Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPP1/443-930/12/MS
z 30 listopada 2012 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2012r., poz. 749 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 29 sierpnia 2012r. (data wpływu 3 września 2012r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności wypłaty dywidendy w postaci rzeczowej (gruntu) - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 3 września 2012r. do tut. organu, wpłynął wniosek z dnia 29 sierpnia 2012r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności wypłaty dywidendy w postaci rzeczowej (gruntu).

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca posiada zatrzymane zyski z lat ubiegłych. Akcjonariusze Wnioskodawcy planują podział zysku (w tym również zysku wypracowanego w 2011r.).

W związku z brakiem wystarczających środków pieniężnych na wypłatę dywidendy, rozważana jest częściowa wypłata dywidendy w formie rzeczowej.

W tym celu planowane jest podjęcie uchwały Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy, zgodnie z którą dywidenda zostanie wypłacona częściowo w formie (i) rzeczowej na rzecz akcjonariusza posiadającego na moment wypłaty przynajmniej 10% akcji Wnioskodawcy (które będzie trzymał nieprzerwanie przez okres 2 lat) a częściowo w formie (ii) pieniężnej na rzecz pozostałych akcjonariuszy indywidualnych.

Akcjonariusz otrzymujący dywidendę w formie rzeczowej, nie korzysta ze zwolnienia z podatku dochodowego od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągania, posiada siedzibę w Polsce i podlega w Polsce opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych od całości swoich dochodów.

Dywidenda rzeczowa obejmie część posiadanych przez Wnioskodawcę niezabudowanych gruntów o łącznej powierzchni około 144 ha, położonych w S. przy drodze krajowej x (dalej: „Nieruchomości”). Zgodnie z planem zagospodarowania przestrzennego, Nieruchomości zostały sklasyfikowane jako przeznaczone pod inwestycje o charakterze przemysłowym/ usługowym i zostały nabyte w latach 70, a Wnioskodawcy nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego przy ich nabyciu. Wnioskodawca poniósł wydatki związane z Nieruchomościami (np. utrzymanie Nieruchomości), w stosunku do których przysługiwało mu prawo do odliczenia podatku naliczonego.

Dokonanie przez Wnioskodawcę wypłaty dywidendy w formie niepieniężnej będzie zgodne z brzmieniem jego statutu. Wysokość dywidendy podlegającej wypłacie będzie odpowiadała wartości rynkowej posiadanych i przekazywanych przez Wnioskodawcę Nieruchomości.

Możliwym jest, iż krótko po otrzymaniu dywidendy rzeczowej, Nieruchomości mogą zostać zbyte (sprzedane) na rzecz innego inwestora.

Wnioskodawca zwraca uwagę, iż wniosek dotyczący przedstawionego powyżej zdarzenia przyszłego został również złożony przez ww. akcjonariusza.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, że wypłata dywidendy rzeczowej nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT?

Zdaniem Wnioskodawcy, dokonanie wypłaty dywidendy rzeczowej nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT.

Uzasadnienie stanowiska:

1.Regulacje ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem VAT podlega m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Towarami natomiast w rozumieniu ustawy o VAT, na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, podlegające opodatkowaniu świadczenie usług stanowi każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

A zatem dywidenda rzeczowa mogłaby podlegać opodatkowaniu VAT tylko w przypadku uznania jej za odpłatną dostawę towarów lub odpłatne świadczenie usług. W tym miejscu należy rozważyć charakter prawny wypłaty dywidendy.

2.Natura dywidendy na gruncie regulacji prawa cywilnego.

Wypłata dywidendy przez spółkę akcyjną uregulowana została przede wszystkim w art. 347, 348 Kodeksu Spółek Handlowych.

Zgodnie z tymi przepisami dywidenda jest formą partycypowania akcjonariuszy w zysku netto spółki czyli w zysku po opodatkowaniu CIT. Na podstawie art. 347 K.s.h., akcjonariusz ma prawo do udziału w zyskach spółki, której akcji jest posiadaczem, pod warunkiem przeznaczenia go uchwałą Walnego Zgromadzenia do wypłaty. Na podstawie art. 348 K.s.h. kwota przeznaczona do podziału między akcjonariuszy nie może przekraczać zysku za ostatni rok obrotowy, powiększonego o niepodzielone zyski z lat ubiegłych oraz o kwoty przeniesione z utworzonych z zysku kapitałów zapasowego i rezerwowych, które mogą być przeznaczone na wypłatę dywidendy.

Doktryna prawa handlowego wskazuje na dopuszczalność wypłaty dywidendy w formie niepieniężnej (zwanej również „dywidendą rzeczową” lub „dywidendą w naturze”), choć nie zostało to wyrażone wprost żadnymi przepisami (por. Komentarz do art. 347 Kodeksu spółek handlowych, Kidyba A., Kodeks spółek handlowych. Komentarz. Tom II. Komentarz do art. 301 - 633 K.s.h., LEX 2010). K.s.h. reguluje ogólnie zasady wypłaty udziału w zysku spółki, nie wyróżniając przy tym jej form.

Należy zauważyć, że K.s.h. nie preferuje żadnej z form wypłaty dywidendy, w szczególności nie ustanawia pierwszeństwa formy pieniężnej nad niepieniężną ani nie wprowadza zakazu dywidendy niepieniężnej. Postanowienia K.s.h. mogą być odnoszone w równym stopniu zarówno do dywidend w pieniądzu, jak i niepieniężnych. Skoro postanowienia ustawowe nie przesądzają o wyższości jednej formy wypłaty dywidendy nad drugą należy przyjąć, że obie formy są równorzędne.

Forma wypłaty dywidendy uzależniona jest od treści uchwały postanawiającej o jej wypłacie. W przypadku podjęcia uchwały o wypłacie dywidendy w gotówce, zobowiązanie spółki ma od początku charakter pieniężny, natomiast jeżeli podjęta jest uchwała o wypłacie dywidendy w postaci niepieniężnej, zobowiązanie ma od początku charakter niepieniężny.

Wnioskodawca zwraca uwagę, iż prawo do wypłaty dywidendy stanowi jedno z podstawowych praw majątkowych akcjonariusza w spółce akcyjnej, które konkretyzuje się wraz z uchwałą o wypłacie dywidendy. Spółka natomiast, z tytułu wypłaty dywidendy, nie ma względem akcjonariusza żadnych roszczeń. Wypłata dywidendy stanowi zatem jednostronne świadczenie spółki na rzecz akcjonariusza.

Jest to szczególny rodzaj czynności prawnej. Źródłem nabycia przedmiotu dywidendy i tytułem do uzyskania świadczenia przez wspólnika nie jest umowa cywilnoprawna, lecz uchwała Walnego Zgromadzenia, w oparciu o odpowiednie zapisy statutu spółki. Jest to czynność, która została ściśle uregulowana w przepisach K.s.h. i nie mają do niej zastosowania przepisy kodeksu cywilnego dotyczące sprzedaży lub zamiany albo darowizny.

W związku z powyższym wypłata dywidendy nie powinna być klasyfikowana jako czynność polegająca na dysponowaniu majątkiem Wnioskodawcy w drodze sprzedaży lub darowizny.

3.Odpłatna dostawa towarów/odpłatne świadczenie usług.

Odnosząc te rozważania na grunt regulacji ustawy o VAT, należy dojść do wniosku, że wypłata dywidendy rzeczowej w postaci nieruchomości nie będzie stanowiła odpłatnej dostawy towarów ani odpłatnego świadczenia usług.

Jak bowiem wskazał powyżej Wnioskodawca, wydając nieruchomości w ramach wypłaty dywidendy, podatnik nie uzyskuje żadnego świadczenia od akcjonariusza a zatem nie dochodzi do zbycia nieruchomości. Co więcej, z samej natury dywidendy jako świadczenia jednostronnego, wynika, iż świadczenie to nie może mieć charakteru odpłatnego. Należy podkreślić, iż uprawnienie akcjonariusza do poboru dywidendy nie jest warunkowane w jakikolwiek sposób jego określonym zachowaniem, a jedyną i wystarczającą podstawą wypłaty jest uchwała o podziale zysku.

Wypłata dywidendy rzeczowej nie może być utożsamiana z podlegającą opodatkowaniu sprzedażą przedmiotu dywidendy. Zgodne bowiem z art. 535 Kodeksu cywilnego, przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę. Art. 535 Kodeksu cywilnego formułując definicję umowy sprzedaży stanowi, że kupujący zobowiązuje się zapłacić cenę. W związku z tym to właśnie cena obok oznaczenia przedmiotu sprzedaży stanowi niezbędny przedmiotowo element umowy sprzedaży. Cena jest ekwiwalentem rzeczy lub praw nabytych w drodze umowy sprzedaży. Zapłata oznaczonej ceny jest obowiązkiem kupującego. Z treści przytoczonych przepisów K.s.h. oraz Kodeksu cywilnego wynika więc jednoznacznie, iż wypłata dywidendy niepieniężnej w postaci np. nieruchomości nie jest tożsama ze sprzedażą/ odpłatnym zbyciem przedmiotu dywidendy, lecz stanowi jedynie jednostronne świadczenie na rzecz akcjonariusza o charakterze korporacyjnym. W konsekwencji, nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT na zasadach właściwych dla transakcji odpłatnej.

Wypłata dywidendy rzeczowej w formie nieruchomości, nie może być również uznana za odpłatne świadczenie usług. Potwierdza to orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: „TSUE”) (por. np. wyroki: z dnia 8 marca 1988r. w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development Council, z dnia 3 marca 1994r. w sprawie C-16/93 R. J. Tolsma oraz z dnia 5 lutego 1981r. w sprawie C-154/80 Cooperatieve Aardappelenbewaarpiaats).

Zgodnie z wyrokami wydawanymi przez TSUE czynność uznaje się za odpłatną gdy spełnione są łącznie następujące warunki:

• istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą w ramach którego następuje świadczenie wzajemne,
• wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy,
• istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi,
• odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością która miałaby być opodatkowana tym podatkiem,
• istnieje możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego.
  
  

W przypadku dywidendy rzeczowej, warunki te, poza ostatnim, nie są spełnione. W konsekwencji, należy dojść do wniosku, że wydanie dywidendy rzeczowej nie stanowi odpłatnego świadczenia usług.

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że wydanie dywidendy rzeczowej jest poza zakresem opodatkowania VAT, ponieważ stanowi zwykłe wykonywanie prawa własności. Wnioskodawca zwraca uwagę, iż na brak opodatkowania VAT czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności wskazał TSUE. Zostało to uwypuklone m.in. w wyroku z dnia 15 września 2011r. w połączonych sprawach C-180/10 i C-181/10 Kuć i Słaby, gdzie TSUE odnosząc się do opodatkowania VAT zbywania gruntów, wskazał, iż zwykłe wykonywanie prawa własności nie pociąga za sobą konsekwencji na gruncie podatku VAT.

Na podobnym stanowisku stoi również doktryna (por. R. Namysłowski, Dziennik Gazeta Prawna z dnia 11 czerwca 2012r., nr 111, s. C2.), wskazując, iż w przypadku dywidendy rzeczowej nie może być mowy o opodatkowaniu VAT, ponieważ mamy do czynienia ze zwykłym wykonywaniem prawa własności.

Mając na uwadze przedstawione powyżej argumenty, Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż wydanie dywidendy rzeczowej pozostanie poza zakresem opodatkowania VAT.

4.Nieodpłatna dostawa towarów/nieodpłatne świadczenie usług

W opinii Wnioskodawcy, wydanie przedmiotu dywidendy nie powinno być również uznane za podlegające opodatkowaniu VAT jako nieodpłatne przekazanie towarów lub nieodpłatne świadczenie usług na mocy przepisów, o których mowa w art. 7 ust. 2 oraz art. 8 ust. 2 ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 7 ust. 2 ustawy o VAT, przez odpłatną dostawę towarów rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

• przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia;
• wszelkie inne darowizny;

jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów.

Natomiast za nieodpłatne świadczenie usług (niebędące dostawą towarów), podlegające opodatkowaniu VAT na podstawie art. 8 ust. 2 ustawy o VAT uznaje się:

• użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów;
• nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.
  
  

Zdaniem Wnioskodawcy, wypłata dywidendy nie będzie nieodpłatnym świadczeniem usług lub nieodpłatną dostawą towarów ponieważ o nieodpłatnym świadczeniu/dostawie można mówić, kiedy co do zasady dana usługa/towar jest odpłatna, a jedynie z wyboru wykonującego usługę/dokonującego dostawy, rezygnuje on z wynagrodzenia. Przy wypłacie dywidendy taka relacja nie zachodzi.

Jak wskazał Wnioskodawca powyżej, wydanie dywidendy rzeczowej nie stanowi dostawy towarów lub świadczenia usług, ale jest specyficznie uregulowaną czynnością prawa handlowego, odmienną nie tylko od dostawy towarów, ale również od darowizny. A zatem nie można przyjąć, że wydając dywidendę rzeczową dochodzi do przekazania darowizny lub do nieodpłatnego świadczenia usług, opodatkowanego VAT. Wnioskodawca zauważa, iż umowa darowizny jest umową dwustronną natomiast wypłata dywidendy jest czynnością jednostronną.

Abstrahując od wyżej wymienionych stwierdzeń, nawet gdyby uznać, że wypłata dywidendy, jest nieodpłatnym świadczeniem usług lub nieodpłatną dostawą towarów opodatkowanym podatkiem VAT, to w podanym stanie faktycznym nie będą spełnione warunki przewidziane w art. 7 ust. 2 lub art. 8 ust. 2 ustawy o VAT do opodatkowania takich czynności VAT. W szczególności Wnioskodawcy nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu Nieruchomości.

Wnioskodawca zwraca uwagę, iż stanowisko zgodne z jego argumentacją, zostało przedstawione w wyroku WSA w Warszawie z dnia 25 stycznia 2011r. (sygn. III SA/Wa 3068/10). Sąd wskazał w nim, że wypłata dywidendy rzeczowej nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT:

„Zatem, również w przypadku wypłaty udziałowcowi (NFI) dywidendy w formie niepieniężnej nie wystąpi ryzyko, że taki podmiot zostanie ostatecznym konsumentem, który nabędzie usługi bez podatku od towarów i usług. W związku z powyższym, stanowisko Ministra Finansów nakazujące opodatkowanie podatkiem od towarów i usług czynności wypłaty dywidendy w formie znaku towarowego, musi być uznane za niezgodne z prawem.

Poza tym, należy zgodzić się z twierdzeniem skarżącej zawartym na str. 14 skargi, iż wypłata dywidendy nie jest nieodpłatnym świadczeniem usług, ponieważ o nieodpłatnym świadczeniu usług można mówić, kiedy co do zasady dana usługa jest odpłatna, a jedynie z wyboru wykonującego usługę, rezygnuje on z wynagrodzenia. Przy wypłacie dywidendy taka relacja nie zachodzi.”

Na brak opodatkowania dywidendy rzeczowej podatkiem VAT wskazują również organy podatkowe np.:

• Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacjach z dnia 21 lipca 2011r. nr IPPP2-443-1228/08/11-4/S/MK/IŻ, z dnia 12 marca 2009r. nr IPPP1/443-4/09-2/IG;
• Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji z dnia 2 września 2011r. nr IBPP3/443-602/11/PK;
• Naczelnik Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie w interpretacjach z dnia 31 sierpnia 2005r. nr 1471/NUR1/443-296/1/05/GW czy z dnia 21 września 2006r., nr 1471/NUR1/443-246/06/IK.
  
  

5.Brak opodatkowania VAT w stosunku do dywidendy rzeczowej wypłacanej przez Wnioskodawcę.

Odnosząc powyższe rozważania do zdarzenia przyszłego zaprezentowanego przez Wnioskodawcę należy dojść do wniosku, że wypłata dywidendy przez Wnioskodawcę nie będzie podlegała opodatkowaniu VAT. W szczególności, nie będzie stanowić odpłatnej dostawy towarów lub odpłatnego świadczenia usług opodatkowanego VAT, oraz zrównanych z nimi nieodpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 2 ustawy o VAT lub nieodpłatnego świadczenia usług, o którym mowa w art. 8 ust. 2 ustawy VAT. Wynika to z faktu, iż jak wykazał powyżej Wnioskodawca, wypłata dywidendy jest specyficzną czynnością prawa handlowego, w przypadku której nie można mówić o dostawie towarów na rzecz akcjonariusza i która nie może być uznana za świadczenie usług w rozumieniu ustawy o VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z dyspozycją art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2011r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii, o czym stanowi art. 2 pkt 6 ww. ustawy.

Artykuł 7 ust. 1 ustawy o VAT stanowi, iż przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

W myśl zapisów art. 7 ust. 2 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

1. przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
2. wszelkie inne darowizny

-jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów.

Wskazać należy, że opodatkowaniu, co do zasady, podlegają czynności odpłatne, przy czym odpłatność za czynności dostawy towarów lub świadczenia usług nie musi mieć postaci pieniężnej. Odpłatność, jako świadczenie wzajemne, może również przybrać postać rzeczową, np. zapłata w innym towarze lub usłudze, albo mieszaną - zapłata w części pieniężna i w części rzeczowa. Innymi słowy, dla uznania czynności za odpłatną, wystarczające jest, by istniała możliwość określenia ceny wyrażonej w pieniądzu w stosunku do świadczenia wzajemnego stanowiącego wynagrodzenie za tę czynność. Czynność można uznać za dokonaną odpłatnie, gdy istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub świadczącego usługę.

Kwestia odpłatności była wielokrotnie przedmiotem rozstrzygnięć Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. I tak, w wyroku z dnia 8 marca 1988r. w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development Council Trybunał stwierdził, iż czynność można uznać za dokonaną odpłatnie, gdy istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi, a ponadto odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem.

Zatem pod pojęciem „odpłatności dostawy towarów” lub „odpłatności świadczenia usług” rozumieć należy prawo podmiotu dokonującego dostawy towaru lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej, zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego).

Ustawodawca zrównał niektóre dostawy towarów wykonywane nieodpłatne z odpłatną dostawą towarów, podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z cyt. wyżej art. 7 ust. 2 ustawy wynika, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają wszelkie nieodpłatne przekazania towarów pod warunkiem, że podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Niespełnienie powyższego warunku jest podstawą do traktowania nieodpłatnego przekazania towarów, jako czynności wyłączonej spod zakresu działania ustawy o podatku od towarów i usług, bez względu na cel, na który zostały przekazane.

Z przestawionego zdarzania przyszłego wynika, iż Wnioskodawca posiada zatrzymane zyski z lat ubiegłych. Akcjonariusze Wnioskodawcy planują podział zysku (w tym również zysku wypracowanego w 2011r.).

W tym celu planowane jest podjęcie uchwały Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy, zgodnie z którą dywidenda zostanie wypłacona częściowo w formie rzeczowej na rzecz akcjonariusza posiadającego na moment wypłaty przynajmniej 10% akcji Wnioskodawcy (które będzie trzymał nieprzerwanie przez okres 2 lat) a częściowo w formie pieniężnej na rzecz pozostałych akcjonariuszy indywidualnych. Dywidenda rzeczowa obejmie część posiadanych przez Wnioskodawcę niezabudowanych gruntów o łącznej powierzchni około 144 ha, położonych w S. przy drodze krajowej x.

Zasady dotyczące wypłaty dywidendy przez spółkę akcyjną, jako formy partycypowania przez akcjonariusza w zysku rocznym spółki, zostały uregulowane w przepisach ustawy z dnia 15 września 2000r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 ze zm.).

Zgodnie z art. 347 § 1-3 Kodeksu spółek handlowych akcjonariusze mają prawo do udziału w zysku wykazanym w sprawozdaniu finansowym, zbadanym przez biegłego rewidenta, który został przeznaczony przez walne zgromadzenie do wypłaty akcjonariuszom.

Zysk rozdziela się w stosunku do liczby akcji. Jeżeli akcje nie są całkowicie pokryte, zysk rozdziela się w stosunku do dokonanych wpłat na akcje.

Statut może przewidywać inny sposób podziału zysku, z uwzględnieniem art. 348, art. 349, art. 351 § 4 oraz art. 353.

Natomiast zgodnie z art. 348 § 1-4 ww. ustawy kwota przeznaczona do podziału między akcjonariuszy nie może przekraczać zysku za ostatni rok obrotowy, powiększonego o niepodzielone zyski z lat ubiegłych oraz o kwoty przeniesione z utworzonych z zysku kapitałów zapasowego i rezerwowych, które mogą być przeznaczone na wypłatę dywidendy. Kwotę tę należy pomniejszyć o niepokryte straty, akcje własne oraz o kwoty, które zgodnie z ustawą lub statutem powinny być przeznaczone z zysku za ostatni rok obrotowy na kapitały zapasowy lub rezerwowe.

Uprawnionymi do dywidendy za dany rok obrotowy są akcjonariusze, którym przysługiwały akcje w dniu powzięcia uchwały o podziale zysku. Statut może upoważnić walne zgromadzenie do określenia dnia, według którego ustala się listę akcjonariuszy uprawnionych do dywidendy za dany rok obrotowy (dzień dywidendy). Dzień dywidendy nie może być wyznaczony później niż w terminie dwóch miesięcy, licząc od dnia powzięcia uchwały, o której mowa w art. 347 § 1. Uchwałę o przesunięciu dnia dywidendy podejmuje się na zwyczajnym walnym zgromadzeniu.

Zwyczajne walne zgromadzenie spółki publicznej ustala dzień dywidendy oraz termin wypłaty dywidendy. Dzień dywidendy może być wyznaczony na dzień powzięcia uchwały albo w okresie kolejnych trzech miesięcy, licząc od tego dnia.

Dywidendę wypłaca się w dniu określonym w uchwale walnego zgromadzenia. Jeżeli uchwała walnego zgromadzenia takiego dnia nie określa, dywidenda jest wypłacana w dniu określonym przez radę nadzorczą.

Z powyższych przepisów wynika, iż podstawowym prawem majątkowym akcjonariusza jest prawo do udziału w zysku spółki wynikającym z rocznego sprawozdania finansowego i przeznaczonym do podziału uchwałą walnego zgromadzenia. Akcjonariusz ma prawo do udziału w zyskach spółki, której akcji jest posiadaczem, pod warunkiem przeznaczenia go do wypłaty uchwałą walnego zgromadzenia akcjonariuszy. Wypłata dywidendy jest jednostronnym świadczeniem spółki na rzecz akcjonariusza. Przepisy K.s.h. nie określają formy wypłaty dywidendy. W praktyce obrotu gospodarczego najpopularniejszą formą wypłaty dywidendy jest świadczenie pieniężne. Jednak dozwolona jest także wypłata dywidendy w naturze, np. w formie rzeczy oznaczonych co do gatunku lub w towarze (dywidenda rzeczowa). Ta forma wypłaty dywidendy jest możliwa tylko wówczas, gdy statut spółki wprost ją przewiduje.

Wypłata dywidendy jest szczególnym rodzajem czynności prawnej, uregulowanej w K.s.h. i nie mają do niej zastosowania przepisy Kodeksu cywilnego dotyczące sprzedaży lub zamiany. Powyższe jednak pozostaje bez wpływu na kwalifikację tej czynności na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług. Skoro bowiem przedmiotem dywidendy wypłaconej przez Wnioskodawcę będzie towar w rozumieniu art. 2 pkt 6 ustawy o podatku od towarów i usług w postaci należącej do niego nieruchomości gruntowej i Wnioskodawca przeniesie na akcjonariuszy prawo własności tej nieruchomości, oznacza to, że czynność ta stanowić będzie nieodpłatną dostawę towarów w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług.

Jednakże z uwagi na fakt, iż - jak stwierdził Wnioskodawca - w związku z nabyciem gruntu mającego być przedmiotem dywidendy nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, nie zostaną spełnione warunki do uznania przedmiotowej transakcji za nieodpłatną dostawę towarów zrównaną z odpłatną dostawą, o której mowa w art. 7 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy, że wypłata dywidendy rzeczowej nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT, należało uznać za prawidłowe jednakże częściowo z innych powodów niż wskazał Wnioskodawca. Tut. Organ uznał bowiem, w przeciwieństwie do Wnioskodawcy, planowaną wypłatę dywidendy rzeczowej za nieodpłatną dostawę towarów w rozumieniu ustawy o VAT, jednakże z uwagi na brak prawa do odliczenia przy nabyciu towaru nie jest to dostawa, która jako zrównana z odpłatną podlegałaby opodatkowaniu na mocy art. 7 ust. 2 ustawy o VAT.

Należy podkreślić, iż na ocenę prawidłowości przedmiotowej kwestii nie może wpłynąć powołane przez Wnioskodawcę orzeczenie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, bowiem stanowi ono rozstrzygnięcie w konkretnej sprawie, osądzone w określonym stanie faktycznym. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483 ze zm.) w swoim rozdziale III określa zamknięty katalog źródeł prawa powszechnie obowiązującego. Nie przewiduje on takiej mocy dla orzecznictwa sądowego, w tym orzecznictwa sądów administracyjnych (w Polsce nie obowiązuje system precedensów sądowych). W związku z powyższym, nie negując orzecznictwa, jako cennego źródła w zakresie wskazywania kierunków wykładni norm prawa podatkowego, należy zauważyć, że moc obowiązująca wyroków zamyka się w obrębie spraw, w których zostały wydane. Wynika to również z treści art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), który przesądza, że ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie ten sąd oraz organ, którego działanie lub bezczynność było przedmiotem zaskarżenia. Organ podatkowy jest zatem zobowiązany traktować indywidualnie każdą sprawę, natomiast rozstrzygnięcia sądów podejmowane są w oparciu o zebrany w danej sprawie materiał dowodowy.

Odnośne natomiast wskazanego przez Wnioskodawcę orzeczenia TSUE w sprawach C - 180/10 i 181/10 należy zauważyć, że nie znajduje ono zastosowania w przedmiotowej sprawie, gdyż zapadło na tle innego stanu faktycznego i inna kwestia była przedmiotem zapytania. Wyrok ten dotyczył rozpoznania kiedy mamy do czynienia z majątkiem osobistym, a kiedy z działalnością gospodarczą w przepadku sprzedaży dziełek przez osoby fizyczne. W przypadku podmiotu gospodarczego jakim jest spółka akcyjna nie występuje sfera „prywatnego majątku” takiego jak w przypadku osób fizycznych.

Odnośnie natomiast powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnych, należy zauważyć, że interpretacje te zostały wydane w indywidualnych sprawach, w których indywidualnie oceniano opis zaistniałego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego i stanowisko wnioskodawcy. Powołane interpretacje nie stanowią źródła prawa. Zgodnie z art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa, Minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek Zainteresowanego, wydaje w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Stosownie zaś do treści art. 14b ustawy Ordynacja podatkowa, interpretacje wydawane są w indywidualnych sprawach Wnioskodawcy, w związku z tym skutki prawne, czy też ewentualna ochrona, określone w art. 14k do 14m mogą dotyczyć wyłącznie podmiotu, który uzyskał interpretację indywidualną.

Ponadto powołana przez Wnioskodawcę interpretacja znak: IPPP2-443-1228/08/11-4/MK/IŻ została wydania w wyniku orzeczenia III SA/Wa 3068/10, zatem dotyczy wyłącznie sprawy, w której ją wydano.

Z kolei w interpretacji znak: IBPP3/443-602/11/PK wyraźnie wskazano, że mamy do czynienia z nieodpłatnym świadczeniem usług (przedmiotem dywidendy nie był towar lecz papiery wartościowe). Transakcję uznano za niepodlegającą opodatkowaniu z innych przyczyn wskazanych dokładnie w tej interpretacji.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zaznaczyć zatem należy, że niniejsza interpretacja indywidualna traci swoją ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego zdarzenia przyszłego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz. U. z 2012r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.