2015.06.12 - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPP2/4512-246/15/ICz
z 12 czerwca 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2015r., poz. 613) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 25 lutego 2015r. (data wpływu 17 marca 2015r.), uzupełnionym pismem z 27 maja 2015r. (data wpływu 28 maja 2015r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia czy przychody odsetkowe uzyskiwane z tytułu obrotu obligacjami stanowią czynność sporadyczną i podlegają wyłączeniu z obrotu, o którym mowa w art. 90 ust. 3 ustawy o podatku i towarów i usług – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17 marca 2015r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia czy przychody odsetkowe uzyskiwane z tytułu obrotu obligacjami stanowią czynność sporadyczną i podlegają wyłączeniu z obrotu, o którym mowa w art. 90 ust. 3 ustawy o podatku i towarów i usług.

Ww. wniosek został uzupełniony pismem z 27 maja 2015r. (data wpływu 28 maja 2015r.), będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z 19 maja 2015r. znak: IBPP2/4512-246/15/ICz.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

-Grupa A. S.A. (dalej: Spółka) jest czynnym podatnikiem podatku VAT.

-Głównym przedmiotem działalności Spółki jest opodatkowana VAT działalność produkcyjna i handlowa m.in. w zakresie tworzyw konstrukcyjnych, surowców do ich wytwarzania oraz nawozów mineralnych.

-Spółka wchodzi w skład Grupy Kapitałowej Grupa A., w której jest Jednostką Dominującą.

-Spółka podjęła działania mające na celu pozyskanie finansowania zewnętrznego dalej: Finansowanie Zewnętrzne). Spółka pozyska Finansowanie Zewnętrzne w drodze zawarcia wieloletnich umów kredytowych z kredytodawcami (Spółka będzie jedynym kredytobiorcą w ramach tych umów).

-Z tytułu pozyskania Finansowania Zewnętrznego Spółka będzie zobowiązana do zapłaty wynagrodzenia na rzecz kredytodawców (odsetki).

-Finansowanie Zewnętrzne ma zostać przeznaczone na cele związane z zapewnieniem finansowania spółkom z Grupy Kapitałowej Grupa A., w szczególności na:

 realizację strategii rozwojowej Grupy Kapitałowej Grupa A. (w tym finansowanie inwestycji służących intensyfikacji rozwoju organicznego oraz potencjalnym akwizycjom);

 refinansowanie części istniejących kredytów inwestycyjnych i obrotowych (długoterminowych i zabezpieczonych rzeczowo);

 finansowanie działalności operacyjnej;

 finansowanie planowanych projektów inwestycyjnych.

-Finansowanie Zewnętrzne pozyskane przez Spółkę Spółka będzie redystrybuowała w ramach Grupy Kapitałowej Grupa A. w następujący sposób:

 część pozyskanych środków Spółka wykorzystywać będzie bezpośrednio na realizację jej własnych celów,

 część środków zostanie udostępniona wybranym spółkom z Grupy Kapitałowej Grupa A. zależnym od Spółki (dalej: Kluczowe Spółki Zależne) w celu umożliwienia tym spółkom realizacji ich celów.

-Redystrybucja Finansowania Zewnętrznego będzie dokonywana na podstawie Umowy o Finansowanie Wewnątrzgrupowe zawartej pomiędzy Spółką a Kluczowymi Spółkami Zależnymi. Umowa o Finansowanie Wewnątrzgrupowe będzie regulować zarówno zasady redystrybucji do Kluczowych Spółek Zależnych środków finansowych pozyskanych w ramach Finansowania Zewnętrznego, jak również rozliczenia z tytułu kosztów ich pozyskania i udostępnienia.

-Redystrybucja Finansowania Zewnętrznego będzie następować w formie:

 pożyczek udzielanych przez Spółkę danej Kluczowej Spółce Zależnej lub

 nabycia przez Spółkę obligacji wyemitowanych przez daną Kluczową Spółkę Zależną.

-W celu nabycia obligacji zostanie zawarta umowa emisyjna pomiędzy Spółką a daną Kluczową Spółką Zależną.

-Warunkiem nabycia obligacji przez Spółkę jest przedłożenie przez Kluczową Spółkę Zależną odpowiedniego wniosku (zawierającego m.in. dane dot. daty emisji, łącznej i jednostkowej wartości nominalnej, waluty, ceny emisyjnej, oprocentowania, kwoty, waluty, oprocentowania obligacji, dni płatności odsetek oraz daty wykupu), który wymaga akceptacji ze strony Spółki.

-W okresie dostępności finansowania wewnątrzgrupowego Spółka obciążać będzie poszczególne Kluczowe Spółki Zależne prowizją za gotowość do udzielenia finansowania od niewykorzystanej a pozostającej w dyspozycji danej Spółki Kluczowej kwoty limitu finansowania (sposób opodatkowania VAT tej prowizji stanowi przedmiot odrębnego wniosku o interpretację).

-Spółka dopuszcza możliwość rozszerzenia w przyszłości Umowy o Finansowanie Wewnątrzgrupowe także o inne spółki należące do Grupy Kapitałowej Grupa A. Przystąpienie nowych spółek do Umowy o Finansowanie Wewnątrzgrupowe nie będzie powodować zmian w zawartych przez Spółkę umów o finansowanie zewnętrzne.

-Celem pozyskania Finansowania Zewnętrznego oraz zawarcia Umowy o Finansowanie Wewnątrzgrupowe nie jest pozyskanie nowego źródła przychodów przez Spółkę lecz optymalizacja kosztów finansowania zewnętrznego oraz płynności finansowej Grupy Kapitałowej Grupa A.

-Jednakże ze względu na przepisy prawa w zakresie cen transferowych warunki emisji obligacji będą rynkowe. Oznacza to, że Spółka uzyska przychody odsetkowe związane z wykupem obligacji przez Kluczowe Spółki Zależne w dacie ich zapadalności. Przychody te będą stanowiły niewielki odsetek ogółu przychodów Spółki.

-Spółka zakłada, iż nabywanie przez Spółkę obligacji będzie miało charakter sporadyczny i będzie zależne od potrzeb Kluczowych Spółek Zależnych.

-Pomiędzy Spółką oraz Kluczowymi Spółkami Zależnymi na bieżąco dochodzi do licznych transakcji handlowych. W szczególności Spółka oraz Kluczowe Spółki Zależne dokonują pomiędzy sobą opodatkowanych VAT transakcji dostaw towarów i świadczenia usług.

-W chwili obecnej proporcja Spółki, o której mowa w art. 90 ustawy o VAT, wynosi 100%. Spółka nie wyklucza, iż w przyszłości proporcja ta może ulec zmianie.

W piśmie uzupełniającym z 27 maja 2015r. Wnioskodawca doprecyzował opis sprawy i udzielił odpowiedzi w sposób następujący:

Pytanie 1: Jaką część obrotu będą stanowiły przychody odsetkowe uzyskane z tytułu świadczenia usług obrotu obligacjami?

Nabywanie przez Spółkę obligacji będzie zależne od zapotrzebowania Kluczowych Spółek Zależnych. W konsekwencji wysokość przychodów odsetkowych uzyskanych z tytułu świadczenia usług obrotu obligacjami obrotu będzie uzależniona od tego zapotrzebowania.

Zakładając 100% pokrycia planowanego zapotrzebowania na finansowanie Kluczowych Spółek Zależnych przez emisję obligacji nabywanych przez Spółkę, odsetki uzyskiwane przez Spółkę od nabytych obligacji kształtowałyby się w przedziale od ok. 1% do ok. 2,5% rocznie planowanych obrotów ogółem.

Należy jednak przyjąć, że Spółka zamierza zaspokajać to zapotrzebowanie głównie w formie pożyczek. Nabywanie obligacji oraz inne dostępne instrumenty finansowe będą jedynie stanowiły uzupełniające formy pokrycia zapotrzebowania na środki finansowe Kluczowych Spółek Zależnych.

Dlatego też poziom emisji obligacji może kształtować się w dowolnym przedziale od 0 do 100% tego zapotrzebowania i podlegać istotnym zmianom. Przyjmując iż emisja obligacji wykorzystana zostanie w 50% do zaspokojenia zapotrzebowania Kluczowych Spółek Zależnych udział odsetek od obligacji w obrotach Spółki może kształtować się w przedziale od 0,5% do 1,25% rocznie.

Pytanie 2: Czy usługi obrotu obligacjami będą miały charakter stały?

Nabywanie przez Spółkę obligacji będzie zależne od zapotrzebowania Kluczowych Spółek Zależnych.

Spółka oraz Kluczowe Spółki Zależne zamierzają wdrożyć długoterminowy Program Emisji Obligacji, który będzie miał charakter stałej umowy ramowej umożliwiającej emisję obligacji w dowolnym okresie zapotrzebowania. Jednakże poszczególne emisje obligacji mogą być zarówno odnawiane jak również wygaszane w dowolnym momencie, a ich czasookres i wysokość emisji będzie podlegała dużej zmienności. Ponadto, możliwe jest również, że w niektórych Kluczowych Spółkach Zależnych Program ten może nie zostać w ogóle wykorzystany.

W konsekwencji usługi obrotu nie będą miały charakteru stałego ani w zakresie częstotliwości ich świadczenia, ani w zakresie kwot nabywanych obligacji, ani w zakresie czasu, na jaki obligacje będą nabywane.

Pytanie 3: Jaki będzie udział kwotowy z tytułu świadczenia usług obrotu obligacjami na tle prowadzonej działalności Wnioskodawcy?

Nabywanie przez Spółkę obligacji będzie zależne od zapotrzebowania Kluczowych Spółek Zależnych. W konsekwencji nie jest możliwe jednoznaczne określenie udziału kwotowego z tytułu świadczenia usług obrotu obligacjami na tle prowadzonej działalności.

Spółka pragnie podkreślić, iż jako podmiot notowany na Giełdzie Papierów Wartościowych nie ma prawa do udzielania informacji objętych zasadą poufności stosownie do przepisów ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz.U.2014.94 j.t.).

Udzielnie informacji, o których mowa w pytaniu nr 3 stanowiłoby naruszenie przepisów w/w ustawy.

Nie ulega również wątpliwości, że odpowiedź na to pytanie pozostaje bez jakiegokolwiek wpływu na rozstrzygnięcie Wniosku.

Pytanie 4: Czy świadczenie usług obrotu obligacjami stanowić będzie uzupełnienie zasadniczej działalności Wnioskodawcy, w szczególności czy jest to działalność konieczna?

Nabywanie obligacji stanowić może wygodny instrument sprawnej redystrybucji finansowania długoterminowego pozyskiwanego przez Spółkę i z tego punktu widzenia można tę działalność określić jako uzupełnienie działalności Spółki.

Spółka, zgodnie z opisem w odpowiedzi na pytanie nr 1 powyżej może i zamierza wykorzystywać szereg innych instrumentów redystrybucji środków finansowych (w tym przede wszystkim pożyczki jako podstawowy instrument tej redystrybucji).

W tym stanie rzeczy nabywanie przez Spółkę obligacji nie jest dla niej działalnością konieczną.

Pytanie 5: Jakie okoliczności wpłynęły na decyzję Wnioskodawcy o świadczeniu usług obrotu obligacjami?

Grupa A. jest w trakcie wdrożenia scentralizowanego modelu finansowania. Tego rodzaju finansowanie scentralizowane jest powszechnie stosowane przez duże grupy kapitałowe w Polsce. Analogicznie emisja obligacji wewnątrzgrupowych jest powszechnie stosowana przed duże grupy kapitałowe w Polsce i stanowi elastyczne narzędzie redystrybucji środków w ramach Grupy Kapitałowej. Finansowania poprzez nabywanie obligacji pozwala na szybkie reagowania na zmiany zapotrzebowania na finansowanie.

Ponadto Program emisji obligacji jest organizowany, prowadzony i rozliczany przez wybrany bank, co zmniejsza obowiązki administracyjne Spółki i Kluczowych Spółek Zależnych w stosunku do pożyczek wewnątrzgrupowych, które muszą być w całości prowadzone i rozliczane przez Spółkę i jej Kluczowe Spółki Zależne.

Pytanie 6: Czy usługi obrotu obligacjami świadczone przez Wnioskodawcę stanowić będą czynności incydentalne, które nie stanowią bezpośredniej, stałej i koniecznej konsekwencji działalności podatnika?

Jak wskazano w odpowiedzi na pytania nr 1-5 powyżej obrót obligacjami będzie jednym z wielu narzędzi potencjalnej redystrybucji środków finansowych i stanowić będzie z dużym prawdopodobieństwem uzupełniającą działalność o okresowej skali wykorzystania.

Obrót obligacjami nie będzie to działalnością konieczną ponieważ w każdej chwili Spółka oraz Kluczowe Spółki Zależne mogą wykorzystać pożyczkę lub inny instrument finansowania.

Ponadto, zgodnie z prognozą skala zapotrzebowania na finansowanie Kluczowych Spółek Zależnych będzie podlegać dużym zmianom, a część Kluczowych Spółek Zależnych może w ogóle nie mieć takiego zapotrzebowania.

Pytanie 7: Czy Wnioskodawca zamierza tworzyć rozwiązania zapewniające regularność w związku z wykonywaniem usług obrotu obligacjami?

Spółka zamierza korzystać z powszechnie stosowanych rozwiązań stosowanych przez banki i duże grupy kapitałowe i postaci Programu Emisji Obligacji Wewnątrzgrupowych, które mają charakter ramowy, tj. pozwalają na wykorzystanie przyjętego mechanizmu emisji obligacji, natomiast żadna ze stron nie jest zobligowana do jego wykorzystania i do faktycznej emisji może nie dojść lub może ona mieć charakter incydentalny, okresowy lub stały w zależności od przyszłego zapotrzebowania i decyzji Spółki (nabywcy obligacji) i Kluczowych Spółek Zależnych (potencjalnych emitentów obligacji).

Tego typu rozwiązania mają zastosowanie dla każdej, nawet pojedynczej emisji obligacji i nie przesądzają o regularności obrotu obligacjami (pomimo utworzenia Programu Emisji Obligacji Wewnątrzgrupowych obrót obligacjami może nigdy nie mieć miejsca, lub mieć charakter incydentalny, albo mieć charakter zmienny i okresowy, jak również w wariancie maksymalnym zmienny i powtarzalny).

Pytanie 8: Czy usługi obrotu obligacjami będą miały charakter stały i powtarzalny?

Jak wskazano powyżej, w zależności o przyszłego zapotrzebowania na finansowanie oraz decyzji Spółki i Kluczowych Spółek Zależnych obrót obligacjami może nigdy nie mieć miejsca, lub mieć charakter incydentalny, albo mieć charakter zmienny i okresowy, jak również w wariancie maksymalnym zmienny i powtarzalny.

Pytanie 9: Jaka będzie liczba Kluczowych Spółek Zależnych, których obligacje Wnioskodawca zamierza nabyć?

Program Emisji Obligacji Wewnątrzgrupowych zakłada możliwość nabycia przez Spółkę obligacji 3 Kluczowych Spółkach Zależnych, przy czym co najmniej z 2 Spółka przewiduje nabywać okresowo obligacje.

Pytanie 10: Czy Wnioskodawca przewiduje zwiększenie liczby podmiotów, których obligacje będzie nabywać, jeśli tak to ile będzie tych podmiotów, w jaki sposób będzie Wnioskodawca wybierać te podmioty, czym będzie się kierować, jaki będzie cel zwiększenia ilości tych podmiotów?

Obecnie nie jest przewidywane zwiększenie liczby podmiotów, których obligacje Spółka zamierza nabywać.

Taka decyzja może być podjęta w przyszłości i wynikać z nowo powstałego zapotrzebowania na finansowanie w obecnej spółce zależnej od Spółki lub np. nowo nabywanej spółce zależnej. Na chwilę obecną Spółka nie posiada jednak tego rodzaju przyjętych prognoz aby to ustalić.

Pytanie 11: W jaki sposób Wnioskodawca zamierza zagospodarować środki uzyskane w związku z nabywaniem obligacji?

Na skutek nabycia obligacji Spółka będzie redystrybuować środki uzyskane wcześniej z zawartych z bankami umów o finansowanie, a „zagospodarowywać" te środki będą emitenci obligacji, na finansowanie celów strategicznych (np. inwestycji w ramach programów rozwoju) lub na finansowanie bieżącej działalności operacyjnej. Co istotne zarówno Umowa o Finansowanie Wewnątrzgrupowe jak i planowane Programy Emisji Obligacji mają/będą miały ogólny cel finansowania, a więc nie można z góry określić zagospodarowania tych Śródków.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy na podstawie art. 90 ust. 6 ustawy o VAT przychody odsetkowe uzyskiwane przez Spółkę z tytułu obrotu obligacjami emitowanymi przez Kluczowe Spółki Zależne, z uwagi na pomocniczy charakter transakcji generujących te przychody, podlegają wyłączeniu z obrotu, o którym mowa w art. 90 ust. 3 ustawy o VAT?

Stanowisko Wnioskodawcy:

Zdaniem Spółki zgodnie z przepisem art. 90 ust. 6 ustawy o VAT przychody odsetkowe uzyskiwane przez Spółkę z tytułu obrotu obligacjami emitowanymi przez Kluczowe Spółki Zależne podlegają wyłączeniu z obrotu, o którym mowa w art. 90 ust. 3 ustawy o VAT, z uwagi na pomocniczy charakter transakcji generujących te przychody.

Uzasadnienie:

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu VAT podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium Polski.

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy o VAT przez odpłatne świadczenie usług dla potrzeb VAT rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

Przepisy ustawy o VAT nie precyzują jakiego rodzaju świadczenia mogą stanowić odpłatne świadczenie usług. Pojęcie to zostało doprecyzowane w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: TSUE) i opartym na nim orzecznictwie polskich sądów administracyjnych.

W opinii TSUE oraz polskich sądów administracyjnych, aby dane świadczenie mogło być uznane za odpłatne świadczenie usług konieczne jest spełnienie m.in. następujących warunków:

 musi istnieć jednoznacznie wskazany konsument świadczenia, tj. konkretny podmiot, który z tytułu otrzymanego świadczenia czerpie określone korzyści,

 świadczenie musi być odpłatne tj. musi istnieć związek pomiędzy świadczeniem, a otrzymywanym wynagrodzeniem.

W kontekście powyższej definicji pojęcia odpłatnego świadczenia usług oraz kryteriów wskazanych przez TSUE należy stwierdzić, iż nabycie przez Spółkę obligacji wyemitowanych przez Kluczowe Spółki Zależne stanowić będzie odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, ponieważ w wyniku przedmiotowej transakcji Kluczowe Spółki Zależne uzyskają środki finansowe, które posłużą osiągnięciu ich celów gospodarczych w zamian za co Spółka uzyska przychody odsetkowe.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT zwalnia się z VAT cyt.: „usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2010 r. Nr 211, poz. 1384 oraz z 2011 r. Nr 106, poz. 622 i Nr 131, poz. 763), z wyłączeniem przechowywania tych instrumentów i zarządzania nimi, oraz usługi pośrednictwa w tym zakresie".

Obligacje, które zostaną wyemitowane przez Kluczowe Spółki Zależne stanowią papiery wartościowe w rozumieniu art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi. W konsekwencji obrót przedmiotowymi obligacjami przez Spółkę stanowi świadczenie usług podlegające zwolnieniu z VAT na podstawie przepisu art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT. Wynagrodzeniem z tytułu świadczenia tych usług będą przychody odsetkowe jakie Spółka otrzyma z tytułu wykupu obligacji przez Kluczowe Spółki Zależne w dacie ich zapadalności.

Zgodnie zasadą ogólną wyrażoną w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT podatnikom przysługuje prawo do odliczenia VAT naliczonego z tytułu nabycia towarów i usług wyłącznie w zakresie, w jakim te towary i usługi służą wykonywaniu przez tego podatnika czynności opodatkowanych VAT.

A contrario oznacza to, że podatnikom nie przysługuje prawo do odliczenia VAT z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług wykorzystywanych do czynności innych niż opodatkowane VAT. Takimi czynnościami są m.in. czynności zwolnione z VAT. W konsekwencji, podatek VAT naliczony przy nabyciu towarów i usług służących wyłącznie wykonywaniu przez podatnika czynności zwolnionych z VAT nie podlega odliczeniu.

Należy podkreślić, iż powołana powyżej zasada ogólna dot. prawa do odliczenia naliczonego podatku VAT dotyczy tylko nabycia takich towarów i usług, które są w całości wykorzystywane do wykonywania przez podatnika czynności opodatkowanych VAT.

Przepisy ustawy o VAT zawierają również szczegółowe regulacje dot. prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego z tytułu nabycia towarów i usług, które są w całości wykorzystywane przez podatnika zarówno do wykonywania czynności opodatkowanych VAT jaki i czynności nie podlegających VAT.

Zgodnie z treścią art. 90 ust. 1 ustawy o VAT, cyt.: „W stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego."

Jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot, o których mowa w powyższym przepisie w art. 90 ust. 1 ustawy o VAT, podatnik może pomniejszyć kwotę należnego podatku VAT o taką część kwoty naliczonego podatku VAT, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego (art. 90 ust. 2 ustawy o VAT).

Proporcję, o której mowa powyżej, ustała się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do odliczenia naliczonego podatku VAT, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia naliczonego podatku VAT oraz czynności w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo (art. 90 ust. 3 ustawy o VAT).

W świetle powołanych powyżej przepisów ustawy o VAT w przypadku, gdy podatnik wykorzystuje nabyte towary i usługi zarówno do czynności opodatkowanych VAT jaki i zwolnionych z VAT, podatnik ten jest uprawniony do odliczenia tylko tej części naliczonego podatku VAT, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom opodatkowanym tym podatkiem.

Jednocześnie w myśl art. 90 ust. 6 ustawy o VAT do obrotu, o którym mowa w art. 90 ust. 3 ustawy o VAT, nie wlicza się obrotu uzyskanego z tytułu transakcji dotyczących, cyt.:

„pomocniczych transakcji w zakresie nieruchomości i pomocniczych transakcji finansowych;
usług wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41, w zakresie, w jakim czynności te mają charakter pomocniczy."

Zgodnie z powyższym przepisem do proporcji prawa do odliczenia VAT nie wlicza się m.in.:

 pomocniczych transakcji finansowych,

 usług wskazanych w art. 43 ust. 1 pkt 41 tj. usług, których przedmiotem są sługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi w zakresie, w jakim mają one charakter pomocniczy.

Przepisy ustawy o VAT nie zawierają definicji pomocniczych transakcji finansowych. Przepisy te nie wskazują również w jaki sposób należy rozumieć pomocniczy charakter czynności.

Jednocześnie w myśl art. 90 ust. 6 ustawy o VAT do obrotu, o którym mowa w art. 90 ust. 3 ustawy o VAT, nie wlicza się obrotu uzyskanego z tytułu transakcji dotyczących, cyt.:

„pomocniczych transakcji w zakresie nieruchomości i pomocniczych transakcji finansowych;
usług wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41, w zakresie, w jakim czynności te mają charakter pomocniczy."

Zgodnie z powyższym przepisem do proporcji prawa do odliczenia VAT nie wlicza się m.in.:

 pomocniczych transakcji finansowych,

 usług wskazanych w art. 43 ust. 1 pkt 41 tj. usług, których przedmiotem są sługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005r. o obrocie instrumentami finansowymi w zakresie, w jakim mają one charakter pomocniczy.

Przepisy ustawy o VAT nie zawierają definicji pomocniczych transakcji finansowych. Przepisy te nie wskazują również w jaki sposób należy rozumieć pomocniczy charakter czynności.

Treść przepisów art. 90 ust. 3 i 6 ustawy o VAT, oparta jest na regulacji art. 174 ust. 1 i 2 Dyrektywy VAT (Dyrektywa 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej; Dz. Urz. UE L Nr 347, str. 1 ze zm.; dalej: Dyrektywa VAT).

Zgodnie z przepisem art. 174 ust. 2 Dyrektywy VAT, cyt.: „przy obliczaniu proporcji podlegającej odliczeniu nie uwzględnia się następujących kwot:

wysokości obrotu uzyskanego z dostaw dóbr inwestycyjnych używanych przez podatnika do potrzeb jego przedsiębiorstwa;
wysokości obrotu uzyskanego z transakcji związanych z pomocniczymi transakcjami w zakresie nieruchomości i z pomocniczymi transakcjami finansowymi;
wysokości obrotu uzyskanego z transakcji, o których mowa w art. 135 ust. 1 lit. b)-g), jeżeli są to transakcje pomocnicze."

Również Dyrektywa VAT nie zawiera definicji pojęć „charakter pomocniczy" oraz „pomocniczych transakcji finansowych".

Opierając się na zasadach wykładni przepisów prawa podatkowego, wobec braku legalnych definicji, w pierwszej kolejności należy odwołać się do wykładni językowej danego pojęcia. Zgodnie z definicją pojęcia „pomocniczy" zawartą w Słowniku Języka Polskiego PWN (Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1996) pojęcie to oznacza, cyt.: „służący jako pomoc”.

Definicja słownikowa jest bardzo ogólna i nie daje odpowiedzi na pytanie w jaki sposób należy definiować pojęcie „pomocniczy" w rozumieniu przepisów ustawy o VAT i Dyrektywy VAT.

W celu interpretacji terminu „transakcje pomocnicze" należy odwołać się zatem do orzecznictwa TSUE.

 W wyroku z dnia 11 lipca 1996 r. w sprawie Régie Dauphinoise - C-306/94 TSUE wskazał, iż czynności, które stanowią bezpośrednie, stałe i konieczne rozszerzenie działalności podatnika nie można określić jako incydentalnych (pomocniczych) transakcji finansowych w rozumieniu art. 19 ust. 2 Szóstej dyrektywy Rady z dnia 17.05.1977 r.

 W wyroku z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie Empresa de Desenvolvimento Mineiro - C-77/01 TSUE podkreślił, iż:

 „(...) jeżeli wszystkie wpływy z transakcji finansowych podatnika związane z działalnością opodatkowaną zostałyby wliczone do tego mianownika [proporcji odliczenia VAT], nawet jeżeli powstanie takich wpływów nie pociągało za sobą wykorzystania towarów lub usług podlegających VAT, lub przynajmniej wiązało się z ich wykorzystaniem w bardzo ograniczonym stopniu, kalkulacja odliczenia zostałaby zakłócona.

W tym zakresie należy zauważyć, że skala dochodu generowanego przez transakcje finansowe mieszczące się w zakresie stosowania VI Dyrektywy może być wskaźnikiem, iż transakcje te nie powinny być traktowane jako incydentalne w rozumieniu drugiego zdania art. 19 (2). Jednakże fakt, iż dochody z takich transakcji są wyższe niż wygenerowane w działalności określonej jako podstawowa przez dane przedsiębiorstwo nie wyklucza sklasyfikowania takich transakcji jako „transakcji incydentalnych" w rozumieniu tego przepisu." (Ł. Martini, L. Karpiesiuk, VAT w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2005, str. 451-452).

W świetle wyroku ws. Empresa de Desenvolvimento Mineiro, najistotniejszą przesłanką uznania transakcji za incydentalną (pomocniczą), powinien być zatem niewielki poziom wykorzystywania zasobów przedsiębiorstwa, których nabycie wiązało się z powstaniem naliczonego podatku VAT. Skala dochodu generowanego przez tę transakcję ma znaczenie drugorzędne.

Mając na uwadze powyższe, zgodnie z orzecznictwem TSUE „transakcje pomocnicze” w rozumieniu art. 174 Dyrektywy VAT, a tym samym art. 90 ust. 6 pkt 1 i 2 ustawy o VAT, to transakcje, które:

 nie stanowią bezpośredniego, stałego i koniecznego rozszerzenia działalności gospodarczej podatnika,

 nie wiążą się (lub wiążą się w sposób marginalny) z wykorzystaniem składników majątkowych oraz usług, które przy zakupie podlegają opodatkowaniu VAT.

Jednocześnie zdaniem TSUE przy kwalifikacji danej transakcji jako pomocniczej skala dochodu generowanego przez tę transakcję ma znaczenie drugorzędne. Należy podkreślić, iż fakt, że przychody z tego tytułu są wyższe niż przychody z działalności podstawowej nie wyklucza automatycznie pomocniczego charakteru tej transakcji.

TSUE w wydawanych orzeczeniach nie odniósł się ani do ilości udzielanego finansowania ani też do liczby kontrahentów, którym udzielono finansowania. Należy zatem uznać, iż czynniki te same w sobie nie świadczą o tym, czy dana czynność stanowi czynność pomocniczą czy też nie.

W kontekście powyższych rozważań w opinii Spółki transakcje polegające na nabyciu przez Spółkę obligacji emitowanych przez Kluczowe Spółki Zależne należy uznać za transakcje pomocnicze w rozumieniu art. 90 ust. 6 ustawy o VAT.

Za powyższym przemawiają następujące argumenty:

-transakcje nabycia obligacji Kluczowych Spółek Zależnych nie będą stanowiły bezpośredniego, stałego i koniecznego rozszerzenia działalności gospodarczej Spółki.

Głównym przedmiotem działalności Spółki jest opodatkowana VAT działalność produkcyjna i handlowa m.in. w zakresie tworzyw konstrukcyjnych, surowców do ich wytwarzania oraz nawozów mineralnych.

Obrót obligacjami nie stanowi i nie będzie stanowił podstawowej działalności operacyjnej Spółki.

Spółka obecnie nie uzyskuje przychodów odsetkowych z tytułu transakcji nabycia obligacji Kluczowych Spółek Zależnych. Obecny brak obrotu obligacjami pozostaje bez wpływu na funkcjonowanie Spółki w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej. Transakcje te w żaden sposób nie są konieczne, ani tym bardziej nie warunkują istnienia i prawidłowego funkcjonowania Spółki.

Celem pozyskania Finansowania oraz zawarcia Umowy o Finansowanie Wewnątrzgrupowe nie jest pozyskanie nowego źródła przychodów przez Spółkę, lecz wyłącznie optymalizacja kosztów finansowania zewnętrznego oraz płynności finansowej Grupy Kapitałowej Grupa A.

Spółka, dokonując obrotu obligacjami, nie jest nastawiona na zysk ponieważ:

-Spółka nie inwestuje również w ten sposób żadnej posiadanej obecnie nadwyżki kapitału finansowego,

oraz

-wynagrodzenie, jakie Spółka otrzyma z tytułu obrotu tymi obligacjami wynika wyłącznie z przepisy prawa w zakresie cen transferowych dot. rynkowego charakteru transakcji dokonywanych między podmiotami powiązanymi.

-transakcje nabycia obligacji Kontrolowanych Spółek Zależnych będą wiązały się w sposób marginalny z wykorzystaniem przez Spółkę składników majątkowych oraz usług, które przy zakupie podlegały opodatkowaniu VAT i od których Spółka odliczyła VAT.

Środki finansowe, które Spółka przeznaczy na nabycie obligacji Kluczowych Spółek Zależnych pochodziły będą ze źródeł zewnętrznych, tj. z kredytów udzielonych Spółce przez podmioty trzecie. Usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych podlegają zwolnieniu z VAT na mocy art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT. Zatem w związku z zaciągnięciem przedmiotowych kredytów po stronie Spółki nie wystąpi naliczony podatek VAT.

Ponadto, w celu nabycia obligacji Kluczowych Spółek Zależnych Spółka tylko w marginalnym stopniu będzie wykorzystywała zasoby, przy których nabyciu Spółce przysługiwało prawo do odliczenia VAT, takie jak np. materiały biurowe.

Wynika to głównie z faktu, iż Spółka będzie dokonywała tylko technicznych czynności związanych z przekazaniem środków finansowych na obrót obligacjami takich jak:

 rozpatrzenie wniosku dot. nabycia obligacji,

 przelew środków pieniężnych.

Mając na względzie techniczny charakter powyższych czynności, w celu ich wykonania Spółka nie zatrudni nowych pracowników, ani nie nabędzie dodatkowych towarów i usług.

Dodatkowo, w sytuacji Spółki za uznaniem obrotu obligacjami za czynności pomocnicze przemawia również oczekiwany niewielki udział obrotu obligacjami Kluczowych Spółek Zależnych w całości obrotów Spółki. Głównym przedmiotem działalności Spółki jest oraz pozostanie opodatkowana VAT działalność produkcyjna i handlowa m.in. w zakresie tworzyw konstrukcyjnych, surowców do ich wytwarzania oraz nawozów mineralnych. Także w przyszłości to właśnie ta działalność będzie generowała zdecydowaną większość przychodów Spółki.

W opinii Spółki, za klasyfikacją transakcji nabywania obligacji Kluczowych Spółek Zależnych jako transakcji o charakterze pomocniczym przemawiają także:

 planowana niska częstotliwość tych transakcji - Spółka zakłada, iż obrót obligacjami będzie miał charakter incydentalny, co związane jest m.in. z wysokim kosztem organizacji emisji obligacji po stronie emitentów - Kluczowych Spółek Zależnych,

 niewielka liczba podmiotów (Kluczowych Spółek Zależnych), których obligacje Spółka zamierza nabywać - Spółka przewiduje, iż będą to jedynie 3 podmioty. Możliwe jest, że liczba tych podmiotów zwiększy się w przyszłości. Jednakże nadal będzie to liczba nie przekraczająca kilku precyzyjnie określonych podmiotów,

 brak świadczenia tego typu usług na rzecz innych podmiotów nie powiązanych ze Spółką kapitałowo - Spółka nie oferuje tego typu usług na rynku.

 Stanowisko, iż obrót obligacjami ma charakter pomocniczy potwierdził również Minister Finansów w wydanej za pośrednictwem Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie interpretacji indywidualnej z dnia 21.08.2014r.. nr PPP1/443-743/14-3/lgo wydanej w podobnym do Spółki stanie, cyt.: „Udzielanie finansowania w formie obligacji przez X SA nie jest traktowane jako działalność podstawowa operacyjna. Obligacje, zgodnie z wewnętrznymi procedurami oraz zapisami w umowach finansowych, mogą być emitowane przez Spółki (a obejmowane przez Wnioskodawcę), w których Wnioskodawca posiada udziały kapitałowe i są jednym z elementów zarządzania płynnością w ramach Grupy Kapitałowej X.

Celem emisji obligacji nie jest osiąganie korzyści finansowych, jakkolwiek ze względu na przestrzeganie przepisów prawa w zakresie cen transferowych warunki emisji obligacji będą rynkowe. Praktyka obejmowania przez X SA obligacji Spółek zależnych jest, podobnie jak pożyczki, alternatywą dla dokapitalizowanie spółek zależnych i Spółka zakłada, że będzie stosowana rzadko. Uruchomienie procedury emisji obligacji przez Spółkę może nastąpić jedynie na podstawie wniosku tej Spółki.

(...)

Jest to jedynie wsparcie spółki matki dla spółek zależnych a nie działalność gospodarcza polegająca na udzielaniu finansowania.

Środki pieniężne lokowane w obligacje mają także na celu poprawę efektywności zarządzania płynnością w Grupie Kapitałowej X oraz zapewnienie efektywności prowadzonej działalności, maksymalizację wyniku finansowego Grupy Kapitałowej.

Wyżej w rozważaniach stwierdzono, że z uwagi na przedstawione we wniosku okoliczności sprawy oraz powołane przepisy, usługa nabycia obligacji stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 5 ustawy o VAT, przy czym korzysta ze zwolnienia wynikającego z art. 43 ust. 1 pkt 41 tej ustawy.

We wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej Spółka wskazała, jaki jest jej podstawowy rodzaj działalności (jest podmiotem zajmującym się poszukiwaniami i wydobyciem gazu ziemnego i ropy naftowej, importem i sprzedażą paliw płynnych i gazowych) jak również wyjaśniła, że udzielanie finansowania w formie obligacji przez X SA nie jest traktowane jako działalność podstawowa operacyjna. Ponadto dokonywane jest wyłącznie na rzecz Spółek z Grupy Kapitałowej X . Ich celem nie jest osiągnięcie korzyści finansowych a jedynie udzielenie wsparcia spółki matki dla spółek zależnych. Udzielanie finansowania w formie obligacji ma tylko poboczny, niekonieczny i pomocniczy charakter w stosunku do podstawowej działalności gospodarczej Wnioskodawcy.

Z uwagi na całokształt sprawy, zgodzić się należy z Wnioskodawcą, że zrealizowane przez Spółkę usługi udzielania finansowania w formie obligacji podmiotowi powiązanemu mają charakter transakcji pomocniczych. Potwierdzeniem powyższego jest to, że czynności zostały wykonane poza podstawową działalnością Spółki. Decyzja o udzieleniu finansowania w formie obligacji każdorazowo będzie miała charakter wyjątkowy, i tylko na rzecz spółek powiązanych z nią kapitałowo. W rezultacie nie można uznać, że przedmiotowe czynności udzielania finansowania w formie obligacji stanowią stały i niezbędny element wbudowany w funkcjonowanie przedsiębiorstwa Wnioskodawcy, a przychody z tego tytułu stanowią bezpośrednie, stałe i konieczne uzupełnienie działalności Spółki.

W konsekwencji, wartość obrotu uzyskanego przez Spółkę z tytułu udzielonego Finansowania w formie obligacji należy uznać za obrót uzyskany z tytułu transakcji mających charakter pomocniczy w rozumieniu art. 90 ust. 6 ustawy, który podlega wyłączeniu przy wyliczaniu proporcji, o której mowa w art. 90 ust. 2 i 3 ustawy."

Wobec powyższej argumentacji należy uznać, iż obrót przez Spółkę obligacjami emitowanymi przez Kluczowe Spółki Zależne jest dla Spółki czynnością o charakterze pomocniczym w rozumieniu art. 90 ust 6 ustawy o VAT.

W konsekwencji, przychody odsetkowe uzyskiwane przez Spółkę z tytułu obrotu obligacjami emitowanymi przez Kluczowe Spółki Zależne podlegają wyłączeniu z obrotu, o którym mowa w art. 90 ust. 3 ustawy o VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2011r., Nr 177, poz. 1054, ze zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z treści cytowanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje czynny, zarejestrowany podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest bezpośredni lub pośredni związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi. Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Jak wskazano powyżej najistotniejszym warunkiem umożliwiającym czynnemu podatnikowi podatku VAT realizację prawa do odliczenia jest związek dokonanych zakupów z wykonywaniem czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Jednocześnie oceny czy związek ten istnieje lub będzie istniał w przyszłości należy dokonać w momencie realizowania zakupów zgodnie z zasadą niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego. Zasada ta wyraża się tym, że podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego nie musi czekać aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej.

Wyrażoną w art. 86 ust. 1 ustawy generalną zasadę uprawniającą do odliczenia podatku naliczonego, uzupełniają w sposób technicznoprawny regulacje zawarte w art. 90 ustawy.

Zgodnie z dyspozycją art. 90 ust. 1 ustawy o VAT, w stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

W myśl art. 90 ust. 2 ustawy jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot, o których mowa w ust. 1, podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, z zastrzeżeniem ust. 10.

Proporcję, o której mowa w ust. 2 - na podstawie art. 90 ust. 3 ustawy - ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo.

W oparciu o art. 90 ust. 4 ustawy, proporcję, o której mowa w ust. 3 określa się procentowo w stosunku rocznym na podstawie obrotu osiągniętego w roku poprzedzającym rok podatkowy, w odniesieniu do którego jest ustalana proporcja. Proporcję tę zaokrągla się w górę do najbliższej liczby całkowitej.

Natomiast – zgodnie z art. 90 ust. 6 ustawy – do obrotu, o którym mowa w ust. 3, nie wlicza się obrotu z tytułu transakcji dotyczących:

pomocniczych transakcji w zakresie nieruchomości i pomocniczych transakcji finansowych;
usług wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41, w zakresie, w jakim transakcje te mają charakter pomocniczy.

Stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy, zwalnia się od podatku usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz.U. z 2010 r. Nr 211, poz. 1384 oraz z 2011 r. Nr 106, poz. 622 i Nr 131, poz. 763), z wyłączeniem przechowywania tych instrumentów i zarządzania nimi, oraz usługi pośrednictwa w tym zakresie.

Z opisu sprawy wynika, że głównym przedmiotem działalności Wnioskodawcy jest opodatkowana VAT działalność produkcyjna i handlowa m.in. w zakresie tworzyw konstrukcyjnych, surowców do ich wytwarzania oraz nawozów mineralnych. Spółka wchodzi w skład Grupy Kapitałowej Grupa A., w której jest Jednostką Dominującą.

Spółka podjęła działania mające na celu pozyskanie finansowania zewnętrznego.

Finansowanie Zewnętrzne ma zostać przeznaczone na cele związane z zapewnieniem finansowania spółkom z Grupy Kapitałowej.

Redystrybucja Finansowania Zewnętrznego będzie następować w formie pożyczek udzielanych przez Spółkę danej Kluczowej Spółce Zależnej lub nabycia przez Spółkę obligacji wyemitowanych przez daną Kluczową Spółkę Zależną.

W okresie dostępności finansowania wewnątrzgrupowego Spółka obciążać będzie poszczególne Kluczowe Spółki Zależne prowizją za gotowość do udzielenia finansowania od niewykorzystanej a pozostającej w dyspozycji danej Spółki Kluczowej kwoty limitu finansowania (sposób opodatkowania VAT tej prowizji stanowi przedmiot odrębnego wniosku o interpretację).

Spółka dopuszcza możliwość rozszerzenia w przyszłości Umowy o Finansowanie Wewnątrzgrupowe także o inne spółki należące do Grupy Kapitałowej Grupa A. Przystąpienie nowych spółek do Umowy o Finansowanie Wewnątrzgrupowe nie będzie powodować zmian w zawartych przez Spółkę umów o finansowanie zewnętrzne.

Celem pozyskania Finansowania Zewnętrznego oraz zawarcia Umowy o Finansowanie Wewnątrzgrupowe nie jest pozyskanie nowego źródła przychodów przez Spółkę lecz optymalizacja kosztów finansowania zewnętrznego oraz płynności finansowej Grupy Kapitałowej Grupa A.

Jednakże ze względu na przepisy prawa w zakresie cen transferowych warunki emisji obligacji będą rynkowe. Oznacza to, że Spółka uzyska przychody odsetkowe związane z wykupem obligacji przez Kluczowe Spółki Zależne w dacie ich zapadalności. Przychody te będą stanowiły niewielki odsetek ogółu przychodów Spółki.

Przedmiotem niniejszej sprawy jest ustalenie, czy przychody odsetkowe uzyskiwane przez Wnioskodawcę z tytułu obrotu obligacjami emitowanymi przez Kluczowe Spółki Zależne stanowią działalność pomocniczą wykonywaną przez Wnioskodawcę oraz czy obrót z tego tytułu powinien zostać uwzględniony w kalkulacji wartości współczynnika struktury sprzedaży, o którym mowa w art. 90 ust. 3 ustawy o VAT.

Należy wskazać, że zarówno w akcie zasadniczym, jak i w rozporządzeniach wykonawczych do ustawy, ustawodawca nie zdefiniował pojęcia „sporadycznie”, a także pojęcia „charakter pomocniczy”. W takim przypadku w pierwszej kolejności stosuje się wykładnię językową. Dopiero, gdy wykładnia językowa nie prowadzi do jednoznacznych rezultatów dopuszczalne jest skorzystanie z pozajęzykowych dyrektyw interpretacyjnych.

Według internetowego słownika wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych Władysława Kopalińskiego – „sporadyczny” to: zdarzający się, występujący czasami, nieregularnie, nieczęsto, przypadkowo, trafiający się tu i ówdzie, pojedynczo. Również według Słownika Języka Polskiego (Wydawnictwo Naukowe PWN SA, strona internetowa – www.sjp.pwn.pl), słowo „sporadyczny” definiowane jest jako „występujący rzadko, nieregularnie”.

Z kolei według internetowego słownika synonimów (strona internetowa – http://synonim.net/synonim/pomocniczy), synonimami do słowa „pomocniczy” są pojęcia: „pomocny, wspierający, poboczny, akcesoryjny, dodatkowy, dopływowy, posiłkowy, subsydialny, subsydiarny, uzupełniający, wspomagający”.

Należy zauważyć, że przepis art. 174 (1) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347, str. 1 ze zm.) wskazuje, w jaki sposób w oparciu o dane dotyczące struktury wszystkich transakcji podatnika, należy obliczyć kwotę odliczeń przysługujących podatnikowi wykonującemu czynności wywierające różne skutki w zakresie prawa do odliczenia podatku.

Natomiast zgodnie z przepisem art. 174 (2) Dyrektywy, niektóre kategorie przychodów wyłączane są z obrotów uwzględnianych przy obliczeniu proporcji, o której mowa w ust. 1.

Oznacza to, że dokonywanie niektórych transakcji zarówno opodatkowanych, jak i zwolnionych od podatku nie wpływa na wysokość podatku naliczonego podlegającego proporcjonalnemu rozliczeniu.

Na podstawie przepisu art. 174 (2) Dyrektywy, przy obliczaniu proporcji podlegającej odliczeniu nie uwzględnia się następujących kwot:

wysokości obrotu uzyskanego z dostaw dóbr inwestycyjnych używanych przez podatnika do potrzeb jego przedsiębiorstwa;
wysokości obrotu uzyskanego z transakcji związanych z pomocniczymi transakcjami w zakresie nieruchomości i z pomocniczymi transakcjami finansowymi;
wysokości obrotu uzyskanego z transakcji, o których mowa w art. 135 ust. 1 lit. b-g, jeżeli są to transakcje pomocnicze.

Przepisy unijnej dyrektywy w zakresie VAT posługują się określeniem „incidental transactions” w ramach odpowiedniego przepisu, co na język polski może być tłumaczone jako „transakcje incydentalne/uboczne”. Termin „incydentalny” wg Słownika języka polskiego (Słownika Wydawnictwa Naukowego PWN) oznacza przy tym „mający małe znaczenie lub zdarzający się bardzo rzadko”, natomiast termin „uboczny” oznacza „dotyczący czegoś pośrednio, mniej istotny lub dodatkowy”. Transakcje o charakterze „incydentalnym” oznaczają zdarzenia występujące nie tyle rzadko, ile ubocznie, przy określonej okazji, nawet gdyby występowały w sposób powtarzalny. Pojęcie „incydentalności” odnosi się więc nie tyle do samej częstotliwości występowania danego zdarzenia, co raczej do jego poboczności względem zasadniczej działalności podatnika.

Także w wersji francuskiej Dyrektywy użyto określenia „accessoire”, a w wersji niemieckiej „Hilfsumsaetze”, co wskazuje, że w analizowanym kontekście istotne jest, aby były to czynności poboczne, czy też pomocnicze do zasadniczej działalności podatnika (wspomniane powyżej trzy wersje językowe Dyrektywy są kompatybilne i wskazują na pomocniczy, poboczny charakter omawianych czynności). Podobnie, polska wersja językowa Dyrektywy 2006/112, która zastąpiła VI Dyrektywę, odstępuje od sformułowania „transakcje sporadyczne” i określa omawiane czynności jako „transakcje pomocnicze”.

Tak więc, przy bardzo nieostrych granicach podlegającego wykładni pojęcia „incydentalnych (pomocniczych) transakcji finansowych” (…) nie powinien decydować jeden wskaźnik, punkt odniesienia czy też jedno tylko kryterium, ale ich całokształt wyznaczający miejsce, znaczenie i zakres danych transakcji w całokształcie działalności gospodarczej podatnika. Chodzi więc zasadniczo o to, aby tego rodzaju transakcje (przy obliczaniu proporcji stosowanej do odliczenia podatku naliczonego) nie zniekształcały obrazu i istoty działalności danego podmiotu (czynności opodatkowane i zwolnione) rzutujących na zakres prawa do odliczania podatku naliczonego.(…)”.

Ponadto, interpretując termin „sporadyczny” należy odwołać się do orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W wyroku z dnia 11 lipca 1996 r. w sprawie Regie Dauphinoise (C-306/94), TSUE dokonał interpretacji pojęcia incydentalności w kontekście wykonywania transakcji finansowych. We wspomnianym wyroku TSUE wskazał, że o sporadycznym charakterze transakcji nie decyduje ich relatywnie niewielki udział wartościowy w całokształcie prowadzonej przez podatnika działalności. W wyroku tym TSUE odniósł się również do charakteru i kontekstu wykonywanych czynności wskazując, że tworzenie na własny rachunek lokat przez firmę zarządzającą nieruchomościami, ze środków wpłacanych przez właścicieli lub najemców, nie może być traktowane jako incydentalne, gdyż otrzymanie odsetek z tych inwestycji jest bezpośrednią, stałą i konieczną konsekwencją działalności opodatkowanej firm zarządzających nieruchomościami. Tym samym, zgodnie z wnioskowaniem a contrario, TSUE określił transakcje uznawane za wykonywane w sposób incydentalny (sporadyczny) jako te, które nie stanowią bezpośredniej, stałej i koniecznej konsekwencji działalności opodatkowanej.

Na taką interpretację może również wskazywać orzeczenie z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie EDM (C-77/01). We wspomnianym orzeczeniu TSUE za sporadyczne uznał te transakcje finansowe, których realizacja angażuje niewielką ilość towarów lub usług podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT (które to towary i usługi stanowią aktywa podatnika), a skala przychodów może być wskazówką, czy rzeczywiście transakcje mają charakter sporadyczny. Oprócz powyższego, Trybunał zaznaczył również, że sam fakt wytworzenia większego dochodu niż działalność podstawowa podatnika, w wyniku transakcji finansowych, nie może powodować, że transakcji tych nie można uznać za sporadyczne.

W konsekwencji kryterium oceny, czy dana transakcja jest sporadyczna lub mająca charakter pomocniczy, czy też nie, nie może być zatem wyłącznie uznanie, że dana transakcja ze względu na swoją wartość (minimalną) lub liczbę (jednorazowość) jest sporadyczna. Przez sporadyczność danej transakcji należy rozumieć okoliczności jej dokonania. Jeśli okoliczności te wskazują, że podatnik dokonuje danego typu transakcji incydentalnie, wówczas – bez względu na ich wartość lub liczbę, należy je potraktować jako sporadyczne w rozumieniu omawianego przepisu. Jeżeli natomiast okoliczności wskazują, że podatnik wykonuje dany typ transakcji jako element prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej, wówczas należy uznać, że transakcje takie nie są sporadyczne i to zarówno bez względu na ich wartość, jak i liczbę. Transakcjami, które nie mogą być uznane za sporadyczne będą natomiast takie, które z założenia mają być wykonane jako element prowadzonej działalności.

Transakcje sporadyczne, czy mające charakter pomocniczy zatem to takie, które nie są związane z zasadniczą działalnością podatnika, a przychody z ich tytułu nie są bezpośrednim, stałym i koniecznym uzupełnieniem tej działalności. Tak więc, aby ocenić czy dana czynność może być uznana za sporadyczną lub mającą charakter pomocniczy należy wziąć pod uwagę nie tylko częstotliwość jej wykonywania, ale także to, czy stanowi ona uzupełnienie zasadniczej działalności gospodarczej podatnika. Jeżeli dana działalność stanowi stały i niezbędny element wbudowany w funkcjonowanie przedsiębiorstwa podatnika, to transakcje takie nie mogą być uznane za pomocnicze i sporadyczne.

Mając na uwadze powyższe rozważania oraz opisane zdarzenie przyszłe należy uznać, że czynności dotyczące obrotu obligacjami są związane z zasadniczą działalnością Wnioskodawcy. Bowiem czynności nabywania przez Wnioskodawcę obligacji wyemitowanych przez dana Kluczową Spółkę Zależną są częścią realizowanej przez Grupę strategii rozwojowej Grupy Kapitałowej. Powyższa strategia odbywa się poprzez refinansowanie części istniejących kredytów inwestycyjnych i obrotowych (długoterminowych i zabezpieczonych rzeczowo), finansowanie działalności operacyjnej, finansowanie planowanych projektów inwestycyjnych.

Jak wyjaśnił Wnioskodawca - Spółka dopuszcza możliwość rozszerzenia w przyszłości Umowy o Finansowanie Wewnątrzgrupowe także o inne spółki należące do Grupy Kapitałowej. Przystąpienie nowych spółek do Umowy o Finansowanie Wewnątrzgrupowe nie będzie powodować zmian w zawartych przez Spółkę umów o finansowanie zewnętrzne. Celem prowadzonej strategii rozwojowej jest optymalizacja kosztów finansowania zewnętrznego oraz płynności finansowej Grupy Kapitałowej.

Z opisu sprawy wynika też, że Spółka oraz Kluczowe Spółki Zależne zamierzają wdrożyć długoterminowy Program Emisji Obligacji, który będzie miał charakter stałej umowy ramowej umożliwiającej emisję obligacji w dowolnym okresie zapotrzebowania.

Wnioskodawca jest podmiotem notowanym na Giełdzie Papierów Wartościowych. Grupa jest w trakcie wdrożenia scentralizowanego modelu finansowania. Tego rodzaju finansowanie scentralizowane jest powszechnie stosowane przez duże grupy kapitałowe

w Polsce. Analogicznie emisja obligacji wewnątrzgrupowych jest powszechnie stosowana przed duże grupy kapitałowe w Polsce i stanowi elastyczne narzędzie redystrybucji środków w ramach Grupy Kapitałowej. Finansowania poprzez nabywanie obligacji pozwala na szybkie reagowania na zmiany zapotrzebowania na finansowanie.

Biorąc pod uwagę, powyższe rozważania należy wskazać, wbrew stanowisku Wnioskodawcy, że wykonywane czynności obrotu obligacjami emitowanymi przez Kluczowe Spółki Zależne są związane z zasadniczą działalnością Wnioskodawcy. Czynności wykonywane przez Wnioskodawcę nie są czynnościami „pomocniczymi” w stosunku do działalności gospodarczej Spółki, obrót obligacjami zgodnie z wdrożoną strategią Grupy wpisuje się w całokształt działalności podatnika, czynności te noszą cechy powtarzalności. Jest to działalność planowana, a nie przypadkowa i odbywa się na płaszczyźnie współpracy pomiędzy Wnioskodawcą a Kluczowymi Spółkami Zależnymi. Działalność ta ma charakter umowy ramowej umożliwiającej emisję obligacji w dowolnym okresie zapotrzebowania. Czynności te nie charakteryzują się odrębnością i oderwaniem od głównej działalności Zainteresowanego; przeciwnie są związane z całokształtem działalności Wnioskodawcy, są częścią strategii rozwoju Grupy Kapitałowej.

Nabycie przez Wnioskodawcą obligacji wyemitowanych przez daną Spółkę Kluczową zapewni dobre funkcjonowanie spółek powiązanych, a to z kolei przekłada się na sferę działalności Wnioskodawcy. Finansowanie Spółek powiązanych kapitałowo, nie jest działalnością marginalną dla całokształtu działań Wnioskodawcy, a wykonywane przez niego transakcje finansowe nie mają charakteru „pomocniczego”.

Pomimo stwierdzenia przez Wnioskodawcę, że nabywanie obligacji oraz inne dostępne instrumenty finansowe będą jedynie stanowiły uzupełniające formy pokrycia zapotrzebowania na środki finansowe Kluczowych Spółek Zależnych nie świadczy o „pomocniczym” charakterze tych transakcji.

Ponadto obrót obligacjami będzie jednym z narzędzi potencjalnej redystrybucji środków finansowych i stanowić będzie – jak wskazał Wnioskodawca – z dużym prawdopodobieństwem uzupełniającą działalności o okresowej skali wykorzystania.

W ocenie organu, powyższe nie pozwala uznać tych transakcji za czynności o charakterze incydentalnym, pozostających poza podstawową działalnością gospodarczą Wnioskodawcy.

W świetle powyższych okoliczności wartość obrotu obligacjami emitowanymi przez Kluczowe Spółki Zależne nie może być wyłączona z wartości obrotu służącego do wyliczenia proporcji, o której mowa w art. 90 ust. 3 ustawy o VAT .

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy, że zgodnie z przepisem art. 90 ust. 6 ustawy o VAT przychody odsetkowe uzyskiwane przez Spółkę z tytułu obrotu obligacjami emitowanymi przez Kluczowe Spółki Zależne podlegają wyłączeniu z obrotu, o którym mowa w art. 90 ust. 3 ustawy o VAT, z uwagi na pomocniczy charakter transakcji generujących te przychody, jest nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz. U. z 2012r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin