INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 14 stycznia 2011 r. (data wpływu 17 stycznia 2011 r.), uzupełnionym pismem z dnia 26 marca 2011 r. (data wpływu 30 marca 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania zadośćuczynienia wypłaconego osobie fizycznej posiadającej gospodarstwo rolne – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17 stycznia 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania zadośćuczynienia wypłaconego osobie fizycznej posiadającej gospodarstwo rolne.

Wniosek uzupełniono pismem z dnia 26 marca 2011 r. (data wpływu 30 marca 2011 r.).

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Na działce Wnioskodawcy postawiono elektrownię wiatrową. Budowa jej trwała 2 lata. W dniu 9 lipca 2008 roku podpisano akt notarialny dotyczący dzierżawy gruntu. Firma stawiająca elektrownię wiatrową dzierżawiła od Wnioskodawcy grunt rolny na cele eksploatacji instalacji – urządzeń do wytwarzania wiatrowej energii elektrycznej. Z uwagi na fakt, że prace związane z budową elektrowni przeciągnęły się do września 2010 roku w uprawach rolnych Wnioskodawcy powstały straty spowodowane wyłączeniem gruntu z produkcji rolnej. Ponadto Wnioskodawca zmuszony był wyłączyć część nieruchomości rolnej od dopłat otrzymywanych przez Agencję Restrukturyzacji Rolnictwa. W dniu 4 września 2010 r. Wnioskodawca zawarł z firmą stawiającą elektrownię wiatrową ugodę. Przedmiotem ugody było ustalenie zadośćuczynienia w wysokości 8.800 zł za straty poniesione na działce wchodzącej w skład gospodarstwa rolnego, a zajętej przez firmę stawiającą elektrownię wiatrową. Na mocy pozasądowej ugody, przedsiębiorstwo wypłaciło zadośćuczynienie za doznane straty w uprawach rolnych i za brak dopłat do części gruntu. Grunt, na którym posadowiona została elektrownia wiatrowa wchodzi w skład gospodarstwa rolnego. Powyższa kwota została wypłacona z tytułu szkód powstałych w uprawach rolnych indywidualnego rolnika. Jej otrzymanie wynika z przepisów Kodeksu cywilnego.

Nie została ona wypłacona na podstawie:

• prawa geologicznego i górniczego,
• ustawy o gospodarce nieruchomościami.

Wnioskodawca opłaca podatek dochodowy z tytułu otrzymywanego czynszu dzierżawnego za dzierżawę gruntu pod elektrownię.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy otrzymana przez Wnioskodawcę kwota 8.800 zł tytułem zadośćuczynienia za straty w uprawach rolnych na podstawie przepisów Kodeksu cywilnego podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych...

Zdaniem Wnioskodawcy otrzymana kwota tytułem zadośćuczynienia w uprawach rolnych nie podlega podatkowi dochodowemu od osób fizycznych. Jest to kwota wypłacona dla rolnika indywidualnego, który z tytułu działalności rolniczej nie rozlicza się z podatku dochodowego. Także otrzymane dopłaty z Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa nie podlegają podatkowi dochodowemu. Otrzymane zadośćuczynienie stanowi rekompensatę z działalności rolniczej, tj. niepodlegającej podatkowi, zatem powinno być zwolnione. Zdaniem Wnioskodawcy do otrzymanej kwoty nie ma zastosowania przepis art. 21 ust. 1 pkt 3b lit. b).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Przepis art. 10 ust. 1 ww. ustawy, zawiera katalog przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z punktem 9 tego artykułu źródłem przychodów są „inne źródła”. Stosownie do art. 20 ust. 1 za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Sformułowanie „w szczególności” wskazuje, iż definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy.

O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe. Do przychodów z innych źródeł należy zatem zaliczyć każdy przychód, który spełnia łącznie dwa warunki: po pierwsze – nie jest zaliczany do źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8 ustawy, a po drugie – nie jest wyłączony z przedmiotowego zakresu podatku dochodowego od osób fizycznych.

Z kolei, w myśl art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14 – 15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Wskazać przy tym należy, że art. 21 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest przepisem, w którym ustawodawca sformułował katalog zwolnień podatkowych. Przepis ten, jako stanowiący odstępstwo od zasady równości opodatkowania, powinien być więc interpretowany w pierwszej kolejności według reguł wykładni językowej, gramatycznej.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

Z kolei w myśl postanowień art. 21 ust. 1 pkt 3b powołanej ustawy, wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

1. otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
2. dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Powołane uregulowania prawne wskazują jednoznacznie, iż nie wszystkie zadośćuczynienia otrzymane przez osoby fizyczne wolne są od podatku dochodowego. Ze zwolnienia przedmiotowego – na podstawie cytowanych przepisów – korzystają bowiem jedynie te zadośćuczynienia, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów rangi ustawy lub aktów wykonawczych wydanych na ich podstawie, bądź też wyroków czy ugód sądowych, z wyjątkiem wyłączonych ze zwolnienia wolą ustawodawcy.

Zgodnie z przepisem art. 21 ust. 1 pkt 3d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są odszkodowania otrzymane przez właściciela nieruchomości na podstawie przepisów prawa geologicznego i górniczego.

Z treści art. 21 ust. 1 pkt 120 ww. ustawy, wynika także, iż wolne od podatku dochodowego są odszkodowania wypłacone, na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód), posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, z tytułu:

1. ustanowienia służebności gruntowej,
2. rekultywacji gruntów,
3. szkód powstałych w uprawach rolnych i drzewostanie

• w wyniku prowadzenia na tych gruntach, przez podmioty uprawnione na podstawie odrębnych przepisów, inwestycji dotyczących budowy infrastruktury przesyłowej ropy naftowej i produktów rafinacji ropy naftowej oraz budowy urządzeń infrastruktury technicznej, o których mowa w art. 143 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 ze zm.).

W myśl art. 143 ust. 2 powołanej powyżej ustawy o gospodarce nieruchomościami, przez budowę urządzeń infrastruktury technicznej rozumie się budowę drogi oraz wybudowanie pod ziemią, na ziemi albo nad ziemią przewodów lub urządzeń wodociągowych, kanalizacyjnych, ciepłowniczych, elektrycznych, gazowych i telekomunikacyjnych.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca zawarł w formie aktu notarialnego umowę dotyczącą dzierżawy gruntu pod budowę elektrowni wiatrowej. Natomiast w dniu 4 września 2010 r. zawarta została ugoda pomiędzy Wnioskodawcą a firmą stawiającą elektrownię wiatrową, przedmiotem której było ustalenie zadośćuczynienia w wysokości 8.800 zł za straty poniesione na działce wchodzącej w skład gospodarstwa rolnego, a zajętej przez firmę dzierżawiącą grunt (stawiającą elektrownię wiatrową). Na mocy pozasądowej ugody, przedsiębiorstwo wypłaciło zadośćuczynienie za powstałe straty w uprawach rolnych i za brak dopłat do części gruntu.

Z powyższego wynika, że źródłem wypłaty przedmiotowych świadczeń nie był przepis rangi ustawowej, lecz umowa zawarta przez Wnioskodawcę z firmą wznoszącą elektrownię wiatrową. Zadośćuczynienie, o których mowa we wniosku nie może więc zostać zakwalifikowane do świadczeń odszkodowawczych objętych zwolnieniem, określonym w art. 21 ust. 1 pkt 3 i 3d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Nie jest to również świadczenie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b, bowiem nie zostało wypłacone na podstawie wyroku lub ugody sądowej.

Skoro Wnioskodawca od 2008 roku dzierżawi grunty rolne firmie stawiającej elektrownię wiatrową, świadczenia otrzymanego od firmy jako zadośćuczynienie za straty spowodowane wyłączeniem dzierżawionej działki z produkcji rolnej oraz od dopłat otrzymywanych z Agencji i Restrukturyzacji Rolnictwa, nie można uznać za odszkodowanie z tytułu szkód powstałych w uprawach rolnych. Szkody te nie powstały również w wyniku prowadzenia na tych gruntach przez podmioty uprawnione na podstawie odrębnych przepisów, inwestycji dotyczących budowy infrastruktury przesyłowej ropy naftowej i produktów rafinacji ropy naftowej oraz budowy urządzeń infrastruktury technicznej. Przedmiotowe świadczenie Wnioskodawca otrzymał w związku z wyrażeniem zgody na posadowienie elektrowni wiatrowej i udostępnieniem działki w formie umowy dzierżawy.

Wobec powyższego otrzymanego przez Wnioskodawcę świadczenia nie można zakwalifikować również do dochodów zwolnionych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 120 ww. ustawy, z uwagi na zakres objęty dyspozycją tego artykułu.

Biorąc pod uwagę okoliczność, iż otrzymane przez Wnioskodawcę zadośćuczynienie nie mieści się w katalogu zwolnień przedmiotowych, należy stwierdzić, że kwota otrzymana z tego tytułu podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych jako przychód z innych źródeł, o którym stanowią przepisy art. 10 ust. 1 pkt 9 i art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Uzyskany przychód z powyższego tytułu należy wykazać w zeznaniu o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) za rok podatkowy, w którym został (zostanie) uzyskany i opodatkować według skali podatkowej.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.