Stan faktyczny

Podatnik zamierza świadczyć usługi rachunkowo-księgowe na rzecz kontrahenta z Gibraltaru.

Ocena prawna stanu faktycznego

Zgodnie z art. 27 ust.3 ustawy „W przypadku gdy usługi, o których mowa w ust. 4, są świadczone na rzecz:

1. osób fizycznych, osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, posiadających siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium państwa trzeciego, lub
2. podatników mających siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium Wspólnoty, ale w kraju innym niż kraj świadczącego usługę

• miejscem świadczenia tych usług jest miejsce, gdzie nabywca usługi posiada siedzibę, stałe miejsce prowadzenia działalności, dla którego dana usługa jest świadczona, a w przypadku braku stałego miejsca prowadzenia działalności, stały adres lub miejsce zamieszkania”.

Ustawodawca w art. 27 ust. 4 ustawy wymienia usługi do których ma zastosowanie powyższa regulacja. I tak, w art. 27 ust. 4 pkt 3 ww. ustawy mowa jest o usługach: prawniczych, rachunkowo-księgowych, badania rynków i opinii publicznej, doradztwa w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej i zarządzania (PKWiU 74.1), przetwarzania danych i dostarczania informacji, architektonicznych i inżynierskich (PKWiU 74.2) – z zastrzeżeniem ust. 2 pkt 1 tłumaczeń.

Ze stanu faktycznego wynika, iż Podatnik zamierza świadczyć usługi rachunkowo-księgowe na rzecz kontrahenta posiadającego siedzibę na terytorium Gibraltaru.

Zgodnie z art. 2 pkt 3 ustawy przez „terytorium Wspólnoty” rozumie się terytoria państw członkowskich Wspólnoty Europejskiej, natomiast zgodnie z art. 2 pkt 5 ustawy przez „terytorium państwa trzeciego” rozumie się terytorium nie wchodzące w skład terytorium Wspólnoty.

Zgodnie z informacją zawartą w załączniku nr 5 do ustawy o podatku od towarów i usług - Gibraltar jest terytorium zależnym Korony Brytyjskiej.

Ustawodawca nie zdefiniował pojęcia „terytorium zależnego” ani w ustawie o VAT, ani w przepisach wykonawczych.

W związku z brakiem definicji ustawowej w/w pojęcia w przepisach ustawy należy odwołać się do powszechnie przyjętego rozumienia tego słowa. Terytorium zależne z definicji zawartej w: „http://pl.wikipedia.org/wiki/Terytorium_zale%C5%BCne” nie należy do terytorium danego kraju – jest odrębnym bytem prawnym, podległym jedynie tej samej władzy.

Terytoria zależne należy zatem traktować nie jako terytoria państw członkowskich, a wszystkie wyjątki od tej reguły ustawodawca wymienił enumeratywnie w przepisach ustawy.

I tak na mocy art. 2 pkt 3 lit. a ustawy, Księstwo Monaco uznaje się jako terytorium Republiki Francuskiej, a wyspę Man traktuje się jako terytorium Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej.

A zatem mając na uwadze fakt, iż wyspa Man i Gibraltar mają taki sam status terytoria zależnego, a wyspa Man została włączona na podstawie w/w przepisu do terytorium Wspólnoty, oznacza to, że Gibraltar – wobec którego takiego przepisu nie uczyniono – do terytorium Wspólnoty nie należy.

Wobec powyższego, terytorium Gibraltaru, należy traktować jako terytorium państwa trzeciego.

W sytuacji, gdy podatnik świadczy usługi rachunkowo-księgowe na rzecz osób fizycznych, osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, posiadających siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium państwa trzeciego (w tym na terytorium Gibraltaru) – miejscem świadczenia usługi uznaje się, zgodnie z art. 27 ust. 3 pkt 1 w zw. z ust. 4 pkt 3 ustawy, miejsce, gdzie nabywający przedmiotowe usługi posiada siedzibę lub stałe miejsce prowadzenia działalności, a w przypadku braku siedziby lub stałego miejsca prowadzenia działalności – miejsce stałego zamieszkania.

Należy wskazać jednakże, iż w przypadku, gdy podatnik będzie świadczył usługę rachunkowo-księgową na rzecz podmiotów niewymienionych w art. 27 ust. 3 pkt 1 ustawy – wówczas miejscem świadczenia usługi (miejscem opodatkowania) będzie zgodnie z art. 27 ust.1 ustawy miejsce, gdzie świadczący usługę posiada siedzibę lub stałe miejsce prowadzenia działalności, a w przypadku braku siedziby lub stałego miejsca prowadzenia działalności – miejsce stałego zamieszkania, tj. terytorium kraju.

W świetle treści przepisu art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy, „Podatnik ma również prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, jeżeli importowane lub nabywane towary i usługi dotyczą dostawy towarów lub świadczenia usług przez podatnika poza terytorium kraju, jeżeli kwoty te mogłyby być odliczone, gdyby czynności te były wykonywane na terytorium kraju, a podatnik posiada dokumenty, z których wynika związek odliczonego podatku z tymi czynnościami.”

Art. 87 ust. 4 pkt 2 i ust. 5 ustawy wskazuje terminy, w których podatnikowi przysługuje zwrot kwoty podatku naliczonego.