Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0112-KDIL1-3.4012.364.2018.2.AP
z 17 sierpnia 2018 r.

 

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 28 maja 2018 r. (data wpływu 4 czerwca 2018 r.) uzupełnionym pismem z dnia 31 lipca 2018 r. (data wpływu 8 sierpnia 2018 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

  1. uznania, czy Wnioskodawca w ramach umowy cash poolingu będzie wykonywał czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, w szczególności czynności odpłatnego świadczenia usług w rozumieniu przepisu art. 8 ust. 1 lub ust. 2 ustawy o VAT,
  2. obowiązku ujęcia odsetek otrzymanych przez Wnioskodawcę w ramach umowy cash poolingu w podstawie opodatkowania,
  3. obowiązku ujęcia odsetek otrzymanych przez Wnioskodawcę w ramach umowy cash poolingu w kalkulacji proporcji VAT,
  4. uznania Wnioskodawcy za podatnika w związku z zapłatą w ramach umowy cash poolingu odsetek na rzecz innych podmiotów Grupy

jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 4 czerwca 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie: uznania, czy Wnioskodawca w ramach umowy cash poolingu będzie wykonywał czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, w szczególności czynności odpłatnego świadczenia usług w rozumieniu przepisu art. 8 ust. 1 lub ust. 2 ustawy o VAT, obowiązku ujęcia odsetek otrzymanych przez Wnioskodawcę w ramach umowy cash poolingu w podstawie opodatkowania, obowiązku ujęcia odsetek otrzymanych przez Wnioskodawcę w ramach umowy cash poolingu w kalkulacji proporcji VAT oraz uznania Wnioskodawcy za podatnika w związku z zapłatą w ramach umowy cash poolingu odsetek na rzecz innych podmiotów Grupy. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 31 lipca 2018 r. (data wpływu 8 sierpnia 2018 r.) o doręczenie uwierzytelnionego odpisu pełnomocnictwa szczególnego oraz wpłatę brakującej opłaty.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca z siedzibą w Polsce (dalej: Wnioskodawca, Spółka) jest spółką należącą do międzynarodowej grupy kapitałowej (dalej: Grupa). Wnioskodawca zamierza przystąpić do umowy o wspólnym zarządzaniu płynnością finansową – zerowanie sald (dalej: umowa cash poolingu). W przyszłości do umowy cash poolingu mogą przystąpić również inne podmioty z Grupy.

Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku VAT.

Oprócz Wnioskodawcy, żaden z podmiotów należących do Grupy nie posiada na terytorium Polski ani siedziby, ani stałego miejsca prowadzenia działalności. Usługa objęta umową świadczona będzie przez oddział banku posiadającego siedzibę w Danii, zlokalizowany w Norwegii, przy czym w odniesieniu do stron umowy mających siedzibę w Polsce umowa ta może być częściowo obsługiwana przez oddział banku z siedzibą w Danii, zlokalizowany w Polsce (dalej: Bank).

Umowa cash poolingu, do której zamierza przystąpić Wnioskodawca, jest umową cash poolingu typu rzeczywistego, przewidującą rzeczywiste transfery środków pomiędzy rachunkami bankowymi uczestników. Jest to umowa nienazwana, zaś jej celem jest polepszenie płynności finansowej spółek wchodzących w skład Grupy w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Z perspektywy Wnioskodawcy oraz podmiotów tworzących Grupę, zasadniczym elementem umowy cash poolingu jest wdrożenie procesu zarządzania posiadanymi na rachunkach bankowych środkami pieniężnymi oraz zadłużeniem spółek tworzących Grupę, poprzez poprawę bieżących przepływów pieniężnych. W tym celu następuje koncentracja środków pieniężnych wszystkich spółek Grupy na jednym rachunku rozliczeniowym.

W systemie zarządzania płynnością finansową Bank pełni rolę podmiotu zarządzającego saldami na poszczególnych kontach wchodzących w skład struktury, dokonuje przelewów środków oraz ma możliwość księgowania odsetek.

W celu realizacji powyższych założeń Bank otworzył specjalny rachunek rozliczeniowy – Rachunek Główny (dalej: Rachunek Główny) dla jednego z podmiotów będących członkiem Grupy (dalej: Pool Leader). Pool Leader posiada 100% udziałów w Spółce i ma siedzibę na terytorium Norwegii. Pool Leader jest spółką akcyjną prawa norweskiego podlegającą w Norwegii opodatkowaniu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich opodatkowania. Nie korzysta on również ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od całości dochodów, bez względu na źródło ich osiągania.

W ramach umowy cash poolingu wykorzystywane są również indywidualne rachunki bankowe, utworzone w Banku (dalej: Rachunki Szczegółowe). Są one związane funkcjonalnie z powyższym rachunkiem głównym. Posiadaczami Rachunków Szczegółowych będą wszystkie podmioty z Grupy kapitałowej, które przystąpią do Umowy cash poolingu, w tym Wnioskodawca. Wskazane rachunki prowadzone będą w kilku walutach państw członkowskich Europejskiego Obszaru Gospodarczego i Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej, przy czym Rachunki Szczegółowe mogą być otwarte w wielu krajach, w tym w innych krajach niż kraj, w którym jest otwarty Rachunek Główny.

Transakcje w ramach systemu cash poolingu wykonywane są w ten sposób, że jakiekolwiek wpłaty dokonywane na Rachunek Szczegółowy będą zwiększały saldo środków pieniężnych na Rachunku Głównym, zmniejszając tym samym saldo środków pieniężnych na Rachunku Szczegółowym. Bank będzie przenosił saldo dodatnie Rachunku Szczegółowego Spółki na Rachunek Główny. Jednocześnie każdorazowe wypłaty z Rachunku Szczegółowego będą zmniejszały saldo środków pieniężnych na Rachunku Głównym, zwiększając tym samym stan środków pieniężnych na Rachunku Szczegółowym. Saldo na Rachunku Głównym będzie zawsze odzwierciedleniem salda pomiędzy Bankiem a posiadaczem tego rachunku, czyli Pool Leaderem, natomiast saldo na Rachunku Szczegółowym Spółki będzie odzwierciedleniem salda pomiędzy Spółką a Bankiem i zawsze będzie wynosiło zero.

Wysokość wypłat dokonywanych z Rachunku Szczegółowego może być ograniczona wysokością limitu ustalonego pomiędzy Wnioskodawcą a posiadaczem Rachunku Głównego (o ile taki limit zostanie ustalony), a także wysokością limitu ustalonego pomiędzy Bankiem a posiadaczem Rachunku Głównego dla wszystkich spółek wchodzących w skład Grupy kapitałowej.

Na podstawie ustaleń ze Spółką oraz Pool Leaderem, Bank będzie wyliczał w pierwszej kolejności saldo odsetek należnych/naliczonych na Rachunku Głównym wobec Pool Leadera, a następnie saldo odsetek należnych Spółce z Rachunku Szczegółowego Pool Leadera lub płatnych przez Spółkę na Rachunek Szczegółowy Pool Leadera, obliczonych na podstawie salda wewnątrzgrupowego pomiędzy Rachunkiem Głównym a każdym z Rachunków Szczegółowych, tj. środków pieniężnych wpłacanych przez Spółkę na Rachunek Szczegółowy Spółki i przekazywanych na Rachunek Główny (wpłata) lub wypłacanych przez nią z Rachunku Szczegółowego Spółki w ciężar Rachunku Głównego (wypłata), w trakcie trwania umowy cash poolingu. W zależności od tego, czy Spółka będzie zobowiązana do zapłaty odsetek, czy uprawniona do otrzymania odsetek, wyliczone odsetki będą pobierane z Rachunku Szczegółowego Spółki i przekazywane na Rachunek Szczegółowy Pool Leadera lub będą pobierane z Rachunku Szczegółowego Pool Leadera i przekazywane na Rachunek Szczegółowy Spółki. W konsekwencji, w przypadku, gdy Spółka będzie zobowiązana do zapłaty odsetek, odsetki te będą płatne na Rachunek Szczegółowy Pool Leadera, Bank będzie natomiast jedynie wyliczał i pobierał kwotę odsetek z Rachunku Szczegółowego Spółki i przekazywał na Rachunek Szczegółowy Pool Leadera. Odsetki przekazane na Rachunek Szczegółowy Pool Leadera są następnie dystrybuowane pomiędzy poszczególnych uczestników przedmiotowego systemu zarządzania płynnością finansową. Przy czym z uwagi na sposób przekazywania odsetek na Rachunek Szczegółowy Pool Leadera oraz ich dalszej dystrybucji, nie jest możliwe ustalenie ostatecznego beneficjenta odsetek wpłacanych przez Spółkę na Rachunek Szczegółowy Pool Leadera.

Również Bank oraz Pool Leader z uwagi na mechanizm kalkulacji i dystrybucji odsetek w ramach umowy cash poolingu nie są w stanie określić, które kwoty otrzymywanych odsetek i w jakiej wysokości trafią do poszczególnych odbiorców. Podmiotami uprawnionymi mogą być każdorazowo pozostałe podmioty z Grupy kapitałowej, uczestniczące w systemie zarządzania płynnością finansową, w tym także Pool Leader.

W systemie zarządzania płynnością finansową oferowanym przez Bank nie będzie możliwości dokonywania przez Wnioskodawcę samodzielnych wypłat lub wpłat bezpośrednio z/na Rachunek Główny.

Bank, będzie w pełni odpowiedzialny m.in. za:

  • przeprowadzenie transferów środków pomiędzy rachunkami bankowymi prowadzonymi na potrzeby systemu cash poolingu,
  • kalkulację odsetek w ramach cash poolingu i ich prawidłową alokację do poszczególnych uczestników,
  • wszelkie inne kwestie związane z utrzymaniem systemu cash poolingu oraz kwestie związane z jego techniczną obsługą.

Za czynności wykonywane w ramach usługi zarządzania płynnością finansową Bank będzie pobierał wynagrodzenie.

W ramach systemu cash poolingu rola Wnioskodawcy jak i pozostałych uczestników będzie miała charakter bierny i będzie sprowadzała się do udostępniania Bankowi swoich rachunków w celu umożliwienia Bankowi świadczenia usługi cash poolingu.

Uczestnikom będą przysługiwały jedynie odsetki. Żadnemu z uczestników nie będzie przysługiwało dodatkowe wynagrodzenie za wykonywanie czynności w ramach systemu cash poolingu.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

  1. Czy w opisanym zdarzeniu przyszłym Wnioskodawca, w ramach umowy cash poolingu będzie wykonywał czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, w szczególności czynności odpłatnego świadczenia usług w rozumieniu przepisu art. 8 ust. 1 lub ust. 2 ustawy o VAT?
  2. Czy w przedstawionym zdarzeniu przyszłym odsetki otrzymane przez Spółkę w ramach umowy cash poolingu podlegają regulacji ustawy o VAT, tj. czy pojawia się obowiązek ujęcia tych odsetek w podstawie opodatkowania podatkiem VAT po stronie Spółki?
  3. Jeżeli odpowiedź na pytanie numer 2 okazałaby się twierdząca, to czy Spółka będzie obowiązana do ujęcia odsetek otrzymanych w ramach umowy cash poolingu w kalkulacji proporcji VAT, o której mowa w art. 90 ust. 2 ustawy o VAT?
  4. Czy w przedstawionym zdarzeniu przyszłym odsetki płacone przez Spółkę w ramach umowy cash poolingu podlegają regulacji art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT, tj. czy Wnioskodawca będzie uznany za podatnika w związku z zapłatą w ramach umowy cash poolingu odsetek na rzecz innych podmiotów z Grupy?

Zdaniem Wnioskodawcy, w ramach systemu cash poolingu, Wnioskodawca nie będzie wykonywał czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, w szczególności czynności podejmowane przez Wnioskodawcę w ramach systemu cash poolingu nie będą stanowiły odpłatnego świadczenia usług w rozumieniu przepisów art. 8 ust. 1 oraz ust. 2 ustawy o VAT.

W tej sytuacji odsetki otrzymane przez Spółkę w ramach umowy cash poolingu nie podlegają regulacji ustawy o VAT, czyli nie wystąpi obowiązek ujęcia tych odsetek w podstawie opodatkowania podatkiem VAT po stronie Spółki.

W ocenie Wnioskodawcy, Spółka nie będzie zobowiązana do ujęcia odsetek otrzymanych w ramach umowy cash poolingu w kalkulacji proporcji VAT, o której mowa w art. 90 ust. 2 ustawy o VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, w przedstawionym zdarzeniu przyszłym odsetki płacone przez Spółkę w ramach umowy cash poolingu nie będą podlegały regulacji art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT i Wnioskodawca nie będzie uznany za podatnika w związku z zapłatą w ramach umowy cash poolingu odsetek na rzecz innych podmiotów z Grupy.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają „odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju”.

Przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (art. 7 ust. 1 ustawy o VAT). Jako, że w ramach Systemu cash poolingu nie dochodzi do dostawy towarów, przepisy te nie znajdują zastosowania w opisanym zdarzeniu przyszłym.

Przez świadczenie usług natomiast rozumie się (art. 8 ust. 1 ustawy o VAT), cyt.: „każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

  • przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
  • zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
  • świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa”.

Powołana definicja odpłatnego świadczenia usług zawarta w art. 8 ust. 1 ustawy o VAT jest bardzo szeroka i określa zakres przedmiotowy opodatkowania w VAT w sposób dopełniający definicję dostawy towarów. Nie oznacza to jednak, że obejmuje ona swoim zakresem wszystkie sytuacje gospodarcze zaistniałe pomiędzy kontrahentami.

Potwierdza do linia interpretacyjna, np.:

  • interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 10 kwietnia 2017 r., sygn. 0461-ITPP1.4512.125.2017.1.RH, cyt.: „Zauważyć jednak należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym. W związku z powyższym, czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie”.
  • interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 8 grudnia 2016 r., sygn. 2461-IBPP3.4512.5812.2016.2.EJ, cyt.: „Usługa jest czynnością opodatkowaną – co do zasady – w sytuacji kiedy jest odpłatna. Związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie. Pod pojęciem odpłatności rozumieć należy prawo podmiotu dokonującego dostawy towarów lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego)”.
  • interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 2 listopada 2016 r., sygn. 0461-ITPP1.4512.624.2016.1.DM., cyt.: „(...) z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Ponadto, aby dana czynność (świadczenie) podlegała opodatkowaniu musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy świadczoną usługą, a świadczeniem wzajemnym. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia”.
  • interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 1 sierpnia 2014 r., sygn. IPPP1/443-607/14-2/MP, cyt.: „Pod pojęciem usługi (świadczenia) w myśl art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innego podmiotu), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Nie oznacza to jednak, że powyższa definicja obejmuje swoim zakresem wszystkie sytuacje gospodarcze zaistniałe pomiędzy kontrahentami, których efektem jest powstanie przysporzenia pieniężnego po jednej stronie na skutek określonego działania bądź zaniechania drugiej strony. Przesłanką dla uznania danego działania, powstrzymania się od działania bądź tolerowania czynności lub sytuacji za usługę, w rozumieniu przepisów ustawy o VAT, jest łącznie spełnienie następujących warunków:
    1. w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,
    2. świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).
    Należy przy tym podkreślić, że oba wyżej wymienione warunki winny być spełnione łącznie, aby dane świadczenie stanowiło usługę podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT. Tak więc, dane czynności podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT, gdy:
    1. istnieje bezpośredni związek pomiędzy wykonaniem czynności a otrzymanym świadczeniem wzajemnym w ten sposób, że otrzymane kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego i są wypłacane w konsekwencji wykonania świadczenia lub
    2. dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych.
    W związku z tym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedną ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można było powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie”.

Powyższe stanowisko potwierdza również linia orzecznicza sądów administracyjnych, np. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 10 października 2014 r., sygn. akt I FSK 1493/13, w którym Sąd stwierdził, iż: „(...) dychotomiczny podział na gruncie ustawy o VAT na świadczenie usług i dostawę towarów nie oznacza, że wypełnia on wszelkie przejawy aktywności podmiotów gospodarczych, a każdy przepływ środków finansowych, odbywający się w ramach relacji pomiędzy podatnikami VAT musi być przyporządkowany świadczeniu usług lub dostawie towarów. Nie można bowiem przyjąć, że świadczeniem usług jest każda czynność czy zdarzenie, którego efektem jest odpłatne przysporzenie jednej ze stron na skutek działania bądź zaniechania innej strony. Z powyższych uregulowań ustawy o VAT wynika bowiem, że usługą jest każde, co do zasady, odpłatne świadczenie, które nie jest dostawą towarów i które przejawia się tym, że świadczeniobiorca (będący konsumentem danej usługi) odnosi z niego, choćby nawet potencjalną korzyść. W szeregu orzeczeń (np. C-498/99, publ. LEX nr 83900, C-16/93, publ. LEX nr 83886, C-89/81, publ. www.curia.europa.eu, czy C-154/80, publ. www.curia.europa.eu), istotnych z punktu widzenia spornej w tej sprawie kwestii Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej, wyraził pogląd, że za świadczenie usług za wynagrodzeniem, a więc czynność podlegającą opodatkowaniu VAT uważane mogą być takie sytuacje, w których:

  • istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne,
  • wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy,
  • istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi,
  • odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem,
  • istnieje możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego”.

Mając na uwadze powyższe, aby dana czynność była uznana za opodatkowane VAT świadczenie usług, musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy otrzymaną płatnością a wykonaną usługą – otrzymana zapłata musi być konsekwencją wykonania świadczenia na rzecz nabywcy.

Jednocześnie w myśl przepisu art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT, za odpłatne świadczenie usług uznaje się również nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

W konsekwencji nieodpłatne świadczenie usług, które wpisuje się w cel prowadzonej działalności gospodarczej podatnika i nie jest świadczeniem na rzecz osób wskazanych
w powyższym przepisie, nie stanowi czynności podlegającej opodatkowaniu VAT jako odpłatne świadczenie usług.

Ponadto, zgodnie z przepisem art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są, cyt.: „(...) osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności”.

Pod pojęciem „działalności gospodarczej”, zgodnie z przepisem art. 15 ust. 2 ustawy o VAT należy rozumieć, cyt.: „(...) wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych”.

W ramach Umowy, Bank będzie wykonywał na rzecz uczestników, w tym Wnioskodawcy, szereg czynności. Bank, będzie w pełni odpowiedzialny m.in. za:

  • przeprowadzenie transferów środków pomiędzy rachunkami bankowymi prowadzonymi na potrzeby systemu cash poolingu,
  • kalkulację odsetek w ramach cash poolingu i ich prawidłową alokację do poszczególnych uczestników,
  • wszelkie inne kwestie związane z utrzymaniem systemu cash poolingu oraz kwestie związane z jego techniczną obsługą.

Beneficjentem tych czynności będą uczestnicy.

Za wykonane przez siebie czynności w ramach umowy cash poolingu, Bank będzie pobierał wynagrodzenie będące bezpośrednim następstwem wykonanych przez Bank czynności. W efekcie, w zdarzeniu przyszłym Bank, jako podmiot organizujący operacje konsolidacji środków pieniężnych uczestników w ramach cash poolingu za wynagrodzeniem, będzie świadczył na rzecz uczestników usługi w rozumieniu przepisów art. 8 ust. 1 ustawy o VAT.

Jednocześnie, wszelkie czynności podejmowane przez uczestników w ramach cash poolingu, np. udostępnienie Bankowi Rachunków Szczegółowych i Rachunku Głównego w celu przeprowadzania transakcji zerowania sald, czynności związane z pełnieniem funkcji Pool Leadera, będą wykonywane wyłącznie w celu umożliwienia Bankowi wykonania usług na ich rzecz. Czynności umożliwiające wykonanie usług przez Bank mają zatem wyłącznie charakter pomocniczy (techniczny) w stosunku do tych usług.

W opisanym zdarzeniu przyszłym czynności podejmowane przez uczestników w ramach cash poolingu, jako czynności o charakterze pomocniczym, nie stanowią odpłatnego świadczenia usług w rozumieniu przepisu art. 8 ust. 1 i 2 ustawy o VAT. Tym samym czynności te pozostają poza zakresem opodatkowania VAT.

Prawidłowość stanowiska Wnioskodawcy potwierdzają wydawane przez organy podatkowe indywidualne interpretacje przepisów prawa podatkowego, m.in.:

  • interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 30 marca 2017 r., sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.10.2017.1.KT, w której organ podatkowy wskazał, że cyt.; „Należy wskazać, że usługa cash pooling oferowana przez banki, nie została uregulowana prawnie przez polskiego ustawodawcę, dlatego jej zasady tworzone są w oparciu o zasadę swobody kontraktowania. Bank będzie wykonywał na rzecz Uczestników szereg czynności składających się łącznie na jedną usługę w postaci kompleksowej usługi zarządzania płynnością finansową, czyli cash pooling. W praktyce więc, to Bank jako usługodawca, a więc podmiot organizujący operacje konsolidacji środków pieniężnych podmiotów uczestniczących w strukturze cash poolingu, dla tych usług jest podatnikiem VAT. Usługa cash poolingu jest zatem usługą wykonywaną przez Bank. Natomiast uczestnictwo w strukturze cash poolingu nie jest żadnym świadczeniem. Należy pamiętać, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów/świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi bowiem być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonywaniem działa jako podatnik podatku VAT.
    Z uwagi na cechy charakterystyczne zaprezentowanego systemu należy zauważyć, że w niniejszej sprawie, w roli usługodawcy występuje Bank, który będzie wykonywał wszystkie czynności wchodzące w skład kompleksowej usługi bankowej i będzie pobierał opłatę z tytułu wykonywania świadczenia tej usługi, w tym Wnioskodawcy.
    Mając zatem na uwadze powołane przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy stwierdzić należy, że Wnioskodawca uczestnicząc w systemie cash poolingu organizowanym przez Bank, nie będzie świadczyć usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 i 2 ustawy, lecz jedynie elementy pomocnicze, konieczne dla efektywnego wyświadczenia przez bank usługi kompleksowego zarządzania płynnością finansową. W konsekwencji stwierdzić należy, że w świetle art. 5 ust. 1 ustawy, z perspektywy Wnioskodawcy jako uczestnika umowy zarządzania wspólną płynnością finansową, wykonywane przez niego czynności w ramach tej umowy, pozostają poza zakresem opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Tym samym, Wnioskodawca z tytułu uczestnictwa w strukturze cash poolingu nie będzie działał w charakterze podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy”.
  • interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 4 stycznia 2017 r., sygn. 3063-ILPP1-3.4512.112.2016.2.JN, w której organ podatkowy wskazał, że cyt.: „Biorąc pod uwagę cechy charakterystyczne ww. Umowy należy stwierdzić, że czynności wykonywane przez Wnioskodawcę jako uczestnika w ramach Umowy Płynności nie będą stanowiły odpłatnego świadczenia przez niego usług, lecz jedynie będą stanowiły elementy pomocnicze, konieczne dla efektywnego świadczenia przez inny podmiot (Bank) usługi cash poolingu. W związku z powyższym nie będą one podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Tym samym Wnioskodawca z tego tytułu nie będzie działał w charakterze podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy. (...) z tytułu uczestnictwa w przedstawionej strukturze cash poolingu – w Umowie Koncentracji Gotówki i/lub w Umowie Płynności podatnikiem podatku od towarów i usług”.
  • interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 14 listopada 2016 r., sygn. 3063 ILPP1-3.4512.89.2016.1.KB, w której organ podatkowy odstępując od uzasadnienia prawnego potwierdził prawidłowość stanowiska Wnioskodawcy, zgodnie z którym cyt.: „Mając na uwadze powyższe nie można uznać, iż w ramach Umowy którykolwiek z Uczestników wykonuje usługę w rozumieniu ustawy o VAT na rzecz drugiego Uczestnika, czy też na rzecz Banku. Kwalifikacji tej nie zmienia fakt, iż Bank dokonuje przelewów sald dodatnich i sald ujemnych z Rachunków Uczestników na Rachunek Pool Leadera. Dokonywanie takich przelewów jest warunkiem koniecznym do funkcjonowania cash poolingu opartego na przelewach rzeczywistych – wykonywane są one pomocniczo, w ramach i w celu świadczenia przez Bank usługi zarządzania płynnością finansową Uczestników, w tym Pool Leadera”.
  • interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 28 lipca 2016 r., sygn. IPPP1/4512-487/16-4/MP, w której organ podatkowy wskazał, że cyt.: „Z uwagi na cechy charakterystyczne zaprezentowanej umowy cash poolingu należy stwierdzić, że w analizowanej sprawie czynności wykonywane przez Spółkę, jako uczestnika przedmiotowej usługi, umożliwiające bankowi dokonywanie odpowiednich transferów środków finansowych w ramach struktury cash poolingu, nie będą stanowić odrębnego (odpłatnego) świadczenia przez Spółkę usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, lecz jedynie elementy pomocnicze, konieczne dla efektywnego wyświadczenia przez bank usługi kompleksowego zarządzania płynnością finansową. Ponadto, Wnioskodawca nie będzie uzyskiwał żadnego wynagrodzenia z tego tytułu. W konsekwencji stwierdzić należy, że w świetle art. 5 ust. 1 ustawy, z perspektywy Wnioskodawcy jako Uczestnika umowy zarządzania wspólną płynnością finansową, wykonywane przez niego czynności w ramach tej umowy, pozostają poza zakresem opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Tym samym, uczestnicząc w opisanej strukturze cash-poolingu Wnioskodawca nie będzie działał w charakterze podatnika podatku od towarów usług, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o VAT”.
  • interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 26 kwietnia 2016 r., sygn. ITPP1/4512-114/16/EA, w której organ podatkowy odstępując od uzasadnienia prawnego potwierdził prawidłowość stanowiska Wnioskodawcy, zgodnie z którym, cyt.: „Z uwagi na cechy charakterystyczne zaprezentowanego Systemu, Wnioskodawca uważa, że w niniejszej sprawie w roli usługodawcy będzie występował Bank, który wykonywał będzie wszystkie czynności wchodzące w skład kompleksowej usługi bankowej, i z tytułu wykonywania tej usługi będzie otrzymywał wynagrodzenie od Uczestników Systemu, w tym Wnioskodawcy. Czynności wykonywane przez Wnioskodawcę, jako uczestnika niniejszej usługi jednocześnie tzw. Pool Leadera, umożliwiające Bankowi dokonywanie odpowiednich operacji związanych z wykonywaniem umowy cash-poolingu, nie stanowią odpłatnego świadczenia usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, lecz jedynie czynności pomocnicze, konieczne dla efektywnego wyświadczenia przez Bank usługi kompleksowego zarządzania płynnością finansową. Koordynujący nie będzie otrzymywał żadnego wynagrodzenia od pozostałych uczestników Systemu. (...) W świetle przedstawionych argumentów Wnioskodawca uważa, że w związku z czynnościami wykonywanymi w ramach struktury cash-poolingu (wyłącznie o charakterze technicznym), Wnioskodawca nie będzie świadczył usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 i 2 ustawy. Zatem mając powyższe na uwadze Wnioskodawca stoi na stanowisku, że z tytułu wykonywania tych czynności nie będzie działał w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług”.
  • interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 9 marca 2015 r., sygn. IBPP2/443-1265/14/ICz, w której organ podatkowy wskazał, że cyt.: „Czynności wykonywane przez Wnioskodawcę, jako uczestnika niniejszej usługi i jednocześnie tzw. Agenta, umożliwiające bankowi dokonywanie odpowiednich operacji związanych z wykonywaniem umowy cash-poolingu, nie stanowią odpłatnego świadczenia usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, lecz jedynie czynności pomocnicze, konieczne dla efektywnego wyświadczenia przez Bank usługi kompleksowego zarządzania płynnością finansową. Jak wynika z opisu sprawy Wnioskodawca – Agent nie będzie otrzymywał żadnego wynagrodzenia od pozostałych uczestników Struktury. (...) W świetle przedstawionych argumentów należy stwierdzić, że w związku z czynnościami wykonywanymi w ramach struktury cash-poolingu, Wnioskodawca nie będzie świadczył usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 i 2 ustawy. Zatem mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że w sytuacji przedstawionej w przedmiotowym wniosku, Wnioskodawca z tytułu wykonywania tych czynności nie będzie działał w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT”.
  • interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 23 lutego 2015 r., sygn. IPPP1/4512-20/15-4/IGo, w której organ podatkowy odstępując od uzasadnienia prawnego potwierdził prawidłowość stanowiska Wnioskodawcy, zgodnie z którym cyt.: „Uczestnicy, w tym Spółka, są jedynie odbiorcami usługi świadczonej przez Bank zaś Spółka z tytułu uczestnictwa w systemie nie będzie obowiązana do wykazywania jakiegokolwiek obrotu w rozumieniu ustawy o VAT. Spółka wykonuje pewne czynności administracyjno-techniczne w ramach umowy, jednakże są one niezbędnym elementem funkcjonowania całej struktury cash-poolingu, koniecznym do efektywnego wykonywania usługi przez Bank. Nie oznacza to jednak, iż Uczestnicy, w tym Spółka stają się usługodawcami w rozumieniu ustawy o VAT. W konsekwencji, Uczestnicy pozostają nadal usługobiorcami usługi świadczonej przez Bank. (...) Podsumowując, Spółka stoi na stanowisku, iż jedynym podmiotem świadczącym usługę w przedstawionej powyżej strukturze cash-poolingu w rozumieniu art. 8 ustawy o VAT jest Bank, a Spółka jako wykonująca jedynie czynności techniczne niezbędne z punktu widzenia całego systemu zarządzania płynnością finansową nie będzie w tym zakresie podatnikiem podatku od towarów i usług”.

Konkludując, należy stwierdzić, że Bank, jako podmiot organizujący operacje konsolidacji środków pieniężnych uczestników w ramach cash poolingu za wynagrodzeniem, będzie świadczył na rzecz uczestników (w tym na rzecz Wnioskodawcy) usługi w rozumieniu przepisów art. 8 ust. 1 ustawy o VAT. Czynności podejmowane przez uczestników w ramach cash poolingu, jako czynności o charakterze pomocniczym, nie stanowią odpłatnego świadczenia usług w rozumieniu przepisu art. 8 ust. 1 i 2 ustawy o VAT. Tym samym czynności te pozostają poza zakresem opodatkowania VAT.

W związku z powyższym odsetki otrzymane przez Wnioskodawcę nie będą stanowiły wynagrodzenia za usługę, podobnie jak nie będą stanowiły wynagrodzenia za usługę odsetki wypłacane przez Wnioskodawcę na rzecz innych uczestników struktury cash poolingu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług(Dz. U. z 2017 r., poz. 1221, z późn. zm.) – zwanej dalej ustawą – opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają:

  1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
  2. eksport towarów;
  3. import towarów na terytorium kraju;
  4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
  5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy ‒ przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy – przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

  1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
  2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
  3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Definicja świadczenia usług ma charakter dopełniający definicję dostawy towarów i jest wyrazem realizacji powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatnika w ramach działalności gospodarczej.

Wobec powyższego należy stwierdzić, że każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi, co do zasady, usługę w rozumieniu ustawy. Niemniej muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

  1. w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (wierzyciel/nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,
  2. świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Należy podkreślić, że oba ww. warunki powinny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało, jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Aby dana czynność (usługa) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy świadczoną usługą a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.

Jednak w świetle art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy – za odpłatne świadczenie usług uznaje się również nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Analizując treść art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy należy zauważyć, że dla ustalenia, czy konkretna, nieodpłatna czynność podlega opodatkowaniu w związku z uznaniem jej za odpłatne świadczenie usług, istotny jest cel jej świadczenia. Jeżeli nieodpłatne świadczenie wpisuje się w cel prowadzonej działalności gospodarczej, wtedy przesłanka uznania takiej nieodpłatnej czynności za odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu nie zostanie spełniona. Stwierdzenie takie uzależnione jednak jest od konkretnych okoliczności jakie w danej sprawie występują.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy – podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy – działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zgodnie z art. 29a ustawy – podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Przepis art. 29a ust. 6 ustawy wskazuje, że podstawa opodatkowania obejmuje:

  1. podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;
  2. koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku VAT z siedzibą w Polsce (dalej: Wnioskodawca, Spółka) oraz jest spółką należącą do międzynarodowej grupy kapitałowej (dalej: Grupa). Wnioskodawca zamierza przystąpić do umowy o wspólnym zarządzaniu płynnością finansową – zerowanie sald (dalej: umowa cash poolingu). W przyszłości do umowy cash poolingu mogą przystąpić również inne podmioty z Grupy.

Oprócz Wnioskodawcy, żaden z podmiotów należących do Grupy nie posiada na terytorium Polski ani siedziby, ani stałego miejsca prowadzenia działalności. Usługa objęta umową świadczona będzie przez oddział banku posiadającego siedzibę w Danii, zlokalizowany w Norwegii, przy czym w odniesieniu do stron umowy mających siedzibę w Polsce umowa ta może być częściowo obsługiwana przez oddział banku z siedzibą w Danii, zlokalizowany w Polsce (dalej: Bank).

Umowa cash poolingu, do której zamierza przystąpić Wnioskodawca, jest umową cash poolingu typu rzeczywistego, przewidującą rzeczywiste transfery środków pomiędzy rachunkami bankowymi uczestników. Jest to umowa nienazwana, zaś jej celem jest polepszenie płynności finansowej spółek wchodzących w skład Grupy w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Z perspektywy Wnioskodawcy oraz podmiotów tworzących Grupę, zasadniczym elementem umowy cash poolingu jest wdrożenie procesu zarządzania posiadanymi na rachunkach bankowych środkami pieniężnymi oraz zadłużeniem spółek tworzących Grupę, poprzez poprawę bieżących przepływów pieniężnych. W tym celu następuje koncentracja środków pieniężnych wszystkich spółek Grupy na jednym rachunku rozliczeniowym.

W systemie zarządzania płynnością finansową Bank pełni rolę podmiotu zarządzającego saldami na poszczególnych kontach wchodzących w skład struktury, dokonuje przelewów środków oraz ma możliwość księgowania odsetek.

W celu realizacji powyższych założeń Bank otworzył specjalny rachunek rozliczeniowy – Rachunek Główny (dalej: Rachunek Główny) dla jednego z podmiotów będących członkiem Grupy (dalej: Pool Leader). Pool Leader posiada 100% udziałów w Spółce i ma siedzibę na terytorium Norwegii. Pool Leader jest spółką akcyjną prawa norweskiego podlegającą w Norwegii opodatkowaniu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich opodatkowania. Nie korzysta on również ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od całości dochodów, bez względu na źródło ich osiągania.

W ramach umowy cash poolingu wykorzystywane są również indywidualne rachunki bankowe, utworzone w Banku (dalej: Rachunki Szczegółowe). Są one związane funkcjonalnie z powyższym rachunkiem głównym. Posiadaczami Rachunków Szczegółowych będą wszystkie podmioty z Grupy kapitałowej, które przystąpią do Umowy cash poolingu, w tym Wnioskodawca. Wskazane rachunki prowadzone będą w kilku walutach państw członkowskich Europejskiego Obszaru Gospodarczego i Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej, przy czym Rachunki Szczegółowe mogą być otwarte w wielu krajach, w tym w innych krajach niż kraj, w którym jest otwarty Rachunek Główny.

Transakcje w ramach systemu cash poolingu wykonywane są w ten sposób, że jakiekolwiek wpłaty dokonywane na Rachunek Szczegółowy będą zwiększały saldo środków pieniężnych na Rachunku Głównym, zmniejszając tym samym saldo środków pieniężnych na Rachunku Szczegółowym. Bank będzie przenosił saldo dodatnie Rachunku Szczegółowego Spółki na Rachunek Główny. Jednocześnie każdorazowe wypłaty z Rachunku Szczegółowego będą zmniejszały saldo środków pieniężnych na Rachunku Głównym, zwiększając tym samym stan środków pieniężnych na Rachunku Szczegółowym. Saldo na Rachunku Głównym będzie zawsze odzwierciedleniem salda pomiędzy Bankiem a posiadaczem tego rachunku, czyli Pool Leaderem, natomiast saldo na Rachunku Szczegółowym Spółki będzie odzwierciedleniem salda pomiędzy Spółką a Bankiem i zawsze będzie wynosiło zero.

Wysokość wypłat dokonywanych z Rachunku Szczegółowego może być ograniczona wysokością limitu ustalonego pomiędzy Wnioskodawcą a posiadaczem Rachunku Głównego (o ile taki limit zostanie ustalony), a także wysokością limitu ustalonego pomiędzy Bankiem a posiadaczem Rachunku Głównego dla wszystkich spółek wchodzących w skład Grupy kapitałowej.

Na podstawie ustaleń ze Spółką oraz Pool Leaderem, Bank będzie wyliczał w pierwszej kolejności saldo odsetek należnych/naliczonych na Rachunku Głównym wobec Pool Leadera, a następnie saldo odsetek należnych Spółce z Rachunku Szczegółowego Pool Leadera lub płatnych przez Spółkę na Rachunek Szczegółowy Pool Leadera, obliczonych na podstawie salda wewnątrzgrupowego pomiędzy Rachunkiem Głównym a każdym z Rachunków Szczegółowych, tj. środków pieniężnych wpłacanych przez Spółkę na Rachunek Szczegółowy Spółki i przekazywanych na Rachunek Główny (wpłata) lub wypłacanych przez nią z Rachunku Szczegółowego Spółki w ciężar Rachunku Głównego (wypłata), w trakcie trwania Umowy cash poolingu. W zależności od tego, czy Spółka będzie zobowiązana do zapłaty odsetek, czy uprawniona do otrzymania odsetek, wyliczone odsetki będą pobierane z Rachunku Szczegółowego Spółki i przekazywane na Rachunek Szczegółowy Pool Leadera lub będą pobierane z Rachunku Szczegółowego Pool Leadera i przekazywane na Rachunek Szczegółowy Spółki. W konsekwencji, w przypadku, gdy Spółka będzie zobowiązana do zapłaty odsetek, odsetki te będą płatne na Rachunek Szczegółowy Pool Leadera, Bank będzie natomiast jedynie wyliczał i pobierał kwotę odsetek z Rachunku Szczegółowego Spółki i przekazywał na Rachunek Szczegółowy Pool Leadera. Odsetki przekazane na Rachunek Szczegółowy Pool Leadera są następnie dystrybuowane pomiędzy poszczególnych uczestników przedmiotowego systemu zarządzania płynnością finansową. Przy czym z uwagi na sposób przekazywania odsetek na Rachunek Szczegółowy Pool Leadera oraz ich dalszej dystrybucji, nie jest możliwe ustalenie ostatecznego beneficjenta odsetek wpłacanych przez Spółkę na Rachunek Szczegółowy Pool Leadera.

Również Bank oraz Pool Leader z uwagi na mechanizm kalkulacji i dystrybucji odsetek w ramach Umowy cash poolingu nie są w stanie określić, które kwoty otrzymywanych odsetek i w jakiej wysokości trafią do poszczególnych odbiorców. Podmiotami uprawnionymi mogą być każdorazowo pozostałe podmioty z Grupy kapitałowej, uczestniczące w systemie zarządzania płynnością finansową, w tym także Pool Leader.

W systemie zarządzania płynnością finansową oferowanym przez Bank nie będzie możliwości dokonywania przez Wnioskodawcę samodzielnych wypłat lub wpłat bezpośrednio z/na Rachunek Główny.

Bank, będzie w pełni odpowiedzialny m.in. za:

  • przeprowadzenie transferów środków pomiędzy rachunkami bankowymi prowadzonymi na potrzeby systemu cash poolingu,
  • kalkulację odsetek w ramach cash poolingu i ich prawidłową alokację do poszczególnych uczestników,
  • wszelkie inne kwestie związane z utrzymaniem systemu cash poolingu oraz kwestie związane z jego techniczną obsługą.

Za czynności wykonywane w ramach usługi zarządzania płynnością finansową Bank będzie pobierał wynagrodzenie.

W ramach systemu cash poolingu rola Wnioskodawcy jak i pozostałych uczestników będzie miała charakter bierny i będzie sprowadzała się do udostępniania Bankowi swoich rachunków w celu umożliwienia Bankowi świadczenia usługi cash poolingu.

Uczestnikom będą przysługiwały jedynie odsetki. Żadnemu z uczestników nie będzie przysługiwało dodatkowe wynagrodzenie za wykonywanie czynności w ramach systemu cash poolingu.

Należy wskazać, że umowacash poolingu” jest formą efektywnego zarządzania środkami finansowymi, stosowaną przez podmioty należące do jednej grupy kapitałowej, lub podmioty powiązane ekonomicznie w jakikolwiek inny sposób. Sprowadza się ona do koncentrowania środków pieniężnych z jednostkowych rachunków poszczególnych podmiotów na wspólnym rachunku grupy i zarządzaniu zgromadzoną w ten sposób kwotą, przy wykorzystaniu korzyści skali. Pozwala to na kompensowanie przejściowych nadwyżek, wykazywanych przez jedne z podmiotów, z przejściowymi niedoborami zaistniałymi u innych podmiotów. Dzięki temu dochodzi do minimalizowania kosztów kredytowania działalności podmiotów z grupy, poprzez kredytowanie się przy wykorzystaniu środków własnych grupy. Zarządzający systemem w ramach umowy zapewnia dla wszystkich uczestników systemu środki finansowe na pokrycie sald ujemnych, a w przypadku wystąpienia sald dodatnich na rachunkach uczestników to na jego rachunek trafiają środki finansowe.

Mając na uwadze przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że czynności wykonywane przez Wnioskodawcę jako uczestnika systemu cash poolingu, polegające na udostępnianiu Bankowi swojego rachunku w celu umożliwienia mu świadczenia usługi cash poolingu, nie będą stanowiły odpłatnego świadczenia usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, lecz jedynie będą stanowiły elementy pomocnicze, konieczne dla efektywnego świadczenia przez inny podmiot (Bank) usługi cash poolingu. W opisanej sytuacji, podejmowane przez Wnioskodawcę czynności nie będą również stanowiły nieodpłatnego świadczenia usług zrównanego z odpłatnym świadczeniem, o których mowa w art. 8 ust. 2 ustawy, ponieważ z okoliczności sprawy nie wynika, by miały one służyć do celów innych niż jego działalność gospodarcza. Tym samym, w świetle art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, czynności te nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, w związku z czym Wnioskodawca nie będzie działał w charakterze podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy.

Podsumowując, w opisanym zdarzeniu przyszłym Wnioskodawca, w ramach umowy cash poolingu nie będzie wykonywał czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, w szczególności czynności odpłatnego świadczenia usług w rozumieniu przepisu art. 8 ust. 1 lub ust. 2 ustawy.

W konsekwencji, mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że w przedstawionym zdarzeniu przyszłym odsetki otrzymane przez Spółkę w ramach umowy cash poolingu nie będą stanowiły wynagrodzenia z tytułu jakichkolwiek świadczeń wykonywanych przez nią i nie będą podlegały regulacji ustawy, czyli nie pojawi się obowiązek ujęcia tych odsetek w podstawie opodatkowania podatkiem VAT po stronie Spółki.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy, w kwestii objętej pytaniem nr 1 i 2, jest prawidłowe.

Jednocześnie tutejszy organ informuje, że nie udziela się odpowiedzi na pytanie trzecie, ponieważ Wnioskodawca oczekiwał na nie odpowiedzi wyłącznie w sytuacji uznania stanowiska Wnioskodawcy w odniesieniu do pytania drugiego za twierdzące.

Dokonując oceny stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 4 należy mieć na uwadze okoliczności przedstawione w opisie sprawy, z których wynika, że w ramach wykonywania czynności dotyczących zarządzania płynnością finansową będących przedmiotem umowy cash poolingu to Bank będzie świadczył na rzecz Wnioskodawcy (uczestnika) usługę zarządzania płynnością finansową.

Przedstawiony mechanizm funkcjonowania cash poolingu jest administrowany i zarządzany przez Bank i nie wymaga żadnego dodatkowego zaangażowania Wnioskodawcy, ani pozostałych podmiotów w nim uczestniczących. W ramach przedstawionej we wniosku struktury cash poolingu, wszystkie czynności wchodzące w skład usługi zarządzania płynnością finansową są wykonywane przez Bank w zamian za wynagrodzenie, natomiast Wnioskodawca w tym przypadku pozostaje beneficjentem świadczenia dokonywanego przez Bank.

Tym samym to Bank będzie wykonywał umowę cash poolingu, przez realizację operacji pomiędzy rachunkami bankowymi uczestniczącymi w strukturze cash poolingu oraz naliczanie i pobieranie/wypłatę odsetek od wzajemnych zobowiązań. W związku z przystąpieniem do ww. umowy uczestnicy nie będą świadczyć sobie wzajemnie usług i nie będą otrzymywać z tego tytułu żadnego wynagrodzenia.

W myśl art. 2 pkt 9 ustawy – przez import usług rozumie się świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4.

W myśl art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy – podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające usługi, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

  1. usługodawcą jest podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, a w przypadku usług, do których stosuje się art. 28e, podatnik ten nie jest zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4,
  2. usługobiorcą jest:
    • w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b – podatnik, o którym mowa w art. 15, lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4,
    • w pozostałych przypadkach – podatnik, o którym mowa w art. 15, posiadający siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, posiadająca siedzibę na terytorium kraju i zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4.

Należy wskazać, że import usług nie jest czynnością wymienioną w art. 5 ustawy. Z importem usług wiąże się natomiast – co do zasady – obowiązek rozliczenia podatku przez nabywcę danej usługi. Zatem w danej sprawie musi dojść do świadczenia zdefiniowanego w art. 8 ustawy, czyli świadczenia usługi rozumianej jako każde zachowanie się na rzecz innego podmiotu. Na zachowanie to składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innego podmiotu), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Świadczenie zakłada istnienie podmiotu będącego jego odbiorcą (konsumentem usługi). Musi to być podmiot inny niż wykonujący usługę.

Jak wynika z opisu sprawy, w ramach systemu cash poolingu jego uczestnicy, w tym Wnioskodawca, nie będą wykonywali na swoją rzecz jakichkolwiek świadczeń.

Zatem, skoro Wnioskodawca nie będzie nabywał usług od innych uczestników systemu, w związku z uczestnictwem w cash poolingu to należy stwierdzić, że w przedstawionym zdarzeniu przyszłym odsetki płacone przez Wnioskodawcę w ramach umowy cash poolingu nie będą podlegały regulacji art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy, czyli Wnioskodawca nie będzie uznany za podatnika w związku z zapłatą w ramach umowy cash poolingu odsetek na rzecz innych podmiotów z Grupy.

Wobec powyższego stanowisko w zakresie pytania nr 4 jest prawidłowe.

Należy zauważyć, że powołany przez Wnioskodawcę wyrok sądu administracyjnego oraz powołane interpretacje indywidualne są rozstrzygnięciami w indywidualnych sprawach, osadzonych w określonych stanach faktycznych i tylko do nich się zawężają, w związku z tym nie mają mocy powszechnie obowiązującego prawa.

Zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Z powyższego wynika zatem, że interpretacja indywidualna przepisów prawa podatkowego dotyczy stosowania przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług przez zainteresowanego, który z tym wnioskiem występuje. W związku z tym zaznacza się, że interpretacja indywidualna wydana Wnioskodawcy nie wywiera skutku prawnego dla innych uczestników umowy cash polingu.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi

element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;
  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r., poz. 1302) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.


doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
Dołącz do zarejestrowanych użytkowników i korzystaj wygodnie z epodatnik.pl.   Rejestracja jest prosta, szybka i bezpłatna.

Reklama

Przejrzyj zasięgi serwisu epodatnik.pl od dnia jego uruchomienia. Zobacz profil przeciętnego użytkownika serwisu. Sprawdź szczegółowe dane naszej bazy mailingowej. Poznaj dostępne formy reklamy: display, mailing, artykuły sponsorowane, patronaty, reklama w aktywnych formularzach excel.

czytaj

O nas

epodatnik.pl to źródło aktualnej i rzetelnej informacji podatkowej. epodatnik.pl to jednak przede wszystkim źródło niezależne. Niezależne w poglądach od aparatu skarbowego, od wymiaru sprawiedliwości, od inwestorów kapitałowych, od prasowego mainstreamu.

czytaj

Regulamin

Publikacje mają charakter informacyjny. Wydawca dołoży starań, aby informacje prezentowane w serwisie były rzetelne i aktualne. Treści prezentowane w serwisie stanowią wyraz przekonań autorów publikacji, a nie źródło prawa czy urzędowo obowiązujących jego interpretacji.

czytaj