2017.08.23 - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP4.4012.338.2017.1.IT
z 23 sierpnia 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 13 lipca 2017 r. (data wpływu 18 lipca 2017 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku importu usług związanych z obrotem instrumentami finansowymi – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 18 lipca 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku importu usług związanych z obrotem instrumentami finansowymi.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

B. S.A. (dalej „B.”, „Spółka” lub „Wnioskodawca”) jest szczególnym podmiotem prawa gospodarczego, zdefiniowanym przepisami ustawy z 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2016 r. poz. 1636; dalej „ustawa o obrocie instrumentami finansowymi”), jako spółka prowadząca rynek regulowany. Ze względu na szczególną rolę dla funkcjonowania rynku kapitałowego, działalność gospodarcza spółek prowadzących rynek regulowany poddana jest reglamentacji (prowadzenie rynku regulowanego wymaga zezwolenia, udzielanego na podstawie ustawy o obrocie instrumentami finansowymi) oraz podlega nadzorowi sprawowanemu przez Komisję Nadzoru Finansowego.

Zgodnie z ustawą o obrocie instrumentami finansowymi przedmiotem działalności B. polegającej na prowadzeniu rynku regulowanego może być wyłącznie: prowadzenie rynku regulowanego, organizowanie alternatywnego systemu obrotu, prowadzenie platformy aukcyjnej lub prowadzenie innej działalności w zakresie organizowania obrotu instrumentami finansowymi oraz działalności związanej z tym obrotem.

W ramach opisanej powyżej działalności Spółka świadczy kompleksowe usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe w rozumieniu ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, podlegające zwolnieniu od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT, polegające na:

prowadzeniu rynku regulowanego (którego przedmiotem są wyłącznie dłużne instrumenty finansowe),
organizowaniu alternatywnego systemu obrotu (którego przedmiotem są wyłącznie dłużne instrumenty finansowe),
prowadzeniu organizowanego przez Ministra Rozwoju i Finansów elektronicznego rynku obrotu skarbowymi papierami wartościowymi; rynek działa pod nazwą T., przedmiotem obrotu na tym rynku mogą być jedynie dłużne instrumenty finansowe emitowane przez Skarb Państwa.

Przedmiotem niniejszego wniosku jest ostatnia z wymienionych działalności Spółki, tj. prowadzenie rynku skarbowych papierów wartościowych. Rynek T. (dalej „T.”) został uruchomiony w 2002 r. – początkowo jako ERSPW – Elektroniczny Rynek Skarbowych Papierów Wartościowych. Działalność i funkcjonowanie tego rynku określa ustawa o obrocie instrumentami finansowymi. Rynek organizowany jest przez Ministra Rozwoju i Finansów, który zlecił prowadzenie tego rynku Spółce na podstawie umowy.

Rynek T. jest integralną częścią systemu Dealerów Skarbowych Papierów Wartościowych (dalej „DSPW”) organizowanego przez Ministra Rozwoju i Finansów w ramach zarządzania długiem publicznym. Głównym celem systemu jest minimalizacja kosztów obsługi długu publicznego poprzez poprawę płynności, przejrzystości i efektywności rynku skarbowych papierów wartościowych. System DSPW kształtuje, poprzez wyodrębnienie grupy banków-dealerów skarbowych papierów wartościowych (primary dealers), nową organizację systemu sprzedaży i obrotu skarbowymi papierami wartościowymi. Dealerom przysługuje wyłączne prawo nabywania nowych emisji obligacji skarbowych celem ich późniejszej redystrybucji w obrocie wtórnym – m.in. na rynku T.

W latach 2004-2009 rynek T. działał pod nazwą P. i prowadzony był we współpracy z włoską spółką M. S.p.A. (dalej „M.”), która jest organizatorem pierwszego w Europie elektronicznego rynku obligacji skarbowych. M. to Europejska Giełda Obligacji obsługująca wiele rynków funkcjonujących w wielu krajach. Lokalne rynki prowadzone są przez wyodrębnione podmioty, tworzące grupę kapitałową M. M. zarządza platformą I. (pierwotnie C. ), która stanowi system informatyczny dla wszystkich rynków obrotu papierami rządowymi, działających w ramach grupy M.

Zawarte z M. umowy umożliwiają uczestnikom rynku T. dostęp do międzynarodowej platformy elektronicznej emisji i obrotu rządowymi papierami wartościowymi (mercato C. secondario M. ). W Polsce platforma została uruchomiona w listopadzie 2004 r. jako platforma handlu hurtowego polskimi skarbowymi papierami wartościowymi. Stanowiła ona nowy rynek polskich skarbowych papierów wartościowych i jednocześnie zastąpiła dotychczasową platformę obrotu, tj. Elektroniczny Rynek Skarbowych Papierów Wartościowych. Nowa platforma bazowała na systemie C. , (obecnie I.), jednolitym dla wszystkich rynków działających w grupie M. . Dzięki temu na rynku polskim mogli rozpocząć działalność zagraniczny dealerzy – największe instytucje finansowe zainteresowane zakupem polskich skarbowych papierów wartościowych. Pojawienie się ich na platformie M. oraz upowszechnienie informacji z rynku polskiego, łącznie z informacjami z rynków M. , włączyło polski rynek papierów skarbowych do platformy obrotu obligacjami.

Zakres czynności objętych umowami z 22 czerwca 2004 r. zawartymi pomiędzy E. S.A. (obecnie B. ), a spółką M. jest następujący:

Pierwszą umową jest „Umowa o dostarczenie technologii i świadczenie usług powiązanych”. Na jej wykonanie przez usługodawcę składają się następujące elementy:

Participant Access Service (usługa dostępu uczestników do rynku) – nie jest to opłata za konkretnie wykonaną czynność przez M. , ale opłata za dostęp do „platformy” przez uczestników systemu (banki). Opłata jest należna M. z tytułu zapewnienia uczestnikom możliwości korzystania z platformy, a nie za samo korzystanie.
ISV Partnership Programme – system akredytacji firm informatycznych mający na celu poszerzenie dostępu klientów do wszystkich produktów oferowanych i udostępnianych przez system M. . Czynność, której przedmiotem jest akredytacja systemu informatycznego Spółki pod kątem standardów wymaganych przez M. .
Cash Trading Service (obsługa obrotu rynku kasowego) – usługi skutkujące zawarciem i potwierdzeniem zawarcia transakcji.
Repo Trading Service (obsługa obrotu umowami typu repo) – usługi skutkujące zawarciem i potwierdzeniem zawarcia transakcji.
Basis Trading Service (obsługa obrotu bazą pieniężną) – usługi skutkujące zawarciem i potwierdzeniem zawarcia transakcji.
Spread Trading Service (obsługa obrotu transakcji na spreadach – różnicach kursów) – usługi skutkujące zawarciem i potwierdzeniem zawarcia transakcji.
Wymienione wyżej w pkt 1.3 – 1.6 czynności M. powodują zawarcie transakcji poszczególnego typu, których przedmiotem są instrumenty finansowe na międzynarodowym rynku rządowych papierów wartościowych.
Broadcast Service (dystrybucja danych) – dystrybucja danych z notowaniami do uczestników; usługa obejmuje przekazywanie informacji o notowaniach instrumentów finansowych dla uczestników rynku.
Management Information and Reporting Services (zarządzanie informacjami i raportowanie o transakcjach) – umożliwienie usługobiorcy dostępu do archiwalnej bazy danych o zawartych transakcjach, jak również usługi raportowania zawierające bieżące dzienne statystyki.
Web Site Administration Service (usługa utrzymania strony internetowej) – umożliwienie uczestnikom dostępu do informacji dotyczących ich aktywności na rynku, jak również aktywności innych uczestników rynku. Utrzymywanie strony internetowej M. – usługa polega na czynnościach faktycznych, które polegają na umożliwieniu uczestnikom rynku dostępu do informacji dotyczących ich aktywności na rynku, jak również aktywności innych uczestników rynku.
Client Services & Technical Support (usługa wsparcia technicznego dla uczestników) – czynności skutkujące gotowością rozwiązywania bieżących problemów uczestników w zakresie technicznych (oprogramowanie i sprzęt) aspektów uczestnictwa w systemie.
Site Support and Software Upgrade Service (wsparcie techniczne interfejsu i aktualizacja oprogramowania) – czynności polegające na identyfikacji oraz usuwaniu błędów i usterek przez M. na rzecz B. .
Internet Security Service (usługa zabezpieczenia dostępu do systemu) – zabezpieczenie dostępu do systemu dla uczestników.
Change Management and Testing Service (wprowadzenie zmian w systemie i usługi testowania tych zmian) – dostosowanie systemu dla potrzeb B. , również w związku z nowymi produktami.
Accreditation Services (usługi akredytacji) – akredytacja, czyli proces mający na celu podniesienie bezpieczeństwa i pewności dostępu uczestnika do systemu (stwierdzenie zgodności oprogramowania uczestnika z systemem informatycznym M. ).
Trading Service (usługi szkoleniowe) – szkolenie dla personelu B. oraz uczestników systemu.
Business Continuity & Disaster Recovery Service (zachowanie ciągłości operacyjnej i przywracanie operacyjności) – opracowywanie planu zabezpieczenia ciągłości funkcjonowania rynku T. ; zapewnienie w razie awarii przeniesienia systemu do ośrodka zapasowego umożliwiającego kontynuowanie zawierania transakcji.
Office Systems Support Services (wsparcie techniczne czynności biurowych) – zapewnienie sprzętu komputerowego, linii telekomunikacyjnych i oprogramowania (udzielenie licencji) na cele biurowe – usługa nie była i nie będzie wykonywana.

Wynagrodzenie za usługi świadczone przez M. na podstawie powyższej umowy jest określane odrębnie dla czynności związanych z zawieraniem transakcji i za dostęp uczestników do rynku umożliwiający zawieranie transakcji. Za usługi związane z zawieraniem transakcji umowa przewiduje wynagrodzenie za okresy miesięczne obliczane na podstawie tzw. edit, tj. na podstawie liczby zamieszczonych ofert, zmian parametrów ofert i transakcji na obligacjach, przy czym umowa określa minimalną kwotę wynagrodzenia należnego M. w danym roku. Poza opisanym wyżej wynagrodzeniem Spółka uiszcza w okresach miesięcznych na rzecz M. także wynagrodzenie za dostęp (uczestnictwo) do rynku M. . Opłata ta nie jest stała.

Drugą umową jest „Umowa o świadczenie usług”. Na jej wykonanie, zgodnie z postanowieniami, składają się następujące czynności:

Monitoring & Settlement services (usługi nadzoru i rozliczeń transakcji na instrumentach finansowych):
- Settlement Anagrafica Maintenance (utrzymanie modułu rozliczeń Anagrafica) – wczytywanie do systemu danych niezbędnych do rozliczania transakcji realizowanych przez uczestników;
- Settlement Calendar (kalendarz rozliczeń) – prowadzenie dla B. kalendarza dni roboczych działania rynku w Polsce, konfiguracja kalendarza w module transakcji Anagrafica;
- Trading Anagrafica Maintenance (utrzymanie modułu transakcyjnego Anagrafica) – wczytywanie do systemu nowych danych o instrumentach i nowych uczestnikach systemu. W ramach niniejszej usługi, w celu umożliwienia zawierania transakcji na nowym instrumencie finansowym wykonywane jest wprowadzanie do systemu informacji o instrumencie finansowym w segmencie, na którym zawierane są transakcje cash oraz w segmencie transakcji repo. W celu umożliwienia zawierania transakcji nowym uczestnikom wykonywane są konfiguracje nowych uczestników w systemie nadając im odpowiednie kody, role/statusy i uprawnienia w odpowiednich segmentach oraz aktywowana jest lub dezaktywowana możliwość działalności każdego z uczestnika. Dla uczestników już istniejących wykonywane jest udostępnianie nowych instrumentów finansowych poprzez ich odpowiednie powiązanie i aktywację;
- Support to compliance monitoring (wsparcie dla nadzoru nad prawidłowością działania rynku i uczestników) – wsparcie nadzoru nad rynkiem papierów wartościowych i jego uczestnikami; umożliwia dotarcie do informacji o transakcjach i uczestnikach. W ramach usługi sporządzane są raporty o aktywnościach poszczególnych uczestników, o wypełnianiu przez nich obowiązków jako market-makerów (animatorów rynku), ponadto raporty o aktywności uczestników zamieszczane są na specjalnie dedykowanych stronach dla każdego z uczestnika, realizowane jest wsparcie w przypadku zapytań związanych z aktywnością uczestników, z nadzorem nad rynkiem;
- General Activities: Trade Cancellations (anulowanie transakcji) – anulowanie błędnie zawartych transakcji przez uczestników;
- Statistics and Ad Hoc Queries (statystyki i raporty na żądanie) – standardowe zestawienia statystyczne i sporadyczne raporty statystyczne;
- Daily Control of Settlement Exception Report (codzienna kontrola raportu rozliczeń transakcji) – czynność, która faktycznie nie jest i nie będzie wykonywana;
  Help Desk on Settlement Issues (wsparcie – pomoc dotycząca zagadnień związanych z rozliczeniami) – czynność, która nie będzie wykonywana;
- Client Service & Technical Support (obsługa uczestników rynku i pomoc techniczna) – czynność, która nie jest i nie będzie wykonywana.
Pozostałe czynności:
- Corporate Communication & IR (komunikacja korporacyjna i relacje z inwestorami) – usługi związane z promocją i reklamą B. ;
- Marketing & Client Relationship (usługi marketingowe i zarządzanie relacją z klientem) – akwizycja usług M. dla potrzeb B. , tj. promocja polskiego rynku obligacji skarbowych podczas spotkań, konferencji, szkoleń z klientami – instrukcjami finansowymi zainteresowanymi nabywaniem polskich papierów skarbowych; w celu pozyskania tych instytucji do zawierania transakcji na polskich instrumentach finansowych, usługi obejmują aktualizację prezentacji sprzedażowych, informowanie o nowych możliwościach zawierania transakcji na instrumentach finansowych i nowych produktach na rynku T. ;
- Website administration (administrowanie stroną internetową) – zarządzanie i uaktualnienie części witryny internetowej B. . Usługa dotyczy uaktualniania dedykowanej dla uczestników polskiego rynku witryny internetowej opatrzonej indywidualnym hasłem dla każdego z uczestników, udostępniania danych o aktywności każdego z uczestników, o wypełnianiu obowiązków rynkowych spoczywających na uczestnikach. Usługa dotyczy również otwierania nowych sekcji witryny dla nowych uczestników rynku.

Wynagrodzenie należne M. za usługi na podstawie powyższej umowy kalkulowane jest w oparciu o stawkę godzinową i ilość pracy świadczonej przez M. na rzecz Spółki.

Użyte w niniejszym wniosku pojęcia w języku angielskim zostały zaczerpnięte z zawartych umów i nie mogą być bezpośrednio tłumaczone na język polski. Umowy te zawierają pojęcia charakterystyczne dla rynku instrumentów finansowych i często nie posiadają swoich polskich odpowiedników. Tłumaczenie na język polski użytych pojęć może wprowadzać w błąd. Z tego też względu ocena konsekwencji nabywania usług od M. nie może opierać się wyłącznie na tłumaczeniu ich nazwy.

Czynności wykonywane przez M. są wykorzystywane bezpośrednio do zawierania transakcji przez uczestników rynku i potwierdzania zawarcia transakcji, której przedmiotem są instrumenty finansowe. Do skojarzenia ofert i potwierdzenia zawarcia transakcji dochodzi w ramach platformy, którą Spółce dostarcza M. . Spółka nabywa zatem od M. usługi dostępu do elektronicznego rynku papierów wartościowych umożliwiające zawieranie transakcji na tym rynku (platformy transakcyjnej).

Rynek T. prowadzony na zlecenie Ministra Rozwoju i Finansów, na którym odbywa się obrót skarbowymi papierami wartościowymi, przyczynia się do zwiększenia przejrzystości, płynności i bezpieczeństwa obrotu obligacjami Skarbu Państwa, przyczyniając się jednocześnie do obniżenia kosztów finansowania budżetu Państwa. Strategiczne znaczenie rynku T. wymaga zapewnienia jego uczestnikom konkurencyjnych, nowoczesnych i kompleksowych rozwiązań operacyjnych oraz funkcjonalno-technicznych w zakresie organizacji obrotu skarbowymi papierami wartościowymi. Uzyskanie możliwości zawierania transakcji na T. przez uprawnione podmioty – uczestników rynku (banki krajowe oraz zagraniczne, firmy inwestycyjne) wymaga zapewnienia przez prowadzącego rynek odpowiednich rozwiązań regulacyjnych oraz organizacyjno-technicznych zapewniających dostęp do platformy transakcyjnej oraz odpowiednie narzędzia transakcyjne – umożliwiające zawarcie transakcji, których przedmiotem są papiery wartościowe.

Obowiązkiem prowadzącego rynek jest zapewnienie bezpieczeństwa zawierania transakcji, czyli zapewnienie niepodważalności przez którąkolwiek ze stron faktu zawarcia transakcji oraz warunków tych transakcji. Ponadto prowadzący rynek zobowiązany jest przepisami prawa do monitorowania zawartych transakcji oraz składanych ofert na rynku pod kątem wystąpienia zdarzeń zabronionych przepisami prawa. Wywiązanie się z tych obowiązków wiąże się z koniecznością wykonania wielu czynności, które są niezbędne i właściwe dla zawierania transakcji, których przedmiotem są instrumenty finansowe.

Usługa świadczona przez B. , której przedmiotem są instrumenty finansowe, polegająca na umożliwieniu zawierania transakcji, nierozerwalnie związana jest z obsługą ofert (zleceń) kupna lub sprzedaży instrumentów finansowych, składanych przez uczestników rynku (w tym przechowywania dokumentów tych zleceń oraz potwierdzeń zawarcia transakcji przez okres wymagany przepisami prawa), zapewnieniem dostępu przez uczestników do informacji o złożonych ofertach, kojarzeniem tych ofert według ściśle określonych zasad, umożliwieniem anulowania transakcji, a także z zapewnieniem bezpieczeństwa obrotu oraz wykonywaniem innych niezbędnych czynności wynikających z przepisów prawa.

Usługa świadczona przez B. , polegająca na umożliwieniu zawierania transakcji, wiąże się z koniecznością zapewnienia uczestnikom dostępu do określonego zakresu usług z wykorzystaniem odpowiedniej infrastruktury dostępu do systemu centralnego rynku. Usługi M. na rzecz Spółki w zakresie zapewnienia możliwości korzystania z platformy transakcyjnej przez uczestników rynku obejmują m.in. instalowanie, konfigurowanie i aktywowanie dostępu uczestników. Do zawierania transakcji na rynku uczestnicy używają aplikacji transakcyjnych oferowanych przez niezależnych dostawców w ramach zapewnianego przez M. programu akredytacji firm informatycznych zapewniających klientom w ramach oferowanych narzędzi dostęp do produktów i funkcjonalności dostępnych w systemie transakcyjnym. Usługi świadczone na rzecz uczestników rynku obejmują również usługi akredytacji w zakresie zgodności oprogramowania uczestnika z wymogami systemu M. . Możliwość zawierania transakcji wymaga dokonania określonych czynności konfiguracyjnych obejmujących: wczytanie odpowiednich danych dotyczących nowych uczestników, konfigurację statusu uczestnictwa, z którym związane są określone uprawnienia i obowiązki, oraz profili dostępu dla dealerów zawierających transakcje oraz zabezpieczenia tego dostępu (kluczy zabezpieczających). Ponadto usługi zapewniane uczestnikom platformy obejmują m.in. dostęp do informacji dotyczących ich aktywności transakcyjnej, raportów dotyczących wykonywanych obowiązków związanych z posiadaniem statusu market-markera, jak również usługi wsparcia w zakresie rozwiązywania bieżących problemów związanych z dostępem do rynku uniemożliwiających składanie ofert i zawieranie transakcji.

Zapewnienie prawidłowego i bezpiecznego funkcjonowania rynku wymaga implementacji odpowiednich rozwiązań w zakresie nadzoru nad rynkiem oraz jego uczestnikami, a także dostępu do informacji o transakcjach i uczestnikach rynku. W celu zapewnienia uczestnikom rynków bezpieczeństwa obrotu Spółka wykorzystuje zróżnicowany zakres narzędzi technicznych i regulacyjnych, obejmujących m.in. procedury dopuszczania uczestników i papierów wartościowych do obrotu, procedury nadzoru obrotu, aplikacje nadzorcze oraz techniczne zabezpieczenia udostępniane w aplikacjach transakcyjnych. Zapewnienie usług M. w obszarze bezpieczeństwa funkcjonowania rynku obejmuje m.in. zapewnienie dostępu do bazy danych związanych z rynkiem i jego uczestnikami, przechowywanie i dostęp do danych historycznych, wsparcie w zakresie nadzoru nad rynkiem, opracowywanie planu zabezpieczenia ciągłości działania i usuwania skutków zdarzeń uniemożliwiających prawidłowe funkcjonowanie rynku, a także identyfikację, diagnostykę oraz usuwanie błędów i usterek na rzecz B. .

Zapewnienie odpowiednich warunków zawierania transakcji dla uczestników rynku T. oraz spełniania zmieniających się wymogów wynikających z przepisów prawa wymaga dostosowywania usług oferowanych dla uczestników obrotu. Analizy w tym zakresie, jak również przeprowadzenie określonych prac programistycznych związanych z udostępnieniem nowych produktów i usług objęte są usługami M. . Usługi te obejmują także zapewnienie odpowiednich szkoleń zarówno pracownikom Spółki, jak również nadzór nad składaniem zleceń i realizacją transakcji bez naruszeń norm prawnych i zasad uczciwego obrotu instrumentami finansowymi.

Oferta produktowa rynku T. obejmuje możliwość zawierania określonych typów transakcji (np. transakcji outright, repo, buy-sell-back), których przedmiotem są skarbowe papiery wartościowe (obligacje skarbowe i bony skarbowe). Zawieranie transakcji na rynku odbywa się w ramach określonych mechanizmów zawierania transakcji, np. automatycznego kojarzenia ofert i zleceń (tzw. automatching) lub zawierania transakcji negocjowanych (tzw. zapytań o cenę RFQ). W określonych sytuacjach konieczne jest zapewnienie uczestnikom możliwości anulowania zawartych transakcji, jeżeli transakcja została zawarta w wyniku błędu lub jej cena w sposób istotny odbiega od aktualnych cen rynkowych. W ramach swoich usług M. zapewnia anulowanie zawartych transakcji na rzecz uczestników rynku. Zapewnienie odpowiedniej oferty produktowej wymaga zatem realizacji określonych usług w zakresie konfigurowania i parametryzowania wielu elementów (np. wczytywania danych dotyczących nowych uczestników i papierów wartościowych, mechanizmów prowadzenia obrotu, rodzajów ofert i zleceń), wczytywania do systemu danych niezbędnych do rozliczania transakcji zawieranych przez uczestników, prowadzenie dla B. kalendarza dni roboczych działania rynku.

Mając na uwadze fakt, że usługodawca (M. ) jest podmiotem zagranicznym, który na terytorium Polski nie ma siedziby ani stałego miejsca prowadzenia działalności, zgodnie z zasadą ogólną wyrażoną w art. 28b ust. 1 ustawy o VAT, to Wnioskodawca jako nabywca usług świadczonych przez podmiot zagraniczny jest podmiotem zobowiązanym do rozliczenia podatku VAT z tego tytułu, a w konsekwencji określenia właściwej stawki podatku VAT.

Biorąc pod uwagę powyższe, do końca czerwca 2017 r. B. traktowała kompleksową usługę nabywaną od M. jako zwolnioną od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 w zw. z art. 43 ust. 13 ustawy o VAT, co zostało potwierdzone w interpretacji indywidualnej z 13 listopada 2014 r. (sygn. IPPP3/443-119/13/14-7/S/KT) wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w wyniku uwzględnienia wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 6 marca 2014 r. (sygn. akt III SA/Wa 2358/13).

Obecnie, z uwagi na zmianę przepisów będących podstawą dotychczasowego zwolnienia od podatku VAT, tj. uchylenie art. 43 ust. 13 ustawy o VAT, B. w niniejszym wniosku chciałby potwierdzić, że również w stanie prawnym obowiązującym od 1 lipca 2017 r. nabywana przez Spółkę od M. usługa będzie korzystała ze zwolnienia od podatku VAT.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

Czy opisana w stanie faktycznym kompleksowa usługa dostępu do elektronicznego rynku papierów wartościowych umożliwiająca zawieranie transakcji na tym rynku nabywana przez B. od M. korzysta ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT w stanie prawnym obowiązującym od 1 lipca 2017 r.?

Zdaniem Wnioskodawcy, opisana w stanie faktycznym kompleksowa usługa dostępu do elektronicznego rynku papierów wartościowych umożliwiająca zawieranie transakcji na tym rynku, nabywana przez B. od M. , korzysta ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT w stanie prawnym obowiązującym od 1 lipca 2017 r.

Uzasadnienie:

Uwagi wstępne

Co do zasady, świadczenie usług na terytorium Polski podlega opodatkowaniu VAT według podstawowej stawki VAT 23%. Jednocześnie ustawa o VAT, w ślad za Dyrektywą 2006/112/WE [Dyrektywa 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2008 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L z 2006 r. nr 347/1; dalej „Dyrektywa 2006/112/WE”)], zawiera katalog usług, których świadczenie podlega zwolnieniu od podatku VAT. W szczególności, zarówno ustawa o VAT, jak i Dyrektywa 2006/112/WE przewidują zwolnienie dla kategorii usług określanych jako finansowe. Wśród zwolnień przewidzianych dla usług finansowych, stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT, zwolnieniu od podatku podlegają usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie o obrocie instrumentami finansowymi, z wyłączeniem przechowywania tych instrumentów i zarządzania nimi, oraz usługi pośrednictwa w tym zakresie.

Powyższy przepis stanowi implementację do polskiego porządku prawnego art. 135 ust. 1 lit. f) Dyrektywy 2006/112/WE, zgodnie z którym państwa członkowskie zwalniają transakcje, łącznie z pośrednictwem, jednakże z wyłączeniem przechowywania i zarządzania, których przedmiotem są akcje, udziały w spółkach lub związkach, obligacje i inne papiery wartościowe, z wyłączeniem dokumentów ustanawiających tytuł prawny do towarów, oraz praw lub papierów wartościowych, o których mowa w art. 15 ust. 2 przedmiotowej Dyrektywy.

Polski ustawodawca przewidział również możliwość zwolnienia od podatku VAT dla usług stanowiących element usługi finansowej. Zgodnie bowiem z art. 43 ust. 13 ustawy o VAT, obowiązującym do końca czerwca 2017 r., zwolnieniu od podatku VAT podlegało także świadczenie usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, która sama stanowi odrębną całość i jest właściwa oraz niezbędna do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41.

Usługa nabywana od M. jako świadczenie kompleksowe

W pierwszej kolejności Wnioskodawca chciałby zauważyć, że co do zasady każde świadczenie dla celów opodatkowania podatkiem VAT powinno być traktowane jako odrębne i niezależne, jednak w sytuacji, gdy kilka świadczeń obejmuje z ekonomicznego punktu widzenia jedną usługę, usługa ta nie powinna być sztucznie dzielona dla celów podatkowych.

Kwestia kompleksowości usług była wielokrotnie rozstrzygana przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej „TSUE”), w tym m.in. w sprawach C-349/96 CPP, C-41/04 Levob, C-111/05 Aktiebolaget NN. Na tle dotychczasowego dorobku orzeczniczego TSUE w tym zakresie sformułowane zostały kryteria przesądzające o tym, kiedy występuje świadczenie złożone. Ma ono miejsce w sytuacji, gdy (i) świadczenie pomocnicze nie stanowi celu samego w sobie, lecz stanowi środek do korzystania na jak najlepszych warunkach z usługi podstawowej, (ii) poszczególne czynności są ze sobą tak ściśle związane, że ich rozdzielenie miałoby charakter sztuczny, (iii) kiedy nie istnieje możliwość odrębnego nabywania danego świadczenia od podmiotów zewnętrznych, (iv) kiedy nie istnieje możliwość odrębnego fakturowania za daną czynność. Usługę należy uznać za pomocniczą, jeśli nie stanowi ona celu samego w sobie, lecz jest środkiem do pełnego zrealizowania lub wykorzystania usługi zasadniczej. Pojedyncza usługa traktowana jest zatem jak element usługi kompleksowej wówczas, jeżeli cel świadczenia usługi dodatkowej jest zdeterminowany przez usługę główną oraz nie można wykonać lub wykorzystać bez usługi dodatkowej usługi głównej.

W przedstawionym stanie faktycznym importowane przez Spółkę czynności tworzą powiązany ze sobą funkcjonalnie zespół świadczeń, który ma umożliwić uczestnikom rynku T. dostęp do niego (rejestracja uczestnika, umożliwienie składania ofert), zawieranie transakcji (kojarzenie ofert, potwierdzanie transakcji) oraz dostęp do informacji o zawartych transakcjach. Dla wykonania tych zasadniczych elementów usługi świadczonej przez Spółkę w relacji z uczestnikami rynku T. niezbędne są czynności w ramach usług nabywanych przez B. od M. .

W ocenie Wnioskodawcy, żadna z opisanych powyżej czynności świadczonych przez M. w ramach zawartych umów nie może być uznana za samodzielną, ani z perspektywy Spółki, ani z perspektywy M. . Są one nabywane przez B. jako całość (usługa kompleksowa dostępu do elektronicznego rynku papierów wartościowych umożliwiająca zawieranie transakcji na tym rynku) pozwalająca z kolei na realizację usług B. świadczonych na rzecz jego uczestników w postaci zawierania transakcji, których przedmiotem są instrumenty finansowe emitowane przez Skarb Państwa. Przy czym, zdaniem Wnioskodawcy, w ramach usługi M. za świadczenie wiodące należy uznać czynności skutkujące zawarciem transakcji, których przedmiotem są instrumenty finansowe emitowane przez Skarb Państwa. Pozostałe czynności należy uznać za pomocnicze, których zasady opodatkowania podążają za opodatkowaniem świadczenia głównego.

W rezultacie, przedstawione w stanie faktycznym czynności wykonywane na podstawie umów obowiązujących pomiędzy B. a M. stanowią usługę kompleksową, co zostało potwierdzone w otrzymanej przez Spółkę indywidualnej interpretacji z 13 listopada 2014 r. (sygn. IPPP3/443-119/13/14-7/S/KT) wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w wyniku uwzględnienia wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 6 marca 2014 r. (sygn. III SA/Wa 2358/13).

Mając powyższe na uwadze, do końca czerwca 2017 r. Spółka traktowała nabywaną od M. kompleksową usługę dostępu do elektronicznego rynku papierów wartościowych, umożliwiającą zawieranie transakcji na tym rynku, jako zwolnioną od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 w zw. z art. 43 ust. 13 ustawy o VAT, co zostało potwierdzone ww. interpretacją indywidualną i wyrokiem WSA w Warszawie.

Uchylenie art. 43 ust. 13 ustawy o VAT

Uchwalona 1 grudnia 2016 r. ustawa o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2016 r. poz. 2024; dalej „Ustawa zmieniająca”) uchyliła od 1 lipca 2017 r. art. 43 ust. 13 ustawy o VAT. Jak wynika z uzasadnienia do Ustawy zmieniającej, uchylenie art. 43 ust. 13 ustawy o VAT jest konsekwencją wyroku TSUE z 17 marca 2016 r. w sprawie C-40/15 Minister Finansów przeciwko Aspiro S.A., dawniej BRE Ubezpieczenia sp. z o.o., w której TSUE uznał, że usługi likwidacji szkód nie korzystają ze zwolnienia od podatku VAT jako tzw. usługi pomocnicze do usług ubezpieczeniowych (na mocy art. 43 ust. 13 ustawy o VAT).

Uzasadnienie do Ustawy zmieniającej wskazuje, że celem uchylenia art. 43 ust. 13 ustawy o VAT jest wyłączenie ze zwolnienia usług świadczonych przez podmioty trzecie na rzecz zakładów ubezpieczeń, które na gruncie aktualnego stanu prawnego mogą korzystać ze zwolnienia na podstawie tej regulacji. Dotyczy to głównie usług likwidacji szkód, które nie stanowią usługi ubezpieczeniowej, ani usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT, a mogą potencjalnie korzystać ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 13 ustawy o VAT.

W konsekwencji, jak wskazuje ww. uzasadnienie, uchylenie przepisu art. 43 ust. 13 ustawy o VAT nie powinno mieć bezpośredniego wpływu na zakres stosowania zwolnienia do usług finansowych wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 7 i 38-41 ustawy o VAT. Jak wskazano: podkreślić należy, że celem przedmiotowej zmiany jest ściślejsze odwzorowanie przepisów dyrektywy VAT dotyczących zakresu stosowania zwolnienia do usług finansowych i ubezpieczeniowych oraz orzecznictwa TSUE. Z uwagi na to, że interpretacja zgodna z orzecznictwem TSUE w zakresie usług finansowych może i powinna zostać wyprowadzona bezpośrednio z przepisów art. 43 ust. 1 pkt 7 i 38-41, przepis art. 43 ust. 13 jest zbędny i należy go usunąć w całości. Przy dokonywaniu interpretacji przepisów art. 43 ust. 1 pkt 7 i 38-41 ustawy o VAT uwzględniane będzie orzecznictwo TSUE dotyczące usług finansowych (w tym usług stanowiących element usług finansowych). Ze zwolnienia będą nadal korzystać usługi stanowiące element usług finansowych wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 7 i 38-41, jeżeli takie zwolnienie wynika z orzecznictwa TSUE.

Ponadto, zgodnie z orzecznictwem TSUE ze zwolnienia z tytułu usług finansowych nie mogą korzystać świadczone odrębnie usługi wspierające usługi finansowe, nawet jeśli są niezbędne do ich świadczenia, ale mają czysto techniczny charakter, np. usługi administracyjne, usługi call center, usługi „swift” (usługa elektronicznego przesyłania wiadomości na rzecz instytucji finansowych).

Wnioskodawca zaznacza, że w powołanym wyroku TSUE potwierdzono możliwość stosowania zwolnienia do tych usług, które stanowią element usług wymienionych w Dyrektywie 2006/112/WE w art. 135 ust. 1 lit. d), tj.:

„d) transakcje, łącznie z pośrednictwem, dotyczące rachunków depozytowych, rachunków bieżących, płatności, przelewów, długów, czeków i innych zbywalnych instrumentów finansowych, z wyłączeniem windykacji należności”;

oraz w art. 135 ust. 1 lit. f) Dyrektywy, tj.:

„f) transakcje, łącznie z pośrednictwem, jednakże z wyłączeniem przechowywania i zarządzania, których przedmiotem są akcje, udziały w spółkach lub związkach, obligacje i inne papiery wartościowe, z wyłączeniem dokumentów ustanawiających tytuł prawny do towarów, oraz praw lub papierów wartościowych, o których mowa w art. 15 ust. 2”.

Powyższe stanowisko TSUE uzasadnił brzmieniem tych przepisów, w których posłużono się takimi szerokimi sformułowaniami, jak „transakcje dotyczące” czy „transakcje, których przedmiotem są”. Odmawiając zastosowania tej koncepcji do transakcji ubezpieczeniowych, wskazano natomiast na jednoznacznie brzmiący przepis art. 135 ust. 1 lit. a) Dyrektywy 2006/112/WE, który dotyczy ściśle transakcji ubezpieczeniowych, co wskazuje na wyraźne rozróżnienie tego rodzaju usług i odmiennego ich traktowania względem usług finansowych.

Mając na uwadze powyższą argumentację, zdaniem B. uchylenie przepisu art. 43 ust. 13 ustawy o VAT nie powinno mieć wpływu na możliwość zastosowania zwolnienia od podatku VAT w odniesieniu do usług, które obecnie korzystają ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 13 w zw. z art. 43 ust. 1 pkt 40-41, stanowiących odpowiedniki dla przepisów Dyrektywy 2006/112/WE (art. 135 ust. 1 lit. d oraz art. 135 ust. 1 lit. f).

W konsekwencji, w ocenie Spółki, kompleksowa usługa dostępu do elektronicznego rynku papierów wartościowych, umożliwiająca zawieranie transakcji na tym rynku nabywana przez B. od M. , związana z prowadzonym przez Spółkę rynkiem skarbowych papierów wartościowych, która do końca czerwca 2017 r. korzystała ze zwolnienia od podatku VAT w oparciu o art. 43 ust. 13 w zw. z art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT, również po uchyleniu art. 43 ust. 13 ustawy o VAT, powinna korzystać ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT w stanie prawnym obowiązującym od 1 lipca 2017 r.

Charakter usługi nabywanej od M. w świetle orzecznictwa TSUE

Jak wskazano w uzasadnieniu do Ustawy zmieniającej, istotnym z punktu widzenia prawidłowej kwalifikacji tego typu usług jest analiza orzecznictwa TSUE w zakresie usług pomocniczych do usług finansowych.

W pierwszej kolejności należy zwrócić uwagę na wyrok z 5 czerwca 1997 r. w sprawie C-2/95 Sparekassernes Datacenter (SDC) v. Skatteministeriet, w którym TSUE na wstępie potwierdził przedmiotowy charakter zwolnień dla usług finansowych, podkreślając, że nie są one uzależnione od statusu podatnika świadczącego usługę. Fakt, iż transakcja objęta tymi przepisami jest wykonywana przez osobę trzecią, lecz jawi się klientowi jako usługa świadczona przez bank, nie wyklucza zwolnienia tej transakcji. TSUE wskazał również, w jakim stopniu usługi centrum przetwarzania danych mogą korzystać ze zwolnień dla usług finansowych. Uznał, że aby usługi świadczone przez centrum rozliczeniowe można było scharakteryzować jako transakcje zwolnione dla celów pkt 3 i 5 art. 13 część B lit. d VI Dyrektywy Rady 77/388/EWG z 17 maja 1977 r. (obecnie art. 135 ust. 1 lit. d i f), usługi te muszą, z całościowego punktu widzenia, stanowić odróżniającą się całość, spełniającą w rezultacie specyficzne, podstawowe funkcje usługi opisanej w tych dwóch punktach. Zdaniem TSUE, usługę zwolnioną na gruncie Dyrektywy należy odróżnić od czysto fizycznego lub technicznego świadczenia, takiego jak udostępnianie bankowi systemu przetwarzania danych.

Kolejnym istotnym orzeczeniem z punktu widzenia usług pomocniczych jest wyrok TSUE z 13 grudnia 2001 r. w sprawie C-235/00 Commissioners of Customs & Excise v. CSC Financial Services Ltd, w którym TSUE stwierdził, że obrót papierami wartościowymi polega na działaniach zmieniających sytuację prawną i finansową między stronami i działania te są porównywalne do przypadków przeniesienia lub płatności. Dostawa zwykłej usługi technicznej lub administracyjnej, niezmieniającej sytuacji prawnej lub finansowej nie wydaje się więc być objęta zwolnieniem ustalonym w art. 13 część B lit. d pkt 5 Szóstej dyrektywy. (…) Wynika z tego więc, że usługi o charakterze administracyjnym niezmieniające prawnej, bądź finansowej pozycji stron nie są objęte zwolnieniem ustalonym w art. 13 część B lit. d pkt 5.

Ponadto warto jeszcze zwrócić uwagę na wyrok z 28 lipca 2011 r. w sprawie C-350/10 Nordea Pankki Suomi Oyi, w której TSUE oceniał, czy do usługi SWIFT będzie mogło mieć zastosowanie zwolnienie określone w art. 13 część B lit. d) pkt 3 i 5 VI Dyrektywy (jak zostało wskazane powyżej, jego odpowiednikiem jest art. 135 ust. 1 lit. d) i f) Dyrektywy 2006/112/WE). TSUE wskazał, że od usług finansowych zwolnionych od podatku VAT należy odróżnić towarzyszące im często świadczenia o charakterze fizycznym lub technicznym. Rozróżnienia tych czynności należy dokonywać w oparciu o analizę odpowiedzialności usługodawcy względem instytucji finansowych. TSUE doszedł do wniosku, że usługodawca usługi SWIFT ponosi odpowiedzialność tylko za techniczne aspekty swojej działalności i nie odpowiada za operacje finansowe, których dokonują instytucje finansowe korzystające z usługi SWIFT, a w konsekwencji zwolnienie z art. 13 część B lit d) pkt 3 i 5 VI Dyrektywy nie znajdzie zastosowania.

Odnosząc przytoczone powyżej orzecznictwo na grunt analizowanego stanu faktycznego, w ocenie Wnioskodawcy podkreślenia wymaga, że usługa nabywana przez B. od M. , polegająca na uzyskaniu dostępu do elektronicznego rynku papierów wartościowych, umożliwiająca zawieranie transakcji na tym rynku, stanowi element składowy usługi finansowej, jaką jest prowadzenie rynku skarbowych papierów wartościowych (która bezsprzecznie stanowi usługę zwolnioną od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT), bowiem jest ściśle związana z tą usługą finansową i ma na celu umożliwienie i wsparcie wykonywania przez B. działalności w zakresie obrotu instrumentami finansowymi. Oznacza to, że bez świadczenia tych usług pomocniczych usługa prowadzenia rynku skarbowych papierów wartościowych nie mogłaby być w efekcie zrealizowana. Dzięki dostępowi do elektronicznego rynku papierów wartościowych możliwe jest zawieranie transakcji na rynku organizowanym przez B. .

Należy ponadto zauważyć, że w sytuacji, kiedy Wnioskodawca nie prowadziłby rynku skarbowych papierów wartościowych, wówczas nie nabywałby od M. omawianej usługi związanej z dostępem do elektronicznej platformy. Usługa ta bowiem, nabywana w oderwaniu od świadczonej przez B. usługi głównej prowadzenia rynku skarbowych papierów wartościowych, pozbawiona byłaby ekonomicznego sensu. Z drugiej strony, prowadzenie rynku skarbowych papierów wartościowych nie byłoby praktycznie możliwe bez uzyskania dostępu do elektronicznej platformy obrotu papierami wartościowymi. Dostęp ten jest niezbędny do dokonywania transakcji, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT (tj. transakcji, których przedmiotem są instrumenty finansowe). Nabywanie od M. usług nie stanowi celu samego w sobie, lecz stanowi warunek konieczny do świadczenia usługi podstawowej oraz stanowi jedynie środek do korzystania na jak najlepszych warunkach z usługi podstawowej.

Wnioskodawca pragnie zaznaczyć, że usługa nabywana od M. znajduje się w zakresie przedmiotowym pojęcia usług, których przedmiotem są instrumenty finansowe. Z perspektywy klienta B. (uczestnika rynku), usługi świadczone przez M. , co do zasady, nie będą identyfikowalne. Warto zaznaczyć, że uczestnik rynku nie nabywa od Spółki przykładowo jedynie usługi dostępu do platformy elektronicznej obrotu papierami wartościowymi, lecz zainteresowany jest skutecznym zawieraniem konkretnych transakcji na rynku papierów wartościowych.

Usługa nabywana od M. , umożliwiająca zawieranie transakcji na instrumentach finansowych przez uczestników prowadzonego rynku poprzez dostęp do elektronicznej platformy obrotu papierami wartościowymi, prowadzi do zmiany sytuacji prawnej i ekonomicznej podmiotów zainteresowanych przeprowadzeniem transakcji (uczestników rynku). Analizowana usługa M. ma tym samym bezpośredni wpływ na dokonanie konkretnych transakcji, których przedmiotem są instrumenty finansowe – efektywnie skutkując faktyczną zmianą sytuacji finansowej stron danej transakcji. Celem tych usług jest zatem doprowadzenie do realizacji transakcji na instrumentach finansowych poprzez prawidłowe funkcjonowanie rynku skarbowych papierów wartościowych.

Ponadto, zdaniem Spółki, analizowana usługa nabywana od M. powinna zostać także uznana za usługę, która jest właściwa dla usługi finansowej świadczonej przez Spółkę tj. charakterystyczna dla usługi prowadzenia rynku skarbowych papierów wartościowych. Odnosząc się bowiem do językowej wykładni prezentowanej m.in. w orzecznictwie polskich sądów administracyjnych (vide: wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 18 grudnia2012 r., sygn. FSK 339/12), element posiadający istotne i specyficzne cechy usługi zwolnionej to taki element usługi zwolnionej, który realizuje jej zasadnicze funkcje, stanowiące o jej istocie. Ponadto, aby konkretną usługę uznać za „właściwą”, musi ona z ogólnego punktu widzenia stanowić osobną całość, w rezultacie obejmując funkcje charakterystyczne dla usługi zwolnionej. Pod pojęciem usługi „właściwej” należy rozumieć za Słownikiem Języka Polskiego „mający typowe cechy danego gatunku, grupy przedmiotów czy zjawisk” oraz „taki, jaki powinien; spełniający konieczne warunki, odpowiedni, stosowny, należyty”.

W konsekwencji, biorąc pod uwagę charakter kompleksowej usługi nabywanej przez B. od M. , a także kryteria uznania określonych usług za stanowiące element usług finansowych funkcjonujące w orzecznictwie TSUE opisane powyżej – w ocenie Wnioskodawcy – usługa ta, polegająca w szczególności na zapewnieniu dostępu do elektronicznego rynku papierów wartościowych, umożliwiająca zawieranie transakcji na tym rynku, powinna zostać uznana za usługę stanowiącą element usługi finansowej, o której mowa w art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT, korzystającą ze zwolnienia od podatku VAT.

Zmiana przepisów ustawy o VAT, polegająca na usunięciu art. 43 ust. 13 ustawy o VAT, nie powinna mieć wpływu na powyższą konkluzję i prawo do korzystania ze zwolnienia od podatku VAT. Celem analizowanej zmiany jest bowiem dopasowanie polskich regulacji do przepisów unijnych i wyłączenie ze zwolnienia od VAT usług pomocniczych do usług ubezpieczeniowych. Powyższe znajduje potwierdzenie w szczególności w uzasadnieniu do Ustawy zmieniającej, co zostało wykazane w niniejszym wniosku.

Zdaniem Wnioskodawcy, niezależnie od obowiązywania art. 43 ust. 13 ustawy o VAT, nabywana od M. kompleksowa usługa:

stanowią odróżniającą się całość,
stanowi element składowy usługi zasadniczej jaką jest prowadzenie rynku skarbowych papierów wartościowych, a bez czynności prowadzenia rynku skarbowych papierów wartościowych usługi od M. w ogóle nie byłyby przez Spółkę nabywane.

Jednocześnie należy podkreślić, że prowadzenie rynku skarbowych papierów wartościowych przez B. nie byłoby możliwe bez usługi M. polegającej na zapewnieniu dostępu do elektronicznego rynku papierów wartościowych, która to usługa jest niezbędna do przeprowadzenia określonych transakcji i prawidłowego funkcjonowania tego rynku.

Mając na uwadze przytoczone powyżej argumenty, orzecznictwo TSUE oraz treść uzasadnienia do Ustawy zmieniającej, w ocenie Spółki opisana w stanie faktycznym kompleksowa usługa dostępu do elektronicznego rynku papierów wartościowych umożliwiająca zawieranie transakcji na tym rynku, nabywana przez B. od M. , powinna korzystać ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT w stanie prawnym obowiązującym od 1 lipca 2017 r.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r. poz 1221, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają:

odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
eksport towarów;
import towarów na terytorium kraju;
wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Przez dostawę towarów zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Natomiast stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza – na mocy ust. 2 powołanego artykułu – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie ma zatem na tyle uniwersalny charakter, że pozwala na objęcie pojęciem „podatnika” te wszystkie podmioty, które prowadzą określoną działalność występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.

W myśl art. 2 pkt 9 ustawy, import usług jest to świadczenie usług, z tytułu wykonania, których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy.

Z kolei art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy VAT wskazuje, że podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające usługi, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

usługodawcą jest podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, a w przypadku usług, do których stosuje się art. 28e, podatnik ten nie jest zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4,
usługobiorcą jest:
- w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b - podatnik, o którym mowa w art. 15, lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4,
- w pozostałych przypadkach - podatnik, o którym mowa w art. 15, posiadający siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, posiadająca siedzibę na terytorium kraju i zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4.

Z art. 28b ustawy VAT wynika z kolei, że miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i la, art. 28 ust. 1, art. 28i, art. 28j i art. 28n, które to wyjątki nie mają zastosowania w świetle przedstawionego stanu faktycznego.

W przedmiotowym zdarzeniu przyszłym, usługodawcą będzie podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Polski.

Usługobiorcą usług, będzie natomiast podatnik, o którym mowa w art. 15 ustawy VAT (Spółka).

Z uwagi na powyższe przepisy, obowiązek podatkowy z tytułu nabycia przez Spółkę usług ciąży na Spółce. Tym samym Spółka nabywając usługi będzie zobowiązania do wykazania w deklaracji VAT importu usług ze stawką właściwą dla świadczenia tychże usług.

Stawka podatku, zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy, wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia2018 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, przewidują dla niektórych towarów i usług stawki obniżone lub zwolnienie od podatku.

I tak, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy, zwalnia się od podatku usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2016 r. poz. 1636, 1948 i 1997 oraz z 2017 r. poz. 724, 768 i 791), z wyłączeniem przechowywania tych instrumentów i zarządzania nimi, oraz usługi pośrednictwa w tym zakresie.

Zgodnie z art. 43 ust. 13 ustawy o VAT, zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41.

Powyższego przepisu ust. 13 nie stosuje się do świadczenia usług stanowiących element usług pośrednictwa, o których mowa w ust. 1 pkt 7 i 37-41 (art. 43 ust. 14 ustawy).

Z kolei w myśl art. 43 ust. 15 ww. ustawy, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do:

czynności ściągania długów, w tym factoringu;
usług doradztwa;
usług w zakresie leasingu.

Stosownie do art. 1 pkt 3 ustawy z dnia 1 grudnia 2016 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2016 r., poz. 2024), od dnia 1 lipca 2017 r. w art. 43 ustawy uchylony został ust. 13 i 14, natomiast ust. 15 tego artykułu otrzymał brzmienie:

„Zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41, nie mają zastosowania do:

czynności ściągania długów, w tym factoringu;
usług doradztwa;
usług w zakresie leasingu.”

Powyższa zmiana prowadzi do usunięcia z regulacji dotyczących zwolnień od VAT, zwolnienia dla usług stanowiących element zwolnionej od podatku usługi finansowej lub ubezpieczeniowej, wymienionej w art. 43 ust. 1 pkt 7 oraz 37-41 ustawy, stanowiących odrębną całość oraz będących właściwymi i niezbędnymi do świadczenia usługi zwolnionej.

W tym miejscu zauważyć należy, że przepisy art. 43 ust. 1 pkt 7 i 37–41 miały na celu implementację do krajowego porządku prawnego przepisów art. 135 ust. 1 lit. a-f dyrektywy VAT, zgodnie z którymi zwolnieniu od tego podatku podlegają wymienione transakcje z dziedziny finansów i ubezpieczeń. Przepisy art. 43 ust. 13 i 14 nie mają wprawdzie bezpośredniego odpowiednika w przepisach dyrektywy VAT, stanowiły – jak pierwotnie uznano – odzwierciedlenie tez wynikających z orzecznictwa TSUE, odnoszącego się do kwestii możliwości zastosowania, w świetle przepisów ww. dyrektywy, zwolnienia dla części składowej usługi wykonywanej przez podmiot trzeci (np. wyroki w sprawach C–2/95 SDC, C–235/00 CSC, C–169/04 Abbey National, C–350/10 Nordea Pankki Suomi Oyj), co odniesiono także do usługi ubezpieczeń. Mając jednak na uwadze orzeczenie TSUE w sprawie C–40/15, gdzie TSUE orzekł o braku analogii transakcji ubezpieczeniowych z usługami finansowymi, oraz zawężającą wykładnię Trybunału w odniesieniu do części składowej usługi finansowej, zasadne stało się usunięcie ust. 13 i 14 w art. 43 ustawy o VAT.

Celem przedmiotowej zmiany jest ściślejsze odwzorowanie przepisów dyrektywy VAT dotyczących zakresu stosowania zwolnienia do usług finansowych i ubezpieczeniowych oraz orzecznictwa TSUE. Z uwagi na to, że interpretacja zgodna z orzecznictwem TSUE w zakresie usług finansowych może i powinna zostać wyprowadzona bezpośrednio z przepisów art. 43 ust 1 pkt 7 i 38–41, przepis art. 43 ust. 13 jest zbędny. Przy dokonywaniu interpretacji przepisów art. 43 ust. 1 pkt 7 i 38–41 ustawy o VAT uwzględnić należy orzecznictwo TSUE dotyczące usług finansowych (w tym usług stanowiących element usług finansowych). Ze zwolnienia będą nadal korzystać usługi stanowiące element usług finansowych wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 7 i 38–41, jeżeli takie zwolnienie wynika z orzecznictwa TSUE.

Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, że Wnioskodawca jest spółką prowadzącą rynek regulowany. W ramach swojej działalności Spółka świadczy kompleksowe usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe w rozumieniu ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, polegające na:

prowadzeniu rynku regulowanego (którego przedmiotem są wyłącznie dłużne instrumenty finansowe),
organizowaniu alternatywnego systemu obrotu (którego przedmiotem są wyłącznie dłużne instrumenty finansowe),
prowadzeniu organizowanego przez Ministra Rozwoju i Finansów elektronicznego rynku obrotu skarbowymi papierami wartościowymi; rynek działa pod nazwą T. , przedmiotem obrotu na tym rynku mogą być jedynie dłużne instrumenty finansowe emitowane przez Skarb Państwa.

Przedmiotem niniejszego wniosku jest ostatnia z wymienionych działalności Spółki, tj. prowadzenie rynku skarbowych papierów wartościowych. Rynek T. (dalej „T. ”) został uruchomiony w 2002 r. – początkowo jako ERSPW – Elektroniczny Rynek Skarbowych Papierów Wartościowych. Działalność i funkcjonowanie tego rynku określa ustawa o obrocie instrumentami finansowymi. Rynek organizowany jest przez Ministra Rozwoju i Finansów, który zlecił prowadzenie tego rynku Spółce na podstawie umowy.

W latach 2004-2009 rynek T. działał pod nazwą P. i prowadzony był we współpracy z włoską spółką M. S.p.A. (dalej „M. ”), która jest organizatorem pierwszego w Europie elektronicznego rynku obligacji skarbowych. M. to Europejska Giełda Obligacji obsługująca wiele rynków funkcjonujących w wielu krajach. Lokalne rynki prowadzone są przez wyodrębnione podmioty, tworzące grupę kapitałową M. . M. zarządza platformą I. (pierwotnie C. ), która stanowi system informatyczny dla wszystkich rynków obrotu papierami rządowymi, działających w ramach grupy M. .

Zawarte z M. umowy umożliwiają uczestnikom rynku T. dostęp do międzynarodowej platformy elektronicznej emisji i obrotu rządowymi papierami wartościowymi (mercato C. secondario M. ).

Strategiczne znaczenie rynku T. wymaga zapewnienia jego uczestnikom konkurencyjnych, nowoczesnych i kompleksowych rozwiązań operacyjnych oraz funkcjonalno-technicznych w zakresie organizacji obrotu skarbowymi papierami wartościowymi. Uzyskanie możliwości zawierania transakcji na T. przez uprawnione podmioty – uczestników rynku (banki krajowe oraz zagraniczne, firmy inwestycyjne) wymaga zapewnienia przez prowadzącego rynek odpowiednich rozwiązań regulacyjnych oraz organizacyjno-technicznych zapewniających dostęp do platformy transakcyjnej oraz odpowiednie narzędzia transakcyjne – umożliwiające zawarcie transakcji, których przedmiotem są papiery wartościowe.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą tego, czy w stanie prawnym obowiązującym od 1 lipca 2017 r. nabywana przez Spółkę od M. usługa będzie korzystała ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT.

Należy zauważyć, że co do zasady każde świadczenie dla celów opodatkowania podatkiem od towarów i usług powinno być traktowane jako odrębne i niezależne, jednak w sytuacji gdy jedna usługa obejmuje z ekonomicznego punktu widzenia kilka świadczeń, usługa ta nie powinna być sztucznie dzielona dla celów podatkowych. Zatem, z ekonomicznego punktu widzenia usługi nie powinny być dzielone dla celów podatkowych wówczas, gdy tworzyć będą jedną usługę kompleksową, obejmującą kilka świadczeń pomocniczych. Jeżeli jednak w skład świadczonej usługi wchodzić będą czynności, które nie służą wyłącznie wykonaniu czynności głównej, zasadniczej, lecz mogą mieć również charakter samoistny, to wówczas nie ma podstaw dla traktowania ich jako elementu usługi kompleksowej.

Aby móc wskazać, że dana usługa jest usługą złożoną (kompleksową), winna składać się z różnych świadczeń, których realizacja prowadzi do jednego celu. Na usługę złożoną składa się więc kombinacja różnych czynności, prowadzących do realizacji określonego celu – do wykonania świadczenia głównego, na które składają się różne świadczenia pomocnicze. Natomiast usługę należy uznać za pomocniczą, jeśli nie stanowi ona celu samego w sobie, lecz jest środkiem do pełnego zrealizowania lub wykorzystania usługi zasadniczej. Pojedyncza usługa traktowana jest zatem jak element usługi złożonej wówczas, jeżeli cel świadczenia usługi pomocniczej jest zdeterminowany przez usługę główną oraz nie można wykonać lub wykorzystać usługi głównej bez usługi pomocniczej.

W konsekwencji, świadczenie złożone ma miejsce wówczas, gdy relacja poszczególnych czynności (świadczeń) wykonywanych na rzecz jednego nabywcy dzieli je na świadczenie podstawowe i świadczenia pomocnicze – tzn. takie, które umożliwiają skorzystanie ze świadczenia podstawowego (lub są niezbędne dla możliwości skorzystania ze świadczenia podstawowego). Jeżeli jednak świadczenia te można rozdzielić tak, że nie zmieni to ich charakteru, ani wartości z punktu widzenia nabywcy – wówczas świadczenia takie powinny być traktowane jako dwa (lub więcej) niezależnie opodatkowane świadczenia.

Jeśli więc wykonywanych jest więcej czynności i są one ze sobą ściśle powiązane oraz stanowią całość pod względem ekonomicznym i gospodarczym, to wówczas dla potrzeb VAT należy potraktować je jako jedną czynność opodatkowaną. Skutkiem powyższego, świadczenie pomocnicze, co do zasady dzieli los prawny świadczenia głównego, w szczególności w zakresie momentu powstania obowiązku podatkowego, miejsca świadczenia oraz stawki podatku od towarów i usług. Stosownie do powyższego, świadczeniami powiązanymi ze sobą pod względem ekonomicznym i gospodarczym będą świadczenia pomocnicze oraz świadczenia główne uzasadniające ekonomiczne istnienie świadczeń pomocniczych.

Należy zauważyć, że koncepcję opodatkowania świadczeń kompleksowych wypracował Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej, w wydanych orzeczeniach na podstawie pierwotnie obowiązującej Szóstej Dyrektywy Rady (77/388/EWG) oraz obecnie obowiązującej Dyrektywy VAT. W szczególności w wyroku w sprawie C-349/96 Card Protection Plan Ltd, Trybunał uznał, że jeżeli dwa lub więcej niż dwa świadczenia (czynności) dokonane przez podatnika na rzecz konsumenta są tak ściśle powiązane, że obiektywnie tworzą w aspekcie gospodarczym jedną całość, której rozdzielenie miałoby sztuczny charakter, to wszystkie te świadczenia lub czynności stanowią jednolite świadczenie dla celów podatku od wartości dodanej. Pogląd ten znajduje również potwierdzenie w wyroku w sprawie C-2/95 Sparekassernes Datacenter (SDC), czy też w sprawie C-41/04 Levob Verzekeringen BV i OV Bank NV.

Zatem w przypadku usług o charakterze złożonym, o wysokości stawki podatku decydować będzie to, czy w danych okolicznościach mamy do czynienia z jedną usługą kompleksową, czy też z szeregiem jednostkowych usług. Ocena tej okoliczności winna odbywać się więc w oparciu o to, czy dokonywane czynności (świadczenia) wykazują ze sobą tak ściśle powiązanie, że w sensie gospodarczym tworzą jedną całość, której rozdzielenie miałoby sztuczny charakter.

W przedstawionej sprawie importowane przez Spółkę usługi tworzą powiązany ze sobą funkcjonalnie zespół świadczeń, który ma umożliwić uczestnikom rynku T. dostęp do tego rynku (rejestracja uczestnika, umożliwienie mu składania ofert), zawieranie transakcji (kojarzenie ofert, potwierdzanie transakcji) oraz dostęp do informacji o zawartych transakcjach. Dla wykonania tych zasadniczych elementów usługi Spółki w relacji z uczestnikami rynku niezbędne są różnego rodzaju czynności związane z utrzymywaniem i administrowaniem danymi o uczestnikach i transakcjach, które są wykonywane przez M. na podstawie zawartych ze Spółką umów.

Zdaniem Spółki, żadne ze świadczeń opisanych w zdarzeniu przyszłym nie może być uznane za samodzielne, ani z perspektywy Spółki, ani tym bardziej uczestnika rynku. Przy czym, Spółka stoi na stanowisku, że za świadczenie wiodące należy uznać usługi skutkujące zawarciem i potwierdzeniem zawarcia transakcji. Wszystkie pozostałe usługi należy uznać za podporządkowane, dzielące zasady opodatkowania świadczenia głównego i podążające za nim.

W świetle powyższego, należy zgodzić się z Wnioskodawcą, że opisane we wniosku czynności, wykonywane na podstawie ww. umów, spełniają przesłanki do uznania ich za świadczenie kompleksowe.

Należy wskazać, że ustawodawca, określając ramy przedmiotowe art. 43 ust. 1 pkt 41, odwołał się do definicji zawartej w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi. Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 1 tej ustawy, instrumentami finansowymi są m.in. papiery wartościowe, pod pojęciem których należy rozumieć akcje, prawa poboru w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1030, z późn. zm.), prawa do akcji, warranty subskrypcyjne, kwity depozytowe, obligacje, listy zastawne, certyfikaty inwestycyjne i inne zbywalne papiery wartościowe, w tym inkorporujące prawa majątkowe odpowiadające prawom wynikającym z akcji lub z zaciągnięcia długu, wyemitowane na podstawie właściwych przepisów prawa polskiego lub obcego (art. 3 pkt 1 lit. a tejże ustawy).

Jednakże, jak wynika z wniosku, Spółka nabywa od M. usługi umożliwiające zawieranie transakcji na instrumentach finansowych przez uczestników prowadzonego rynku poprzez dostęp do elektronicznej platformy obrotu papierami wartościowymi.

W ocenie Organu, biorąc pod uwagę przedstawiony we wniosku charakter wymienionych w umowach czynności, elementem wiodącym (głównym, podstawowym) świadczonej na rzecz Wnioskodawcy usługi jest czynność zapewnienia dostępu do elektronicznego rynku instrumentów finansowych – elektronicznej platformy handlu tymi instrumentami. Pozostałe usługi zaś stanowią czynności pomocnicze, umożliwiają bowiem jak najlepsze i najbardziej funkcjonalne wykorzystanie tej platformy przez klientów, nie tylko poprzez pewne techniczne (informatyczne) czynności związane z technicznymi parametrami platformy, ale również zapewnienie dostępu do określonych informacji, danych (w tym archiwalnych).

W celu określenia, czy importowane przez Spółkę usługi dostępu do elektronicznego rynku papierów wartościowych, wraz z usługami powiązanymi, mogą korzystać ze zwolnienia od podatku, konieczna jest ich ocena pod kątem spełnienia dyspozycji wynikających z art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy.

Należy nadmienić, że ww. zwolnienia uregulowane zostały w ustawie o podatku od towarów i usług wskutek implementacji odpowiednich przepisów Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347, poz. 1, z późn. zm.), zwanej dalej Dyrektywą. Sprecyzowanie przepisów regulujących zwolnienie od podatku od towarów i usług dla usług finansowych ma na celu zapewnienie jednolitego stosowania tego zwolnienia w odniesieniu do rynku wspólnotowego, jak również zapewnienie spójności przepisów dotyczących podatku od towarów i usług z przepisami krajowymi regulującymi funkcjonowanie rynku finansowego.

Podkreślić trzeba, że zwolnienia przewidziane w dyrektywie VAT stanowią autonomiczne pojęcia prawa unijnego, określenia zaś użyte do opisania tych zwolnień powinny być poddawane wykładni ścisłej, stanowią one bowiem odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą opodatkowaniu VAT podlega każda usługa i każda dostawa towarów dokonywana odpłatnie przez podatnika. Interpretacja rozszerzająca zakres zwolnienia poza ten, który wynika wprost z treści przepisu, jest niedozwolona. Powyższe potwierdza orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości UE (dla przykładu wyrok w sprawie C-175/09 Axa UK pkt 25 i przywołane tam orzecznictwo).

Odniesienie powyższych uwag do analizowanej sprawy prowadzi do wniosku, że chociaż transakcje w zakresie obrotu instrumentami finansowymi będą możliwe do przeprowadzenia wyłącznie na udostępnionej przez M. platformie, to faktycznie będą się one odbywać bezpośrednio pomiędzy uczestnikami rynku. Usługa wykonywana przez M. nie jest zatem usługą, której przedmiotem są instrumenty finansowe. Nie spełnia więc ona, jako taka, specyficznych i istotnych funkcji zwolnionej usługi finansowej, co jest warunkiem zastosowania zwolnienia - zgodnie z orzecznictwem TSUE (wyroki C-2/95 SDC – pkt 66, C-235/00 – pkt 28, C-350/10 Nordea – pkt 24).

W tym miejscu przywołać należy m.in. wyrok TSUE z dnia 28 lipca 2011 r. C-350/10 Nordea, w którym Trybunał wypowiedział się w zakresie warunków uznania za zwolnione od VAT transakcji, których przedmiotem są papiery wartościowe.

TSUE stwierdził, w odniesieniu do operacji dotyczących przelewów w rozumieniu art. 13 część B lit. d) pkt 3 szóstej dyrektywy, że „świadczone usługi muszą skutkować przekazaniem środków pieniężnych oraz prowadzić do zmian prawnych i finansowych. Należy dokonać rozróżnienia między usługą zwolnioną w rozumieniu wspomnianej dyrektywy a dostarczeniem zwykłego świadczenia fizycznego lub technicznego, takiego jak udostępnienie bankowi systemu informatycznego”. Przelew jest bowiem „operacją polegającą na realizacji dyspozycji przekazania określonej sumy pieniędzy z jednego konta na drugie. Cechuje się ona w szczególności tym, że powoduje zmianę sytuacji prawnej i finansowej istniejącej, z jednej strony, miedzy udzielającym dyspozycji a beneficjentem, a z drugiej strony, między nimi a bankiem”. Trybunał wskazał, że powyższa analiza ma również zastosowanie odpowiednio do transakcji dotyczących papierów wartościowych. Dalej TSUE stwierdził, że „sama tylko okoliczność, iż dany składnik jest nieodzowny do realizacji określonej transakcji objętej zwolnieniem, nie pozwala uznać, że usługa odpowiadająca temu składnikowi objęta jest zwolnieniem”. Zauważył także: „(...) skoro usługi Swift są usługami elektronicznego przesyłania wiadomości, których wyłącznym przedmiotem jest przekazywanie danych, nie spełniają one jako takie żadnej z funkcji którejkolwiek z transakcji finansowych, o których mowa w art. 13 część B lit. d) pkt 3 i 5 szóstej dyrektywy, tj. nie skutkują przeniesieniem środków lub papierów wartościowych i nie posiadają zatem ich cech”.

Dodatkowo, zakwestionować należy zaprezentowany przez Wnioskodawcę sposób interpretacji przepisu art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy. Zdaniem Wnioskodawcy, każda czynność odnosząca się do instrumentów finansowych, z wyłączeniem ich przechowywania i zarządzania nimi, korzysta ze zwolnienia od podatku. Przy takiej wykładni omawianego przepisu można by uznać, że świadczone przez M. usługi rzeczywiście odnoszą się do instrumentów finansowych. Jednakże trzeba zauważyć, że przepis ten mówi o usługach, których przedmiotem są instrumenty finansowe. W ocenie Organu, istnieje zaś ogromna różnica znaczeniowa pomiędzy określeniem „których przedmiotem są” oraz „odnoszące się do”. Chociaż usługi świadczone przez M. można uznać za odnoszące się do instrumentów finansowych, to z całą pewnością nie można uznać, że ich przedmiotem są instrumenty finansowe (przedmiotem usług jest zapewnienie dostępu do platformy elektronicznej wraz z usługami powiązanymi).

Powyższe rozważania zostały potwierdzone przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, który w wyroku z dnia 6 marca 2014 r., sygn. akt III SA/Wa 2358/13 – rozpatrując sprawę Wnioskodawcy stwierdził, że „Stanowisko to - zdaniem Sądu - jest prawidłowe. Świadczenia M. - organizatora europejskiego rynku skarbowych papierów wartościowych - wynikające z dwóch umów opisanych we wniosku o interpretację skierowane są bowiem do Skarżącej - również organizatora rynku skarbowych papierów wartościowych, a nie do uczestników tego rynku. Okoliczność, że na tym rynku, do którego dostęp dla swoich kontrahentów (uczestników rynku) zapewniła Skarżąca poprzez zawarcie umów z M. , dochodzi ostatecznie do obrotu papierami wartościowymi nie oznacza, że transakcje między Stroną a M. mają za przedmiot instrumenty finansowe. To bowiem będzie miała miejsce na dalszym szczeblu obrotu, dopiero na etapie korzystania z rynku przez uczestników.

Nie można zatem uznać za zasadną argumentacji Skarżącej, że organ mylnie przyjął, że usługa nabywana przez Spółkę od M. nie prowadzi do zmiany sytuacji dochodzi do zawarcia i potwierdzenia zawarcia transakcji”.

Reasumując, w przedmiotowej sprawie świadczone przez M. usługi mają charakter czysto techniczny, nie stanowią świadczenia, którego przedmiotem są instrumenty finansowe, zatem, nie podlegają zwolnieniu, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywiste zdarzenie przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywało się będzie ze zdarzeniem przyszłym podanym przez wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego zdarzenia przyszłego, wydana interpretacja traci swą aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r., poz. 1369) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin