Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB4.4014.357.2017.1.MSI
z 11 grudnia 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 i art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2017 r., poz. 201, ze zm.)  Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Zainteresowanych przedstawione we wniosku wspólnym z 27 października 2017 r. (data wpływu – 02 listopada 2017 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy pożyczki – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 02 listopada 2017 r. wpłynął do Organu ww. wniosek wspólny o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy pożyczki.

We wniosku złożonym przez:

–Zainteresowanego będącego stroną postępowania:

1. R. Sp. z o.o. (Spółka, Pożyczkodawca);

–Zainteresowanego niebędącego stroną postępowania:

1. B. (Pożyczkobiorca)
   
   

przedstawiono następujący stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe:

Zainteresowany będący stroną postępowania (dalej „Spółka”, „Pożyczkodawca”) jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT. Spółka prowadzi działalność gospodarczą w zakresie obróbki oraz usuwania odpadów. Jeśli Spółka wykazuje nadwyżki finansowe zdarza się, że udziela pożyczek. Udzielanie pożyczek ma charakter odpłatny. W umowach pożyczki przewidziane jest należne Spółce wynagrodzenie w postaci odsetek. Umowy pożyczki są zawierane głównie z podmiotami powiązanymi, w szczególności ze wspólnikami Spółki. Spółka nie wyklucza jednak udzielania w przyszłości pożyczek innym podmiotom. Udzielanie pożyczek ma charakter pomocniczy w stosunku do działalności podstawowej prowadzonej przez Spółkę, tj. działalności w zakresie obróbki oraz usuwania odpadów.

Przykładowo, Spółka zawarła ze wspólnikiem Spółki (dalej „Pożyczkobiorca”) umowę pożyczki odnawialnej (zatytułowaną przez Strony jako „Umowa linii kredytowej”; dalej „Umowa”). W ramach Umowy Spółka zobowiązała się do udzielenia Pożyczkobiorcy oprocentowanych pożyczek, do wysokości ustalonego w Umowie limitu (określonego w Umowie jako linia kredytowa). Ustalona linia kredytowa ma charakter rewolwingowy, co oznacza, że spłacone przez Pożyczkobiorcę środki będą mogły zostać ponownie pożyczone (każdorazowo do wysokości określonego w Umowie limitu). Innymi słowy, każda spłata pożyczki skutkować będzie odnowieniem wolnego limitu pożyczki o spłaconą kwotę. Zgodnie z Umową, Pożyczkobiorca może zaciągać pożyczki na okresy uzgodnione każdorazowo w zawartej ze Spółką umowie pożyczki  tzw. dokumencie ciągnienia transzy pożyczki. Na chwilę obecną Pożyczkobiorca zaciągnął w ramach łączącej go ze Spółką Umowy dwie pożyczki. Nie jest wykluczone zaciągnięcie przez Pożyczkobiorcę kolejnych pożyczek.

Spółka nie wyklucza również, iż w przyszłości zawierać będzie kolejne umowy pożyczek z Pożyczkobiorcą, w tym także umowy pożyczek odnawialnych. Dotychczasowe umowy pożyczek (zawierane na podstawie Umowy) Pożyczkobiorca zawierał jako osoba fizyczna poza zakresem prowadzonej działalności gospodarczej. W przyszłości możliwe jest jednak, iż Pożyczkobiorca zawrze ze Spółką umowy pożyczek w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Wszystkie pożyczki udzielane przez Spółkę finansowane są z jej środków własnych. W każdym przypadku udzielana przez Spółkę pożyczka stanowi pożyczkę oprocentowaną, tj. z tytułu udzielenia pożyczki Spółka otrzymuje od Pożyczkobiorcy wynagrodzenie w postaci odsetek. Powyższe okoliczności dotyczyć będą również ewentualnych przyszłych pożyczek udzielanych przez Spółkę Pożyczkobiorcy. W przypadku pożyczek zaciąganych przez Pożyczkobiorcę na podstawie Umowy, wysokość odsetek określona jest każdorazowo w dokumencie ciągnienia transzy pożyczki. Wynagrodzenie z tytułu udzielanych pożyczek stanowi dla Spółki przychód z prowadzonej działalności gospodarczej, przeznaczany na finansowanie bieżącego funkcjonowania Spółki. Celem udzielanych przez Spółkę pożyczek jest osiągnięcie zysku z prowadzonej działalności gospodarczej.

Zainteresowani składają wspólny wniosek o interpretację indywidualną, gdyż są podmiotami uczestniczącymi wspólnie w tym samym zaistniałym stanie faktycznym oraz zdarzeniu przyszłym będącymi przedmiotem niniejszego wniosku. Spółka zainteresowana jest ustaleniem, czy świadczona przez nią na rzecz Pożyczkobiorcy usługa udzielania pożyczek jest objęta zakresem opodatkowania podatkiem od towarów i usług (dalej „podatek VAT”), a konkretnie czy podlega zwolnieniu od podatku VAT. Pożyczkobiorca zainteresowany jest ustaleniem tej samej kwestii w związku z możliwością opodatkowania udzielanych przez Spółkę na jego rzecz pożyczek podatkiem od czynności cywilnoprawnych w przypadku, gdyby organ uznał, iż czynności te nie są objęte zakresem opodatkowania Podatkiem VAT.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy udzielanie przez Spółkę pożyczek na rzecz Pożyczkobiorcy podlega opodatkowaniu podatkiem VAT i jednocześnie korzysta ze zwolnienia od podatku VAT? Innymi słowy, czy dokonywane przez Spółkę czynności polegające na udzielaniu Pożyczkobiorcy pożyczek są zwolnione od podatku VAT?
2. W przypadku udzielenia przez Organ pozytywnej odpowiedzi na pytanie nr 1, tj. uznania przez Organ, że pożyczki udzielane przez Spółkę Pożyczkobiorcy zwolnione są od podatku VAT – czy na Pożyczkobiorcy ciąży obowiązek uiszczenia podatku od czynności cywilnoprawnych (dalej „PCC”) z tytułu zawarcia umowy pożyczki ze Spółką?
   
   

Zdaniem Zainteresowanych, w przypadku udzielenia przez Organ pozytywnej odpowiedzi na pytanie nr 1, tj. uznania przez Organ, że pożyczki udzielane przez Spółkę Pożyczkobiorcy są zwolnione są od podatku VAT, na Pożyczkobiorcy nie ciąży obowiązek uiszczenia podatku od czynności cywilnoprawnych z tytułu zawarcia umowy pożyczki ze Spółką.

Zgodnie z art. 2 ust. 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (dalej „ustawa PCC”), nie podlegają PCC czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany:

1. w zakresie, w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług,
2. jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności, z wyjątkiem:


• 
  umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
  
• umów sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.
  

Jak wynika z przywołanego wyżej art. 2 ust. 4 ustawy PCC, objęcie czynności udzielenia pożyczki zakresem opodatkowania podatkiem VAT, w tym zwolnienie tej czynności od podatku VAT, skutkuje wyłączeniem umowy pożyczki spod opodatkowania podatkiem PCC.

W konsekwencji, jeżeli Organ uzna, że pożyczki udzielane przez Spółkę są zwolnione od podatku VAT, zdaniem Zainteresowanych na Pożyczkobiorcy nie będzie ciążył obowiązek zapłaty od tych pożyczek PCC. Przynajmniej jedna ze stron umowy pożyczki (w tym wypadku Spółka) będzie bowiem zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności (udzielenia pożyczki).

Zainteresowani na potwierdzenie swojego stanowiska przywołali liczne interpretacje indywidualne.

Z uwagi na zakres niniejszej interpretacji przywołano powyżej tylko tę cześć stanowiska Zainteresowanych, która odnosi się do zagadnienia dotyczącego ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Zainteresowanych w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Na wstępie zaznacza się, iż przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena stanowiska Zainteresowanych wyłącznie w zakresie ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. W pozostałym zakresie wniosku, dotyczącym podatku od towarów i usług, zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie z 20 listopada 2017 r., znak: 0111-KDIB3-1.4012.709.2017.1.AB.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. z 2017 r., poz. 1150) podatkowi temu podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

W myśl art. 1 ust. 4 cyt. ustawy czynności cywilnoprawne podlegają podatkowi, z zastrzeżeniem ust. 4a i 5, jeżeli ich przedmiotem są:

1. rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
2. rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
   
   

Stosownie do treści art. 3 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem ust. 2 powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej. Przy czym treść art. 3 ust. 1 pkt 1a powołanego przepisu stanowi, iż obowiązek podatkowy powstaje z chwilą każdorazowej wypłaty środków pieniężnych, jeżeli umowa pożyczki określa, że wypłata środków pieniężnych nastąpi niejednokrotnie i ich suma nie jest znana w chwili zawarcia umowy.

Zgodnie z art. 4 pkt 7 ww. ustawy obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych ciąży, przy umowie pożyczki, na biorącym pożyczkę.

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 7 cytowanej ustawy podstawę opodatkowania stanowi przy umowie pożyczki i umowie depozytu nieprawidłowego – kwota lub wartość pożyczki albo depozytu, a w przypadku umowy określającej, że wypłata środków pieniężnych nastąpi niejednokrotnie i ich suma nie jest znana w chwili zawarcia umowy – kwota każdorazowej wypłaty środków pieniężnych.

W związku z powyższymi regulacjami należy stwierdzić, że umowa pożyczki podlega generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych i obowiązek uiszczenia tego podatku ciąży na biorącym pożyczkę. Obowiązek ten – w przypadku gdy środki będą wypłacane niejednokrotnie i ich suma nie będzie znana w chwili zawarcia umowy – powstaje z chwilą każdorazowej wypłaty środków pieniężnych.

Niezależnie od powyższego podkreślić należy, że w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany:

1. w zakresie, w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług,
2. jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności, z wyjątkiem:


• 
  umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
  
• umów sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

W przypadku umów pożyczki o wyłączeniu, o którym mowa w art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają status podatnika podatku od towarów i usług. Podstawę do ww. wyłączenia może stanowić m.in. fakt, że jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest zwolniona z podatku od towarów i usług.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego wynika, że Zainteresowany będący stroną postępowania jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT. Spółka prowadzi działalność gospodarczą w zakresie obróbki oraz usuwania odpadów. Zdarza się, że Spółka udziela także pożyczek.

Udzielanie pożyczek ma charakter odpłatny. Umowy pożyczki są zawierane głównie z podmiotami powiązanymi, w szczególności ze wspólnikami Spółki. Udzielanie pożyczek ma charakter pomocniczy w stosunku do działalności podstawowej prowadzonej przez Spółkę, tj. działalności w zakresie obróbki oraz usuwania odpadów.

Spółka zawarła ze wspólnikiem Spółki – Pożyczkobiorcą, umowę pożyczki odnawialnej. W ramach Umowy Spółka zobowiązała się do udzielenia Pożyczkobiorcy oprocentowanych pożyczek, do wysokości ustalonego w Umowie limitu. Ustalona linia kredytowa ma charakter rewolwingowy, co oznacza, że spłacone przez Pożyczkobiorcę środki będą mogły zostać ponownie pożyczone (każdorazowo do wysokości określonego w Umowie limitu). Zgodnie z Umową, Pożyczkobiorca może zaciągać pożyczki na okresy uzgodnione każdorazowo w zawartej ze Spółką umowie pożyczki  tzw. dokumencie ciągnienia transzy pożyczki.

W kontekście powołanych przepisów stwierdzić należy, że co do zasady, opisana we wniosku umowa pożyczki podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Niemniej w analizowanej sytuacji zastosowanie będzie miało wyłączenie z opodatkowania, o którym mowa w art. 2 pkt 4 lit. b) ww. ustawy.

W interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 20 listopada 2017 r. znak: 0111-KDIB3-1.4012.709.2017.1.AB wydanej dla Zainteresowanych, potwierdzono stanowisko Zainteresowanych, że „świadczone przez Spółkę na rzecz Pożyczkobiorcy usługi udzielania pożyczek stanowią czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT i jednocześnie mieszczą się w zakresie czynności określonych w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy VAT, a zatem są one objęte zwolnieniem od podatku VAT przewidzianym w tym przepisie.”

Skoro zatem otrzymane przez Pożyczkobiorcę pożyczki będą zwolnione z opodatkowania na podstawie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, to w analizowanej sprawie będzie miał zastosowanie art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. W rezultacie na Pożyczkobiorcy, z tytułu zawarcia omawianych umów pożyczki, nie będzie ciążył obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych.

Mając na uwadze powyższe, stanowisko Zainteresowanych należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Zainteresowanych i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym oraz dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Zainteresowanych i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego podanym przez Zainteresowanych w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
   
   

Zainteresowanemu będącemu stroną postępowania (art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi  Dz.U. z 2017 r., poz. 1369, ze zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.