2014.07.30 - Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPP1/443-604/14-4/AW
z 30 lipca 2014 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 26 maja 2014 r. (data wpływu 28 maja 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania rozliczeń dokonywanych pomiędzy Operatorem i Nie-Operatorem, prawa do odliczenia podatku naliczonego VAT wykazanego na fakturach związanych z realizowanym projektem - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 28 maja 2014 r. wpłynął wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania rozliczeń dokonywanych pomiędzy Operatorem i Nie-Operatorem, prawa do odliczenia podatku naliczonego VAT wykazanego na fakturach związanych z realizowanym projektem.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

1. Wstęp

Spółka S.A. (dalej: Spółka lub Wnioskodawca) zamierza wziąć udział w projekcie gospodarczym o charakterze wspólnego przedsięwzięcia z C. Sp. z o.o. (dalej: Partner) w zakresie poszukiwania i rozpoznawania złóż ropy naftowej i gazu ziemnego m. in. z niekonwencjonalnych złóż oraz - w przypadku sukcesu etapu poszukiwawczego - wydobycia na skalę gospodarczą kopalin ze złóż (dalej: działalność górnicza), w tym węglowodorów (tj. wszelkich substancji, będących przedmiotem umów i koncesji, w tym ropy naftowej, gazu ziemnego oraz kopalin towarzyszących (dalej łącznie: Węglowodory). Współpraca w ww. zakresie istotnie obniży koszty oceny zasobów Węglowodorów, pozwoli na szybsze ustalenie możliwości ich wykorzystania i zoptymalizuje kwestie prawne/regulacyjne związane z pracami polegającymi na poszukiwaniu i rozpoznawaniu złóż.

W ww. zakresie Wnioskodawca zawarł z Partnerem Porozumienie (ang. Memorandum of Understanding, dalej: MOU) z dnia 12 grudnia 2013 r. MOU zostało przygotowane w celu odzwierciedlenia ustaleń poczynionych w trakcie negocjacji między Spółką a Partnerem w zakresie wspólnego poszukiwania, rozpoznania, zagospodarowania i wydobycia Węglowodorów, w szczególności gazu łupkowego, na wybranych obszarach Polski, a także w celu ustalenia sposobu dalszego postępowania (dalej: Projekt). W oparciu o MOU zdecydowano o zastosowaniu podejścia dwufazowego w ramach Projektu, a dla każdej z faz przewidziano zawarcie odrębnej umowy.

W zakresie Fazy I Projektu Wnioskodawca i Partner zawarli Umowę o wniesienie odwiertów i współpracy (ang. Well Contribution and Cooperation Agreement; dalej: WCCA) z dnia 31 marca 2014 r. Celem WCCA jest kompleksowe ustalenie zasad współpracy Spółki i Partnera (dalej łącznie: Strony lub Partnerzy) oraz ustalenie sposobu rozliczeń w zakresie dotyczącym poszukiwania i rozpoznania Węglowodorów na określonych obszarach objętych koncesjami poszukiwawczymi i prawem użytkowania górniczego przysługującymi odpowiednio Wnioskodawcy (dla dwóch obszarów T. L. i W.-T.) i Partnerowi (dla dwóch obszarów Z. oraz G.). Oznacza to, że status użytkownika górniczego w rozumieniu ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. - Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. z 2011 r. Nr 163, poz. 981 z późn. zm.; dalej: PGiG) przysługuje - w odniesieniu do dwóch obszarów T. L. i W.-T. - Wnioskodawcy oraz - w odniesieniu do dwóch obszarów Z. oraz G. - Partnerowi.

W zakresie współpracy w ramach Fazy II Projektu, dotyczącej zagospodarowania i wydobycia Węglowodorów, Spółka i Partner nadal prowadzą negocjacje obejmujące w szczególności kwestie formy, w jakiej realizowana będzie dalsza współpraca. Żadne umowy w zakresie zasad współpracy w ramach Fazy II projektu nie zostały dotychczas zawarte. Partnerzy są zarejestrowanymi podatnikami VAT czynnymi.

2. Realizacja Projektu

WCCA zawiera także regulacje dotyczące realizowania poszczególnych faz Projektu:

Faza I

W ramach realizacji Fazy I Projektu planowane jest utworzenie Wspólnego Komitetu Technicznego (ang Joint Technical Committee), pod kierownictwem którego przeprowadzone zostaną prace geologiczne, w tym odwierty, określone w harmonogramie prac zawartym w Programie Prac i Budżetu (ang. Work Programme and Budget, WP&B) przygotowanym przez Operatora i podlegającym zatwierdzeniu przez Wspólny Komitet Techniczny (vide uwagi poniżej). Partnerzy zobowiązują się w ramach WCCA do realizacji także innych prac, nie określonych w ww. harmonogramie koniecznych do wejścia w Fazę II Projektu.

Wspólny Komitet Techniczny utworzony zostanie w celu sprawowania kompleksowego nadzoru i nadzorowania prac podczas Fazy I Projektu. Każda ze Stron posiada po 50% głosów we Wspólnym Komitecie Technicznym.

Wszystkie decyzje w ramach Wspólnego Komitetu Technicznego podejmowane są jednogłośnie.

Do zadań Wspólnego Komitetu Technicznego należy w szczególności:

organizowanie regularnych spotkań dotyczących zaawansowania realizowanych zadań Fazy I Projektu;
zatwierdzenie lokalizacji prac w ramach Fazy I Projektu;
zatwierdzenie harmonogramu kolejnych prac w ramach Fazy I;
zatwierdzenie zmian do ww. harmonogramu prac, o ile będą wymagane;
zatwierdzanie terminów i zasad przetargów i zamówień dotyczących usług geologicznych objętych Fazą I Projektu;
zatwierdzanie Programu Prac i Budżetu oraz jego zmian, akceptacja dodatkowych kosztów;
uznanie ukończenia Fazy I Projektu.

Wspólny Komitet Techniczny nie jest uprawniony do dokonywania zmian w WCCA. Nie jest także odpowiedzialny za negocjacje Fazy II Projektu.

Jeśli Wspólny Komitet Techniczny uzna to za konieczne może tworzyć tzw. podkomitety doradcze. Podkomitety działają w ramach wydanych przez Komitet wytycznych. Każda ze Stron może wskazać reprezentanta do każdego z podkomitetów. Wszelkie wydatki związane z działalnością reprezentantów Stron we Wspólnym Komitecie Technicznym powstałe po stronie Spółki i Partnera będą ponoszone przez Strony indywidualnie i nie rodzą roszczenia o ich zwrot.

Faza Il

Po zakończeniu Fazy I, w przypadku wspólnej decyzji Spółki i Partnera o kontynuacji Projektu w ramach Fazy II utworzona zostanie polska spółka celowa (w formie spółki kapitałowej, spółki osobowej, względnie wspólnego przedsięwzięcia prowadzonego w oparciu o zestandaryzowaną umowę tzw. Joint Operating Agreement, w skrócie: JOA) na zasadach określonych w MOU. Do spółki tej, jako aport, zostaną wniesione posiadane przez Spółkę i Partnera koncesje, pozostałe aktywa, w tym zezwolenia oraz środki trwałe niezbędne do produkcji i sprzedaży Węglowodorów.

W przypadku braku zainteresowania jednej ze Stron kontynuacją realizacji Projektu w ramach Fazy II, istnieje możliwość rozwiązania WCCA z zachowaniem 30-dniowego okresu wypowiedzenia.

3. Udział w kosztach

Zgodnie z treścią WCCA Strony zobowiązane są do ponoszenia kosztów związanych z pracami realizowanymi w ramach Fazy I Projektu w wysokości 50% powstałych kosztów. Wszelkie koszty związane z realizacją Fazy I Projektu powinny zostać zatwierdzone przez Wspólny Komitet Techniczny i powinny bazować na pracach zrealizowanych na podstawie harmonogramu prac zawartego w Programie Prac i Budżecie.

4. Operator

W ramach Fazy I Projektu wiodącą rolę, jeżeli chodzi o aspekty administracyjno-techniczne, będzie odgrywał podmiot pełniący funkcję Operatora (dalej: Operator), którym będzie Strona posiadająca koncesję na poszukiwanie i rozpoznanie złóż na danym, wybranym przez Strony obszarze. Oznacza to, że w ramach WCCA Operatorem może być zarówno Spółka (dla obszaru T. L. oraz W. -T.), jak i Partner (dla obszaru Z. Oraz G.). Strona, która nie będzie Operatorem w odniesieniu do danej lokalizacji, będzie określana w dalszej części niniejszego wniosku jako Nie-Operator.

Operator będzie odpowiedzialny za prowadzenie wspólnych operacji w ramach Fazy I Projektu zgodnie z postanowieniami WCCA, posiadanych koncesji oraz odpowiednich przepisów prawa. W szczególności, Operator jest zobowiązany/ uprawniony do:

przygotowania Programu Prac i Budżetu (ang. Work Programme and Budget, WP&B) i jego przedstawienia Wspólnemu Komitetowi Technicznemu celem akceptacji. Program Prac i Budżet ma zawierać szczegółową listę prac, które mają zostać wykonane w odniesieniu do danej lokalizacji w ramach Fazy I Projektu wraz z ich przewidywanymi kosztami;
realizowania zatwierdzonego Programu Prac i Budżetu;
nabywania we własnym imieniu towarów/usług niezbędnych do przeprowadzenia Fazy I Projektu;
prowadzenia ewidencji wszelkich kosztów i wydatków ponoszonych w ramach WCCA, jak też wszelkich danych/ informacji niezbędnych do zapewnienia prawidłowych rozliczeń z Nie-Operatorem;
wystosowywania do Nie-Operatora cyklicznych (raz w miesiącu lub częściej) wezwań do zapłaty (ang. cash calls; dalej: Wezwanie do zapłaty) na pokrycie wydatków zatwierdzonych w ramach Programu Prac i Budżetu I Fazy Projektu;
otwarcia i obsługi odrębnego rachunku bankowego, na który będą w szczególności dokonywane płatności Nie-Operatora na podstawie Wezwań do zapłaty (dalej: Wspólny rachunek);
organizowania i prowadzenia spotkań Wspólnego Komitetu Technicznego (w tym do przygotowywania i dystrybucji agendy na te spotkania);
wyznaczania przewodniczącego Wspólnego Komitetu Technicznego.

5. Nie-Operator

Strona nie pełniąca roli Operatora w Projekcie będzie występowała w roli Nie-Operatora, który:

ponosi 50% kosztów związanych z realizacją Fazy I Projektu wraz z ewentualnymi zatwierdzonymi kosztami dodatkowymi;
nie ponosi dodatkowych kosztów związanych z działalnością Operatora;
ma prawo do wstępu na teren prac prowadzonych w ramach Fazy I;
ma prawo kontroli/audytu Wspólnego rachunku (utworzonego przez Operatora w celu realizacji Fazy I Projektu);
ma prawo do 50% głosów przy podejmowaniu wszelkich decyzji, zatwierdzeń oraz innych postanowień dokonywanych w ramach Wspólnego Komitetu Technicznego;
posiada prawo do korzystania z danych Operatora związanych z pracami realizowanymi w ramach Fazy I Projektu;
dokonuje płatności na podstawie otrzymanych od Operatora Wezwań do zapłaty dotyczących kosztów realizacji Fazy I Projektu.

6. Dokonywanie zakupów przez Operatora

W celu realizacji Fazy I Projektu niezbędne będzie ponoszenie znacznych kosztów, w szczególności związanych z poszukiwaniem i rozpoznawaniem złóż Węglowodorów. Mogą to być koszty zakupu usług obcych (np. badań geologicznych), koszty zakupu aktywów trwałych, koszty osobowe, koszty dzierżawy etc.

Powyższe zakupy będą we własnym imieniu rozliczane przez Stronę działającą w charakterze Operatora.

Zgodnie z WCCA na podstawie Wezwań do zapłaty wystosowywanych przez Operatora, Nie-Operator będzie dokonywał wpłat na Wspólny rachunek w celu pokrycia 50% kosztów zatwierdzonych w ramach Programu Prac i Budżetu dla danej lokalizacji, stosownie do ustalonych między Stronami zasad rozliczeń, określonych w Załączniku do WCCA (dalej: Zasady rozliczeń), vide punkt 7 poniżej.

7. Zasady rozliczeń w ramach WCCA

Zgodnie z WCCA, realizując Fazę I Projektu Operator korzysta ze Wspólnego rachunku, zachowując jednocześnie powszechnie akceptowane praktyki księgowe stosowane w międzynarodowym przemyśle naftowym.

O ile Partnerzy nie uzgodnią inaczej, najpóźniej piętnastego (15) dnia każdego miesiąca Operator przedstawi miesięczny wykaz kosztów i wydatków poniesionych w poprzedzającym miesiącu kalendarzowym, według ich rodzajów i zgodnie z odpowiednią klasyfikacją i kategorią budżetową i wskaże, w jakich częściach koszty te mają być ponoszone przez każdą ze Stron, przy czym każde obciążenie Nie-Operatora kosztami zakupu towarów/usług powinno być udokumentowane fakturą wystawioną przez Operatora zgodnie z przepisami o podatku od towarów i usług (dalej: VAT). Zestawienie z miesięcznym wykazem kosztów będzie stanowić załącznik do faktury (lub innego właściwego dokumentu) i będzie przekazywane razem z fakturą (lub innym właściwym dokumentem).

Zgodnie z Zasadami rozliczeń, jeżeli Operator tego zażąda (poprzez wystosowanie do Nie-Operatora Wezwania do zapłaty), Nie-Operator wpłaci (wniesie) na Wspólny rachunek danego Projektu przypadającą na siebie (zgodnie z Programem i Budżetem Prac Projektu) część szacunkowego zapotrzebowania na środki finansowe na poczet operacji następnego miesiąca. Wysokość kwoty zapotrzebowania na środki finansowe będzie równa szacunkom Operatora w zakresie wydatków, jakie zostaną poniesione na realizację zatwierdzonych prac, niezbędnych dla realizacji jego obowiązków wynikających z Programu i Budżetu Prac dla Fazy I Projektu w danym miesiącu i zostaną powiększone o odpowiednią kwotę VAT (kwota brutto zawierająca VAT). Zgodnie z WCCA zatwierdzone prace będą zawierać odwołania do towarów i/ lub usług planowanych do nabycia (zostaną zdefiniowane w momencie wystawienia Wezwania do zapłaty).

W celu zagwarantowania, że Nie-Operator poniesie jedynie takie wydatki, do których jest zobowiązany zgodnie z jego udziałem we wspólnym przedsięwzięciu ustalonym w WCCA, uzgodniono, iż jeżeli wpłaty na poczet operacji następnego miesiąca otrzymane od Nie-Operatora przekroczą jego uzgodniony udział w wydatkach, wówczas kolejne zapotrzebowanie na środki finansowe skierowane do Nie-Operatora zostanie odpowiednio zmniejszone. Strona może zażądać zwrotu nadpłaconych wpłat na poczet operacji następnego miesiąca.

Jeżeli wpłaty na poczet operacji następnego miesiąca otrzymane od Nie-Operatora wynoszą mniej niż jej udział w wydatkach, różnica zostanie, według wyboru Operatora, doliczona do następnych wpłat lub zapłacona przez Nie-Operatora w terminie pięciu (5) dni od otrzymania przez Nie-Operatora od Operatora faktur na tę różnicę.

Jeśli Operator nie wymaga uiszczania przez Nie-Operatora zaliczek na poczet przypadającego mu udziału w kosztach, wpłaca on kwotę swojego udziału w ciągu 10 dni roboczych od dnia przedłożenia przez Operatora odpowiedniego dokumentu. Operator może przy tym zamienić wartość zaliczki bądź jej część na inną walutę.

Zapłata zaliczek lub rachunków przez jedną Stronę transakcji nie narusza prawa drugiej Strony transakcji do kwestionowania ich poprawności, jednakże wszelkie zestawienia i rachunki przedłożone przez Operatora w ciągu roku uznawane są za zgodne ze stanem faktycznym i poprawne po 24 miesiącach następujących po danym roku. Korekta jest możliwa po 24 miesiącach jeśli jest ona następstwem przeprowadzonego audytu, wniosku złożonego przez stronę trzecią, wymagań ustawowych bądź zmian w 50% udziale Strony.

Każda Strona ponosi wszelkie koszty i wydatki własne w celu realizacji Fazy I Projektu, wliczając w to m. in. koszty administracyjne i pracownicze. Operator obciąża jednocześnie drugą Stronę transakcji 50% wszystkich wydatków poniesionych przez niego w związku z przeprowadzaną operacją zgodnie z Programem Prac i Budżetem. Obciążenie powinno być zgodne z charakterem i zasięgiem danej działalności i powinno być odpowiednio udokumentowane. Obejmuje ono zatem między innymi: przygotowanie obszaru wiercenia, niezbędne ubezpieczenie, badania sejsmiczne oraz podatki i inne opłaty administracyjne określone lub nałożone na lub w związku z działaniami w ramach Fazy I Projektu (inne niż mierzone przez lub na podstawie przychodów, zysków lub wartości netto Strony).

Ponadto, dla realizacji Fazy I Projektu Operator może dostarczyć zarówno materiały nowe, jak i używane. Nowe materiały powinny być dostarczone w cenie netto, nie przekraczającej ceny rynkowej. Używane materiały natomiast w cenie bądź 75% ceny netto materiału nowego (materiał nie wymagający renowacji i zdatny do użytku) bądź w cenie 50% ceny netto nowego materiału (materiał wymagający naprawy i renowacji).

W rozsądnych odstępach czasu, przynajmniej raz na rok, Operator przeprowadza również inwentaryzację wszystkich materiałów, zaś wydatki z tego tytułu są pokrywane ze Wspólnego rachunku.

8. Własność rzeczy i praw majątkowych

Zgodnie z wcześniejszymi uwagami, w ramach realizacji Projektu ponoszone będą znaczne koszty działań związanych z poszukiwaniem i rozpoznaniem złóż Węglowodorów. Koszty te będą związane m. in. z nabywaniem określonych usług, towarów, w tym kosztów związanych z nabyciem i/lub wytworzeniem określonego majątku (np. aktywów trwałych).

W związku z faktem, iż koszty te będą ponoszone przez obie Strony proporcjonalnie do ustalonego udziału, wszelkie mienie nabyte lub posiadane w celu wykorzystania w ramach wspólnych operacji, a w szczególności odwierty, urządzenia, sprzęt, materiały, informacje i środki będące odrębną własnością i posiadane w celu wykorzystania w ramach wspólnych operacji przez którąkolwiek ze Stron lub będące wspólną własnością i posiadane w celu wykorzystania w ramach wspólnych operacji przez Strony będą stanowiły z ekonomicznego/biznesowego punktu widzenia, ich wspólny majątek. Natomiast w świetle art. 16 ust. 2 PGiG obiekty, urządzenia oraz instalacje wzniesione w przestrzeni objętej użytkowaniem górniczym stanowią własność użytkownika górniczego. Własność ta jest prawem związanym z użytkowaniem górniczym.

9. Dotychczas wydane interpretacje indywidualne

Spółka pragnie wskazać, iż w interpretacjach indywidualnych prawa podatkowego w zakresie przepisów o VAT wydawanych w sprawach dotyczących analogicznych zagadnień Wnioskodawca uzyskał następujące stanowiska Ministra Finansów:

interpretację indywidualną z 8 lipca 2011 r. (sygn. IPPP2-443-463/11-2/AK), zgodnie z którą wpłacane przez Nie-Operatora zaliczki na wydzielony na potrzeby wspólnych operacji rachunek bankowy Operatora podlegają ustawie o VAT i winny być udokumentowane fakturą;
interpretację indywidualną z 18 września 2013 r. (sygn. IPPP1/443-586/13-4/IGo), zgodnie z którą wpłacane przez Nie-Operatora zaliczki na wydzielony na potrzeby wspólnych operacji rachunek bankowy Operatora podlegają ustawie o VAT i winny być udokumentowane fakturą, a Nie-Operator będzie uprawniony do odliczenia VAT naliczonego wynikającego z faktur wystawionych na jego rzecz przez Operatora;
interpretację indywidualną z 18 września 2013 r. (sygn. IPPP1/443-586/13-3/IGo), zgodnie z którą Nie-Operator jest uprawniony do odliczenia VAT naliczonego wynikającego z faktur wystawianych przez Operatora dokumentujących rozdział kosztów projektu.

Jakkolwiek zdaniem Wnioskodawcy powyższe interpretacje powinny mieć zastosowanie w stanie faktycznym przedstawionym w niniejszym wniosku, to jednocześnie z przyczyn formalnych skutki podatkowe wynikające z WCCA wymagają potwierdzenia w drodze odrębnej interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej działającego w imieniu Ministra Finansów.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

W przypadku gdy Wnioskodawca będzie występował w ramach WCCA jako Operator, będzie mu przysługiwało prawo do odliczenia całości VAT naliczonego wynikającego z otrzymywanych przez niego faktur dokumentujących zakupy towarów/ usług dokonywanych w ramach i na potrzeby fazy I Projektu, w tym finansowanych ze Wspólnego rachunku?
W przypadku gdy Wnioskodawca będzie występował w ramach WCCA jako Operator, kwoty otrzymywane przez niego od Nie-Operatora zgodnie z Zasadami rozliczeń przewidzianymi w WCCA, będą stanowiły wynagrodzenie należne Wnioskodawcy z tytułu dokonania przez niego na rzecz Nie-Operatora czynności podlegających opodatkowaniu VAT i, jako takie, powinny być dokumentowane za pomocą faktur wystawianych przez Wnioskodawcę na rzecz Nie-Operatora, które powinny zawierać kwotę VAT ustaloną według odpowiedniej stawki?
W przypadku gdy Wnioskodawca będzie występował w ramach WCCA jako Operator, kwoty otrzymywane przez niego od Nie-Operatora na poczet operacji następnego miesiąca na wydzielony Wspólny rachunek bankowy (założony przez Wnioskodawcę), powinny być traktowane jako zaliczki na poczet opodatkowanej VAT czynności realizowanej przez Wnioskodawcę na rzecz Nie-Operatora i, jako takie, powinny być dokumentowane za pomocą faktur wystawianych przez Wnioskodawcę na rzecz Nie-Operatora, które powinny zawierać kwotę VAT ustaloną według odpowiedniej stawki?
W przypadku gdy Wnioskodawca będzie występował w ramach WCCA jako Nie-Operator, będzie mu przysługiwało prawo do odliczenia VAT naliczonego wynikającego z faktur wystawianych na jego rzecz przez Partnera, dokumentujących płatności dokonywane przez Wnioskodawcę na rzecz Operatora na Wspólny rachunek?

Zdaniem Wnioskodawcy:

W przypadku gdy Wnioskodawca będzie występował w ramach WCCA jako Operator, będzie mu przysługiwało prawo do odliczenia całości VAT naliczonego wynikającego z otrzymywanych przez niego faktur dokumentujących zakupy towarów/ usług dokonywanych w ramach i na potrzeby Fazy I Projektu, w tym finansowanych ze Wspólnego rachunku.
W przypadku gdy będzie on występował w ramach WCCA jako Operator, kwoty otrzymywane przez niego od Nie-Operatora zgodnie z Zasadami rozliczeń przewidzianymi w WCCA, będą stanowiły wynagrodzenie należne Wnioskodawcy z tytułu dokonania przez niego na rzecz Nie-Operatora czynności podlegających opodatkowaniu VAT i, jako takie, powinny być dokumentowane za pomocą faktur wystawianych przez Wnioskodawcę na rzecz Nie-Operatora, które powinny zawierać kwotę VAT ustaloną według odpowiedniej stawki.
W przypadku gdy będzie on występował w ramach WCCA jako Operator, kwoty otrzymywane przez niego od Nie-Operatora na poczet operacji następnego miesiąca na wydzielony Wspólny rachunek bankowy (założony przez Wnioskodawcę), powinny być traktowane jako zaliczki na poczet opodatkowanej VAT czynności dokonanej przez Wnioskodawcę na rzecz Nie-Operatora i, jako takie, powinny być dokumentowane za pomocą faktur wystawianych przez Wnioskodawcę na rzecz Nie-Operatora, które powinny zawierać kwotę VAT ustaloną według odpowiedniej stawki.
W przypadku gdy Wnioskodawca będzie występował w ramach WCCA jako Nie-Operator, będzie mu przysługiwało prawo do odliczenia VAT naliczonego wynikającego z faktur wystawianych przez Partnera, dokumentujących płatności dokonywane przez Wnioskodawcę na rzecz Operatora.

Ad. pytanie nr 1

Zgodnie z zasadami współpracy przyjętymi między Stronami w ramach WCCA, zakupy towarów/usług niezbędnych do realizacji Fazy I Projektu będą dokonywane przez Operatora w jego własnym imieniu. Oznacza to, że Operator będzie otrzymywał od dostawców towarów/usług faktury, na których jako nabywca wskazany będzie Operator.

W związku z tym pojawia się pytanie, czy w przypadku gdy Spółka będzie występowała w roli Operatora, będzie jej przysługiwało prawo do odliczenia w całości VAT naliczonego wynikającego z takich faktur.

Zdaniem Wnioskodawcy, odpowiedź na to pytanie jest twierdząca.

Po pierwsze należy zauważyć, że w ramach rozpatrywanego Projektu Wnioskodawca będzie, występował w roli podatnika, o którym mowa w art. 15 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177 poz. 1054 z późn. zm.; dalej: ustawa o VAT), podatnikiem w rozumieniu w w. przepisu jest bowiem m. in. osoba prawna wykonująca samodzielnie działalność gospodarczą, przez którą rozumie się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym m. in. podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników. Nie ulega wątpliwości, że działalność Wnioskodawcy zmierzająca do wydobycia złóż Węglowodorów mieści się w takim pojęciu działalności gospodarczej, co nadaje Spółce przymiot podatnika, o którym mowa w art. 15 ustawy o VAT.

Po drugie, wydatki ponoszone przez Spółkę w ramach fazy I Projektu będą służyły czynnościom opodatkowanym VAT, a więc będzie istniał związek z czynnościami opodatkowanymi, który uprawnia podatnika (tu: Spółkę) do odliczenia VAT naliczonego od dokonywanych zakupów.

Związek ten będzie w szczególności istniał w przypadku realizacji Fazy II Projektu w formie JOA, a więc gdy to sama Spółka, we współpracy z Partnerem, będzie bezpośrednio eksploatowała złoże. Pojawi się niewątpliwie również w przypadku wniesienia towarów/usług nabytych/wytworzonych w ramach Fazy I Projektu jako aportu do spółki celowej, poprzez którą realizowana będzie Faza II Projektu (polegająca w szczególności na wydobyciu i sprzedaży Węglowodorów). Jeśli wnoszone składniki nie zostaną uznane za zorganizowaną część przedsiębiorstwa (dalej: ZCP), której zbycie jest wyłączone spod zakresu opodatkowania VAT (zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT), operacja wniesienia ww. składników majątku będzie opodatkowana VAT według odpowiedniej stawki (tj., co do zasady, według stawki podstawowej). Tym samym, po stronie Wnioskodawcy wystąpi bezpośredni związek między wydatkami poniesionymi na nabycie/wytworzenie danych składników majątku a ich późniejszym zbyciem, w formie aportu do spółki celowej.

Związek z czynnościami opodatkowanymi VAT wystąpi jednak także w przypadku, gdy wniesienie ww. majątku do spółki celowej przybierze formę wniesienia ZCP, która to transakcja podlega wyłączeniu spod opodatkowania VAT (art. 6 pkt 1 ustawy o VAT). W takim przypadku, aport ZCP będzie operacją transparentną/niewidoczną z punktu widzenia przepisów o VAT, a wydatki ponoszone przez Spółkę (jako Operatora) będą rozpatrywane jako związane z czynnościami opodatkowanymi VAT (polegającymi na eksploatacji i sprzedaży Węglowodorów) realizowanymi przez spółkę celową (która w przypadku nabycia ZCP będzie traktowana dla VAT jako następca/sukcesor Spółki). Zgodnie bowiem z art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (dalej: Dyrektywa), którego implementację stanowi art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, w przypadku przekazania, odpłatnie lub nieodpłatnie lub jako aportu do spółki całości lub części majątku, państwa członkowskie mogą uznać, że dostawa towarów nie miała miejsca i że w takim przypadku osoba, której przekazano towary, będzie traktowana jako następca prawny przekazującego. Dodatkowo, stosownie do art. 29 Dyrektywy art. 19 stosuje się na takich samych zasadach do świadczenia usług.

Tym samym, Wnioskodawcy będzie przysługiwało prawo do odliczenia VAT naliczonego od nabywanych towarów/usług z uwagi na fakt, że - poprzez ich wniesienie w formie ZCP do spółki celowej - będą one wykorzystywane do czynności opodatkowanych VAT, wykonywanych przez spółkę celową, jako następcę Wnioskodawcy.

Potwierdzeniem powyższego jest rozstrzygnięcie Trybunału Sprawiedliwości UE (dalej: ETS) z 29 kwietnia 2004 r. w sprawie Faxworld (C-137/02). Kwestia rozpatrywana przez Trybunał dotyczyła przypadku, gdy w Niemczech stworzona została spółka cywilna, której jedynym celem było przygotowanie stworzenia spółki akcyjnej. Po stworzeniu spółki akcyjnej cały majątek spółki cywilnej został sprzedany spółce akcyjnej, co było czynnością niepodlegającą opodatkowaniu, jako że Niemcy skorzystały z opcji przewidzianej w art. 5(8) Szóstej dyrektywy (obecnie art. 19 Dyrektywy, którego implementację stanowi art. 6 pkt 1 ustawy o VAT) i wyłączyły z opodatkowania sprzedaż całości oraz części majątku. Spółka cywilna nie wykonała żadnej czynności opodatkowanej, dokonując jednak zakupów, otrzymywała faktury z podatkiem naliczonym. Spór dotyczył prawa do odliczenia podatku naliczonego spółki cywilnej, w sytuacji gdy ta nie wykonała jakiejkolwiek czynności opodatkowanej. Trybunał przyjął, iż w przypadku gdy państwo członkowskie skorzystało z opcji i wyłączyło z opodatkowania zbycie majątku, a w efekcie wprowadziło regulację, na mocy której nabywca jest następcą sprzedającego, w celu zachowania neutralności opodatkowania spółka cywilna musi wziąć pod uwagę przy odliczeniu podatku naliczonego czynności opodatkowane zbywcy. ETS podkreślił, że istotą tej regulacji nie jest przerwanie łańcucha odliczeń podatku naliczonego, ale zapewnienie, aby transfer majątku nie zakłócił zasady neutralności opodatkowania podatkiem VAT obu stron transakcji. Stąd teza, która stała się podstawą orzeczenia, iż następstwo prawne, o którym mowa w przytoczonym przepisie Dyrektywy, wyraża się także w tym, że status podatkowy nabywcy oraz to, czy majątek jest nabywany po to, by wykonywać czynności opodatkowane, ma podstawowe znaczenie dla prawa do odliczenia podatku naliczonego przez zbywcę. ETS przyjął więc konieczność powiązania dokonywanych przez zbywcę zakupów towarów i usług ze sprzedażą prowadzoną przez nabywcę majątku.

W opinii Spółki, z powyższego wyroku wynika, że prawo do odliczenia VAT naliczonego powinno być rozpatrywane szeroko, zarówno w kontekście czynności dokonywanych przez podmiot zbywający ZCP (tu potencjalnie: Spółkę), jak i podmiot nabywający ZCP (tu: spółkę celową). Taka konkluzja jest naturalną konsekwencją tego, że wyłączenie opodatkowania zbycia majątku przedsiębiorstwa ma zapewnić, aby zasada neutralności opodatkowania nie została zakłócona. Przerwanie na którymkolwiek etapie łańcucha odliczeń VAT byłoby ewidentnie sprzeczne z istotą tego rozwiązania, a przez to - należałoby je uznać za sprzeczne z unijnymi przepisami w zakresie VAT.

Powyższe stanowisko znajduje również potwierdzenie w wyroku ETS z 1 marca 2012 r. w sprawie Kopalni Odkrywkowej Polski Trawertyn (C-280/10). W wyroku tym ETS rozpatrywał przypadek, w którym osoby fizyczne nabyły nieruchomość obejmującą odkrywkowe złoża kamienia. Transakcja ta została udokumentowana fakturą, zawierającą kwotę VAT, wystawioną na te osoby. Nieruchomość została następnie wniesiona jako aport do spółki zawiązanej przez ww. osoby (będące jej wspólnikami). W związku z tym pojawiło się pytanie o możliwość odliczenia VAT naliczonego od nabytej nieruchomości. W związku z powyższym, ETS stwierdził m. in., iż:

„Trybunał orzekł również, że zasada neutralności podatku VAT w odniesieniu do obciążenia podatkowego przedsiębiorstwa wymaga, aby pierwsze wydatki inwestycyjne dokonane na potrzeby i cele przedsiębiorstwa były uznawane za działalność gospodarczą, oraz że z ową zasadą byłoby sprzeczne, gdyby rzeczona działalność rozpoczynała się dopiero w chwili, gdy nieruchomość jest faktycznie wykorzystywana, to znaczy gdy powstaje dochód podlegający opodatkowaniu. Jakakolwiek inna interpretacja prowadziłaby do obciążenia podmiotu gospodarczego podatkiem VAT w ramach jego działalności gospodarczej, nie stwarzając możliwości odliczenia tego podatku, i wprowadzałaby arbitralne rozróżnienie między wydatkami inwestycyjnymi dokonanymi przed faktycznym wykorzystywaniem nieruchomości i w jego trakcie (zob. w szczególności ww. wyroki: w sprawie Rompelman, pkt 23; w sprawie INZO, pkt 16).(...)

Wynika z tego, że w sytuacji takiej jak będąca przedmiotem postępowania przed sądem krajowym, gdy wspólnicy spółki przed jej rejestracją oraz identyfikacją do celów podatku VAT dokonali inwestycji niezbędnych do przyszłego wykorzystywania nieruchomości przez ich spółkę, rzeczonych wspólników można uważać za podatników dla potrzeb podatku VAT, a zatem co do zasady mogą oni dochodzić prawa do odliczenia podatku naliczonego.”

Powyższy wyrok potwierdza, że nawet jeśli faktyczne czynności opodatkowane VAT zostaną wykonane przez spółkę celową, a nie Wnioskodawcę, to Spółce przysługiwać będzie/zachowa ona prawo do odliczenia VAT naliczonego. Kluczowe jest bowiem, aby zakupy te zostały dokonane w celu ich wykorzystania dla potrzeb działalności opodatkowanej VAT, który to warunek będzie niewątpliwie spełniony w rozpatrywanym przypadku. Nie ma przy tym znaczenia, czy czynności te zostaną ostatecznie dokonane przez samą Spółkę, czy też przez spółkę celową, do której wniesione zostaną - jako ZCP lub nie - nabyte/wytworzone w ramach Fazy I Projektu składniki majątku.

Powyższe okoliczności wskazują, że Wnioskodawcy będzie przysługiwało prawo do odliczenia VAT naliczonego od towarów/usług zakupionych w celu realizacji Projektu przewidzianego w WCCA.

Wynika to z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, zgodnie z którym w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty VAT należnego o kwotę VAT naliczonego. Z uwagi na fakt, że Wnioskodawca będzie występował w roli podatnika, a nabywane przez niego (jako Operatora) usługi/towary będą służyły czynnościom opodatkowanym VAT, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT będzie mu przysługiwało prawo do odliczenia VAT naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących zakupione towary/usługi.

Na powyższe stwierdzenie w żaden sposób nie wpływa okoliczność, że część kosztów nabywanych towarów/usług będzie ponoszona przez Partnera (Nie-Operatora). Z formalnego punktu widzenia to Wnioskodawca (jako Operator) będzie bowiem nabywał te towary/usługi we własnym imieniu i to on będzie wskazywany na fakturach jako nabywca. Tym samym, kwoty VAT wynikające z takich faktur będą stanowiły dla Spółki kwotę VAT naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2 ustawy o VAT (zgodnie z tym przepisem kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług oraz dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi).

Przyjęty między Stronami sposób rozliczenia będzie natomiast powodował, że Wnioskodawca będzie występował w dwojakim charakterze, tj. jako rzeczywisty beneficjent towarów/usług (z sytuacją taką będziemy mieć do czynienia w odniesieniu do części towarów/usług, koszty których ponosić będzie Wnioskodawca), lub też jako podmiot, który nabywa towary/usługi, a następnie dokonuje ich odprzedaży na rzecz rzeczywistego beneficjenta, którym - proporcjonalnie do ponoszonych zgodnie z WCCA kosztów - będzie Nie-Operator. Również w takim przypadku zachowany będzie związek zakupionych przez Spółkę towarów/usług z czynnościami opodatkowanymi VAT, którymi będzie w takim przypadku opodatkowana VAT odprzedaż towarów/usług na rzecz Nie-Partnera (vide uwagi dotyczące pytania nr 2).

Z powyższego wynika, że w przypadku gdy Wnioskodawca będzie występował w roli Operatora, będzie mu przysługiwało prawo do odliczenia pełnej kwoty VAT wynikającej z faktur dokumentujących zakupy/towarów związanych z realizacją Fazy I Projektu, również w części, w jakiej koszty takich usług będą ponoszone przez Nie-Operatora.

Ad. pytanie nr 2

1. Uwagi ogólne

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu VAT podlega odpłatna dostawa towarów oraz odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Ww. pojęcia zostały zdefiniowane odpowiednio w art. 7 ust. 1 i art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, zgodnie z którymi:

przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, podczas gdy
przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów, w tym również m. in.:
przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji.

Tak szeroka definicja świadczenia usług stanowi więc dopełnienie definicji dostawy towarów i oznacza, że opodatkowaniu VAT podlegają, co do zasady, wszystkie czynności odpłatne. Ww. konstrukcja przepisów realizuje zasadę powszechności opodatkowania VAT wyrażoną w Dyrektywie.

Przy tym, opodatkowaniu VAT podlegają tylko takie transakcje spełniające definicję odpłatnej dostawy towarów/ odpłatnego świadczenia usług, które zostaną zrealizowane przez podmiot działający w charakterze podatnika (co wynika wprost z art. 2 ust. 1 Dyrektywy). W tym zakresie należy odwołać się do art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT, zgodnie z którymi podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Z kolei przez działalność gospodarczą rozumie się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Podsumowując, opodatkowaniu VAT podlega taka odpłatnie świadczona usługa/dostawa towarów, która jest realizowana przez podmiot występujący w charakterze podatnika VAT.

Nie ulega wątpliwości, że działalność Wnioskodawcy oraz Partnera podejmowana w ramach Projektu będzie stanowiła działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ustawy o VAT (jest nią bowiem m. in. działalność podmiotów pozyskujących zasoby naturalne), a tym samym - Wnioskodawca i Partner będą występować w tym przypadku w charakterze podatników VAT. Oznacza to, że jeśli realizowane przez nich czynności będą spełniały definicję odpłatnej dostawy towarów/odpłatnego świadczenia usług, będą one podlegały opodatkowaniu VAT na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

W tej sytuacji staje się aktualna i wymaga rozważenia kwestia (vide pkt 2 poniżej), czy w kontekście zaplanowanych w WCCA między Wnioskodawcą a Partnerem rozliczeń będzie dochodziło do transakcji wymienionych w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT (tj. w szczególności odpłatnego świadczenia usług).

2. Czynności realizowane przez Operatora na rzecz Nie-Operatora jako odpłatne świadczenie usług/dostawa towarów

Zgodnie z utrwalonym poglądem, możliwość stwierdzenia, iż czynność, której dokonano w danych okolicznościach, stanowi odpłatne świadczenie usługi podlegające opodatkowaniu VAT, uzależniona jest od zaistnienia następujących przesłanek:

możliwe jest zidentyfikowanie konsumenta danego świadczenia;
istnieje stosunek prawny między świadczącym usługę a usługobiorcą, w ramach którego świadczenia stron uznawane są ekwiwalentne;
między świadczeniem usługodawcy a wzajemnym świadczeniem usługobiorcy (wynagrodzeniem) istnieje bezpośredni związek o charakterze przyczynowym;
adresat świadczenia powinien odnieść korzyść o charakterze wymiernym.

Zdaniem Wnioskodawcy, wszystkie ww. warunki będą spełnione w przypadku świadczeń realizowanych przez Operatora na rzecz Nie-Operatora, w zamian za które Operator będzie uzyskiwał od Nie-Operatora ustalone na podstawie WCCA kwoty, które będą wpływały na Wspólny rachunek i które będą odpowiadały 50% kosztów Projektu, do poniesienia których zobowiązany jest Nie-Operator.

Na wstępie, odnosząc się do natury współpracy Stron, Wnioskodawca pragnie zaznaczyć, że jej celem będzie realizacja konkretnego przedsięwzięcia gospodarczego, polegającego na zlokalizowaniu złoża Węglowodorów, które następnie, będzie mogło być przedmiotem eksploatacji (która to eksploatacja będzie realizowana w ramach Fazy II Projektu). W przypadku powodzenia Fazy I (będącej fazą przygotowawczą do Fazy II) obie Strony będą więc mogły liczyć na konkretne korzyści gospodarcze, które to przewidywane korzyści motywują ich przystąpienie do Fazy I Projektu.

Przy tym, Strony przewidziały między sobą model rozliczeń, który zakłada, że w odniesieniu do danej lokalizacji jedna ze stron będzie pełniła funkcję Operatora (każdorazowo będzie nim podmiot posiadający koncesję na prowadzenie wydobycia w odniesieniu do danego obszaru), który będzie ponosił we własnym imieniu wydatki zewnętrzne, które będą w szczególności dokumentowane za pomocą faktur wystawianych na rzecz Operatora. Z tego punktu widzenia, to Operator będzie dokonywał we własnym imieniu zakupów towarów/usług, które zostaną wcześniej zatwierdzone przez Wspólny Komitet Techniczny (a więc zaakceptowane wspólnie przez Operatora i Nie-Operatora) i będą wskazane w harmonogramie prac określonym w Programie Prac i Budżecie.

Rezultatem przyjęcia takiego rozwiązania będzie obciążenie Nie-Operatora połową ww. kosztów, które - w opinii Wnioskodawcy - powinny być traktowane jako zapłata wynagrodzenia należnego Operatorowi w zamian za świadczoną przez niego usługę (ewentualnie dostawę towarów - w zależności od przedmiotu, którego będzie dotyczyła dana płatność) podlegającą opodatkowaniu VAT. Powyższe wynika z faktu, że o ile zakupy zostaną dokonane przez Operatora w jego własnym imieniu, to w części (odpowiadającej 50%) będą realizowane na rzecz Nie-Operatora, który zgodnie z WCCA będzie w tej części ich ekonomicznym/finalnym odbiorcą.

To z kolei oznacza zdaniem Wnioskodawcy, że rozliczenie między Operatorem a Nie-Operatorem powinno być traktowane jako zapłata wynagrodzenia przez Nie-Operatora na rzecz Operatora w zamian za świadczenie realizowane przez Operatora na rzecz Nie-Operatora.

Mając na uwadze powyższe, w analizowanym przypadku spełnione będą wszystkie przywołane wcześniej warunki, których spełnienie powoduje, że mamy do czynienia z transakcją podlegającą opodatkowaniu VAT, tj.:

w związku z analizowanymi rozliczeniami zarówno Operator, jak i Nie-Operator będą występowali w charakterze podatników VAT;
Nie-Operator będzie występował w odniesieniu do połowy usług/towarów nabywanych przez Operatora jako ich ekonomiczny konsument, który będzie z tego tytułu czerpał określone korzyści (przewidywaną korzyścią będą zyski, które wystąpią w przypadku powodzenia Fazy I i realizacji Fazy II, tj. czerpanie przychodów z eksploatacji złóż Węglowodorów);
między Operatorem a Nie-Operatorem istnieje stosunek prawny (WCCA), która zobowiązuje Operatora do nabywania usług/towarów we własnym imieniu, lecz w części (odpowiadającej jego udziałowi we wspólnym przedsięwzięciu) - na rzecz Nie-Operatora, który będzie z tytułu zobowiązany do ponoszenia odpowiedniej części kosztów;
między płatnościami dokonywanymi przez Nie-Operatora na rzecz Operatora istnieje bezpośredni związek - płatności dokonywane są przez Nie-Operatora na poczet nabycia ściśle określonych usług/towarów, zatwierdzonych przez Wspólny Komitet Techniczny (a więc zaakceptowanych zarówno przez Operatora, jak i Nie-Operatora) i ujętych w harmonogramie prac. Znajduje to odzwierciedlenie w ustalonym między Stronami podziale kosztów, z którego wynika, że Strony zamierzają czerpać równe korzyści z przypadku powodzenia Projektu i, dlatego, zobowiązane są do ponoszenia równych kosztów.

W tym miejscu Wnioskodawca pragnie zaznaczyć, że powyższe w odniesieniu do usług znajduje bezpośrednie potwierdzenie w art. 8 ust. 2a ustawy o VAT, zgodnie z którym w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi. Wynika stąd, że w przypadku gdy Operator nabywa we własnym imieniu usługi, przy czym w części są one realizowane na rzecz Nie-Operatora (który jest w tej części ich ekonomicznym beneficjentem), przyjmuje się, że Operator sam wyświadczył te usługi w tej części na rzecz Nie-Operatora.

Powyższe oznacza, że kwoty wpłacane przez Nie-Operatora na Wspólny rachunek powinny być traktowane jako wynagrodzenie uiszczane przez Nie-Operatora z tytułu realizowanych na jego rzecz przez Operatora czynności podlegających opodatkowaniu VAT na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT. W przypadku więc gdy Wnioskodawca będzie występował w roli Operatora, będzie on zobowiązany do rozliczenia i zadeklarowania w prowadzonych przez siebie rejestrach i składanych deklaracjach VAT kwoty VAT należnego wynikające z opisanych powyżej rozliczeń dokonywanych z; Nie-Operatorem.

Wnioskodawca pragnie zaznaczyć, że ww. stanowisko zostało potwierdzone w odniesieniu do innych umów z udziałem Spółki w interpretacjach indywidualnych wydanych w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, które zostały przedstawione w opisie zdarzenia przyszłego.

3. Dokumentowanie płatności dokonywanych przez Nie-Operatora

Konsekwencją stanowiska Wnioskodawcy zaprezentowanego w punkcie powyżej jest konkluzja, iż płatności dokonywane przez Nie-Operatora na Wspólny rachunek (odpowiadające 50% kosztów Projektu) powinny być dokumentowane za pomocą faktur wystawianych przez Operatora na rzecz Nie-Operatora.

Wynika to z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, zgodnie z którym podatnik jest m. in. obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, przez którą - zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy o VAT - rozumie się w szczególności odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Potwierdza to również art. 106a pkt 1 ustawy o VAT, który przewiduje, że przepisy rozdziału zawierającego regulacje dotyczące zasad wystawiania faktur stosuje się m. in. do sprzedaży(...).

Oznacza to, że w przypadku gdy Wnioskodawca będzie występował w roli Operatora, będzie on zobowiązany do dokumentowania rozliczeń z Nie-Operatorem za pomocą faktur wystawianych przez Spółkę na rzecz Nie-Operatora.

Ad. pytanie nr 3

W ramach przyjętego między Stronami sposobu rozliczeń (wynikającego z Zasad rozliczeń zawartych w WCCA) Operator może wystosować do Nie Operatora Wezwanie do zapłaty, na podstawie którego Nie Operator wpłaci (wniesie) na Wspólny rachunek przypadającą na niego (zgodnie z Programem i Budżetem Prac danego Projektu) część szacunkowego zapotrzebowania na środki finansowe na poczet operacji następnego miesiąca. Wysokość kwoty zapotrzebowania na środki finansowe wyniesie tyle, ile niezbędne będzie dla celów realizacji obowiązków wynikających z Programu i Budżetu Prac danego Projektu w tym miesiącu. Celem wdrożenia takiego rozwiązania jest więc uniknięcie sytuacji, w której Operator musiałby przejściowo, zakładając z własnych środków, ponosić ekonomiczny koszt całości wydatków, w tym również w części przypadającej na Nie-Operatora.

W opinii Wnioskodawcy, płatności dokonywane przez Nie-Operatora na podstawie Wezwań do zapłaty będą miały charakter płatności zaliczkowych (przedpłat) na poczet transakcji, które zostaną zrealizowane w kolejnym miesiącu.

Ani ustawa o VAT, ani Dyrektywa nie zawierają definicji pojęć „zaliczki”, „przedpłaty”. Stąd, uzasadnione jest odwołanie się do słownikowego brzmienia ww. pojęć.

Zgodnie z definicjami zawartymi w internetowym Słowniku Języka Polskiego PWN „zaliczką” jest część należności wypłacana z góry na poczet należności, a „przedpłatą” - określona suma pieniędzy wpłacana regularnie, w ustalonych terminach, w celu zapewnienia sobie otrzymania jakiegoś towaru.

Nie ulega wątpliwości, że z tego rodzaju płatnościami będziemy mieli do czynienia w analizowanym przypadku: Nie-Operator będzie bowiem dokonywał wpłat (na podstawie Wezwań do zapłaty) na poczet transakcji, które są zaplanowane zgodnie z Programem Prac i Budżetem na kolejny miesiąc. Co istotne, płatności te będą dokonywane na poczet ściśle określonych/sprecyzowanych czynności. To z kolei przesądza o zasadności uznania danej płatności jako zaliczki na gruncie regulacji o VAT (vide wyrok ETS z 21 lutego 2006 r. w sprawie C-419/02 BUPA Hospitals). Stanowisko takie jest potwierdzane przez polskie sądy administracyjne i organy podatkowe. Przykładowo, w interpretacji Indywidualnej z 15 stycznia 2014 r. (sygn. ILPP1/443-942/13-5/AW) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu stwierdził m.in., iż:

„(...) jak wynika z powołanych wyżej przepisów Dyrektywy 77/388/EWG oraz orzecznictwa TSUE jeśli warunki dotyczące rodzaju i ilości sprzedawanych towarów, nie są znane w chwili wpłaty pieniędzy przez klienta, nie powinno się traktować przedmiotowych wpłat jako przedpłaty, zaliczki, zadatku, o których mowa w powołanym art. 19 ust. 11 ustawy.

Zatem opodatkowanie wpłat otrzymanych przed dostawą towarów następuje w przypadku, gdy dostawca będzie w stanie powiązać (przyporządkować) dokonaną wpłatę z konkretnym zamówieniem, czyli skonkretyzowanym towarem. Warunku , tego nie będzie spełniała kwota wpłacona przez nabywcę w momencie gdy nie zostało złożone konkretne zamówienie z wykazem towarów.

Zauważa się, że w rozpatrywanej sprawie - jak podkreślił Zainteresowany - franczyzobiorcy dokonują wpłaty przedpłaty na podstawie wstępnego kalkulatora zamówienia, które zawiera jasno wymienione towary jakie oni zamawiają. Wobec tego wartość tego zamówienia, a co za tym idzie przedpłata wyliczona jest na moment składania zamówienia. Zatem Wnioskodawca posiada informacje dotyczące rodzaju towaru oraz jego ilości w momencie złożenia zamówienia przez franczyzobiorców, co oznacza, że w tym momencie wpłacona kwota stanie się przedpłatą na poczet przyszłej dostawy. Mając zatem na uwadze powołane przepisy prawa podatkowego w kontekście przedstawionych okoliczności sprawy należy stwierdzić, że w stosunku do dokonywanych przez franczyzobiorców przedpłat na poczet zamówienia, które - jak wskazał Wnioskodawca - zawiera jasno wymienione towary jakie zamawiają franczyzobiorcy, powstaje obowiązek podatkowy.”

Zgodnie z art. 19a ust. 8 ustawy o VAT, jeżeli przed dokonaniem dostawy towarów lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty (z zastrzeżeniem ust. 5 pkt 4, który jednak nie ma zastosowania w rozpatrywanym przypadku).

W rezultacie, w przypadku gdy Wnioskodawca będzie występował w roli Operatora, będzie on zobowiązany do rozpoznania obowiązku podatkowego w VAT z chwilą otrzymania na Wspólny rachunek płatności dokonanych przez Nie-Operatora na podstawie Wezwań do zapłaty.

Konsekwencją powyższego będzie obowiązek dokumentowania płatności dokonywanych przez Nie-Operatora na rzecz Spółki (występującej w danym przypadku w roli Operatora) za pomocą faktur. Wynika to z art. 106b ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT, zgodnie z którym podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa m. in. w punkcie 1 (tj. sprzedaży, przez którą rozumie się odpłatną dostawę oraz odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju), z wyjątkiem określonych czynności (które to zastrzeżenie nie ma jednak zastosowania w rozpatrywanym przypadku).

Ad. pytanie nr 4

Zgodnie z zasadami współpracy przewidzianymi w ramach WCCA, Wnioskodawca może występować zarówno w roli Operatora (w przypadku wyboru lokalizacji, w odniesieniu do której Spółka posiada koncesję), jak też w roli Nie-Operatora (w przypadku wyboru lokalizacji, w odniesieniu do której to Partner posiada koncesję). Pytanie rozpatrywane w niniejszym punkcie dotyczy sytuacji, w których Spółka będzie występować w roli Nie-Operatora.

Mając na uwadze powyższe, logiczną konsekwencją stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 2 i pytania nr 3 będzie to, że Spółka otrzymywać będzie od Operatora (w roli którego wystąpi Partner) wystawione przez niego faktury dokumentujące płatności dokonywane przez Spółkę na Wspólny rachunek założony przez Operatora (Partnera). Zgodnie ze stanowiskiem zaprezentowanym przez Wnioskodawcę w odniesieniu do pytania nr 2 i nr 3, na fakturach tych powinna zostać wykazana kwota VAT. W związku z tym należy rozstrzygnąć, czy Wnioskodawcy (jako Nie-Operatorowi) będzie przysługiwało prawo do odliczenia VAT naliczonego wynikającego z takich faktur. W opinii Spółki, odpowiedź na powyższe pytanie jest twierdząca. Wynika to z faktu, że w rozpatrywanym przypadku spełnione zostaną warunki wynikające z art. 86 ustawy o VAT, a równocześnie - nie wystąpią przesłanki negatywne przewidziane w art. 88, których wystąpienie wyklucza możliwość odliczenia VAT.

Po pierwsze należy zaznaczyć, że w ramach rozpatrywanego Projektu Wnioskodawca będzie występował w roli podatnika VAT, w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej (wydobywczej). Dotyczy to również przypadku, gdy Spółka będzie pełniła funkcję Nie-Operatora i gdy rozliczenia między nią a Partnerem będą traktowane jako zapłata przez Spółkę wynagrodzenia na rzecz Operatora (Partnera) z tytułu czynności podlegających opodatkowaniu realizowanych, przez Operatora na rzecz Nie-Operatora (Spółki). Z uwagi na fakt, że czynności te będą wykazywały związek z czynnościami opodatkowanymi VAT - zgodnie z argumentacją przedstawioną w odniesieniu do pytania nr 1 - spełniony zostanie wymóg przewidziany w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, zgodnie z którym w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty VAT należnego o kwotę VAT naliczonego. Przy tym, zgodnie z ust. 2 tego artykułu kwotę podatku naliczonego stanowi m. in. suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług oraz dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Mając na uwadze powyższe, Wnioskodawcy (występującemu w roli Nie-Operatora) będzie przysługiwało prawo do odliczenia VAT naliczonego wynikającego z faktur wystawionych na jego rzecz przez Operatora, zgodnie z postanowieniami WCCA, tj. w szczególności z faktur dokumentujących płatności dokonane przez Spółkę na podstawie Wezwań do zapłaty wystosowanych przez Operatora.

Równocześnie, w przypadku tym nie wystąpią negatywne przesłanki przewidziane w art. 88 ustawy o VAT, a w szczególności nie znajdzie zastosowania art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o VAT, zgodnie z którym nie stanowią podstawy do obniżenia VAT należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury, w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku. Tak jak zostało to wskazane w ramach stanowiska podatnika zaprezentowanego w odniesieniu do pytania nr 2, płatności dokonywane przez Nie-Operatora na rzecz Operatora stanowić będą wynagrodzenie za czynności podlegające opodatkowaniu VAT i nieobjęte zwolnieniem od podatku. Stąd, nie wystąpią przypadki, o których mowa w ww. przepisie, a tym samym - Wnioskodawcy będzie przysługiwało prawo do odliczenia VAT naliczonego z faktur wystawionych przez Nie-Operatora.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012r., poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin