Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0112-KDIL2-1.4011.333.2021.3.MM
z 22 czerwca 2021 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 14 marca 2021 r. (data wpływu 14 marca 2021 r.), uzupełnionym pismami z dnia 8 czerwca (data wpływu 9 czerwca 2021 r.) i 18 czerwca 2021 (data wpływu 18 czerwca 2021 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży nieruchomości – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 14 marca 2021 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży nieruchomości.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych określonych w art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, w związku z powyższym pismami z dnia 7 czerwca 2021 r. i 11 czerwca 2021 r. nr 0112-KDIL2-1.4011.333.2021.1.MM, 0112-KDIL2-1.4011.333.2021.2.MM, wezwano Wnioskodawcę do jego uzupełnienia w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Jednocześnie poinformowano Wnioskodawcę, że stosownie do postanowień art. 139 § 4 w zw. z art. 14d § 1 Ordynacji podatkowej, okresu oczekiwania między wezwaniem przez organ a jego uzupełnieniem, nie wlicza się do trzymiesięcznego terminu przewidzianego na wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego.

Wezwania wysłano 7 czerwca 2021 r. (doręczono 8 czerwca 2021 r.) i 11 czerwca 2021 r., (doręczono 18 czerwca 2021 r.), natomiast w dniach 9 i 18 czerwca 2021 r. do tut. Organu wpłynęły odpowiedzi na ww. wezwanie, w których Wnioskodawca uzupełnił wniosek.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu (…) 2014 roku zmarła matka Wnioskodawcy, a następnie w dniu (…) 2015 roku zmarł ojciec Wnioskodawcy (dalej: Spadkodawcy). Zmarli rodzice Wnioskodawcy zostawili w spadku po sobie nieruchomość gruntową zabudowaną budynkiem mieszkalnym, dla której Sąd Rejonowy (…), prowadzi księgę wieczystą (…). Przedmiotowa nieruchomość wchodząca w skład spadku została nabyta przez Spadkodawców w 1986 roku. Do kręgu spadkobierców ustawowych zostali uprawnieni zstępni spadkodawców - czterech synów i dwie córki. Postanowieniem Sądu Rejonowego (…), z dnia (…) 2016 roku, w sprawie o sygn. akt: (…) do spadku zostały powołane dzieci Spadkodawców. W dalszej kolejności mając na uwadze treść przepisów został przeprowadzony dział spadku. Postanowieniem Sądu Rejonowego (…), z dnia (…) 2020 roku, w sprawie o sygn. akt: (…), został dokonany dział spadku w ten sposób, że wyłączne prawo własności do nieruchomości bez dokonywania jakichkolwiek spłat i dopłat na rzecz pozostałych spadkobierców zostało przyznane na rzecz jednego ze spadkobierców powołanych do spadku. W dniu (…) 2020 roku, odziedziczona przez Zainteresowanego nieruchomość została zbyta w prawnie przewidzianej formie na rzecz kupującego.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca wskazuje, że w skład masy spadkowej po zmarłych rodzicach wchodziła tylko ta nieruchomość (wskazana we wniosku), tak jak wskazuje postanowienie sądu z (…) 2020 r., sygn. (…), który został załączony do wniosku.

Ponadto Wnioskodawca wskazuje, że sprzedał odziedziczoną nieruchomość ponieważ wymagała bardzo dużego wkładu finansowego, na który nie było Zainteresowanego stać, dlatego postanowił sprzedać i zakupić w to miejsce mniejsze mieszkanie w bloku, co też uczynił (w maju 2021r.). Zdaniem Zainteresowanego, wysoce niesprawiedliwe była by konieczność uiszczenia podatku za tą niewykorzystaną część pieniędzy. Według Wnioskodawcy podatek dochodowy ma na celu opodatkowanie w przypadku handlu nieruchomościami, a w przypadku Wnioskodawcy czegoś takiego nie ma, a nowelizacja ustawy z 2019 r. ma na celu właśnie ochronę takich przypadków jak przypadek Wnioskodawcy.

Wnioskodawca ponadto wskazuje, że za część środków uzyskanych ze sprzedaży odziedziczonej nieruchomości dokonał zakupu w 2021 r. mieszkania (spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego), w którym Zainteresowany planuje zamieszkać po przeprowadzonym remoncie. Mieszkanie to położone jest na terytorium Polski. Zainteresowany wskazuje, że niewykorzystana część pieniędzy o której wspomina w uzupełnieniu wniosku (pozostała część środków uzyskanych ze sprzedaży nieruchomości) przekracza wartość udziału jaki pierwotnie (przed działem spadku) przysługiwał Wnioskodawcy w nieruchomości.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w zaistniałym stanie faktycznym istnieje obowiązek zapłaty podatku po sprzedaży nieruchomości?

Zdaniem Wnioskodawcy, powyższy obowiązek podatkowy nie powstaje, albowiem w dniu 1 stycznia 2019 roku weszła w życie nowelizacja ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. Dz.U.2020.1426 t.j.), która to dodała do art. 10 ust. 5, zgodnie treścią przepisu „W przypadku odpłatnego zbycia, nabytych w drodze spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości lub nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.” W ocenie Wnioskodawcy okres 5 lat należy liczyć od momentu nabycia w drodze spadku winien być liczony od końca roku 1986, tj. roku w którym nieruchomość została nabyta przez Spadkodawców. Stosownie do art. 16 ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw, przepis art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu nadanym ustawą zmieniającą, stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2019 r. Do wyliczenia pięcioletniego okresu, od którego uzależnione jest opodatkowanie sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych nabytych w drodze spadku, wliczany jest zatem nie tylko okres posiadania nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę, który dokonuje sprzedaży, ale także okres posiadania nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkodawcę. Jeżeli od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie nieruchomości bądź nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę, do momentu odpłatnego zbycia nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę upłynęło 5 lat, to sprzedaż nie podlega opodatkowaniu. W ocenie Wnioskodawcy w tym miejscu zważyć należy na fakt momentu, w którym następuje nabycie prawa własności przysługującego Spadkobiercy następuje zgodnie z przepisem 925 k.c. w momencie otwarcia spadku, czyli śmierci spadkodawcy. Nabycie zaś następuje ex lege, nie wymaga więc wiedzy i woli uprawnionego ani też zaistnienia jakichkolwiek innych zdarzeń, w szczególności zaś złożenia oświadczenia przez spadkobiercę lub wydania orzeczenia przez sąd. (v. J. Ciszewski, J. Knabe [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. P. Nazaruk, Warszawa 2019, art. 925). Podobne stanowisko zostało znajduje swoje potwierdzenie w judykaturze, również sądów administracyjnych, tak też „Wydanie postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku nie ma wpływu na datę nabycia spadku przez spadkobiercę” (v. wyrok SA w Warszawie z 30.06.2014 r., VI ACa 944/13, LEX nr 1621266). Nabycie prawa własności do nieruchomości zostało dokonane w ocenie Wnioskodawcy w momencie śmierci Spadkodawców, tj. w dniu 15 lutego 2014 roku w stosunku do matki ww. oraz w dniu 21 października 2015 roku. Okres 5 letni zgodnie z dodanym przepisem art. 10 ust. 5 ustawy o PIT należy liczyć od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości lub nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę. Jak zostało uprzednio wskazane nabycie nieruchomości przez Spadkodawców nastąpiło w 1986 roku, dlatego też termin ten upływał w dniu 31 grudnia 1991 roku. Odnosząc się natomiast do faktu nabycia prawa własności do poszczególnych składników wchodzących w skład spadku w drodze działu spadku, wskazać należy, że z momentem dokonania działu spadku ustaje majątku spadkowego jaka powstaje w wyniku nabycia spadku przez kilku spadkobierców. Spadkobiercy nie mają obowiązku dokonania działu a może być on dokonany na drodze umowy lub na drodze postępowania sądowego. Do działu spadku stosuje się wprawdzie odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych, to jednak nieuzasadnione jest stawianie znaku równości między skutkami podatkowymi działu spadku oraz zniesienia współwłasności (art. 1035 k.c.). W ocenie Wnioskodawcy dział spadku jest jedynie konsekwencją nabycia spadku i nie powinno to być traktowane jako nabycie pochodne (nowe), tylko pierwotne. Intencją i założeniem aksjologicznym ustawodawcy wprowadzającego przepis art. 10 ust. 5 i 7 jest właśnie zwolnienie z obowiązku podatkowego w takich sytuacjach.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2020 r., poz. 1426 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów

‒ jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że sprzedaż nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w tym przepisie przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Wobec tego, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw nastąpi po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie – nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym kwota uzyskana ze sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Tym samym, w przypadku sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych uzyskanego z tego tytułu przychodu stanowi moment i sposób jej nabycia.

W tym miejscu należy wskazać, że ustawą z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r., poz. 2159) – w ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych dodano art. 10 ust. 5, który stosownie do art. 16 ww. ustawy zmieniającej – stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2019 r.

Zgodnie z treścią dodanego art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w przypadku odpłatnego zbycia, nabytych w drodze spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości lub nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.

Do wyliczenia pięcioletniego okresu od którego uzależnione jest opodatkowanie sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych nabytych w drodze spadku, wliczany jest zatem nie tylko okres posiadania nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę, który dokonuje sprzedaży, ale także okres posiadania nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkodawcę. Jeżeli od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie nieruchomości bądź nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę, do momentu odpłatnego zbycia nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę upłynęło pięć lat – to sprzedaż nie podlega opodatkowaniu.

W związku z powyższym, w świetle art. 10 ust. 1 pkt 8 i ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w przypadku dokonania po dniu 1 stycznia 2019 r. odpłatnego zbycia nieruchomości nabytej w spadku, istotne znaczenie ma ustalenie daty nabycia tej nieruchomości przez spadkodawcę. Z wniosku wynika, że rodzice Zainteresowanego nabyli wspólnie nieruchomość w 1986 r. Natomiast Wnioskodawca odziedziczył po zmarłych rodzicach udziały w nieruchomości w dwóch datach: 2014 r. i 2015 r. Następnie w 2020 r. w wyniku działu spadku Wnioskodawca nabył przedmiotową nieruchomość w całości.

W myśl art. 30e ust. 1 ww. ustawy, od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku.

Stosownie do ust. 2 ww. przepisu, podstawą obliczenia podatku, o której mowa w ust. 1, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.

Moment nabycia spadku przez spadkobiercę należy ocenić zgodnie z przepisami ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r., poz. 1740).

Zgodnie z art. 922 Kodeksu cywilnego, spadek stanowią prawa i obowiązki majątkowe zmarłego, które z chwilą jego śmierci przechodzą na jedną lub kilka osób, stosownie do przepisów tej ustawy.

W myśl art. 924 i 925 Kodeksu cywilnego, spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku. Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej.

Zgodnie natomiast z art. 926 § 1 Kodeksu cywilnego, powołanie do spadku, czyli przekazanie w spadku majątku, wynika z ustawy albo z testamentu, jednakże dniem nabycia spadku przez spadkobiercę jest data śmierci spadkodawcy. Z kolei, postanowienie sądu o nabyciu spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia potwierdzają jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia (art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego).

W myśl art. 1035 Kodeksu cywilnego, jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego stosuje się przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych. Do momentu zniesienia tej współwłasności lub dokonania działu spadku, spadkobiercy są współwłaścicielami rzeczy i praw wchodzących w skład spadku.

Zgodnie z art. 1037 § 1 i § 2 ww. ustawy, dział spadku może nastąpić bądź na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców. Jeżeli do spadku należy nieruchomość, umowa o dział powinna być zawarta w formie aktu notarialnego.

Z instytucją działu spadku mamy do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom. W wyniku działu spadku prawa majątkowe objęte spadkiem przyznane poszczególnym spadkobiercom, przechodzą na nich, ustaje więc wspólność majątku spadkowego. Umowa o dział spadku lub prawomocne orzeczenie sądowe o dziale spadku stanowią tytuł własności rzeczy, które w dziale przypadły poszczególnym spadkobiercom. Tak więc na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom. Jeżeli zatem wartość nieruchomości lub prawa (udziałów w nieruchomości lub prawie) nabytych w wyniku działu jest zgodna z udziałem posiadanym przed działem spadku – nie następuje nabycie, ponieważ w ten sposób nie ulega powiększeniu zarówno zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad nieruchomością lub prawem jak i stan jej majątku osobistego. Dział spadku, w wyniku którego udział w nieruchomości lub prawie nie zwiększył się, zmienia wyłącznie charakter własności. Jednakże nabycie nieruchomości lub prawa w drodze działu spadku (nawet jeżeli działu spadku dokonano bez spłat lub dopłat) w części przekraczającej udział spadkowy stanowi w myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nabycie nieruchomości lub prawa w tym udziale, który przekracza udział nabyty w spadku. Wszelkie przypadki, gdy udział danej osoby ulega powiększeniu, traktowany być musi w kategorii nabycia, gdyż w ten sposób ulega powiększeniu zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad nieruchomością lub prawem. Bezsprzeczne jest, że udziały, jakie otrzymuje spadkobierca powyżej swojego udziału (jeżeli nabywa majątek w dziale spadku o wartości większej od swojego udziału w spadku) były własnością pozostałych spadkobierców. Spadkobierca nie miał do nich żadnych praw aż do momentu działu spadku.

Zgodnie z teorią prawa rzeczowego, przyznanie danej osobie na wyłączną własność rzeczy w wyniku działu spadku jest nabyciem tych rzeczy. Jednakże, co wynika z analizy orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego nabyciem w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie jest przyznanie rzeczy na wyłączną własność jednemu ze współwłaścicieli w wyniku działu spadku, ale tylko wówczas jeśli:

1. podział taki jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty i dopłaty lub
2. jeżeli wartość otrzymanej przez daną osobę rzeczy w wyniku podziału tego majątku, mieści się w udziale, jaki przysługiwał jej w majątku wspólnym (rzeczy wspólnej).
   
   

Jeżeli spełnione są wymienione wyżej warunki, dział spadku nie może być rozpatrywany w kategoriach nabycia. W takiej sytuacji za datę nabycia nieruchomości uznać należy datę pierwotnego nabycia udziału w nieruchomości. Jeżeli jednak na skutek dokonanego podziału przysługujący danej osobie udział ulega powiększeniu wówczas czynność ta skutkuje nabyciem ponad dotychczas posiadany udział.

Ponadto, w odniesieniu do udziałów nabytych w drodze działu spadku należy odnieść się do art. 10 ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w myśl którego, nie stanowi nabycia albo odpłatnego zbycia, o których mowa w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, odpowiednio nabycie albo odpłatne zbycie, w drodze działu spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, do wysokości przysługującego podatnikowi udziału w spadku.

Zatem, jeśli w wyniku dokonanego działu spadku, wartość udziałów w nieruchomości zwiększa się, tj. przekracza wartość udziału dotychczas posiadanego, to data działu spadku jest również datą nabycia tego udziału w nieruchomości, o który zwiększy się udział w niej po dokonaniu tej czynności. Wobec tego nabycie w wyniku działu spadku części majątku, który należy do innych spadkobierców (współwłaścicieli), należy traktować jako nabycie w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z art. 10 ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle powyższego stwierdzić należy, że nabycie przez Wnioskodawcę przedmiotowej nieruchomości nastąpiło w różnych datach:

1. w drodze spadku po rodzicach Wnioskodawcy (w 2014 r. i 2015 r.),
2. na skutek działu spadku w 2020 r. - udziałów o wartości przekraczającej udział spadkowy Wnioskodawcy.
   
   

Zatem, uznać należy, że pięcioletni okres, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 w zw. z art. 10 ust. 5 zakresie udziałów nabytych przez spadkobiercę w drodze spadku po zmarłej matce i ojcu niewątpliwie minął, bowiem od końca roku podatkowego, w którym przedmiotowe udziały w nieruchomości zostały nabyte przez spadkodawców do momentu ich sprzedaży w 2020 r. przez Wnioskodawcę upłynęło ponad pięć lat. Natomiast w zakresie udziałów nabytych przez spadkobiercę na skutek działu spadku, okres pięciu lat, o którym mowa wyżej nie upłynął bowiem spadkobierca (Wnioskodawca) te udziały nabył w 2020 r.

Zatem, przychód z odpłatnego zbycia przedmiotowej nieruchomości w 2020 r.:

• w części odpowiadającej wartości udziałów nabytych w drodze spadku po rodzicach nie będzie podlegał opodatkowaniu,
• w części odpowiadającej wartości udziałów nabytych w drodze działu spadku, będzie podlegał opodatkowaniu.
  
  

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca wskazał, że środki uzyskane że sprzedaży odziedziczonej nieruchomości przeznaczył na zakup (w maju 2021 r.) mniejszego mieszkania w bloku (własnościowego prawa do lokalu). Wnioskodawca powziął wątpliwość czy jest zobowiązany do uiszczenia podatku za niewykorzystaną (pozostałą) część pieniędzy.

Mając powyższe na uwadze należy wskazać, że dochód ze sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – ustalony według zasad wskazanych powyżej – może na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 tej ustawy, zostać objęty zwolnieniem z opodatkowania przy spełnieniu warunków określonych w tym przepisie.

W myśl art. 21 ust. 1 pkt 131 ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 30e, w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe; udokumentowane wydatki poniesione na te cele uwzględnia się do wysokości przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych.

Należy wyjaśnić, że powyższe zwolnienie obejmuje taką część dochodu uzyskanego z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości, jaka proporcjonalnie odpowiada udziałowi poniesionych wydatków na własne cele mieszkaniowe w osiągniętym przychodzie z odpłatnego zbycia.

Dochód zwolniony należy obliczyć według następującego wzoru:

dochód zwolniony = D x (W/P)

gdzie:

D – dochód ze sprzedaży,

W – wydatki poniesione na cele mieszkaniowe wymienione w art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,

P – przychód ze sprzedaży.

W sytuacji, gdy przychód z odpłatnego zbycia zostanie w całości przeznaczony na cele mieszkaniowe, to wówczas uzyskany z tego tytułu dochód będzie w całości korzystał ze zwolnienia od podatku dochodowego.

Cele mieszkaniowe, których sfinansowanie przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych uprawnia do skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania wymienione zostały w art. 21 ust. 25 pkt 1 i 2 ww. ustawy. I tak za wydatki poniesione na cele, o których mowa w powołanym wyżej ust. 1 pkt 131, uważa się:

1. nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem,
2. nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie,
3. nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub udziału w takim gruncie, prawa użytkowania wieczystego takiego gruntu lub udziału w takim prawie, w tym również z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, oraz nabycie innego gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, grunt ten zmieni przeznaczenie na grunt pod budowę budynku mieszkalnego,
4. budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego,

- położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej.

W świetle powoływanych przepisów, o prawie do skorzystania ze zwolnienia wymienionego w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy, decyduje wydatkowanie, nie później niż w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychodu uzyskanego z tego zbycia na własne cele mieszkaniowe.

Wydatkowanie przychodu na własne cele mieszkaniowe oznacza, według stanowiska prezentowanego w orzecznictwie i doktrynie, że celem podatnika jest realizacja potrzeby zapewnienia sobie tzw. „dachu nad głową”. Poprzedzenie wyrażenia „cele mieszkaniowe” przymiotnikiem „własne” świadczy o tym, że ustawodawca przewidując podstawę do zastosowania zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 131 i dopisując ten przymiotnik, przesądził, że celem nadrzędnym jest możliwość uwzględnienia przy obliczaniu dochodu zwolnionego z opodatkowania tylko takich wydatków, które poniesione zostały na zaspokojenie „własnych” potrzeb mieszkaniowych podatnika, np. na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego (na cele określone w art. 25 ust. 1 lit. b ww. ustawy) – co ma miejsce w analizowanej sprawie.

W przedmiotowej sprawie jak wcześniej wskazano, opodatkowaniu podlega wyłącznie przychód w części odpowiadającej wartości udziałów nabytych w wyniku działu spadku. Zatem wyłącznie w sytuacji wydatkowania całego ww. przychodu na własne cele mieszkaniowe cały uzyskany dochód (ze zbycia udziałów nabytych w drodze działu spadku) byłby zwolniony z opodatkowania.

W uzupełnieniach wniosku Wnioskodawca wskazał, że po zakupie mieszkania pozostała mu niewykorzystana część pieniędzy, która przekracza wartość udziału jaki pierwotnie (przed działem spadku) przysługiwał mu w nieruchomości. Zatem niewątpliwie Zainteresowany nie wydatkował na nabycie mieszkania całego przychodu ze zbycia udziałów w nieruchomości nabytych w drodze działu spadku.

Wobec powyższego należy stwierdzić, że niewykorzystana na własne cele mieszkaniowe część pieniędzy podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Jednakże w tym miejscu należy wyraźnie wskazać, że opodatkowaniu podlega wyłącznie niewykorzystany na cele mieszkaniowe dochód w części, która przekraczała wartość udziału jaki przed działem spadku przysługiwał Wnioskodawcy (nadwyżka ponad wartość udziału przysługującego Wnioskodawcy przed działem spadku).

W związku z powyższym, stanowisko Wnioskodawcy zgodnie z którym obowiązek podatkowy nie powstaje należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP. W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.