Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPB1/415-843/13/15-10/S/KS
z 26 lutego 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów – uwzględniając prawomocny wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, sygn. akt III SA/Wa 734/14 (data wpływu 14 stycznia 2015 r.) - stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia 6 sierpnia 2013 r. (data wpływu 9 sierpnia 2013 r.), uzupełnionego pismem z dnia 14 listopada 2013 r. (data wpływu 18 listopada 2013 r.) w odpowiedzi na wezwanie z dnia 6 listopada 2013 r. nr IPPB1/415-843/13-3/KS o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie powstania przychodu w związku z wypłatą zakumulowanego zysku w spółce jawnej (wraz z kapitałem rezerwowym z lat 1997-2012) – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 6 sierpnia 2013 r. został złożony ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie powstania przychodu w związku z wypłatą zakumulowanego zysku w spółce jawnej (wraz z kapitałem rezerwowym z lat 1997-2012).

We wniosku został przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest osobą fizyczną, wspólnikiem spółki jawnej. Spółka jawna powstała w skutek przekształcenia jej z formy prawnej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w 2008 roku. Wnioskodawca przed przekształceniem był także wspólnikiem spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.

Przez okres działalności prowadzonej w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, zysk wypracowany przez spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością nie był w całości wypłacany wspólnikom, był natomiast w całości opodatkowany podatkiem dochodowym od osób prawnych. W okresie procesu przekształcenia spółka i wspólnicy uiścili wszystkie należne prawem należności podatkowe.

Po przekształceniu w spółkę jawną wspólnicy, dokonywali podziału i wypłaty całości zysku wypracowanego w formie spółki jawnej z końcem każdego roku obrotowego. Wspólnicy na bieżąco wpłacali należne miesięczne zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych (przed przekształceniem podatek od osób prawnych) z tytułu zysku wypracowanego przez spółkę w proporcjach wynikających z umowy spółki.

W najbliższym czasie spółka planuje podjąć uchwałę o wypłacie całego zaległego zysku zakumulowanego obecnie w spółce jawnej (wraz z kapitałem rezerwowym z lat 1997-2012) na rzecz m.in. Wnioskodawcy w odpowiedniej proporcji wynikającej z umowy spółki, korzystając z uprawnienia wyrażonego w powołanym art. 52 kodeksu spółek handlowych.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy wypłata całego zakumulowanego zysku w spółce jawnej (wraz z kapitałem rezerwowym z lat 1997-2012) na rzecz Wnioskodawcy w odpowiedniej proporcji, wynikającej z umowy spółki podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawcy, w opisanym wyżej zdarzeniu wypłata wspólnikom spółki jawnej całego zysku skumulowanego w spółce jawnej nie będzie stanowić dla wspólników (w tym Wnioskodawcy) przychodu i nie będzie w związku z tym podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Wynika to z następujących względów.

Zgodnie z art. 4 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 z późn. zm.), spółka osobowa to spółka jawna, spółka partnerska, spółka komandytowa i spółka komandytowo-akcyjna. Spółki jawne, jako osobowe spółki prawa handlowego nie posiadają na gruncie podatków dochodowych zdolności podatkowej. Tym samym z punktu widzenia podatków dochodowych podatnikami są poszczególni wspólnicy tych spółek, a nie spółki. Sposób opodatkowania dochodu (przychodu) z tytułu udziału w spółce jawnej, uzależniony jest od cywilnoprawnego statusu danego wspólnika. Jeżeli wspólnikiem ww. spółki jest osoba fizyczna, to dochód (przychód) z udziału w tej spółce będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W myśl art. 5b ust. 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tj. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.), jeżeli pozarolniczą działalność gospodarczą, w rozumieniu art. 5a pkt 6 tej ustawy, prowadzi spółka niemająca osobowości prawnej, przychody wspólnika z udziału w takiej spółce, określone na podstawie art. 8 ust. 1, uznaje się za przychody ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 (pozarolnicza działalność gospodarcza).

Zgodnie z art. 8 ust 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną, ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku (udziału) oraz, z zastrzeżeniem ust. 1a, łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1. W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku (udziału) są równe. Zasady wyrażone w ust. 1 stosuje się odpowiednio do rozliczania kosztów uzyskania przychodów, wydatków nie stanowiących kosztów uzyskania przychodów i strat (art. 8 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy).

W świetle cytowanego przepisu wielkość przychodu przypadającego na podatnika (wspólnika spółki jawnej) określa się proporcjonalnie do jego prawa w udziale w zysku. Taką samą zasadę należy zastosować przy określaniu kosztów uzyskania przychodu, zysków i strat przypadających na wspólnika. W konsekwencji każdy ze wspólników spółki jawnej oblicza odrębnie dochód z udziału w tejże spółce i każdy samodzielnie od tego dochodu oblicza podatek dochodowy. Dochód osiągnięty z tytułu udziału w spółce jawnej stanowić będzie dla jej wspólnika osoby fizycznej dochód z pozarolniczej działalności gospodarczej, podlegający co do zasady opodatkowaniu według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1 ww. ustawy.

Na podstawie art. 44 i 45 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wspólnik spółki jawnej ma obowiązek wpłacać wciągu roku podatkowego zaliczki na podatek dochodowy według zasad określonych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, a po zakończeniu roku podatkowego złożyć zeznanie podatkowe, w którym wykaże dochody z tytułu udziału w spółce niebędącej osobą prawną jako dochody z pozarolniczej działalności gospodarczej. Z powyższego wynika zatem, że dochód każdego ze wspólników, rozumiany jako zysk z tytułu udziału w spółce jawnej, winien być systematycznie opodatkowywany w ciągu roku. W tym zakresie nie ma znaczenia, czy zysk wypracowany przez spółkę jawną został wypłacony wspólnikom. Także wtedy gdy wspólnicy podjęli decyzję o innym sposobie wykorzystania tego zysku, będzie on stanowił przychód do opodatkowania podatkiem dochodowym.

Z kolei, co do zasady z końcem każdego roku obrotowego zysk w spółce jawnej jest dzielony pomiędzy wspólników. Z art. 52 § 1 Kodeksu spółek handlowych wynika, że wspólnik może żądać podziału i wypłaty całości zysku z końcem każdego roku obrotowego. Natomiast inne zasady podziału zysku może określać umowa spółki lub uchwała wspólników. Jednakże zysk ten nie musi zostać bezwzględnie podzielony i wypłacony w całości wspólnikom. Wspólnicy mogą zdecydować o pozostawieniu części, a nawet całości zysku za dany rok w spółce i przeznaczeniu go np. na cele rozwoju spółki. Jednakże wspólnicy mają też prawo aby otrzymać wypracowany w spółce zysk w tym zysk z lat ubiegłych.

Jak wynika z opisanego stanu faktycznego, Wnioskodawca jest wspólnikiem spółki jawnej, która obecnie posiada w kapitale zapasowym kwoty niewypłaconego zysku z lat ubiegłych. Spółka jawna powstała z przekształcenia ze spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w 2008 roku, Wnioskodawca przed przekształceniem był wspólnikiem spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. W procesie przekształcenia spółka i wspólnicy uiścili wszystkie należne prawem należności publicznoprawne.

Przez cały okres działalności prowadzonej w formie zarówno spółki z ograniczoną odpowiedzialnością jak i w formie spółki jawnej, zysk wypracowany był w całości opodatkowany podatkiem dochodowym od osób prawnych, a później podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W najbliższym czasie spółka planuje pojąć uchwałę o wypłacie całego zaległego zysku skumulowanego w spółce jawnej na rzecz m.in. Wnioskodawcy w odpowiedniej proporcji wynikającej z umowy spółki, korzystając z uprawnienia wyrażonego w powołanym art. 52 kodeksu spółek handlowych. Natomiast wypłata zysku wspólnikom spółki jawnej nastąpi ze środków (zysku) już opodatkowanych systematycznie w ciągu poprzednich lat podatkowych. Konsekwencją powyższego jest zatem fakt, że w momencie wypłaty przez spółkę jawną wierzytelności wspólnikom spółki jawnej z tytułu zysku wypracowanego w latach poprzednich, nie powstanie po stronie Wnioskodawcy obowiązek podatkowy z tego tytułu.

Pismem z dnia 6 listopada 2013 r. nr IPPB1/415-843/13-2/KS, na podstawie art. 169 § 1 w związku z art. 14h ustawy Ordynacja podatkowa, wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania poprzez wyczerpujące przedstawienie opisanego zdarzenia przyszłego będącego przedmiotem złożonego wniosku. Wezwanie skutecznie doręczono w dniu 8 listopada 2013 r.

W odpowiedzi na wezwanie, pełnomocnik Wnioskodawcy pismem z dnia 14 listopada 2013 r. (data wpływu 18 listopada 2013 r.) poinformował, że:

• przez okres działalności prowadzonej w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, zysk wypracowany przez spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością był w całości opodatkowany podatkiem dochodowym od osób prawnych (czyli do 2008 roku). W okresie procesu przekształcenia spółka i wspólnicy uiścili wszystkie należne prawem należności podatkowe w podatku dochodowym. Natomiast od momentu przekształcenia zysk zakumulowany obecnie w spółce jawnej podlegał opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
  
• środki pieniężne zakumulowane obecnie w spółce jawnej (wypracowane także przed przekształceniem przez spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością) pochodzą wyłącznie z przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej i te środki przez okres działalności prowadzonej w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością opodatkowane były podatkiem dochodowym od osób prawnych, natomiast od momentu przekształcenia zysk zakumulowany obecnie w spółce jawnej podlegał opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
  
• środki pieniężne, z których powstał kapitał rezerwowy z lat 1997-2012 pochodzą wyłącznie z działalności bieżącej (z pozarolniczej działalności gospodarczej) i te środki przez okres działalności prowadzonej w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością opodatkowane były podatkiem dochodowym od osób prawnych, natomiast od momentu przekształcenia zysk zakumulowany obecnie w spółce jawnej podlegał opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
  
  

Po rozpatrzeniu przedmiotowego wniosku Organ podatkowy w dniu 21 listopada 2013 r. wydał postanowienie nr IPPB1/415-843/13-7/KS o pozostawieniu wniosku bez rozpatrzenia (doręczone w dniu 26 listopada 2013 r.), w zakresie powstania przychodu w związku z wypłatą zakumulowanego zysku w spółce jawnej (wraz z kapitałem rezerwowym z lat 1997-2012).

Nie zgadzając się z powyższym rozstrzygnięciem, zawartym w wydanym postanowieniu o pozostawieniu wniosku bez rozpatrzenia w dniu 3 grudnia 2014 r. (data wpływu 6 grudnia 2013 r.) Wnioskodawca złożył w wymaganym przepisami prawa terminie, zażalenie. W odpowiedzi na ww. zażalenie Strony, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie podtrzymał stanowisko wyrażone w postanowieniu o pozostawieniu bez rozpatrzenia wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, postanowieniem z dnia 7 stycznia 2014 r. nr IPPB1/415-843/13-9/KS/MS. Ww. postanowienie doręczono w dniu 13 stycznia 2014 r.

W dniu 4 lutego 2014 r. do Izby Skarbowej w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku wpłynęła skarga, w której Pan J. K. zaskarżył stanowisko Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie zawarte w postanowieniu z dnia 7 stycznia 2014 r. nr IPPB1/415-843/13-9/KS/MS utrzymującym w mocy zaskarżone postanowienie z dnia 22 listopada 2013 r. nr IPPB1/415-843/13-7/KS o pozostawieniu wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej bez rozpatrzenia.

Wyrokiem z dnia 3 września 2014 r., sygn. akt III SA/Wa 734/14 (data wpływu 14 stycznia 2015 r.) na postanowienie z dnia 7 stycznia 2014 r. nr IPPB1/415-843/13-9/KS/MS w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uchylił zaskarżone postanowienie.

W uzasadnieniu wyroku Sąd wskazał, że rozpoznając skargę we wskazanym wyżej zakresie należy stwierdzić, że zasługuje ona na uwzględnienie.

Według Sądu, na wstępie należy przypomnieć, że przedmiotem kontroli Sądu jest postanowienie Ministra Finansów utrzymujące w mocy postanowienie własne z dnia 22 listopada 2013 r. w przedmiocie pozostawienia bez rozpatrzenia wniosku o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, z uwagi na nieprzedstawienie przez Skarżącego wyczerpującego stanu faktycznego.

Zgodnie z art. 14 lit. b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749) zwanej dalej jako "O.p." składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego oraz do przedstawienia własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej tego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Podany we wniosku stan faktyczny jest dla organu podatkowego oraz sądu administracyjnego wiążący. W orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego sformułowano pogląd, że na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej organy podatkowe nie są uprawnione do ustalania i dowodowego weryfikowania stanu faktycznego dochodzonej przez wnioskodawcę interpretacji prawa podatkowego ani też do udzielania jej w obszarze regulacji prawnych nie przedstawionych w stanowisku wnioskodawcy odnośnie do podatkowej kwalifikacji danego stanu faktycznego (por. wyroki NSA: z dnia 7 stycznia 2009 r., II FSK 1408/07, z dnia 10 marca 2010 r., II FSK 1557/08, z dnia 29 lipca 2010 r., II FSK 944/10 oraz zaaprobowane w orzecznictwie stanowisko piśmiennictwa: zob. J. Brolik, Urzędowe interpretacje prawa podatkowego, Warszawa 2010, s. 61). Jednakże w sytuacji, gdy we wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji prawa podatkowego podatnik wskaże określoną okoliczność faktyczną, lecz w sposób nieprecyzyjny lub powodujący wątpliwości organu wydającego interpretacyjnego, to w trybie art. 14h w zw. z art. 169 § 1 O.p. należy wezwać wnioskodawcę do dokonania stosownych uzupełnień i dookreśleń kwestii faktycznych, które warunkują prawidłowe rozpatrzenie wniosku pod kątem wykładni prawa podatkowego. Zatem bez względu na to, czy podany we wniosku stan faktyczny jest zgodny z rzeczywistością, czy też jest kompletny, stanowi podstawę do udzielenia interpretacji. W kontekście tak przedstawionego stanu faktycznego Sąd administracyjny może jedynie dokonywać kontroli legalności. Nie jest natomiast uprawniony uzupełniać wskazany stan faktyczny, czy też go modyfikować wykraczając tym samym poza jego treść.

Stosownie do art. 14g § 1 O.p. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej niespełniający wymogów określonych w art. 14b § 3 O.p. pozostawia się bez rozpatrzenia. Należy mieć przy tym na uwadze, że zgodnie z art. 14h O.p, w sprawach dotyczących interpretacji indywidualnej stosuje się odpowiednio m.in. art. 169 § 1 i 2 O.p. W myśl art. 169 § 1 O.p. jeżeli podanie nie spełnia wymogów określonych przepisami prawa, organ podatkowy wzywa wnoszącego podanie do usunięcia braków w terminie 7 dni, z pouczeniem, że niewypełnienie tego warunku spowoduje pozostawienie podania bez rozpatrzenia. Jeżeli zatem wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej nie spełnia wymogów określonych w art. 14b § 3 O.p., tj. nie zawiera wyczerpującego przedstawienia stanu faktycznego, co uniemożliwia dokonanie oceny stanowiska w nim wyrażonego, organ podatkowy obowiązany jest w pierwszej kolejności wezwać wnioskodawcę na podstawie art. 169 § 1 w zw. z art. 14h O.p. do uzupełnienia braków takiego wniosku.

Zdaniem Sądu wydanie bowiem przez organ podatkowy indywidualnej interpretacji i dokonanie oceny prawnej stanowiska wnioskodawcy na podstawie niedostatecznie wyczerpująco przedstawionego we wniosku o wydanie interpretacji stanu faktycznego stanowi naruszenie art. 14c O.p., w tym art. 14c § 2 O.p.

Według Sądu, podkreślenia przy tym wymaga, że wzywając wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w trybie art. 169 § 1 O.p. organ zobowiązany jest do szczegółowego wskazania, w jakim zakresie wniosek winien być uzupełniony, ponad treść, którą już zawiera. Natomiast nieprecyzyjne sformułowanie wezwania do usunięcia braków formalnych wniosku, może doprowadzić do uznania za przedwczesne pozostawienie wniosku bez rozpatrzenia (por. postanowienie NSA z 16 grudnia 2009r., sygn. akt I FSK 465/09, publ. CBOSA).

Pozostawienie wniosku bez rozpatrzenia może zatem nastąpić dopiero wówczas, gdy wnioskodawca nie uzupełni lub nie poprawi wniosku według zaleceń organu wydającego interpretację i w wyznaczonym przezeń terminie (wyrok WSA we Wrocławiu z 9 listopada 2010r., sygn. akt I SA/Wr 941/10).

W ocenie Sądu, zauważyć należy, że przepis art. 14g O.p. reguluje skutki złożenia wniosku nieodpowiadającego wymogom określonym w art. 14b § 3 O.p. Wniosek niespełniający wymogów określonych w art. 14b § 3 O.p. to wniosek, który:

• nie zawiera przedstawienia stanu faktycznego lub nie jest ono wyczerpujące, co uniemożliwia wydanie interpretacji indywidualnej i dokonanie oceny stanowiska wnioskodawcy,
  
• nie zawiera stanowiska wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej tego stanu faktycznego (zob. Ordynacja podatkowa, Komentarz, pod red. H. Dzwonkowskiego, C.H. Beck, Warszawa 2011, s. 192).
  
  

Zatem tylko w takim zakresie organ może wezwać wnioskodawcę do uzupełnienia braku wniosku, na podstawie art. 169 § 1 O.p.

Tylko prawidłowe skorzystanie przez organ z przewidzianej prawem instytucji wezwania wnioskodawcy do uzupełnienia złożonego wniosku o udzielenie interpretacji indywidualnej i to wyłącznie w zakresie w jakim rzeczywiście nie odpowiada on wymogom określonym w art. 14b § 3 O.p., skutkuje prawem do skorzystania przez organ interpretacyjny z przewidzianej w art. 14g § 1 O.p. instytucji pozostawienia takiego wniosku bez rozpatrzenia.

W ocenie Sądu, organ podatkowy pozostawiając wniosek bez rozpatrzenia winien bowiem wykazać nie tylko fakt, że wnioskodawca w wyznaczonym terminie nie uzupełnił stanu faktycznego w zakresie wynikającym z wezwania wystosowanego do niego na podstawie art. 169 § 1 O.p., a także w szczególności obowiązany jest wykazać, że ten właśnie element stanu faktycznego, o którego wskazanie wnioskodawca był wzywany, jest w świetle konkretnie wskazanych przepisów prawa podatkowego niezbędny do wydania interpretacji indywidualnej i dokonania oceny stanowiska wnioskodawcy. Innymi słowy organ winien wykazać, że brak danego elementu stanu faktycznego uniemożliwia dokonanie oceny stanowiska wnioskodawcy, a w konsekwencji wydanie odpowiadającej wymogom przepisów prawa indywidualnej interpretacji.

Podkreślenia wymaga zdaniem Sądu, że staranność przekazywania adresatowi postanowienia (decyzji) argumentów wykorzystywanych przy jego formułowaniu jest istotnym elementem funkcji perswazyjnej uzasadnienia. Wyjaśnienie podstawy prawnej aktu (postanowienia, decyzji), a tym samym argumentów interpretacyjnych przytoczonych przez organ administracji publicznej, powinno być dokonane w sposób czytelny nie tylko dla organu odwoławczego lub sądu, ale również dla strony postępowania jako bezpośredniego adresata tego aktu (por. wyrok NSA z dnia 20 listopada 2001 r., sygn. akt II SA/Lu 629/00, publ. OSP 2002, nr 10, poz. 136). Organ winien podać w uzasadnieniu swojego stanowiska dlaczego (według niego) konkretnie wskazywany brak danej okoliczności w stanie faktycznym przedstawionym przez wnioskodawcę, o ile istnieje, ma rzeczywiste znaczenie dla dokonania oceny stanowiska wnioskodawcy, w aspekcie skutków wynikających z prawa podatkowego.

W rozpoznawanej sprawie Skarżący we wniosku o udzielenie indywidualnej interpretacji prawa podatkowego zadał pytanie: czy wypłata całego zakumulowanego zysku w spółce jawnej (wraz z kapitałem rezerwowym z lat 1997- 2012) na rzecz Skarżącej w odpowiedniej proporcji, wynikającej z umowy spółki podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

Natomiast w przedstawionym we wniosku stanowisku Skarżący przywołując treść art. 4 § 1 pkt 1 oraz 52 § 1 K.s.h. oraz art. 5b ust. 2, art. 8 ust 1 oraz art. 44 i art. 45 u.p.d.o.f. stwierdziła, że w opisanym tam zdarzeniu wypłata wspólnikom spółki jawnej całego zysku skumulowanego w spółce jawnej nie będzie stanowić dla wspólników przychodu i nie będzie w związku z tym podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Minister Finansów w trybie art. 169 § 1 O.p. wezwał Skarżącego między innymi do określenia „czy cała wartość środków stanowiących zysk zakumulowany obecnie w spółce jawnej podlegała u Skarżącego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób. fizycznych”.

W odpowiedzi na wezwanie w tym zakresie Skarżący powtórzył w zasadzie opis zdarzenia przedstawiony we wniosku o udzielenie indywidualnej interpretacji prawa podatkowego, iż „przez okres działalności prowadzonej w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, zysk wypracowany przez tę spółkę był w całości opodatkowany podatkiem dochodowym od osób prawnych (czyli do 2008 r.).

W okresie procesu przekształcenia spółka i wspólnicy uiścili wszystkie należne prawem należności podatkowe w podatku dochodowym. Natomiast od momentu przekształcenia zysk zakumulowany obecnie w spółce jawnej podlegał opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych”.

Minister Finansów uznając, że przedstawione w tym zakresie (mimo uzupełnienia) zdarzenie przyszłe nie pozwala na wydanie indywidualnej interpretacji prawa podatkowego na podstawie art. 169 § 4 w związku z art. 14h O.p. pozostawił wniosek o udzielenie interpretacji prawa podatkowego bez rozpatrzenia. Następnie po rozpatrzeniu zażalenia wniesionego przez Skarżącego, zaskarżonym postanowieniem utrzymał w mocy postanowienie wydane w pierwszej instancji. W ocenie organu Skarżący udzielił odpowiedzi jedynie co do opodatkowania od momentu przekształcenia zysku zakumulowanego obecnie w spółce jawnej podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Skarżący nie udzielił jednak odpowiedzi co do opodatkowania u niego podatkiem dochodowym od osób fizycznych zysku wypracowanego przed powstaniem spółki jawnej.

Zdaniem Sądu analiza wydanych w sprawie postanowień wskazuje, iż Minister Finansów nie wykazał, w odniesieniu do przepisów prawa podatkowego mających być przedmiotem wykładni (interpretacji) w związku z opisanym przez Skarżącego we wniosku stanem faktycznym, na czym polega mające miejsce w jego ocenie uchybienie wymogom określonym przepisami prawa. Inaczej mówiąc organ nie wykazał dlaczego nie jest wystarczający w sprawie opis stanu faktycznego wskazany przez Skarżącego. Nie wykazał też jaki wpływ ma wskazany przez organ brak na niemożność dokonania interpretacji konkretnych przepisów prawa podatkowego.

Nie można bowiem w ocenie Sądu uznać za wystarczające wskazanie przez Ministra Finansów w zaskarżonym postanowieniu znaczenia jakie ma wyczerpujące przedstawienie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) w procesie wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego oraz samo wskazanie, że Skarżąca nie udzieliła informacji: czy zysk wypracowany przed powstaniem spółki jawnej podlegał u Skarżącego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Mając na uwadze, iż pozostawienie bez rozpatrzenia wniosku o udzielenie interpretacji indywidualnej prawa podatkowego pozbawia wnioskodawcę prawa do uzyskania stanowiska organu w żądanym przez niego zakresie, organ na zasadzie art. 217 § 2 O.p. winien swoje stanowisko w sposób właściwy, to jest rzeczowy i wyczerpujący uzasadnić.

Według Sądu, Organ winien nie tylko wykazać, że danego elementu stanu faktycznego (informacji) wniosek ani odpowiedź na wezwanie organu nie zawiera, ale powinien także przede wszystkim wykazać - poprzez stosowne merytoryczne uzasadnienie (ze wskazaniem konkretnych uregulowań prawnych z zakresu prawa podatkowego), że bez tego elementu stanu faktycznego (informacji) udzielenie prawidłowej zgodnej z prawem interpretacji jest niemożliwe. Nie wystarczy samo kategoryczne stwierdzenie, że ten element stanu faktycznego (informacja) jest niezbędny do udzielenia interpretacji indywidualnej w zakresie zagadnienia wskazanego we wniosku.

Jak już wskazano powyżej, organ winien podać w uzasadnieniu swojego stanowiska dlaczego (według niego) konkretnie wskazywany brak danej okoliczności (informacji) w stanie faktycznym przedstawionym przez wnioskodawcę, o ile istnieje, ma rzeczywiste znaczenie dla możliwości dokonania oceny stanowiska wnioskodawcy, w aspekcie skutków wynikających z prawa podatkowego.

Tych właśnie rozważań organu odwoławczego brakuje w uzasadnieniu zapadłego rozstrzygnięcia, co w ocenie Sądu, nie tylko samej stronie, ale także Sądowi uniemożliwia przeprowadzenie jego pełnej i rzetelnej kontroli merytorycznej.

Dlatego też na obecnym etapie rozpoznania sprawy, nie jest możliwe dokonywanie ostatecznej oceny, czy wniosek Skarżącego o wydanie interpretacji indywidualnej był jasny i czytelny, a tym samym niewymagający wszczynania procedury jego uzupełniania.

Analogiczne stanowisko, w podobnym stanie faktycznym, zaprezentowane zostało w wyroku WSA III SA/Wa 770/14.

Zdaniem Sądu, ponownie rozpoznając sprawę Minister Finansów winien wyjaśnić Skarżącemu dlaczego jego zdaniem przedstawione przez niego zdarzenie przyszłe (wskazując konkretne elementy czy też braki tego zdarzenia) nie pozwala na dokonanie interpretacji mających znaczenie w sprawie przepisów prawa podatkowego.

Natomiast w przypadku gdy ponowna analiza wniosku Skarżącej (wraz z uzupełnieniem) oraz mających znaczenie w sprawie przepisów prawa podatkowego nie pozwoli Ministrowi Finansów na właściwe uzasadnienie postanowienia o pozostawieniu wniosku bez rozpatrzenia, winien podjąć działania mające na celu wydanie żądanej przez stronę indywidualnej interpretacji prawa podatkowego.

W tym stanie rzeczy Sąd uchylił zaskarżone postanowienie na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) p.p.s.a.

W świetle obowiązującego stanu prawnego – biorąc pod uwagę rozstrzygnięcie zawarte w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 3 września 2014 r., sygn. akt III SA/Wa 734/14 - stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zasady przekształcania spółek prawa handlowego regulują przepisy ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2013, poz. 1030 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 551 § 1 Kodeksu spółek handlowych, spółka jawna, spółka partnerska, spółka komandytowa, spółka komandytowo-akcyjna, spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, spółka akcyjna (spółka przekształcana) może być przekształcona w inną spółkę handlową (spółkę przekształconą).

W myśl przepisu art. 552 powyższej ustawy, spółka przekształcana staje się spółką przekształconą z chwilą wpisu spółki przekształconej do rejestru (dzień przekształcenia). Jednocześnie sąd rejestrowy z urzędu wykreśla spółkę przekształcaną.

Na podstawie art. 553 ww. ustawy, spółce przekształconej przysługują wszystkie prawa i obowiązki spółki przekształcanej. Spółka przekształcona pozostaje podmiotem w szczególności zezwoleń, koncesji oraz ulg, które zostały przyznane spółce przed jej przekształceniem, chyba że ustawa lub decyzja o udzieleniu zezwolenia, koncesji albo ulgi stanowi inaczej. Wspólnicy spółki przekształcanej uczestniczący w przekształceniu stają się z dniem przekształcenia wspólnikami spółki przekształconej.

Przekształcenie spółek w rozumieniu przepisów Kodeksu spółek handlowych powoduje przeniesienie majątku jednej spółki działającej w określonej formie prawnej na inny podmiot, który dalszą działalność ma prowadzić jako spółka handlowa innego typu. Przekształcenie spółki kapitałowej (spółki z ograniczoną odpowiedzialnością) w osobową spółkę handlową (spółkę jawną), nie jest więc tożsame z jej likwidacją, lecz jest jej kontynuacją w innej formie prawnej. Zgodnie z zasadą tożsamości podmiotów biorących udział w przekształceniu, majątek spółki przekształcanej z dniem przekształcenia staje się majątkiem spółki przekształconej. Wartość tego majątku zostaje w toku przekształcenia ustalona, poszczególne składniki majątku wycenione (art. 558 § 2 pkt 3 Kodeksu spółek handlowych), a plan przekształcenia poddany badaniu przez biegłego rewidenta (art. 559 § 1 Kodeksu spółek handlowych). W dniu przekształcenia wiadomo więc dokładnie, jaki jest majątek spółki przekształcanej.

Kwestię sukcesji praw i obowiązków podatkowych, związanych z transformacjami podmiotowymi reguluje ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749 z późn. zm.). Ogólna zasada w tym zakresie wyrażona została w art. 93a § 2 pkt 1 lit. b) w związku z art. 93 § 1, zgodnie z którym osobowa spółka handlowa powstała w wyniku przekształcenia spółki kapitałowej, wstępuje we wszelkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa i obowiązki przekształcanej spółki. Taki stan prawny pozwala jednoznacznie stwierdzić, że proces przekształcenia się spółek jest związany z sukcesją podatkową spółki przekształconej. Skutkiem takiego przekształcenia jest utrata podmiotowości prawnej przez spółkę przekształcaną, natomiast spółka przekształcona uzyskuje podmiotowość prawną z dniem wpisu do rejestru sądowego. Przewidziana w Ordynacji podatkowej zasada następstwa prawnego ma charakter sukcesji uniwersalnej, czyli oznacza przejście praw i obowiązków z jednego podmiotu (względnie z dwóch lub więcej, w zależności od rodzaju transformacji) na inny podmiot (podmioty). Wskutek dokonanego przekształcenia, kwoty zysków stają się składową częścią majątku spółki jawnej.

Skutki podatkowe przekształcenia spółek regulują przepisy ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361 z późn. zm.).

W art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawodawca w źródłach przychodów wymienia kapitały pieniężne, a w art. 17 ust. 1 ww. ustawy wymienia te przychody.

W myśl art. 17 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodem z kapitałów pieniężnych m.in. są dywidendy i inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, których podstawą uzyskania są udziały (akcje) w spółce mającej osobowość prawną.

W myśl art. 24 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2008 r., dochodem (przychodem) z udziału w zyskach osób prawnych jest dochód (przychód) faktycznie uzyskany z tego udziału w tym także:

1. dochód z umorzenia udziałów (akcji),
   
2. dochód uzyskany z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) na rzecz spółki w celu umorzenia tych udziałów (akcji),
   
3. wartość majątku otrzymanego w związku z likwidacją osoby prawnej,
   
4. dochód przeznaczony na podwyższenie kapitału zakładowego, a w spółdzielniach - dochód przeznaczony na podwyższenie funduszu udziałowego oraz dochód stanowiący równowartość kwot przekazanych na ten kapitał (fundusz) z innych kapitałów (funduszy) osoby prawnej,
   
5. dywidendy z akcji złożonych przez członków pracowniczych funduszy emerytalnych na rachunkach ilościowych,
   
6. w przypadku połączenia lub podziału spółek - dopłaty w gotówce otrzymane przez udziałowców (akcjonariuszy) spółki przejmowanej, spółek łączonych lub dzielonych,
   
7. w przypadku podziału spółek, jeżeli majątek przejmowany na skutek podziału, a przy podziale przez wydzielenie także majątek pozostający w spółce, nie stanowi zorganizowanej części przedsiębiorstwa - ustalona na dzień podziału nadwyżka nominalnej wartości udziałów (akcji) przydzielonych w spółce przejmującej lub nowo zawiązanej nad kosztami nabycia lub objęcia udziałów (akcji) w spółce dzielonej, obliczonymi zgodnie z art. 22 ust. 1f albo art. 23 ust. 1 pkt 38; jeżeli podział spółki następuje przez wydzielenie, kosztem uzyskania przychodów jest wartość lub kwota wydatków poniesionych przez udziałowca (akcjonariusza) na objęcie lub nabycie udziałów (akcji) w spółce dzielonej, ustalona w takiej proporcji, w jakiej pozostaje u tego udziałowca wartość nominalna unicestwianych udziałów (akcji) w spółce dzielonej do wartości nominalnej udziałów (akcji) przed podziałem.
   
   

Katalog dochodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych określony tym przepisem jest katalogiem otwartym, co oznacza, że wymienione w przepisach przykłady nie stanowią jedynych kategorii podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. W katalogu tym mieszczą się również niepodzielone zyski przekazane na kapitał rezerwowy.

Zauważyć należy, że przekształcenie spółki z o.o. w spółkę osobową prawa handlowego oznacza następstwo prawne podmiotów, a spółka przekształcona nie stanowi nowego podmiotu, rozpoczynającego działalność, lecz stanowi kontynuację spółki przekształconej w zmienionej formie prawnej. Nie oznacza to jednak, że zysk spółki z o.o., osiągnięty w roku, w którym następuje przekształcenie lub w latach poprzednich staje się zyskiem spółki osobowej. Spółka osobowa w przypadku wypłacenia tego zysku wspólnikom nie wypłaci im wszakże swojego wypracowanego zysku z działalności gospodarczej, tylko zysk wypracowany przez spółkę z o.o., który będzie udziałem w zysku osoby prawnej.

Wskazać jednak należy, że przychód nie powstanie w momencie późniejszej wypłaty przez spółkę osobową zysków wypracowanych przez spółkę z o.o. jedynie w przypadku, gdy wspólnikowi spółki osobowej wypłacone zostaną ww. zyski w wysokości w jakiej zostały wykazane i opodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych, jako przychód z kapitałów pieniężnych uzyskany na dzień przekształcenia. Te same przychody nie mogą być bowiem opodatkowane po raz drugi.

Z przedstawionego zdarzenia przyszłego wywieść należy, że Wnioskodawca jest wspólnikiem spółki jawnej powstałej z przekształcenia spółki z o.o. w 2008. Przez okres działalności prowadzonej w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, zysk wypracowany przez spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością nie był w całości wypłacany wspólnikom, był natomiast w całości opodatkowany podatkiem dochodowym od osób prawnych. W okresie procesu przekształcenia spółka i wspólnicy uiścili wszystkie należne prawem należności podatkowe. W najbliższym czasie spółka planuje pojąć uchwałę o wypłacie całego zaległego zysku zakumulowanego obecnie w spółce jawnej (wraz z kapitałem rezerwowym z lat 1997-2012) na rzecz m. in. Wnioskodawcy.

A zatem przyjmując za Wnioskodawcą, że w okresie procesu przekształcenia spółka i wspólnicy uiścili wszystkie należne prawem należności podatkowe stwierdzić należy, że wypłata w przyszłości środków zgromadzonych na kapitale rezerwowym spółki z o.o. przez spółkę osobową (spółkę jawną) nie będzie podlegała opodatkowaniu.

Odnosząc się natomiast do wypłaty zysku zakumulowanego w spółce jawnej, który był na bieżąco opodatkowany podatkiem dochodowym od osób fizycznych wskazać należy, że zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, źródłem przychodów jest pozarolnicza działalność gospodarcza.

Pojęcie pozarolniczej działalności gospodarczej zostało zdefiniowane w przepisie art. 5a pkt 6 ww. ustawy, jako działalność zarobkowa:

1. wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa,
   
2. polegająca na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,
   
3. polegająca na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych
   
   - prowadzona we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.
   
   

Stosownie do treści art. 5b ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jeżeli pozarolniczą działalność gospodarczą prowadzi spółka niebędąca osobą prawną, przychody wspólnika z udziału w takiej spółce, określone na podstawie art. 8 ust. 1, uznaje się za przychody ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3.

W związku z tym, że spółki osobowe nie posiadają osobowości prawnej, dochody spółek osobowych nie stanowią odrębnego przedmiotu opodatkowania. Opodatkowaniu podlegają natomiast dochody poszczególnych wspólników spółki osobowej. Sposób opodatkowania dochodu z udziału w spółce osobowej uzależniony jest od cywilnoprawnego statusu danego wspólnika. Jeżeli wspólnikiem spółki komandytowej jest osoba fizyczna, to dochód z udziału w tej spółce będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Stosownie do artykułu 8 ust. 1 ww. ustawy, przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną, ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku (udziału), oraz z zastrzeżeniem ust. 1a, łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1 ustawy. W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku (udziału) są równe. Zasady wyrażone w ust. 1 stosuje się odpowiednio do rozliczania kosztów uzyskania przychodów, wydatków nie stanowiących kosztów uzyskania przychodów i strat (art. 8 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy).

Jak stanowi art. 14 ust. 1 ustawy, za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

W świetle powyższego, wielkość przychodu przypadającego na podatnika (wspólnika spółki jawnej) określa się proporcjonalnie do jego prawa w udziale w zysku. Taką samą zasadę należy zastosować przy określaniu kosztów uzyskania przychodu, zysków i strat przypadających na wspólnika. W konsekwencji każdy ze wspólników spółki jawnej oblicza odrębnie dochód z udziału w tejże spółce i każdy samodzielnie od tego dochodu oblicza podatek dochodowy. Dochód osiągnięty z tytułu udziału w spółce jawnej stanowi dla jej wspólnika - osoby fizycznej - dochód z pozarolniczej działalności gospodarczej, podlegający co do zasady opodatkowaniu według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1 ww. ustawy.

Jak wynika, z art. 44 i 45 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wspólnik spółki jawnej ma obowiązek wpłacać w ciągu roku podatkowego zaliczki na podatek dochodowy według zasad określonych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, a po zakończeniu roku podatkowego złożyć zeznanie podatkowe, w którym wykaże dochody z tytułu udziału w spółce niebędącej osobą prawną, jako dochody z pozarolniczej działalności gospodarczej.

A zatem, dochód każdego ze wspólników, rozumiany jako zysk z tytułu udziału w spółce jawnej, winien być systematycznie opodatkowywany w ciągu roku. W tym zakresie nie ma znaczenia, czy zysk wypracowany przez spółkę jawną został wypłacony wspólnikom, czy też wspólnicy podjęli decyzję o innym sposobie wykorzystania tego zysku, bowiem będzie on stanowił przychód do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Mając na względzie powyższe oraz przedstawiony we wniosku opis zdarzenia przyszłego stwierdzić należy, że dokonanie przez spółkę jawną wypłaty wypracowanego przez nią zysku na rzecz Wnioskodawcy – wspólnika tej spółki – nie będzie wiązało się z obowiązkiem opodatkowania tego dochodu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Dochód ten był bowiem opodatkowywany w roku, w którym został przez spółkę jawną – a zatem i przez jej wspólników osiągnięty, jako dochód z działalności gospodarczej, choć nie został przez nich ze spółki pobrany. Konsekwencją powyższego jest fakt, że w momencie wypłaty przez spółkę jawną zysku z lat ubiegłych wypracowanego w spółce jawnej, nie powstanie po stronie Wnioskodawcy obowiązek podatkowy z tego tytułu.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.