Działając na podstawie art. 14a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.) w związku z wnioskiem firmy z dnia 20.09.2004 r. o udzielenie pisemnej informacji w zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie podatnika - Naczelnik Trzeciego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Radomiu wyjaśnia jak niżej. Ze stanu faktycznego przedstawionego w w/w pismie wynika, że zakład pracy wykupił bilety miesięczne dla pracowników nadmieniając, że w regulaminie wynagradzania znajduje się stosowny zapis umożliwiający powyższy zakup biletów. Zapytanie podatnika dotyczy możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wartości faktury za bilety miesięczne na dojazd do pracy dla pracowników oraz czy wartość tych biletów stanowi dla pracowników przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych ?

Zdaniem firmy – w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych- faktura za bilety będzie dla zakładu kosztem uzyskania przychodów, natomiast w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych- wartość zakupionych biletów nie stanowi dla pracowników przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. W zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu wartości faktury za bilety miesięczne na dojazd do pracy dla pracowników należy stwierdzić co następuje : Zgodnie z art. 77 Kodeksu Pracy § 1 pracodawca zatrudniający co najmniej 20 pracowników, nie objętych zakładowym układem zbiorowym pracy ani ponadzakładowym, układem zbiorowym pracy , ustala warunki wynagradzania za pracę w regulaminie wynagradzania. W § 2 w/w artykułu stwierdza się, że w regulaminie wynagradzania, o którym mowa w § 1, pracodawca może ustalić także inne świadczenia związane z pracą i zasady ich przyznawania.

Zgodnie z postanowieniami art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm.) kosztami uzyskania przychodów są wszelkie odpisy, koszty i wydatki poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem tych, które zostały wymienione w art. 16 ustawy. Są to więc koszty bezpośrednio i pośrednio związane z całokształtem prowadzonej działalności. Istnieje zatem możliwość odliczenia od przychodów wszelkich kosztów ich uzyskania pod warunkiem jednak, że ich poniesienie ma, bądź może mieć, wpływ na wielkość osiągniętego przychodu, a przy tym muszą być one racjonalne z punktu widzenia działalności służącej jego osiągnięciu. Aby określony wydatek można było uznać za koszt uzyskania przychodów, to między jego poniesieniem a osiągniętym przychodem musi zachodzić związek przyczynowo-skutkowy. Wśród kosztów uznawanych za koszty uzyskania przychodów są także świadczenia wypłacane przez pracodawców na rzecz swoich pracowników (z wyjątkiem świadczeń finansowanych ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych ). Zatem jeśli, pracodawca prócz wynagradzania za pracę ma obowiązek w sytuacjach określonych w innych ustawach, układzie zbiorowym pracy czy też obowiązującym w jednostce regulaminie, realizować inne świadczenia należy uznać, że wartość zakupionych pracownikom biletów miesięcznych może stanowić – w myśl art. 15 ust. 1 ustawy podatkowej – koszty uzyskania przychodów zakładu pracy.

Zgodnie z treścią art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych ( t.j. Dz. U. Z 2000 r. Nr 14 poz. 176 ze zm.) za przychody ze stosunku służbowego , stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności : wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego , czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych. Z treści powołanego przepisu wynika, że finansowanie przez zakład pracy zakupu biletów miesięcznych dla pracowników jest świadczeniem , którego wartość stanowi dla pracowników przychód ze stosunku pracy.

Jednocześnie należy stwierdzić, że tego rodzaju świadczenia nie zostały wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych o których mowa w art. 21 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przepisy art. 21 ust. 1 w/w ustawy zwalniają od podatku jedynie :
a) wartość świadczeń z tytułu uprawnień do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego kolejowego i autobusowego, wynikających z przepisów o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego (pkt 84)
b) wartość świadczeń z tytułu realizacji uprawnień do ulgowych lub bezpłatnych przejazdów środkami komunikacji miejskiej, przysługujących na podstawie odrębnych przepisów (pkt 85)
c) zwrot kosztów dojazdu pracownika do zakładu pracy, jeżeli obowiązek ponoszenia tych kosztów przez zakład pracy wynika wprost z przepisów innych ustaw (pkt 112)

Warunkiem zastosowania tego zwolnienia jest istnienie przepisu zawartego w akcie prawnym rangi ustawowej, który nakazywałby pracodawcy zwracanie tego rodzaju wydatków. Nie mieści się w tym zwolnieniu sytuacja, w której obowiązek zwracania kosztów dojazdu do pracy będzie wynikał z porozumień zawieranych między pracodawcą a pracownikami (lub ich reprezentacją). Biorąc pod uwagę powyższe wyjaśnienia należy stwierdzić,że wartość zakupionych biletów miesięcznych stanowi dla pracowników przychód ze stosunku pracy podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Pracodawca ma obowiązek jako płatnik obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych zgodnie z przepisami art. 32 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.