Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB4.4014.282.2017.2.MSI
z 7 listopada 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2017 r., poz. 201, ze zm.) – Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 13 września 2017 r. (data wpływu – 13 września 2017 r.), uzupełnionym pismem z 20 października 2017 r., (data wpływu – 27 października 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy pożyczki – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 13 września 2017 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy pożyczki.

Z uwagi na fakt, że wniosek nie spełniał wymogów formalnych, w piśmie z 12 października 2017 r. znak: 0111-KDIB4.4014.282.2017.1.MSI, 0111-KDIB3-1.4012.560.2017.2.AB wezwano Wnioskodawcę o jego uzupełnienie.

Wniosek uzupełniono w piśmie z 20 października 2017 r., w którym Wnioskodawca wskazał, że jego intencją jest uzyskanie interpretacji jedynie w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych. Wnioskodawca nie jest zainteresowany wydaniem interpretacji indywidualnej w przedmiocie podatku od towarów i usług.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Spółka jawna będąca Wnioskodawcą jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług zwaną dalej ustawą o VAT. Przeważającym przedmiotem działalności Wnioskodawcy, określonym w Krajowym Rejestrze Sądowym jest sprzedaż hurtowa paliw i produktów pochodnych. Spółka prowadzi przy tym działalność mającą różnorodny charakter. Jednocześnie Wnioskodawca w ramach przedmiotu działalności określonego w KRS, nie ma wpisanej informacji o świadczeniu usług polegających na udzielaniu kredytów lub pożyczek pieniężnych lub usług pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzania kredytami lub pożyczkami pieniężnymi.

W dniu 30 marca 2016 r. oraz w dniu 25 kwietnia 2016 r. pomiędzy "P.H.U. T. S." Sp. z o. o. z siedzibą w S., jako pożyczkodawcą, a Wnioskodawcą – Spółką jawną jako pożyczkobiorcą, zawarte zostały dwie umowy pożyczki w formie pisemnej. Pierwsza na kwotę pożyczki wynoszącą 2.000.000,00 zł (dwa miliony złotych), zaś druga na kwotę 1.200.000,00 zł (jeden milion dwieście tysięcy złotych). Wydanie przedmiotu obydwu pożyczek już nastąpiło. Obydwie pożyczki przeznaczone zostały na działalność gospodarczą pożyczkobiorcy, a udzielone zostały przez pożyczkodawcę ze środków pochodzących z działalności gospodarczej. Czynność polegająca na udzieleniu pożyczek miała charakter incydentalny. Zarówno pożyczkodawca jak i pożyczkobiorca w przedmiocie działalności ujawnionym w Krajowym Rejestrze Sądowym – Rejestrze Przedsiębiorców nie mają wpisanej informacji o świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usług pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzania kredytami lub pożyczkami pieniężnymi. Pożyczkobiorca nie jest przy tym wspólnikiem pożyczkodawcy. Pożyczki udzielone Wnioskodawcy miały charakter odpłatny – zostały udzielone za wynagrodzeniem w postaci oprocentowania w skali 1,50% rocznie, a odsetki płatne mają być sukcesywnie każdego kolejnego miesiąca obowiązywania umów.

Obydwie wyżej wymienione umowy pożyczki zawarte zostały na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a w chwili zawarcia tych umów środki pieniężne znajdowały się na terytorium Polski.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca wskazał, że z tytułu zawartych umów pożyczek, każda ze stron tych umów była zwolniona z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy czynności cywilnoprawne polegające na zaciągnięciu przez Wnioskodawcę dwóch pożyczek od pożyczkodawcy na podstawie zawartych umów pożyczki, z uwagi na okoliczność, że jedna ze stron tych czynności na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług jest zwolniona od podatku od towarów i usług – nie podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych z uwagi na regulację przewidzianą w art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych?

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (zwaną dalej ustawą o PCC) podatkowi od czynności cywilnoprawnych (zwanemu dalej PCC) podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych co do gatunku.

Jednocześnie na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o PCC podatkowi nie podlegają czynności cywilnoprawne:

1. w zakresie, w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług,
2. jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności, z wyjątkiem:
• umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
  
• umów sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

Z uwagi na powyższe, aby ustalić czy czynności prawne polegające na zaciągnięciu przez Wnioskodawcę dwóch pożyczek, nie podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych, należy więc ustalić czy czynności te są opodatkowane podatkiem od towarów i usług (zwanym dalej podatkiem VAT) lub czy jedna ze stron czynności jest zwolniona z podatku VAT z tytułu dokonania tej czynności.

Na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Zgodnie z ust. 2 przywołanego przepisu, czynności określone w ust. 1 podlegają opodatkowaniu niezależnie od tego, czy zostały wykonane z zachowaniem warunków oraz form określonych przepisami prawa. Z kolei przez świadczenie usług, jak wynika z art. 8 ust. 1 ustawy VAT należy rozumieć każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy, w tym również:

• przeniesienie prawa do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, jakiej dokonano czynności prawnej,
• zobowiązanie do powstrzymywania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji,
• świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
  
  

W związku z powyższym uznać należy, że każde świadczenie niebędące dostawą towarów, polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania, stanowi usługę przy spełnieniu następujących warunków:

• w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,
• świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).
  
  

Należy również wskazać, że podatnikami podatku VAT zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy VAT są m.in. osoby prawne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z ust. 2 przywołanego przepisu działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Według zdania drugiego tego ustępu, działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Na podstawie powyższego można zatem stwierdzić, że na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług działalność gospodarcza została zdefiniowana w sposób bardzo szeroki.

Z uwagi na powyższe przyjąć należy, że Pożyczkodawca jako spółka kapitałowa, będąca podatnikiem VAT czynnym, udzieliła Wnioskodawcy pożyczek w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej. Zgodnie z utrwalonym stanowiskiem sądów administracyjnych oraz organów podatkowych – czynności o charakterze pobocznym w stosunku do działalności podstawowej, nie mogą zostać uznane za wykonywane poza prowadzoną działalnością gospodarczą. Dodatkowo należy podnieść, że udzielone pożyczki mają charakter odpłatny, a więc zostały udzielone w celu osiągnięcia zysku, a tym samym wchodzą one w zakres prowadzonej działalności.

Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż udzielenie pożyczki stanowi świadczenie na rzecz drugiej strony umowy, polegające na udostępnieniu kapitału na określony w umowie okres. Z tego względu udzielenie pożyczki w zamian za wynagrodzenie w postaci odsetek należy zakwalifikować jako odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w przepisie art. 8 ust. 1 ustawy VAT.

Bazując na powyższym oraz bogatym orzecznictwie organów podatkowych można stwierdzić, że czynność udzielenia pożyczki przez spółkę prawa handlowego należy uznać za odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy VAT dokonane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, zaś pożyczkodawca na potrzeby tejże transakcji uznany powinien zostać za podatnika VAT w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy VAT, jeżeli:

1. do udzielenia pożyczki pożyczkodawca wykorzysta środki pieniężne z działalności gospodarczej pożyczkodawcy;
2. udostępnienie określonych środków pieniężnych wynika z zawartej pomiędzy stronami umowy, w której zawarte zostanie zastrzeżenie jej zwrotu w określonym terminie, wskazane będzie wynagrodzenie w postaci odsetek, zgodnych z ustalonym przez strony umowy oprocentowaniem – to pożyczkodawca będzie świadczyć na rzecz pożyczkobiorcy odpłatną usługę finansową polegającą na czasowym udostępnieniu kapitału;
3. pożyczkobiorca będzie mógł swobodnie dysponować udostępnionym kapitałem;
4. pożyczkodawca udzieli pożyczki w celach zarobkowych, tj. z zamiarem osiągnięcia zysku z tytułu odsetek.
   
   

Nie ma przy tym znaczenia, czy udzielenie Pożyczki ma charakter jednorazowy czy powtarzający się.

Jednocześnie, zdaniem Wnioskodawcy, będzie to czynność zwolniona z podatku VAT na podstawie przepisu art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy VAT. Według tego przepisu – zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Skoro zatem z powołanego wyżej przepisu wynika, że zwalnia się od podatku VAT usługi w zakresie udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, to należy stwierdzić, że wskazana we wniosku usługa udzielenia pożyczki na rzecz innej spółki prawa handlowego stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, przy czym czynność ta będzie korzystała ze zwolnienia od tego podatku w oparciu o ww. przepis, tj. art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy VAT.

W konsekwencji, zdaniem Wnioskodawcy, prowadzi to do tego, że na podstawie art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o PCC, z uwagi na to, że przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności – czynności cywilnoprawne polegające na zaciągnięciu na podstawie ww. zawartych umów przez Wnioskodawcę dwóch pożyczek nie podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych.

Według Wnioskodawcy, czynności polegające na zaciągnięciu pożyczek przez Wnioskodawcę (pożyczkobiorcę) podlegałyby opodatkowaniu podatkiem PCC, jednakże z uwagi na okoliczność, że na gruncie przepisów ustawy o VAT pożyczkodawca (jedna ze stron) jest zwolniony z tego podatku, wobec tego na gruncie przedstawionego stanu faktycznego, czynność prawna polegająca na zaciągnięciu przez Wnioskodawcę dwóch pożyczek, na podstawie art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o PCC nie podlega podatkowi PCC.

Na potwierdzenie swego stanowiska Wnioskodawca przywołał kilka interpretacji indywidualnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Na wstępie zaznacza się, że przedmiotem niniejszej interpretacji – zgodnie z wolą Wnioskodawcy wyrażoną w uzupełnieniu wezwania – jest ocena stanowiska Wnioskodawcy tylko w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych.

Tym samym część stanowiska Wnioskodawcy, która odnosi się do uregulowań zawartych w ustawie o podatku od towarów i usług, uznano za element własnego stanowiska niepodlegający ocenie w ramach wydawanej interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. z 2017 r., poz. 1150) podatkowi temu podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają również zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy).

W myśl art. 1 ust. 4 ww. ustawy czynności cywilnoprawne podlegają podatkowi, z zastrzeżeniem ust. 4a i 5, jeżeli ich przedmiotem są:

1. rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
2. rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Stosownie do zapisu art. 3 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej.

W myśl natomiast art. 4 pkt 7 ww. ustawy obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych ciąży, przy umowie pożyczki, na biorącym pożyczkę.

Jak wynika z powołanych przepisów – umowa pożyczki podlega generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych i obowiązek uiszczenia tegoż podatku ciąży na pożyczkobiorcy.

W ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano również sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany:

1. w zakresie w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług,
2. jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułu
dokonania tej czynności, z wyjątkiem:

• umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
  
• umów sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.
  

Z treści art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych wynika, że o wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają generalnie status podatnika podatku od towarów i usług, lecz wyłącznie fakt, że dana czynność (ta konkretna) jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub przynajmniej jedna ze stron tej czynności jest z tego podatku zwolniona (z zastrzeżeniami określonymi w lit. b) tego przepisu).

Zgodnie z art. 1a pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, użyte w ustawie określenie podatek od towarów i usług oznacza podatek od towarów i usług w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2016 r., poz. 710, z późn. zm.) lub podatek od wartości dodanej pobierany na podstawie przepisów obowiązujących w państwach członkowskich.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca, będący pożyczkobiorcą zawarł dwie umowy pożyczki w formie pisemnej z pożyczkodawcą. Czynność polegająca na udzieleniu pożyczek ma charakter incydentalny. Pożyczki są oprocentowane, tak więc w wyniku ich udzielenia Wnioskodawca jest zobowiązany do spłaty kwoty głównej wraz z odsetkami. Czynność udzielenia pożyczek w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w zamian za wynagrodzenie (odsetki), stanowi zatem odpłatne świadczenie usług, co do zasady podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i korzystające ze zwolnienia przedmiotowego w tym zakresie. Tym samym, udzielone Wnioskodawcy pożyczki stanowić będą czynność opodatkowaną podatkiem od towarów i usług, jako odpłatne świadczenie usług, które zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług korzysta ze zwolnienia przedmiotowego w podatku od towarów i usług.

Skoro zatem – jak wskazał Wnioskodawca − opisane we wniosku pożyczki podlegają uregulowaniom ustawy o podatku od towarów i usług (i jako takie zwolnione są z opodatkowania na podstawie przepisów tejże ustawy), to w analizowanej sprawie znajdzie zastosowanie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. W rezultacie na Wnioskodawcy, jako pożyczkobiorcy, z tytułu zawarcia opisanych we wniosku umów pożyczek, nie ciąży obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji będzie pokrywał się z opisem podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
   
   

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, ze zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.