2019.09.06 - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB3-2.4012.362.2019.2.AZ
z 6 września 2019 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2019 r., poz. 900 z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 27 maja 2019 r. (data wpływu 17 czerwca 2019 r.) uzupełnionym pismem z 5 lipca 2019 r. (data wpływu 8 lipca 2019 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie wyłączenia z podstawy opodatkowania:

części stałej składki – jest prawidłowe
części zmiennej składki oraz – jest nieprawidłowe
otrzymanych dotacji od Gmin na podstawie zawartych porozumień – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17 czerwca 2019 r. do Organu wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie

wyłączenia z podstawy opodatkowania składek oraz otrzymanych dotacji od Gmin na podstawie zawartych porozumień. Wniosek został uzupełniony pismem z 5 lipca 2019 r. (data wpływu 8 lipca 2019 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie Organu z 1 lipca 2019 r. znak 0111-KDIB3-2.4012.362.2019.1.AZ.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca jest związkiem metropolitalnym, utworzonym przez Radę Ministrów rozporządzeniem z dnia ……. na podstawie art. 4 ust. 1 ustawy …….

Obszar i granice związku metropolitalnego „….” obejmują gminy – miasta na prawach powiatu: ……...

Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o związku metropolitalnym w województwie, Wnioskodawca wykonuje zadania publiczne w zakresie planowania, koordynacji, integracji oraz rozwoju publicznego transportu zbiorowego, w tym transportu drogowego, kolejowego oraz innego transportu szynowego, a także zrównoważonej mobilności miejskiej oraz metropolitalnych przewozów pasażerskich.

1. Z dniem 1 stycznia 2019 r. Wnioskodawca przejął obowiązki m.in. ……w zakresie organizacji komunikacji miejskiej na terenie miast do niej należących.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 4b lit. a ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 2016), organizatorem publicznego transportu zbiorowego, zwanym dalej „organizatorem”, właściwym ze względu na obszar działania lub zasięg przewozów, jest związek metropolitalny na linii komunikacyjnej albo sieci komunikacyjnej w metropolitalnych przewozach pasażerskich.

Metropolitalne przewozy pasażerskie, zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 5a ustawy o publicznym transporcie zbiorowym oznaczają przewóz osób w ramach publicznego transportu zbiorowego wykonywany w granicach związku metropolitalnego; inne niż gminne, powiatowe, powiatowo-gminne, wojewódzkie i międzywojewódzkie.

Natomiast organizatorem publicznego transportu zbiorowego jest właściwa jednostka samorządu terytorialnego albo minister właściwy do spraw transportu, zapewniający funkcjonowanie publicznego transportu zbiorowego na danym obszarze. Przez jednostkę samorządu terytorialnego należy również rozumieć związek metropolitalny (art. 4 ust. 1 pkt 9 w związku z art. 4 ust. 2 pkt 1 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym).

Na podstawie art. …... o związku metropolitalnym w województwie, gminy wchodzące w skład związku metropolitalnego są obowiązane, począwszy od roku, w którym związek metropolitalny został utworzony, do wnoszenia na rzecz związku metropolitalnego rocznych składek, składających się z części stałej i części zmiennej. Składki te stanowią dochód Wnioskodawcy zgodnie z art. …...

W roku, w którym utworzono związek metropolitalny, część stałą składki rocznej ustalano mnożąc 0,001 przez iloraz planowanych na rok budżetowy dochodów z tytułu udziału gminy we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych i udziału gminy we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych, o którym mowa w art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, ustalonego z uwzględnieniem art. 89 tej ustawy. Natomiast w latach następujących po roku, w którym utworzono związek metropolitalny, część stałą składki rocznej ustala się mnożąc 0,005 przez iloraz planowanych na rok budżetowy dochodów z tytułu udziału gminy we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych i udziału gminy we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych, o którym mowa w art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, ustalonego z uwzględnieniem art. 89 tej ustawy.

Wysokość zmiennej części składki rocznej jest zależna od ilości oraz zakresu przekazywanych przez gminy związkowi metropolitalnemu zadań i odpowiada rzeczywistym kosztom ponoszonym przez gminy na realizację tych zadań. Szczegółowe zasady ustalania wysokości zmiennej części składki rocznej oraz terminy płatności składek określa statut związku metropolitalnego.

Zgodnie z § 38 Statutu związku metropolitalnego „…..” Zarząd przedstawiając Zgromadzeniu proponowaną wysokość zmiennej części składki rocznej w kolejnym roku budżetowym, uwzględnia planowany zakres i sposób realizacji zadań, wraz ze wskazaniem przyjętej metody kalkulacji i wszystkich źródeł pokrycia kosztów. Określając szacowaną wysokość zmiennej części składki rocznej, Zarząd uwzględnia możliwe do przewidzenia faktyczne koszty zadań planowanych do realizacji w kolejnym roku, a także wysokość rzeczywistych kosztów ponoszonych dotychczas przez poszczególne gminy lub związki komunalne z ich udziałem na realizację danego rodzaju zadań oraz bierze pod uwagę w odniesieniu do kosztów zadań publicznych w zakresie metropolitalnych przewozów pasażerskich (art. …ustawy) – proporcję pomiędzy przeliczonymi na jeden wozokilometr uśrednionymi kosztami wykonywania metropolitalnych przewozów pasażerskich na obszarze danej gminy członkowskiej, z uwzględnieniem uśrednionej dochodowości linii liczonej odrębnie dla każdej gminy członkowskiej na odcinku linii przebiegającym przez jej obszar, a łączną wysokością kosztów zaplanowanych na realizację tego zadania na obszarze Związku Metropolitalnego.

Do składek, zarówno w części stałej jak i w części zmiennej stosuje się odpowiednio przepisy działu III ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r. poz. 800), z tym że kompetencje organu podatkowego wykonuje przewodniczący zarządu.

2. Wnioskodawca realizuje zadania organizatora publicznego transportu zbiorowego również na podstawie porozumień z innymi gminami.

Związek metropolitalny może realizować zadania publiczne należące do zakresu działania gminy, powiatu lub samorządu województwa lub koordynować realizację tych zadań na podstawie porozumienia zawartego z jednostką samorządu terytorialnego lub ze związkiem jednostek samorządu terytorialnego.

Gminy, które zawarły z Wnioskodawcą porozumienia ponoszą koszty realizacji zadania publicznego w ramach płaconej do Metropolii dotacji rocznej. Zgodnie z przepisem art. . … ustawy ……. oraz przepisami Statutu … Metropolii [……], dotacje te stanowią dochody związku metropolitalnego.

Roczna dotacja budżetowa jest przekazywana Wnioskodawcy zaliczkowo w miesięcznych ratach, a następnie rozliczana do 31 stycznia następnego roku na podstawie przekazanej pisemnej informacji o wysokości dotacji na dany rok budżetowy. Rata dotacji wynosi 1/12 planowanej rocznej dotacji i jest przekazywana przez gminę na rzecz Wnioskodawcy w terminie do piętnastego dnia każdego miesiąca kalendarzowego za ten miesiąc. Po zakończeniu roku budżetowego, w terminie określonym w przepisach ustawy o finansach publicznych, Wnioskodawca wyliczy dla gminy roczną rzeczywistą dotację do przewozów, a następnie rozliczy z dokonanymi wpłatami w danym roku. Przez roczną rzeczywistą dotację rozumie się iloczyn rocznych wykonanych wydatków na organizację przewozów na terenie gminy i udziału rocznej planowanej kwoty dotacji do rocznych planowanych wydatków na organizację przewozów na terenie gminy.

Informacja dotycząca wydatków na realizację przewozów i wynikających z nich stopnia wykorzystania dotacji celowej przekazanej do Wnioskodawcy na finansowanie zadania objętego porozumieniem następować będzie w okresach kwartalnych w terminie do 15-go dnia każdego miesiąca następującego po ostatnim miesiącu kwartału kalendarzowego, którego dotyczy informacja. Niewykorzystana w danym roku dotacja podlega zwrotowi na rachunek gminy do dnia 20 stycznia roku następnego, aby proces rozliczenia pomiędzy stronami porozumienia zakończyć zgodnie z art. 251 ustawy z dnia 27.08.2009 r. o finansach publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 2077 z późn. zm.)

W przypadku gdy z rozliczenia wyniknie, iż kwota dotacji celowej przekazanej przez gminę na dany rok okaże się niewystarczająca na pokrycie kosztów zrealizowanego zadania, przekazanie kwoty niedopłaty nastąpi na podstawie odrębnego porozumienia sporządzonego po otrzymaniu i zaakceptowaniu rozliczenia przez gminę. W przypadku niedotrzymania terminów strony porozumienia naliczą właściwe odsetki.

Uchwałą Nr ….. Zgromadzenie Wnioskodawcy utworzyło z dniem 1 stycznia 2018 r. jednostkę organizacyjną …… pod nazwą Zarząd Transportu …. z siedzibą w K. Przedmiotem działania Zarządu jest wykonywanie zadań Metropolii w zakresie organizowania publicznego transportu zbiorowego. Zarząd nie posiada osobowości prawnej, prowadzi gospodarkę finansową w formie jednostki budżetowej. Zarząd do dnia 31 grudnia 2018 r. nie prowadził działalności opodatkowanej. Zarząd od dnia 1 stycznia 2019 r. świadczy usługi publicznego transportu zbiorowego.

Zarząd Transportu działa na podstawie ustawy z dnia …... o związku ……., ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (tj. z dnia 13 kwietnia 2018 r. Dz.U. z 2018 r. poz. 913), ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (tj. z dnia 13 października 2017 r. (Dz.U. z 2017 r. poz. 2077) oraz w oparciu o statut (……….) Zgodnie z § 3 ust. 2 statutu, do zadań Zarządu należy:

przygotowywanie założeń i projektów uchwał Zarządu i Zgromadzenia Metropolii dotyczących planowania, organizowania i zarządzania publicznym transportem zbiorowym na obszarze Metropolii i jednostek samorządu terytorialnego, które zawarły porozumienia z Metropolią, w szczególności ustanawiających Taryfę opłat za przejazd, wysokość opłat dodatkowych i manipulacyjnych, regulamin przewozu oraz przepisy porządkowe obowiązujące w publicznym transporcie zbiorowym organizowanym przez Zarząd,
prowadzenie badań marketingowych rynku usług publicznego transportu zbiorowego,
opracowywanie projektów planu zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego,
opiniowanie lub uzgadnianie projektów planów zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego innych organizatorów,
planowanie i optymalizacja sieci układu linii w zakresie publicznego transportu zbiorowego na obszarze Metropolii i jednostek samorządu terytorialnego, które zawarły porozumienia z Metropolią,
opracowywanie rozkładów jazdy w zakresie publicznego transportu zbiorowego organizowanego przez Metropolię,
prowadzenie postępowań zmierzających do zawarcia umowy o świadczenie usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego w trybach określonych przepisami ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym,
zawieranie umów o świadczenie przewozowych usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego, z uwzględnieniem potrzeb osób niepełnosprawnych oraz zmiana, rozwiązywanie, wypowiadanie i odstępowanie od tych umów,
nadzór nad świadczeniem przez operatorów usług przewozowych pod względem ich zgodności z przepisami prawa oraz postanowieniami zawartych umów,
administrowanie systemem informacji pasażerskiej, w szczególności poprzez informowanie pasażerów o rozkładach jazdy i ich zmianach oraz o całościowym funkcjonowaniu publicznego transportu zbiorowego organizowanego przez Zarząd,
wykonywanie prac planistycznych związanych z publicznym transportem zbiorowym,
opracowywanie analiz ekonomicznych związanych z ustalaniem niezbędnego poziomu części zmiennej składki rocznej oraz dotacji pobieranych przez Metropolię w związku z organizowaniem publicznego transportu zbiorowego,
przygotowywanie rozliczenia części zmiennej składki rocznej oraz dotacji pobieranych przez Metropolię w związku z organizowaniem publicznego transportu zbiorowego,
kontrolowanie uiszczania przez pasażerów opłat za przejazd środkami transportu publicznego (kontrola biletowa),
dochodzenie należności związanych z przewozem osób w ramach publicznego transportu zbiorowego,
realizacja płatności, w tym wypłacania rekompensaty na rzecz operatorów transportu zbiorowego będących podmiotami wewnętrznymi,
emitowanie biletów, prowadzenie sprzedaży biletów i organizowanie dystrybucji biletów komunikacji miejskiej,
prowadzenie rozliczeń finansowych z tytułu dystrybucji biletów i kart elektronicznych,
współpraca z innymi organizatorami i operatorami publicznego transportu zbiorowego w zakresie wspólnych taryf, dystrybucji biletów oraz organizacji publicznego transportu zbiorowego,
tworzenie i obsługa zintegrowanego systemu taryfowo-biletowego,
zarządzanie dworcami i przystankami komunikacyjnymi, które stanowią własność lub pozostają w zarządzie Metropolii,
udostępnianie innym podmiotom powierzchni reklamowych, na podstawie zawartych umówi porozumień,
prowadzenie działalności marketingowej, reklamowej, promocyjnej i innej w celu uzyskania dochodów,
realizowanie wynikających z przepisów prawa obowiązków w zakresie publikowania informacji związanych z pełnieniem funkcji organizatora publicznego transportu zbiorowego,
uzgadnianie projektów organizacji komunikacji zastępczej i zmian w funkcjonowaniu komunikacji miejskiej do dokumentacji projektowych zadań inwestycyjnych i remontowych związanych z koniecznością zmian stałych tras linii komunikacyjnych,
wnioskowanie do innych podmiotów w przedmiocie planów inwestycyjnych oraz planów rozwoju przestrzennego w zakresie lokalizacji elementów infrastruktury publicznego transportu zbiorowego.

Mienie Zarządu Transportu może być wykorzystane jedynie dla potrzeb związanych z działalnością statutową. Wszelkie dochody i wydatki Zarządu objęte są w całości budżetem Wnioskodawca. Zarząd prowadzi gospodarkę finansową na podstawie rocznego planu finansowego.

Zakres zadań określonych w § 3 ust. 2 statutu Zarządu pokrywa się z zadaniami wymienionymi w art. 8, a wyszczególnionymi w art. 9, 15 i 43 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym. Przykładowo, zadania wymienione w § 3 ust. 2 pkt 1-5, 11-12, 22-23, 26 statutu Zarządu należy zakwalifikować jako planowanie rozwoju transportu. Zadania określone w pkt 6-8, 17-20, 24-25 stanowią czynności z zakresu organizowania publicznego transportu zbiorowego. Natomiast zadania z pkt 9-10, 13-16, 21 odnoszą się do zarządzania publicznym transportem zbiorowym.

Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Wszystkie czynności wykonywane przez Zarząd jako jednostkę budżetową Wnioskodawcy są wykonywane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej i podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.

Wnioskodawca wraz ze wszystkimi swoimi jednostkami organizacyjnymi, w tym Zarząd Transportu traktowana jest jak jeden podatnik na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług i tym samym rozlicza podatek VAT wraz ze wszystkimi jednostkami organizacyjnymi, w tym wykazuje podatek VAT należny z tytułu sprzedaży realizowanej przez swoje jednostki organizacyjne w swoich deklaracjach VAT. Stanowisko to zostało potwierdzone w interpretacji indywidualnej z dnia 4 marca 2019 r. sygn. 0111- KDIB3-2.4012.2.2019.2.AZ wydanej na wniosek Metropolii.

W uzupełnieniu wniosku podano następujące informacje.

W odpowiedzi na pytanie Organu o treści: Na jakie konkretnie cele przeznaczona jest część stała składki wnoszonej przez gminy wchodzące w skład związku metropolitalnego? Wnioskodawca wskazał, że:

Dochodami Wnioskodawcy zgodnie z art. …..ustawy z dnia ………. o ……. są:

udział we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych zamieszkałych na obszarze związku metropolitalnego;
składki od gmin wchodzących w skład związku metropolitalnego;
dochody uzyskiwane przez jednostki budżetowe związku metropolitalnego oraz wpłaty od zakładów budżetowych związku metropolitalnego;
dochody z majątku związku metropolitalnego;
spadki, zapisy i darowizny na rzecz związku metropolitalnego;
odsetki od pożyczek udzielanych przez związek metropolitalny, o ile odrębne przepisy nie stanowią inaczej;
odsetki od nieterminowo przekazywanych należności stanowiących dochody związku metropolitalnego;
odsetki od środków finansowych gromadzonych na rachunkach bankowych związku metropolitalnego, o ile odrębne przepisy nie stanowią inaczej;
dotacje z budżetu państwa;
dotacje z budżetów jednostek samorządu terytorialnego;
inne dochody należne związkowi metropolitalnemu na podstawie odrębnych przepisów.

Dochody pobierane przez Wnioskodawcę, w tym część stała składki służą realizacji zadań określonych w art. …. wyżej cytowanej ustawy, których uszczegółowienie znajduje się w § 4 - § 10 Statutu związku metropolitalnego . (Dz. Urz. …….). Tym samym nie można wskazać konkretnych zadań finansowanych z części stałej składki, ponieważ wraz z innymi dochodami (poza częścią zmienną składki) służy realizacji zadań, które stawia przed związkiem ustawa. Konkretne zadania realizowane z pobieranych dochodów ujęte są w budżecie Wnioskodawcy oraz Wieloletniej Prognozie Finansowej na lata 2019-2030 i dotyczą m.in.

zapewniania warunków do sprawnego funkcjonowania Urzędu Metropolitalnego oraz zagwarantowania niezbędnego wyposażenia technicznego,
obsługi Zarządu,
obsługi Zgromadzenia,
realizacji przewozów autobusowych do Międzynarodowego Portu Lotniczego,
członkostwa Wnioskodawca w organizacjach krajowych i międzynarodowych w celu budowy międzynarodowej sieci współpracy,
opracowania analiz pn. „Przepustowość komunikacyjna - współdziałanie w ustalaniu przebiegu dróg krajowych i wojewódzkich na obszarze związku metropolitalnego”, „Zagospodarowanie przestrzeni „osiedlowej”,
opracowania koncepcji rewitalizacji (odnowy) śródmieść i promocji idei zwartych miast,
opracowania ramowego studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego związku metropolitalnego,
opracowania projektów pn. „..”, „….”, „…”, „…”, „…”, „…”, „…”, „.
opracowania Systemu Identyfikacji Miejskiej
wdrożenia pilotażowych rozwiązań w obszarze gospodarki komunalnej,
prowadzenia … Funduszu …,
opracowania Strategii Rozwoju ….. na lata 2021- 2027 z perspektywą do 2035 roku,
rozwoju hubu bezzałogowych statków powietrznych,
rozwoju elektro mobilności na terenie Metropolii,
stworzenia i rozwoju platformy usług mobilności,
promocji Wnioskodawca podczas wydarzeń gospodarczych i społecznych, a także potencjału naukowego i edukacyjnego Wnioskodawca,
polityki społecznej wobec osób starszych – „…”,
opracowania i wdrożenia metropolitalnego programu poprawy jakości powietrza,
opracowania projektu pn. „….”,
opracowania zintegrowanego systemu taryfowo-biletowego.

W odpowiedzi na pytanie Organu o treści: Czy część stała składki jest przeznaczona na realizację zadań statutowych, o których mowa w § 3 ust. 2 Statutu związku metropolitalnego opisanych we wniosku?, Wnioskodawca wskazał, że:

W ramach podejmowanych działań wymienionych powyżej, zgodnie z § 3 ust. 2 Statutu związku metropolitalnego . „w miarę możliwości uwzględnia specyfikę regionu i oddziaływanie na gminy oraz powiaty pozostające poza obszarem Związku Metropolitalnego. ”

We wniosku o wydanie interpretacji, w części dotyczącej opisu stanu faktycznego przywołano § 3 ust. 2 statutu Zarządu, który stanowi załącznik do uchwały nr …. Zgromadzenia Wnioskodawcy z dnia 18 grudnia 2018 r. Zadania Zarządu wymienione w ww. przepisie finansowane są:

odnośnie zadań realizowanych na podstawie porozumień z gminami członkowskimi z części zmiennej składki,
odnośnie zadań realizowanych na podstawie porozumień z gminami nieczłonkowskimi z otrzymanych dotacji od tych gmin,
w pozostałym zakresie z pozostałych dochodów Wnioskodawcy do których zgodnie z art. ….ustawy z dnia ……. o …. zalicza się między innymi:
- udział we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych zamieszkałych na obszarze związku metropolitalnego;
- część stałą składki od gmin wchodzących w skład związku metropolitalnego;
- dochody uzyskiwane przez jednostki budżetowe związku metropolitalnego oraz wpłaty od zakładów budżetowych związku metropolitalnego;
- dochody z majątku związku metropolitalnego;
- spadki, zapisy i darowizny na rzecz związku metropolitalnego;
- odsetki od pożyczek udzielanych przez związek metropolitalny, o ile odrębne przepisy nie stanowią inaczej;
- odsetki od nieterminowo przekazywanych należności stanowiących dochody związku metropolitalnego;
- odsetki od środków finansowych gromadzonych na rachunkach bankowych związku metropolitalnego, o ile odrębne przepisy nie stanowią inaczej.

W odpowiedzi na pytanie Organu o treści: Czy w efekcie wniesienia składek w części stałej Metropolia jest zobowiązana do realizacji konkretnych działań na rzecz Gmin?, Wnioskodawca wskazał, że: W efekcie wniesienia składek w części stałej Metropolia nie jest zobowiązana do realizacji konkretnych działań na rzecz gmin. Tak jak opisano w odpowiedzi na pytanie nr 1 część stała składki wraz z pozostałymi dochodami pobieranymi przez Wnioskodawca służy realizacji zadań własnych określonych w art. …. ustawy …...

W odpowiedzi na pytanie Organu o treści: Czy celem utworzenia Metropolii jest wykonywanie przez Metropolię zadań z zakresu transportu publicznego należących do obowiązków poszczególnych Gmin?, Wnioskodawca wskazał, że:

Zgodnie z art. …. ustawy z dnia … r. o …. jednym z celów utworzenia Związku metropolitalnego było wykonywanie zadania publicznego w zakresie metropolitalnych przewozów pasażerskich, a nie realizacji „zadań z zakresu transportu publicznego należących do obowiązków poszczególnych gmin”.

Na podstawie art. …. ustawy ….. Związek metropolitalny może realizować zadania publiczne należące do zakresu działania gminy lub koordynować realizację tych zadań wyłącznie na podstawie porozumienia zawartego z jednostką samorządu terytorialnego. Zgodnie z art. . ustawy z dnia …… ww. zadania w odniesieniu do gmin członkowskich finansowane są ze zmiennej części składki rocznej, która jest zależna od ilości oraz zakresu przekazywanych przez gminy związkowi metropolitalnemu zadań i odpowiada rzeczywistym kosztom ponoszonym przez gminy na realizację tych zadań.

W przypadku gmin nieczłonkowskich, zadania finansowane są z dotacji otrzymywanych od gmin. Problematykę związaną z dotacjami opisano we wniosku o interpretację.

Zadanie własne gminy obejmujące sprawy lokalnego transportu zbiorowego, wynikające z art. 7 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym może być realizowane wyłącznie na podstawie porozumienia z nią.

Poszukując intencji prawodawcy, co do celu utworzenia Metropolii należy odwołać się do historii legislacyjnej. W uzasadnieniu do rządowego projektu ustawy ….. zaproponowano odejście od modelu związku metropolitalnego, który przejmuje zadania publiczne od gmin i nie ma przy tym jasno określonych zadań rozwojowych, integracyjnych i koordynacyjnych – na rzecz modelu, w którym związek będzie nakierowany na realizację właśnie tego typu kompetencji. Ustawodawca założył, że związek będzie mógł przejmować zadania gminne, ale na zasadzie dobrowolnych porozumień. Zaletą tego modelu, według prawodawcy jest jasne nakierowanie zadań związku na rozwój społeczno-gospodarczy związku, rozwój transportu i jego koordynację oraz ograniczenie ryzyka związanego z likwidacją i przekształceniem istniejących organizatorów transportu. Model zaproponowany w ustawie pozwala na ewolucyjne przekształcanie związku (na podstawie porozumień) w organizatora transportu lub realizatora innych zadań na całym obszarze. Taka struktura ma zachęcać więcej samorządów do udziału w związku.

Uzasadnienie do projektu ustawy jako najistotniejsze cechy tak funkcjonującego związku metropolitalnego wskazuje:

w obszarze publicznego transportu zbiorowego głównym ustawowym zadaniem związku będzie:
- planowanie, koordynacja, integracja oraz rozwój publicznego transportu zbiorowego, w tym transportu drogowego, kolejowego oraz innego transportu szynowego, a także zadania w zakresie zrównoważonej mobilności miejskiej,
- metropolitalne przewozy pasażerskie (art. …..projektu);
związek nie pozbawi gmin zadań w zakresie transportu z mocy ustawy. W efekcie nie będzie konieczna likwidacja/przekształcenie Związku Komunalnego …….. i innych przewoźników/organizatorów;
związek metropolitalny będzie mógł pełnić funkcję organizatora transportu w zakresie zadań gminnych wyłącznie na podstawie porozumień z jst oraz związkami jst;
związek będzie pełnił funkcję organizatora transportu w zakresie przewozów metropolitalnych, które są nową kategorią przewozów (inną od gminnych powiatowych, wojewódzkich). W tym zakresie będzie mógł rozwijać nowe połączenia kolejowe, drogowe o zasięgu istotnym z punktu widzenia całej metropolii (,,,,,,);
w zakresie planowania związek będzie uchwalał plan transportowy obowiązujący na obszarze związku – tj. gmin i związków międzygminnych (,,,,,);
zadaniem związku jest również rozwój społeczny i gospodarczy obszaru związku (,,,,,).

Na pytanie Organu o treści: Czy część zmienna składki jest przeznaczona na pokrycie kosztów realizacji zadań przekazywanych przez gminy Wnioskodawcy i odpowiada rzeczywistym kosztom?, Wnioskodawca odpowiedział:

Tak, zgodnie z art. , ustawy z dnia ……. „wysokość zmiennej części składki rocznej jest zależna od ilości oraz zakresu przekazywanych przez gminy związkowi metropolitalnemu zadań i odpowiada rzeczywistym kosztom ponoszonym przez gminy na realizację tych zadań.”

Zmienna część składki rocznej, w przypadku zadań dotyczących organizatora publicznego transportu zbiorowego w gminnych przewozach pasażerskich, odpowiada rzeczywistym kosztom, tj. kosztom pomniejszonym o wpływy między innymi z biletów.

Zmienna część składki rocznej nie jest jednak przeznaczona na sfinansowanie części ustalonej ceny za usługi przewozu, ale na pokrycie kosztów organizacji usług przewozowych na terenie gmin członkowskich, które to koszty związane są z realizacją przez Wnioskodawcę takich zadań jak zlecanie usług przewozowych i ich rozliczanie, ustalanie rozkładów jazdy, prowadzenie sprzedaży i kontroli biletów.

W przyszłości gminy członkowskie w drodze porozumienia mogą przekazać Wnioskodawcy inne zadania, które będą finansowane ze zmiennej części składki rocznej, odpowiadającej rzeczywistym kosztom ponoszonym przez gminy na realizację tych zadań.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

Czy otrzymywane przez Wnioskodawcę składki, składające się z części stałej i części zmiennej stanowią podstawę opodatkowania podatkiem VAT w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy VAT?
Czy otrzymywane przez Wnioskodawcę dotacje na realizację zadań opisanych we wniosku o interpretację, związanych z organizacją transportu lokalnego stanowią podstawę opodatkowania podatkiem VAT w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy VAT?

Stanowisko Wnioskodawcy:

Zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy o VAT podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Tak więc, za część zapłaty za dostawę lub wykonanie usługi uznaje się także otrzymane przez podatnika dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze, mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika – wskazuje na to użycie sformułowania „włącznie z”. Należy jednak podkreślić, że otrzymanie dotacji nie jest odrębną czynnością opodatkowaną. Dotacja podlega opodatkowaniu jako składnik ceny czynności, z którą dotacja jest związana. Nie można zatem przyjąć, na podstawie art. 29a ust. 1 ustawy o VAT, że dotacja jako czynność jest opodatkowana. Powołany przepis odróżnia należność z tytułu odpłatnego świadczenia usług od otrzymanej dotacji celowej na wykonanie określonych zadań. Dotacja podlega opodatkowaniu jedynie jako składnik ceny czynności, z którą dotacja jest związana (dostawa, usługa) i jedynie wówczas jeśli bezpośrednio wpływa na cenę dostawy lub usługi. Oznacza to, że dotacja jeśli bezpośrednio wpływa na cenę określonej usługi lub określonej dostawy to opodatkowana jest według zasad jakie przewidziano dla opodatkowania dostawy lub usługi, z którą jest związana.

Jak wynika z przedstawionego stanu faktycznego:

roczne składki, wnoszone przez gminy wchodzące w skład związku metropolitalnego są oprócz udziału we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych zamieszkałych na obszarze związku metropolitalnego jednym z głównych źródeł dochodów Wnioskodawca. Roczne składki składają się z części stałej i części zmiennej.
Część stała przeznaczona jest na realizację zadań ustawowych Wnioskodawca. Część zmienna jest przeznaczona na pokrycie kosztów realizacji zadań przekazywanych przez gminy związkowi metropolitalnemu i odpowiada rzeczywistym kosztom. Ponadto, do składek, składających się z części stałej i części zmiennej stosuje się odpowiednio przepisy działu III ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r. poz. 800), a kompetencje organu podatkowego wykonuje przewodniczący zarządu.
otrzymane dotacje pełnią analogiczną funkcję jak część zmienna składki rocznej i nie są przeznaczone na sfinansowanie części ustalonej ceny za usługi przewozu, ale na pokrycie kosztów organizacji usług przewozowych na terenie gmin objętych porozumieniem, które to koszty związane są z realizacją przez Wnioskodawcę takich zadań jak zlecanie usług przewozowych i ich rozliczanie, ustalanie rozkładów jazdy, prowadzenie sprzedaży i kontroli biletów. Oznacza to, że otrzymana dotacja, jest przeznaczona na sfinansowanie części kosztów organizacji transportu zbiorowego na terenie gmin objętych porozumieniem, a nie na sfinansowanie części ustalonej ceny usługi za przewóz i nie może być uwzględniana dodatkowo w podstawie opodatkowania, zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy VAT.

Zatem stwierdzić należy, że otrzymywane przez Wnioskodawcę składki, składające się z części stałej i części zmiennej oraz dotacje na realizację zadań opisanych we wniosku o interpretację, związanych z organizacją transportu lokalnego nie stanowią podstawy opodatkowania podatkiem VAT w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy VAT.

Zgodnie z orzecznictwem sądów administracyjnych dotacja jednostek samorządu terytorialnego dla organizatora komunikacji miejskiej związana z usługami przewozowymi nie ma wpływu na podstawę opodatkowania VAT (wyrok WSA w Łodzi z 5 grudnia 2017 r. I SA/Łd 963/17). W wyroku z 9 marca 2018 r. III SA/Wa 1494/17, WSA w Warszawie uchylił zmianę interpretacji indywidualnej Ministra Finansów z 23 grudnia 2016 r., PT8.8101.205.2016.SBA.698, LEX nr 332522, wskazując, że otrzymywana przez gminę dotacja w związku z organizacją lokalnego transportu zbiorowego nie stanowi podstawy opodatkowania VAT.

Wskazać należy również stanowisko WSA w Rzeszowie, który w wyroku z 18 września 2018 r., I SA/Rz 525/18, WSA w Rzeszowie uznał, że brak jest bezpośredniego wpływu dotacji na cenę, która to dotacja była otrzymywana przez spółkę (przedsiębiorstwo komunikacyjne) od związku gmin na pokrycie strat poniesionych przez tę spółkę w związku z wykonywaniem usługi transportu lokalnego w granicach gmin – członków związku gmin oraz z i do miasta Rzeszowa. Podobnie orzekł WSA w Rzeszowie w wyroku z 6 listopada 2018 r., I SA/Rz 799/18.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego w zakresie wyłączenia z podstawy opodatkowania:

części stałej składki – jest prawidłowe
części zmiennej składki oraz – jest nieprawidłowe
otrzymanych dotacji od Gmin na podstawie zawartych porozumień – jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust.1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r., poz. 2174 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust.1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust.1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Na podstawie art. 8 ust.1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust.1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą towarów w myśl art. 7 ustawy. Każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi zatem, co do zasady, usługę w rozumieniu ustawy, niemniej jednak muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, nabywca jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia;
świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Należy podkreślić, że oba ww. warunki winny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Kwestia odpłatności była wielokrotnie przedmiotem rozstrzygnięć Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Przykładowo w wyroku z dnia 8 marca 1988 r. w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development Council przeciwko Commissioners of Customs and Excise, TSUE uznał, że określoną czynność można uznać za wykonaną odpłatnie, jeśli istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi, a ponadto gdy odpłatność za otrzymane świadczenie pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miała być opodatkowana VAT.

Na uwagę zasługuje także orzeczenie z dnia 3 marca 1994 r. w sprawie C-16/93 R. J. Tolsma przeciwko Inspecteur der Omzetbelasting Leeuwarden, gdzie podkreślono, że usługi świadczone są za wynagrodzeniem, wyłącznie jeżeli istnieje stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a jej odbiorcą, na mocy którego występuje świadczenie wzajemne, przy czym wynagrodzenie otrzymane przez świadczącego usługę stanowi wartość przekazywaną w istocie w zamian za usługę wyświadczoną jej odbiorcy.

Zatem w dorobku orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej przyjmuje się, że odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem, przy czym wynagrodzenie jakkolwiek musi być wyrażone w pieniądzu, to jednak nie musi być w tej formie dokonane. Należy podkreślić, że na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług bez znaczenia pozostaje to, czy kwota uzyskanego wynagrodzenia (cena) została skalkulowana tak, że stanowi tylko koszt wytworzenia towaru lub wykonania usługi, czy została powiększona także o zysk sprzedającego. Skoro przepisy nie określają formy zapłaty za świadczoną usługę należy uznać, że zobowiązanie usługobiorcy może mieć postać świadczenia nie tylko określonej sumy pieniędzy, ale także świadczenie innej usługi (usługi wzajemnej).

Należy wskazać, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez podatników w rozumieniu ustawy i są wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

W świetle postanowień art. 15 ust. 1 ustawy – podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza – stosownie do treści art. 15 ust. 2 ustawy – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z powyższych konstrukcji prawnych jednoznacznie wynika, że Wnioskodawca wykonując opisane we wniosku czynności spełniające definicję działalności gospodarczej, określonej w art. 15 ust. 2 ustawy, działa w charakterze podatnika podatku VAT.

Wskazać również należy, że dla uzyskania statusu podatnika VAT nie ma znaczenia rezultat prowadzonej działalności. Podatnikiem będzie podmiot prowadzący działalność gospodarczą bez względu na to, czy przynosi ona zyski. Podatnikami VAT są również podmioty, których cel działalności nie jest związany z prowadzeniem działalności komercyjnej nastawionej na osiąganie zysków lub też przeznaczające uzyskane zyski na cele społecznie użyteczne (charytatywne, kulturalne, naukowe itd.).

Biorąc pod uwagę powyższe należy stwierdzić, że gdyby nawet podatnik nie osiągnął z tytułu prowadzonej działalności dochodu, to nie zmienia faktu, że wykonując czynności będące przedmiotem działalności gospodarczej wystąpi w charakterze podatnika podatku VAT – bowiem będzie świadczył w tym zakresie usługi, które podlegają VAT. Oznacza to w konsekwencji, że jeżeli podmiot uzyska jakąkolwiek zapłatę za te usługi w sensie ekonomicznym (nawet bilansując tylko poniesione w związku z nim wydatki), to owe wynagrodzenie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

W myśl art. 29a ust. 1 ustawy – podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2–5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Przepis ten wskazuje, że otrzymane dotacje i inne dopłaty podlegają opodatkowaniu jako składnik ceny czynności, z którą są związane. Jeżeli dotacja, subwencja lub inna dopłata o podobnym charakterze przekazywana jest w celu sfinansowania dostawy konkretnych towarów lub świadczenia konkretnych usług – istnieje bezpośredni związek między otrzymaną dopłatą a dostawą towarów lub świadczeniem usług i ich ceną – to stanowi ona podstawę opodatkowania w rozumieniu art. 29a ust. 1 cyt. ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Opodatkowanie dotacji wymaga ustalenia:

czy istnieją konkretne czynności, do których odnosi się dofinansowanie (tj. czy dotacja ma charakter ogólny, czy dotyczy określonej i wyodrębnionej kategorii usług lub dostaw spośród wykonywanych przez podatnika), oraz
czy związek między tymi czynnościami a dotacją ma identyfikowalny charakter.

W swoim orzecznictwie TSUE stwierdza, iż cyt. „dotacje (…) – obejmujące część kosztów bieżącej działalności beneficjenta – prawie zawsze wpływają na cenę towarów dostarczanych i usług świadczonych przez subwencjonowany podmiot. W takim zakresie, w jakim oferuje on określone towary lub usługi, może on zazwyczaj oferować je po cenach, których nie byłby w stanie zaoferować, gdyby musiał jednocześnie pokryć swoje koszty i osiągnąć zysk (…). Jednakże sam fakt, że dotacja może mieć wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podmiot dotowany nie wystarcza, by dotacja ta podlegała opodatkowaniu. Aby dotacja była bezpośrednio powiązana z ceną takich dostaw, w rozumieniu art. 11(A) VI dyrektywy (obecnie art. 73 dyrektywy 2006/112/WE), konieczne jest także, (…) by była ona wypłacana podmiotowi dotowanemu bezpośrednio w celu umożliwienia mu dostarczania określonych towarów lub świadczenia określonych usług. Jedynie w tym przypadku, dotację należy uznać za wynagrodzenie za dostawę towarów lub świadczenie usług, a w konsekwencji za podlegającą opodatkowaniu.” (wyrok z dnia 22 listopada 2001 r. w sprawie C-184/00, Office des produits wallons ASBL przeciwko państwu belgijskiemu, ECLI:EU:C:2001:629 pkt 11 i 12 oraz wyrok z dnia 15 lipca 2004 r. w sprawie C-381/01 Komisja przeciwko Republice Włoskiej pkt 29 ECLI:EU:C;2004:441).

Analogiczne wnioski zawarte zostały w wyrokach TSUE z dnia 13 czerwca 2002 r. w sprawie C- 353/00 Keeping Newstastle Warm Limited oraz z dnia 15 października 2002 r. w sprawie C- 427/98 oraz w wyroku z dnia 15 lipca 2004 r. C-463/02:

„(32) Zgodnie z brzmieniem tego przepisu, stosuje się on, gdy subwencja jest bezpośrednio związana z ceną danej transakcji.

(33) Aby miała miejsce taka sytuacja, subwencja powinna przede wszystkim być przyznawana konkretnie podmiotowi subwencjonowanemu po to, by dostarczał on określonego towaru lub wykonywał określoną usługę. Jedynie w tym przypadku subwencja może być uznana za świadczenie wzajemne względem dostawy towaru lub świadczonej usługi, a w związku z tym podlegać opodatkowaniu. Należy stwierdzić w szczególności, że prawo do otrzymywania subwencji jest przyznawane beneficjentowi, skoro tylko ten ostatni dokona transakcji podlegającej opodatkowaniu (wyrok z dnia 22 listopada 2001 r. w sprawie C-184/00 Office des produits wallons, Rec. str. 1-9115, pkt 12 i 13).

W wyroku C-184/00 Trybunał stwierdził, że pojęcie subwencji (dotacji) bezpośrednio związanych z ceną należy interpretować jako obejmujące wyłącznie subwencję, które stanowią całość lub część wynagrodzenia za dostawę towarów lub świadczenie usług, a które są wypłacane przez podmiot trzeci w stosunku do sprzedawcy lub świadczącego. Trybunał argumentował, że w celu ustalenia, czy dotacja stanowi wynagrodzenie, cena towarów i usług musi, co do zasady, być ustalana nie później, niż w momencie zdarzenia podlegającego opodatkowaniu. Zobowiązanie do zapłaty dotacji dokonane przez osobę, która jej udziela, rodzi korelat, jakim jest prawo beneficjenta do jej otrzymania, ponieważ dokonał on dostawy podlegającej opodatkowaniu. Ten związek pomiędzy dotacją a ceną musi być jednoznacznie widoczny na podstawie indywidualnej analizy okoliczności stanowiących podstawę wypłaty tego wynagrodzenia.

Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawca jest związkiem metropolitalnym, stanowiącym zrzeszenie 41 gmin. Wnioskodawca wykonuje zadania publiczne w zakresie planowania, koordynacji, integracji oraz rozwoju publicznego transportu zbiorowego, w tym transportu drogowego, kolejowego oraz innego transportu szynowego, a także zrównoważonej mobilności miejskiej oraz metropolitalnych przewozów pasażerskich. Na podstawie art. …. ustawy z dnia ….., gminy wchodzące w skład związku metropolitalnego są obowiązane, począwszy od roku, w którym związek metropolitalny został utworzony, do wnoszenia na rzecz związku metropolitalnego rocznych składek, składających się z części stałej i części zmiennej. Składki te stanowią dochód Wnioskodawcy zgodnie z art. . ustawy …..

Wątpliwości Wnioskodawcy w pierwszej kolejności dotyczą uznania czy otrzymywane przez niego składki, składające się z części stałej i części zmiennej stanowią podstawę opodatkowania podatkiem VAT w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy VAT.

Zasady finansowania przewozów o charakterze publicznym zostały uregulowane w ustawie z 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym (Dz. U. z 2018 r., poz. 2016, z późn. zm.).

Na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 4b lit. a ustawy o publicznym transporcie zbiorowym organizatorem publicznego transportu zbiorowego, zwanym dalej „organizatorem”, właściwym ze względu na obszar działania lub zasięg przewozów, jest związek metropolitalny na linii komunikacyjnej albo sieci komunikacyjnej w metropolitalnych przewozach pasażerskich.

Zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 5a ustawy o publicznym transporcie drogowym, metropolitalne przewozy pasażerskie, to przewóz osób w ramach publicznego transportu zbiorowego wykonywany w granicach związku metropolitalnego inne niż gminne, powiatowe, powiatowo-gminne, wojewódzkie i międzywojewódzkie.

Operator, publicznego transportu zbiorowego to samorządowy zakład budżetowy oraz przedsiębiorca uprawniony do prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie przewozu osób, który zawarł z organizatorem publicznego transportu zbiorowego umowę o świadczenie usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego, na linii komunikacyjnej określonej w umowie (art. 4 ust. 1 pkt 8).

Natomiast organizator publicznego transportu zbiorowego to właściwa jednostka samorządu terytorialnego albo minister właściwy do spraw transportu, zapewniający funkcjonowanie publicznego transportu zbiorowego na danym obszarze; organizator publicznego transportu zbiorowego jest „właściwym organem”, o którym mowa w przepisach rozporządzenia (WE) nr 1370/2007 (art. 4 ust. 1 pkt 9).

Przy czym przez jednostkę samorządu terytorialnego należy rozumieć również związek międzygminny, związek powiatów, związek powiatowo-gminny lub związek metropolitalny (art. 4 ust. 2 pkt 1 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym).

W myśl art. 15a ww. ustawy związek metropolitalny ustanawia zintegrowany system taryfowo-biletowy obowiązujący w jego granicach. Organizatorzy gminnych i powiatowych przewozów pasażerskich na terenie związku metropolitalnego są obowiązani do uczestnictwa w systemie taryfowo-biletowym, o którym mowa w ust. 1. Wzajemne rozliczenia z tytułu uczestnictwa organizatorów gminnych i powiatowych przewozów pasażerskich w zintegrowanym systemie taryfowo-biletowym na terenie związku metropolitalnego określa porozumienie zawarte przez związek metropolitalny i odpowiednią jednostkę samorządu terytorialnego.

W myśl art…. ustawy z dnia …..), Związek metropolitalny wykonuje zadania publiczne w zakresie:

kształtowania ładu przestrzennego;
rozwoju społecznego i gospodarczego obszaru związku metropolitalnego;
planowania, koordynacji, integracji oraz rozwoju publicznego transportu zbiorowego, w tym transportu drogowego, kolejowego oraz innego transportu szynowego, a także zrównoważonej mobilności miejskiej;
metropolitalnych przewozów pasażerskich;
współdziałania w ustalaniu przebiegu dróg krajowych i wojewódzkich na obszarze związku metropolitalnego;
promocji związku metropolitalnego i jego obszaru.

Zgodnie z art. …. ww. ustawy, źródłami dochodów związku metropolitalnego są m.in.

udział we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych zamieszkałych na obszarze związku metropolitalnego;
składki od gmin wchodzących w skład związku metropolitalnego;
dochody uzyskiwane przez jednostki budżetowe związku metropolitalnego oraz wpłaty od zakładów budżetowych związku metropolitalnego;
dotacje z budżetu państwa;
dotacje z budżetów jednostek samorządu terytorialnego.

Stosownie do art. …. ustawy o ……, Gminy wchodzące w skład związku metropolitalnego są obowiązane, począwszy od roku, w którym związek metropolitalny został utworzony, do wnoszenia na rzecz związku metropolitalnego składek ustalonych w sposób określony w ust. …..

Roczna składka, o której mowa w ust. 1, składa się z części stałej i części zmiennej (art. ….).

W roku, w którym utworzono związek metropolitalny, część stałą składki rocznej ustala się mnożąc 0,001 przez iloraz planowanych na rok budżetowy dochodów z tytułu udziału gminy we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych i udziału gminy we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych, o którym mowa w art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, ustalonego z uwzględnieniem art. 89 tej ustawy (art. 53 ust. 3).

W latach następujących po roku, w którym utworzono związek metropolitalny, część stałą składki rocznej ustala się mnożąc 0,005 przez iloraz planowanych na rok budżetowy dochodów z tytułu udziału gminy we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych i udziału gminy we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych, o którym mowa w art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, ustalonego z uwzględnieniem art. …. tej ustawy (art. ….).

Wysokość zmiennej części składki rocznej jest zależna od ilości oraz zakresu przekazywanych przez gminy związkowi zadań i odpowiada rzeczywistym kosztom ponoszonym przez gminy na realizację tych zadań. Szczegółowe zasady ustalania wysokości zmiennej części składki rocznej oraz terminy płatności składek określa statut związku (art. …..).

Jak wskazał Wnioskodawca dochody pobierane przez niego, w tym część stała składki służą realizacji zadań określonych w art. …. wyżej cytowanej ustawy, których uszczegółowienie znajduje się w § 4 - § 10 Statutu związku „….” (Dz. Urz. ….). Tym samym nie można wskazać konkretnych zadań finansowanych z części stałej składki, ponieważ wraz z innymi dochodami (poza częścią zmienną składki) służy realizacji zadań, które stawia przed związkiem ustawa. Konkretne zadania realizowane z pobieranych dochodów ujęte są w budżecie Wnioskodawcy oraz Wieloletniej Prognozie Finansowej na lata 2019-2030 i dotyczą m.in.

zapewniania warunków do sprawnego funkcjonowania Urzędu oraz zagwarantowania niezbędnego wyposażenia technicznego,
obsługi Zarządu,
obsługi Zgromadzenia,
realizacji przewozów autobusowych do Międzynarodowego Portu Lotniczego
członkostwa Wnioskodawca w organizacjach krajowych i międzynarodowych w celu budowy międzynarodowej sieci współpracy,
opracowania analiz pn. „”, „”,
opracowania koncepcji rewitalizacji (odnowy) śródmieść i promocji idei zwartych miast,
opracowania ramowego studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego związku,
opracowania projektów pn. „………
opracowania Systemu Identyfikacji Miejskiej
wdrożenia pilotażowych rozwiązań w obszarze gospodarki komunalnej,
prowadzenia Funduszu,
opracowania Strategii Rozwoju,
rozwoju hubu bezzałogowych statków powietrznych,
rozwoju elektromobilności,
stworzenia i rozwoju platformy usług mobilności,
promocji Wnioskodawca podczas wydarzeń gospodarczych i społecznych, a także potencjału naukowego i edukacyjnego Wnioskodawca,
polityki społecznej wobec osób starszych – „….”,
opracowania i wdrożenia programu poprawy jakości powietrza,
opracowania projektu pn. „….”,
opracowania zintegrowanego systemu taryfowo-biletowego.

W treści wniosku wskazano, że wykonywanie zadań Wnioskodawcy w zakresie organizowania publicznego transportu zbiorowego jest przedmiotem działania jednostki organizacyjnej Metropoli – Zarządu Transportu. Zadania Zarządu określone zostały w § 3 ust. 2 statutu, który stanowi załącznik do uchwały nr … Zgromadzenia Wnioskodawcy z dnia …. r. Zakres zadań określonych w § 3 ust. 2 statutu pokrywa się z zadaniami wymienionymi w art. 8, a wyszczególnionymi w art. 9, 15 i 43 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym. Przykładowo, zadania wymienione w § 3 ust. 2 pkt 1-5, 11-12, 22-23, 26 statutu należy zakwalifikować jako planowanie rozwoju transportu. Zadania określone w pkt 6-8, 17-20, 24-25 stanowią czynności z zakresu organizowania publicznego transportu zbiorowego.

Natomiast zadania z pkt 9-10, 13-16, 21 odnoszą się do zarządzania publicznym transportem zbiorowym. Zadania Zrządu wymienione w ww. przepisie finansowane są:

odnośnie zadań realizowanych na podstawie porozumień z gminami członkowskimi z części zmiennej składki,
odnośnie zadań realizowanych na podstawie porozumień z gminami nieczłonkowskimi z otrzymanych dotacji od tych gmin,
w pozostałym zakresie z pozostałych dochodów Wnioskodawcy do których zgodnie z art. ustawy z dnia …. zalicza się między innymi część stałą składki od gmin wchodzących w skład związku.

Wnioskodawca wyjaśnił również, że w efekcie wniesienia składek w części stałej Metropolia nie jest zobowiązana do realizacji konkretnych działań na rzecz gmin. Część stała składki wraz z pozostałymi dochodami pobieranymi przez Wnioskodawca służy realizacji zadań własnych określonych w art. … ustawy.

Uwzględniając powołane powyżej przepisy regulujące kwestie finasowania działalności Związku, jak również przytoczone orzeczenia TSUE w szczególności stanowisko Trybunału zaprezentowane w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development, zgodnie z którym korzyści wynikające z wykonywanych przez usługodawcę zadań muszą mieć bezpośredni związek z usługobiorcą, zaś w sytuacji, gdy taki związek nie istnieje (np. związek ma wyłącznie charakter pośredni, bo usługobiorcą jest cała branża a nie konkretny plantator), nie można uznać takich czynności za usługi opodatkowane VAT, stwierdzić należy, że co do zasady nie jest wynagrodzeniem w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług płatność (składka członkowska), która dokonywana jest jedynie w związku z przynależnością do określonej organizacji. Szczególnie gdy, jak w ostatnim z powołanych wyroków, organizacja ma dowolność co do przeznaczenia otrzymanych środków, zaś jej członkowie nie mają bezpośredniego wpływu na ich spożytkowanie. W tym bowiem przypadku nie można uznać, że składka członkowska ma charakter zapłaty za usługę, bowiem brak było bezpośredniego związku pomiędzy płatnością, a korzyściami jakie osiągają poszczególni jej członkowie. Powyższe rozważania nie mogą być jednak, co do zasady, stosowane wobec wszystkiego rodzaju składek członkowskich. Jeżeli bowiem określona organizacja została utworzona także w celu wykonywania na rzecz swoich członków jednego, czy kilku konkretnych świadczeń, to w tym przypadku składkę na jej rzecz można potraktować jako zapłatę za określone świadczenie (usługę).

Analizując zatem opisany we wniosku stan faktyczny sprawy w świetle powyższych rozważań stwierdzić należy, że otrzymywane przez Wnioskodawcę składki w części stałej nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Część stała składki służą realizacji zadań określonych w art. … ustawy o …., których uszczegółowienie znajduje się w § 4 - § 10 Statutu związku, a tym samym nie można wskazać konkretnych zadań finansowanych z części stałej składki, ponieważ wraz z innymi dochodami (poza częścią zmienną składki) służy realizacji zadań, które stawia przed związkiem ustawa. Składki członkowskie wnoszone przez członków Związku przeznaczone są na realizację zadań, innych niż realizowane na podstawie porozumień z Gminami. Istotną kwestią w rozpatrywanej sprawie jest funkcja jaką pełni Związek Metropolitalny. Związek jest zarówno podmiotem prawa publicznego, jak i prawa cywilnego, a osobowość prawna, którą posiada daje mu zdolność do czynności prawnych w sferze prawa cywilnego. Wnioskodawca wykonuje zadania publiczne w zakresie planowania, koordynacji, integracji oraz rozwoju publicznego transportu zbiorowego, w tym transportu drogowego, kolejowego oraz innego transportu szynowego, a także zrównoważonej mobilności miejskiej oraz metropolitalnych przewozów pasażerskich. Związek Metropolitalny został utworzony po to, by realizować określone cele, w tym przypadku metropolitalne przewozy pasażerskie, przez co należy rozumieć przewóz osób w ramach publicznego transportu zbiorowego wykonywany w granicach związku metropolitalnego inne niż gminne, powiatowe, powiatowo-gminne, wojewódzkie i międzywojewódzkie. Członkowie związku płacą składki tworzące majątek Związku, z którego finansowana jest realizacja tych celów, brak jednak bezpośredniego związku pomiędzy płatnością, a korzyściami jakie osiągają poszczególni jej członkowie. Członkowie Związku nie mają bezpośredniego wpływu na spożytkowanie części stałej składki, która uiszczana jest wyłącznie z powodu przynależności do tego Związku. Wysokość części stałej składki ustala się mnożąc określony wskaźnik (wskazany w ustawie) przez iloraz planowanych na rok budżetowy dochodów z tytułu udziału gminy we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych i udziału gminy we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych, o którym mowa w art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, ustalonego z uwzględnieniem art. 89 tej ustawy. Zatem wysokość części stałej składki nie jest uzależniona od jakichkolwiek świadczeń ze strony Związku na rzecz Gmin tworzących Związek. Wobec powyższego, składki w części stałej nie są obrotem w rozumieniu art. 29 ustawy o VAT i tym samym nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Wpłacane składki nie stanowią bowiem zapłaty za dostawę towarów zdefiniowaną w art. 7 ust. 1 ustawy, ani za świadczenie usług, o których mowa w art. 8 ust. 1 ustawy. W analizowanej sprawie brak jest powiązania określonych czynności z wypłaconym z tytułu ich realizacji wynagrodzeniem. Jednocześnie brak stosunku prawnego, na podstawie którego powstałaby korzyść dla świadczącego usługę.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w zakresie uznania, że składki w części stałej nie stanowią podstawy opodatkowania w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy, jest prawidłowe.

Z odmienną sytuacją mamy do czynienia w przypadku części zmiennej składki. Należy podkreślić, że istotne znaczenie dla opodatkowania podatkiem świadczenia usług jest ustalenie w odniesieniu do każdej płatności, czy nie stanowi ona wynagrodzeń za świadczenie wykonywane na rzecz podmiotu wnoszącego tą płatność oraz czy pomiędzy tym świadczeniem a wynagrodzeniem zachodzi bezpośredni związek. Jeśli można zidentyfikować takie świadczenie, to wówczas otrzymaną płatność należy traktować jako wynagrodzenie. Dodatkowo należy zaznaczyć, że w treści ustawy o podatku od towarów i usług, ustawodawca w żaden sposób nie wyklucza, aby wynagrodzenie miało charakter składki, gdyż z punktu widzenia opodatkowania istotne jest wystąpienie wynagrodzenia bez względu na jego formę. Zatem w sytuacji, gdy podmiot płacący składki uzyskuje w zamian wyraźną korzyść z czynności wykonywanej na jego rzecz, zachodzi wzajemna i bezpośrednia ekwiwalentność.

Jak wynika z powołanych powyżej przepisów zadania w odniesieniu do gmin członkowskich finansowane są ze zmiennej części składki rocznej, która jest zależna od ilości oraz zakresu przekazywanych przez gminy związkowi metropolitalnemu zadań i odpowiada rzeczywistym kosztom ponoszonym przez gminy na realizację tych zadań.

Jak już wskazano powyżej co do zasady uiszczane przez członków składki nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, pod warunkiem jednak, że nie można im przypisać konkretnego świadczenia wynikającego z opłacenia składki. W sytuacji więc, gdy stanowić one będą wynagrodzenie za otrzymane przez członka świadczenie, zastosowanie znajdą przepisy ustawy o podatku od towarów i usług.

Zgodnie z § 38 Statutu Zarząd przedstawiając Zgromadzeniu proponowaną wysokość zmiennej części składki rocznej w kolejnym roku budżetowym, uwzględnia planowany zakres i sposób realizacji zadań, wraz ze wskazaniem przyjętej metody kalkulacji i wszystkich źródeł pokrycia kosztów. Określając szacowaną wysokość zmiennej części składki rocznej, Zarząd uwzględnia możliwe do przewidzenia faktyczne koszty zadań planowanych do realizacji w kolejnym roku, a także wysokość rzeczywistych kosztów ponoszonych dotychczas przez poszczególne gminy lub związki komunalne z ich udziałem na realizację danego rodzaju zadań oraz bierze pod uwagę w odniesieniu do kosztów zadań publicznych w zakresie metropolitalnych przewozów pasażerskich (art. tawy) – proporcję pomiędzy przeliczonymi na jeden wozokilometr uśrednionymi kosztami wykonywania metropolitalnych przewozów pasażerskich na obszarze danej gminy członkowskiej, z uwzględnieniem uśrednionej dochodowości linii liczonej odrębnie dla każdej gminy członkowskiej na odcinku linii przebiegającym przez jej obszar, a łączną wysokością kosztów zaplanowanych na realizację tego zadania na obszarze Związku Metropolitalnego.

Uwzględniając, że z przepisów ustawy o związku metropolitalnym wynika, że zadania w odniesieniu do gmin członkowskich finansowane są ze zmiennej części składki rocznej, która jest zależna od ilości oraz zakresu przekazywanych przez gminy związkowi metropolitalnemu zadań i odpowiada rzeczywistym kosztom ponoszonym przez gminy na realizację tych zadań, wskazać należy, że w przypadku, gdy w zamian za uiszczanie składek członkowskich, na odcinku linii przebiegającym przez obszar danej Gminy zadanie realizowane jest przez Związek, składki te w istocie stanowić będą w tej części opłatę za wykonanie zadania. W tym przypadku składka na rzecz Wnioskodawcy ma charakter zapłaty za usługę (usługi organizacji transportu), ponieważ istnieje bezpośredni związek pomiędzy płaconą składką, a otrzymanym świadczeniem, które przynosi bezpośrednie korzyści członkowi Związku. Z treści złożonego wniosku wynika, że po wniesieniu części zmiennej składek na działalność statutową, Gminy uzyskują wyraźne i bezpośrednie korzyści, polegające na korzystaniu z usług transportowych na odcinkach leżących w obrębie Gminy. W rozpatrywanej sprawie nie budzi wątpliwości fakt, że wartość składki w części zmiennej otrzymana przez Wnioskodawcę, jest przeznaczona na sfinansowanie świadczonych przez Wnioskodawcę usług na rzecz Gmin wchodzących w skład Związku. W związku z powyższym wpłacane składki w części zmiennej powinny być traktowane jako kwoty należne z tytułu świadczenia tych usług.

Wnioskodawca twierdzi, że zmienna część składki rocznej nie jest przeznaczona na sfinansowanie części ustalonej ceny za usługi przewozu, ale na pokrycie kosztów organizacji usług przewozowych na terenie gmin członkowskich, które to koszty związane są z realizacją przez Wnioskodawcę takich zadań jak zlecanie usług przewozowych i ich rozliczanie, ustalanie rozkładów jazdy, prowadzenie sprzedaży i kontroli biletów. Fakt, że zmienna część składki jest przeznaczona na pokrycie kosztów świadczonych usług nie oznacza, że ta część składki nie stanowi wynagrodzenia za świadczone usługi. Z przedstawionego opisu jednoznacznie wynika, że zmienna część składki jest korelatem świadczonych usług, które posiadają określoną wartość, z którą wysokość części zmiennej składki jest bezpośrednio powiązana. Wypada zauważyć, że na wartość każdego świadczenia składa się wartość kosztów poniesionych w celu realizacji tego świadczenia. A w rozpatrywanej sprawie zmienna część składki rocznej, w przypadku zadań dotyczących organizatora publicznego transportu zbiorowego w gminnych przewozach pasażerskich, odpowiada rzeczywistym kosztom, tj. kosztom pomniejszonym o wpływy między innymi z biletów.

Kryterium uznania dofinansowania (w tym przypadku stanowiącego zmienną część składki) za stanowiącą podstawę opodatkowania jest stwierdzenie, że dotacja dokonywana jest w celu sfinansowania konkretnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Związek realizuje konkretne zadania na rzecz Gmin i część zmienna składki rocznej nie jest udzielana do ogólnych kosztów funkcjonowania Wnioskodawcy, lecz jest przeznaczona na realizację zadań na terenie konkretnej Gminy. Określając szacowaną wysokość zmiennej części składki rocznej, Zarząd uwzględnia możliwe do przewidzenia faktyczne koszty zadań planowanych do realizacji w kolejnym roku, a także wysokość rzeczywistych kosztów ponoszonych dotychczas przez poszczególne gminy lub związki komunalne z ich udziałem na realizację danego rodzaju zadań oraz bierze pod uwagę w odniesieniu do kosztów zadań publicznych w zakresie metropolitalnych przewozów pasażerskich – proporcję pomiędzy przeliczonymi na jeden wozokilometr uśrednionymi kosztami wykonywania metropolitalnych przewozów pasażerskich na obszarze danej gminy członkowskiej, z uwzględnieniem uśrednionej dochodowości linii liczonej odrębnie dla każdej gminy członkowskiej na odcinku linii przebiegającym przez jej obszar, a łączną wysokością kosztów zaplanowanych na realizację tego zadania na obszarze Związku Metropolitalnego.

Reasumując – w ocenie tut. organu – zasadne jest stwierdzenie, iż występuje bezpośredni związek pomiędzy dokonanym świadczeniem na rzecz członków Związku, a wynagrodzeniem pobieranym przez Związek pomimo, że odpłatność za to świadczenie została ustalona w formie zmiennej części składki członkowskiej. Tym samym czynności wykonywane w przez Związek na rzecz Gmin wypełniają definicję usług, o których mowa w art. 8 ust. 1 ustawy, które ze względu na odpłatny charakter, są opodatkowane podatkiem od towarów i usług.

W konsekwencji otrzymana przez Wnioskodawcę zmienna część składki rocznej przeznaczona na sfinansowanie organizacji usług przewozowych na terenie gmin członkowskich stanowi podstawę opodatkowania w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w zakresie uznania, że składki w części zmiennej nie stanowią podstawy opodatkowania w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy, jest nieprawidłowe.

Wnioskodawca powziął również wątpliwość, czy otrzymywane przez niego dotacje na realizację zadań opisanych we wniosku o interpretację, związanych z organizacją transportu lokalnego stanowią podstawę opodatkowania podatkiem VAT w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy VAT.

Z treści wniosku wynika, że Gminy, które zawarły z Wnioskodawcą porozumienia ponoszą koszty realizacji zadania publicznego w ramach płaconej do Związku dotacji rocznej. Zgodnie z powołanym wyżej przepisem art. … ustawy o ….. oraz przepisami statutu Związku, dotacje te stanowią dochody związku metropolitalnego. Roczna dotacja budżetowa jest przekazywana Związkowi zaliczkowo w miesięcznych ratach, a następnie rozliczana do 31 stycznia następnego roku na podstawie przekazanej pisemnej informacji o wysokości dotacji na dany rok budżetowy. Rata dotacji wynosi 1/12 planowanej rocznej dotacji i jest przekazywana przez gminę na rzecz Związku w terminie do piętnastego dnia każdego miesiąca kalendarzowego za ten miesiąc.

Zauważyć należy, że otrzymanie dofinansowania (dotacji, dopłaty) nie stanowi samo w sobie żadnej czynności, ani też zdarzenia opodatkowanego. Dotacje podlegają opodatkowaniu jako składnik ceny czynności, z którą są związane. Jak już wskazano powyżej tylko dotacje, które, są ściśle związane z daną usługą, czy towarem i podlegają opodatkowaniu. Natomiast za czynność podlegającą opodatkowaniu VAT uważane mogą być takie sytuacje, w których:

istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne,
wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy,
istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi,
odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem,
istnieje możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego.

W rozpatrywanej sprawie, należy zauważyć, że dofinansowanie dotyczy konkretnego świadczenia realizowanego przez Wnioskodawcę, tj. świadczenia usług organizatora publicznego transportu zbiorowego na terenie gmin członkowskich, na podstawie porozumień zawartych z innymi gminami.

W tym miejscu jeszcze raz należy powtórzyć, że włączenie do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze ma miejsce tylko wówczas, gdy jest to celowa dotacja, subwencja i inna dopłata o podobnym charakterze związana bezpośrednio z dostawą towaru lub świadczeniem usługi. Do podstawy opodatkowania zaliczane są tylko takie dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze, które są bezpośrednio przeznaczone na dofinansowanie lub sfinansowanie ceny konkretnego towaru czy też konkretnego rodzaju usługi. Nie jest więc zapłatą ogólna dotacja (subwencja, inna dopłata o podobnym charakterze) uzyskana przez podatnika, niezwiązana z dostawą towaru lub świadczeniem usługi. W przypadku natomiast, gdy podatnik otrzyma dofinansowanie, które będzie związane z dostawą lub świadczeniem usług, jako pokrycie części ceny konkretnego świadczenia lub rekompensatę z tytułu wykonania określonego świadczenia po cenach obniżonych, płatność taka będzie zaliczana do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Dla określenia, czy dane dotacje mają czy też nie bezpośredni wpływ na cenę świadczonych usług, a co za tym idzie – czy podlegają opodatkowaniu, istotne są zatem szczegółowe warunki ich przyznawania, określające cele realizowanego w określonej formie dofinansowania.

Jak wynika z opisu sprawy, otrzymywane dotacje mają charakter dotacji celowych – dotacje te przekazywane są w celu sfinansowania konkretnych czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Jak sam wskazał Wnioskodawca otrzymane dotacje pełnią analogiczną funkcję jak część zmienna składki rocznej. Wnioskodawca twierdzi również, że dotacje nie są przeznaczone na sfinansowanie części ustalonej ceny za usługi przewozu, ale jednocześnie wskazuje, że są przeznaczone na organizację usług przewozowych na terenie gmin objętych porozumieniem, które to koszty związane są z realizacją przez Związek takich zadań jak zlecanie usług przewozowych i ich rozliczanie, ustalanie rozkładów jazdy, prowadzenie sprzedaży i kontroli biletów. Nie można zatem uznać, że dotacje mają charakter ogólny, a ich celem jest dotowanie całej działalności w zakresie transportu zbiorowego. Otrzymane dotacje od Gmin nie zostaną przeznaczone na ogólną działalność Wnioskodawcy, lecz zostają wykorzystane wyłącznie na realizację zadań publicznych należących do zakresu działania tych gmin w zakresie organizowanie publicznego transportu zbiorowego. Ww. środki wbrew twierdzeniu Wnioskodawcy są zatem zapłatą (dotacją, subwencją lub inną dopłatą o podobnym charakterze) otrzymaną od Gmin, z tytułu świadczonych przez Wnioskodawcę usług.

Analogicznie jak w przypadku części zmiennej składki rocznej, w tym przypadku dotacja przekazana Wnioskodawcy ma charakter zapłaty za usługę (usługę organizacji transportu), ponieważ istnieje bezpośredni związek pomiędzy dotacją, a otrzymanym świadczeniem, które przynosi bezpośrednie korzyści Gminom. Uzyskanie dotacji umożliwia Wnioskodawcy świadczenie usług w zakresie organizacji i prowadzenia publicznego transportu zbiorowego na terenie Gmin objętych porozumieniem. Wysokość dotacji ustalana jest na podstawie rzeczywistej wartości i ilości wykonanych usług. Jak wskazał Wnioskodawca po zakończeniu roku budżetowego, w terminie określonym w przepisach ustawy o finansach publicznych, Związek wyliczy dla gminy roczną rzeczywistą dotację do przewozów, a następnie rozliczy z dokonanymi wpłatami w danym roku. Przez roczną rzeczywistą dotację rozumie się iloczyn rocznych wykonanych wydatków na organizację przewozów na terenie gminy i udziału rocznej planowanej kwoty dotacji do rocznych planowanych wydatków na organizację przewozów na terenie gminy. Niewykorzystana w danym roku dotacja podlega zwrotowi na rachunek gminy do dnia 20 stycznia roku następnego. W przypadku gdy z rozliczenia wyniknie, iż kwota dotacji celowej przekazanej przez gminę na dany rok okaże się niewystarczająca na pokrycie kosztów zrealizowanego zadania, przekazanie kwoty niedopłaty nastąpi na podstawie odrębnego porozumienia sporządzonego po otrzymaniu i zaakceptowaniu rozliczenia przez gminę. W przypadku niedotrzymania terminów strony porozumienia naliczą właściwe odsetki.

Z powyższego wynika zatem, że otrzymane przez Związek dotacje stanowią wynagrodzenie za realizację konkretnych usług na rzecz Gmin.

Reasumując stwierdzić należy, że przekazywane Wnioskodawcy przez inne gminy na mocy zawartych porozumień kwoty pieniężne będą stanowiły dotacje bezpośrednio związane ze świadczeniem usług, zatem będą zwiększały podstawę opodatkowania, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy.

Charakteru otrzymanej dotacji nie zmienia również wskazanie Wnioskodawcy, że dotacja ta przeznaczona jest na sfinansowanie części kosztów organizacji transportu zbiorowego na terenie gmin objętych porozumieniami. Jak już wskazano powyżej, cena każdej usługi kalkulowana jest na podstawie poniesionych kosztów, ponadto dotacja w tym przypadku nie jest przeznaczona na ogólną działalność związku lecz na realizację ściśle określonych zadań.

Mając zatem na uwadze powyższe stwierdzić należy, że w analizowanej sprawie otrzymane przez Wnioskodawcę dotacje, które Gminy wypłacają Związkowi – z przeznaczeniem na zrealizowanie zadania z zakresu organizowania publicznego transportu zbiorowego na terenie poszczególnych Gmin, stanowią podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w zakresie uznania, że otrzymane dotacje na realizację zadań opisanych we wniosku, nie stanowią podstawy opodatkowania w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy, jest nieprawidłowe.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Końcowo należy podkreślić, że powołane przez Wnioskodawcę wyroki sądów administracyjnych są wyrokami nieprawomocne i od wyroków tych zostały wniesione kasacje do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Organ pragnie podkreślić, że wyroki te zostały wydane w indywidualnej sprawie i co do zasady wiążą one strony postępowania w tej konkretnej, indywidualnej sprawie, nie rozciągając swojego oddziaływania na inne, choćby podobne lub zbieżne sprawy. Ponadto wyrok WSA w Łodzi z 5 grudnia 2017 r. sygn. akt I SA/Łd 963/17 dotyczył dotacji otrzymanej przez zakład budżetowy od gminy na pokrycie kosztów działalności zakładu, natomiast wyrok WSA w Rzeszowie z 18 września 2018 r. sygn. akt I SA-Rz 525-18 dotyczył otrzymywanej przez spółkę prawa handlowego od organizatora rekompensata za wykonywanie przewozów organizowanych, na pokrycie poniesionych przez nią strat, co nie znajduje odzwierciedlenia w rozpatrywanej sprawie.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego …., za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.).

Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43–300 Bielsko–Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin