INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 15 czerwca 2010 r. (data wpływu 18 czerwca 2010 r.), uzupełnionym pismem z dnia 9 sierpnia 2010 r. (data wpływu 10 sierpnia 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży działek gruntowych – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 18 czerwca 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży działek gruntowych. Dnia 10 sierpnia 2010 r. wniosek uzupełniono o doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

W roku 1990 rodzice Wnioskodawczyni przekazali jej nieodpłatnie gospodarstwo rolne, w formie aktu notarialnego, uzyskując w ten sposób renty rolnicze. Zainteresowana stała się w takiej sytuacji właścicielem tego gospodarstwa rolnego oraz została płatnikiem składek z tytułu ubezpieczenia społecznego rolników (KRUS) i jest nim do obecnej chwili. Dom przejęty od rodziców, a w którym obecnie mieszka ze swoją rodziną, jest bardzo stary, zawilgocony i zagrzybiony. Położony jest najniżej na całej ulicy, dlatego też przy ulewnych deszczach jest ciągle zalewany. Z powodu wilgoci dzieci bardzo chorują na górne drogi oddechowe. Wciąż pojawiają się pęknięcia na zewnątrz jak i wewnątrz budynku. Drogą obok nieruchomości przejeżdżają samochody ciężarowe z kopalni, wywołując wstrząsy i powstawanie wciąż nowych pęknięć ścian w budynku. Obok domu przepływa rów, który często również wylewa podtapiając dom i budynki gospodarcze.

Powyższe okoliczności – bardzo uciążliwe dla rodziny – spowodowały, że Wnioskodawczyni postanowiła sprzedać część gruntów (które zostały przekształcone na działki budowlane w roku 2009), i z otrzymanych pieniędzy wybudować nowy dom z dala od drogi w miejscu gdzie nie będzie narażeń na ciągłe podtopienia i wilgoć, która uniemożliwia normalne życie rodziny.

Całą kwotę ze sprzedaży części działek budowlanych chce przeznaczyć na budowę nowego budynku mieszkalnego dla rodziny i właściwie na jednej z tych działek postawić dom.

Dnia 10 sierpnia 2010 r. Wnioskodawczyni uzupełniła opisane zdarzenie przyszłe wskazując, iż na wymienionym we wniosku gruncie prowadziła działalność rolniczą, tzn. uprawiała zboże (pszenicę do roku 2000). Dokonywała sprzedaży zebranych plonów do punktu skupu Gminnej Spółdzielni. Wnioskodawczyni była rolnikiem i uprawiała ww. grunt tylko i wyłącznie na własne potrzeby. Nie posiadała statusu rolnika ryczałtowego. Zainteresowana nie prowadzi i nieprowadziła żadnej działalności gospodarczej. Wnioskodawczyni nie była i nie jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku VAT. Udostępniała ww. nieruchomości na podstawie umowy dzierżawy osobom trzecim, które były zobligowane do zapłacenia podatku rolnego do Urzędu Gminy, dla samej Zainteresowanej były nieodpłatne.

Ponadto, jak wyjaśniła Wnioskodawczyni, w chwili obecnej posiadana nieruchomość jest już podzielona na 14 działek gruntowych. Zainteresowana nie planuje dokonać uzbrojenia wyodrębnionych działek, jednakże na razie zamierza zbyć 3 działki gruntowe.

Zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego dla miejscowości J. Ś. – zatwierdzony Uchwałą nr (…) Rady Gminy z dnia 31 lipca 2009 r. (Dz. Urz. (…) Nr 170, poz. 3087) – opisana nieruchomość przeznaczona jest na cele nierolnicze - tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej. W roku 2007 Wnioskodawczyni dokonała jednorazowej dostawy nieruchomości gruntowej o charakterze rolnym. Zainteresowana wskazała także, iż przekształcenie przedmiotowych działek w roku 2009 nastąpiło na jej wniosek.

Wnioskodawczyni w przedmiotowym piśmie powieliła pytanie dotyczące zbycia 3 działek gruntu oraz ponownie przytoczyła istotę swego stanowiska przedstawionego we wniosku ORD-IN.

W związku z tym przyjęto, że wniosek dotyczy 1 zdarzenia przyszłego w zakresie sprzedaży 3 działek budowlanych.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Wnioskodawczyni w opisanej sytuacji będzie zwolniona z obowiązku zapłaty podatku VAT od sprzedaży 3 działek budowlanych...

Zdaniem Wnioskodawczyni, ponieważ nie jest płatnikiem podatku VAT, dokonując sprzedaży jednorazowego gruntu stanowiącego majątek osobisty, który nie był wykorzystywany w działalności gospodarczej (rolniczej), nie działa w charakterze podatnika, a czynność ta nie nosi znamion działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług.

Sposób nabycia przedmiotowych gruntów: „Umowa przekazania gospodarstwa rolnego – tytułem nieodpłatnym”, w momencie nabycia gruntów, Zainteresowana nie miała intencji, ani zamiaru ich odsprzedaży.

W obecnej sytuacji Wnioskodawczyni chce sprzedać kilka działek budowlanych, aby móc zbudować nowy dom oraz poprawić sytuację bytową i życiową swojej rodziny.

Zainteresowana uważa, że w związku z tymi okolicznościami jest zwolniona od opodatkowania sprzedaży gruntów i zapłacenia podatku VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem, podlegają:

1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2. eksport towarów;
3. import towarów;
4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy, przez towary rozumie się rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

Przepis art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, iż przez dostawę, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, musi być wykonana przez podatnika.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza – ust. 2 powołanego artykułu – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Aby zatem dostawę towarów (nawet jednorazową) uznać za działalność gospodarczą, należy wykazać, że w momencie jej realizacji podatnik działając w charakterze producenta, handlowca lub usługodawcy, miał zamiar dokonywać takich czynności wielokrotnie, a wykorzystywane przez niego towary czy usługi zostały nabyte w celu spożytkowania ich do wykonywania tej czynności.

Wskazać należy, iż definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie o podatku od towarów i usług jest znacznie szersza niż definicja działalności gospodarczej uregulowana w ustawie z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (t. j. Dz. U. z 2007 r. Nr 155, poz. 1095 ze zm.), czy też w ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.). W konsekwencji ocena określonych stanów na gruncie powołanych aktów prawnych może być odmienna.

Zasady wykładni językowej i funkcjonalnej definicji działalności gospodarczej prowadzą do wniosku, że działalność gospodarczą stanowi nie tylko działalność częstotliwa, czyli stała i powtarzalna, ale także jednorazowa czynność, jeżeli wiąże się z nią zamiar częstotliwości, przy czym wspomniana działalność powinna być wykonywana przez producenta, handlowca, usługodawcę, pozyskującego zasoby naturalne, rolnika lub wykonującego wolny zawód.

Zgodnie z art. 2 pkt 15, pkt 20 i pkt 21 ustawy o podatku od towarów i usług:

• przez działalność rolniczą rozumie się produkcję roślinną i zwierzęcą (…), a także świadczenie usług rolniczych;
• przez produkty rolne rozumie się towary wymienione w załączniku nr 2 do ustawy oraz towary wytworzone z nich przez rolnika ryczałtowego z produktów pochodzących z jego własnej działalności rolniczej przy użyciu środków zwykle używanych w gospodarstwie rolnym, leśnym i rybackim;
• przez usługi rolnicze rozumie się usługi wymienione w załączniku nr 2 do ustawy.
  
  

Zaznacza się, iż rolnik sprzedający grunt wykorzystywany w działalności rolniczej nie zbywa majątku osobistego, ale majątek składający się na przedsiębiorstwo rolne. Wobec powyższego osoba taka dokonuje sprzedaży majątku związanego z przedmiotową działalnością gospodarczą (działalnością rolniczą) i jest z tego tytułu podatnikiem podatku od towarów i usług, niekorzystającym ze zwolnienia od podatku, wynikającego z art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy.

Zgodnie z art. 693 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), przez umowę dzierżawy wydzierżawiający zobowiązuje się oddać dzierżawcy rzecz do używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu umówiony czynsz.

Jak wynika z powyższego, umowa dzierżawy jest umową cywilnoprawną o charakterze zobowiązaniowym przysparzającym obydwie strony zawartej umowy.

Dzierżawa gruntu nierolniczego, rolniczego i leśnego podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jako odpłatne świadczenie (art. 8 ust. 1 ustawy). Wydzierżawiający staje się podatnikiem począwszy od zawarcia pierwszej umowy dzierżawy, ale może korzystać ze zwolnienia podmiotowego ze względu na wysokość obrotów (art. 113 ww. ustawy) lub ze zwolnienia przedmiotowego wskazanego w § 12 ust. 1 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 24 grudnia 2009 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 224, poz. 1799 ze zm.), zgodnie z którym zwalnia się od podatku dzierżawę gruntów przeznaczonych na cele rolnicze, a także zbycie prawa użytkowania wieczystego tych gruntów.

Z sytuacją prawną Wnioskodawczyni wiąże się również art. 1 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (t. j. Dz. U. z 2008 r. Nr 50, poz. 291 ze zm.). Powołany przepis stanowi, iż ubezpieczenie społeczne rolników obejmuje, na zasadach określonych w ustawie, rolników i pracujących z nimi domowników.

Wnioskodawczyni podnosi, że opłacanie podatku rolnego odbywa się za pośrednictwem osób trzecich, które wykorzystywały grunty w ramach umowy dzierżawy. Organ wyjaśnia, iż obowiązek regulowania takiego podatku spoczywa na prawnym właścicielu nieruchomości, a nie na podmiocie aktualnie wykorzystującym grunt (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 19 lutego 2001 r., sygn. akt I SA/Gd 1705/1998).

Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Jednakże zarówno w treści ustawy, jak i przepisach wykonawczych do niej, przewidziane zostały zwolnienia od podatku oraz obniżone stawki.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane oraz przeznaczone pod zabudowę. Zwolnienie wynikające z cytowanego wyżej przepisu przysługuje jednakże wyłącznie względem takiej dostawy, której przedmiotem jest grunt niezabudowany i jednocześnie o przeznaczeniu innym niż budowlane czy też pod zabudowę. O przeznaczeniu nieruchomości stanowią akty prawa miejscowego, do których należy plan zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku ich braku inne akty ustanowione przez właściwe organy, tj. studium uwarunkowań oraz decyzja o warunkach zabudowy.

Należy również zauważyć, iż w myśl art. 113 ust. 13 pkt 1 lit. d ustawy, podatnicy dokonujący dostaw terenów budowlanych oraz przeznaczonych pod zabudowę, bez względu na wysokość osiągniętych obrotów nie mogą skorzystać ze zwolnienia podmiotowego.

Z opisanego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, iż w roku 1990 Wnioskodawczyni przekazano gospodarstwo rolne w związku z czym stała się płatnikiem składek z tytułu ubezpieczenia społecznego rolników (KRUS). Zainteresowana na przedmiotowym gruncie prowadziła działalność rolniczą, tzn. uprawiała zboże (pszenicę, do roku 2000). Zainteresowana nie była rolnikiem ryczałtowym, jednakże jak wskazała była rolnikiem uprawiającym grunt na własne potrzeby. Wnioskodawczyni nie prowadzi działalności gospodarczej i nie jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku VAT. Przedmiotową nieruchomość Zainteresowana podzieliła na 14 działek gruntowych jednakże nie planuje dokonać ich uzbrojenia. Zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego dla miejscowości J. Ś. (zatwierdzony Uchwałą nr (…) Rady Gminy z dnia 31 lipca 2009 r.) opisana nieruchomość przeznaczona jest na cele nierolnicze – tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej.

Mając na względzie powołane przepisy prawa oraz opisane zdarzenie przyszłe wskazać należy, iż planowana dostawa działek budowlanych będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT i nie będzie zwolniona od podatku. Powyższe wynika z faktu, iż Zainteresowana w związku z opisaną dostawą działek wystąpi jako podatnik podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy. Stanowią o tym zapisy powołanego art. 15 ust. 2 ustawy, uznające za działalność gospodarczą działalność rolników oraz wykorzystywanie majątku w sposób ciągły w ramach umów dzierżawy. Wnioskodawczyni dokonując dostawy działek pierwotnie wykorzystywanych w działalności rolniczej – skutkującej produkcją płodów rolnych (pszenicy) sprzedawanych na zewnątrz (Gminnej Spółdzielni), a następnie udostępnianych na podstawie umowy dzierżawy osobom trzecim, które były zobligowane do zapłacenia podatku rolnego nie zbywa majątku osobistego, lecz majątek pochodzący z działalności gospodarczej. Zainteresowana wykorzystywała zatem grunt nie dla potrzeb osobistych, lecz dla uzyskiwania dochodu (korzyści finansowej).

Nie można również zgodzić się ze stwierdzeniem, iż umowa dzierżawy była de facto nieodpłatna (należność pieniężną dzierżawca przeznaczał na zapłatę podatku rolnego Wnioskodawczyni). Jak wynika z powołanego orzeczenia sądowego to właściciel gruntu (Zainteresowana) zobowiązany jest do opłacenia należności jaką jest podatek rolny. Fakt, iż taka korzyść finansowa przeznaczana jest na zapłatę podatku ma charakter drugorzędny. W świetle powyższego nie można zgodzić się z Zainteresowaną, że wykorzystywała grunty na potrzeby własne. Przeczy temu w sposób oczywisty sprzedaż płodów rolnych do Gminnej Spółdzielni oraz uzyskiwanie dochodu z umowy dzierżawy dotyczącej przedmiotowej nieruchomości.

Nie bez znaczenia jest tu także przeznaczenie gruntu, tj. pod zabudowę mieszkaniową jednorodzinną. Budowlany charakter uniemożliwia bowiem zastosowania do sprzedaży opisanych działek zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy (zwolnienie przedmiotowe) oraz w art. 113 ustawy (zwolnienie podmiotowe).

Reasumując, Zainteresowana będzie zobowiązana planowaną dostawę trzech działek opodatkować podatkiem od towarów i usług – według podstawowej 22% stawki – ze względu na spełnienie przesłanek, o których mowa w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy oraz nie wystąpienie zwolnienia od podatku wynikającego z art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.