2019.07.08 - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP1-3.4012.164.2019.3.JG
z 8 lipca 2019 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1, art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku wspólnym z dnia 19 kwietnia 2019 r. (data wpływu 24 kwietnia 2019 r.) uzupełnionym pismem z dnia 28 maja 2019 r. (data wpływu 30 maja 2019 r.) na wezwanie tut. Organu z dnia 22 maja 2019 r. nr 0114-KDIP1-3.4012.164.2019.2.JG (doręczone Stronie w dniu 24 maja 2019 r.) uzupełnionym pismem z dnia 18 czerwca 2019 r. (data wpływu 19 czerwca 2019 r.) na wezwanie tut. Organu z dnia 7 czerwca 2019 r. nr 0114-KDIP1-3.4012.164.2019.4.JG (doręczone Stronie w dniu 12 czerwca 2019 r.) uzupełnionym pismem z dnia 24 czerwca 2019 r. (data wpływu 26 czerwca 2019 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży Działek – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 24 kwietnia 2019 r. wpłynął do tutejszego Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży działek. Złożony wniosek został uzupełniony pismem z dnia 28 maja 2019 r. (data wpływu 30 maja 2019 r.) na wezwanie tut. Organu z dnia 22 maja 2019 r. nr 0114-KDIP1-3.4012.164.2019.2.JG oraz uzupełnionym pismem z dnia 18 czerwca 2019 r. (data wpływu 19 czerwca 2019 r.) na wezwanie tut. Organu z dnia 7 czerwca 2019 r. nr 0114-KDIP1-3.4012.164.2019.4.JG i uzupełnionym pismem z dnia 24 czerwca 2019 r. (data wpływu 26 czerwca 2016 r.).

przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

W dniu 27 marca 2017 roku małżeństwa A. i B. będący w związkach małżeńskich posiadających ustrój wspólności majątkową nabyli w równych udziałach: małżonkowie A. w 1/2 udziału, małżonkowie B 1/2 udziału, nieruchomość o powierzchni całkowitej 1,7027 ha w postaci niezabudowanych działek:

numer 1034/1 (tysiąc trzydzieści cztery łamane przez jeden), o powierzchni 0,1396 ha (tysiąc trzysta dziewięćdziesiąt sześć metrów kwadratowych), użytek „RIIIb - grunty orne”, o powierzchni 0,0604 ha (sześćset cztery metry kwadratowe) oraz RIVa - grunty orne”, o powierzchni 0,0792 ha (siedemset dziewięćdziesiąt dwa metry kwadratowe),

numer 1394/1 (tysiąc trzysta dziewięćdziesiąt cztery łamane na jeden), o powierzchni 0,3512 ha (trzy tysiące pięćset dwanaście metrów kwadratowych), użytek RIIIb - grunty orne”, o powierzchni 0,1465 ha (jeden tysiąc czterysta sześćdziesiąt pięć metrów kwadratowych) oraz „RIVa - grunty orne”, o powierzchni 0,2047 ha (dwa tysiące czterdzieści siedem metrów kwadratowych),

numer 1394/2 (tysiąc trzysta dziewięćdziesiąt cztery łamane na dwa), o powierzchni 1,2119 ha (jeden hektar dwa tysiące sto dziewiętnaście metrów kwadratowych), użytek „RIIIb - grunty orne”, o powierzchni 0,5432 ha (pięć tysięcy czterysta trzydzieści dwa metry kwadratowe) oraz „RIVa — grunty orne”, o powierzchni 0,6687 ha (sześć tysięcy sześćset osiemdziesiąt siedem metrów kwadratowych).

Rozliczenie ceny w kwocie 2.900.000 zł przedmiotowej transakcji było dokonane w ramach zamiany nieruchomości będących własnością małżeństwa A oraz małżeństwa B na ww. nieruchomości z dopłatą po stronie małżeństwa A oraz małżeństwa B w kwocie 1.000.000 zł., zgodnie z aktem notarialnym z dnia 27 marca 2017 r.

Powyższa nieruchomość objęta jest planem miejscowego zagospodarowania przestrzennego.

Mężowie są czynnymi podatnikami podatku VAT w związku z wynajmem nieruchomości nie wchodzących w skład wspólności majątkowej, rozliczają podatek VAT metodą kasową.

Żony nie są zarejestrowanymi czynnymi podatnikami VAT.

Małżeństwa A i B nie prowadzą działalności gospodarczej jako osoby fizyczne.

Na przedmiotowych działkach nie ma ani nie było na nich żadnych budynków, nie była prowadzona na nich żadna działalność gospodarcza. Małżonkowie A oraz B chcą sprzedać przedmiotowe działki podatnikowi, który chce prowadzić na nich działalność gospodarczą.

Małżonkowie A i B nie udostępniali działek, objętych zakresem wniosku, innym osobom w formie umowy dzierżawy, najmu lub innych umów o podobnym charakterze.

Małżonkowie A i B nie posiadają innych nieruchomości do sprzedaży.

Małżonkowie A i B ostatnią transakcję zbycia nieruchomości, w której posiadali udziały dokonali 4 stycznia 2010 r.

Po tej dacie małżonkowie A i B nie dokonywali sprzedaży działek bądź nieruchomości zabudowanych i niezabudowanych.

Po kilku miesiącach od nabycia przedmiotowej nieruchomości mężowie postanowili wybudować z własnych środków finansowych zespół biurowo – magazynowo – montażowego, w celu wynajmu prywatnego tegoż obiektu.

W dniu 16 października 2017 r. na wniosek mężów została wydana przez Starostę Decyzja, na mocy której zezwolono na trwałe wyłączenie z produkcji rolniczej gruntów rolnych o powierzchni 4.045,00 m² (w tym: pod częścią hali magazynowej 1.664,00 m², pod utwardzeniami 2.381 m²) pod część projektowanej hali magazynowej, sklasyfikowanych jako grunty orne klasy IIIb, typ gleby B, (gleby brunatne właściwe), wytworzone z gleb pochodzenia mineralnego, stanowiących część powierzchni z działek nr. ewid. 1394/1, 1034/1, 1394/2 o łącznej powierzchni całkowitej 1,7027 ha, przeznaczonych pod tereny nieprodukcyjnej działalności gospodarczej, na których planuje się budowę obiektu biurowo – magazynowego - wolnostojącego. Decyzją tą określono również opłatę roczną z tytułu użytkowania gruntów rolnych o powierzchni 4.041 m², na cele nierolnicze.

Do nieruchomości przewidziany jest zjazd z drogi serwisowej. W dniu 11 stycznia 2018 r. mężowie złożyli wniosek o lokalizację zjazdu publicznego, który jest na etapie procedowania.

W dniu 23 listopada 2017 r. mężowie wystąpili do Wójta o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla przedsięwzięcia polegającego na budowie zespołu biurowo – magazynowo - montażowego na działkach o nr ew. 1394/1, 1394/2, 1034/1. W dniu 26 lutego 2018 r. Wójt Gminy odmówił określenia środowiskowych uwarunkowań dla ww. przedsięwzięcia.

W dniu 29 listopada 2017 r. jeden z małżonków złożył wniosek o wydanie warunków przyłączenia do sieci energetycznej. Wniosek nie został opłacony w związku z tym nie wywarł żadnych skutków prawnych.

Mężowie ponieśli nakłady w formie projektu budowlanego i opłat administracyjnych za wydanie zaświadczeń niezbędnych do złożenia wniosku o pozwolenie na budowę obiektu biurowo – magazynowego - wolnostojącego.

Podatek naliczony VAT z faktury dokumentującej przygotowanie projektu został odliczony przez mężów w ramach rozliczeń jako czynny podatnik VAT.

Jednak małżeństwa A i B nie podjęli żadnych czynności w celu otrzymania pozwolenia na budowę ww. obiektu.

Ze względu na brak środków finansowych do przeprowadzenia inwestycji małżonkowie ostatecznie podjęli decyzję o sprzedaży nieruchomości firmie czynnemu podatnikowi w zakresie podatku VAT. Cenę sprzedaży określono na kwotę 2.900.000,00 zł netto, płatną w 5 ratach w ciągu 5 lat.

W zakresie przyszłej sprzedaży nieruchomości nie podejmowali żadnych czynności w zakresie handlowym; nie ogłaszali chęci sprzedaży w żadnych mediach, nie podejmowali współpracy z profesjonalnymi pośrednikami handlu nieruchomościami. Nie były i nie będą ponoszone żadne koszty w celu przygotowania przedmiotowych działek do sprzedaży.

Od dnia nabycia na przedmiotowych działkach nie jest nic uprawiane.

Ponadto w uzupełnieniu do wniosku Wnioskodawca wskazał, że Działki od momentu ich nabycia nie były wykorzystywane w żaden sposób przez Wnioskodawców. Nabycie przedmiotowych działek nie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na Wnioskodawców nie wystawiono faktury, tym samym Wnioskodawcom nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego. Działki zostały nabyte przez Wnioskodawców do majątku prywatnego z zamiarem wybudowania budynku pod najem. Zamiar porzucono z braku wystarczających środków (w majątku prywatnym). Wnioskodawcy nie wykorzystywali przedmiotowych działek do czynności zwolnionych, opodatkowanych, niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT. Przedmiotowe działki nie były wykorzystywane do żadnych celów od momentu ich nabycia. W okresie od lipca 2017 roku do kwietnia 2018 roku mężowie dokonali odliczenia podatku naliczonego od towarów i usług z tytułu nabycia projektu architektonicznego oraz usług geodezyjnych i geotechnicznych. Wnioskodawca i Zainteresowani nie udzielili pełnomocnictwa przyszłemu nabywcy. Wnioskodawcy nie zawarli umowy przedwstępnej z przyszłym nabywcą.

W uzupełnieniu do wniosku z dnia 18 czerwca 2019 r. Wnioskodawca wskazał, że dla działek o nr 1034/1,1394/1,1394/2 nie została wydana decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. Żaden z Wnioskodawców nie występował też o wydanie takiej decyzji.

Jak wskazano w opisie stanu faktycznego przedmiotowego wniosku wobec ww. działek istnieje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego.

Wobec działek o nr 1034/1,1394/1, 1394/2 w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego postanowiono, iż są one terenami nieprodukcyjnej działalności gospodarczej „13G” z planu zatwierdzonego uchwałą z dni 9 kwietnia 2002 r. W uwagach zawartych w wypisie z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego wskazano ponadto, że wzdłuż tylnej granicy każdej działki oznaczonej symbolem G ( uznając za front działki granicę przy drodze krajowej Nr 7), obowiązuje zachowanie pasa wolnego od zabudowy o szerokości nie mniej niż 20 m z przeznaczeniem pod zieleń towarzyszącą.

W postanowieniach Uchwały z dnia 9 kwietnia 2002 r. w Rozdziale I Przepisy ogólne wskazano:

Obszar V obejmujący tereny oznaczone symbolami 13 G, 14 K i 15 G. Południowa linia rozgraniczająca drogi krajowej Nr 7, zachodnia granica działki we wsi o numerze ewidencyjnym 321/2, linia graniczna obszaru poprowadzona w odległości 200 m w kierunku południowym od południowej linii rozgraniczającej drogi krajowej Nr 7, wschodnia granica we wsi o numerze ewidencyjnym 158.

W postanowieniach Uchwały z dnia 9 kwietnia 2002 r. w Rozdziale IV Ustalenia końcowe wskazano: w związku z występowaniem na terenach oznaczonych na rysunku planu symbolami 13 G i 16 G stanowisk archeologicznych, na etapie wydawania decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, ustala się obowiązek uzgadniania przez Urząd Gminy z Konserwatorem wszelkich inwestycji kubaturowych i liniowych.

W uzupełnieniu do wniosku z dnia 24 czerwca 2019 r. Wnioskodawca wskazał, że Działki o nr 1034//1, 1394/1, 1394/2 w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego są przewidziane pod nieprodukcyjną działalność gospodarczą „13G”. Plan został zatwierdzony uchwałą z dnia 9 kwietnia 2002 r. Teren nieprodukcyjnej działalności gospodarczej oznacza możliwość prowadzenia na przedmiotowym terenie np. usług, hurtowni, magazynów i innej nieuciążliwej działalności gospodarczej.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania (pytania 1-12 wniosku).

Czy transakcja sprzedaży przedmiotowej nieruchomości będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT 23%?
Czy mąż A na gruncie przedmiotowej transakcji będzie podatnikiem VAT zobowiązanym do zapłaty podatku należnego VAT w stosunku tejże transakcji?
Czy mąż B na gruncie przedmiotowej transakcji będzie podatnikiem VAT zobowiązanym do zapłaty podatku należnego VAT w stosunku tejże transakcji?
Jeśli odpowiedź na pytanie nr 2 będzie twierdząca, jaki udział procentowy całkowitej ceny stanowić będzie podstawę obliczenia podatku należnego VAT przez męża A?
Jeśli odpowiedź na pytanie nr 3 będzie twierdząca, jaki udział procentowy całkowitej ceny stanowić będzie podstawę obliczenia podatku należnego VAT przez męża B?
Jeśli odpowiedź na pytanie nr 2 będzie twierdząca, to czy mąż A w stosunku do przedmiotowej transakcji będzie miał prawo do skorzystania z metody kasowej w zakresie rozliczenia podatku należnego VAT?
Jeśli odpowiedź na pytanie nr 3 będzie twierdząca, to czy mąż B w stosunku do przedmiotowej transakcji będzie miał prawo do skorzystania z metody kasowej w zakresie rozliczenia podatku należnego VAT?
Czy żona A na gruncie przedmiotowej transakcji będzie uznana za podatnika VAT zobowiązanego do zapłaty podatku należnego VAT?
Czy żona B na gruncie przedmiotowej transakcji będzie uznana za podatnika VAT zobowiązanego do zapłaty podatku należnego VAT?
Jeżeli odpowiedź na pytanie nr. 8 będzie twierdząca, to w jaki udział procentowy całkowitej ceny stanowić będzie podstawę obliczenia podatku należnego VAT po stronie żony A?
Jeżeli odpowiedź na pytanie nr. 9 będzie twierdząca, to w jaki udział procentowy całkowitej ceny stanowić będzie podstawę obliczenia podatku należnego VAT po stronie żony B?
Czy transakcja sprzedaży przedmiotowej nieruchomości będzie podlegała zwolnieniu z podatkowania podatkiem VAT na mocy art. 43 ust. 1 punkt 9 ustawy o VAT?

Zdaniem Wnioskodawcy i Zainteresowanych:

Zainteresowani małżonkowie A i B stoją na stanowisku w zakresie pytania nr 1, że przedmiotowa transakcja nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług oraz nie będzie podlegała zwolnieniu z opodatkowania podatkiem VAT, gdyż będzie ona poza zakresem ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), dalej: ustawy o VAT.

Nieruchomość ta znajduje się w majątku osobistym małżonków i nie była wykorzystywana w ramach działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy o VAT działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Odnośnie kwestii uznania za działalność gospodarczą czynności sprzedaży nieruchomości, które znajdują się w majątku osobistym osoby fizycznej i ulegają zbyciu, wypowiedział się NSA w wyroku składu siedmiu sędziów z dnia 29 października 2007 r. sygn. akt I FPS 3/07, w którym - na kanwie sprawy dotyczącej sprzedaży przez osobę fizyczną działek budowlanych - wskazał, w jakich okolicznościach dany podmiot należy uznawać za podatnika. Stwierdził w szczególności, że dla uzyskania takiego statusu nie jest wystarczający sam zamiar dokonywania określonych czynności w sposób częstotliwy. Rozstrzygając ten spór, Naczelny Sąd Administracyjny orzekł: przepisy art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT, powinny być rozumiane w ten sposób, że warunkiem sine qua non uznania, iż dany podmiot działa w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, jest ustalenie, że działa on jako producent, handlowiec, usługodawca, pozyskujący zasoby naturalne, rolnik lub jako osoba wykonująca wolny zawód; ani formalny status danego podmiotu jako podatnika zarejestrowanego, ani okoliczność, że dana czynność została wykonana wielokrotnie lub jednorazowo, lecz z zamiarem częstotliwości, nie mogą przesądzać o opodatkowaniu tej czynności bez każdorazowego ustalenia, że w odniesieniu do tej konkretnej czynności podmiot ten występował w charakterze podatnika podatku od towarów i usług.

W świetle tego wyroku oraz innych orzeczeń NSA (na przykład z dnia 24 kwietnia 2007 r. sygn. akt I FSK 603/06, z dnia 28 marca 2008 r. sygn. akt I FSK 475/07 oraz z dnia 23 stycznia 2009 r. sygn. akt I FSK 1629/07) dla oceny, czy sprzedaż przez osobę fizyczną działek budowlanych jest opodatkowaną działalnością gospodarczą, w ramach której sprzedawca działa w charakterze podatnika, należy kierować się następującymi kryteriami:

Stwierdzenie, czy dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy; nie jest natomiast możliwe przyjęcie z góry konkretnych założeń, modelowego rozwiązania, mającego zastosowanie w każdym wypadku.
Wykonanie danej czynności (sprzedaży działki budowlanej lub przeznaczonej pod zabudowę) jednorazowo, jednakże w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania jej w sposób częstotliwy, nie przesądza automatycznie, że z tego tylko powodu dany podmiot staje się podatnikiem podatku od towarów i usług; konieczne jest ustalenie, że w odniesieniu do tej czynności występował on w charakterze podatnika, to jest jako handlowiec.
Ocena, że sprzedając działki budowlane dana osoba fizyczna działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec), wymaga ustalenia, że jej działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną), czyli stałą (powtarzalność czynności i zamiar ich kontynuacji), a w konsekwencji zorganizowaną.
Nabycie sprzedawanych gruntów musi nastąpić w celach wykonywania tej działalności, czyli handlowych, a nie w innych celach. Działalność handlowa oznacza dokonywanie w sposób zorganizowany zakupów towarów w celu ich odsprzedaży, wskazujący na zamiar kontynuacji tej działalności. Nie jest działalnością handlową sprzedaż majątku osobistego (prywatnego), który nie został nabyty w celach odsprzedaży (w celach handlowych), lecz do spożytkowania w celach osobistych.
Jeżeli sprzedane działki zostały wydzielone z gruntu stanowiącego majątek osobisty sprzedawcy, który nie został nabyty w celu prowadzenia działalności gospodarczej, sprzedawca nie może być uznany za handlowca w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT. Nie zawsze przy tym nabycie gruntu w celu jego odsprzedaży (w całości lub w części) należy w momencie jego sprzedaży kwalifikować jako działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, lecz tylko wtedy, gdy działalność sprzedającego w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną), czyli stałą (powtarzalność czynności i zamiar ich kontynuacji), a w konsekwencji zorganizowaną.

Na tle powyższych kryteriów sprzedaż działek przez małżonków A i B nie daje podstaw do uznania jej za działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 powyższej ustawy o VAT.

W momencie nabycia nieruchomości nie było zamiarem małżonków sprzedaż czy odsprzedawanie poszczególnych części nabytej nieruchomości.

Aktywność podatnika, która przybiera formę zawodową (profesjonalną), czyli stałą (powtarzalność czynności i zamiar ich kontynuacji), a w konsekwencji zorganizowaną czyni go podatnikiem podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT.

Sprzedaż kilku działek budowlanych lub przeznaczonych pod zabudowę, wskazująca na ograniczony ilościowo zakres realizacji tej sprzedaży, a tym samym jej okazjonalność, a nie zamiar częstotliwego realizowania takiej działalności, nie może być kwalifikowana jako prowadzenie handlowej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 powyższej ustawy.

Tylko osoba, która dokonując sprzedaży działek wykaże swoim zachowaniem, że realizując tę sprzedaż działa i chce działać w charakterze podatnika (handlowca, który nabył grunty w celu ich zbycia i chce oprócz tej sprzedaży kontynuować tego rodzaju aktywność), czyli podmiotu prowadzącego w tym zakresie działalność profesjonalną, stałą i zorganizowaną, sprzedaż taka będzie opodatkowana takim podatkiem. Na taki profesjonalny charakter wskazywać może również skala prowadzonej działalności handlowej, nieograniczająca się do kilku gruntów i wskazująca na zorganizowaną, a nie jedynie okazjonalną, działalność w tym zakresie.

Na gruncie niniejszej sprawy brak podstaw do twierdzenia, że sprzedaż nieruchomości będącej w majątku prywatnym małżonków podlegałaby opodatkowaniu podatkiem o towarów i usług a małżonkowie lub jeden z małżonków (A i B, mimo że są czynnymi podatkami podatku VAT) występują w niej w roli podatników VAT. Jak bowiem stwierdził NSA w wyroku z dnia 29 października 2007 r., I FPS 3/07 „ (..) sam formalny status podmiotu dokonującego dostawy jako podatnika nie stanowi przesłanki wystarczającej do uznania, że podmiot ten jest podatnikiem w odniesieniu do konkretnej transakcji.” W tym samym wyroku NSA czytamy: „Majątek taki (prywatny) bowiem nabywany był na własne potrzeby danej osoby, a nie z przeznaczeniem na działalność handlową, a zatem jego sprzedaż zarówno w całości, jak i w częściach, jednemu lub wielu nabywcom, z zyskiem lub bez, nie może być uznana za działalność handlową ze skutkiem w postaci uznania tej osoby za podatnika podatku od towarów i usług.”

Należy przy tym podkreślić, że w orzecznictwie NSA i TSUE (orzeczenie z dnia 8 czerwca 2000 r. w sprawie C-400/98 pomiędzy Finanzamt Goslar a Brigitte Breitsohl) podkreślono, że zwłaszcza w przypadku działalności gospodarczej w zakresie handlu, zamiar częstotliwego wykonywania czynności musi być ujawniony już w momencie nabycia towaru, a nie w momencie jego sprzedaży. Nie można bowiem pominąć tego, że przez pojęcie „handel” należy rozumieć dokonywanie w sposób zorganizowany zakupów towarów w celu ich odsprzedaży. Ponadto podmiot dokonujący sprzedaży (dostawy) majątku prywatnego nie może być traktowany w odniesieniu do takiej sprzedaży jako podatnik podatku od towarów i usług; poparciem tego jest przepis art. 2 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, gdzie czytamy: opodatkowaniu VAT podlegają następujące transakcje: a) odpłatna dostawa towarów na terytorium państwa członkowskiego przez podatnika działającego w takim charakterze”.

Na gruncie niniejszej sprawy nie można uznać, że czynności zakupu i sprzedaży działek wchodzących w skład majątku wspólnego małżonków A i B dokonali oni jako handlowcy. Ponadto należy zwrócić uwagę na fakt, że w momencie nabycia nieruchomość była przeznaczona w planach zagospodarowania przestrzennego do użytkowania rolniczego, a nie pod zabudowę. Orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawach C-180/10 i C-181/10 TSUE jasno wskazują, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 23 października 2018 r., nr 0113-KDIPT1-2.4012.606.2018.3.SM podkreślił, że dla uznania danego majątku za prywatny istotny jest sposób jego wykorzystania i charakter działań podejmowanych w odniesieniu do niego w całym okresie posiadania przez dany podmiot. Podkreślił, że aby majątek uznać za prywatny musi być on w całym okresie posiadania wykorzystywany wyłącznie do celów prywatnych. W przedmiotowej sprawie wszelkie działania podejmowane przez małżonków A i B bezsprzecznie wskazują, że podejmowali oni zwykłe działania zarządu majątkiem prywatnym, nie podejmowali żadnych działań, które są charakterystyczne dla profesjonalnych podmiotów działających w branży nieruchomości.Za podatnika należy uznać bowiem osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Jak stwierdził Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w piśmie z dnia 23 października 2018 r. nr 0113-KDIPT1-2.4012.606.2018.3.SM „Chodzi tu przykładowo o nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.” Ponadto Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej podkreślił, że „nie ma przeszkód aby podatnik prowadzący działalność gospodarczą nabył nieruchomość do majątku prywatnego, który byłby wyłączony z systemu VAT i sprzedaż takiego majątku również nie podlegałaby opodatkowaniu podatkiem VAT.”

Potwierdzeniem powyższego jest stanowisko NSA w wyroku z dnia 29 października 2007 r. sygn. akt I FPS 3/07 „Jeżeli osoba fizyczna dokonuje sprzedaży działek budowlanych wydzielonych z jej prywatnego majątku, ale nie prowadzi działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 VATU, to sam fakt dokonywania sprzedaży nie powoduje, iż sprzedający staje się podatnikiem VAT. Dotyczy to także sytuacji, gdy sprzedaż działek ma charakter częstotliwy. Tym samym sprzedaż dokonywana w powyższych warunkach przez osobę fizyczną nie powoduje powstania obowiązku podatkowego w VAT.”

W związku z powyższym małżonkowie A i B stoją na stanowisku, że przedmiotowa transakcja w całości będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Zgodnie bowiem z art. 1 ust. 1 pkt 1a Ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1150 z późn. zm.) podatkowi podlegają czynności cywilnoprawne obejmujące umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych.

Mając na uwadze powyższe Zainteresowani stoją na stanowisku, że:

W zakresie pytania nr 2 mąż A na gruncie przedmiotowej transakcji nie będzie podatnikiem VAT zobowiązanym do zapłaty podatku należnego VAT w stosunku tejże transakcji.

W zakresie pytania nr 3 mąż B na gruncie przedmiotowej transakcji nie będzie podatnikiem VAT zobowiązanym do zapłaty podatku należnego VAT w stosunku tejże transakcji.

W zakresie pytań nr 4 i 5 żaden udział procentowy całkowitej ceny transakcji nie będzie stanowił podstawy obliczenia podatku należnego VAT przez męża A i męża B, gdyż transakcja nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W zakresie pytań nr 6 i 7 mąż A i mąż B w stosunku do przedmiotowej transakcji nie będzie miał podstawy do skorzystania z metody kasowej w zakresie rozliczenia podatku należnego VAT, gdyż transakcja nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W zakresie pytań nr 8 i 9 żona A i żona B na gruncie przedmiotowej transakcji nie będzie uznana za podatnika VAT zobowiązanego do zapłaty podatku należnego VAT, gdyż transakcja nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W zakresie pytań nr 10 i 11 żaden udział procentowy całkowitej ceny transakcji nie będzie stanowił podstawy obliczenia podatku należnego VAT przez żonę A i żonę B, gdyż transakcja nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W zakresie pytania nr 12 transakcja sprzedaży przedmiotowej nieruchomości nie będzie podlegała zwolnieniu z opodatkowania podatkiem VAT na mocy art. 43 ust. 1 punkt 9 ustawy o VAT, gdyż nie będzie objęta przepisami ustawy o podatku od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Ad 2, 3, 8, 9

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r., poz. 2174 z późn. zm.) – zwanej dalej ustawą – opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy – przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Stosownie do treści art. 2 pkt 6 ustawy – przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Zatem należy stwierdzić, że w sytuacji, gdy przedmiotem dostawy są towary w rozumieniu powołanego wyżej przepisu i gdy czynność ta prowadzi do przeniesienia prawa do rozporządzania tymi towarami jak właściciel, mamy do czynienia z dostawą w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W odniesieniu do art. 2 pkt 22 ustawy, przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Należy więc przyjąć, że na podstawie definicji zawartej w art. 2 pkt 6 ustawy zbycie nieruchomości, jak również udziału w prawie własności nieruchomości, dokonywane przez podatnika, traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której stanowi art. 7 ust. 1 ustawy, podlegającej opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

W tym miejscu zaznaczyć należy, że na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, również zbycie udziału w towarze (np. współwłasności nieruchomości) stanowi odpłatną dostawę towarów, co zostało potwierdzone przez NSA w uchwale 7 sędziów z dnia 24 października 2011 r., sygn. akt I FPS 2/11.

Towarem jest także udział w prawie własności lub użytkowania wieczystego nieruchomości. Jest to zgodne z normami unijnymi, bowiem w myśl art. 15 ust. 2 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, z późn. zm.), zwanej dalej „Dyrektywą 2006/112/WE”, państwa członkowskie mogą uznać za rzeczy:

określone udziały w nieruchomości,
prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości,
udziały i inne równoważne udziałom tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części.

Problematyka współwłasności została uregulowana w art. 195-221 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2018 r., poz. 1025, z późn. zm.).

Ze współwłasnością mamy do czynienia wtedy, gdy własność tej samej rzeczy przysługuje niepodzielnie kilku osobom (art. 195 Kodeksu cywilnego). W przypadku współwłasności nieruchomości określonej w częściach ułamkowych, każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w nieruchomości.

Nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności (art. 46 § 1 Kodeksu cywilnego).

Podkreślić należy, że współwłaściciel ma względem swego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Ze względu na charakter udziału, każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli (art. 198 ustawy Kodeks cywilny). Rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział.

Należy w tym miejscu zauważyć, że kwestie stosunków majątkowych pomiędzy małżonkami reguluje ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks Rodzinny i Opiekuńczy (Dz. U. z 2017 r., poz. 682 z późn. zm.).

Stosownie do art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez obojga małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Zatem, istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).

W świetle art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, w czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.

W myśl art. 36 § 1 oraz § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny. Każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej. Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku.

Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, zgoda drugiego małżonka jest potrzebna m.in. do dokonania czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków.

Z uwagi na powyższe regulacje prawne w akcie notarialnym dokumentującym tego rodzaju nabycie nieruchomości wymieniani są oboje małżonkowie, jeżeli istnieje między nimi ustawowa wspólność majątkowa. Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest współwłasnością łączną uprawniającą do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego, a w czasie jej trwania żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Na mocy zapisu zawartego w art. 43 § 1 cyt. Kodeksu oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Wskazać należy, że ustawa o podatku od towarów i usług nie wymienia małżonków jako odrębnej kategorii podatników. Powyższe stwarza dla małżonków prowadzących działalność gospodarczą szczególną sytuację prawną. Należy zauważyć, że żaden z przepisów ustawy nie zabrania małżonkom prowadzenia działalności gospodarczej jako odrębnym podatnikom. Nie ma przy tym przeszkód, aby pomiędzy małżonkami prowadzącymi odrębne działalności istniała ustawowa wspólność majątkowa.

W konsekwencji, podatnikiem podatku od towarów i usług jest ten z małżonków, który dokona czynności podlegającej opodatkowaniu.

Należy więc przyjąć, że na podstawie definicji zawartej w art. 2 pkt 6 ustawy, zbycie udziału we współwłasności nieruchomości, traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

Jednak nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy o podatku od towarów i usług podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza – zgodnie z treścią art. 15 ust. 2 ustawy – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Powyższe przepisy pozwalają stwierdzić, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji.

Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie o podatku od towarów i usług ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Tym samym, nie jest działalnością handlową, a zatem i gospodarczą sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty ani też wykorzystany w trakcie jego posiadania w celu jego odsprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Wobec tego, właściwe jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników podatku VAT w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej. W tym kontekście, nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych, okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej. Jednakże każdy, kto dokonuje czynności, które zmierzają do wykorzystania nieruchomości dla celów działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT jest uznany za podatnika podatku od towarów i usług. Zatem wykorzystywanie majątku prywatnego stanowi również działalność gospodarczą, jeżeli jest dokonywane w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Podstawowym kryterium dla opodatkowania sprzedaży nieruchomości jest ustalenie, czy działanie to można uznać za wykorzystywanie majątku w sposób ciągły do celów zarobkowych, czy majątek nabyty został i faktycznie wykorzystany na potrzeby własne, czy też z przeznaczeniem do działalności gospodarczej.

W kwestii opodatkowania dostawy nieruchomości istotne jest, czy zbywca w celu dokonania sprzedaży podjął aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, co skutkuje koniecznością uznania go za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpiła w ramach zarządu majątkiem prywatnym.

W zakresie opodatkowania transakcji sprzedaży nieruchomości wypowiedział się Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w orzeczeniu z dnia 15 września 2011 r. w sprawach połączonych C-180/10 i C-181/10. TSUE orzekł, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Podobnie – zdaniem Trybunału – okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.

Inaczej jest natomiast – wyjaśnił Trybunał – w wypadku gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Chodzi tu przykładowo o nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z dnia 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.

Z informacji zawartych we wniosku wynika, że w dniu 27 marca 2017 roku małżeństwo A i B będący w związkach małżeńskich posiadających ustrój wspólności majątkową nabyli w równych udziałach: małżonkowie A w 1/2 udziału, małżonkowie B 1/2 udziału, nieruchomość o powierzchni całkowitej 1,7027 ha w postaci niezabudowanych działek: numer 1034/1, 1394/1 i 1394/2 stanowiących grunty orne. Powyższa nieruchomość objęta jest planem miejscowego zagospodarowania przestrzennego. Mężowie są czynnym podatnikiem podatku VAT w związku z wynajmem nieruchomości nie wchodzących w skład wspólności majątkowej, rozliczają podatek VAT metodą kasową. Żony nie są zarejestrowanymi czynnymi podatnikami VAT.

Małżonkowie A i B nie prowadzą działalności gospodarczej jako osoby fizyczne.

Na przedmiotowych działkach nie ma ani nie było na nich żadnych budynków, nie była prowadzona na nich żadna działalność gospodarcza. Małżonkowie A i B chcą sprzedać przedmiotowe działki podatnikowi, który chce prowadzić na nich działalność gospodarczą.

Małżonkowie A i B nie udostępniali działek, objętych zakresem wniosku, innym osobom w formie umowy dzierżawy, najmu lub innych umów o podobnym charakterze.

Małżonkowie A i B nie posiadają innych nieruchomości do sprzedaży.

Małżonkowie A i B ostatnią transakcję zbycia nieruchomości w której posiadali udziały dokonali 4 stycznia 2010 r. Po tej dacie małżonkowie A i B nie dokonywali sprzedaży działek bądź nieruchomości zabudowanych i niezabudowanych.

Po kilku miesiącach od nabycia przedmiotowej nieruchomości mężowie postanowili wybudować z własnych środków finansowych zespół biurowo – magazynowo – montażowy, w celu wynajmu prywatnego tegoż obiektu.

W dniu 16 października 2017 r. na wniosek mężów została wydana przez Starostę Decyzja, na mocy której zezwolono na trwałe wyłączenie z produkcji rolniczej gruntów rolnych o powierzchni 4.045,00 m² (w tym: pod częścią hali magazynowej 1.664,00 m², pod utwardzeniami 2.381 m2) pod część projektowanej hali magazynowej, sklasyfikowanych jako grunty orne klasy IIIb, typ gleby B, stanowiących część powierzchni z działek nr ew. 1394/1, 1034/1, 1394/2 o łącznej powierzchni całkowitej 1,7027 ha, przeznaczonych pod tereny nieprodukcyjnej działalności gospodarczej, na których planuje się budowę obiektu biurowo – magazynowego – wolnostojącego.

W dniu 23 listopada 2017 r. mężowie wystąpili do Wójta Gminy o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla przedsięwzięcia polegającego na budowie zespołu biurowo – magazynowo - montażowego na działkach o nr ew. 1394/1, 1394/2, 1034/1. W dniu 26 lutego 2018 r. Wójt odmówił określenia środowiskowych uwarunkowań dla ww. przedsięwzięcia.

W dniu 29 listopada 2017 r. mąż B złożył wniosek o wydanie warunków przyłączenia do sieci energetycznej. Wniosek nie został opłacony w związku z tym nie wywarł żadnych skutków prawnych.

Podatek naliczony VAT z faktury dokumentującej przygotowanie projektu został odliczony przez mężów w ramach rozliczeń jako czynny podatnik VAT.

Jednak małżonkowie A i B nie podjęli żadnych czynności w celu otrzymania pozwolenia na budowę ww. obiektu.

Ze względu na brak środków finansowych do przeprowadzenia inwestycji małżonkowie ostatecznie podjęli decyzję o sprzedaży nieruchomości firmie czynnemu podatnikowi w zakresie podatku VAT.

Działki od momentu ich nabycia nie były wykorzystywane w żaden sposób przez Wnioskodawców. Nabycie przedmiotowych działek nie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a Wnioskodawcom nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego. Działki zostały nabyte przez Wnioskodawców do majątku prywatnego z zamiarem wybudowania budynku pod najem. Zamiar porzucono z braku wystarczających środków (w majątku prywatnym). Wnioskodawcy nie wykorzystywali przedmiotowych działek do czynności zwolnionych, opodatkowanych, niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT. Wnioskodawca i Zainteresowani nie udzielili pełnomocnictwa przyszłemu nabywcy, ani też nie zawarli umowy przedwstępnej z przyszłym nabywcą. Działki o nr 1034//1, 1394/1, 1394/2 w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego są przewidziane pod nieprodukcyjną działalność gospodarczą, teren nieprodukcyjnej działalności gospodarczej oznacza możliwość prowadzenia na przedmiotowym terenie np. usług, hurtowni, magazynów i innej nieuciążliwej działalności gospodarczej.

Wątpliwości Wnioskodawców dotyczą opodatkowania podatkiem VAT transakcji sprzedaży opisanej w zdarzeniu przyszłym Nieruchomości (t.j. Działek nr 1034/1, nr 1394/1, oraz nr 1394/2).

Jak wynika z przywołanych wyżej przepisów, dostawa towarów (nieruchomości gruntowej Działek nr 1034/1, nr 1394/1, oraz nr 1394/2) będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w sytuacji, gdy działaniom podmiotu dokonującego tej dostawy można przypisać znamiona prowadzenia działalności gospodarczej, co w efekcie przesądza o uzyskaniu przez niego statusu podatnika. Warto w tym miejscu zaznaczyć, że powyższe może mieć miejsce również w odniesieniu do czynności dokonanej jednorazowo. Dla uznania czynności za wykonywaną w ramach działalności gospodarczej nie ma bowiem znaczenia częstotliwość jej wykonywania, lecz zamiar z jakim została zrealizowana i okoliczności w jakich ją wykonano. Oznacza to, że w niniejszej sprawie należy przeanalizować całokształt działań jakie Wnioskodawcy podjęli w odniesieniu do nieruchomości będącej przedmiotem planowanej sprzedaży.

Biorąc pod uwagę przedstawiony powyżej opis sprawy należy stwierdzić, że Wnioskodawcy wykonywali typowe działania charakteryzujące aktywność profesjonalnego handlowca. Jak z wniosku wynika mężowie wystąpili do Wójta Gminy o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla przedsięwzięcia polegającego na budowie zespołu biurowo – magazynowo – montażowego na działkach o nr ew. 1394/1, 1394/2, 1034/1 będących we współwłasności małżeńskiej. Ponadto Wnioskodawcy złożyli wniosek o wydanie warunków przyłączenia do sieci energetycznej oraz o lokalizację zjazdu publicznego. Wnioskodawcy wskazali również, że ponieśli nakłady w formie projektu budowlanego i opłat administracyjnych za wydanie niezbędnych zaświadczeń do złożenia wniosku o pozwolenie na budowę obiektu biurowo – magazynowego. Wnioskodawcy zakupili działki (jak wskazali) w celu wybudowania zespołu biurowo – magazynowo – montażowego przeznaczonego do wynajmu prywatnego.

W niniejszej sprawie należy uznać, że Wnioskodawcy wykorzystywali ww. Nieruchomość w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co pozwala na uznanie Wnioskodawców za podatników VAT w zakresie dostawy przedmiotowych Działek. Tym samym planowana transakcja sprzedaży Działek nr 1034/1, nr 1394/1 oraz nr 1394/2 będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT.

W tym miejscu należy wskazać, że w przypadku sprzedaży Działek Wnioskodawca i Zainteresowani nie będą zbywali majątku osobistego, ale majątek wykorzystywany w prowadzonej działalności gospodarczej. Jak zostało wskazane powyżej, majątek prywatny to majątek danej osoby fizycznej, który nie jest przez nią wykorzystywany dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej, a w całym okresie posiadania tego majątku osoba ta musi wykazywać zamiar wykorzystywania go w ramach majątku osobistego. Natomiast jak wskazał Wnioskodawca ww. Działki nie były w żaden sposób wykorzystywane do celów prywatnych, a wręcz przeciwnie zostały nabyte w celu wybudowania obiektu użytkowego przeznaczonego pod wynajem.

W konsekwencji należy stwierdzić, że opisane we wniosku zdarzenie przyszłe tj. sprzedaż przez Wnioskodawcę i Zainteresowanych Działek nr 1034/1, nr 1394/1, oraz nr 1394/2 stanowić będzie czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 w powiązaniu z art. 7 ust. 1 ustawy, a Wnioskodawca (mąż A) i Zainteresowani (Mąż B, żona A i żona B) będą zobowiązani do naliczenia podatku VAT z tytułu sprzedaży Działek.

Ad 1, 12

Skoro przedmiotowa transakcja sprzedaży Działek będzie stanowiła odpłatną dostawę towarów w rozumieniu art. 5 ust. 1 ustawy, to będzie podlegała opodatkowaniu według właściwej stawki podatku.

Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy – stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Stosownie do art. 146aa ust. 1 pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2019 r. do końca roku następującego po roku, dla którego wartość relacji, o której mowa w art. 38a pkt 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, jest nie większa niż 43% oraz wartość, o której mowa w art. 112aa ust. 5 tej ustawy, jest nie mniejsza niż - 6%, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Zarówno w treści wskazanej ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych towarów i czynności stawkami preferencyjnymi oraz zwolnienie od podatku.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane.

Przez tereny budowlane rozumie się w myśl art. 2 pkt 33 ustawy, grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu - zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o którym mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Dokonana wyżej analiza przepisów jednoznacznie wskazuje, że zwolnienie od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy obejmuje zbycie nieruchomości niezabudowanych (gruntów) wyłącznie w sytuacji, gdy nie są one przeznaczone pod zabudowę. Elementem, który determinuje możliwość skorzystania z ww. zwolnienia od podatku VAT przy zbyciu gruntów jest przeznaczenie gruntu na cele inne niż budowlane. Przy czym – jak wyjaśniono wyżej – o tym, że dany teren jest terenem budowlanym przesądzają zapisy w planie zagospodarowania przestrzennego lub decyzji o warunkach zabudowy.

W analizowanym przypadku przedmiotowe Działki stanowią teren budowlany zdefiniowany w art. 2 pkt 33 ustawy, co wyklucza zastosowanie zwolnienia od podatku VAT, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy. Jak wynika z opisu sprawy Działki nr 1034/1, nr 1394/1, oraz nr 1394/2 w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego są przeznaczone pod nieprodukcyjną działalność gospodarczą z możliwością prowadzenia na przedmiotowym terenie np. usług, hurtowni, magazynów i innej nieuciążliwej działalności gospodarczej.

Skoro nie można zastosować zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy (tj. teren ma charakter budowlany), to należy przeanalizować warunki do zastosowania zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

I tak, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Wskazać należy, że dla zastosowania zwolnienia od podatku VAT, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dla dostawy towarów, spełnione muszą być łącznie dwa warunki wskazane w tym przepisie, tj.:

towary od momentu ich nabycia do momentu ich zbycia muszą służyć wyłącznie działalności zwolnionej, w żadnym momencie ich posiadania nie można zmienić ich przeznaczenia oraz sposobu wykorzystywania,

brak prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego przy nabyciu (imporcie, wytworzeniu) tych towarów.

Niespełnienie jednego z powyższych warunków daje podstawę do wyłączenia dostawy towarów ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w ww. art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dotyczy wszystkich towarów – zarówno nieruchomości, jak i ruchomości – przy nabyciu (imporcie lub wytworzeniu) których nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku VAT i wykorzystywanych – niezależnie od okresu ich używania przez podatnika (kilka dni, miesięcy czy lat) – wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT.

NSA w wyroku z dnia 28 lutego 2013 r., sygn. akt I FSK 627/12 wskazał, że „zwolnienie, o którym mowa w art. 136 lit. b) dyrektywy 2006/112/WE, a więc również wynikające z art. 43 ust. 1 pkt 2 u.p.t.u., przysługuje tylko wtedy gdy podatnik nie ma prawa do odliczenia podatku na skutek ograniczeń i zakazów przewidzianych przepisami dyrektywy lub u.p.t.u., co wynika np. ze związku ze sprzedażą zwolnioną od podatku (por. art. 86 i art. 88 ustawy), a więc nie ma zastosowania, gdy brak odliczenia podatku w poprzedniej fazie obrotu wynika z faktu, że dana czynność w ogóle nie podlegała opodatkowaniu (por. wyrok ETS z dnia 8 grudnia 2005 r. w sprawie C-280/04 Jyske Finanse A/S) oraz gdy podatnik, mając prawo do odliczenia podatku naliczonego, z uprawnienia tego nie skorzystał”.

W wyroku, na który powołuje się Naczelny Sąd Administracyjny, Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej stwierdził, że ze zwolnienia z VAT nie będzie korzystać dostawa towarów, w stosunku do których podatnik nie odliczył VAT naliczonego z powodów innych niż ściśle określone w art. 136 Dyrektywy 2006/112/WE. Tym samym, przepis art. 136 Dyrektywy 2006/112/WE wskazuje zatem, że w przypadkach, w których przy nabyciu towaru VAT w ogóle nie wystąpił, nie można uznać, że mamy do czynienia z brakiem prawa do odliczenia VAT.

Powyższe oznacza, że zwolnienie, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy nie może mieć zastosowania do zbycia towaru przez podatnika, jeżeli transakcja sprzedaży, w wyniku której nabył on wcześniej ten towar nie była opodatkowana podatkiem od towarów i usług.

Mając na uwadze powyższe okoliczności należy stwierdzić, że dla dostawy przedmiotowych Działek nie znajdzie zastosowania również zwolnienie, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, gdyż z wniosku nie wynika, aby Działki te były wykorzystywane wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT, jak również Wnioskodawca wskazał, że nabycie Działek nie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Tym samym nie można uznać, że Wnioskodawcy nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT, skoro dostawa nie była objęta tym podatkiem. Tak więc nie zostaną spełnione warunki przedstawione w powołanym wyżej przepisie.

W związku z tym, w przedmiotowej sprawie dla dostawy opisanych we wniosku Działek nr 1034/1, nr 1394/1, oraz nr 1394/2 nie znajdzie zastosowania również zwolnienie od podatku VAT, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

W konsekwencji, sprzedaż przedmiotowych Nieruchomości (Działek nr 1034/1, nr 1394/1, oraz nr 1394/2) będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług z zastosowaniem podstawowej stawki podatku VAT w wysokości 23% zgodnie z art. 41 ust. 1 w zw. z art. 146aa ust. 1 pkt 1 ustawy.

Ad 4, 5, 10, 11

Odnosząc się do podstawy opodatkowania dostawy udziału w Działkach przez poszczególnych Wnioskodawców na rzecz Spółki należy stwierdzić, że zgodnie z treścią art. 29a ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Zgodnie z art. 29a ust. 6 ustawy, podstawa opodatkowania obejmuje:

podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;
koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.

Z kolei w art. 29a ust. 7 ustawy zostały wymienione elementy, które należy wyłączyć z podstawy opodatkowania (zmniejszające podstawę opodatkowania). Zgodnie z treścią tego przepisu – podstawa opodatkowania nie obejmuje kwot:

stanowiących obniżkę cen w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty;
udzielonych nabywcy lub usługobiorcy opustów i obniżek cen, uwzględnionych w momencie sprzedaży;
otrzymanych od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot udokumentowanych wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy i ujmowanych przejściowo przez podatnika w prowadzonej przez niego ewidencji na potrzeby podatku.

Z powyższych przepisów wynika, że podstawę opodatkowania w podatku od towarów i usług stanowi wynagrodzenie, które dostawca lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu dostawy towarów albo świadczenia usług. Wynagrodzenie to oznacza wartość rzeczywiście otrzymaną (lub która ma być otrzymana) w konkretnym przypadku.

Należy zauważyć, iż uregulowanie wynikające z art. 29a ust. 1 ustawy, stanowi odpowiednik art. 73 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej. Przepis ten stanowi, że w odniesieniu do dostaw towarów i świadczenia usług innych niż te, o których mowa w art. 74-77, podstawa opodatkowania obejmuje wszystko, co stanowi zapłatę otrzymaną lub którą dostawca lub usługodawca otrzyma w zamian za dostawę towarów lub świadczenie usług, od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z subwencjami związanymi bezpośrednio z ceną takiej dostawy lub świadczenia.

Jak wynika z utrwalonego orzecznictwa TSUE, podstawą opodatkowania dostawy towarów lub świadczenia usług jest wynagrodzenie rzeczywiście otrzymane z tego tytułu. Owo wynagrodzenie jest zatem wartością subiektywną, czyli rzeczywiście otrzymaną, a nie wartością oszacowaną według kryteriów obiektywnych. Podstawą opodatkowania jest więc zapłata faktycznie otrzymana (którą ma otrzymać podatnik), a nie wartość oszacowana według obiektywnych kryteriów (m.in. wyroki w sprawie C-33/93 czy C-154/80).

Ponadto wynagrodzenie musi być wyrażalne w pieniądzu (wyrok z dnia z dnia 19 grudnia 2012 r. w sprawie C-549/11, z dnia 29 lipca 2010 r. w sprawie C-40/09).

Wskazać należy, że powyższe przepisy, ani inne przepisy prawa podatkowego nie regulują wysokości kwoty należnej od nabywcy, czyli ceny sprzedaży. Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług, które regulują konsekwencje publiczno - prawne dokonania sprzedaży towaru lub wyświadczenia usługi – nie mogą mieć wpływu na wysokość ceny ustalonej przez strony umowy cywilnej lub określonej w drodze decyzji. Regulują bowiem, co stanowi podstawę opodatkowania, ale nie mają i nie mogą mieć wpływu na sposób jej ustalenia.

Jak stanowi art. 353¹ ustawy Kodeks cywilny, strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.

W prawodawstwie polskim obowiązuje zasada swobody umów, w ramach której strony mogą dowolnie kształtować treść umowy w granicach wyznaczonych przez prawo. Zasada ta ma również zastosowanie na gruncie prawa podatkowego. W związku z tym, przy ustalaniu wysokości należności ustawodawca nie ingeruje w sferę podejmowania decyzji, co do sposobu określenia należności (ceny) za sprzedawany/dostarczany towar, a wszelkie spory pomiędzy stronami transakcji w tym zakresie są rozstrzygane na gruncie prawa cywilnego, a nie podatkowego.

Zatem, jak już uprzednio zaznaczono, podstawą opodatkowania z tytułu transakcji dokonywanej pomiędzy Stronami, zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy, będzie wszystko, co stanowi zapłatę, tj. wartość wynagrodzenia przyjęta pomiędzy Stronami transakcji, tj. Wnioskodawcą, zainteresowanymi, a spółką.

Mając na uwadze przedstawiony opis sprawy oraz obowiązujące przepisy prawa należy stwierdzić, że w analizowanym przypadku podstawą opodatkowania dla czynności dostawy udziału w Działkach – stosownie do art. 29a ust. 1 w zw. z art. 29a ust. 6 ustawy będzie – wszystko, co stanowi zapłatę, jaką każdy z Wnioskodawców (małżonkowie A i B) w odniesieniu do swojego udziału otrzyma od spółki z tytułu dokonania dostawy swojego udziału, pomniejszoną o kwotę podatku VAT.

Ad 6, 7

W odniesieniu do prawa do skorzystania Wnioskodawców z metody kasowej w zakresie rozliczenia podatku należnego należy stwierdzić, że zgodnie z art. 2 pkt 25 ustawy o VAT, przez małego podatnika rozumie się przez to podatnika podatku od towarów i usług:

u którego wartość sprzedaży (wraz z kwotą podatku) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 1.200.000 euro,
prowadzącego przedsiębiorstwo maklerskie, zarządzającego funduszami inwestycyjnymi, zarządzającego alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, będącego agentem, zleceniobiorcą lub inną osobą świadczącą usługi o podobnym charakterze, z wyjątkiem komisu - jeżeli kwota prowizji lub innych postaci wynagrodzenia za wykonane usługi (wraz z kwotą podatku) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 45.000 euro;

- przy czym przeliczenia kwot wyrażonych w euro dokonuje się według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku podatkowego, w zaokrągleniu do 1.000 zł.

Jak wynika z powołanych wyżej przepisów, aby podatnik podatku od towarów i usług spełniał definicję małego podatnika wartość dokonanej przez niego sprzedaży (wraz z kwotą podatku) nie może przekroczyć, w poprzednim (do badanego okresu) roku podatkowym, wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 1.200.000 euro.

Jak stanowi art. 21 ust. 1 ustawy o VAT, mały podatnik może wybrać metodę rozliczeń polegającą na tym, że obowiązek podatkowy w odniesieniu do dokonywanych przez niego dostaw towarów i świadczenia usług powstaje:

z dniem otrzymania całości lub części zapłaty – w przypadku dokonania dostawy towarów lub świadczenia usług na rzecz podatnika, o którym mowa w art. 15, zarejestrowanego jako podatnik VAT czynny,
z dniem otrzymania całości lub części zapłaty, nie później niż 180. dnia, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi - w przypadku dokonania dostawy towarów lub świadczenia usług na rzecz podmiotu innego niż wymieniony w pkt 1

- po uprzednim pisemnym zawiadomieniu naczelnika urzędu skarbowego w terminie do końca miesiąca poprzedzającego okres, za który będzie stosował tę metodę, zwaną dalej „metodą kasową”; otrzymanie zapłaty w części powoduje powstanie obowiązku podatkowego w tej części.

W myśl art. 21 ust. 2 ustawy o VAT, przepis ust. 1 stosuje się do czynności wykonanych w okresie, w którym podatnik stosuje metodę kasową.

Mały podatnik może zrezygnować z metody kasowej, nie wcześniej jednak niż po upływie 12 miesięcy, w trakcie których rozliczał się tą metodą, po uprzednim pisemnym zawiadomieniu naczelnika urzędu skarbowego, w terminie do końca kwartału, w którym stosował tę metodę (art. 21 ust. 3 ustawy o VAT).

Stosownie do art. 21 ust. 4 ustawy o VAT, mały podatnik traci prawo do rozliczania podatku metodą kasową, począwszy od rozliczenia za miesiąc następujący po kwartale, w którym przekroczył kwotę określoną w art. 2 pkt 25.

Zgodnie z art. 99 ust. 1 ustawy o VAT, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani składać w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu, z zastrzeżeniem ust. 2-10, art. 130c i art. 133.

Jak wynika z art. 99 ust. 2 ustawy o VAT, mali podatnicy, którzy wybrali metodę kasową, składają w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe za okresy kwartalne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym kwartale.

Stosownie do art. 99 ust. 3 ustawy o VAT, mali podatnicy, którzy nie wybrali metody kasowej, mogą również składać deklaracje podatkowe, o których mowa w ust. 2, po uprzednim pisemnym zawiadomieniu naczelnika urzędu skarbowego, najpóźniej do 25 dnia drugiego miesiąca kwartału, za który będzie po raz pierwszy złożona kwartalna deklaracja podatkowa.

W myśl art. 99 ust. 3a ustawy o VAT, przepisów ust. 2 i 3 nie stosuje się do podatników:

rejestrowanych przez naczelnika urzędu skarbowego jako podatnicy VAT czynni – przez okres 12 miesięcy począwszy od miesiąca, w którym dokonana została rejestracja lub
którzy w danym kwartale lub w poprzedzających go 4 kwartałach dokonali dostawy towarów, o których mowa w załączniku nr 13 do ustawy, chyba że łączna wartość tych dostaw bez kwoty podatku nie przekroczyła, w żadnym miesiącu z tych okresów, kwoty 50 000 zł.

W myśl art. 99 ust. 4 ustawy – podatnicy, o których mowa w ust. 3, mogą ponownie składać deklaracje podatkowe za okresy miesięczne, nie wcześniej jednak niż po upływie 4 kwartałów, za które składali deklaracje kwartalne, po uprzednim pisemnym zawiadomieniu naczelnika urzędu skarbowego w terminie do dnia złożenia deklaracji podatkowej za pierwszy miesięczny okres rozliczeniowy, jednak nie później niż z dniem upływu terminu złożenia tej deklaracji.

Art. 99 ust. 5 ustawy stanowi, że mali podatnicy, u których wartość sprzedaży przekroczyła kwotę określoną w art. 2 pkt 25, składają deklaracje podatkowe za okresy miesięczne począwszy od rozliczenia za pierwszy miesiąc kwartału:

w którym przekroczono tę kwotę – jeżeli przekroczenie kwoty nastąpiło w pierwszym lub drugim miesiącu kwartału, a w przypadku gdy przekroczenie tej kwoty nastąpiło w drugim miesiącu kwartału, deklaracja za pierwszy miesiąc kwartału jest składana w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po drugim miesiącu kwartału;
następującego po kwartale, w którym przekroczono tę kwotę – jeżeli przekroczenie kwoty nastąpiło w trzecim miesiącu kwartału.

Jak wynika z powołanych wyżej przepisów uzyskanie statusu małego podatnika wiąże się z prawem do stosowania metody kasowej. Jest to jednak dobrowolne, stąd też ustawa przewiduje, że jej stosowanie następuje w razie złożenia stosownego zawiadomienia w tej sprawie – przez co podatnik wyraża wolę stosowania tej metody. Zawiadomienie w formie pisemnej powinno zostać złożone naczelnikowi urzędu skarbowemu w terminie do końca miesiąca poprzedzającego okres, za który rozpocznie się stosowanie metody kasowej. Skuteczne złożenie zawiadomienia skutkuje tym, że od pierwszego dnia następnego okresu, podatnik stosuje metodę kasową. Obowiązek złożenia zawiadomienia nie oznacza obowiązku uzyskiwania zgody organu podatkowego na stosowanie tej metody. Przez samo złożenie zawiadomienia podatnik uzyskuje prawo do metody kasowej.

Wybranie metody kasowej powoduje, że obowiązek podatkowy powstaje na zasadzie kasowej. Wybranie metody kasowej jest bezwzględnie obowiązujące w pewnym okresie czasu. Ze stosowania tej metody nie można bowiem zrezygnować przez 12 miesięcy. Prawo do stosowania metody kasowej można w tym okresie utracić (następuje to przede wszystkim na skutek przekroczenia limitów sprzedaży). Zarówno skutki rezygnacji, jak i skutki utraty prawa do stosowania metody kasowej następują z początkiem kolejnego okresu rozliczeniowego (miesiąca), w przypadku podatników, którzy utracili to prawo.

Jak wynika z opisu sprawy Wnioskodawcy mężowie A i B są czynnymi podatnikami podatku VAT w związku z wynajmem nieruchomości nie wchodzących w skład wspólności majątkowej i rozliczają podatek metodą kasową.

Należy wskazać, że na podstawie art. 99 ust. 3a pkt 1 ustawy, Wnioskodawcy zobowiązani są do składania miesięcznych deklaracji VAT w ciągu pierwszych 12 miesięcy prowadzenia działalności gospodarczej. Jeżeli Wnioskodawcy nie zrezygnowali, ani nie utracili prawa do kasowej metody rozliczeń to mają możliwość rozliczania się metodą kasową transakcji sprzedaży przedmiotowych Działek.

Mając na uwadze przedstawiony opis sprawy oraz powołane przepisy należy stwierdzić, że Wnioskodawcy mogą (zgodnie z art. 21 ust. 1 w zw. z art. 99 ust. 2 w zw. z art. 99 ust. 3a pkt 1 ustawy), rozliczając się z podatku VAT miesięcznie, stosować kasową metodę rozliczeń transakcji sprzedaży udziału w Działkach. W tym miejscu należy wskazać, że Wnioskodawcy mogą korzystać z metody kasowej w związku z transakcją sprzedaży udziału w Działkach, jeżeli wartość sprzedaży z prowadzonej działalności gospodarczej (wynajem nieruchomości) łącznie z wartością sprzedaży udziału w Działkach nie przekroczy w trakcie roku podatkowego kwoty 1.200.000 euro. Utrata prawa do rozliczania się metodą kasową nastąpi począwszy od rozliczenia za miesiąc przypadający po kwartale, w którym przekroczy wyżej wymienioną wartość sprzedaży (art. 21 ust. 4 ustawy o VAT).

Zatem stanowisko Wnioskodawców w całości należało uznać za nieprawidłowe.

Zaznaczenia wymaga, że organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem zdarzenia przyszłego. Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego. Podkreślenia wymaga, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z tym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Stosownie do § 2 ww. artykułu przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193 z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Nadmienia się, że w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zainteresowanemu będącemu Stroną postępowania (art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin