Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPP2/443-486/14/RSz
z 4 września 2014 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012r., poz. 749 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 20 maja 2014r. (data wpływu 22 maja 2014r.), uzupełnionym pismem z 18 sierpnia 2014 r. (data wpływu 20 sierpnia 2014 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie rozpoznania importu usług w odniesieniu do usług związanych z przejęciem wierzytelności - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 22 maja 2014r. wpłynął do tut. organu ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie rozpoznania importu usług w odniesieniu do usług związanych z przejęciem wierzytelności.

Ww. wniosek został uzupełniony pismem z 18 sierpnia 2014 r. (data wpływu 20 sierpnia 2014 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z 1 sierpnia 2014 r. znak: IBPP2/443-486/14/IK.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Spółka v. Sp. z o.o. (dalej: Wnioskodawca, Spółka) zamierza przedstawić U. Bank, banku z siedzibą w Austrii (dalej: Bank) ofertę sprzedaży wierzytelności. Na podstawie tej oferty Spółka oferuje do sprzedaży i przeniesienia na Bank wierzytelności własne powstałe w związku z dokonaną sprzedażą wyrobów. Sprzedażą objęte są wierzytelności dla których w momencie sprzedaży nie upłynął termin ich płatności. Wynagrodzenie z tytułu sprzedaży wierzytelności ustalone zostaje w wysokości wartości nominalnej sprzedawanej wierzytelności i niezależnie od wymagalności wierzytelności kwotą wynagrodzenia zostaje uznany rachunek bankowy Spółki prowadzony w tym banku. Niezależnie od dokonanej sprzedaży wierzytelności kontrahenci spółki v, Sp. z o.o. nie będą informowani o dokonanej sprzedaży, w związku z tym wynagrodzenie z tytułu dokonanych dostaw powinno być nadal uiszczane na konto v, Sp. z o.o. Raz w miesiącu v. Sp. z o.o. przekaże Bankowi zestawienie wszystkich nabytych przez Bank wierzytelności, które od daty ich zakupu przez Bank zostały przez kontrahentów Spółki wpłacone na konto Wnioskodawcy. Również w tym terminie Spółka przedstawi Bankowi wierzytelności do sprzedaży powstałe w okresie od ostatniego nabycia. Jeżeli wartość wierzytelności do sprzedaży przewyższa kwotę, która w danym miesiącu wpłynęła od dłużników Spółki, powstałą różnicą Bank uzna konto Spółki, jeżeli z kolei wartość tych wierzytelności będzie niższa Bank obciąży konto Spółki powstałą różnicą.

Sprzedawane wierzytelności objęte będą ubezpieczeniem należności firmy C. i na podstawie stosownego upoważnienia ubezpieczyciel zobowiązany będzie, w razie zaistnienia zdarzenia objętego ubezpieczeniem, do wypłaty odszkodowania z tego tytułu na konto Banku. Wnioskodawca, co do zasady, przejmować będzie odpowiedzialność za wierzytelności stanowiące przedmiot sprzedaży do kwoty danego udziału własnego wartości nominalnej sprzedawanych wierzytelności. Dlatego też U. Bank uprawniona będzie do obciążenia konta v. Sp. z o.o. kwotą wynikającą z ponoszonej przez Spółkę odpowiedzialności. Jeżeli ubezpieczyciel nie dokona płatności z przyczyn zawinionych przez Wnioskodawcę Bank uprawniony będzie do obciążenia Wnioskodawcy całą kwotą sprzedanej wierzytelności.

Niezależnie od wynagrodzenia należnego Spółce z tytułu sprzedaży wierzytelności, Wnioskodawca zapłaci Bankowi wynagrodzenie kwartalne z dołu w kwocie wynikającej z 1-miesięcznej stopy procentowej - EURIBOR lub też 1-miesięcznej stopy refinansowej stosowanej przez Bank dla PLN z doliczeniem uzgodnionej z Bankiem marży. Wynagrodzeniem tym Bank obciąży konto Spółki z dołu z końcem każdego kwartału.

Na podstawie oferty sprzedaży wierzytelności Wnioskodawca nadal we własnym imieniu - jednakże na rachunek Banku, ze starannością rzetelnego kupca, będzie zarządzał sprzedanymi Bankowi wierzytelnościami, jak i odpowiednią polisą ubezpieczeniową w zakresie sprzedanych wierzytelności. Wnioskodawca również będzie działał w charakterze powiernika i zajmował się wpływającymi na poczet wierzytelności płatnościami oraz rozliczał je zgodnie z zasadami opisanymi powyżej. W szczególności Spółka zobowiązuje się w razie zwłoki w płatnościach po stronie dłużnika kierować do dłużników odpowiednie wezwania do zapłaty i wszczynać przeciwko dłużnikom działania przewidziane przez ubezpieczyciela w ramach wyżej wskazanych polis ubezpieczeniowych. Wnioskodawca zobowiązuje się ponadto na własny rachunek uiszczać każdorazowo należne składki ubezpieczeniowe na rzecz ubezpieczyciela – C.. Dodatkowo Spółka zobowiąże się do udzielania Bankowi (bez jakichkolwiek wydatków, opłat lub zwrotów kosztów) na wyraźne życzenie Banku pomocy w ramach wszelkich podejmowanych kroków prawnych w zakresie dochodzenia i zachowania wszelkich praw związanych ze sprzedanymi wierzytelnościami i związanymi z nimi zabezpieczeniami i pozostałymi prawami. Dlatego też Spółka akceptować będzie wszelkie cesje zwrotne wierzytelności, aby we własnym imieniu i na własny koszt odzyskać wierzytelności dla/i na rachunek Banku.

Ryzyko nieściągalności wierzytelności zakupionych przez Bank przejęte będzie przez Bank, Wnioskodawca ponosić natomiast będzie względem Banku odpowiedzialność za prawidłowy stan wierzytelności co do wysokości, podstawy i terminu płatności. Spółka będzie przejmować natomiast ryzyko nieściągalności przedmiotowych wierzytelności do wysokości danego udziału własnego w ubezpieczeniu należności.

Przy czym cesja zwrotna wierzytelności nie będzie przenosić ryzyka nieściągalności sprzedanych wierzytelności z Banku na Wnioskodawcę.

Spółka regularnie - raz w miesiącu - przedstawiać będzie Bankowi swoje bieżące wierzytelności powstałe z tytułu realizacji dokonanych w danym miesiącu dostaw towarów. Na podstawie przedstawionego zestawienia Bank przy pierwszej transakcji uiści na konto Spółki prowadzone przez ten bank kwotę wierzytelności - w wartości nominalnej. Przy kolejnych transakcjach Bank natomiast uzna bądź obciąży konto Wnioskodawcy w zależności od salda wyznaczonego na podstawie przedstawionego zestawienia bieżących wierzytelności jak i należności, które w danym miesiącu wpłynęły na konto Wnioskodawcy od dłużników Spółki. Dłużnicy Spółki nie będą bowiem informowani o fakcie sprzedaży wierzytelności przez Spółkę na rzecz Banku, w związku z tym w uzgodnionych terminach płatności należności z tego tytułu wpłacane będą na konto Spółki przez jej kontrahentów. Wnioskodawca regularnie - wraz z informacją o powstałych w danym miesiącu wierzytelnościach - informować będzie Bank o wpłatach dokonanych przez swoich kontrahentów. Jeżeli wpłat jest więcej ponad bieżące wierzytelności Bank obciąży konto Spółki powstałą różnicą. Jeżeli z kolei wpłat jest mniej od bieżących wierzytelności, Bank uzna różnicą konto Wnioskodawcy.

Z tytułu świadczonych usług Bank pobierać będzie kwartalnie z dołu wynagrodzenie w kwocie wynikającej z 1-miesięcznej stopy procentowej EURIBOR z doliczeniem uzgodnionej z Bankiem marży. Wynagrodzeniem tym zostanie obciążone z dołu z końcem kwartału konto Wnioskodawcy.

W przedstawionym modelu transakcji wszystkie płatności dłużników Wnioskodawcy mają być dokonywane nadal na konto Spółki. Brak jest w ofercie zapisów nt. informowania dłużników o zawartej przez strony umowie. W świetle takiego stanu rzeczy w oczach dłużników ich wierzycielem pozostaje nadal Wnioskodawca, stąd też na konto Wnioskodawcy regulować oni będą swoje długi, ta zaś przekaże tak powierzone jej środki pieniężne na rzecz Banku w drodze późniejszego rozliczenia.

Oferta nie precyzuje obowiązków Banku - jedynie uznanie bądź obciążenie rachunku Wnioskodawcy. Z treści oferty wynika, że Bank nie ponosi de facto żadnego ryzyka niewypłacalności kontrahentów Spółki - jedynym ryzykiem jest ryzyko niewypłacalności samej Spółki, która w określonych przypadkach zobowiązana będzie do uiszczenia kwot wynikających z będących przedmiotem transakcji wierzytelności z własnej kieszeni. Co do zasady, w przypadku nieściągalności wypłata nastąpić ma z ubezpieczenia oraz w związku z udziałem własnym w szkodzie ze środków Spółki. Jednocześnie z oferty wynika, że Bank przejmuje ryzyko nieściągalności, a Spółka ponosi jedynie ryzyko odpowiedzialności za prawidłowy stan wierzytelności oraz ryzyko nieściągalności do wysokości swojego udziału własnego zgodnie z umowami ubezpieczeniowymi. Ryzyko nieściągalności pozostaje po stronie Banku nawet w sytuacji cesji zwrotnej. Tymczasem de facto Bank ponosi w zasadzie głównie ryzyko, że w związku z postępowaniami toczonymi przez ubezpieczyciela przedłuży się termin, w jakim odzyska on kwoty, którymi wcześniej uznane zostało konto Spółki.

Ponadto Bank nie jest zobowiązany do podejmowania jakichkolwiek działań mających na celu wyegzekwowanie będących przedmiotem sprzedaży wierzytelności. Co więcej, to Spółka na podstawie oferty zobowiązuje się do ponoszenia wszelkich podatków, opłat, kosztów powstałych w ramach dochodzenia i egzekwowania zakupionych wierzytelności i zabezpieczenia ich praw. Co więcej Spółka zobowiązuje się do monitorowania wpływów i kierowania do zalegających z zapłatą dłużników odpowiednich wezwań do zapłaty oraz wszczynania działań przewidzianych przez ubezpieczyciela. Wraz z przyjęciem oferty wszelkie prawa wynikające z czynności prawnych stanowiących podstawę wierzytelności przechodzą na Bank.

W piśmie z 18 sierpnia 2014 r. Wnioskodawca uzupełnił opis zdarzenia przyszłego, w następujący sposób:

1. Kontrahent Wnioskodawcy U. Bank jest podmiotem nieposiadającym siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności na terenie Rzeczpospolitej Polskiej.
2. U. Bank z tytułu świadczenia usług związanych z przeniesieniem wierzytelności spółki v.Sp. z o.o. pobiera wynagrodzenie w kwocie wynikającej z 1-miesięcznej stopy procentowej - EURIBOR ewentualnie 1-miesięcznej stopy refinansowej dla PLN każdorazowo z doliczeniem uzgodnionej z U. Bank marży. Bank U. Bank nie pobiera innego wynagrodzenia z tytułu świadczonych usług - prócz prowizji przygotowawczej mającej charakter jednorazowej, w wysokości 500 EUR.
3. Wnioskodawca - spółka v. Sp. z o.o. - jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.
   
   

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy z tytułu należnego U. Bank wynagrodzenia za świadczone usługi po stronie v.Sp. z o.o. powstanie obowiązek rozpoznania importu usług ze stawką podstawową podatku od towarów i usług wynoszącą 23%?

W piśmie z 18 sierpnia 2014 r. Wnioskodawca w związku z wezwaniem o sygnaturze jak powyżej doprecyzował, że pytanie dotyczy usług świadczonych przez U. Bank na rzecz Wnioskodawcy, tj. spółki v. Sp. z o.o. i są to usługi związane z przejęciem wierzytelności spółki v. Sp. z o.o.

Zdaniem Wnioskodawcy przedstawiona transakcja nosi cechy faktoringu nienotyfikowanego. Faktoring nienotyfikowany, zwany również faktoringiem tajnym polega na tym, że faktor – w tym przypadku U. Bank - udziela Wnioskodawcy finansowania należności bez powiadamiania dłużników. Faktoring nienotyfikowany stosowany jest w sytuacji, w której faktorant - w tym przypadku Wnioskodawca - nie chce informować swoich odbiorców o korzystaniu z zewnętrznego finansowania. Zarządzanie finansowe pozostaje wówczas w gestii faktoranta, a po zapłacie faktury przez dłużnika na konto faktoranta, wpłacona kwota zwracana jest na konto faktora. Taka sytuacja ma miejsce, zdaniem Wnioskodawcy w opisywanej transakcji, zatem po stronie Wnioskodawcy wystąpi obowiązek rozpoznania importu usług z tytułu nabycia usługi faktoringowej z zastosowaniem podstawowej stawki podatku VAT - 23%.

Stanowisko Wnioskodawcy.

Zgodnie z art. 28b ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz. 535; z póżn. zm.; dalej zwaną: ustawą VAT) miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej. W świetle braku przepisów szczególnych do wskazanej zasady ogólnej, które mogłyby mieć zastosowanie w analizowanym przypadku, usługi o charakterze finansowym, w przypadku gdy świadczone są na rzecz podatników, opodatkowane są w miejscu gdzie usługobiorca ma swoją siedzibę, w tym przypadku - w Polsce.

Usługę finansową w omawianym przypadku świadczy podmiot austriacki, a usługobiorcą jest polska firma - podatnik VAT. Dla polskiego podatnika VAT, który nabywa usługę finansową od podmiotu zagranicznego, czynność ta stanowi import usługi. Wynika to z art. 2 pkt 9 ustawy VAT, zgodnie z którym ilekroć w dalszych przepisach mowa jest o imporcie usług - należy przez to rozumieć świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatkiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4. Art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy VAT wskazuje, że podatnikiem jest również osoba prawna nabywająca usługę, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

1. usługodawcą jest podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, a w przypadku usług, do których stosuje się art. 28e, podatnik ten nie jest zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4,
2. usługobiorcą jest:

-w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b - podatnik, o którym mowa w art. 15, lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4.

Zatem w omawianym przypadku po stronie Wnioskodawcy wystąpi obowiązek rozpoznania importu usług. Rozpoznając import usług Wnioskodawca winien zastosować stawkę podstawową podatku VAT wynoszącą 23%, zgodnie bowiem z art. 43 ust. 15 ustawy VAT zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do czynności ściągania długów, w tym faktoringu. Zatem w omawianym przypadku, rozpoznając import usług Spółka powinna zastosować podstawową stawkę podatku VAT wynoszącą 23%.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Wstępnie Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach zauważa, że w ww. piśmie z 18 sierpnia 2014 r. będącym konsekwencją wezwania tut. organu z 6 sierpnia 2014r. znak: IBPP2/443-486/14/IK do uzupełnienia przedmiotowego wniosku, Wnioskodawca uzupełnił opis sprawy oraz przeredagował pytanie w porównaniu do treści zawartej we wniosku z 20 maja 2014r. Ponieważ ww. pismo Wnioskodawcy było konsekwencją wezwania tut. organu z 6 sierpnia 2014r. znak: IBPP2/443-486/14/IK do uzupełnienia przedmiotowego wniosku, przyjęto, że pytanie Wnioskodawcy, uwzględniające zmiany wprowadzone ww. pismem, jest ostateczne i w tej wersji zostało ono przywołane powyżej.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT, opodatkowaniu ww. podatkiem, podlegają:

1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2. eksport towarów;
3. import towarów;
4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
   
   

Z powyższego przepisu wynika tzw. zasada terytorialności, zgodnie z którą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, ale tylko w sytuacji, gdy miejscem świadczenia przy ich realizacji jest terytorium kraju, przez które – w myśl definicji zawartej w art. 2 pkt 1 ustawy – rozumie się terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, z zastrzeżeniem art. 2a.

Z kolei, w myśl art. 8 ust. 1 cyt. ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
   
   

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady, podlegają opodatkowaniu VAT wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie. Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, zaś w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść dla świadczącego usługę.

Wierzytelność jest prawem majątkowym, które może być przedmiotem obrotu gospodarczego.

Przeniesienie praw do wierzytelności jako niematerialnych praw majątkowych, co do zasady, stanowi świadczenie usług w rozumieniu cyt. wyżej art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Instytucja przelewu wierzytelności została uregulowana w przepisach art. 509-518 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2014 r., poz. 121).

Zgodnie z treścią art. 509 § 1 tej ustawy, wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.

W myśl § 2 cytowanego artykułu, wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa,(…).

Przeniesienie wierzytelności majątku dotychczasowego wierzyciela do majątku nabywcy wierzytelności następuje – w myśl art. 510 § 1 Kodeksu cywilnego – na podstawie umowy sprzedaży, zamiany, darowizny lub innej umowy zobowiązującej do przeniesienia wierzytelności jest skutkiem rozporządzania tą wierzytelnością przez dotychczasowego wierzyciela i stanowi wykonanie przez niego przysługującego mu prawa własności.

Istotą przelewu wierzytelności jest zatem umowa zawierana przez wierzyciela z osobą trzecią, na podstawie której osoba ta nabywa od wierzyciela przysługującą mu wierzytelność. W wyniku przelewu wierzytelności prawa przysługujące dotychczasowemu wierzycielowi przechodzą na nabywcę wierzytelności, przy czym sam stosunek zobowiązaniowy nie ulega zmianie. W zamian za nabywaną wierzytelność cesjonariusz (nabywca) zobowiązuje się do spełnienia określonego świadczenia na rzecz cedenta. Spełnienie świadczenia, wynikającego z umowy przelewu nastąpi, gdy cedent przeniesie wierzytelność na cesjonariusza, a on zapłaci mu cenę za cedowaną wierzytelność (w sytuacji, kiedy cesja będzie miała charakter odpłatny).

Z przedstawionego zdarzenia przyszłego wynika, że, Wnioskodawca - spółka v. Sp. z o.o. - jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Wnioskodawca zamierza przedstawić U. Bank, banku z siedzibą w Austrii ofertę sprzedaży wierzytelności. Na podstawie tej oferty Spółka oferuje do sprzedaży i przeniesienia na Bank wierzytelności własne powstałe w związku z dokonaną sprzedażą wyrobów. Sprzedażą objęte są wierzytelności dla których w momencie sprzedaży nie upłynął termin ich płatności.

Kontrahent Wnioskodawcy U. Bank jest podmiotem nieposiadającym siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności na terenie Rzeczpospolitej Polskiej.

U. Bank z tytułu świadczenia usług związanych z przeniesieniem wierzytelności spółki v. Sp.z o.o. pobiera wynagrodzenie w kwocie wynikającej z 1-miesięcznej stopy procentowej - EURIBOR ewentualnie 1-miesięcznej stopy refinansowej dla PLN każdorazowo z doliczeniem uzgodnionej z U. Bank A. marży. Bank U. Bank nie pobiera innego wynagrodzenia z tytułu świadczonych usług - prócz prowizji przygotowawczej mającej charakter jednorazowej, w wysokości 500 EUR.

W przypadku świadczenia usług, bardzo istotnym dla prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług jest określenie miejsca świadczenia danej usługi. Od poprawności określenia miejsca świadczenia zależeć będzie, czy dane świadczenie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Polsce, czy też nie.

Kwestia określenia miejsca świadczenia przy świadczeniu usług została uregulowana w art. 28 cyt. ustawy o podatku od towarów i usług.

Zgodnie z art. 28a ustawy o VAT, na potrzeby stosowania niniejszego rozdziału:

1. ilekroć jest mowa o podatniku – rozumie się przez to:
   
   1. podmioty, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2, lub działalność gospodarczą odpowiadającą tej działalności, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności, z uwzględnieniem art. 15 ust. 6,
      
   2. osobę prawną niebędącą podatnikiem na podstawie lit. a, która jest zidentyfikowana lub obowiązana do identyfikacji do celów podatku lub podatku od wartości dodanej;
2. podatnika, który prowadzi również działalność lub dokonuje transakcji nieuznawanych za podlegające opodatkowaniu dostawy towarów lub świadczenia usług zgodnie z art. 5 ust. 1, uznaje się za podatnika w odniesieniu do wszystkich świadczonych na jego rzecz usług.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy – podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W przedmiotowej sprawie, Wnioskodawca spełnia definicję podatnika wskazaną w cytowanym powyżej art. 28a ustawy.

Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 28b ust. 1 ww. ustawy, miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2–4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n.

Odnosząc powyższe do przytoczonych przepisów prawa stwierdzić należy, że w przedmiotowej sprawie miejsce świadczenia usług należy ustalić na podstawie zasady ogólnej wyrażonej w art. 28b ust. 1 ustawy.

Wobec faktu, że U. Bank jest podmiotem nieposiadającym siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności na terenie Rzeczpospolitej Polskiej, miejscem świadczenia opisanych we wniosku usług będzie Polska, a w konsekwencji usługi te będą opodatkowane w Polsce.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii, rozpoznania importu usług oraz opodatkowania 23% stawką podatku VAT usług świadczonych przez U. Bank na rzecz Wnioskodawcy, tj. spółki v. Sp. z o.o., które są usługami związanymi z przejęciem wierzytelności spółki v. Sp. z o.o.

Zgodnie z art. 2 pkt 9 ww. ustawy o VAT, przez import usług rozumie się świadczenie usług, z tytułu wykonania, których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4.

Na mocy art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy, podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające usługi, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

1. usługodawcą jest podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, a w przypadku usług, do których stosuje się art. 28e, podatnik ten nie jest zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4,
2. usługobiorcą jest:

-w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b - podatnik, o którym mowa w art. 15, lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4,

Stosownie do art. 17 ust. 2 ww. ustawy, w przypadkach wymienionych w ust. 1 pkt 4, 5, 7 i 8, usługodawca lub dokonujący dostawy towarów nie rozlicza podatku należnego.

Jak wskazał Wnioskodawca – kontrahent Wnioskodawcy U. Bank jest podmiotem nieposiadającym siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności na terenie Rzeczpospolitej Polskiej.

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że Wnioskodawca, jako podatnik o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy, zobowiązany będzie do opodatkowania usługi nabywanej od podmiotu austriackiego (U. Bank), zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa podatkowego na terytorium kraju.

Z okoliczności przedstawionych we wniosku wynika, że pomiędzy Wnioskodawcą a kontrahentem istnieje stosunek prawny na podstawie którego występuje świadczenie wzajemne. U. Bank z tytułu świadczenia usług związanych z przeniesieniem wierzytelności spółki v. Sp. z o.o. pobiera wynagrodzenie w kwocie wynikającej z 1-miesięcznej stopy procentowej - EURIBOR ewentualnie 1-miesięcznej stopy refinansowej dla PLN każdorazowo z doliczeniem uzgodnionej z U. Bank marży. Bank U. Bank nie pobiera innego wynagrodzenia z tytułu świadczonych usług - prócz prowizji przygotowawczej mającej charakter jednorazowej, w wysokości 500 EUR.

Dla rozstrzygnięcia w jaki sposób winny być opodatkowane usługi, za które Wnioskodawca otrzymuje prowizję, a której dotyczy pytanie, należy zdefiniować ich charakter na gruncie ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Jednocześnie, na mocy art. 146a pkt 1 ustawy w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jednakże zarówno w treści ustawy o podatku od towarów i usług, jak i przepisów do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi bądź zwolnienie od podatku.

I tak, stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 40 ww. ustawy, zwalnia się od podatku usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług.

Zgodnie z art. 43 ust. 13 ww. ustawy, zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41.

Przepisu ust. 13 nie stosuje się do świadczenia usług stanowiących element usług pośrednictwa, o których mowa w ust. 1 pkt 7 i 37-41 (art. 43 ust. 14 ustawy).

Natomiast, w myśl przepisu art. 43 ust. 15 ustawy, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do:

1. czynności ściągania długów, w tym factoringu;
2. usług doradztwa;
3. usług w zakresie leasingu.
   
   

Z powyższego wynika zatem, że usługi dotyczące długów, co do zasady korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie cyt. wyżej art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy.

Jednakże w odniesieniu do usług, o których mowa w art. 43 ust. 15 ustawy, tj. m.in. w odniesieniu do usług ściągania długów, w tym faktoringu, nie stosuje się zwolnienia od podatku.

W związku z powyższym należy stwierdzić, że usługi faktoringu podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług według podstawowej stawki podatku w wysokości 23%, zgodnie z art. 41 ust. 1 w zw. z art. 146a pkt 1 ustawy o VAT, gdyż wyłączone są ze zwolnienia z podatku na podstawie wyżej powołanego art. 43 ust. 15 cyt. ustawy.

Co do zasady, faktoring polega na tym, że faktor trudniący się zawodowo tego typu działalnością nabywa wierzytelności przysługujące przedsiębiorcy (faktorantowi) z tytułu dokonania sprzedaży lub wykonania usług w zamian za określoną kwotę, odpowiadającą wartości nominalnej wierzytelności, pomniejszonej o dyskonto uwzględniające wynagrodzenie faktora.

Transakcje tego rodzaju bez wątpienia powodują „uwolnienie” pierwotnych wierzycieli (cedentów) od ciężaru egzekwowania wierzytelności i stanowią czynności odzyskiwania długów, wyłączone ze zwolnienia od podatku od towarów i usług.

W ocenie Wnioskodawcy, przedstawiona transakcja nosi cechy faktoringu nienotyfikowanego. Faktoring nienotyfikowany, zwany również faktoringiem tajnym polega na tym, że faktor – w tym przypadku U. Bank - udziela Wnioskodawcy finansowania należności bez powiadamiania dłużników. Faktoring nienotyfikowany stosowany jest w sytuacji, w której faktorant - w tym przypadku Wnioskodawca - nie chce informować swoich odbiorców o korzystaniu z zewnętrznego finansowania. Zarządzanie finansowe pozostaje wówczas w gestii faktoranta, a po zapłacie faktury przez dłużnika na konto faktoranta, wpłacona kwota zwracana jest na konto faktora. Taka sytuacja ma miejsce, zdaniem Wnioskodawcy w opisywanej transakcji, zatem po stronie Wnioskodawcy wystąpi obowiązek rozpoznania importu usług z tytułu nabycia usługi faktoringowej z zastosowaniem podstawowej stawki podatku VAT - 23%.

Analiza okoliczności faktycznych sprawy w kontekście obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa pozwala stwierdzić, że usługa faktoringu nienotyfikowanego świadczona przez U. Bank na rzecz Wnioskodawcy, z tytułu importu usług związanych z przejęciem wierzytelności spółki v. Sp. z o.o. stanowi dla Wnioskodawcy import usług podlegający opodatkowaniu na terytorium kraju. Do rozliczenia tej transakcji w zakresie podatku od towarów i usług obowiązany będzie Wnioskodawca, jako nabywca przedmiotowych usług. Przy czym, przedmiotowa usługa faktoringu nienotyfikowanego będzie podlegała opodatkowaniu stawką podatku w wysokości 23%, zgodnie z art. 41 ust. 1 w zw. z art. 146a pkt 1 ustawy.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z 2012r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.