2013.09.09 - Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPP2/443-554/13-3/IZ
z 9 września 2013 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112 poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 05.06.2013 r. (data wpływu 10.06.2013 r.), uzupełnionym w dniu 12.08.2013 r. (data wpływu 14.08.2013 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

opodatkowania usługi prowadzenia rejestru aktywów Funduszu, usługi prowadzeniu rachunku bieżącego funduszu oraz dokonywania transakcji płatniczych, za pośrednictwem tego rachunku, usługi prowadzenia rachunków papierów wartościowych, na których ewidencjonowane są aktywa Funduszu w postaci papierów wartościowych i innych instrumentów finansowych - jest prawidłowe;
opodatkowania usług polegających na zapewnieniu, aby emitowanie, wydawanie i wykupywanie certyfikatów inwestycyjnych lub jednostek uczestnictwa Funduszu odbywało się zgodnie z przepisami prawa i statutem Funduszu: zapewnieniu, aby wartość aktywów Funduszu oraz wartość aktywów Funduszu na certyfikat inwestycyjny/ jednostkę uczestnictwa, była obliczana zgodnie z przepisami prawa i statutem Funduszu; zapewnieniu, aby rozliczanie umów dotyczących aktywów Funduszu, oraz rozliczanie umów z uczestnikami Funduszu następowało bez nieuzasadnionego opóźnienia, oraz kontroli terminowość rozliczania umów z uczestnikami Funduszu, zapewnieniu, aby dochody Funduszu były wykorzystywane w sposób zgodny z przepisami prawa i ze statutem Funduszu, wykonywaniu poleceń i instrukcji rozliczeniowych Funduszu, pod warunkiem, że nie są one sprzeczne z przepisami prawa lub statutem Funduszu, współpracy z Funduszem i jego organami we wszelkich postępowaniach przed Komisją Nadzoru Finansowego, dotyczących funkcjonowania Funduszu oraz we wszelkich postępowaniach przed organami podatkowymi w zakresie objętym umową, wykonywaniu innych obowiązków przewidzianych przepisami prawa, w tym dokonuje likwidacji Funduszu, w przypadkach, gdy statut Funduszu wskazuje Bank jako likwidatora Funduszu - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 10.06.2013 r. wpłynął ww. wniosek, uzupełniony w dnia 12.08.2013 r., o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zastosowania zwolnienia dla usług depozytariusza świadczonych przez Wnioskodawcę.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Spółka S.A. (dalej jako: „Bank” bądź „Wnioskodawca”) jest bankiem z siedzibą w Polsce, prowadzącym działalność na podstawie ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (tj. Dz. U. z 2012 r. poz. 1376, ze zm.).

W ramach prowadzonej działalności Bank świadczy usługi depozytariusza na rzecz funduszy inwestycyjnych prowadzących działalność na podstawie ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych (Dz. U. z 2001 r. Nr 146, poz. 1546, ze zm.); (dalej jako: „Fundusze”). Ustawa o funduszach inwestycyjnych reguluje, że korzystanie z usług depozytariusza jest wymogiem niezbędnym do prowadzenia przez Fundusz swojej działalności. Ustawa ta przewiduje, że zawarcie odpowiedniej umowy z depozytariuszem jest warunkiem utworzenia Funduszu i rozpoczęcia działalności przez Fundusz. Co do zasady, warunkiem koniecznym rozpoczęcia działalności przez Fundusz jest posiadanie banku depozytariusza. Jednocześnie ustawa o funduszach inwestycyjnych reguluje obowiązki depozytariusza wskazując, że obowiązki te obejmują:

prowadzenie rejestru aktywów funduszy przechowywanych przez depozytariusza, jak również inne uprawnione do tego podmioty;

zapewnienie, aby wartość aktywów funduszu oraz wartość aktywów funduszu przypadających na jednostkę uczestnictwa/certyfikat inwestycyjny, odbywało się zgodnie z przepisami prawa i statutem funduszu;

zapewnienie, aby zbywanie i odkupywanie jednostek uczestnictwa lub emitowanie, wydawanie i wykupywanie certyfikatów inwestycyjnych odbywało się zgodnie z przepisami prawa i statutem funduszu;

zapewnienie, aby rozliczanie umów dotyczących aktywów funduszu następowało bez nieuzasadnionego opóźnienia, oraz kontrolowanie terminowości rozliczania umów z uczestnikami funduszu;

zapewnienie, aby dochody funduszu były wykorzystywane w sposób zgodny z przepisami prawa i statutem funduszu;

wykonywanie poleceń funduszu, chyba że są sprzeczne z prawem lub statutem funduszu.

Postępując zgodnie z wymogami uregulowanymi w ustawie o funduszach inwestycyjnych, na podstawie umów, w oparciu o które Bank świadczy usługi depozytariusza, Bank wykonuje na rzecz Funduszy następujące obowiązki:

prowadzi dla Funduszu rejestr aktywów Funduszu zapisanych na rachunkach pieniężnych i rachunkach papierów wartościowych prowadzonych przez Bank, jak również przez inne uprawnione podmioty;
zapewnia, aby emitowanie, wydawanie i wykupywanie certyfikatów inwestycyjnych lub jednostek uczestnictwa Funduszu odbywało się zgodnie z przepisami prawa i statutem Funduszu;
zapewnia, aby wartość aktywów Funduszu oraz wartość aktywów Funduszu na certyfikat inwestycyjny/ jednostkę uczestnictwa, była obliczana zgodnie z przepisami prawa i statutem Funduszu;
zapewnia, aby rozliczanie umów dotyczących aktywów Funduszu, oraz rozliczanie umów z uczestnikami Funduszu następowało bez nieuzasadnionego opóźnienia, oraz kontroluje terminowość rozliczania umów z uczestnikami Funduszu;
zapewnia, aby dochody Funduszu były wykorzystywane w sposób zgodny z przepisami prawa i ze statutem Funduszu;
wykonuje polecenia i instrukcje rozliczeniowe Funduszu, pod warunkiem, że nie są one sprzeczne z przepisami prawa lub statutem Funduszu,
współpracuje z Funduszem i jego organami we wszelkich postępowaniach przed Komisją Nadzoru Finansowego, dotyczących funkcjonowania Funduszu oraz we wszelkich postępowaniach przed organami podatkowymi w zakresie objętym umową,
wykonuje inne obowiązki przewidziane przepisami prawa, w tym dokonuje likwidacji Funduszu, w przypadkach, gdy statut Funduszu wskazuje Bank jako likwidatora Funduszu.

Wykonywanie przez Bank obowiązków depozytariusza odbywa się poprzez stałą kontrolę czynności faktycznych i prawnych podejmowanych przez Fundusz i nadzorowanie doprowadzania do zgodności ze statutem Funduszu i przepisami prawa czynności faktycznych i prawnych podejmowanych przez Fundusz.

Dokonywana przez Bank kontrola czynności faktycznych i prawnych podejmowanych przez Fundusz polega w szczególności na:

kontrolowaniu limitów inwestycyjnych Funduszu wynikających z postanowień statutu Funduszu i przepisów prawa oraz niezwłocznym informowaniu o przekroczeniu takich limitów przez Fundusz;
weryfikacji dostarczanych poleceń i instrukcji rozliczeniowych pod kątem ich zgodności z przepisami prawa i statutem Funduszu.
weryfikacji umów dotyczących aktywów Funduszu pod kątem ich zgodności z przepisami prawa i statutem Funduszu;
nadzorowaniu prawidłowego przebiegu rozliczeń transakcji dotyczących aktywów Funduszu;
nadzorowaniu prawidłowego przebiegu rozliczeń płatności na rzecz Funduszu i uczestników Funduszu;
sprawdzaniu, czy w przypadkach, o których mowa w przepisach prawa lub statucie Funduszu, Fundusz dostosował działalność lokacyjną do wymogów w niej określonych w odpowiednim terminie;
sprawdzaniu poprawności czynności podejmowanych przez Fundusz w zakresie ustalania wartości aktywów Funduszu oraz ustalania wartości aktywów przypadających na certyfikat inwestycyjny/jednostkę uczestnictwa na każdy dzień wyceny;
zapewnianiu, aby naliczanie przychodów Funduszu oraz dochodów Funduszu do wypłaty jego uczestnikom w sytuacjach określonych w statucie Funduszu odbywało się w zgodzie z przepisami prawa i statutem Funduszu.

W celu wykonania swoich zobowiązań na rzecz Funduszu, Bank otwiera i prowadzi dla Funduszu rejestr aktywów Funduszu, otwiera i prowadzi rachunki papierów wartościowych Funduszu, na których ewidencjonowane są aktywa Funduszu w postaci papierów wartościowych i innych instrumentów finansowych oraz otwiera i prowadzi rachunki pieniężne, na których ewidencjonowane są środki pieniężne Funduszu oraz dokonywane są rozliczenia pieniężne Funduszu. Bank zakłada także oraz prowadzi i przechowuje dokumentację księgową dotyczącą Funduszu, niezbędną w celu ustalenia przez Bank wartości aktywów Funduszu i wartości aktywów Funduszu przypadających na certyfikat inwestycyjny/jednostkę uczestnictwa.

Za wykonywanie na rzecz Funduszu obowiązków depozytariusza Bankowi przysługuje wynagrodzenie kalkulowane w oparciu o poszczególne czynności wykonywane przez Bank na rzecz Funduszu. Zgodnie ze standardową tabelą opłat i prowizji należnych Bankowi z tytułu usług świadczonych na rzecz Funduszu, Bankowi przysługują następującego rodzaju opłaty i prowizje za czynności związane z wykonywaniem obowiązków depozytariusza:

opłata za prowadzenie rejestru aktywów Funduszu oraz kontrolę wyceny aktywów Funduszu (miesięczne i/lub kwartalne opłaty liczone od dnia rejestracji Funduszu, których wysokość jest ustalana w zależności od wartość aktywów Funduszu);

opłata za każdą dodatkową kontrolę wyceny aktywów Funduszu (opłata jednorazowa pobierana od każdej dodatkowej wyceny aktywów);

opłaty rozliczeniowe od transakcji dokonywanych na papierach wartościowych rozliczanych przez Bank;

opłata za prowadzenie rachunku bieżącego Funduszu, na którym ewidencjonowane są środki pieniężne Funduszu i dostęp do systemu bankowości elektronicznej, za pomocą którego możliwe jest dokonywanie przelewów środków pieniężnych z rachunku bieżącego Funduszu;

opłata za przelewy środków pieniężnych dokonywanych za pośrednictwem rachunków pieniężnych prowadzonych przez Bank;

opłata za opinię bankową (opłata za jedno oświadczenie Banku jako depozytariusza do sprawozdań finansowych);

opłata za likwidację Funduszu (opłata jednorazowa od zlikwidowanego Funduszu).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy przedstawione w stanie faktycznym usługi świadczone przez Bank w ramach wykonywania obowiązków depozytariusza, za które Bank otrzymuje wynagrodzenie korzystają ze zwolnienia z podatku VAT?

Zdaniem Wnioskodawcy:

W ocenie Banku, przedstawione w stanie faktycznym czynności wykonywane przez Bank w ramach wykonywania obowiązków depozytariusza korzystają ze zwolnienia z podatku VAT. Zdaniem Banku, ze zwolnienia z podatku VAT będą korzystały wszystkie czynności wykonywane przez Bank w ramach wykonywania obowiązków depozytariusza, jednak na podstawie różnych podstaw prawnych.

Przepis art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o VAT przewiduje, iż zwalnia się od podatku usługi zarządzania funduszami inwestycyjnymi i zbiorczymi portfelami papierów wartościowych — w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych. W tym zakresie, należy wskazać, że usługi wykonywane przez depozytariusza na rzecz funduszy inwestycyjnych były przedmiotem analizy Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, który w orzeczeniu z 4 maja 2006 r. w sprawie Abbey National (sygn. C-169/04) uznał, że usługi wykonywane przez depozytariusza takie jak:

przechowywanie aktywów;

zapewnianie, aby sprzedaż, emisja, odkup, umorzenie i unieważnienie jednostek uczestnictwa były zgodne z przepisami prawa oraz statutem funduszu;

zapewnianie, aby w transakcjach związanych z aktywami funduszu wszystkie płatności były dokonywane w zwyczajowo ustalonych terminach, oraz

zapewnianie, aby dochody funduszu były przeznaczone na cele zgodne z przepisami prawa oraz statutem funduszu

nie stanowią usług zarządzania funduszami.

W ocenie Banku, uznanie, że takie usługi nie stanowią usług zarządzania funduszami, nie oznacza jednak, że takie usługi nie korzystają ze zwolnienia z podatku VAT. Zdaniem Banku, usługi te korzystają bowiem ze zwolnienia z podatku VAT na podstawie innych przepisów ustawy o VAT przewidujących zwolnienie z podatku VAT.

W tym zakresie należy wskazać na przepis art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT, zgodnie z którym zwalnia się z podatku usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2010 r. Nr 211, poz. 1384 oraz z 2011 r. Nr 106, poz. 622 i Nr 131, poz. 763), z wyłączeniem przechowywania tych instrumentów i zarządzania nimi, oraz usługi pośrednictwa w tym zakresie.

Uwzględniając powyższy przepis, należy wskazać, że szereg usług wykonywanych przez Bank w ramach wykonywania obowiązków depozytariusza, za które Bank otrzymuje wynagrodzenie, są usługami, których przedmiotem są instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie o obrocie instrumentami finansowymi. Czynnościami wykonywanymi przez Bank w ramach wykonywania obowiązków depozytariusza, których przedmiotem są instrumenty finansowe są:

kontrolowanie limitów inwestycyjnych Funduszu wynikających z postanowień statutu Funduszu i przepisów prawa oraz niezwłoczne informowanie o przekroczeniu takich limitów przez Fundusz;
weryfikacja dostarczanych poleceń i instrukcji rozliczeniowych pod kątem ich zgodności i przepisami prawa i statutem Funduszu;
weryfikacja umów dotyczących aktywów Funduszu pod kątem ich zgodności z przepisami prawa i statutem Funduszu;
nadzorowanie prawidłowego przebiegu rozliczeń transakcji dotyczących aktywów Funduszu;
nadzorowanie prawidłowego przebiegu rozliczeń płatności na rzecz Funduszu i uczestników Funduszu;
sprawdzanie, czy w przypadkach, o których mowa w przepisach prawa lub statucie Funduszu, Fundusz dostosował działalność lokacyjną do wymogów w niej określonych w odpowiednim terminie;
sprawdzanie poprawności czynności podejmowanych przez Fundusz w zakresie ustalania wartości aktywów Funduszu oraz ustalania wartości aktywów przypadających na certyfikat inwestycyjny/jednostkę uczestnictwa na każdy dzień wyceny;
zapewnianie, aby naliczanie przychodów Funduszu oraz dochodów Funduszu do wypłaty jego uczestnikom w sytuacjach określonych w statucie Funduszu odbywało się w zgodzie z przepisami prawa i statutem Funduszu.

Wykonywanie powyższych czynności przez Bank następuje bowiem w związku z pośrednictwem Banku w dokonywaniu przez Fundusz transakcji, których przedmiotem są instrumenty finansowe, stanowiące aktywa Funduszu. Bank wykonuje swoje obowiązki depozytariusza otrzymując i realizując polecenia i instrukcje rozliczeniowe Funduszu zlecające Bankowi wykonanie wskazanych przez Fundusz czynności dotyczących instrumentów finansowych stanowiących aktywa Funduszu. Bank otrzymując takie polecenie lub instrukcję rozliczeniową analizuje ją pod kątem zgodności z przepisami prawa, statutem Funduszu i następnie nadzoruje i dba o prawidłowy przebieg transakcji, których przedmiotem są instrumenty finansowe.

Konsekwencją tego, że Bank wykonuje swoje obowiązki depozytariusza poprzez pośredniczenie w transakcjach dokonywanych przez Fundusz i dbanie o prawidłowy i zgodny z przepisami i statutem Funduszu przebieg rozliczenia tych transakcji jest fakt, że Bank nie otrzymuje odrębnego wynagrodzenia za wykonywanie obowiązków depozytariusza, lecz otrzymuje wynagrodzenie w postaci opłaty rozliczeniowej od każdej transakcji na instrumentach finansowych Funduszu, w której pośredniczył Bank. Bank otrzymuje zatem wynagrodzenie za każdą zrealizowaną transakcję, której przedmiotem jest instrument finansowy stanowiący aktywo Funduszu.

Podobnie, takie czynności wykonywane przez Bank jako depozytariusza jak prowadzenie rejestru aktywów Funduszu oraz kontrola wyceny aktywów Funduszu, za które Bank pobiera odrębne opłaty korzystają ze zwolnienia z podatku VAT jako usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie o obrocie instrumentami finansowymi. Przedmiotem tych usług są bowiem instrumenty finansowe stanowiące aktywa Funduszu.

Jednocześnie, można także wskazywać, że tego rodzaju usługi są usługami zarządzania funduszami korzystającymi ze zwolnienia z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o VAT. Prowadzenie rejestru aktywów oraz dokonywanie kontroli wyceny aktywów stanowią bowiem czynności niezbędne do prawidłowego funkcjonowania Funduszu. Fundusz musi mieć bowiem rejestr swoich aktywów, który będzie dawał Funduszowi przejrzystą informację na temat jego aktywów, w celu efektywnego zarządzania tymi aktywami i inwestowania środków pochodzących od uczestników Funduszu. W przypadku, gdyby Fundusz nie posiadał takiego rejestru, zarządzanie aktywami Funduszu byłoby niemożliwe.

Podobnie, kontrolowanie wyceny aktywów Funduszu, zdaniem Banku należy uznać za czynność z zakresu zarządzania Funduszem. Potwierdzanie wartości aktywów Funduszu, jest bowiem istotnym elementem kształtowania polityki inwestycyjnej Funduszu. Kontrola i potwierdzanie wartości aktywów Funduszu uwiarygadnia Fundusz w oczach potencjalnych inwestorów oraz rynku. W celu efektywnego inwestowania środków Funduszu konieczne jest posiadanie przez Funduszu odpowiedniego rejestru swoich aktywów oraz kontrolowanie wyceny aktywów Funduszu, w ten sposób posiadając odpowiednią wiedzę na temat swoich aktywów i niezależne potwierdzenie ich wartości, Fundusz ma możliwość odpowiedniego zarządzania swoimi inwestycjami. Takie czynności są zatem także istotne z punktu widzenia zarządzania Funduszem. W związku z tym, tego rodzaju czynności korzystają ze zwolnienia z podatku VAT, na podstawie art. 43 ust 1 pkt 12 ustawy o VAT, jako czynności zarządzania Funduszami.

Także przygotowywanie przez Bank oświadczeń Banku jako depozytariusza załączanych do sprawozdań finansowych Funduszu, za które Bank pobiera odrębne opłaty, zdaniem Banku, stanowi element zarządzania Funduszem. Sporządzenie sprawozdania finansowego jest bowiem jednym z aspektów zarządzania Funduszem. Sporządzenie sprawozdania finansowego Funduszu obciąża bowiem zarządzających Funduszem. Jednocześnie, obowiązek dołączenia do sprawozdania finansowego Funduszu oświadczenia depozytariusza o zgodności danych przedstawionych w sprawozdaniu finansowym Funduszu ze stanem faktycznym, jest obowiązkiem wynikającym z Rozporządzenia Ministra Finansów z 24 grudnia 2007 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości funduszy inwestycyjnych. W związku z tym, zdaniem Banku, przygotowywanie oświadczeń Banku jako depozytariusza, dołączanych do sprawozdania finansowego Funduszu powinno być uznane za czynności z zakresu zarządzania funduszu i jako takie powinny korzystać ze zwolnienia z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o VAT.

Podobnie, wykonywane przez Bank czynności z zakresu likwidacji Funduszu, zdaniem Banku mogą być uznane za czynności zarządzania Funduszem i jako takie za korzystające ze zwolnienia z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o VAT. Bank depozytariusz, o ile zgodnie ze statutem Funduszu jest wskazany jako likwidator Funduszu, wstępuje w rolę Towarzystwa zarządzającego Funduszem, innymi słowy staje się organem Funduszu w procesie likwidacji. Przeprowadzenie likwidacji Funduszu polega na zbyciu aktywów Funduszu, ściągnięciu należności Funduszu, zaspokojeniu wierzycieli Funduszu, umorzeniu jednostek uczestnictwa lub certyfikatów inwestycyjnych oraz wypłacie środków pieniężnych uczestnikom Funduszu. Zdaniem Banku, zakończenie działalności przez Fundusz i zakończenie wszystkich interesów Funduszu są bowiem czynnościami zarządczymi Funduszu i jako takie powinny korzystać ze zwolnienia podatku VAT przewidzianego dla usług zarządzania funduszami.

Wskazać także należy na przepis art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT, zgodnie z którym zwalnia się od podatku usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług, Przepis powyższy zwalania z podatku VAT usługi prowadzenia rachunków pieniężnych oraz dokonywania transakcji płatniczych. W ramach wykonywania przez Bank obowiązków depozytariusza, Bank prowadzi natomiast rachunek bieżący Funduszu i dokonuje rozliczeń pieniężnych Funduszu. Podobnie jak w przypadku transakcji na instrumentach finansowych Funduszu, Bank prowadząc rachunek bieżący Funduszu i dokonując transakcji płatniczych za pośrednictwem tego rachunku pieniężnego kontroluje, aby rozliczenia pieniężne Funduszu były zgodne z przepisami prawa i statutem Funduszu oraz następowały terminowo.

Konsekwencją tego, że Bank wykonuje swoje obowiązki depozytariusza prowadząc bieżący rachunek pieniężny Funduszu i nadzorując prawidłowy przebieg rozliczeń pieniężnych Funduszu poprzez dokonywanie odpowiednich rozliczeń pieniężnych za pośrednictwem tego rachunku jest fakt, że Bank nie otrzymuje wynagrodzenia za nadzorowanie rozliczeń pieniężnych Funduszu, lecz otrzymuje wynagrodzenie za prowadzenie rachunku bankowego Funduszu oraz za każdy przelew dokonywany z rachunku pieniężnego Funduszu prowadzonego przez Bank. W związku z tym, otrzymywane przez Bank od Funduszu wynagrodzenie w postaci opłaty za prowadzenie rachunku bankowego oraz za każdy przelew dokonany z rachunku bankowego prowadzonego przez Bank na rzecz Funduszu, jako wynagrodzenie za usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych oraz wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT, korzystają ze zwolnienia z podatku VAT.

Podsumowując, wykonywane przez Bank usługi w ramach wypełniania obowiązków depozytariusza, za które Bank otrzymuje odrębne wynagrodzenie w postaci:

opłaty za prowadzenie rejestru aktywów Funduszu oraz kontrolowanie ich wyceny;

opłaty rozliczeniowej za przeprowadzenie każdej transakcji na instrumentach pochodnych stanowiących aktywa Funduszu;

opłaty za likwidację Funduszu;

opłaty za opinię (oświadczenie) Banku dołączane do sprawozdania finansowego;

opłaty za prowadzenie rachunku bieżącego rachunku Funduszu oraz opłat za przelewy dokonywane za pośrednictwem rachunku bieżącego prowadzonego przez Bank, korzystają ze zwolnienia z podatku VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe w zakresie opodatkowania usług polegających na zapewnieniu, aby emitowanie, wydawanie i wykupywanie certyfikatów inwestycyjnych lub jednostek uczestnictwa Funduszu odbywało się zgodnie z przepisami prawa i statutem Funduszu: zapewnieniu, aby wartość aktywów Funduszu oraz wartość aktywów Funduszu na certyfikat inwestycyjny/ jednostkę uczestnictwa, była obliczana zgodnie z przepisami prawa i statutem Funduszu; zapewnieniu, aby rozliczanie umów dotyczących aktywów Funduszu, oraz rozliczanie umów z uczestnikami Funduszu następowało bez nieuzasadnionego opóźnienia, oraz kontroli terminowość rozliczania umów z uczestnikami Funduszu, zapewnieniu, aby dochody Funduszu były wykorzystywane w sposób zgodny z przepisami prawa i ze statutem Funduszu, wykonywaniu poleceń i instrukcji rozliczeniowych Funduszu, pod warunkiem, że nie są one sprzeczne z przepisami prawa lub statutem Funduszu, współpracy z Funduszem i jego organami we wszelkich postępowaniach przed Komisją Nadzoru Finansowego, dotyczących funkcjonowania Funduszu oraz we wszelkich postępowaniach przed organami podatkowymi w zakresie objętym umową, wykonywaniu innych obowiązków przewidzianych przepisami prawa, w tym dokonuje likwidacji Funduszu, w przypadkach, gdy statut Funduszu wskazuje Bank jako likwidatora Funduszu oraz za prawidłowe w zakresie opodatkowania usługi prowadzenia rejestru aktywów Funduszu, usługi prowadzeniu rachunku bieżącego funduszu oraz dokonywania transakcji płatniczych, za pośrednictwem tego rachunku, usługi prowadzenia rachunków papierów wartościowych, na których ewidencjonowane są aktywa Funduszu w postaci papierów wartościowych i innych instrumentów finansowych.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2011 Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT wynika, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Natomiast art. 8 ust. 1 ustawy o VAT stanowi, iż przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Co do zasady stosownie do art. 41 ust. 1 ustawy stawka podatku wynosi 22% z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013r., z zastrzeżeniem art. 146f stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Podkreślić także należy, iż zarówno w treści ustawy, jak i przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi, bądź zwolnienie od podatku.

Należy podkreślić, że pojęcia używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy, należy interpretować ściśle, zważywszy, że zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek VAT pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 40 i 41 ustawy, zwalnia się od podatku:

usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług;

usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2010 r. Nr 211, poz. 1384 oraz z 2011 r. Nr 106, poz. 622 i Nr 131, poz. 763), z wyłączeniem przechowywania tych instrumentów i zarządzania nimi, oraz usługi pośrednictwa w tym zakresie.

Stosownie do art. 43 ust. 13 ustawy o VAT, zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41.

W myśl art. 43 ust. 16 ustawy zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 41, nie ma zastosowania do usług dotyczących praw i udziałów odzwierciedlających:

tytuł prawny do towarów;
tytuł własności nieruchomości;
prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości;
udziały i inne tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części;
prawa majątkowe, których instrumentami bazowymi są towary, mierniki i limity wielkości produkcji oraz uprawnienia do emisji zanieczyszczeń, i które mogą być zrealizowane poprzez dostawę towarów lub świadczenie usług innych niż zwolnione z podatku.

Ze złożonego wniosku wynika, że w ramach prowadzonej działalności Bank świadczy usługi depozytariusza na rzecz funduszy inwestycyjnych prowadzących działalność na podstawie ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych (Dz. U. z 2001 r. Nr 146, poz. 1546, ze zm.). zgodnie z wymogami uregulowanymi w ustawie o funduszach inwestycyjnych, na podstawie umów, w oparciu o które Bank świadczy usługi depozytariusza, Bank wykonuje na rzecz Funduszy następujące obowiązki:

prowadzi dla Funduszu rejestr aktywów Funduszu zapisanych na rachunkach pieniężnych i rachunkach papierów wartościowych prowadzonych przez Bank, jak również przez inne uprawnione podmioty;
zapewnia, aby emitowanie, wydawanie i wykupywanie certyfikatów inwestycyjnych lub jednostek uczestnictwa Funduszu odbywało się zgodnie z przepisami prawa i statutem Funduszu;
zapewnia, aby wartość aktywów Funduszu oraz wartość aktywów Funduszu na certyfikat inwestycyjny/ jednostkę uczestnictwa, była obliczana zgodnie z przepisami prawa i statutem Funduszu;
zapewnia, aby rozliczanie umów dotyczących aktywów Funduszu, oraz rozliczanie umów z uczestnikami Funduszu następowało bez nieuzasadnionego opóźnienia, oraz kontroluje terminowość rozliczania umów z uczestnikami Funduszu;
zapewnia, aby dochody Funduszu były wykorzystywane w sposób zgodny z przepisami prawa i ze statutem Funduszu;
wykonuje polecenia i instrukcje rozliczeniowe Funduszu, pod warunkiem, że nie są one sprzeczne z przepisami prawa lub statutem Funduszu,
współpracuje z Funduszem i jego organami we wszelkich postępowaniach przed Komisją Nadzoru Finansowego, dotyczących funkcjonowania Funduszu oraz we wszelkich postępowaniach przed organami podatkowymi w zakresie objętym umową,
wykonuje inne obowiązki przewidziane przepisami prawa, w tym dokonuje likwidacji Funduszu, w przypadkach, gdy statut Funduszu wskazuje Bank jako likwidatora Funduszu.

W tym miejscu należy wskazać, że w myśl art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi zarządzania:

funduszami inwestycyjnymi i zbiorczymi portfelami papierów wartościowych - w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych,
portfelami inwestycyjnymi funduszy inwestycyjnych, o których mowa w lit. a, lub ich częścią,
ubezpieczeniowymi funduszami kapitałowymi w rozumieniu przepisów o działalności ubezpieczeniowej,
otwartymi funduszami emerytalnymi w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, a także Funduszem Gwarancyjnym utworzonym na podstawie tych przepisów,
pracowniczymi programami emerytalnymi w rozumieniu przepisów o pracowniczych programach emerytalnych,
obowiązkowym systemem rekompensat oraz funduszem rozliczeniowym utworzonymi na podstawie przepisów prawa o publicznym obrocie papierami wartościowymi, a także innymi środkami i funduszami, które są gromadzone lub tworzone w celu zabezpieczenia prawidłowego rozliczenia transakcji zawartych w obrocie na rynku regulowanym w rozumieniu tych przepisów albo w obrocie na giełdach towarowych w rozumieniu przepisów o giełdach towarowych, przez partnera centralnego, agenta rozrachunkowego lub izbę rozliczeniową w rozumieniu przepisów o ostateczności rozrachunku w systemach płatności i systemach rozrachunku papierów wartościowych oraz zasadach nadzoru nad tymi systemami.

W stanie prawnym obowiązującym do dnia 1 kwietnia 2013 r. definicja zarządzania była zawarta w art. 43 ust. 8 ustawy o VAT. Zgodnie z tym przepisem przez zarządzanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 12, rozumie się:

zarządzanie aktywami;
dystrybucję tytułów uczestnictwa;
tworzenie rejestrów uczestników i administrowania nimi;
prowadzenie rachunków i rejestrów aktywów;
przechowywanie aktywów.

Powyższy przepis został uchylony na mocy ustawy z dnia 7 grudnia 2012 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2013 r., poz. 35).

Celem zmiany było dostosowanie przepisów ustawy o podatku od towarów usług do orzecznictwa TSUE.

W wyroku w sprawie C-169/04 Abbey National sąd wskazał, że art. 13 część B lit. d pkt 6 szóstej dyrektywy (art. 135 ust. 1 lit. g) dyrektywy 2006/112/WE nie zawiera żadnej definicji pojęcia zarządzania specjalnymi funduszami inwestycyjnymi. Wykładnia tego przepisu powinna być dokonywana z uwzględnieniem kontekstu, w jaki się wpisuje, celów oraz układu tej dyrektywy oraz z uwzględnieniem zwłaszcza ratio legis zwolnienia, które przewiduje – pkt 59 tego wyroku.

Trybunał w ww. wyroku orzekł, że pojęcie „zarządzania” funduszami powierniczymi, o którym mowa w art. 13 część B lit. d) pkt 6 szóstej dyrektywy Rady 77/388/EEC w sprawie harmonizacji przepisów państw członkowskich, dotyczących podatków obrotowych – wspólny system podatku od wartości dodanej, jest autonomicznym pojęciem prawa wspólnotowego, którego treść nie może być zmieniona przez państwa członkowskie – (…) o ile występuje niejasność co do zakresu stosowania tego przepisu w wersji angielskiej i niderlandzkiej, o tyle z wersji duńskiej, niemieckiej, francuskiej i włoskiej wynika w szczególności, że art. 13(B)(d)(6) szóstej dyrektywy zawiera odesłanie do definicji państw członkowskich jedynie w odniesieniu do pojęcia „funduszy powierniczych” (pkt 41).

W świetle powyższego państwa członkowskie nie są uprawnione do definiowania w prawie krajowym pojęcia „zarządzania funduszami inwestycyjnymi”, dlatego też uzasadnionym było usunięcie przepisu art. 43 ust. 8 z ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych (Dz. U. z 2004 r. Nr 146, poz. 1546 ze zm.), zwanej dalej „ustawą o FI”, fundusz inwestycyjny jest osobą prawną, której wyłącznym przedmiotem działalności jest lokowanie środków pieniężnych zebranych w drodze publicznego, a w przypadkach określonych w ustawie również niepublicznego, proponowania nabycia jednostek uczestnictwa albo certyfikatów inwestycyjnych, w określone w ustawie papiery wartościowe, instrumenty rynku pieniężnego i inne prawa majątkowe.

W myśl art. 4 ust. 1 ustawy o FI, towarzystwo tworzy fundusz inwestycyjny, zarządza nim i reprezentuje fundusz w stosunkach z osobami trzecimi.

Jak wynika z art. 9 ww. ustawy, depozytariusz wykonuje obowiązki określone w ustawie, w szczególności polegające na prowadzeniu rejestru aktywów funduszu inwestycyjnego.

Stosownie do art. 46 ust. 9 ww. ustawy, towarzystwo nie może zlecić zarządzania portfelem inwestycyjnym funduszu lub jego częścią depozytariuszowi funduszu oraz podmiotowi, którego interesy mogą być sprzeczne z interesem towarzystwa lub interesem uczestników funduszu inwestycyjnego.

Zgodnie zaś z art. 72 ust. 1 ww. ustawy, obowiązki depozytariusza wynikające z umowy o prowadzenie rejestru aktywów funduszu inwestycyjnego obejmują:

prowadzenie rejestru aktywów funduszu inwestycyjnego, w tym aktywów zapisywanych na właściwych rachunkach oraz przechowywanych przez depozytariusza i inne podmioty na mocy odrębnych przepisów lub na podstawie umów zawartych na polecenie funduszu przez depozytariusza;
zapewnienie, aby zbywanie i odkupywanie jednostek uczestnictwa lub emitowanie, wydawanie i wykupywanie certyfikatów inwestycyjnych odbywało się zgodnie z przepisami prawa i statutem funduszu inwestycyjnego;
zapewnienie, aby rozliczanie umów dotyczących aktywów funduszu inwestycyjnego następowało bez nieuzasadnionego opóźnienia, oraz kontrolowanie terminowości rozliczania umów z uczestnikami funduszu;
zapewnienie, aby wartość netto aktywów funduszu inwestycyjnego i wartość jednostki uczestnictwa była obliczana zgodnie z przepisami prawa i statutem funduszu inwestycyjnego;
zapewnienie, aby dochody funduszu inwestycyjnego były wykorzystywane w sposób zgodny z przepisami prawa i ze statutem funduszu;
wykonywanie poleceń funduszu inwestycyjnego, chyba że są sprzeczne z prawem lub statutem funduszu inwestycyjnego.

Regulacje dotyczące funduszy emerytalnych zawarte są w ustawie z dnia 28 sierpnia 1997 r. o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 34, poz. 189 ze zm.) zwanej dalej „ustawą o FE”. Zgodnie z art. 2 ust. 1 i ust. 2 ww. ustawy, Fundusz jest osobą prawną. Przedmiotem działalności funduszu jest gromadzenie środków pieniężnych, ich lokowanie, z przeznaczeniem na wypłatę członkom funduszu po osiągnięciu przez nich wieku emerytalnego, i wypłata okresowych emerytur kapitałowych, o których mowa w ustawie z dnia 21 listopada 2008 r. o emeryturach kapitałowych (Dz. U. Nr 228, poz. 1507, z 2010 r. Nr 254, poz. 1700 i Nr 257, poz. 1726 oraz z 2011 r. Nr 75, poz. 398), z zastrzeżeniem ust. 3.

W myśl art. 3 ust. 1 i ust. 2 ww. ustawy, organem funduszu jest towarzystwo emerytalne, zwane dalej "towarzystwem", utworzone zgodnie z przepisami ustawy. Towarzystwo tworzy fundusz oraz, jako jego organ, zarządza nim i reprezentuje w stosunkach z osobami trzecimi.

Stosownie zaś do art. 12 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy, utworzenie funduszu wymaga zawarcia przez towarzystwo z depozytariuszem umowy o przechowywanie aktywów funduszu.

Zgodnie z art. 157, Fundusz jest obowiązany wybrać depozytariusza, któremu, na podstawie umowy, powierza przechowywanie swoich aktywów.

W myśl art. 159 ust. 1 tej ustawy, do obowiązków depozytariusza w zakresie przechowywania aktywów funduszu należy:

prowadzenie rejestru aktywów funduszu zapisywanych na właściwych rachunkach oraz przechowywanych przez depozytariusza i inne podmioty uprawnione do tego na mocy odrębnych przepisów lub na podstawie umów zawieranych za zgodą depozytariusza;
zapewnienie, aby wartość aktywów netto funduszu była ustalana w sposób pozwalający funduszowi na wykonanie obowiązków określonych w rozdziale 17;
zapewnienie, aby umowy obejmujące nabywanie i zbywanie aktywów funduszu były zgodne z przepisami prawa oraz statutem funduszu;
wykonywanie poleceń funduszu, chyba że są one sprzeczne z przepisami prawa lub statutem funduszu albo w ocenie depozytariusza zagrażają bezpieczeństwu aktywów funduszu;
zapewnienie, aby aktywa funduszu były lokowane zgodnie z przepisami prawa oraz statutem funduszu;
zapewnienie terminowego rozliczania umów dotyczących aktywów funduszu;
wykonywanie poleceń likwidatora dotyczących likwidacji funduszu;
wykonywanie innych obowiązków przewidzianych ustawą.

Z cyt. powyżej przepisów wynika, że depozytariusz to podmiot, który jest wybrany do wykonywania ściśle określonych w ustawie o FI i ustawie o FE czynności, a w szczególności do prowadzenia rejestru aktywów funduszu przy zastosowaniu właściwych rachunków oraz przechowywania tych aktywów. W ramach obowiązków związanych z tym zakresem czynności depozytariusz wykonuje również inne czynności, jak np. czynności zapewniające prawidłowe, zgodne z przepisami ustawy oraz statutem funduszu, rozliczanie umów dotyczących nabywania i zbywania aktywów, lokowania tych aktywów czy też sposobu ustalania ich wartości. Ponadto do obowiązków depozytariusza należy wykonywanie poleceń funduszu inwestycyjnego, w przypadku funduszy inwestycyjnych, oraz wykonywanie poleceń likwidatora, w przypadku funduszy emerytalnych jak również wykonywanie innych obowiązków nałożonych ustawą.

W wyroku z dnia 4 maja 2006 r. w sprawie C-169/04 Abbey National TSUE jednoznacznie rozstrzygnął o braku możliwości objęcia zwolnieniem od podatku od wartości dodanej, o którym mowa w art. 13 część B lit. d) pkt 6 szóstej dyrektywy, a więc zwolnieniem dotyczącym usług zarządzania specjalnymi funduszami inwestycyjnymi, czynności wykonywanych przez depozytariusza funduszu inwestycyjnego w zakresie przechowywania aktywów oraz zapewnienia zgodności działalności funduszu z przepisami prawa oraz dokumentami założycielskimi funduszu. Zwolnienie powyższe nie ma zastosowania gdyż czynności wykonywane przez depozytariusza stanowią bowiem jedynie kontrolę i nadzór nad działalnością funduszy inwestycyjnych, których celem jest zapewnienie, aby zarządzanie funduszami odbywało się zgodnie z prawem.

Jednakże powyższe nie oznacza jednoznacznego i ostatecznego wykluczenia niektórych usług ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, których przedmiotem są aktywa funduszy w postaci środków pieniężnych bądź zdematerializowanych papierów wartościowych.

W odniesieniu do wykonywanych przez Bank czynności polegających na prowadzeniu rachunku bieżącego funduszu oraz dokonywaniu transakcji płatniczych, za pośrednictwem tego rachunku, należy wskazać, iż ww. czynności wypełniają przesłankę zawartą w przepisie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy. W przepisie tym wprost jest wymienione prowadzenie rachunków pieniężnych jako usługi finansowej korzystającej ze zwolnienia od opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Tym samym więc Wnioskodawca ma prawo zastosować zwolnienie od podatku VAT wskazane w art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy do wykonywanych usług polegających na prowadzeniu rachunku pieniężnego funduszu i dokonywania transakcji płatniczych za pośrednictwem tego rachunku.

W konsekwencji powyższego stanowisko Wnioskodawcy w zakresie dotyczącym zastosowania zwolnienia z podatku dla ww. usług uznać należy za prawidłowe.

Z kolei w odniesieniu do świadczonych przez Wnioskodawcę usług dotyczących prowadzenia rachunków papierów wartościowych, na których ewidencjonowane są aktywa Funduszu w postaci papierów wartościowych i innych instrumentów finansowych, należy stwierdzić, iż usługi te mieszczą się w dyspozycji przepisu art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy. Zwolnieniem od podatku VAT nie są objęte usługi przechowywania instrumentów finansowych i zarządzania nimi. Ustawa o podatku od towarów i usług nie precyzuje pojęcia przechowywania, zatem w tym miejscu zasadne jest przytoczenie znaczenia ww. pojęcia w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego. Stosownie do art. 835 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. kodeks cywilny /Dz. U. Nr 16 poz. 93 ze zm./ przez umowę przechowania przechowawca zobowiązuje się zachować w stanie nie pogorszonym rzecz ruchomą oddaną mu na przechowanie. Zatem z treści tego przepisu wynika, iż przedmiotem usług przechowania mogą być jedynie rzeczy ruchome, tym samym więc wyłączenie ze zwolnienia od podatku VAT zawarte w przepisie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy nie dotyczy usług prowadzenia rachunku zdematerializowanych instrumentów finansowych. W związku z powyższym Wnioskodawcy przysługuje prawo zastosowania zwolnienia od podatku VAT do świadczonych usług prowadzenia rachunku zdematerializowanych papierów wartościowych funduszy i dokonywania rozliczeń transakcji na takich aktywach funduszy w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w zakresie dotyczącym zastosowania zwolnienia z podatku dla usług dotyczących prowadzenia rachunków papierów wartościowych należy uznać za prawidłowe.

Ze złożonego wniosku wynika, że Wnioskodawca prowadzi dla Funduszu rejestr aktywów Funduszu zapisanych na rachunkach pieniężnych i rachunkach papierów wartościowych prowadzonych przez Bank, jak również przez inne uprawnione podmioty. Czynności te więc, w zakresie, w jakim dotyczą instrumentów finansowych, o których mowa w ustawie o obrocie instrumentami finansowymi, stanowią usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe korzystają ze zwolnienia od podatku VAT, zgodnie z przepisem art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy.

Tym samym więc stanowisko Wnioskodawcy odnośnie opodatkowania prowadzonych rejestrów aktywów funduszy należało uznać za prawidłowe.

Przedmiotem wątpliwości Wnioskodawcy w zakresie opodatkowania podatkiem VAT jest wykonywanie pozostałych czynności w ramach wykonywanej funkcji depozytariusza nałożonych przepisami art. 72 ust. 1 pkt 2-5 ustawy o funduszach inwestycyjnych i art. 159 ust. 1 pkt 2-8 ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, a polegających na zapewnieniu, aby emitowanie, wydawanie i wykupywanie certyfikatów inwestycyjnych lub jednostek uczestnictwa Funduszu odbywało się zgodnie z przepisami prawa i statutem Funduszu, zapewnieniu, aby wartość aktywów Funduszu oraz wartość aktywów Funduszu na certyfikat inwestycyjny/ jednostkę uczestnictwa, była obliczana zgodnie z przepisami prawa i statutem Funduszu, zapewnieniu, aby rozliczanie umów dotyczących aktywów Funduszu, oraz rozliczanie umów z uczestnikami Funduszu następowało bez nieuzasadnionego opóźnienia, oraz kontroli terminowość rozliczania umów z uczestnikami Funduszu, zapewnieniu aby dochody Funduszu były wykorzystywane w sposób zgodny z przepisami prawa i ze statutem Funduszu, wykonywaniu polecenia i instrukcji rozliczeniowych Funduszu, pod warunkiem, że nie są one sprzeczne z przepisami prawa lub statutem Funduszu, współpracy z Funduszem i jego organami we wszelkich postępowaniach przed Komisją Nadzoru Finansowego, dotyczących funkcjonowania Funduszu oraz we wszelkich postępowaniach przed organami podatkowymi w zakresie objętym umową, wykonywaniu innych obowiązków przewidzianych przepisami prawa, w tym dokonaniu likwidacji Funduszu, w przypadkach, gdy statut Funduszu wskazuje Bank jako likwidatora Funduszu.

Jak wskazał Wnioskodawca wykonywanie przez Bank obowiązków depozytariusza odbywa się poprzez stałą kontrolę czynności faktycznych i prawnych podejmowanych przez Fundusz i nadzorowanie doprowadzania do zgodności ze statutem Funduszu i przepisami prawa czynności faktycznych i prawnych podejmowanych przez Fundusz. Dokonywana przez Bank kontrola czynności faktycznych i prawnych podejmowanych przez Fundusz polega w szczególności na: kontrolowaniu limitów inwestycyjnych Funduszu wynikających z postanowień statutu Funduszu i przepisów prawa oraz niezwłocznym informowaniu o przekroczeniu takich limitów przez Fundusz, weryfikacji dostarczanych poleceń i instrukcji rozliczeniowych pod kątem ich zgodności z przepisami prawa i statutem Funduszu, weryfikacji umów dotyczących aktywów Funduszu pod kątem ich zgodności z przepisami prawa i statutem Funduszu; nadzorowaniu prawidłowego przebiegu rozliczeń transakcji dotyczących aktywów Funduszu, nadzorowaniu prawidłowego przebiegu rozliczeń płatności na rzecz Funduszu i uczestników Funduszu, sprawdzaniu, czy w przypadkach, o których mowa w przepisach prawa lub statucie Funduszu, Fundusz dostosował działalność lokacyjną do wymogów w niej określonych w odpowiednim terminie, sprawdzaniu poprawności czynności podejmowanych przez Fundusz w zakresie ustalania wartości aktywów Funduszu oraz ustalania wartości aktywów, zapewnianiu, aby naliczanie przychodów Funduszu oraz dochodów Funduszu do wypłaty jego uczestnikom w sytuacjach określonych w statucie Funduszu odbywało się w zgodzie z przepisami prawa i statutem Funduszu.

Zauważyć należy, że w istocie czynności te mają charakter nadzoru i kontroli sprawowanej przez Wnioskodawcę, jako depozytariusza funduszy inwestycyjnych i emerytalnych, a jako takie nie mogą zostać uznane za usługi zarządzania funduszami powierniczymi. Jak wskazano bowiem powyżej TSUE w sprawie C-169/04 Abbey National TSUE jednoznacznie rozstrzygnął o braku możliwości objęcia zwolnieniem od podatku od wartości dodanej, usług polegających na zapewnieniu zgodności działalności funduszu z przepisami prawa oraz dokumentami założycielskimi funduszu. Zwolnienie powyższe nie ma zastosowania gdyż czynności wykonywane przez depozytariusza stanowią bowiem jedynie kontrolę i nadzór nad działalnością funduszy inwestycyjnych, których celem jest zapewnienie, aby zarządzanie funduszami odbywało się zgodnie z prawem. Stąd też ww. katalog usług nie jest objęty zwolnieniem od podatku na podstawie art. 43 ust. 12 ustawy.

Z uwagi na charakter ww. usług, nie można ich odnieść również do żadnej ze świadczonych przez Wnioskodawcę usług finansowych wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 40 i 41 ustawy, korzystających ze zwolnienia od opodatkowania podatkiem VAT.

Ww. katalogu usług nie można również uznać za usługi pośrednictwa w świadczeniu usług, finansowych wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 40 i 41 ustawy. Ze złożonego wniosku wynika, że Wnioskodawca świadczy usługi depozytariusza na rzecz funduszy inwestycyjnych, w ramach których m.in. kontroluje limity inwestycyjne, nadzoruje prawidłowy przebieg rozliczeń transakcji dotyczących aktywów Funduszu, weryfikuje dostarczane polecenia i instrukcje rozliczeniowe pod kątem ich zgodności z przepisami prawa i statutem Funduszu. Z powyższego wynika zatem jednoznacznie, że ww. katalog usług jest świadczony bezpośrednio na rzecz Funduszu inwestycyjnego, a więc usługi te nie mogą stanowić usług pośrednictwa w świadczenia usług finansowych.

Do przedstawionych wyżej czynności wykonywanych przez Wnioskodawcę nie może mieć zastosowania także art. 43 ust. 13, bowiem ww. usługi nie stanowią odrębnej czynności, stanowiącej jednocześnie całość, która jest niezbędna i właściwa do wykonania usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41. Trudno bowiem uznać za usługę pochodną korzystającą ze zwolnienia od VAT /element świadczonej usługi finansowej właściwy i niezbędny do jej wykonania/ np. czynność polegającą na zapewnieniu aby dochody funduszu inwestycyjnego (aktywa funduszu emerytalnego) wykorzystywane były w sposób zgodny z przepisami prawa i statutem funduszu czy też polegającą na wykonywaniu poleceń funduszu, jak również każdą inną z ww. wymienionych.

W konsekwencji powyższego ww. usługi podlegają opodatkowaniu stawką VAT w wysokości 23%, gdyż zarówno przepisy ustawy o VAT jak i przepisy wykonawcze do ustawy nie przewidują dla tego rodzaju usług stawki obniżonej bądź zwolnienia z podatku.

Mając powyższe na względzie, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie przedstawionego stanu faktycznego należało uznać za prawidłowe w zakresie opodatkowania usług prowadzenia rejestru aktywów Funduszu, usługi prowadzeniu rachunku bieżącego funduszu oraz dokonywania transakcji płatniczych, za pośrednictwem tego rachunku, usługi prowadzenia rachunków papierów wartościowych, na których ewidencjonowane są aktywa Funduszu w postaci papierów wartościowych i innych instrumentów finansowych oraz za nieprawidłowe w zakresie opodatkowania usług polegających na zapewnieniu, aby emitowanie, wydawanie i wykupywanie certyfikatów inwestycyjnych lub jednostek uczestnictwa Funduszu odbywało się zgodnie z przepisami prawa i statutem Funduszu: zapewnieniu, aby wartość aktywów Funduszu oraz wartość aktywów Funduszu na certyfikat inwestycyjny/ jednostkę uczestnictwa, była obliczana zgodnie z przepisami prawa i statutem Funduszu; zapewnieniu, aby rozliczanie umów dotyczących aktywów Funduszu, oraz rozliczanie umów z uczestnikami Funduszu następowało bez nieuzasadnionego opóźnienia, oraz kontroli terminowość rozliczania umów z uczestnikami Funduszu, zapewnieniu, aby dochody Funduszu były wykorzystywane w sposób zgodny z przepisami prawa i ze statutem Funduszu, wykonywaniu poleceń i instrukcji rozliczeniowych Funduszu, pod warunkiem, że nie są one sprzeczne z przepisami prawa lub statutem Funduszu, współpracy z Funduszem i jego organami we wszelkich postępowaniach przed Komisją Nadzoru Finansowego, dotyczących funkcjonowania Funduszu oraz we wszelkich postępowaniach przed organami podatkowymi w zakresie objętym umową, wykonywaniu innych obowiązków przewidzianych przepisami prawa, w tym dokonuje likwidacji Funduszu, w przypadkach, gdy statut Funduszu wskazuje Bank jako likwidatora Funduszu

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydawania interpretacji w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin