2016.06.03 - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPB-2-1/4514-193/16/PM
z 3 czerwca 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2015 r., poz. 613, ze zm.) oraz § 7 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U., poz. 643) – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 21 marca 2016 r. (data wpływu do Organu – 24 marca 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zwrotnego przeniesienia wierzytelności w ramach umowy sekurytyzacyjnej – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 24 marca 2016 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zwrotnego przeniesienia wierzytelności w ramach umowy sekurytyzacyjnej.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

W celu pozyskania środków finansowych Wnioskodawca (dalej również: „Bank”) zawiera umowy przelewu swoich wierzytelności ze spółkami celowymi – spółkami kapitałowymi powołanymi w celu realizacji programu sekurytyzacji z siedzibą w Polsce (dalej: SPV).

Bank jest instytucją finansową prowadzącą działalność bankową. W szczególności, Bank świadczy usługi finansowe obejmujące między innymi: udzielanie kredytów i pożyczek, zakładanie lokat itp.

Działalność polegająca na udzielaniu kredytów i pożyczek wymaga posiadania zaplecza finansowego. Bank zapewnia sobie środki finansowe poprzez zaciąganie kredytów w innych instytucjach finansowych lub poprzez przyjmowanie lokat. Bank korzysta również z dodatkowego źródła środków finansowych jakim jest sekurytyzacja (dalej: „sekurytyzacja”).

Zagadnienie sekurytyzacji zostało opisane w art. 92a ustawy Prawo bankowe. Zgodnie z ust. 3 tegoż artykułu, Bank może przenieść wierzytelności w drodze umowy na niebędącą towarzystwem funduszy inwestycyjnych tworzącym fundusz sekurytyzacyjny albo funduszem sekurytyzacyjnym, spółkę kapitałową (podmiot emisyjny) w celu emisji przez ten podmiot papierów wartościowych, których zabezpieczenie stanowią sekurytyzowane wierzytelności.

Zgodnie z ust. 4 art. 92a ustawy Prawo bankowe, podmiot emisyjny, na rzecz którego nastąpiło przeniesienie wierzytelności, nie może być powiązany kapitałowo lub organizacyjnie z bankiem przenoszącym wierzytelności, a przedmiotem jego działalności może być wyłącznie nabywanie wierzytelności i emisja papierów wartościowych, o której mowa w art. 92a ust. 3 ustawy Prawo bankowe, a także wykonywanie czynności z tym związanych.

Spółki celowe (SPV) to podmioty powołane do przeprowadzenia transakcji sekurytyzacji, przy czym do każdej transakcji sekurytyzacji będzie powołana odrębna spółka celowa. SPV i Bank spełniają warunki określone w art. 92a ust. 4 ustawy Prawo bankowe.

Transakcja sekurytyzacji jest procesem składającym się z wielu czynności oraz wymagającym współpracy przynajmniej trzech podmiotów (banku, podmiotu emisyjnego oraz inwestorów lub inwestora). Efektem i ekonomicznym celem sekurytyzacji jest pozyskanie środków pieniężnych przez Bank poprzez wykorzystanie aktywów w postaci udzielonych przez Bank pożyczek lub kredytów (dalej: „wierzytelności”). Sekurytyzacja wpływa na poprawę płynności finansowej Banku.

Wierzytelności, które biorą udział w procesie sekurytyzacji to wierzytelności Banku należne od pożyczkobiorców/kredytobiorców z tytułu udzielonych pożyczek lub kredytów, wymagalne w terminach określonych w umowach pożyczek lub kredytów (dalej: „umowy kredytu”, „kredyty”). Zasadą jest, że umowy kredytu ustanawiają harmonogram spłat przewidujący spłaty w cyklach miesięcznych, choć możliwe są również inne zasady spłat. Wierzytelności nie obejmują odsetek ani opłat naliczonych przed datą ich zbycia („data zbycia”) (tj. należnych za okres przed datą zbycia). Prawo do odsetek naliczanych (należnych) od daty zbycia oraz wszelkich innych opłat naliczonych (należnych) od daty zbycia wierzytelności (wszelkie opłaty wynikające z umów kredytów) przysługuje SPV, która nabędzie wierzytelności.

Wierzytelności są przelewane na podstawie umowy sprzedaży wierzytelności na rzecz SPV jeszcze przed terminem wymagalności tych wierzytelności oraz wynikających z nich odsetek. Wierzytelności objęte procesem sekurytyzacji nie noszą znamion zagrożenia nieściągalnością, są to wierzytelności obsługiwane terminowo. Po nabyciu wierzytelności, SPV otrzymuje kwoty wynikające ze spłaty kwot kapitału wierzytelności objętych sekurytyzacją. SPV również otrzymuje kwoty odsetek oraz wszelkich opłat i prowizji wynikających z umów kredytu, naliczonych od daty zbycia.

Należy podkreślić, że w drodze sprzedaży (przelewu) wierzytelności Bank przenosi na SPV prawo do jedynie przyszłych odsetek, prowizji i opłat, tzn. nie są objęte sprzedażą (przelewem) odsetki, prowizje i opłaty naliczone przed datą zbycia (tj. należne za okres przed dniem sprzedaży).

Dodatkowo, umowa sprzedaży wierzytelności zawiera zapis o możliwości zwrotnego przeniesienia przez SPV na Bank określonych, uprzednio nabytych wierzytelności (które spełniają kryteria określone w umowie sprzedaży wierzytelności – np. wierzytelności, które po zawarciu umowy sprzedaży wierzytelności przestały być terminowo regulowane przez klientów i opóźnienie w spłacie klienta wyniosło co najmniej 60 dni). Zwrotne przeniesienie tych wierzytelności nastąpi poprzez odkup tych konkretnych wierzytelności (kapitał wraz z naliczonymi odsetkami i opłatami). Umowa sprzedaży wierzytelności będzie wskazywać, że prawo do odkupu przysługuje Bankowi i jest zależne od decyzji Banku w tym zakresie. Skorzystanie przez Bank z prawa odkupu spowoduje wówczas, że w zakresie wskazanych wierzytelności, tytuł (własność) do wierzytelności przejdzie na Bank. Bank odkupi wierzytelności po cenie równej wartości niespłaconego (zapadłego i niezapadłego) kapitału wierzytelności w chwili odkupu. Kwota ta zostanie przeznaczona na nabycie kolejnej transzy wierzytelności od Banku.

Jednocześnie, skorzystanie przez Bank z prawa do odkupu w zakresie części wierzytelności pozostanie bez wpływu na kwotę prowizji, czyli wynagrodzenia SPV uzyskanego od Banku w związku z sekurytyzacją.

Zgodnie z umową sprzedaży wierzytelności, na mocy której dojdzie do przelewów wierzytelności i która zostanie zawarta między Bankiem i SPV, Bank przelewa na rzecz SPV poszczególne transze wierzytelności z kredytów udzielanych przez Bank klientom, które spełnią określone warunki. Pierwsza transza wierzytelności zostaje przelana co do zasady w dniu zawarcia umowy sprzedaży wierzytelności między Bankiem i SPV, a kolejne transze są przelewane później. Przelewy poszczególnych transz są dokonywane na zasadach i warunkach opisanych powyżej, czyli, w szczególności:

przelew każdej transzy następuje w drodze sprzedaży wierzytelności,
cena każdej transzy jest równa niespłaconej do dnia przelewu kwocie kapitału wierzytelności według stanu na tzw. datę graniczną (cut-off date), czyli na określoną przez strony datę przed dokonaniem przelewu, na którą określana jest wartość nominalna wierzytelności, (tj.: pozostająca do spłaty na datę graniczną wartość kapitału kredytów składających się na wierzytelności, nie obejmująca naliczonych odsetek i opłat),
nie występuje dyskonto,
ustalona cena sprzedaży każdej z transz zostaje zapłacona przez SPV do Banku,
przedmiotem poszczególnych transz przelewu (sprzedaży) mogą być jedynie wierzytelności obsługiwane terminowo na moment daty granicznej (cut-off date),
sprzedane wierzytelności nie obejmują opłat i odsetek naliczonych do dnia sprzedaży; jednak prawo do odsetek i opłat naliczanych po dacie sprzedaży będzie przysługiwało SPV.

Najważniejsze elementy planowanej sekurytyzacji to:

SPV emituje obligacje, które sfinansują jej działalność. Środki zgromadzone z emisji obligacji przekaże Bankowi tytułem zapłaty ceny za wierzytelności, a tym samym zapewni Bankowi środki finansowe.
Oprócz emisji obligacji, o której mowa powyżej, SPV uzyska pożyczkę z Banku. Kwota tej pożyczki będzie znacznie niższa od wartości wierzytelności przelanych przez Bank do SPV. Zgodnie z umową pożyczki, SPV wypłaca do Banku odsetki obliczone według formuły ustalonej w umowie pożyczki. W umowie tej pożyczki może zostać również określona wysokość prowizji za udzielenie pożyczki.
Wierzytelności są nadal wykazywane w bilansie Banku jako jego aktywa – wynika to z faktu, że w sensie ekonomicznym, Bank ponosi ryzyko związane z wierzytelnościami, a także korzyści ekonomiczne, tj. w postaci kwot dystrybuowanych do banku przez SPV po spłacie zobowiązań z tytułu wyemitowanych obligacji – w świetle zapisów Międzynarodowego Standardu Rachunkowości nr 39 nie zostają spełnione przesłanki do usunięcia sekurytyzowanych aktywów ze sprawozdania finansowego Banku, tj. ryzyko i korzyści związane z portfelem wierzytelności pozostaną w Banku. Oznacza to w szczególności, że przelew Wierzytelności w ramach opisanej transakcji nie powoduje zmniejszenia stanu aktywów Banku i nie będzie prowadził do ograniczenia kwoty należnego od Banku podatku od niektórych instytucji finansowych (tzw. podatku bankowego).
Jak wspomniano, SPV będzie finansowana wyemitowanymi obligacjami. Obligacje obejmuje inwestor. Inwestorem będzie jeden lub więcej podmiotów.
W ramach umowy regulującej proces sekurytyzacji zawartej pomiędzy Bankiem a SPV Bank dokonuje odpłatnego przelewu każdej z transz wierzytelności na SPV zgodnie z art. 509 Kodeksu cywilnego oraz art. 92a ust. 3 Prawa bankowego. SPV płaci za każdą z wierzytelności cenę równą niespłaconej do dnia przelewu kwocie kapitału wierzytelności według stanu na tzw. datę graniczną (tzw. cut-off date), (tj.: pozostająca do spłaty na datę graniczną wartość kapitału kredytów składających się na wierzytelności, która nie obejmuje naliczonych odsetek i opłat). Z tego względu, środki uzyskane ze spłaty kapitału wierzytelności, otrzymane przez Bank w okresie od daty granicznej do dnia przelewu zostają przekazane do SPV.
Przelew jest dokonywany bez dyskonta.
W zamian za pozyskanie środków finansowych wskutek dokonania sekurytyzacji, Bank płaci SPV prowizję. Prowizja stanowi wynagrodzenie za przeprowadzenie kompleksowej transakcji obejmującej zarówno przelew pierwszej transzy wierzytelności, który ma miejsce na początku transakcji oraz przelewy kolejnych transz wierzytelności, które następują później w okresie początkowym.
SPV zawiera z Bankiem umowę o odpłatną obsługę wierzytelności nabytych przez SPV.
Kwoty wpłacane przez kredytobiorców do Banku z tytułu spłaty zobowiązań nabytych przez SPV wierzytelności są przekazywane przez Bank do SPV na zasadach i w terminach wskazanych w umowie o obsługę wierzytelności.
Umowa sprzedaży wierzytelności przewiduje, że w zakresie wierzytelności spełniających określone warunki (które przestały być terminowo spłacane przez klientów), Bank może skorzystać z prawa odkupu. Odkup będzie prowadził do przelewu wierzytelności w drodze sprzedaży z SPV na Bank. Ceną odkupu będzie nominalna wartość kapitału (zapadłego i niezapadłego) odkupowanych wierzytelności. W związku z odkupem nie wystąpi odrębne wynagrodzenie należne którejkolwiek ze stron. Odkup nie spowoduje również zmiany prowizji zapłaconej przez Bank do SPV w związku z zawarciem umowy sprzedaży wierzytelności.

Prawo odkupu, o którym mowa powyżej jest realizowane w ścisłym związku z usługą sekurytyzacji. Zgodnie bowiem z założeniami transakcji sekurytyzacji, wierzytelnościami sekurytyzowanymi mogą być wyłącznie wierzytelności terminowo spłacane przez klientów. W sytuacji zatem gdy w spłatach wierzytelności pojawiają się opóźnienia, zgodnie z założeniami oraz praktyką rynkową, wierzytelności te mogą, na mocy decyzji Banku, zostać wyłączone z transakcji, co realizuje się właśnie przez zwrotne przeniesienie wierzytelności do Banku na mocy określonego w umowie prawa odkupu.

SPV otrzymuje od Banku środki ze spłat wierzytelności przez klientów. Bank przekazuje te kwoty do SPV w terminach wynikających z umowy zawartej między Bankiem i SPV. Dodatkowo, do SPV wpływa jednorazowo, w związku z zawarciem umowy przelewu wierzytelności, kapitał pożyczki udzielonej przez Bank oraz, również jednorazowo, kapitał z tytułu obligacji wyemitowanych przez SPV i objętych przez inwestora. SPV otrzymuje również kwotę jednorazowej prowizji z tytułu przeprowadzenia transakcji (obejmującej przelewy wierzytelności) ustalonej między Bankiem i SPV.

W razie dokonania zwrotnego przeniesienia części wierzytelności do Banku na mocy określonego w umowie prawa odkupu Bank wypłaci SPV cenę tych wierzytelności. Intencją stron jest, by, co do zasady, cena ta została przeznaczona na zakup kolejnej transzy wierzytelności.

SPV dokonuje zapłaty za poszczególne transze nabywanych wierzytelności. Oprócz tego, opłaca wydatki z tytułu odsetek na rzecz inwestora (inwestorów), z tytułu spłaty obligacji, z tytułu odsetek, prowizji od pożyczki i kapitału pożyczki do Banku oraz z tytułu wynagrodzenia za usługi obsługi wierzytelności do Banku, jak również swoje ogólne koszty funkcjonowania.

Zasadą jest, że kwota kapitału pożyczki udzielonej przez Bank tworzy tzw. rezerwę, czyli kwotę, która pozostaje w SPV i zabezpiecza realizację zobowiązań SPV, głównie zobowiązań wobec inwestora. Strony określają w zawartej umowie sposób kalkulacji kwoty rezerwy („rezerwa”). Kapitał pożyczki udzielonej przez Bank jest przez SPV spłacany po dokonaniu całkowitej spłaty obligacji objętych przez inwestora.

Mechanizm płatności przez SPV jest tak ustrukturyzowany, aby SPV wypłacała całość uzyskanych środków pieniężnych ponad założoną rezerwę. W konsekwencji, środki uzyskane z wpływów ze spłat wierzytelności:

są wydatkowane na nabycie kolejnych wierzytelności,
w części nie wydatkowanej na nabycie kolejnych wierzytelności, są wydawane w całości przez SPV, przy czym wydatki na rzecz podmiotów innych niż Bank nie zależą od kwoty uzyskanej faktycznie przez SPV, a wydatki na rzecz Banku mogą mieć charakter zmienny, gdyż są ustalane według formuł uzależniających kwotę wypłacaną do Banku od kwoty pieniężnej dostępnej w SPV ponad rezerwę,

Aby zrównoważyć kwoty wydatków z nieznanymi z góry kwotami spłat wierzytelności, zostaje wprowadzony mechanizm ograniczenia odsetek od pożyczki udzielonej przez Bank na wypadek, gdyby kwoty środków pieniężnych, którymi dysponuje SPV ponad zakładaną rezerwę nie pozwalały na uregulowanie odsetek naliczonych według stopy procentowej wskazanej w umowie. Ponadto, umowy zawarte między SPV i Bankiem przewidują mechanizm ustalania wartości wynagrodzenia za usługi Banku obsługi wierzytelności lub kwoty prowizji od pożyczki, w wysokości całości ewentualnych nadwyżek środków pieniężnych posiadanych przez SPV ponad rezerwę.

Należy podkreślić, że wszystkie elementy zdarzenia przyszłego są ze sobą ściśle powiązane i kluczowe dla przeprowadzenia sekurytyzacji. W szczególności, SPV jest podmiotem o szczególnym statusie uregulowanym w wyżej wspomnianym art. 92a Prawa bankowego, którego działalność skupiona jest wyłącznie na udziale w opisanym zdarzeniu przyszłym.

Bank i SPV są/będą podatnikami podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ustawy o podatku od towarów i usług i są/będą zarejestrowane dla potrzeb podatku od towarów i usług zgodnie z odpowiednimi przepisami.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy zwrotne przeniesienie wierzytelności do Banku na mocy określonego w umowie prawa odkupu, dokonane w ramach kompleksowej usługi sekurytyzacji, w związku z objęciem zakresem opodatkowania podatkiem od towarów i usług, nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych?

Wnioskodawca wskazał, że SPV będzie świadczył na rzecz Banku w ramach sekurytyzacji usługi w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, w zakresie których, w szczególności, następować będzie nabycie przez SPV wierzytelności Banku, a także, w odniesieniu do niektórych wierzytelności, zwrotne przeniesienie tych wierzytelności przez SPV na Bank na mocy określonego w umowie prawa odkupu. W świetle powyższego zwrotne przeniesienie wierzytelności poprzez ich odkup jako, że stanowi jeden z elementów kompleksowej usługi sekurytyzacji jest objęte zakresem opodatkowania ustawy o podatku od towarów i usług.

Mając na uwadze powyższe, zdaniem Wnioskodawcy, ze względu na fakt, iż zwrotne przeniesienie wierzytelności do Banku na mocy określonego w umowie prawa odkupu będzie objęte zakresem usług ustawy o podatku od towarów i usług, powyższa czynność zostanie wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych podatkowi temu podlegają czynności cywilnoprawne wymienione w tym przepisie, m.in. umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych.

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany takich umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych). Ustawodawca wprowadził zatem zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Stosownie do art. 2 pkt 4 ww. ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany:

w zakresie, w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług,
jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności, z wyjątkiem:
- umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
- umów sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

Zgodnie z art. 1a pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, użyte w ustawie określenie podatek od towarów i usług oznacza podatek od towarów i usług w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług lub podatek od wartości dodanej pobierany na podstawie przepisów obowiązujących w państwach członkowskich.

W związku z powyższym, dla kwestii opodatkowania powyższej czynności podatkiem od czynności cywilnoprawnych, rozstrzygnięcia wymaga kwestia, czy czynność ta będzie podlegała regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług.

Wnioskodawca wskazał, że skoro zwrotne przeniesienie wierzytelności do Banku na mocy określonego w umowie prawa odkupu będzie objęte zakresem podatku od towarów i usług (tzn. będzie dokonane w ramach kompleksowej usługi sekurytyzacji świadczonej przez SPV na rzecz Banku), powyższa czynność zostanie wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Zatem, w związku ze zwrotnym przeniesieniem wierzytelności poprzez ich odkup, po stronie Banku nie powstanie obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych.

Z uwagi na zakres niniejszej interpretacji przywołano powyżej tylko tę część stanowiska Wnioskodawcy, która odnosi się do zagadnienia dotyczącego ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie zaznacza się, że przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena stanowiska Wnioskodawcy tylko w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych. W pozostałym zakresie wniosku, tj. dotyczącym podatku od towarów i usług, zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie – dokonane zgodnie z właściwością – przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu w dniu 4 maja 2016 r., znak: ILPP1/4512-1-195/16-2/AWa.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2016 r., poz. 223) podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
umowy dożywocia,
umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat,
ustanowienie hipoteki,
ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
umowy depozytu nieprawidłowego,
umowy spółki;

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy).

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Szczegółowe określenie zakresu przedmiotowego ma określone konsekwencje. Ustawodawca, wprowadzając w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu, wyłączył od opodatkowania inne podobne, które nie zostały wyraźnie wskazane w przepisie.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, iż w celu pozyskania środków finansowych Wnioskodawca (Bank) zawiera umowy przelewu swoich wierzytelności ze spółkami celowymi – spółkami kapitałowymi powołanymi w celu realizacji programu sekurytyzacji z siedzibą w Polsce (SPV). Umowa sprzedaży wierzytelności przewiduje, że w zakresie wierzytelności spełniających określone warunki (które przestały być terminowo spłacane przez klientów), Bank może skorzystać z prawa odkupu.

Z treści wniosku wynika zatem, że zwrotne przeniesienie wierzytelności w ramach realizacji określonego w umowie prawa odkupu jest nierozerwalnie związane z usługą sekurytyzacji. Powyższe sformułowanie znajduje również potwierdzenie w wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu interpretacji indywidualnej z 4 maja 2016 r., znak: ILPP1/4512-1-195/16-2/AWa, w której Organ zgodził się ze stanowiskiem Wnioskodawcy, iż odkup ten jest jedną z kwestii uregulowanych w umowie sprzedaży wierzytelności i stanowi integralną część transakcji. Strony ustalając warunki transakcji i mając na uwadze jej charakter i cel (finansowanie Banku w oparciu o „zdrowe” aktywa, które Bank przenosi na SPV), zdecydowały o wprowadzeniu możliwości odkupu przez Bank aktywów (tu: wierzytelności), których jakość uległa pogorszeniu (tu: klienci przestali terminowo regulować spłaty).

Odkup wierzytelności w tym zakresie należy więc rozpatrywać na gruncie ustawy o VAT nie jako odrębną transakcję, lecz jedynie wycofanie się stron, w pewnym zakresie, z wcześniej dokonanej transakcji, wskutek ziszczenia się warunków, których strony na moment zawierania umowy sprzedaży wierzytelności nie mogły przewidzieć.

Zwrotne przeniesienie wierzytelności w ramach realizacji prawa odkupu nie może być rozpatrywane odrębnie, gdyż jest ono nierozerwalnie związane z kompleksową usługą sekurytyzacji, w konsekwencji, nie stanowi ono również samodzielnego świadczenia usług.

W świetle powyższego nie można zwrotnego przeniesienia wierzytelności do Banku na mocy określonego w umowie prawa odkupu, traktować jako odrębnego świadczenia usług zarówno na gruncie ustawy o VAT (przesłanki wynikające z ustawy o VAT potwierdzone ugruntowanym orzecznictwem nie zostały spełnione w przedmiotowej sytuacji) jak i z ekonomicznej istoty transakcji sekurytyzacji oraz jej elementów.

W związku z powyższym, zwrotne przeniesienie wierzytelności dokonane w ramach kompleksowej usługi sekurytyzacji nie spowoduje po stronie Wnioskodawcy obowiązku zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych. Będzie to bowiem czynność, która nie mieści się w ustawowym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych określonych w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe, aczkolwiek z innych względów niż wskazane we wniosku. W zakresie czynności zwrotnego przeniesienia wierzytelności nie znajduje zastosowania wskazany przez Wnioskodawcę art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, bowiem jak wyżej wskazano, zwrotne przeniesienie wierzytelności stanowi jedną z części transakcji sekurytyzacji i nie może być rozpatrywane odrębnie.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2016 r., poz. 718). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin