INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością reprezentowanej przez pełnomocnika, przedstawione we wniosku z dnia 25 maja 2010 r. (data wpływu 4 czerwca 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 4 czerwca 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika oraz podatku dochodowego od osób prawnych i podatku od czynności cywilnoprawnych.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca - dalej Spółka, zawiera z osobami fizycznymi (dożywotnik) umowy dożywocia zgodnie z art. 908 kodeksu cywilnego. W ramach umowy osoba fizyczna przenosi na rzecz Spółki własność nieruchomości w zamian za określone świadczenia pieniężne.

Spółka dokonuje na rzecz osoby fizycznej comiesięcznie wypłaty świadczeń pieniężnych w ustalonej wysokości (renta). Jednocześnie ponosi koszty czynszu mieszkania, które na skutek umowy dożywocia stało się jej własnością, a następnie je refakturuje. Spółka będzie jednocześnie ponosiła inne daniny publiczne jeśli będą się wiązały z nieruchomością, tj. opłata za użytkowanie wieczyste, podatek od nieruchomości. Świadczenia te spełnia dożywotnio. Spółka ustanawia dożywotnią służebność mieszkania na rzecz osoby fizycznej i w trakcie korzystania z tego prawa osoba ta w zamian za prawo korzystania z mieszkania pokrywa czynsz. Ponadto osoba fizyczna jest uprawniona do pokrycia kosztów pochówku (w określonej w umowie wysokości). Świadczenie na pokrycie kosztów pochówku trafia na ręce – wskazanej przez dożywotnika – osoby. Po śmierci osoby fizycznej Spółka nieruchomość sprzeda.

W umowie dożywocia dla potrzeb wyliczenia podatku od czynności cywilnoprawnych podawana jest wartość nieruchomości obliczona w następujący sposób.

1. Strony ustalają wartość lokalu.
2. Strony ustalają wartość dożywocia. Zawierając umowę dożywocia Spółka nie wie czy łączna wartość wypłacanych świadczeń będzie mniejsza, równa lub większa od wartości lokalu z dnia jego nabycia. Ustalenia wartości dożywocia dokonuje rzeczoznawca.
3. Strony ustalają skapitalizowaną wartość służebności mieszkania według zasad stosowanych w przepisach ustawy o podatku od spadków i darowizn (art. 13).
   
   

Tym samym wartość rynkowa lokalu, od której należy zapłacić podatek od czynności cywilnoprawnych będzie to wartość lokalu (1) pomniejszona o ciężary w postaci wartości dożywocia (2) oraz wartości służebności (3).

Zawierając umowę dożywocia Spółka ponosi koszty podatku od czynności cywilnoprawnych, koszty notarialne i koszty doradztwa prawnego jak również wyceny nieruchomości. Ponadto Spółka planuje ponieść koszty związane z remontem lub ulepszeniem nieruchomości po śmierci dożywotnika, a przed sprzedażą nieruchomości. Po zakończeniu umowy dożywocia Spółka zamierza nabyte nieruchomości sprzedać.

W związku z powyższym zadano następujące pytania w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych.

1. Czy renta, która zgodnie z aktem notarialnym ma być wypłacana dożywotnio – ma być potraktowana jako element ceny nabycia nieruchomości, a co za tym idzie jeśli nieruchomość jest zbywana przez osobę fizyczną po upływie 5 lat zgodnie z art. 10 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (tj. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm., dalej PIT) nie podlega opodatkowaniu...
2. Czy w związku z wypłatą renty, o której mowa powyżej na spółce jako płatniku powstaną jakieś obowiązki związane z odprowadzaniem zaliczki na podatek...
3. Czy świadczenie pochówkowe, które zgodnie z aktem notarialnym stanowi element ceny nabycia nieruchomości w ramach umowy dożywocia i które będzie wypłacane wskazanej osobie jest opodatkowane podatkiem dochodowym u osoby, której koszty na sfinansowanie pochówku zostaną wypłacone, czy jest to element ceny który nie podlega opodatkowaniu...
4. Czy w związku z wypłatą świadczenia, o którym mowa powyżej dla spółki powstanie obowiązek pobrania zaliczki na podatek jako na płatniku...
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych do źródeł przychodów zalicza się m.in. odpłatne zbycie:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,
4. innych rzeczy,

   - jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a) - c) przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Dożywocie jest instytucją prawną uregulowaną przepisami ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r., Nr 16, poz. 93 ze zm.). Zgodnie z art. 908 § 1 Kodeksu, jeżeli w zamian za przeniesienie własności nieruchomości nabywca zobowiązał się zapewnić zbywcy dożywotnie utrzymanie (umowa o dożywocie), powinien on, w braku odmiennej umowy, przyjąć zbywcę jako domownika, dostarczać mu wyżywienia, ubrania, mieszkania, światła i opału, zapewnić mu odpowiednią pomoc i pielęgnowanie w chorobie oraz sprawić mu własnym kosztem pogrzeb odpowiadający zwyczajom miejscowym.

W ramach umowy dożywocia, w zamian za przeniesienie własności nieruchomości, nabywca zobowiązuje się do określonych świadczeń. Przyjmuje się w praktyce podatkowej, że z punktu widzenia przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych umowa dożywocia prowadzi do odpłatnego zbycia nieruchomości. Zatem do umowy dożywocia będą miały zastosowanie te same zasady, co w przypadku sprzedaży nieruchomości.

Mając na uwadze powyższe, każda czynność prawna, której przedmiotem jest odpłatne zbycie nieruchomości wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a), a ich nabycie nie nastąpiło w drodze spadku lub darowizny i zostanie dokonana przed upływem 5-ciu lat licząc od końca roku, w którym nastąpiło nabycie powodować będzie powstanie obowiązku zapłaty podatku dochodowego określonego w przepisach PIT. Skoro przeniesienie własności nieruchomości w drodze umowy dożywocia jest dokonywane po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jego nabycie nie podlega ono opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Elementem ceny zakupu nieruchomości będzie wypłacana dożywotnio renta. Tym samym jak inne świadczenia otrzymane przez dożywotnika, który przenosi własność nieruchomości po upływie 5 lat nie będą one podlegały opodatkowaniu.

Skoro wypłata renty, jak w sytuacji określonej powyżej, tj. w wyniku zawarcia umowy dożywocia jest elementem ceny nabycia i nie powstaje obowiązek podatkowy, to na spółce wypłacającej rentę nie powstają żadne obowiązki płatnicze. Co więcej, jeśli sprzedaż nieruchomości dokonywana byłaby przed upływem tego terminu na spółce nie powstaną obowiązki płatnicze albowiem renta będzie traktowana jako przychód z tytułu sprzedaży nieruchomości czyli obowiązek rozliczenia przychodu spocznie na dożywotniku.

Ustosunkowując się do kwestii konsekwencji podatkowych wypłaty świadczenie pochówkowego, które zgodnie z aktem notarialnym będzie stanowić element ceny nabycia nieruchomości w ramach umowy dożywocia i będzie wypłacane wskazanej przez dożywotnika osobie na sfinansowanie przez tą osobę kosztów pochówku dożywotnika, Wnioskodawca uważa, że skoro stanowi ono element ceny za przeniesienie własności nieruchomości, a czynność ta nie podlega opodatkowaniu z uwagi na brzmienie przepisu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, o czym była mowa powyżej, to również ono nie rodzi obowiązków podatkowych po stronie osoby, której zostanie ono przekazane celem sfinansowania kosztów pogrzebu. W związku z powyższym na Spółce wypłacającej je, wskazanej przez dożywotnika osobie, nie ciążą obowiązki płatnika.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j.: Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.), źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,

   - jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Z analizy cytowanego przepisu wynika, że źródłem przychodu jest odpłatne zbycie m.in. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości, jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło ich nabycie lub wybudowanie. Zatem, przychód z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości lub jej części oraz udziału w nieruchomości nie podlega, w świetle ww. przepisu, opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, jeżeli spełnione są łącznie dwa warunki:

• odpłatne zbycie nieruchomości nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej (nie stanowi przedmiotu działalności gospodarczej) oraz
• zostało dokonane po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.
  
  

Zgodnie z art. 908 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) jeżeli w zamian za przeniesienie własności nieruchomości nabywca zobowiązał się zapewnić zbywcy dożywotnie utrzymanie (umowa o dożywocie), powinien on, w braku odmiennej umowy, przyjąć zbywcę jako domownika, dostarczać mu wyżywienia, ubrania, mieszkania, światła i opału, zapewnić mu odpowiednią pomoc i pielęgnowanie w chorobie oraz sprawić mu własnym kosztem pogrzeb odpowiadający zwyczajom miejscowym.

Umowa o dożywocie ma więc charakter umowy zobowiązującej, odpłatnej i wzajemnej. Przedmiotem świadczenia ze strony zbywcy (dożywotnika) jest przeniesienie własności nieruchomości.

Z uwagi na powyższe należy przyjąć, iż w świetle art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawarta umowa o dożywocie stanowi dla dożywotnika (zbywcy) źródło przychodu z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości, w sytuacji gdy następuje przed upływem 5 letniego terminu liczonego od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości. Powyższe oznacza więc, że w sytuacji, gdy do odpłatnego zbycia nieruchomości w drodze umowy o dożywocie dochodzi po upływie ww. terminu nie stanowi ono źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy.

Reasumując, z tytułu realizacji przez Spółkę postanowień zawieranych umów o dożywocie, tj. wypłaty: renty zbywcy nieruchomości oraz świadczenia na sfinansowanie pochówku dożywotnika wskazanej przez niego osobie - stanowiących elementy ceny nabycia nieruchomości – na Spółce nie ciążą obowiązki płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Ponadto informuje się, że w dniu 3 września 2010 r. oprócz niniejszego rozstrzygnięcia wydane zostały również interpretacje indywidualne w przedmiocie:

• podatku dochodowego od osób prawnych nr: ILPB3/423-506/10-2/EK, ILPB3/423 -506/10-3/EK, ILPB3/423-506/10-4/EK, ILPB3/423-506/10-5/EK, ILPB3/423-506/10 -6/EK, ILPB3/423-506/10-7/EK, ILPB3/423-506/10-8/EK,
• podatku od czynności cywilnoprawnych nr ILPB2/436-125/10-2/MK.
  
  

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.