Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB4.4014.164.2017.2.PM
z 7 września 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1, art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2017 r., poz. 201, ze zm.) – Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Zainteresowanych przedstawione we wniosku wspólnym z 5 czerwca 2017 r. (data wpływu – 12 czerwca 2017 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych przelewu wierzytelności – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 12 czerwca 2017 r. wpłynął do Organu ww. wniosek wspólny o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych przelewu wierzytelności.

We wniosku złożonym przez:

-Zainteresowanego będącego stroną postępowania:

Polska Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością;

-Zainteresowanego niebędącego stroną postępowania:

S.A. z siedzibą w Luksemburgu

przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Zainteresowany będący stroną postępowania (dalej: Zainteresowany 1) jest podmiotem mającym siedzibę w Polsce, należącym do grupy I., specjalizującej się w finansowaniu przedsiębiorstw w zakresie leasingu maszyn i urządzeń. Zainteresowany 1 prowadzi działalność w zakresie finansowania przedsiębiorstw poprzez zawieranie (jako leasingodawca) umów leasingu finansowego i operacyjnego oraz umów najmu i umów pożyczek. Zainteresowany 1 jest czynnym, zarejestrowanym w Polsce, podatnikiem podatku od towarów i usług.

W celu pozyskania finansowania prowadzonej działalności leasingowej Zainteresowany 1 zamierza przeprowadzić transakcję sekurytyzacyjną (dalej: „sekurytyzacja”) poprzez przystąpienie do obecnie istniejącego programu sekurytyzacji prowadzonego przez B. (dalej: „Bank”). Omawiana sekurytyzacja będzie więc częścią transakcji sekurytyzacyjnej, w której obecnie uczestniczy I.L., i do której przystąpi Zainteresowany 1 jako dodatkowy sprzedający.

W ramach planowanej sekurytyzacji Zainteresowany 1 zamierza zawrzeć z C. – spółką celową z siedzibą w Luksemburgu (dalej: Zainteresowany 2), umowę nabycia wierzytelności z umów leasingu oraz najmu (dalej: „umowa”). Zainteresowany 2 jest podmiotem celowym, wykorzystywanym w transakcjach sekurytyzacyjnych aranżowanych przez Bank (nabywa również wierzytelności od I.L.), którego celem będzie w szczególności przeprowadzenie transakcji sekurytyzacji nakierowanej na zapewnienie finansowania Zainteresowanemu 1. Zainteresowany 2 jest spółką akcyjną będącą podmiotem wyspecjalizowanym w transakcjach sekurytyzacyjnych i podlegającym szczególnej regulacji luksemburskiej ustawy o sekurytyzacji (Luxembourg Securitisation Law). Zainteresowany 1 nie jest powiązany kapitałowo z Zainteresowanym 2.

Zgodnie z umową Zainteresowany 2 będzie nabywać od Zainteresowanego 1, bez regresu, pakiety wierzytelności wynikających z zawartych przez Zainteresowanego 1 umów leasingu operacyjnego i finansowego jak również z umów najmu (dalej łącznie: „umowy finansowania”). Wierzytelności będą wynikały z opłat ponoszonych przez korzystających w podstawowym okresie umów finansowania (dalej: „wierzytelności”). Wierzytelności, wyodrębnione w oparciu o kryteria wskazane w umowie (tzw. Eligibility Criteria), będą przenoszone na Zainteresowanego 2 na podstawie umowy przelewu zdefiniowanej w art. 509 Kodeksu cywilnego. Pomimo cesji wierzytelności umowy finansowania nie wygasną pomiędzy ich dotychczasowymi stronami (tj. ich stronami pozostaną Zainteresowany 1 jako finansujący oraz klienci Zainteresowanego 1 jako korzystający) i tym samym Zainteresowany 1 będzie w dalszym ciągu świadczyć klientom usługi leasingu oraz najmu.

Wierzytelności będą na dzień zawierania umowy, wierzytelnościami niewymagalnymi. Nie będą stanowiły tzw. „złych długów”, co więcej, na dzień zawierania umowy, nie będą istniały przesłanki do uznania tych wierzytelności za zagrożone nieściągalnością. W wyniku umowy, na Zainteresowanego 2 nie zostanie przeniesiona definitywnie własność przedmiotów umów finansowania. Aczkolwiek w celu zabezpieczenia Zainteresowanego 2 przed ryzykiem upadłości Zainteresowanego 1 zostanie ustanowione zabezpieczenie w postaci przewłaszczenia na zabezpieczenie przedmiotów umów finansowania. Celem takiego zabezpieczenia nie będzie jednakże definitywne przeniesienie własności przedmiotów umów finansowania, w tym leasingu na Zainteresowanego 2, lecz jedynie przewłaszczenie tych przedmiotów na zabezpieczenie.

Sekurytyzacja będzie miała charakter finansowania rewolwingowego (odnawialnego). Oznacza to, że na podstawie umowy, w okresie jej trwania, Zainteresowany 1 będzie miał prawo, w określonych w umowie datach i na określonych w umowie warunkach, składać oferty sprzedaży pakietów wierzytelności. Jednocześnie Zainteresowany 2 będzie zobowiązany do ich nabycia po spełnieniu określonych warunków. Tym samym w ramach sekurytyzacji Zainteresowany 2 będzie zapewniał finansowanie umów finansowania istniejących na dzień zawarcia umowy, jak również umów finansowania, które zostaną zawarte w trakcie trwania umowy.

Środki niezbędne do zapłaty Zainteresowanemu 1 wynagrodzenia za nabyte wierzytelności (czyli kwota finansowania udzielonego Zainteresowanemu 1) zostaną pozyskane przez Zainteresowanego 2 poprzez emisję dłużnych papierów wartościowych zabezpieczonych na nabytych przez Zainteresowanego 2 wierzytelnościach oraz rzeczach będących przedmiotem umów finansowania. Emisja zostanie przeprowadzona przez C. S.A. i/lub C. LLC – spółki celowe wykorzystywane do pozyskiwania środków na finansowanie transakcji sekurytyzacyjnych poprzez emisję zabezpieczonych papierów dłużnych (tzw. Asset-Backed Commercial Papers). Środki z emisji zostaną przekazane Zainteresowanemu 2 celem zapłaty ceny za nabywane w ramach sekurytyzacji pakiety wierzytelności. Ponadto, część kwoty finansowania może zostać pozyskana z linii kredytowej udzielonej przez Bank.

W zamian za nabywane wierzytelności Zainteresowany 2 będzie płacił Zainteresowanemu 1 określoną w umowie cenę w wysokości ustalonej jako wartość nominalna wierzytelności pomniejszona o ustalone w umowie dyskonto (obliczone w oparciu o przyjęte przez strony wskaźniki oraz na podstawie ustalonego przez nie wzoru). Płatność za nabywane wierzytelności będzie następować w momencie zakupu konkretnych pakietów wierzytelności.

Zainteresowany 1 będzie natomiast zobowiązany do zapłaty wynagrodzenia na rzecz Zainteresowanego 2 w zamian za świadczoną usługę w ramach sekurytyzacji. Wynagrodzenie płacone przez Zainteresowanego 1 na rzecz Zainteresowanego 2 będzie ustalone w takiej wysokości aby zapewnić Zainteresowanemu 2 odpowiednie środki na pokrycie kosztów pozyskania i obsługi zadłużenia z tytułu emisji papierów dłużnych czy linii kredytowej z Bankiem (takie jak odsetki i w przypadku papierów dłużnych, prowizję od emisji) oraz pokrycie innych kosztów związanych z działalnością Zainteresowanego 2 (koszty administrowania programem sekurytyzacji, wsparcia IT czy serwisowania). Założeniem sekurytyzacji jest bowiem aby wynagrodzenie płacone na rzecz Zainteresowanego 2 przez Zainteresowanego 1 pokryło wszelkie koszty sekurytyzacji.

Z kolei dyskonto przy sprzedaży wierzytelności oraz tzw. rezerwy pieniężne mają służyć zabezpieczeniu Zainteresowanego 2 przed ryzykami wynikającymi z sekurytyzacji (takimi jak np. ryzyko niewypłacalności leasingobiorców, czy też ryzyko braku środków na pokrycie kosztów transakcji). Część wynagrodzenia (zarówno dyskonta i rezerwy) niewykorzystana na pokrycie kosztów działalności Zainteresowanego 2 wynikających ze zmaterializowania się powyższych ryzyk zostanie zwrócona Zainteresowanemu 1. Z ekonomicznego punktu widzenia, powyższe mechanizmy mają na celu, aby Zainteresowany 2 jako spółka celowa był zabezpieczony przed powyższymi ryzykami, a ich finansowe koszty zostały również poniesione efektywnie przez Zainteresowanego 1.

W czasie trwania programu sekurytyzacji Zainteresowany 2 otrzymywać będzie należności wpływające od klientów Zainteresowanego 1 z tytułu wierzytelności nabytych w ramach sekurytyzacji (włączając w to dyskonto) oraz wynagrodzenie od Zainteresowanego 1. Jednocześnie, Zainteresowany 2 zobowiązany będzie do wypłaty określonych świadczeń (odsetek lub podobnych), na rzecz podmiotów finansujących i świadczących usługi.

Należy również zaznaczyć, iż podmiotem, który zajmował się będzie obsługą nabytych w ramach sekurytyzacji przez Zainteresowanego 2 wierzytelności (tzw. serwiserem), pozostanie Zainteresowany 1 (jako zbywca sekurytyzowanych wierzytelności). Zainteresowany 1, pozostając stroną umów finansowania, na podstawie umowy (klauzul dotyczących tzw. serwisowania) będzie zajmował się administrowaniem wierzytelnościami, tj. w szczególności przyjmowaniem płatności od klientów (leasingobiorców będących dłużnikami Zainteresowanego 2), przekazywaniem tych płatności na rzecz Zainteresowanego 2, identyfikowaniem uzyskiwanych płatności, wzywaniem do zapłaty w przypadku opóźnienia, egzekwowaniem spłat na drodze postępowań sądowych, czy prowadzeniem rejestrów wierzytelności. Zainteresowany 1 będzie otrzymywał odrębne wynagrodzenie za powyższe czynności.

W ramach transakcji sekurytyzacji dojdzie również do ustanowienia tzw. serwisera zastępczego (Back-up servicer), którego rolą będzie natychmiastowe zastąpienie Zainteresowanego 1 w roli serwisera w sytuacji, gdy Zainteresowany 1 nie mógłby pełnić swojej funkcji w tym zakresie, w szczególności na skutek ewentualnej upadłości. Celem powołania takiego podmiotu do świadczenia usług administracyjnych w odniesieniu do wierzytelności, jest zapewnienie ciągłości w ściąganiu wierzytelności od leasingobiorców. Jest to istotny element ze względu na fakt, iż kwoty uzyskane z wierzytelności mają służyć do obsługi finansowania uzyskanego przez Zainteresowanego 2 poprzez emisję papierów dłużnych lub z kredytu od Banku.

Podsumowując, usługę świadczoną przez Zainteresowanego 2 w ramach sekurytyzacji na rzecz Zainteresowanego 1 można zdefiniować jako nowoczesną technikę finansowania, w ramach której, w zamian za wynagrodzenie zapewniające finansowanie działalności Zainteresowanego 1, określone pakiety wierzytelności spółki z tytułu umów finansowania wraz z generowanymi przez nie przyszłymi strumieniami płatności zostają wyodrębnione z przedsiębiorstwa Zainteresowanego 1 i przeniesione na Zainteresowanego 2. Zainteresowany 2 z kolei pozyskuje finansowanie zewnętrzne poprzez emisję (za pośrednictwem C. S.A. i/lub C. LCC) atrakcyjnie oprocentowanych (ze względu na ograniczenie ryzyka związanego z finansowaniem wyłącznie do puli aktywów przeniesionych na Zainteresowanego 2) instrumentów dłużnych oraz na podstawie umowy linii kredytowej z Bankiem. Opisana transakcja sekurytyzacji jest skomplikowaną operacją finansową, zawierającą wiele istotnych elementów, które są nieodzowne do jej przeprowadzenia. Transakcja nie polega wyłącznie na samej cesji wierzytelności do Zainteresowanego 2. Równie istotne jest uzyskanie finansowania przez Zainteresowanego 2 poprzez emisję papierów dłużnych, zagwarantowanie skutecznej obsługi i administrowania sekurytyzowanych wierzytelności i w konsekwencji realizację zobowiązań finansowych Zainteresowanego 2 wobec podmiotów finansujących. Celem sekurytyzacji nie jest pozbycie się przez Zainteresowanego 1 wierzytelności, poprzez ich sprzedaż do Zainteresowanego 2, celem windykacji, lecz wdrożenie szczególnego instrumentu finansowego, pozwalającego Zainteresowanemu 1 na uzyskiwanie środków finansowych przed datą wymagalności wierzytelności.

W związku z powyższym opisem zadano m.in. następujące pytanie:

Czy opisane w powyższym stanie faktycznym przelewy wierzytelności nie będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych? (Pytanie oznaczone we wniosku nr 3).

Zdaniem Zainteresowanych, opisane w powyższym stanie faktycznym przelewy wierzytelności nie będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych podatkowi temu podlegają m.in. umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych. Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych).

Niemniej jednak, jak wynika z art. 1 ust. 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, czynności cywilnoprawne podlegają podatkowi jedynie wtedy, gdy ich przedmiotem są:

1. rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
2. rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
   
   

Ponadto, zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany:

1. w zakresie, w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług,
2. jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności, z wyjątkiem:
• umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
  
• umów sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Umowa cesji wierzytelności uregulowana została w art. 509 § 1 ustawy Kodeks cywilny. Zgodnie z treścią tego przepisu wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. W myśl art. 510 § 1 Kodeksu cywilnego przelew wierzytelności może odbywać się na podstawie umowy sprzedaży, zamiany, darowizny lub innej umowy zobowiązującej do przeniesienia wierzytelności, a zatem umowa taka może należeć do kategorii umów, które podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych. Na skutek cesji wierzytelności zmienia się podmiot po stronie wierzyciela, natomiast przedmiot zobowiązania pozostaje ten sam. Jeżeli więc umowa cesji przyjęłaby postać którejkolwiek z umów wskazanych w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych to spowoduje obowiązek zapłaty tego podatku.

Zatem mając na uwadze dotychczas przytoczone przepisy (w tym dopuszczalne formy jakie może przyjąć czynność cesji wierzytelności) stwierdzić należy, że podlega ona opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, o ile przyjmie postać którejkolwiek z czynności wymienionych w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 535 § 1 Kodeksu cywilnego przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę. Zgodnie natomiast z art. 555 Kodeksu cywilnego: przepisy o sprzedaży rzeczy stosuje się odpowiednio do sprzedaży energii, praw oraz wody.

W ramach sekurytyzacji, Zainteresowany 2 będzie nabywał od Zainteresowanego 1 prawa (tj. wierzytelności z umów finansowania) oraz będzie płacił za te prawa wynagrodzenie przewidziane w umowie. Należy więc uznać, że spełnione będą essentialia negotii umowy sprzedaży określonej w Kodeksie cywilnym.

Ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych nie definiuje pojęcia „miejsce wykonywania prawa majątkowego” dla celów ustalenia, czy miejsce to znajduje się w Polsce, czy też za granicą. Dlatego też, zasadne jest odwołanie się w tym zakresie do przepisów prawa cywilnego i powiązanie „miejsca wykonywania prawa majątkowego”, o którym mowa w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych, z miejscem spełnienia świadczenia pieniężnego. Zgodnie z art. 454 § 1 Kodeksu cywilnego, „jeżeli miejsce spełnienia świadczenia nie jest oznaczone ani nie wynika z właściwości zobowiązania, świadczenie powinno być spełnione w miejscu, gdzie w chwili powstania zobowiązania dłużnik miał zamieszkanie lub siedzibę. Jednakże świadczenie pieniężne powinno być spełnione w miejscu zamieszkania lub w siedzibie wierzyciela w chwili spełnienia świadczenia; jeżeli wierzyciel zmienił miejsce zamieszkania lub siedzibę po powstaniu zobowiązania, ponosi spowodowaną przez tę zmianę nadwyżkę kosztów przesłania.”

Jak wynika z powyższego przepisu, świadczenie pieniężne ma charakter długu oddawczego, co oznacza, że taki dług powinien być spłacony w miejscu zamieszkania lub w siedzibie wierzyciela w momencie dokonywania płatności. Prowadzi to do wniosku, że w przypadku cesji wierzytelności decydujące dla ustalenia, czy miejsce wykonywania prawa majątkowego jest w Polsce, czy za granicą, jest miejsce siedziby Zainteresowanego 1, tj. podmiotu, który na dzień transakcji jest wierzycielem.

Jak wskazano jednak w stanowisku Zainteresowanego 1 do odpowiedzi na pytanie 1, świadczona przez Zainteresowanego 2 za wynagrodzeniem usługa sekurytyzacji, w ramach której dochodzi do finansowania Zainteresowanego 1 w drodze odpłatnego zbycia przez Zainteresowanego 1 na rzecz Zainteresowanego 2 wierzytelności leasingowych, podlegać będzie zwolnieniu z podatku od towarów i usług.

Zatem spełnione będą przesłanki z art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (przynajmniej jedna ze stron tej transakcji sekurytyzacji będzie zwolniona z podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności), zgodnie z którym to przepisem transakcja sekurytyzacji nie podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych.

Reasumując, zdaniem Zainteresowanych, odpłatne zbycie wierzytelności na rzecz Zainteresowanego 2 dokonywane w ramach transakcji sekurytyzacji nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Z uwagi na zakres niniejszej interpretacji przywołano powyżej tylko tę część stanowiska Zainteresowanych, która odnosi się do zagadnienia dotyczącego ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Zainteresowanych w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Na wstępie zaznacza się, iż przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena stanowiska Zainteresowanych tylko w zakresie ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. W pozostałym zakresie wniosku, dotyczącym podatku od towarów i usług, zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie – interpretacja indywidualna z 6 września 2017 r., znak: 0111-KDIB3-1.4012.270.2017.1.WN.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. z 2017 r., poz. 1150) podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

• umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
• umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
• umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
• umowy dożywocia,
• umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności – w części dotyczącej spłat lub dopłat,
• ustanowienie hipoteki,
• ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
• umowy depozytu nieprawidłowego,
• umowy spółki.
  
  

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają również zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy).

W myśl art. 1 ust. 4 ww. ustawy, czynności cywilnoprawne podlegają podatkowi, z zastrzeżeniem ust. 4a i 5, jeżeli ich przedmiotem są:

1. rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
2. rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
3. powstaniu obowiązku uiszczenia podatku od czynności cywilnoprawnej decyduje, w myśl art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, moment dokonania czynności cywilnoprawnej. Na podstawie art. 4 pkt 1 ww. ustawy obowiązek podatkowy przy umowie sprzedaży ciąży na kupującym.
   
   

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Szczegółowe określenie zakresu przedmiotowego ma określone konsekwencje. Ustawodawca, wprowadzając w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu, wyłączył od opodatkowania inne podobne, które nie zostały wyraźnie wskazane w przepisie.

W ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano również sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany:

1. w zakresie w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług,
2. jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności, z wyjątkiem:
• umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
  
• umów sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, iż Zainteresowany będący stroną postępowania (Zainteresowany 1) jest podmiotem mającym siedzibę w Polsce, należącym do grupy I., specjalizującej się w finansowaniu przedsiębiorstw w zakresie leasingu maszyn i urządzeń. Zainteresowany 1 prowadzi działalność w zakresie finansowania przedsiębiorstw poprzez zawieranie (jako leasingodawca) umów leasingu finansowego i operacyjnego oraz umów najmu i umów pożyczek. Zainteresowany 1 jest czynnym, zarejestrowanym w Polsce, podatnikiem podatku od towarów i usług. W celu pozyskania finansowania prowadzonej działalności leasingowej Zainteresowany 1 zamierza przeprowadzić transakcję sekurytyzacyjną poprzez przystąpienie do obecnie istniejącego programu sekurytyzacji prowadzonego przez bank. W ramach planowanej sekurytyzacji Zainteresowany 1 zamierza zawrzeć ze spółką celową z siedzibą w Luksemburgu – Zainteresowanym 2, umowę nabycia wierzytelności z umów leasingu oraz najmu. Zainteresowany 2 jest podmiotem celowym, wykorzystywanym w transakcjach sekurytyzacyjnych aranżowanych przez bank, którego celem będzie w szczególności przeprowadzenie transakcji sekurytyzacji nakierowanej na zapewnienie finansowania Zainteresowanemu 1. Zgodnie z Umową Zainteresowany 2 będzie nabywać od Zainteresowanego 1, bez regresu, pakiety wierzytelności wynikających z zawartych przez Zainteresowanego 1 umów leasingu operacyjnego i finansowego jak również z umów najmu („umowy finansowania”). Wierzytelności będą wynikały z opłat ponoszonych przez korzystających w podstawowym okresie umów finansowania („wierzytelności”). Wierzytelności, wyodrębnione w oparciu o kryteria wskazane w umowie, będą przenoszone na Zainteresowanego 2 na podstawie umowy przelewu zdefiniowanej w art. 509 Kodeksu cywilnego. Pomimo cesji wierzytelności umowy finansowania nie wygasną pomiędzy ich dotychczasowymi stronami (tj. ich stronami pozostaną Zainteresowany 1 jako finansujący oraz klienci Zainteresowanego 1 jako korzystający) i tym samym Zainteresowany 1 będzie w dalszym ciągu świadczyć klientom usługi leasingu oraz najmu. Usługę świadczoną przez Zainteresowanego 2 w ramach sekurytyzacji na rzecz Zainteresowanego 1 można zdefiniować jako nowoczesną technikę finansowania, w ramach której, w zamian za wynagrodzenie zapewniające finansowanie działalności Zainteresowanego 1, określone pakiety wierzytelności spółki z tytułu umów finansowania wraz z generowanymi przez nie przyszłymi strumieniami płatności zostają wyodrębnione z przedsiębiorstwa Zainteresowanego 1 i przeniesione na Zainteresowanego 2. Zainteresowany 2 z kolei pozyskuje finansowanie zewnętrzne poprzez emisję (za pośrednictwem C. S.A. i/lub C. LCC) atrakcyjnie oprocentowanych (ze względu na ograniczenie ryzyka związanego z finansowaniem wyłącznie do puli aktywów przeniesionych na Zainteresowanego 2) instrumentów dłużnych oraz na podstawie umowy linii kredytowej z Bankiem. Opisana transakcja sekurytyzacji jest skomplikowaną operacją finansową, zawierającą wiele istotnych elementów, które są nieodzowne do jej przeprowadzenia. Transakcja nie polega wyłącznie na samej cesji wierzytelności do Zainteresowanego 2. Równie istotne jest uzyskanie finansowania przez Zainteresowanego 2 poprzez emisję papierów dłużnych, zagwarantowanie skutecznej obsługi i administrowania sekurytyzowanych wierzytelności i w konsekwencji realizację zobowiązań finansowych Zainteresowanego 2 wobec podmiotów finansujących. Celem sekurytyzacji nie jest pozbycie się przez Zainteresowanego 1 wierzytelności, poprzez ich sprzedaż do Zainteresowanego 2, celem windykacji, lecz wdrożenie szczególnego instrumentu finansowego, pozwalającego Zainteresowanemu 1 na uzyskiwanie środków finansowych przed datą wymagalności wierzytelności.

W związku z tym należy podkreślić, że jakkolwiek zapytanie Zainteresowanych w podatku od czynności cywilnoprawnych dotyczy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych cesji (sprzedaży) wierzytelności, to jednak w pierwszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga kwestia czy powyższa transakcja (dokonywana w ramach umowy sekurytyzacji) – dokonana pomiędzy wskazanymi we wniosku Stronami – podlega regulacjom ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2016 r., poz. 710, ze zm.), bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia ww. umowy podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W interpretacji indywidualnej z 6 września 2017 r. znak: 0111-KDIB3-1.4012.270.2017.1.WN Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej potwierdził stanowisko Wnioskodawcy, według którego przelew wierzytelności przez Zainteresowanego 1 na Zainteresowanego 2 w ramach transakcji sekurytyzacyjnej, stanowi usługę podlegającą zwolnieniu z podatku od towarów i usług.

Z uwagi zatem na fakt, że cesja wierzytelności (dokonywana w ramach umowy sekurytyzacji) będzie podlegać uregulowaniom ustawy o podatku od towarów i usług – co wynika z ww. interpretacji – to w sytuacji gdy istotnie stanowić będzie umowę sprzedaży, będzie wyłączona z opodatkowania na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Wobec powyższego, stanowisko Zainteresowanych należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Zainteresowanych i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji będzie pokrywał się z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Zainteresowanych w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
   
   

Zainteresowanemu będącemu stroną postępowania (art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r., poz. 1369) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.