2017.10.27 - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0112-KDIL2-2.4012.352.2017.2.EW
z 27 października 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1, art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku wspólnym z dnia 11 sierpnia 2017 r. (data wpływu 17 sierpnia 2017 r.) uzupełnionym pismem z dnia 13 października 2017 r. (data wpływu 19 października 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

wskazania czy dostawa przez Wnioskodawcę poszczególnych składników majątku Spółki, będzie podlegała opodatkowaniu VAT,
prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących dostawę ww. składników majątku

– jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17 sierpnia 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek wspólny o wydanie interpretacji indywidualnej podatku od towarów i usług w ww. zakresie. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 13 października 2017 r. o doprecyzowanie opisu sprawy, przedstawienie własnego stanowiska w sprawie oraz przeformułowanie pytań.

We wniosku złożonym przez:

Zainteresowanego będącego stroną postępowania:
„A” Sp. z o.o.;
Zainteresowanego niebędącego stroną postępowania:
„B” Sp. z o.o.

przedstawiono następujący opis zdarzenia przyszłego.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej: Spółka lub Wnioskodawca) jest spółką kapitałową prawa polskiego oraz polskim rezydentem podatkowym. Wnioskodawca jest zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: VAT) w Polsce. Spółka prowadzi działalność w zakresie produkcji i wykańczania mebli.

Spółka wynajmuje nieruchomości od osób fizycznych będących użytkownikami wieczystymi gruntu, na którym posadowione są budynki, stanowiące odrębny przedmiot własności tych osób fizycznych.

Spółka nie posiada własnych gruntów ani na własność ani objętych użytkowaniem wieczystym. Spółka poczyniła pewne nakłady na wynajmowane nieruchomości.

W skład aktywów Spółki wchodzą:

inwestycje w obcym środku trwałym,
maszyny produkcyjne,
urządzenia,
samochody osobowe,
samochody dostawcze (w tym typu TIR),
materiały i zapasy,
należności krótkoterminowe,
inwestycje krótkoterminowe,
środki pieniężne w kasie.

Ponadto, Spółka zatrudnia kadrę pracowniczą i zarządzającą, na którą składa się:

17 pracowników produkcyjnych, zatrudnionych na podstawie umowy o pracę,
1 pracownik produkcyjny, wykonujący zadania na podstawie umowy zlecenie,
1 dyrektor, zatrudniony na podstawie umowy o pracę.

Zainteresowanym w niniejszej sprawie jest inna polska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej: Zainteresowany lub Nabywca) będąca spółką kapitałową prawa polskiego, polskim rezydentem podatkowym oraz zarejestrowanym podatnikiem VAT w Polsce. W chwili obecnej pomiędzy Spółką a Zainteresowanym istnieją powiązania kapitałowe, jednakże w wyniku opisanych dalej zmian, które są planowane w strukturze właścicielskiej obu spółek, podmioty te przestaną być powiązane kapitałowo. Spółka jest zarządzana przez podmiot zagraniczny, który przewiduje przeprowadzenie zmian właścicielskich, transfer części aktywów Spółki do Zainteresowanego oraz prawdopodobną likwidację Spółki ze względu na jej wyniki i kondycję finansową oraz podjęte decyzje biznesowe o wycofaniu inwestycji z rynku polskiego. Spółka po dokonaniu sprzedaży części aktywów i przejściu zakładu pracy rozpocznie wygaszanie swojej działalności a pozostałe w niej aktywa (w tym należności, inwestycje i zgromadzone środki pieniężne) spożytkuje na spłatę wierzycieli w trakcie procesu likwidacyjnego.

Zainteresowany jest właścicielem działki gruntu, przylegającej do nieruchomości zajmowanych przez Spółkę, która ma istotne znaczenie dla działalności operacyjnej Wnioskodawcy.

Założeniem biznesowym Zainteresowanego, po dokonaniu zmian w strukturze właścicielskiej obu spółek, jest nabycie od Wnioskodawcy części aktywów materialnych oraz przejęcie pracowników Spółki. Zainteresowany przewiduje również nabycie budynków i budowli od osób fizycznych oraz wejście w prawa użytkownika wieczystego gruntów.

W skład nabywanych przez Zainteresowanego aktywów wchodzić mają wyłącznie:

maszyny produkcyjne i urządzenia,
samochody osobowe,
samochody dostawcze (w tym typu TIR),
materiały i zapasy,
inwestycje w obcym środku trwałym.

Zainteresowany nie nabędzie od Spółki żadnych składników niematerialnych ani praw i obowiązków, w szczególności:

nie dojdzie do przeniesienia oznaczenia indywidualizującego przedsiębiorstwo Spółki lub jego wyodrębnionej części, tj. nazwy Spółki, znaku towarowego itd.;
nie dojdzie do przeniesienia (przejęcia) osób piastujących funkcje w zarządzie Spółki, które decydowały o przedsięwzięciach biznesowych Spółki;
nie dojdzie do przeniesienia ksiąg i dokumentów związanych z prowadzoną przez Spółkę działalnością gospodarczą (oprócz dokumentacji technicznej parku maszynowego i pojazdów);
nie dojdzie do przeniesienia wierzytelności i zobowiązań Spółki z tytułu umów finansowania;
nie dojdzie do przeniesienia praw i obowiązków wynikających z umowy o obsługę księgowo-finansową;
nie dojdzie do przeniesienia zobowiązań wobec klientów ani dostawców;
nie dojdzie do przejęcia zobowiązań Spółki ani przeniesienia innych niż opisane powyżej aktywów Spółki, w szczególności: gotówki, należności ani inwestycji;
nie dojdzie do przeniesienia na rzecz Zainteresowanego tajemnic przedsiębiorstwa Spółki;
nie dojdzie do przeniesienia na rzecz Nabywcy umów o prowadzenie rachunków bankowych Spółki.

Celem Nabywcy jest nabycie od Spółki części jej aktywów oraz przejście zakładu pracy wykorzystywanych przez Spółkę w swojej działalności, jednakże wolą Nabywcy nie jest bezpośrednia kontynuacja tej działalności. Nabywca po dokonaniu ww. transakcji będzie prowadził działalność zbliżoną do działalności Spółki, aczkolwiek w zmienionej i zreorganizowanej formie. W związku z powyższym, Zainteresowany poniesie dodatkowe nakłady i wydatki, związane z przeprowadzeniem koniecznych zmian oraz rozpoczęciem działalności jako nowy, niezależny podmiot. W szczególności Nabywca będzie musiał: zorganizować zaplecze nieruchomościowe, zapewnić dostawy mediów, utworzyć bazę klientów, negocjować kontrakty, zdobywać zamówienia, zapewnić obsługę księgowo-kadrową, zapewnić finansowanie działalności, zapewnić obsługę prawną itd.

Tym samym, intencją Wnioskodawcy i Zainteresowanego jest przeniesienie własności niektórych, odrębnych składników majątku Spółki na Zainteresowanego oraz przejęcie przez Zainteresowanego zakładu pracy (w trybie art. 23(1) Kodeksu pracy). Intencją Spółki nie jest zbycie prowadzonego przez siebie przedsiębiorstwa ani jego zorganizowanej części. Istnienie Spółki, mimo że w zmienionej formie i zakresie, będzie jednak przez jakiś czas kontynuowana, do czasu przeprowadzenia procesu likwidacji. W szczególności, nadal prowadzone będą księgi rachunkowe, regulowane zobowiązania oraz przyjmowane należności.

Spółka wystawi Nabywcy faktury dokumentujące dostawę poszczególnych składników majątkowych, zgodnie z zastosowaniem stawek i zasad przewidzianych dla każdego z nabywanych towarów.

W uzupełnieniu do wniosku z dnia 13 października 2017 r. w odpowiedzi na pytanie tut. Organu o treści:

„Czy dostawa poszczególnych składników majątku, opisanych we wniosku spełni wymogi wskazane w definicji zorganizowanej części przedsiębiorstwa sformułowanej w art. 2 pkt 27e ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r., poz. 1221, z późn. zm.), tj. czy majątek ten będzie wyodrębniony:
1. na płaszczyźnie organizacyjnej, tj. czy stanowi wyodrębniony zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań) przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych?
2. na płaszczyźnie finansowej, tj. czy posiada samodzielność finansową, pozwalającą na autonomiczne funkcjonowanie w obrocie gospodarczym oraz czy na podstawie prowadzonej przez Wnioskodawcę ewidencji księgowej możliwe jest przyporządkowanie nie tylko przychodów i kosztów, ale również należności i zobowiązań do wyodrębnionych działalności, przez co możliwe jest określenie wyniku finansowego?
3. na płaszczyźnie funkcjonalnej, tj. czy stanowi potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze?
4. czy przedmiotowy zespół składników majątkowych i niemajątkowych będzie wystarczający do samodzielnego wykonywania zadań, a prowadzenie działalności przez wydzieloną część przedsiębiorstwa nie będzie wymagało udziału pozostałych struktur przedsiębiorstwa podmiotu zbywającego?”
– Zainteresowany wskazał, że mające być przedmiotem transakcji składniki majątkowe nie są ani nie będą u Spółki wyodrębnione na płaszczyźnie organizacyjnej, finansowej ani funkcjonalnej.
Spółka nie podejmowała nigdy żadnych działań zmierzających do wyodrębnienia organizacyjnego, funkcjonalnego lub finansowego składników majątkowych, których zbycie jest planowane. W szczególności nie zostały podjęte żadne uchwały organów, których przedmiotem miałoby być ich wyodrębnienie w ww. sposób.
Co więcej, składniki majątkowe nie stanowią zespołu składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań) przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych. Składniki te są jedynie zbiorem narzędzi i materiałów służących Spółce do prowadzenia działalności.
Spółka nie prowadzi dla przedmiotowych składników majątku odrębnej ewidencji zdarzeń gospodarczych, a z prowadzonych ksiąg rachunkowych niemożliwe jest wyodrębnienie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań powiązanych wyłącznie z tymi składnikami.
Ponadto, zespół tych składników, sam w sobie nie stanowi potencjalnie niezależnego przedsiębiorstwa i nie będzie wystarczający do samodzielnego wykonywania zadań gospodarczych. Koniecznym do tego jest bowiem zorganizowanie przez Zainteresowanego szeregu dodatkowych elementów i struktur.
„Czy poszczególne składniki majątku Zbywcy (tj. maszyny produkcyjne i urządzenia, samochody osobowe, samochody dostawcze, materiały i zapasy, inwestycje w obcym środku trwałym) będące przedmiotem sprzedaży były opodatkowane podatkiem VAT, czy też ich dostawa korzystała ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy podatku od towarów i usług lub czy też zostały opodatkowane marżą zgodnie z art. 120 ustawy o podatku od towarów i usług? Wskazać należy odrębnie do każdego składnika majątku” – Zainteresowany wskazał, że w chwili obecnej w skład majątku Spółki mogą wchodzić zarówno składniki, których nabycie przez Spółkę było czynnością podlegającą VAT a Spółka ten VAT odliczyła, jak również składniki nabyte w wyniku czynności niepodlegających opodatkowaniu VAT, zwolnione z VAT na podstawie art. 42 ust. 1 pkt 2 Ustawy o VAT (w brzmieniu przed oraz po 1 stycznia 2014 r.) lub opodatkowane marżą zgodnie z art. 120 Ustawy o VAT. Spółka dotychczas nie nabywała składników majątku wyłącznie w celu odsprzedaży.
„Czy poszczególne składniki majątku będące przedmiotem dostawy będą wykorzystywane przez Nabywcę wyłącznie do czynności opodatkowanych podatkiem VAT?” – Zainteresowany wskazał, że poszczególne składniki majątku mające być przedmiotem transakcji będą przez Nabywcę wykorzystywane wyłącznie do czynności opodatkowanych VAT w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania (ostatecznie sformułowane w piśmie z dnia 13 października 2017 r.).

Czy w opisanym zdarzeniu przyszłym dostawa przez Wnioskodawcę poszczególnych składników majątku Spółki, co do których Spółce przysługiwało prawo do odliczenia VAT przy ich nabyciu lub zostały nabyte od osób fizycznych niebędących podatnikami a transakcja pozostawała poza zakresem opodatkowania VAT, będzie podlegała opodatkowaniu VAT jako odpłatna dostawa towarów, a co za tym idzie nie znajdzie zastosowania wyłączenie z opodatkowania, o którym mowa w art. 6 pkt 1 ustawy o VAT?
Czy Zainteresowanemu będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku naliczonego wynikającego z otrzymanych od Spółki faktur dokumentujących dostawę aktywów, pod warunkiem wykorzystywania ich przez Nabywcę wyłącznie do czynności opodatkowanych?

Zdaniem Zainteresowanych (ostatecznie doprecyzowanym w uzupełnieniu z dnia 13 października 2017 r.):

W ocenie Spółki, dostawa poszczególnych składników majątku opisanych we wniosku nie spełni wymogów wskazanych w definicji zorganizowanej części przedsiębiorstwa sformułowanej w art. 2 pkt 27e Ustawy o VAT, a mające być przedmiotem transakcji składniki majątkowe nie są u Spółki wyodrębnione na płaszczyźnie organizacyjnej, finansowej ani funkcjonalnej.

Spółka podkreśla, że zadane we wniosku pytania odnoszą się wyłącznie do tych składników majątku, których nabycie nastąpiło w przeszłości w wykonaniu czynności opodatkowanych VAT lub nabytych od osób niebędących podatnikami i wyłączonych z zakresu przepisów o podatku od towarów i usług, a nie do składników podlegających zwolnieniu z VAT na podstawie art. 42 ust 1 pkt 2 Ustawy o VAT lub opodatkowaniu marżą zgodnie z art. 120 Ustawy o VAT.

Tym samym, intencją Spółki nie jest wydanie interpretacji przez tut. Organ w zakresie sposobu opodatkowania każdego, indywidualnego składnika majątku, tj. wskazania podstawy opodatkowania, stawki, zastosowania procedury szczególnej czy zasad ogólnych itd., a wskazanie przez tut. Organ czy transakcja, której przedmiotem będą wymienione w opisie zdarzenia przyszłego składniki majątku będzie transakcją opodatkowaną VAT a nie wyłączoną z opodatkowania na podstawie art. 6 Ustawy o VAT.

Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1.

Zdaniem Wnioskodawcy, dostawa opisanych składników majątku Spółki będzie podlegała opodatkowaniu VAT na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT. W odniesieniu do dokonanej transakcji nie znajdzie zastosowania wyłączenie z opodatkowania, o którym mowa w art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.

Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 2.

Ze względu na to, że Zainteresowany jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT, a przedmiotowe składniki majątku będą wykorzystywane przez niego wyłącznie do czynności opodatkowanych VAT, przy ich zakupie przysługiwało będzie prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktury VAT (zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT).

Ad. 1

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...). Pojęcie towaru ustawodawca zdefiniował w art. 2 pkt 6 ww. ustawy, zgodnie z którym przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ww. ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej.

Jednocześnie przepisy art. 6 ustawy o VAT wskazują na wyłączenia określonych czynności spod zakresu jej stosowania. W myśl ww. przepisów, ustawy o VAT nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Ustawodawca nie zdefiniował, co należy rozumieć pod pojęciem „transakcji zbycia”. Uwzględniając zakres przedmiotowy ustawy o VAT pojęcie to należy rozumieć w sposób zbliżony do pojęcia „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, tzn. zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem tych czynności, jak właściciel np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, nieodpłatne przekazanie, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego (aport). Tym samym, każda z ww. czynności rozporządzających, której przedmiotem jest przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część będzie leżała poza zakresem przepisów ustawy o VAT.

Ad. Przedsiębiorstwo

Przepisy ustawy o VAT nie definiują terminu „przedsiębiorstwo”. Z tej przyczyny dla celów określenia zakresu tego pojęcia skorzystać należy z definicji zawartej w art. 55(1) Kodeksu cywilnego, który stanowi, że przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej.

Obejmuje ono w szczególności:

oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
koncesje, licencje i zezwolenia;
patenty i inne prawa własności przemysłowej;
majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
tajemnice przedsiębiorstwa;
księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Zamiarem stron w analizowanym zdarzeniu przyszłym ma być nabycie wyłącznie niektórych aktywów i przejście zakładu pracy, a nie transfer przedsiębiorstwa. Transakcja nie będzie obejmowała kluczowych składników wymienionych w art. 55(1) Kodeksu cywilnego.

Przedmiotem dostawy nie będzie szereg kluczowych składników wchodzących w skład przedsiębiorstwa Spółki, a mianowicie: wierzytelności, środki pieniężne zgromadzone na rachunkach bankowych i w kasie Spółki, nazwa Spółki, należności i zobowiązania wobec osób trzecich powstałe przed dniem dokonania dostawy, prawa i obowiązki wynikające z umów z dostawcami usług, wartości niematerialne i prawne. Ponadto, Zainteresowany nie nabędzie ksiąg ani dokumentów związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa i jego tajemnic (przejęta zostanie jedynie dokumentacja techniczna parku maszynowego i pojazdów). Wymienione powyżej składniki stanowią istotne elementy dla funkcjonowania „przedsiębiorstwa”.

Z kolei, w myśl art. 55(2) Kodeksu cywilnego, czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności albo z przepisów szczególnych. W konsekwencji, sprzedaż przedsiębiorstwa (wyłączona z zakresu ustawy o VAT) ma miejsce jedynie wtedy, gdy wszystkie istotne wymienione w art. 55(1) Kodeksu cywilnego elementy (o ile występują w danym stanie faktycznym) zostaną przekazane nabywcy. W przeciwnym razie, jeżeli jakiekolwiek istotne składniki towarzyszące przedsiębiorstwu nie zostaną przeniesione na nabywcę, sprzedaży takiej nie należy postrzegać jako zbycia przedsiębiorstwa.

Ponadto, składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, iż można mówić o nich jako o zespole, a nie zbiorze pewnych elementów. Istotne jest, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami, tak żeby przekazana masa mogła posłużyć kontynuowaniu określonej działalności gospodarczej. Nawet w przypadku wyłączenia z zakresu transakcji zbycia przedsiębiorstwa niektórych elementów, pomiędzy pozostałymi zbywanymi składnikami majątkowymi muszą zostać zachowane związki funkcjonalne zachodzące w taki sposób, aby przekazany majątek mógł posłużyć kontynuowaniu określonej działalności gospodarczej. Transakcji pomiędzy Spółką a Nabywcą nie będzie towarzyszyło przeniesienie szeregu kluczowych składników, składających się na powyższą definicję przedsiębiorstwa i przesądzających o funkcjonowaniu przedsiębiorstwa.

Mając na uwadze powyższe, na bazie nabytych składników majątkowych i przejętych pracowników, ale w oparciu o samodzielne know-how i własne zasoby, Zainteresowany będzie mógł prowadzić działalność polegającą na produkcji mebli, która nie będzie, jednakże kontynuacją działalności Spółki.

W związku z powyższym, planowana transakcja nie stanowi sprzedaży przedsiębiorstwa.

Powyższe stanowisko dotyczące interpretacji i zakresu pojęcia „przedsiębiorstwo” znajduje potwierdzenie także w interpretacjach indywidualnych, m.in.:

Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 3 stycznia 2017 r., sygn. 0461-ITPP3.4512.729.2016.2.MD;
Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 8 października 2015 r., sygn. IPTPP2/4512 -402/15-2/KK;
Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 24 września 2015 r., sygn. IBPP3/4512-476/15/KG;
Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 4 września 2015 r., sygn. IBPP3/443-493/15/JP;
Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 29 stycznia 2015 r., sygn. IPPP1/443-1256/14-4/MPe.

Ad. Zorganizowana część przedsiębiorstwa

W świetle art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa należy rozumieć organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Podstawowym wymogiem jest zatem, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa stanowiła zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych). Elementami zespołu składników materialnych i niematerialnych, stanowiących zorganizowaną część przedsiębiorstwa, powinny być w szczególności aktywa trwałe, obrotowe, a także zobowiązania.

Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział itp. Przy czym, w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze.

Wyodrębnienie finansowe najpełniej realizowane jest w przypadku zakładu lub oddziału osoby prawnej. Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Natomiast wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość – obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa.

Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa. Doktryna prawa podatkowego wskazuje, że składniki materialne i niematerialne tworzą zorganizowaną część przedsiębiorstwa wówczas, gdy pozostają one we wzajemnych relacjach pozwalających na stwierdzenie, że występuje coś więcej niż tylko przypadkowy zbiór elementów. Ponadto, co podkreślane jest w indywidualnych interpretacjach podatkowych wydawanych przez organy podatkowe, składniki majątku muszą tworzyć zespół, a nie zbiór niepowiązanych ze sobą elementów. Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, który stanowi pewną całość.

Powyższe stanowisko znalazło odzwierciedlenie m.in. w interpretacjach indywidualnych: Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 31 marca 2016 r., sygn. IPPP3/4512-60/16-2/PC oraz z dnia 25 stycznia 2016 r. sygn. IPPP1/4512-1162/15-3/IGo, a także interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 9 lipca 2013 r., sygn. ILPP1/443-378/13-2/JSK oraz interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 22 lipca 2014 r., sygn. IBPP1/443-474/14/AW.

Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą tym samym składniki, będące w takich wzajemnych relacjach, aby można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego. Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu obecnego przedsiębiorstwa (na ile stanowią w nim wyodrębnioną organizacyjnie, finansowo i funkcjonalnie całość).

Na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług mamy więc do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są wszystkie następujące przesłanki:

istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań,
zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie,
składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych,
zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.

Spółka nie podejmowała nigdy żadnych działań zmierzających do wyodrębnienia funkcjonalnego lub finansowego składników majątkowych, których zbycie jest planowane, w szczególności nie zostały podjęte żadne uchwały organów, których przedmiotem miałoby być ich wyodrębnienie organizacyjne lub funkcjonalne.

Z treści przytoczonych powyżej przepisów prawa oraz orzecznictwa wynika, że dla uznania danych składników majątkowych za przedsiębiorstwo lub jego zorganizowaną część wymagane jest, aby składniki te były wystarczające do samodzielnego realizowania zadania gospodarczego.

Nie można uznać za przedsiębiorstwo lub jego zorganizowaną część składników majątkowych, które będą mogły realizować zadanie gospodarcze dopiero w połączeniu z innymi składnikami majątkowymi, czy też dopiero po połączeniu z innym przedsiębiorstwem.

Ponadto, mające być przedmiotem transakcji pomiędzy Wnioskodawcą a Zainteresowanym składniki majątku Spółki nie są w żaden sposób wyodrębnione finansowo. Spółka nie prowadzi dla nich odrębnej ewidencji zdarzeń gospodarczych, z prowadzonych ksiąg rachunkowych niemożliwe jest wyodrębnienie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań powiązanych wyłącznie z tymi składnikami.

Nabyte przez Zainteresowanego składniki majątkowe, nie będą stanowiły zespołu składników majątkowych wystarczającego do samodzielnej realizacji działalności gospodarczej w zakresie produkcji i wykańczania mebli.

Koniecznym do tego jest bowiem zorganizowanie przez Zainteresowanego szeregu dodatkowych elementów w tym: zaplecza nieruchomościowego, zapewnienia dostaw mediów, utworzenia bazy klientów, negocjacji kontraktów, zdobywania zamówień, obsługi księgowo -kadrowej, zapewnienia finansowania, zapewnienia obsługi prawnej itd.

Zorganizowanie i wykonywanie ww. działań wymagać będzie znacznego wysiłku organizacyjnego, poniesienia wysokich kosztów i jest praktycznie niemożliwe bez posiadania przez Nabywcę i podmioty z nim współpracujące odpowiedniej wiedzy i umiejętności (know -how) w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej w branży meblarskiej.

W opinii Wnioskodawcy, wskazane powyżej okoliczności jednoznacznie świadczą o tym, że przedmiotem transakcji Spółki z Nabywcą będzie jedynie część składników majątku Spółki, a nie przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część. W konsekwencji przeprowadzona transakcja będzie stanowiła odpłatną dostawę towarów (składników majątkowych) w rozumieniu przepisów art. 5 ust. 1 ustawy o VAT.

Ad. 2

Ze względu na to, że zarówno Zainteresowany jak i Spółka są zarejestrowanymi czynnymi podatnikami VAT, sprzedaż poszczególnych elementów majątku będzie opodatkowana VAT i te składniki majątkowe będą wykorzystywane przez Nabywcę wyłącznie do czynności opodatkowanych VAT, przy ich nabyciu będzie przysługiwało mu prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktury VAT zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT.

Stosownie do art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Pojęcie towaru ustawodawca zdefiniował w art. 2 pkt 6 ww. ustawy. Zgodnie z zapisem zawartym w tym przepisie, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii. W myśl art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o VAT kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje pod warunkiem spełnienia przez podatnika zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 tej ustawy.

W myśl art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o VAT, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku. Z powyżej powołanych przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, przy nabyciu których podatek został naliczony są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Zainteresowany zamierza wykorzystywać składniki majątku Spółki w działalności gospodarczej związanej z produkcją i wykańczaniem mebli. Zatem Nabywca będzie wykorzystywał zakupione towary wyłącznie do czynności opodatkowanych.

Ponadto, nabywane od Spółki składniki majątku (aktywa) nie stanowią przedsiębiorstwa ani jego zorganizowanej części i ich dostawa podlegać będzie opodatkowaniu VAT jako odpłatna dostawa towarów w rozumieniu przepisów art. 5 ust. 1 ustawy o VAT.

Tym samym, nie zachodzą negatywne przesłanki wskazane w art. 88 ustawy o VAT przy jednoczesnym spełnieniu przesłanek pozytywnych. Zainteresowany będzie miał zatem prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktury VAT wystawionej przez Spółkę, z uwzględnieniem ograniczeń wynikających z przepisów prawa (np. odliczenie VAT przy nabyciu samochodów osobowych).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r., poz. 1221, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii (art. 2 pkt 6 ustawy).

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Jednocześnie przepisy art. 6 ustawy wskazują na wyłączenia określonych czynności spod zakresu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Są tutaj wskazane te czynności, które co do zasady należą do grupy czynności podlegających opodatkowaniu, mieszcząc się w zakresie odpłatnej dostawy towarów, czy też odpłatnego świadczenia usług. Z uwagi jednakże na stosowne wyłączenie, czynności te – chociaż można je zakwalifikować jako odpłatną dostawę towarów czy też odpłatne świadczenie usług – nie podlegają opodatkowaniu.

I tak, w świetle art. 6 pkt 1 ustawy, przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

A zatem w przypadku, gdy przedmiotem transakcji jest zbycie całego przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części nie podlega ona przepisom ustawy o podatku od towarów i usług.

Pojęcie „transakcji zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel, np. sprzedaż, zamiana, darowizna, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu. Zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa podlega zasadzie swobody umów, a więc może nastąpić na podstawie każdej czynności rozporządzającej.

Ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy, winien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa lub zorganizowanej jego części.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie zawierają definicji „przedsiębiorstwa”. Zatem dla potrzeb przepisów ustaw podatkowych należy posłużyć się definicją sformułowaną w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2017 r., poz. 459, z późn. zm.), zwanej dalej k.c.

Zgodnie z art. 55¹ k.c., przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności:

oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
koncesje, licencje i zezwolenia;
patenty i inne prawa własności przemysłowej;
majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
tajemnice przedsiębiorstwa;
księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Zatem składniki materialne i niematerialne, wchodzące w skład przedsiębiorstwa, powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, że można mówić o nich jako o zespole, a nie zbiorze pewnych elementów. Istotne jest, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami, tak żeby przekazana masa mogła posłużyć kontynuowaniu określonej działalności gospodarczej.

Należy zauważyć, że powyższa definicja opisuje przedsiębiorstwo w ujęciu przedmiotowym, jako zespół niematerialnych i materialnych składników stanowiący przedmiot prawa w szerokim znaczeniu. Użyte w ww. przepisie określenie „w szczególności” wskazuje jedynie na przykładowe wyliczenie składników przedsiębiorstwa. Oznacza to, że z jednej strony w jego skład mogą wchodzić inne elementy, niewymienione w tym artykule, a z drugiej, brak któregoś z tych elementów nie pozbawia zespołu rzeczy i praw przymiotu przedsiębiorstwa.

W myśl art. 55² k.c., czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

Wobec powyższego, przedsiębiorstwem w rozumieniu Kodeksu cywilnego jest takie przedsiębiorstwo, które jest zorganizowane i wyposażone w składniki zapewniające realizowanie celów gospodarczych, jest samodzielnym podmiotem prawa funkcjonującym w obrocie gospodarczym.

O tym, czy nastąpiło zbycie przedsiębiorstwa decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją. Podatnik obowiązany jest do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z koniecznością prawidłowego zdefiniowania dokonywanej czynności.

Przedsiębiorstwo jako przedmiot zbycia, musi stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym, co oznacza, że najistotniejsze dla przedmiotowego zagadnienia jest ustalenie, czy zbywany majątek stanowi na tyle zorganizowany kompleks praw, obowiązków i rzeczy, że zdolny jest do realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu.

Natomiast zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa – w myśl art. 2 pkt 27e ustawy – stanowi organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Podstawowym wymogiem jest więc to, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa stanowiła zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych).

Natomiast wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość – obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona – obiektywnie oceniając – posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą zatem umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.

Ponadto wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Powyższe oznacza, że przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa można rozumieć wyłącznie tę część przedsiębiorstwa, która jest przede wszystkim wyodrębniona organizacyjnie, ale także posiada wewnętrzną samodzielność finansową.

Zatem, aby w rozumieniu przepisów podatkowych, określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym.

Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego.

Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa (na ile stanowią w nim wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość).

Podsumowując, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług mamy więc do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są wszystkie następujące przesłanki:

istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań,
zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie,
składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych,
zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.

Brak zaistnienia którejkolwiek z omawianych powyżej przesłanek wyklucza uznanie zespołu składników majątkowych przedsiębiorstwa za jego zorganizowaną część w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca (Spółka) jest spółką kapitałową prawa polskiego oraz polskim rezydentem podatkowym. Wnioskodawca jest zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług w Polsce. Spółka prowadzi działalność w zakresie produkcji i wykańczania mebli. Spółka wynajmuje nieruchomości od osób fizycznych będących użytkownikami wieczystymi gruntu, na którym posadowione są budynki, stanowiące odrębny przedmiot własności tych osób fizycznych.

Spółka nie posiada własnych gruntów ani na własność ani objętych użytkowaniem wieczystym. Spółka poczyniła pewne nakłady na wynajmowane nieruchomości.

W skład aktywów Spółki wchodzą:

inwestycje w obcym środku trwałym,
maszyny produkcyjne,
urządzenia,
samochody osobowe,
samochody dostawcze (w tym typu TIR),
materiały i zapasy,
należności krótkoterminowe,
inwestycje krótkoterminowe,
środki pieniężne w kasie.

Ponadto, Spółka zatrudnia kadrę pracowniczą i zarządzającą, na którą składa się:

17 pracowników produkcyjnych, zatrudnionych na podstawie umowy o pracę,
1 pracownik produkcyjny, wykonujący zadania na podstawie umowy zlecenie,
1 dyrektor, zatrudniony na podstawie umowy o pracę.

Zainteresowanym (Nabywcą) w niniejszej sprawie jest inna polska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością będąca spółką kapitałową prawa polskiego, polskim rezydentem podatkowym oraz zarejestrowanym podatnikiem VAT w Polsce. W chwili obecnej pomiędzy Spółką a Zainteresowanym istnieją powiązania kapitałowe, jednakże w wyniku opisanych dalej zmian, które są planowane w strukturze właścicielskiej obu spółek, podmioty te przestaną być powiązane kapitałowo. Spółka jest zarządzana przez podmiot zagraniczny, który przewiduje przeprowadzenie zmian właścicielskich, transfer części aktywów Spółki do Zainteresowanego oraz prawdopodobną likwidację Spółki ze względu na jej wyniki i kondycję finansową oraz podjęte decyzje biznesowe o wycofaniu inwestycji z rynku polskiego. Spółka po dokonaniu sprzedaży części aktywów i przejściu zakładu pracy rozpocznie wygaszanie swojej działalności, a pozostałe w niej aktywa (w tym należności, inwestycje i zgromadzone środki pieniężne) spożytkuje na spłatę wierzycieli w trakcie procesu likwidacyjnego.

Zainteresowany jest właścicielem działki gruntu, przylegającej do nieruchomości zajmowanych przez Spółkę, która ma istotne znaczenie dla działalności operacyjnej Wnioskodawcy.

W skład nabywanych przez Zainteresowanego aktywów wchodzić mają wyłącznie:

maszyny produkcyjne i urządzenia,
samochody osobowe,
samochody dostawcze (w tym typu TIR),
materiały i zapasy,
inwestycje w obcym środku trwałym.

Oprócz powyższych składników majątkowych, które stanowić będą dominujący element transakcji, Zainteresowany przejmie pracowników Spółki w trybie przejścia zakładu pracy, przewidzianym w art. 23(1) Kodeksu pracy. Zainteresowany nie nabędzie od Spółki żadnych składników niematerialnych ani praw i obowiązków, w szczególności:

nie dojdzie do przeniesienia oznaczenia indywidualizującego przedsiębiorstwo Spółki lub jego wyodrębnionej części, tj. nazwy Spółki, znaku towarowego itd.;
nie dojdzie do przeniesienia (przejęcia) osób piastujących funkcje w zarządzie Spółki, które decydowały o przedsięwzięciach biznesowych Spółki;
nie dojdzie do przeniesienia ksiąg i dokumentów związanych z prowadzoną przez Spółka działalnością gospodarczą (oprócz dokumentacji technicznej parku maszynowego i pojazdów);
nie dojdzie do przeniesienia wierzytelności i zobowiązań Spółki z tytułu umów finansowania;
nie dojdzie do przeniesienia praw i obowiązków wynikających z umowy o obsługę księgowo-finansową;
nie dojdzie do przeniesienia zobowiązań wobec klientów ani dostawców;
nie dojdzie do przejęcia zobowiązań Spółki ani przeniesienia innych niż opisane powyżej aktywów Spółki, w szczególności: gotówki, należności ani inwestycji;
nie dojdzie do przeniesienia na rzecz Zainteresowanego tajemnic przedsiębiorstwa Spółki;
nie dojdzie do przeniesienia na rzecz Nabywcy umów o prowadzenie rachunków bankowych Spółki.

Celem Nabywcy jest nabycie od Spółki części jej aktywów oraz przejście zakładu pracy wykorzystywanych przez Spółkę w swojej działalności, jednakże wolą Nabywcy nie jest bezpośrednia kontynuacja tej działalności. Nabywca po dokonaniu ww. transakcji będzie prowadził działalność zbliżoną do działalności Spółki, aczkolwiek w zmienionej i zreorganizowanej formie. W związku z powyższym, Zainteresowany poniesie dodatkowe nakłady i wydatki, związane z przeprowadzeniem koniecznych zmian oraz rozpoczęciem działalności jako nowy, niezależny podmiot. W szczególności Nabywca będzie musiał: zorganizować zaplecze nieruchomościowe, zapewnić dostawy mediów, utworzyć bazę klientów, negocjować kontrakty, zdobywać zamówienia, zapewnić obsługę księgowo- kadrową, zapewnić finansowanie działalności, zapewnić obsługę prawną itd.

Spółka wystawi Nabywcy faktury dokumentujące dostawę poszczególnych składników majątkowych, zgodnie z zastosowaniem stawek i zasad przewidzianych dla każdego z nabywanych towarów.

Ponadto, w uzupełnieniu do wniosku: Spółka wskazała, że składniki majątkowe nie stanowią zespołu składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań) przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych. Składniki te są jedynie zbiorem narzędzi i materiałów służących Spółce do prowadzenia działalności. Wnioskodawca wskazał, że nie prowadzi dla przedmiotowych składników majątku odrębnej ewidencji zdarzeń gospodarczych, a z prowadzonych ksiąg rachunkowych niemożliwe jest wyodrębnienie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań powiązanych wyłącznie z tymi składnikami. Zespół tych składników, sam w sobie nie stanowi potencjalnie niezależnego przedsiębiorstwa i nie będzie wystarczający do samodzielnego wykonywania zadań gospodarczych. Koniecznym do tego jest bowiem zorganizowanie przez Zainteresowanego szeregu dodatkowych elementów i struktur.

Dodatkowo, Wnioskodawca wskazał, że mające być przedmiotem transakcji składniki majątkowe nie są ani nie będą u Spółki wyodrębnione na płaszczyźnie organizacyjnej, finansowej ani funkcjonalnej.

Spółka nie podejmowała nigdy żadnych działań zmierzających do wyodrębnienia organizacyjnego, funkcjonalnego lub finansowego składników majątkowych, których zbycie jest planowane. W szczególności nie zostały podjęte żadne uchwały organów, których przedmiotem miałoby być ich wyodrębnienie w ww. sposób.

Poszczególne składniki majątku mające być przedmiotem transakcji będą przez Nabywcę wykorzystywane wyłącznie do czynności opodatkowanych VAT w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą m.in. wskazania czy dostawa przez Wnioskodawcę poszczególnych składników majątku Spółki, będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, a w konsekwencji do tej transakcji nie znajdzie zastosowania wyłączenie z opodatkowania, o którym mowa w art. 6 pkt 1 ustawy.

W świetle przywołanych uregulowań i przedstawionych okoliczności sprawy należy stwierdzić, że przedmiotem transakcji zbycia nie będzie przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 551 k.c., ani zorganizowana część przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 2 pkt 27e ustawy. Nie dojdzie więc do zastosowania wyłączenia spod przedmiotowego zakresu opodatkowania VAT przewidzianego w art. 6 pkt 1 ustawy.

Jak wynika z opisu sprawy transakcja zbycia składników wchodzących w skład przedsiębiorstwa Spółki (Zbywcy) nie będzie obejmowała istotnych składników majątkowych służących do prowadzenia działalności gospodarczej, o których mowa art. 55¹ k.c. W szczególności, w wyniku dostawy Nabywca nie nabędzie od Spółki żadnych składników niematerialnych ani praw i obowiązków, tj.:

nie dojdzie do przeniesienia oznaczenia indywidualizującego przedsiębiorstwo Spółki lub jego wyodrębnionej części, tj. nazwy Spółki, znaku towarowego itd.;
nie dojdzie do przeniesienia (przejęcia) osób piastujących funkcje w zarządzie Spółki, które decydowały o przedsięwzięciach biznesowych Spółki;
nie dojdzie do przeniesienia ksiąg i dokumentów związanych z prowadzoną przez Spółkę działalnością gospodarczą (oprócz dokumentacji technicznej parku maszynowego i pojazdów);
nie dojdzie do przeniesienia wierzytelności i zobowiązań Spółki z tytułu umów finansowania;
nie dojdzie do przeniesienia praw i obowiązków wynikających z umowy o obsługę księgowo-finansową;
nie dojdzie do przeniesienia zobowiązań wobec klientów ani dostawców;
nie dojdzie do przejęcia zobowiązań Spółki ani przeniesienia innych niż opisane powyżej aktywów Spółki, w szczególności: gotówki, należności ani inwestycji;
nie dojdzie do przeniesienia na rzecz Zainteresowanego tajemnic przedsiębiorstwa Spółki:
nie dojdzie do przeniesienia na rzecz Nabywcy umów o prowadzenie rachunków bankowych Spółki.

Ponadto, celem Nabywcy jest nabycie od Spółki części jej aktywów oraz przejście zakładu pracy wykorzystywanych przez Spółkę w swojej działalności, jednakże wolą Nabywcy nie jest bezpośrednia kontynuacja tej działalności. Nabywca po dokonaniu ww. transakcji będzie prowadził działalność zbliżoną do działalności Spółki, aczkolwiek w zmienionej i zreorganizowanej formie. Jak wskazał Wnioskodawca – Nabywca poniesie dodatkowe nakłady i wydatki, związane z przeprowadzeniem koniecznych zmian oraz rozpoczęciem działalności jako nowy, niezależny podmiot. W szczególności Nabywca będzie musiał: zorganizować zaplecze nieruchomościowe, zapewnić dostawy mediów, utworzyć bazę klientów, negocjować kontrakty, zdobywać zamówienia, zapewnić obsługę księgowo-kadrową, zapewnić finansowanie działalności, zapewnić obsługę prawną itd.

Tym samym zbycie składników majątku, o których mowa w analizowanej sprawie, nie będzie stanowiło zbycia przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 55¹ k.c.

Przedmiotowe zbycie nie będzie również stanowić zorganizowanej części przedsiębiorstwa ze względu na niespełnienie przesłanek zawartych w art. 2 pkt 27e ustawy, bowiem – jak wskazał Wnioskodawca – składniki majątkowe zbyte przez Spółkę nie będą stanowić zorganizowanego zbioru składników majątkowych powiązanych w sposób organizacyjny, finansowy czy funkcjonalny. Skoro przedmiotowe składniki nie wykazują odrębności organizacyjnej, finansowej, ani nie stanowią zespołu składników majątkowych wraz ze zobowiązaniami, które mogłyby funkcjonować jako niezależne przedsiębiorstwo, samodzielnie realizujące określone cele gospodarcze, to nie mogą one zostać uznane za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 2 pkt 27e ustawy.

W konsekwencji, odpowiadając na pytanie oznaczone we wniosku nr 1, należy zgodzić się z Wnioskodawcą, że transakcja nie będzie stanowić zbycia ani przedsiębiorstwa, ani zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 6 pkt 1 ustawy. Tym samym, transakcja ta będzie stanowić zbycie poszczególnych składników majątkowych, które będzie podlegać – w myśl art. 5 ust. 1 ustawy – opodatkowaniu podatkiem VAT.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w tym zakresie należało uznać za prawidłowe.

Wątpliwości w niniejszej sprawie budzi również kwestia, prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wynikający z faktur otrzymanych od Spółki dokumentujących dostawę składników majątku Spółki.

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy. W myśl tego przepisu, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

nabycia towarów i usług,
dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Należy zauważyć, że formułując w art. 86 ust. 1 ustawy warunek związku ze sprzedażą opodatkowaną, ustawodawca nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakupy te dokonane są w celu ich wykorzystania w ramach jego działalności opodatkowanej.

W każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowo-prawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych.

Ponadto podkreślić należy, że ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Natomiast na podstawie art. 88 ust. 4 ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Zatem prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy:

zostaną spełnione pozytywne przesłanki określone w art. 86 ust. 1 ustawy, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, oraz
nie zaistnieją ograniczenia określone w art. 88 ustawy, w tym w szczególności art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Z opisu sprawy wynika, że Nabywca jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, a nabyte składniki majątkowe zamierza wykorzystywać do wykonywania czynności opodatkowanych. Dodatkowo – jak rozstrzygnięto powyżej – transakcja dostawy nie będzie stanowić ani zbycia przedsiębiorstwa, ani zorganizowanej części przedsiębiorstwa, lecz zbycie poszczególnych składników majątkowych, podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zatem biorąc pod uwagę powołane przepisy stwierdzić należy, że w rozpatrywanej sprawie warunki do odliczenia będą spełnione i Nabywcy będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego w związku z nabyciem składników majątkowych od Spółki, pod warunkiem niewystąpienia żadnych negatywnych przesłanek uniemożliwiających skorzystanie z prawa do odliczenia, określonych w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy.

Podsumowując, dostawa poszczególnych składników majątku Spółki nie będzie stanowiła wyłączenia z opodatkowania, o którym mowa w art. 6 ust. 1 ustawy, lecz będzie stanowiła dostawa poszczególnych składników majątkowych, które będą podlegały – w myśl art. 5 ust. 1 ustawy – opodatkowaniu podatkiem VAT. Natomiast Nabywcy będzie przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony z faktur dokumentujących dostawę składników majątku Spółki, pod warunkiem niewystąpienia żadnych negatywnych przesłanek uniemożliwiających skorzystanie z prawa do odliczenia, określonych w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w tym zakresie zostało uznane za prawidłowe.

Zauważyć należy, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym. Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku stanem faktycznym. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z przedstawionym stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź straci swą aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zainteresowanemu będącemu stroną postępowania (art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin