Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0115-KDIT1-3.4012.489.2019.2.EB
z 27 września 2019 r.

 

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA


Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy – przedstawione we wniosku z dnia 24 lipca 2019 r. (data wpływu 24 lipca 2019 r.), uzupełnionym w dniu 3 września 2019 r. (data wpływu), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku zbycia budynku byłej szkoły oraz budynku gospodarczego posadowionych na działce nr …/1 oraz zwolnienia od podatku zbycia budynku gospodarczego posadowionego na działce nr …/2 – jest prawidłowe.


UZASADNIENIE


W dniu 24 lipca 2019 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek, uzupełniony w dniu 3 września 2019 r., o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku zbycia budynku byłej szkoły oraz budynku gospodarczego posadowionych na działce nr …/1 oraz zwolnienia od podatku zbycia budynku gospodarczego posadowionego na działce nr …/2.


We wniosku oraz jego uzupełnieniu, przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.


Gmina jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Gmina zamierza sprzedać dwie zabudowane działki gminne bezpośrednio ze sobą graniczące, położone w miejscowości …, gmina …. Pierwsza z działek jest oznaczona nr …/1 o powierzchni 0,8383 ha (zgodnie z zapisami w ewidencji gruntów w jej skład wchodzą użytki oznaczone symbolami: R IVa – grunty orne – 0,1496 ha, Bi – inne tereny zabudowane – 0,3062 ha, Ps IV – pastwiska trwałe – 0,1150 ha, Lzr R IVa – grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych – 0,2675 ha). Druga działka jest oznaczona nr …/2 o pow. 0,1606 ha (zgodnie z zapisami w ewidencji gruntów w jej skład wchodzi użytek oznaczone symbolem: Bi – inne tereny zabudowane – 0,1606 ha). Działki są zapisane w KW nr …. Łączna powierzchnia działek nr …/1 i …/2 wynosi 0,9989 ha. Z posiadanych danych wynika, że budynki usytuowane na wyżej wskazanych działkach, wybudowane zostały w II połowie XIX w. (obiekty ujęte są w wojewódzkiej ewidencji zabytków). Gmina otrzymała przedmiotowe działki zabudowane nieodpłatnie decyzją nr … z dnia 28 czerwca1991 r. Na działce nr …/1 jest usytuowany budynek mieszkalny wielorodzinny zaadoptowany ze szkoły wiejskiej na obiekt komunalny o powierzchni zabudowy 418 m2. Przedmiotowy budynek jest wyłączony z użytkowania decyzją Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego ze względu na jego zły stan techniczny. Na ww. działce jest położony również parterowy budynek gospodarczy o powierzchni zabudowy 36 m2. Druga działka nr …/2 jest zabudowana parterowym budynkiem gospodarczym o pow. zabudowy 231 m2. Obie działki są wydzierżawiane, z wyłączeniem budynku po byłej szkole położonego na działce nr …/1, który został wyłączony z użytkowania. Umowa dzierżawy obowiązuje do 30 września 2019 r. Po zakończeniu umownego okresu trwania dzierżawy Gmina chciałaby sprzedać przedmiotowe zabudowane nieruchomości. Przedmiotem transakcji zbycia będzie budynek po byłej szkole i budynek gospodarczy usytuowany na działce nr …/1 oraz budynek gospodarczy położony na działce nr …/2 w … wraz z nieruchomościami gruntowymi. Na przedmiotowych działkach występują obiekty ujęte w wojewódzkiej ewidencji zabytków (park ..., budynek po byłej szkole położone na działce nr …/1 oraz budynek gospodarczy wraz z ogrodzeniem położony na działce nr …/2), które są objęte opieką konserwatora.


W uzupełnieniu wniosku Gmina wskazała, że:


  • wyłączony z użytkowania budynek byłej szkoły jest budynkiem w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 7 lipca1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2019 r. poz. 1186, z późn. zm.),
  • Gmina na ulepszenie budynków położonych na działce nr …/1 nie poniosła wydatków, w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym, których wartość wyniosła co najmniej 30% wartości początkowej danych obiektów,
  • Gmina na ulepszenie budynku położonego na działce nr …/2 nie poniosła wydatków, w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym, których wartość wyniosła co najmniej 30% wartości początkowej danego obiektu,
  • użytkownicy/dzierżawcy na ulepszenie budynków położonych na działce nr …/1 nie ponieśli wydatków, w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym, których wartość wyniosła co najmniej 30% wartości początkowej danych obiektów,
  • użytkownicy/dzierżawcy na ulepszenie budynku położonego na działce nr …/2 nie ponieśli wydatków, w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym, których wartość wyniosła co najmniej 30% wartości początkowej danego obiektu.


W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.


Czy zbycie przedmiotowych nieruchomości zabudowanych budynkami po byłej szkole i budynkami gospodarczymi, oznaczonych nr …/1, …/2 o łącznej powierzchni 0,9989 ha, w trybie przetargu nieograniczonego będzie stanowić czynność opodatkowaną podatkiem VAT, czy sprzedaż będzie zwolniona od podatku zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 10 lub pkt 10a, w związku z art. 29a ust. 8 ustawy o podatku od towarów i usług?


Zdaniem Wnioskodawcy, dokonując sprzedaży nieruchomości zabudowanych nr …/1 o powierzchni 0,8383 ha oraz nr …/2 o powierzchni 0,1606 ha, położonych w miejscowości …, może zastosować zwolnienie od podatku, wynikające z art. 43 ust. 1 pkt 10, w związku z art. 29a ust. 8 ustawy o podatku od towarów i usług.


W myśl art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:


  1. dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,
  2. pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.


Z powyższego uregulowania wynika, że dostawa budynków, budowli lub ich części jest – co do zasady – zwolniona od podatku od towarów i usług. Wyjątek stanowi dostawa w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Zatem dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynków, budowli lub ich części kluczowym jest ustalenie, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu. Z posiadanych danych wynika, że budynki usytuowane na wskazanych działkach, wybudowane zostały w II połowie XIX wieku (obiekty ujęte są w wojewódzkiej ewidencji zabytków).

Gmina otrzymała przedmiotowe działki zabudowane nieodpłatnie decyzją z dnia 28 czerwca 1991 r. Zgodnie z art. 2 pkt 14 ww. ustawy przez pierwsze zasiedlenie rozumie się oddanie do użytkowania, w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynku, budowli lub ich części po ich wybudowaniu lub ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

W momencie przekazania Gminie nieruchomości, przedmiotowa nieruchomość była już wcześniej zasiedlone, ponieważ w obiektach tych wcześniej mieściła się szkoła i mieszkania nauczycieli. Budynki gospodarcze wykorzystywane były dla potrzeb szkoły i zamieszkujących w budynku szkolnym nauczycieli.

W przypadku nieruchomości niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ustawodawca umożliwia podatnikom – po spełnieniu określonych warunków – skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu.


W myśl art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem, że:


  1. w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,
  2. dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.


Ponadto, jak wynika z art. 43 ust. 7a ustawy, warunku, o którym mowa w ust. 1 pkt 10a lit. b, nie stosuje się, jeżeli budynki, budowle lub ich części w stanie ulepszonym były wykorzystywane przez podatnika do czynności opodatkowanych przez co najmniej 5 lat.

Gmina otrzymała przedmiotowe działki zabudowane nieodpłatnie decyzją nr … z dnia 28 czerwca 1991 r. Powyższa czynność nie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Gminie nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Gmina w okresie użytkowania (w 2004 r.) poniosła wydatki na ulepszenie budynków położonych na działkach nr …/1 i …/2, jednak stanowiły one około 2% wartości początkowej tych budynków. Oznacza to, że Gmina nie poniosła wydatków, które byłyby wyższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

Kwestię opodatkowania dostawy gruntu, na którym posadowiony został budynek rozstrzyga przepis art. 29a ust. 8 ustawy, który stanowi, że w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.

W świetle tego przepisu przy sprzedaży budynków lub budowli, dokonywanej wraz z dostawą gruntu, na którym są one posadowione, grunt dzieli byt prawny budynków w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Oznacza to, że do dostawy gruntu stosuje się analogiczną stawkę podatku, jak przy dostawie budynków, budowli lub ich części trwale związanych z tym gruntem.

Jeżeli dostawa budynków, budowli lub ich części korzysta ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, ze zwolnienia korzysta również dostawa gruntu, na którym obiekt jest posadowiony.

Wobec powyższego uważam, że Gmina sprzedając powyższe nieruchomości może zastosować zwolnienie od podatku od towarów i usług.


W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.


Zgodnie z dyspozycją art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r., poz. 2174, z późn. zm.) – opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Według art. 7 ust. 1 ustawy – przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii, o czym stanowi art. 2 pkt 6 ustawy.

Stosownie do treści art. 29a ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług – podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Jak stanowi art. 29a ust. 8 ustawy – w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu. Oznacza to, że w sytuacji, gdy budynki, budowle lub ich części korzystają ze zwolnienia od podatku, również sprzedaż gruntu będzie korzystała ze zwolnienia od podatku.

Stawka podatku – zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy – wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Natomiast stosownie do art. 146aa ust. 1 pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2019 r. do końca roku następującego po roku, dla którego wartość relacji, o której mowa w art. 38a pkt 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, jest nie większa niż 43% oraz wartość, o której mowa w art. 112aa ust. 5 tej ustawy, jest nie mniejsza niż - 6% stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Od zasady opodatkowania według stawki podstawowej przewidziano jednak pewne wyjątki.

Zarówno w treści ustawy o podatku od towarów i usług, jak i przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewiduje dla niektórych czynności obniżone stawki podatku, bądź zwolnienie od podatku.


Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy – zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:


  1. dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,
  2. pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.


Ustawodawca, w art. 2 pkt 14 ustawy – definiuje pojęcie „pierwszego zasiedlenia”, przez które rozumieć należy oddanie do użytkowania, w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynków, budowli lub ich części, po ich:


  1. wybudowaniu lub
  2. ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.


Należy zauważyć, że do 1 września 2019 r. art. 2 pkt 14 ustawy otrzymał następujące brzmienie:


„Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o «pierwszym zasiedleniu» rozumie się przez to oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:


  1. wybudowaniu lub
  2. ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.


W przypadku nieruchomości niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie przywołanego art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ustawodawca umożliwia podatnikom – po spełnieniu określonych warunków – skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy.


Przepis art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o podatku od towarów i usług zwalnia od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem, że:


  1. w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,
  2. dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.


Analiza przedstawionych okoliczności sprawy na tle przywołanych przepisów prawa prowadzi do wniosku, że zbycie budynku po byłej szkole (zaadaptowanego na cele mieszkaniowe) oraz budynków gospodarczych będzie zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy. W świetle obowiązującego od 1 września 2019 r. brzmienia art. 2 pkt 14 ustawy, używanie budynku na cele własne spełnia wymóg pierwszego zasiedlenia. Z okoliczności faktycznych sprawy wynika, że Gmina weszła w posiadanie ww. budynków na mocy decyzji w 1991 r. Budynek po byłej szkole został zaadaptowany na budynek o funkcji mieszkaniowej a obecnie został wyłączony z użytkowania ze względu na zły stan techniczny. Budynki gospodarcze były i są – do dnia 30 września 2019 r. – oddawane w dzierżawę. Na opisane budynki nie były ponoszone wydatki na ulepszenia w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, przewyższające 30% wartości początkowej danego obiektu. Z przedstawionego opisu sprawy wynika zatem, że budynki te po przejęciu ich w 1991 r. na mocy decyzji były wykorzystywane przez Gminę, co oznacza, że doszło do ich pierwszego zasiedlenia. Ponadto od tego czasu do dnia planowanej dostawy miną co najmniej dwa lata. W związku z powyższym – jak już wskazano – ich dostawa będzie zwolniona od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.

Należy zauważyć, że stosownie do treści przywołanego art. 29a ust. 8 ustawy, do dostawy gruntu stosuje się analogiczne zasady opodatkowania jak przy dostawie budynków trwale z nim związanych. Zatem do sprzedaży działki nr …/1 i …/2, zastosowanie będzie miało zwolnienie od podatku, tak jak do budynków, które będą przedmiotem planowanej sprzedaży.

Tym samym należy stwierdzić, że stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem okoliczności sprawy podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Ponadto należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.


Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:


  1. z zastosowaniem art. 119a;
  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
  3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.


Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.


Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.


Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.).

Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).


Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.


doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
Dołącz do zarejestrowanych użytkowników i korzystaj wygodnie z epodatnik.pl.   Rejestracja jest prosta, szybka i bezpłatna.

Reklama

Przejrzyj zasięgi serwisu epodatnik.pl od dnia jego uruchomienia. Zobacz profil przeciętnego użytkownika serwisu. Sprawdź szczegółowe dane naszej bazy mailingowej. Poznaj dostępne formy reklamy: display, mailing, artykuły sponsorowane, patronaty, reklama w aktywnych formularzach excel.

czytaj

O nas

epodatnik.pl to źródło aktualnej i rzetelnej informacji podatkowej. epodatnik.pl to jednak przede wszystkim źródło niezależne. Niezależne w poglądach od aparatu skarbowego, od wymiaru sprawiedliwości, od inwestorów kapitałowych, od prasowego mainstreamu.

czytaj

Regulamin

Publikacje mają charakter informacyjny. Wydawca dołoży starań, aby informacje prezentowane w serwisie były rzetelne i aktualne. Treści prezentowane w serwisie stanowią wyraz przekonań autorów publikacji, a nie źródło prawa czy urzędowo obowiązujących jego interpretacji.

czytaj