Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP4.4012.743.2017.1.EK
z 16 stycznia 2018 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1, art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Zainteresowanych przedstawione we wniosku wspólnym z dnia 17 listopada 2017 r. (data wpływu 28 grudnia 2017 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania „Zaniechania działań” za odpłatne świadczenie usług oraz prawa do odliczenia podatku VAT - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 28 grudnia 2017 r. wpłynął do tutejszego Organu ww. wniosek wspólny o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania „Zaniechania działań” za odpłatne świadczenie usług oraz prawa do odliczenia podatku VAT.

Przedstawiono następujący stan faktyczny:

W dniu 11 sierpnia 2016 r. A. Sp. z o.o. [dalej: Spółka lub Wnioskodawca 1] oraz F. Sp. z o.o. (poprzednio: F. Sp. z o.o.) [dalej: Wnioskodawca 2, dalej łącznie z Wnioskodawcą 1 jako: Wnioskodawcy] zawarły przedwstępną umowę sprzedaży nieruchomości [dalej: Umowa przedwstępna]. Przedmiotem Umowy przedwstępnej była działka ewidencyjna [dalej: Działka], która miała powstać w wyniku podziału nieruchomości [dalej: Nieruchomość], stanowiącej obecnie działkę ewidencyjną o numerze 7.

Wnioskodawcy uzgodnili w Umowie przedwstępnej, że - po spełnieniu określonych w niej warunków -zawrą do 31 lipca 2017 r. przyrzeczoną umowę sprzedaży Działki [dalej: Umowa przyrzeczona]. Jednym z warunków zawarcia Umowy przyrzeczonej było dokonanie przez Spółkę do 1 czerwca 2017 r. podziału geodezyjnego Nieruchomości i wydzielenie z niej Działki, stanowiącej przedmiot planowanej sprzedaży [dalej: Warunek podziałowy].

Warunek podziałowy nie ziścił się we wskazanym powyżej terminie, w wyniku czego Umowa przedwstępna wygasła z dniem 1 sierpnia 2017 r. Z uwagi na niedojście sprzedaży do skutku, Spółka rozpoczęła na Działce własną inwestycję [dalej: Inwestycja], polegającą na budowie budynków mieszkalnych wielorodzinnych [dalej: Budynki]. Po ukończeniu budowy Budynki zostaną przeznaczone przez Spółkę na potrzeby prowadzonej przez nią działalności gospodarczej w zakresie sprzedaży znajdujących się w nich lokali mieszkalnych oraz najmu/sprzedaży lokali niemieszkalnych (komercyjnych) - tj. generalnie działalności opodatkowanej podatkiem od towarów i usług [dalej: VAT] według właściwych stawek.

W związku z Inwestycją realizowaną obecnie przez Spółkę na Nieruchomości, w celu zapewnienia jej niezakłóconego prowadzenia, Wnioskodawcy zawarli w dniu 4 października 2017 r. umowę [dalej: Umowa], na mocy której:

• Wnioskodawca 2 zobowiązał się, że przez cały okres trwania Inwestycji oraz przez 10 lat od jej zakończenia (uzyskania przez Spółkę pozwolenia na użytkowanie Budynków), powstrzyma się od podejmowania jakichkolwiek działań zmierzających do zawarcia Umowy przyrzeczonej lub uzyskania od Spółki jakiejkolwiek innej formy rekompensaty niż przewidziana w Umowie, w tym w szczególności:
  1. występowania do sądów (lub jakichkolwiek innych organów) o stwierdzenie obowiązku złożenia przez Spółkę oświadczenia woli zmierzającego do zawarcia Umowy przyrzeczonej lub osiągnięcia podobnego rezultatu,
  2. występowania do sądów (lub jakichkolwiek innych organów) lub bezpośrednio do Spółki z jakimikolwiek roszczeniami (odszkodowawczymi, kompensacyjnymi lub jakimikolwiek innymi) wynikającymi lub związanymi z Umową przedwstępną,
  3. kwestionowania tytułu prawnego Spółki do Nieruchomości/Działki w jakiejkolwiek formie,
  4. podejmowania jakichkolwiek działań w związku z Inwestycją zmierzających do jej wstrzymania, opóźnienia lub przerwania,
  - dalej łącznie jako: Zaniechanie działań.
• w zamian za Zaniechanie działań, Spółka zobowiązała się do wypłaty na rzecz Wnioskodawcy 2 jednorazowego wynagrodzenia w ustalonej w Umowie kwocie netto [dalej: Wynagrodzenie], Zgodnie z Umową, do Wynagrodzenia doliczony zostanie należny podatek od towarów i usług (VAT) obliczony według właściwej stawki.
  
  

Zgodnie z Umową, w dniu jej zawarcia rozliczeniu uległy wszystkie istniejące w tym dniu wzajemne roszczenia Wnioskodawców. W Umowie Wnioskodawcy bezwarunkowo i nieodwołalnie zrzekli się prawa do dochodzenia jakichkolwiek roszczeń wynikających lub związanych z Umową przedwstępną.

Na mocy Umowy Wnioskodawca 2 zagwarantował Spółce, że zobowiązanie do Zaniechania działań będzie dotyczyć również innych podmiotów z grupy kapitałowej, do której należy Wnioskodawca 2.

W razie naruszenia zobowiązania Wnioskodawcy 2 do Zaniechania działań, Spółka będzie uprawniona do żądania zapłaty na jej rzecz przez Wnioskodawcę 2 kary umownej w wysokości określonej w Umowie. Spółka zachowa przy tym prawo do dochodzenia odszkodowania przewyższającego kwotę kary umownej.

W związku z Umową Wnioskodawcy zawarli również porozumienie [dalej: Porozumienie], którego wejście w życie zostało uzależnione od zapłaty Wynagrodzenia przez Spółkę na rzecz Wnioskodawcy 2.

Zgodnie z Porozumieniem, Wnioskodawca 2 zobowiązał się nie przenosić praw wynikających z Umowy przedwstępnej na żaden podmiot, bez równoczesnego przeniesienia praw i obowiązków wynikających z Umowy oraz z Porozumienia. W razie uchybienia przez Wnioskodawcę 2 ww. obowiązkowi, będzie on zobowiązany do zapłaty kary umownej w wysokości przewidzianej w Umowie.

Wynagrodzenie, stosownie do postanowień Umowy, zostało udokumentowane przez Wnioskodawcę 2 za pomocą faktury, na której został wykazany VAT, obliczony według stawki podstawowej (tj. 23%). Spółka uiściła Wynagrodzenie na rzecz Wnioskodawcy 2.

Wnioskodawcy są zarejestrowanymi czynnymi podatnikami VAT.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy Zaniechanie działań stanowi odpłatne świadczenie usług przez Wnioskodawcę 2, podlegające opodatkowaniu VAT według właściwej stawki?
   Jeżeli tak to,
   
2. Czy Spółce przysługuje prawo do odliczenia VAT naliczonego przez Wnioskodawcę 2 z tytułu Zaniechania działań, wynikającego z wystawionej przez niego faktury dokumentującej przedmiotowe świadczenie?
   
   

Stanowisko Wnioskodawców:

Ad pytanie 1

Zdaniem Wnioskodawców Zaniechanie działań stanowi odpłatne świadczenie usługi w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy VAT, podlegające opodatkowaniu VAT według właściwej stawki (tj. podstawowej).

Ad pytanie 2

W ocenie Wnioskodawców Spółce przysługuje prawo do odliczenia VAT naliczonego przez Wnioskodawcę 2 z tytułu Zaniechania działań, wynikającego z wystawionej przez niego faktury, dokumentującej przedmiotowe świadczenie.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawców

Uwagi ogólne - ramy prawne

1. Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy VAT opodatkowaniu tym podatkiem podlega m.in. odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez świadczenie usług rozumie się natomiast każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy VAT, w tym również m.in. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji (art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy VAT).
   
   

Z powyższego wynika, że „świadczenie usług”, o którym mowa w ustawie VAT, a więc podlegające opodatkowaniu, nie obejmuje wyłącznie aktywnych zachowań podatnika (tj. działania polegającego na wykonaniu określonych czynności), lecz również zachowania o charakterze biernym (polegające na powstrzymaniu się od dokonywania czynności lub tolerowaniu czynności lub sytuacji). Innymi słowy, za świadczenie usługi może zostać uznane każde zachowanie podatnika - polegające zarówno na działaniu (wykonaniu określonej czynności), jak i zaniechaniu (nieczynieniu, tolerowaniu, znoszeniu określonego stanu rzeczy).

W praktyce uznaje się, że aby powstrzymanie się od działania lub tolerowanie czynności lub sytuacji zostało uznane za świadczenie usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy VAT, niezbędne jest łączne spełnienie następujących warunków:

1. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji musi być odpłatne - co oznacza, że na skutek danego zachowania jednej ze stron (usługodawcy), należy jej się przysporzenie, stanowiące jej wynagrodzenie (np. w formie pieniężnej). Pod pojęciem odpłatności usług rozumieć zatem należy prawo podmiotu świadczącego usługę do żądania świadczenia wzajemnego (wynagrodzenia), od odbiorcy usługi lub osoby trzeciej - Warunek 1;
2. zobowiązanie to powinno wynikać ze stosunku zobowiązaniowego - podstawą do świadczenia przez dany podmiot usługi polegającej na powstrzymywaniu się od dokonania danej czynności, powinna być umowa zawarta przez usługodawcę i usługobiorcę - Warunek 2;
   
3. niezbędne jest istnienie konkretnego podmiotu (strony) będącego bezpośrednim beneficjentem zobowiązania - co oznacza, że dana usługa (tu: polegająca na powstrzymaniu się od danej czynności lub też tolerowaniu danej sytuacji), powinna mieć skonkretyzowanego adresata, a także powinno być możliwe zidentyfikowanie realnej korzyści po jego stronie, będącej efektem świadczenia - Warunek 3;
   
4. w związku z zachowaniem podatnika nie dochodzi do dostawy towaru w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy VAT - Warunek 4.
   
   

Powyższe stanowisko zostało zaprezentowane np. w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej [dalej: DIS] w Poznaniu z 30 stycznia 2017 r. (sygn. 3063-ILPP1-3.4512.182.2016.1.PR) oraz z 4 lutego 2016 r. (sygn. ILPP1/4512-1-834/15-4/NS).

Jednocześnie, zgodnie z art. 41 ust. 1 w zw. z art. 146a pkt 1 ustawy VAT, podstawowa stawka VAT wynosi obecnie 23%. Z definicji stawka ta ma więc zastosowanie do każdej sprzedaży w rozumieniu art. 2 pkt 22 ustawy VAT, w tym świadczenia usług, dla której nie została przewidziana stawka obniżona bądź zwolnienie od podatku. Mając na uwadze, że w obowiązujących aktualnie przepisach o VAT brak tego rodzaju preferencji odnoszących się do usług polegających na powstrzymywaniu się od czynności lub też tolerowaniu czynności lub sytuacji, tj. usług wymienionych w art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy VAT, w przypadku ich świadczenia zastosowanie ma stawka podstawowa, wynikająca z art. 41 ust. 1 w zw. z art. 146a pkt 1 ustawy VAT.

2. Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy VAT w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty VAT należnego o kwotę VAT naliczonego.
   
   

Przy tym przez czynności opodatkowane należy rozumieć czynności generujące podatek należny według jednej ze stawek przewidzianych w ustawie VAT, a więc czynności inne niż (i) zwolnione z VAT oraz (ii) co do zasady pozostające poza zakresem opodatkowania VAT. Jednocześnie, zgodnie z art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy VAT, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury w przypadku, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy VAT kwotę VAT naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu: (i) nabycia towarów i usług lub (ii) dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z przytoczonych wyżej przepisów wynika, iż prawo do odliczenia przysługuje, gdy spełnione są tzw. pozytywne przesłanki odliczenia (tj. odliczenia dokonuje podatnik VAT a towary lub usługi, w związku z nabyciem których VAT został naliczony, będą wykorzystywane przez tego podatnika do wykonywania czynności opodatkowanych VAT) oraz nie zachodzą przesłanki wyłączające prawo do odliczenia wskazane w art. 88 ustawy VAT (tzw. negatywne przesłanki odliczenia).

Ad pytanie 1

Zdaniem Wnioskodawców w omawianych okolicznościach spełnione będą wszystkie warunki pozwalające na uznanie Zaniechania działań za odpłatne świadczenie usługi w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy VAT.

W pierwszej kolejności należy wskazać, że w analizowanym przypadku niewątpliwie istnieje zobowiązanie Wnioskodawcy 2 do zapewnienia Spółce określonego świadczenia.

Jak wskazano, na mocy Umowy Wnioskodawca 2 zobowiązał się w stosunku do Spółki do powstrzymania się przez czas trwania Inwestycji (oraz przez kolejne 10 lat od jej zakończenia), od podejmowania działań, które mogłyby utrudnić Spółce prowadzenie działalności na/z wykorzystaniem Nieruchomości. Za działania takie uznano np. podejmowanie czynności zmierzających do zawarcia Umowy przyrzeczonej lub dochodzenie od Spółki jakiejkolwiek formy rekompensaty (innej niż określona w Umowie).

W omawianym przypadku dostrzegalny jest zatem stosunek łączący Wnioskodawcę 2 ze Spółką. Na podstawie Umowy Wnioskodawca 2 zagwarantował Spółce bezpieczeństwo prawne i ekonomiczne wyrażające się w tym, iż powstrzyma się (przez czas określony w Umowie) od podejmowania określonych czynności/działań. Tym samym Wnioskodawca 2 zobowiązał się do zapewnienia Spółce świadczenia o ww. treści. Zachowanie (świadczenie) Wnioskodawcy 2 będzie zatem polegać na odstąpieniu od wykonywania czynności wskazanych w Umowie.

Warunek 1

W ocenie Wnioskodawców w odniesieniu do Zaniechania działań spełniony jest warunek w postaci odpłatności świadczenia Wnioskodawcy 2.

Aby dane świadczenie mogło zostać uznane za odpłatne, niezbędne jest ustalenie przez strony w umowie, że w zamian za świadczenie otrzymane od usługodawcy, usługobiorca zobowiązany jest do spełnienia określonego świadczenia wzajemnego (tj. zapłaty wynagrodzenia). Daną czynność można uznać za dokonaną odpłatnie, gdy istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie świadczącego usługę. Przy czym, związek między wynagrodzeniem a świadczeniem zapewnianym usługobiorcy powinien mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby możliwe było stwierdzenie, że wynagrodzenie jest przekazywane w zamian za to właśnie świadczenie.

W orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej wskazuje się, że możliwość zakwalifikowania danej transakcji jako „transakcji odpłatnej” zakłada istnienie bezpośredniej i jasno zindywidualizowanej korzyści po stronie dostawcy towaru lub usługi oraz bezpośredniego związku między dostawą towarów lub świadczeniem usług a świadczeniem wzajemnym rzeczywiście otrzymanym przez podatnika (vide np. wyroki w sprawach C-102/86 Apple and Pear Development Council i C-16/93 R.J. Tolsma).

Zatem, dana usługa podlega opodatkowaniu VAT wówczas, gdy istnieje taki związek między tą usługą a świadczeniem wzajemnym otrzymanym przez podatnika, który pozwala przyjąć, że świadczenie wzajemne stanowi rzeczywiste wynagrodzenie należne podatnikowi w zamian za tę usługę. Przy tym nie jest konieczne, aby świadczenie wzajemne miało postać pieniężną. Możliwe jest np. uregulowanie wynagrodzenia poprzez wydanie towaru lub spełnienie innego świadczenia przez usługobiorcę na rzecz usługodawcy.

W omawianych okolicznościach Zaniechanie działań niewątpliwie ma charakter odpłatny. Jak wskazano w opisie, w zamian za Zaniechanie działań Wnioskodawcy 2 należy się od Spółki, o czym wprost stanowi Umowa, Wynagrodzenie w wysokości w niej przewidzianej. Na mocy Umowy Wynagrodzenie zostało bezpośrednio powiązane z Zaniechaniem działań - Wynagrodzenie stanowi ekwiwalent świadczenia Wnioskodawcy 2 w postaci Zaniechania działań. Ponadto, jak wskazano w opisie, Wynagrodzenie to zostało, w związku z podpisaniem Umowy i w jej wykonaniu, faktycznie zapłacone przez Spółkę na rzecz Wnioskodawcy 2.

Warunek 2

Zdaniem Wnioskodawców w odniesieniu do Zaniechania działań spełniony jest również Warunek 2, zgodnie z którym zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności powinno wynikać ze stosunku zobowiązaniowego łączącego usługodawcę z usługobiorcą.

Jak wspomniano, źródłem zobowiązania Wnioskodawcy 2 do Zaniechania działań jest Umowa łącząca go ze Spółką. Bezsporne jest zatem istnienie podstawy/stosunku prawnego między Wnioskodawcą 2 a Spółką, z którego wynika zobowiązanie Wnioskodawcy 2 do odstąpienia od podejmowania określonych działań w okresie przewidzianym w Umowie.

Warunek 3

W omawianych okolicznościach za spełniony należy uznać również Warunek 3, odwołujący się do istnienia podmiotu (strony) będącego beneficjentem zobowiązania usługodawcy do powstrzymania się od określonych działań.

Beneficjentem świadczenia zapewnianego przez Wnioskodawcę 2 (Zaniechania działań) jest, co w danych okolicznościach nie powinno budzić jakichkolwiek wątpliwości, Wnioskodawca 1 - Spółka jest adresatem usługi świadczonej przez Wnioskodawcę 2. Odnosi ona bowiem wymierną, zindywidualizowaną i skonkretyzowaną, a przy tym bezpośrednią korzyść, polegającą na możliwości niezakłóconego prowadzenia Inwestycji, a co za tym idzie działalności na/z wykorzystaniem Nieruchomości. Jak wspomniano, obowiązkiem Wnioskodawcy 2, którego realizacja została dodatkowo w Umowie zabezpieczona poprzez zastrzeżenie kary umownej, jest powstrzymanie się przezeń od podejmowania działań, które mogłyby w jakikolwiek negatywny sposób wpływać na Inwestycję prowadzoną przez Wnioskodawcę 1 na Nieruchomości.

W analizowanym przypadku możliwe jest zatem jednoznaczne zidentyfikowanie Spółki jako odbiorcy świadczenia zapewnianego przez Wnioskodawcę 2.

Warunek 4

Z uwagi na fakt, iż świadczenie Wnioskodawcy 2 nie będzie polegać na wydaniu Spółce towaru, lecz wykonaniu określonej usługi, w omawianych okolicznościach spełniony będzie również Warunek 4.

Mając na uwadze powyższe należy uznać, że Zaniechanie działań przez Wnioskodawcę 2 w stosunku do Spółki podlega opodatkowaniu VAT jako odpłatne świadczenie usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy VAT. Z uwagi na fakt, iż usługa taka nie została uwzględniona w katalogu usług objętych zwolnieniem z VAT lub opodatkowanych VAT według obniżonych stawek, podlega ona opodatkowaniu VAT według podstawowej stawki 23%.

Przedstawione wyżej stanowisko znajduje potwierdzenie w interpretacjach indywidualnych wydawanych przez właściwe organy podatkowe oraz w wyrokach sądów administracyjnych. Przykładowo, w wyroku z 11 maja 2017 r. (sygn. I FSK 819/15) Naczelny Sąd Administracyjny [dalej: NSA] wskazał, że:

„Opisana we wniosku o interpretację sytuacja spełnia warunki wynikające z art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT, który to przepis w ramach definicji usług na równi z działaniami traktuje powstrzymanie się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji. Dla uznania, że mamy do czynienia z tego typu usługą konieczne jest jedynie wykazanie odpłatności czynności oraz, że doszło do uzyskania bezpośredniej korzyści przez jedną ze stron umowy.

(...)

W takim stanie faktycznym kwota wypłaconej rekompensaty przez wykonawcę stanowi formę wynagrodzenia za działania gminy, polegające na tolerowaniu czynności, które zmierzały do rozwiązania umowy z wykonawcą na odbiór i zagospodarowanie odpadów komunalnych, a czynności te w rozumieniu art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT spełniają przesłanki uznania ich za świadczenie usług.

W rzeczywistości bowiem jest to wynagrodzenie za usługę w postaci nie podejmowania działań w stosunku do gminy i znoszenie sytuacji nie dostarczenia skarżącemu zleceniobiorców na jego usługi. Bezpośrednią korzyścią jaką uzyskuje podmiot wypłacający skarżącej wynagrodzenie jest możliwość niepodejmowania działań polegających na zagospodarowaniu i odbiorze odpadów komunalnych na rzecz skarżącej”.

Podobny pogląd został zawarty w nieprawomocnym wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z 12 października 2017 r. (sygn. I SA/Rz 566/14), w którym uznano, że:

„W okolicznościach faktycznych wskazanych w niniejszej sprawie istnieje, zdaniem Sądu, bezpośredni związek pomiędzy dokonanym świadczeniem a otrzymanym wynagrodzeniem. Zgodę na zaniechanie określonej czynności (odstąpienie od umowy), za którą skarżący otrzymuje określoną kwotę pieniężną, należy traktować jako określone świadczenie usług podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ spełniona jest przesłanka istnienia związku pomiędzy wypłatą wynagrodzenia, a otrzymaniem świadczenia wzajemnego, w postaci zgody na tolerowanie takiej sytuacji, co jest warunkiem koniecznym do uznania, że wypłata tej kwoty podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Zatem czynność skarżącego, w postaci wyrażenia zgody na wcześniejsze rozwiązanie zawartej umowy, stanowi odpłatne świadczenie usług przez skarżącego na rzecz kontrahenta, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy VAT. Istnieje zatem bezpośredni związek pomiędzy dokonanym świadczeniem a otrzymanym wynagrodzeniem, kwota ustalona na mocy zawartej umowy, w zamian za odstąpienie od umowy (a więc tolerowanie tej sytuacji) stanowi wynagrodzenie za te usługi i na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 u.p.t.u. podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług”..

Podobne stanowisko wyrażone zostało również w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 6 września 2017 r. (sygn. 0114-KDIP4.4012.307.2017.2.PR), w której czytamy m.in., co następuje:

„Mając na uwadze przywołane regulacje i przedstawiony opis sprawy stwierdzić należy, że czynność Wynajmującego w postaci zgody na przedterminowe rozwiązanie umowy najmu stanowi odpłatne świadczenie usług na rzecz Wnioskodawcy w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. W analizowanym przypadku istnieje bezpośredni związek pomiędzy dokonanym świadczeniem a otrzymanym wynagrodzeniem, kwota ustalona na mocy zawartego porozumienia, w zamian za odstąpienie od umowy stanowi wynagrodzenie za tę usługę i na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Ww. czynność nie została wymieniona w przepisach podatku od towarów i usług jako czynność objęta zwolnieniem przedmiotowym”.

Analogiczny pogląd została zaprezentowany także m.in. w interpretacji indywidualnej DIS w Poznaniu z 9 czerwca 2016 r. (sygn. ILPP1/4512-1-193/16-4/AP) oraz interpretacji indywidualnej DIS w Warszawie z 17 listopada 2016 r. (sygn. 1462-IPPP1.4512.849.2016.1.KC).

Ad pytanie 2

W ocenie Wnioskodawców, będącej pochodną ich stanowiska w zakresie pytania 1, Spółce przysługuje w konsekwencji - przy zachowaniu ogólnych warunków (formalnych) przewidzianych w ustawie VAT - prawo do odliczenia VAT naliczonego przez Wnioskodawcę 2 z tytułu Zaniechania działań, a wynikającego z wystawionej przez niego faktury, przekazanej następnie Spółce, w oparciu o którą dokonała ona płatności Wynagrodzenia.

Jak wskazano, bezpośrednią motywacją Spółki do zawarcia Umowy i, w efekcie, wypłaty Wynagrodzenia na rzecz Wnioskodawcy 2, była chęć zapewnienia sobie pełnego bezpieczeństwa prawnego i ekonomicznego w zakresie działalności gospodarczej prowadzonej na/związanej z Nieruchomością. Umowa została zatem zawarta w celu zapewnienia Spółce przez Wnioskodawcę 2 możliwości niezakłóconego prowadzenia, a następnie komercjalizacji Inwestycji. Wybudowane w jej ramach Budynki będą przy tym wykorzystywane przez Spółkę na potrzeby prowadzonej przez nią działalności opodatkowanej VAT, polegającej na sprzedaży znajdujących się w nich lokali mieszkalnych oraz najmie/sprzedaży lokali niemieszkalnych (komercyjnych). W związku z Umową Spółka uzyskała/uzyska wymierną korzyść, która przekłada/przekładać się będzie na prowadzoną przez nią działalność gospodarczą.

Zdaniem Wnioskodawców powyższe oznacza, że usługa świadczona przez Wnioskodawcę 2 na rzecz Spółki (polegająca na Zaniechaniu działań), jest i będzie wykorzystywana przez Spółkę na cele prowadzonej przez nią działalności opodatkowanej VAT. W omawianym przypadku identyfikowalny jest bezpośredni związek świadczenia zapewnianego przez Wnioskodawcę 2 z działalnością Spółki opodatkowaną VAT.

Mając na uwadze, że spełnione będą warunki przewidziane w przywołanych przepisach ustawy VAT, tj.:

• usługa nabyta przez Spółkę od Wnioskodawcy 2, w związku z którą wystąpił po jej stronie VAT naliczony, jest/będzie wykorzystywana na cele działalności opodatkowanej VAT,
  

• Wnioskodawca 1 jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT,
  

Spółka będzie uprawniona do odliczenia VAT naliczonego wynikającego z faktury wystawionej przez Wnioskodawcę 2, z tytułu Zaniechania działań.

W rezultacie, w rozpatrywanym przypadku nie zachodzi okoliczność, o której mowa w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy VAT, tj. przeszkodą w odliczeniu przez Spółkę VAT naliczonego wynikającego z faktury otrzymanej od Wnioskodawcy 2 w związku z Zaniechaniem działań nie jest/będzie fakt, iż podatek ten został naliczony nieprawidłowo, tj. na czynności zwolnionej od podatku.. Zgodnie z uwagami zawartymi w uzasadnieniu w zakresie pytania nr 1, Zaniechanie działań po pierwsze - podlega opodatkowaniu VAT, po drugie - jest opodatkowane, tj. z tytułu świadczenia przedmiotowej usługi winien zostać naliczony podatek według właściwej stawki, tj. podstawowej.

W omawianym przypadku nie wystąpi w konsekwencji również druga przeszkoda dla odliczenia VAT wymieniona w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy VAT, w postaci naliczenia VAT na transakcji wyłączonej z opodatkowania. Jak bowiem wspomniano, Zaniechanie działań podlega opodatkowaniu VAT jako odpłatne świadczenie usług.

Mając na uwadze powyższe Wnioskodawcy wnoszą jak na wstępie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji będzie się pokrywał z opisem stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
   
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
   
   

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zainteresowanemu będącemu stroną postępowania (art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.