Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPB3/423-624/11-4/JG
z 8 listopada 2011 r.
Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
Rodzaj dokumentu
interpretacja indywidualna
Sygnatura
IPPB3/423-624/11-4/JG
Data
2011.11.08
Autor
Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie
Temat
Podatek dochodowy od osób prawnych --> Przychody --> Przychody
Podatek dochodowy od osób prawnych --> Przychody --> Sprzedaż nieruchomosci i praw majątkowych
Podatek dochodowy od osób prawnych --> Koszty uzyskania przychodów --> Wydatki nieuznawane za koszty uzyskania przychodów
Podatek dochodowy od osób prawnych --> Podstawa opodatkowania i wysokość podatku --> Stawka podatku
Podatek dochodowy od osób prawnych --> Przedmiot i podmiot opodatkowania --> Przedmiot opodatkowania
Podatek dochodowy od osób prawnych --> Przedmiot i podmiot opodatkowania --> Udziały w zyskach
Słowa kluczowe
objęcie akcji
objęcie udziałów
powstanie przychodu
wartość nominalna
wartość rynkowa
Istota interpretacji
CIT w zakresie przychodu podatkowego
Wniosek ORD-IN 837 kB
INTERPRETACJA INDYWIDUALNA Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 21.07.2011 r. (data wpływu 25.07.2011 r.), uzupełnionym w dniu 10.10.2011 r. na wezwanie tut. organu z dnia 23.09.2011 r., nr IPPB3/423-624/11-2/JG, o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie przychodu podatkowego – jest prawidłowe. UZASADNIENIE W dniu 25.07.2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie przychodu podatkowego. W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe: W spółce z ograniczoną odpowiedzialnością lub w spółce komandytowo-akcyjnej lub spółce akcyjnej (dalej: Spółka) planowane jest podwyższenie kapitału zakładowego. Na podstawie uchwały oraz zmiany umowy Spółki dotyczącej podwyższenia kapitału, Wnioskodawca, będący spółką z ograniczoną odpowiedzialnością będzie miał prawo do objęcia nowych udziałów/akcji. Wydane udziały/akcje Wnioskodawca pokryje wkładem pieniężnym. Udziały/akcje w Spółce zostaną objęte za wartość nominalną, tj. Wnioskodawca opłaci obejmowane udziały/akcje zgodnie ze zmianą umowy Spółki kwotą odpowiadającą wartości podniesionego kapitału zakładowego. Wartość kapitału zakładowego Spółki, według stanu przed i po omawianym podwyższeniu, jest znacznie niższa niż wartość rynkowa majątku Spółki. Łączna wartości nominalna udziałów/akcji objętych przez Wnioskodawcę będzie zatem odpowiadała wartości podwyższenia kapitału zakładowego. Wartość rynkowa majątku Spółki, zarówno przed jak i po ww. podwyższeniu, będzie wielokrotnie wyższa od wartości posiadanego przez nią kapitału zakładowego. Różnica taka wynikała będzie z tego, iż cześć majątku Spółki jest zapisana na innych kapitałach i funduszach, w tym na kapitale zapasowym, tj. może to być m.in. tzw. agio emisyjne z wcześniejszych podwyższeń kapitału lub niepodzielone zyski z lat ubiegłych oraz bieżące zyski. Nowe udziały/akcji objęte przez Wnioskodawcę, nie podlegają obowiązkowej wycenie, niemniej jednak gdyby po przeprowadzeniu omawianego podwyższenia dokonać takiej wyceny, to wartość nominalna takich udziałów/akcji byłaby niższa niż wartość rynkowa całego majątku Spółki, w części przypadającej na te udziały/akcje. Tym samym i wartość nominalna tych udziałów/akcji byłaby niższa od ich wartości rynkowej (gdyby całą wartość rynkową Spółki podzielić na ilość objętych przez Wnioskodawcę udziałów/akcji). Sytuacja Wnioskodawcy nie odbiegałaby tu od sytuacji innych dotychczasowych wspólników Spółki, gdyż wartość nominalna ich udziałów/akcji także jest niższa od wartości rynkowej tych udziałów/akcji (gdyby całą wartość rynkową Spółki podzielić na ilość udziałów/akcji innych wspólników). W przyszłości Wnioskodawca sprzeda udziały/akcje objęte w Spółce. W piśmie z dnia 5.10.2011 r. (data wpływu 10.10.2011 r.), złożonym na wezwanie tutejszego organu z dnia 23.09.2011 r. Spółka uzupełniła wniosek w następujący sposób: Wnioskodawca będzie udziałowcem co najmniej 3 spółek handlowych. W trzech z nich, w tym w jednej spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, jednej spółce komandytowo-akcyjnej oraz jednej spółce akcyjnej (dalej: Spółki) dokonane zostanie podwyższenie kapitału zakładowego, na podstawie uchwały oraz zmiany umowy Spółki dotyczącej podwyższenia kapitału. Wnioskodawca, będący spółką z ograniczoną odpowiedzialnością, będzie miał prawo do objęcia nowych udziałów i akcji. Wydane udziały i akcje Wnioskodawca pokryje wkładem pieniężnym. Udziały i akcje w Spółkach zostaną objęte za wartość nominalną tj. Wnioskodawca opłaci obejmowane udziały i akcje zgodnie ze zmianą umowy Spółek kwotą odpowiadającą wartości podniesionego kapitału zakładowego. Wartość kapitału zakładowego Spółek, według stanu przed i po omawianym podwyższeniu, jest znacznie niższa niż wartość rynkowa majątku Spółek. Łączna wartość nominalna udziałów i akcji objętych przez Wnioskodawcę będzie zatem odpowiadała wartości podwyższenia kapitału zakładowego. Wartość rynkowa majątku Spółek, zarówno przed jak i po ww. podwyższeniu, będzie wielokrotnie wyższa od wartości posiadanego przez nią kapitału zakładowego. Różnica taka wynikała będzie z tego, iż część majątku Spółek jest zapisana na innych kapitałach i funduszach, w tym na kapitale zapasowym. Będą to m.in. tzw. agio emisyjne z wcześniejszych podwyższeń kapitału lub nie podzielone zyski z lat ubiegłych oraz bieżące zyski. Nowe udziały i akcje objęte przez wnioskodawcę, nie podlegają obowiązkowej wycenie, niemniej jednak gdyby po przeprowadzeniu omawianego podwyższenia dokonać takiej wyceny, to wartość nominalna takich udziałów i akcji byłaby niższa niż wartość rynkowa całego majątku Spółek, w części przypadającej na te udziały i akcje. Tym samym i wartość nominalna tych udziałów i akcji byłaby niższa od ich wartości rynkowej (gdyby całą wartość rynkową Spółek podzielić na ilość objętych przez Wnioskodawcę udziałów i akcji). Sytuacja Wnioskodawcy nie odbiegałaby tu od sytuacji innych dotychczasowych wspólników Spółek, gdyż wartość nominalna ich udziałów i akcji także jest niższa od wartości rynkowej tych udziałów i akcji (gdyby całą wartość rynkową Spółki podzielić na ilość udziałów i akcji innych wspólników). W przyszłości Wnioskodawca sprzeda udziały j akcje objęte w Spółkach. W związku z powyższym zadano następujące pytania:
Stanowisko Spółki.
Zgodnie z przepisem art. 7 ust. 1 Ustawy CIT przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód bez względu na rodzaj źródeł przychodów, z jakich dochód ten został osiągnięty. Zgodnie zaś z przepisem art. 7 ust. 2 Ustawy CIT dochodem jest z zastrzeżeniem art. 10 i 11, nadwyżka sumy przychodów na kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym. Przepis art. 10 Ustawy CIT odnosi się do dochodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych. Zgodnie zaś z przedstawionym opisem zdarzenia przyszłego Wnioskodawca nie jest jeszcze wspólnikiem Spółki, w związku z czym nie może rozpoznać dochodu z udziału w jej zysku. Wnioskodawca dopiero zamierza przystąpić do Spółki. W związku z powyższym analizie należy poddać przepis art. 12 Ustawy CIT, w którym wymienione są zdarzenia kwalifikowane jako przychód. Zdarzeniem najbardziej zbliżonym do opisanego w zdarzeniu przyszłym jest przychód opisany w przepisie art. 12 ust. 1 pkt 7 Ustawy CIT. W świetle wskazanej regulacji prawnej przychodem jest nominalna wartość udziałów (akcji) w spółce kapitałowej albo wkładów w spółdzielni objętych w zamian za wkład niepieniężny w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część. Wskazany przepis dotyczy jednak wyłącznie sytuacji, kiedy udziały/akcje w spółce kapitałowej są obejmowane za wkład niepieniężny. Sytuacja objęcia udziałów/akcji w spółce kapitałowej w zamian za wkład pieniężny nie została wymieniona w katalogu przedmiotów opodatkowania podatkiem od osób prawnych w Ustawie CIT. Wnioskując a contrario, uznać należy, iż analizowane zdarzenie nie skutkuje powstaniem obowiązku podatkowego i w konsekwencji zobowiązania podatkowego. Do takiej argumentacji przekonuje również analiza przepisów Ustawy CIT dotyczących kosztów uzyskania przychodu. Zgodnie z przepisem art. 16 ust. 1 pkt 8 Ustawy CIT w momencie objęcia udziałów/akcji nie można rozliczyć żadnych kosztów. Wydatki zaś można rozpoznać jako koszt dopiero w momencie sprzedaży udziałów/akcji. Moment ich rozliczenia został zatem przesunięty przez ustawodawcę do chwili sprzedaży udziałów/akcji. Na podstawie powyższej analizy przepisów Ustawy CIT uznać należy, iż wniesienie wkładu pieniężnego do Spółki i uzyskanie w zamian udziałów/akcji w jej kapitale nie rodzi obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób prawnych. Takie zdarzenie prawne nie zostało bowiem uwzględnione przez ustawodawcę w katalogu zdarzeń prawnych zrównanych z przychodem. Wymienione zaś bardzo podobne zdarzenie (różniące się przedmiotem wkładu), pozwala na wykładnię a contrario, zgodnie z którą w przypadku uzyskania udziału/akcji w zamian za wkład pieniężny, wnoszący wkład nie rozpoznaje przychodu i w konsekwencji nie jest zobowiązany do zapłaty podatku. Taką interpretację przepisów prawa potwierdzają dotychczas wydawane interpretacje przepisów prawa podatkowego:
Co prawda pierwsze pięć wskazanych interpretacji odnosi się do przepisów ustawy o podatku o dochodowym od osób fizycznych z dnia 26 lipca 1991 r. (Dz. U. Nr 51, poz. 307), niemniej zauważyć należy, iż konstrukcja obu podatków jest analogiczna i nie różnicuje skutków w zakresie podmiotu wnoszącego wkład pieniężny do spółek kapitałowych.
Udział w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością jak również akcja w spółce akcyjnej i spółce komandytowo-akcyjnej są majątkowym prawem wspólnika. Prawo to jest zbywalne i zasadniczo każdy wspólnik uprawniony jest do swobodnego nim dysponowania, z zastrzeżeniem przepisów ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz.U.2000 Nr 94, poz. 1037, ze zm.). Zbycie posiadanych przez danego wspólnika udziałów/akcji pociąga za sobą określone skutki nie tylko w sferze cywilnoprawnej ale również podatkowej. Zgodnie z przepisem art. 12 ust. 3 Ustawy CIT Za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. W świetle zaś przepisu art. 12 ust. 3a: Za datę powstania przychodu, o którym mowa w ust. 3, uważa się, z zastrzeżeniem ust. 3c-3e, dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi albo częściowego wykonania usługą nie później niż dzień: 1) wystawienia faktury albo 2) uregulowania należności. Jako że udziały/akcje kwalifikowane są jako prawo majątkowe wspólnika, przychód z nimi związany rozpoznany jest dopiero w momencie ich zbycia. Tak wynika z powołanego powyżej przepisu. Taką wykładnię przepisu potwierdzają analiza regulacji dotyczącej kosztów uzyskania przychodu. W świetle przepisu art. 16 ust. 1 pkt 8 Ustawy CIT Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów (...) wydatków na objęcie lub nabycie udziałów (...); wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych wkładów, udziałów, akcji oraz innych papierów wartościowych (...). Jego brzmienie wskazuje na możliwość odliczenia wydatków jako kosztu uzyskania przychodu w momencie zbycia udziałów/akcji. Jednoznaczne jest to z wnioskiem, iż dopiero w momencie zbycia udziałów/akcji po stronie Wnioskodawcy powstaje przychód, który może być pomniejszony o koszty uzyskania przychodu. Przedstawiona powyżej wykładnia przepisów znajduje swoje potwierdzenie w opiniach organów podatkowych. Wskazane w uzasadnieniu do pytania nr 1 indywidualne interpretacje wszystkie potwierdzają słuszność stanowiska, iż dochód związany z udziałami/akcjami powstaje dopiero w momencie ich odpłatnego zbycia (wcześniej jest to możliwe tylko w momencie wypłaty dywidendy). Wyłącznie moment odpłatnego zbycia udziałów/akcji umożliwia rozpoznanie przychodu i obniżenie go o wydatki poniesione na objęcie udziałów/akcji. Zatem jakikolwiek dochód nie może powstać w dacie objęcia udziałów w zamian za wkład pieniężny, a jedynie w momencie ich odpłatnego zbycia.
Przepis art. 14 Ustawy CIT reguluje szacowanie wartości transakcji przez organy podatkowe w przypadku, kiedy cena bez uzasadnionej przyczyny znacznie odbiega od wartości rynkowej. Ratio legis wskazanej normy prawnej jest ustalenie właściwej wysokości przychodu. Podatnicy nie mogą zaniżać wartości zobowiązania podatkowego poprzez manipulowanie wartościami transakcji. Regulacja ta nie znajduje więc zastosowania w przypadku zdarzenia prawnego, które nie skutkuje powstaniem zobowiązania podatkowego. W przypadku zdarzeń neutralnych podatkowo bez względu na wartość transakcji nie może dojść do zarówno zawyżenia jak i zaniżenia wartości zobowiązania podatkowego. Odnosząc wskazane powyżej przesłanki stosowania przepisu art. 14 Ustawy CIT do analizowanego zdarzenia przyszłego, należy stwierdzić iż nie znajdzie on zastosowania. Przede wszystkim w przypadku obejmowania udziałów/akcji w spółce kapitałowej za wkład pieniężny nie można stwierdzić zaniżenia przychodu. Jeżeli transakcja ta ma charakter neutralny podatkowo, to nie jest możliwe zaniżenie jej wartości dla celów obliczenia należnego podatku dochodowego od osób prawnych. Po drugie zauważyć należy, iż przepis art. 14 Ustawy CIT odnosi się wyłącznie do ceny transakcji. W przypadku zaś objęcia udziałów/akcji nie można mówić o ich cenie, a jedynie o wartości nominalnej lub rynkowej udziałów/akcji. Pojęcia ceny i wartości nie są tożsame. Należy zauważyć, iż w analizowanym zdarzeniu przyszłym przedmiotem analizy nie jest transakcją nabycia udziałów/akcji, a ich objęcie. Na gruncie przepisów prawa podatkowego są to dwa odrębne zdarzenia, co powoduje różne skutki prawne. Skoro zaś przepis art. 14 Ustawy CIT wprost odnosi do ceny, to nie można go stosować do szacowania wartości, po jakiej powinny być objęte udziały/akcje. Innym argumentem uzasadniającym stanowisko Wnioskodawcy jest wnioskowanie per analogiam. W świetle przepisów Ustawy CIT zasadą jest, iż wartością jaką bierze się pod uwagę przy obejmowaniu przez nowego lub obecnego wspólnika udziałów/akcji spółki kapitałowej, jest wartość nominalna. Tak wynika z przepisu art. 12 ust. 1 pkt 7 Ustawy CIT, zgodnie z którym przychód określa się w odniesieniu do wartości nominalnej udziałów/akcji uzyskanych w zamian za wkład niepieniężny. Użycie przez ustawodawcę pojęcia nominalna wartość wskazuje, że wykluczona jest jakakolwiek możliwość ustalania wartości przychodu w oparciu o inne kryteria. Ustalenie w tym przepisie, iż przychód podatkowy stanowi wartość nominalna udziałów/akcji stanowi świadomy wybór racjonalnego ustawodawcy. Gdyby zamiarem prawodawcy było ustalenie wysokości takiego przychodu w nawiązaniu do wartości księgowej, rynkowej czy jakiejkolwiek innej wartości wniesionego wkładu lub objętych udziałów/akcji, to wówczas w sposób wyraźny dałby temu wyraz w treści art. 12 ust 1 pkt 7 Ustawy CIT. Żaden przepis ustawy o CIT nie daje jednak podstawy do stwierdzenia, że przychodem wspólnika, z tytułu objęcia udziałów/akcji w zamian za aport, może być rynkowa wartość obejmowanych udziałów/akcji lub rynkowa wartość wkładu niepieniężnego wnoszonego w zamian za obejmowane udziały/akcji. W przypadku pokrycia udziałów/akcji wkładem pieniężnym brak jest co prawda odpowiedniego przepisu, ale wydaje się, iż właściwe jest odniesienie się do przepisu art. 12 ust. 1 pkt 7 Ustawy CIT. Jeżeli w przypadku wkładów niepieniężnych ustawodawca powołuje się na wartość nominalną udziałów/akcji, to prawidłowe wydaje się powołanie na wartość nominalną także w przypadku pokrycia ich wkładem pieniężnym. W takiej sytuacji, skoro wniesiony wkład pokryje w pełni wartość nominalną udziałów/akcji określoną w umowie Spółki, szacowanie wskazane w przepisie art. 14 Ustawy CIT stanie się bezzasadne. Taka wykładnia przepisów została potwierdzona przez dotychczas wydane indywidualne interpretacje przepisów prawa podatkowego, jak i orzecznictwo. Jako przykład wskazać można:
Powyżej wskazane fragmenty indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego oraz uzasadnień wyroków sądów administracyjnych co prawdą odnoszą się do odmiennych stanów faktycznych, niemniej zastosowana w nich wykładnia przepisów prawa podatkowego znajduje swoje uzasadnienie także w analizowanym zdarzeniu przyszłym. W tym przypadku również przepis art. 14 Ustawy CIT nie znajduje swojego zastosowania. Przepis art. 14 Ustawy CIT będzie można zastosować wyłącznie w przypadku sprzedaży przez Wnioskodawcę objętych w zamian za wkład pieniężny udziałów/akcji w Spółce. Wtedy bowiem dojdzie do transakcji, w której wskazana będzie cena udziałów/akcji. Taka cena może być przedmiotem szacowania ze strony organów podatkowych. W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe. Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej w tym zakresie oceny stanowiska wnioskodawcy. Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji. Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock. |
doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.