzytelności, która została zapłacona przez Wnioskodawcę. Z tytułu zawarcia umowy cesji omawianej wierzytelności Wnioskodawca opłacił podatek od czynności cywilnoprawnych.

W dniu 30 września 2009 r. Starosta na podstawie art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm. dalej: KPA) oraz art. 98 ust. 3, art. 128 ust. 1, art. 129 ust. 5 pkt 1, art. 130, art. 132 ust. la, 2 i 3, art. 134 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 ze zm.: dalej: ,,ustawa o gospodarce nieruchomościami”) wydał decyzję, w której ustalił na rzecz Wnioskodawcy odszkodowanie w pewnej kwocie, stanowiącej należność za nieruchomość wydzieloną pod drogi, przejętą na rzecz Gminy. Wskazana w zdaniu poprzednim decyzja jest ostateczna i prawomocna. Jako podmiot tej decyzji wskazany został Wnioskodawca.

Gmina kwestionowała skuteczność dokonanej cesji wierzytelności na rzecz Wnioskodawcy i tym samym jego prawo do otrzymania odszkodowania za wywłaszczoną Nieruchomość. W związku z postępowaniem prowadzonym w powyższej sprawie Wnioskodawca poniósł określone wydatki na nabycie usług obsługi prawnej (reprezentacja w sporze z Gminą).

Ostatecznie Wnioskodawca otrzymał od Gminy kwotę na podstawie wyżej wskazanej decyzji w roku 2015 na swój rachunek bankowy.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy wydatki poniesione na nabycie wierzytelności dotyczącej odszkodowania za wywłaszczenie Nieruchomości w sposób wskazany w opisie stanu faktycznego, kwota zapłaconego podatku od czynności cywilnoprawnych w związku z zawarciem umowy cesji wierzytelności oraz wydatki poniesione w związku z nabyciem usług obsługi prawnej mogą zostać uznane za koszt uzyskania przychodu Wnioskodawcy w podatku dochodowym od osób fizycznych w odniesieniu do uzyskanego przez Wnioskodawcę przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych w postaci otrzymanej kwoty odszkodowania?

Zdaniem Wnioskodawcy, zarówno wydatek poniesiony na nabycie wierzytelności będącej przedmiotem umowy cesji wierzytelności zawartej pomiędzy Wnioskodawcą a cedentem w zakresie odszkodowania za wywłaszczenie Nieruchomości, kwota zapłaconego podatku od czynności cywilnoprawnych w związku z zawarciem umowy cesji wierzytelności, jak i wydatek związany z obsługą prawną w postępowaniu dotyczącym skuteczności dokonanej cesji wierzytelności mogą stanowić koszty uzyskania przychodu Wnioskodawcy zgodnie z art. 22 ust. 1 updof w odniesieniu do uzyskanego przez Wnioskodawcę przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych w postaci otrzymanej kwoty odszkodowania.

Uzasadnienie

Zgodnie z art. 98 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami, działki gruntu wydzielone pod drogi publiczne: gminne, powiatowe, wojewódzkie, krajowe – z nieruchomości, której podział został dokonany na wniosek właściciela, przechodzą, z mocy prawa, odpowiednio na własność gminy, powiatu, województwa lub Skarbu Państwa z dniem, w którym decyzja zatwierdzająca podział stała się ostateczna albo orzeczenie o podziale prawomocne. Przepis ten stosuje się także do nieruchomości, której podział został dokonany na wniosek użytkownika wieczystego, z tym że prawo użytkowania wieczystego działek gruntu wydzielonych pod drogi publiczne wygasa z dniem, w którym decyzja zatwierdzająca podział stała się ostateczna albo orzeczenie o podziale prawomocne. Przepis stosuje się odpowiednio przy wydzielaniu działek gruntu pod poszerzenie istniejących dróg publicznych. Ponadto, w myśl art. 98 ust. 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami, za działki gruntu, o których mowa w ust. 1, przysługuje odszkodowanie w wysokości uzgodnionej między właścicielem lub użytkownikiem wieczystym a właściwym organem. Przepis art. 131 stosuje się odpowiednio. Jeżeli do takiego uzgodnienia nie dojdzie, na wniosek właściciela lub użytkownika wieczystego odszkodowanie ustala się i wypłaca według zasad i trybu obowiązujących przy wywłaszczaniu nieruchomości.

Zgodnie z art. 128 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami, wywłaszczenie własności nieruchomości, użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego następuje za odszkodowaniem na rzecz osoby wywłaszczonej odpowiadającym wartości tych praw. Starosta, wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej, wydaje odrębną decyzję o odszkodowaniu w przypadkach, o których mowa w art. 98 ust. 3, art. 106 ust. 1 art. 124-126 (art. 129 ust. 5 pkt 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami).

Jak wynika z art. 30 § 4 KPA, w sprawach dotyczących praw zbywalnych lub dziedzicznych w razie zbycia prawa lub śmierci strony w toku postępowania na miejsce dotychczasowej strony wstępują jej następcy prawni. Jednocześnie Wojewódzki Sąd Administracyjny w wyroku z 19 lutego 2008 r. (sygn. akt II SA/Po 1/08; orzeczenie prawomocne) potwierdził, iż dopuszczalna jest cesja wierzytelności o ustalenie i wypłatę odszkodowania z tytułu utraty gruntu przeznaczonego pod drogę publiczną – „wierzytelność dotycząca ustalenia i wypłaty odszkodowania z tytułu utraty gruntu zajętego pod drogę podlega cesji”. Nadto, jak stwierdził Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z 17 kwietnia 2007 r. (sygn. akt I SA/Wa 1881/06; orzeczenie prawomocne), „nie można również podzielić stanowiska Wojewody (…) że umowne przeniesienie roszczeń pomiędzy osobami fizycznymi w toku postępowania administracyjnego samo przez się jest okolicznością powodującą wystąpienie w sprawie »zagadnienia wstępnego«, o którym mowa w art. 97 § 1 pkt 4 KPA. W takiej sytuacji ma bowiem zastosowanie art. 30 § 4 KPA, na podstawie którego przeniesienie praw zbywalnych, do których należy zaliczyć prawo do odszkodowania za nieruchomości przejęte pod drogę publiczną, powoduje, że nabywca wstępuje do postępowania administracyjnego w miejsce zbywcy z mocy prawa, bez potrzeby wydania w tej kwestii odrębnego aktu. Od daty przekazania praw na nabywcę przeszło więc uprawnienie do odszkodowania, a także przymiot strony toczącego się w sprawie postępowania administracyjnego. Utrata przymiotu strony w postępowaniu administracyjnym przez zbywcę oznacza, iż nie może on żądać od organów administracji podejmowania jakichkolwiek czynności procesowych w kontynuowanym z udziałem następcy prawnego postępowaniu”.

Ponieważ warunkiem skutecznej cesji wierzytelności jest istnienie tego prawa, przelew wierzytelności przyszłej pełny skutek wywiera dopiero z chwilą powstania wierzytelności. W dacie przelewu cedent przenosi na cesjonariusza jedynie ekspektatywę przyszłego prawa. Pełny skutek umowy cesji wierzytelności przyszłej należy łączyć z powstaniem wierzytelności określonej w umowie cesji. Tak więc z chwilą powstania wierzytelności względem Gminy z tytułu odszkodowania za przejęcie Nieruchomości pod drogi publiczne, na Wnioskodawcę zostało przeniesione prawo do tej wierzytelności. Jednocześnie, na podstawie art. 30 § 4 KPA, w związku z przeniesieniem prawa do wierzytelności z tytułu wspomnianego odszkodowania, Wnioskodawca wstąpił we wszystkie prawa Pana X w związku z cesją omawianej wierzytelności, a w związku z tym uzyskał także status strony postępowania administracyjnego toczącego się w sprawie o ustalenie odszkodowania z tytułu przejęcia Nieruchomości przez Gminę, na podstawie przepisów ustawy o gospodarce nieruchomościami. Tak więc Wnioskodawca stał się jedynym podmiotem uprawnionym do otrzymania odszkodowania z tytułu przejęcia Nieruchomości przez Gminę, mimo iż nigdy nie był właścicielem Nieruchomości.

W myśl art. 9 ust. 1 updof opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Ponadto, w myśl art. 11 ust. 1 updof, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 20 ust. 3 i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Przepisy updof uzależniają zasady opodatkowania określonych przychodów (dochodów) podatnika od kwalifikacji przychodów do odpowiedniego źródła przychodów. Katalog źródeł przychodów stanowi natomiast art. 10 ust. 1 updof. Przepis ten wśród źródeł przychodów wymienia przykładowo pozarolniczą działalność gospodarczą (art. 10 ust. 1 pkt 3 updof), odpłatne zbycie praw majątkowych (art. 10 ust. 1 pkt 7), a także inne źródła (art. 10 ust. 1 pkt 9 updof). Zdaniem Wnioskodawcy, w sprawie będącej przedmiotem niniejszego wniosku zasadne jest rozważenie wymienionych powyżej źródeł przychodów, do których mogłoby zostać zaliczone otrzymane przez Wnioskodawcę odszkodowanie, czyli: pozarolnicza działalność gospodarcza, odpłatne zbycie praw majątkowych oraz inne źródła.

W ocenie Wnioskodawcy otrzymane odszkodowanie nie może stanowić przychodu pozarolniczej działalności gospodarczej. W pierwszej kolejności należy zwrócić uwagę na fakt, iż Nieruchomość nigdy nie była własnością Wnioskodawcy. Nieruchomość ta nie była także wykorzystywana przez Wnioskodawcę do prowadzenia działalności gospodarczej na podstawie jakiegokolwiek tytułu prawnego. Wnioskodawca otrzymał odszkodowanie nie będąc właścicielem Nieruchomości, ponieważ Pan X scedował na Wnioskodawcę prawo do otrzymania tegoż odszkodowania na mocy zawartej umowy cesji, a Wnioskodawca w związku z tym wstąpił w prawa i obowiązki strony postępowania wywłaszczeniowego, co zostało wskazane powyżej. Wnioskodawca nigdy nie prowadził i obecnie także nie prowadzi działalności gospodarczej w zakresie obrotu wierzytelnościami, w szczególności w zakresie procesów wywłaszczeniowych. Tak więc brak jest podstaw do stwierdzenia istnienia jakiegokolwiek związku Nieruchomości lub nabytej przez Wnioskodawcę wierzytelności dotyczącej odszkodowania za wywłaszczenie Nieruchomości z działalnością gospodarczą, jaką miałby prowadzić Wnioskodawca.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 7 updof do źródeł przychodów zalicza się także kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c. Katalog przychodów z kapitałów pieniężnych zawarty w art. 17 updof ma, co do zasady, charakter otwarty, biorąc pod uwagę chociażby uregulowanie art. 24 ust. 5 updof, który wskazuje na dodatkowe (poza katalogiem art. 17 updof) kategorie przychodów z kapitałów pieniężnych. Do przychodów z kapitałów pieniężnych zalicza się przykładowo: odsetki, dywidendy, przychody z tytułu udziału w funduszach kapitałowych, czy inne przychody z udziału w zyskach osób prawnych.

Natomiast, zgodnie z art. 18 updof, za przychód z praw majątkowych uważa się w szczególności przychody z praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, praw do projektów wynalazczych, praw do topografii układów scalonych, znaków towarowych wzorów zdobniczych, w tym również z odpłatnego zbycia tych praw.

W ocenie Wnioskodawcy, mając na uwadze przytoczone przepisy, nie sposób stwierdzić, iż otrzymana przez Wnioskodawcę kwota stanowi przychód z kapitałów pieniężnych, czy przychód z praw majątkowych, tym bardziej przychód z tytułu odpłatnego zbycia tych praw – w omawianym przypadku ewentualny przychód powstały po stronie Wnioskodawcy nie jest wynikiem odpłatnego zbycia jakichkolwiek praw. Zatem otrzymana przez Wnioskodawcę kwota nie stanowi przychodu z kapitałów pieniężnych czy praw majątkowych ani odpłatnego zbycia tych praw.

Zdaniem Wnioskodawcy otrzymana przez niego kwota odszkodowania stanowi przychód z innych źródeł. Wnioskodawca ma jednocześnie świadomość, iż w procesie kwalifikacji określonego przychodu do właściwego źródła należy w pierwszej kolejności dokonać szczegółowej analizy źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 updof i podjąć próbę przyporządkowania przychodu do jednego ze źródeł wyszczególnionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8a updof. Dopiero w przypadku, gdy niemożliwe jest przyporządkowanie przychodu do jakiegokolwiek z tytułów wspomnianych powyżej – określony przychód uznaje się za pochodzący z innych źródeł. W sytuacji wskazanej w opisie stanu faktycznego brak jest możliwości uznania otrzymanej kwoty odszkodowania za przychód ze źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1-8a updof, co zostało wykazane powyżej. Poza wszelką wątpliwością pozostaje fakt, iż otrzymana kwota odszkodowania nie będzie stanowić dla Wnioskodawcy przychodu ze stosunku pracy, z tytułu emerytury czy renty, z działalności wykonywanej osobiście, najmu, odpłatnego zbycia, czy działów specjalnych produkcji rolnej. Pozostałe źródła przychodów również zostały przez Wnioskodawcę wykluczone.

Pogląd, zgodnie z którym otrzymane odszkodowanie z tytułu wywłaszczenia nieruchomości na podstawie przepisów ustawy o gospodarce nieruchomościami stanowi przychód z innych źródeł wyraził przykładowo Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej z 2 marca 2012 r. (sygn. ITPB1/415-1186b/11/WM), w której stwierdził, że „z treści wniosku wynika, iż omawiane odszkodowanie zostało wypłacone w drodze decyzji Wojewody na podstawie m.in. art. 132 ust. 1 i 1a oraz art. 134 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz. U. z 2010 r. Nr 102. poz. 651 ze zm.). (…) skoro przychód z tytułu odszkodowania za przejęcie prawa własności przedmiotowej działki na rzecz Skarbu Państwa, nie stanowi przychodu z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i skoro nie można tego przychodu zakwalifikować do innych źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8, należy uznać, że jest to przychód z innych źródeł, o których mowa w treści art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych”.

Ponadto Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z 10 grudnia 2013 r. (sygn. IPTPB2/415-594/13-2/KKu) za prawidłowe uznał stanowisko podatnika, że „co do zasady odszkodowania otrzymane z tytułu uszczerbku w majątku podatnika stanowią przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W zależności od tego czy powstała szkoda dotyczyła składnika majątku związanego z prowadzoną przez niego pozarolniczą działalnością gospodarczą, czy też nie miała związku z tą działalnością, uzyskany przychód stanowi przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej lub przychód z innych źródeł”.

Podsumowując, ze względu na wykluczenie możliwości kwalifikacji otrzymanej przez Wnioskodawcę kwoty jako przychód ze źródeł wskazanych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8a updof, przychód ten winien być kwalifikowany do innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 updof.

Powyższe stanowisko zostało również potwierdzone interpretacją indywidualną wydaną w dniu 26 lutego 2016 r. przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu, sygn. ILPB2/4511-1-1188/15-2/WM.

Przepisy updof nie wskazują żadnych szczególnych regulacji w zakresie sposobu opodatkowania dochodów (przychodów) kwalifikowanych do innych źródeł. W związku z tym należy przyjąć, że opodatkowanie takich dochodów następuje na zasadach ogólnych. Do osiągniętego przychodu Wnioskodawca ma zatem prawo zastosowania określonych kosztów uzyskania przychodów. Stosownie do art. 22 ust. 1 updof kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej ocenie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach należy natomiast zbadać istnienie związku pomiędzy poniesionym kosztem a powstaniem przychodu lub zabezpieczeniem źródła uzyskiwania przychodów. Kosztem uzyskania przychodów będą przy tym zarówno wydatki, których poniesienie bezpośrednio przekłada się na uzyskanie konkretnych przychodów, jak i te, których nie można w taki sposób przypisać do określonych przychodów, ale są racjonalnie uzasadnione, jako prowadzące do ich osiągnięcia.

A zatem warunkiem uznania wydatku poniesionego przez podatnika za koszt uzyskania przychodów jest łączne spełnienie następujących przesłanek:

nie znajduje się na liście wydatków wyłączonych z kosztów uzyskania przychodów, wymienionych w art. 23 ust. 1 updof,
pozostaje w związku przyczynowym z przychodem lub ze źródłem przychodu i jest poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu,
wydatek jest definitywny,
został poniesiony przez podatnika,
jest właściwie udokumentowany.

Zgodnie z pierwszą z wymienionych powyżej cech, aby dany wydatek mógł stanowić koszt uzyskania przychodów, nie może on znajdować się w katalogu wydatków niestanowiących kosztów podatkowych, określonym w art. 23 ust. 1 updof. Wydatek, który może stanowić koszt uzyskania przychodów, musi zostać poniesiony w celu osiągnięcia przychodu, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodu. Nie oznacza to jednak, że kosztem podatkowym może być jedynie wydatek, który bezpośrednio przyczynił się do powstania konkretnego przychodu. Istotą jest możliwość wskazania, że poniesienie danego wydatku mogło potencjalnie spowodować powstanie przychodu podatnika lub w jakikolwiek sposób pozwoliło na zabezpieczenie lub zachowanie źródła tego przychodu. Ponadto, do celów dowodowych, wydatek stanowiący koszt uzyskania przychodu winien zostać właściwie udokumentowany. W sprawie będącej przedmiotem niniejszego wniosku nie ulega również wątpliwości, że wydatek poniesiony na nabycie wierzytelności ma charakter definitywny – nie zostanie on bowiem w jakikolwiek sposób zwrócony Wnioskodawcy. Wydatek ten został również poniesiony przez samego Wnioskodawcę, gdyż zapłata umówionej kwoty określonej w umowie cesji wierzytelności została zapłacona ze środków własnych Wnioskodawcy i nie obciążała ekonomicznie żadnego innego podmiotu.

Na podstawie powyższego należy zauważyć, że Wnioskodawca, zgodnie z przedstawionym we wniosku stanie faktycznym i postanowieniami umowy cesji wierzytelności, nabył wierzytelność będącą przedmiotem tej umowy, uprawniającą go otrzymania odszkodowania w całości, w każdej jego ewentualnej wysokości ustalonej w toku opisanego w stanie faktycznych postępowania lub jakiegokolwiek innego oraz uprawnionym do domagania się wypłaty odszkodowania od Gminy w jego wysokości odpowiedniej do wartości gruntu zajętej i przejętej przez tę gminę działki. Skuteczność dokonania cesji nie została zakwestionowana jakimkolwiek wyrokiem sądowym, także decyzja uprawniająca do otrzymania odszkodowania za wywłaszczenie Nieruchomości została wydana na rzecz Wnioskodawcy. Niewątpliwie zatem nabycie wierzytelności przyczyniło się w sposób bezpośredni do osiągnięcia przychodu w postaci kwoty odszkodowania za wywłaszczenie Nieruchomości.

W związku z powyższym Wnioskodawca poniósł wydatek na nabycie omawianej wierzytelności w postaci ceny ustalonej pomiędzy stronami umowy cesji wierzytelności. Stosownie do art. 510 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93, ze zmianami; dalej: „KC”) umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia wierzytelności przenosi wierzytelność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej lub strony inaczej postanowiły. W wyniku przeniesienia wierzytelności (cesji wierzytelności), wygasa u dotychczasowego wierzyciela stosunek zobowiązaniowy z dłużnikiem. Jednocześnie powstają nowe stosunki zobowiązaniowe w rozumieniu cywilnoprawnym pomiędzy nabywcą wierzytelności a dłużnikiem oraz pomiędzy zbywcą a nabywcą wierzytelności, jeżeli przeniesienie wierzytelności jest odpłatne. W związku z tym, na skutek przeniesienia wierzytelności na cesjonariusza, stał się on uprawniony do uzyskania przychodu w postaci kwoty odszkodowania z tytułu wskazanego w opisie stanu faktycznego, co było faktycznym celem Wnioskodawcy. Zdaniem Wnioskodawcy nie ulega zatem wątpliwości, że wydatek ten został poniesiony w celu uzyskania przychodu, a także spełnia pozostałe przesłanki warunkujące uznanie wydatku za koszt uzyskania przychodu. W związku z tym Wnioskodawca ma prawo do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kwoty odpowiadającej cenie zapłaconej za nabytą wierzytelność dotyczącą odszkodowania za wywłaszczoną nieruchomość.

Zdaniem Wnioskodawcy także wydatek związany z nabyciem wierzytelności w postaci opłaconego podatku od czynności cywilnoprawnych w związku z zawarciem umowy cesji wierzytelności może zostać przez Wnioskodawcę zaliczony do kosztów uzyskania przychodu w związku z otrzymaniem przez Wnioskodawcę odszkodowania z tytułu wywłaszczenia Nieruchomości. Poniesienie tego wydatku było ściśle związane z uzyskaniem praw do wierzytelności w wyniku cesji. Wydatek ten został więc poniesiony w celu osiągnięcia przychodu w postaci kwoty otrzymanego odszkodowania.

W związku z zawarciem opisanej wcześniej umowy cesji wierzytelności Wnioskodawca poniósł wydatki na obsługę prawną, w zakresie reprezentacji w sporze z Gminą o wypłatę odszkodowania. Możliwość (lub jej brak) zaliczenia kwot nabytych usług prawnych w ciężar kosztów podatkowych zależy od tego, czy wydatki z tego tytułu zostały poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. Zdaniem Wnioskodawcy działania i czynności podejmowane w ramach obsługi prawnej przyczyniły się do wyegzekwowania należnej Wnioskodawcy kwoty odszkodowania, a więc zachowania źródła przychodu w postaci odszkodowania. Gmina wywołała bowiem spór w zakresie skuteczności dokonanej cesji. W omawianym postępowaniu Wnioskodawca poniósł wydatki związane z obsługą prawną. Dodatkowo omawiane wydatki były niezbędne w związku z toczącym się postępowaniem i pozwoliły uchronić Wnioskodawcę przed ewentualną utratą źródła przychodu, jakim było należne Wnioskodawcy odszkodowanie. Koszty poniesione przez Wnioskodawcę należy oceniać pod kątem ich celowości, a więc dążenia do uzyskania przychodu, a nie niezbędności rezultatu, w postaci konieczności osiągnięcia konkretnego przychodu. Ponadto należy zaznaczyć, że nieskorzystanie z usług prawnych zwiększyłoby ryzyko związane z nieotrzymaniem należnego odszkodowania wynikającego z nabytej wierzytelności. Profesjonalna obsługa prawna przyczyniła się zatem do zabezpieczenia źródła przychodu. Zdaniem Wnioskodawcy wydatek poniesiony na obsługę prawną w postępowaniu dotyczącym skuteczności dokonanej cesji wierzytelności może zostać przez Wnioskodawcę zaliczony do kosztów uzyskania przychodów w podatku dochodowym od osób fizycznych.

Podsumowując, zdaniem Wnioskodawcy, zarówno wydatek poniesiony na nabycie wierzytelności będącej przedmiotem umowy cesji wierzytelności zawartej pomiędzy Wnioskodawcą a cedentem w zakresie odszkodowania za wywłaszczenie Nieruchomości, kwota zapłaconego podatku od czynności cywilnoprawnych w związku z zawarciem umowy cesji wierzytelności, jak i wydatek związany z obsługą prawną w postępowaniu dotyczącym skuteczności dokonanej cesji wierzytelności mogą stanowić koszty uzyskania przychodu Wnioskodawcy zgodnie z art. 22 ust. 1 updof.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Końcowo Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu informuje, że powołane we wniosku interpretacje wydane zostały w indywidualnych sprawach i nie mają zastosowania w przedmiotowej sprawie. Ponadto należy również podkreślić, że powołane w treści wniosku orzeczenia sądów administracyjnych nie mogą wpłynąć na ocenę prawidłowości przedmiotowej kwestii. Nie negując tych orzeczeń, jako cennego źródła w zakresie wskazywania kierunków wykładni norm prawa podatkowego, należy stwierdzić, że zdaniem organu podatkowego tezy badanych rozstrzygnięć nie mają zastosowania w przedmiotowym postępowaniu. Wskazane rozstrzygnięcia zapadły bowiem w innych sprawach i nie mają mocy wiążącej w omawianym przypadku.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin