Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
ITPB2/415-1063/14/TJ
z 13 lutego 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 13 listopada 2014 r. (data wpływu 17 listopada 2014 r.), uzupełnionym pismem z dnia 30 stycznia 2015 r. (data wpływu 3 lutego 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych nabycia lokalu mieszkalnego z bonifikatą – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17 listopada 2014 r. został złożony ww. wniosek, uzupełniony pismem z dnia 30 stycznia 2015 r. (data wpływu 3 lutego 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych nabycia lokalu mieszkalnego z bonifikatą.

We wniosku tym i jego uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 12 sierpnia 2014 r. Wnioskodawca wraz z małżonką podpisał „Protokół dotyczący sprzedaży lokalu mieszkalnego z jednoczesnym zbyciem niewydzielonej części nieruchomości gruntowej od Gminy Miasta S.". Zgodnie z ww. protokołem cena sprzedaży lokalu z zastosowaniem 80% bonifikaty wynosiła 55 918 zł 80 gr przy płatności jednorazowej. Przy nabyciu lokalu w drodze jednorazowej zapłaty Gmina Miasto S. ustanowiła hipotekę na nieruchomości do kwoty 335 512 zł 80 gr. Wniesienie opłaty oraz podpisanie umowy notarialnej sprzedaży musiało nastąpić w terminie do 2 miesięcy od momentu podpisania protokołu. W związku z brakiem zdolności kredytowej (w małżeństwie Wnioskodawcy panuje wspólność majątkowa), Wnioskodawca wraz z żoną podjął starania o przyznanie kredytu hipotecznego w celu uzyskania środków na wykup lokalu od Gminy wraz z córką i zięciem, w małżeństwie których również panuje wspólność majątkowa.

W dniu 30 września 2014 r. doszło do podpisania umowy kredytu hipotecznego pomiędzy kredytobiorcami: Wnioskodawcą, Jego żoną, córka i zięciem a bankiem, na okres 20 lat. Jako zabezpieczenie kredytu została ustanowiona hipoteka na nieruchomości w kwocie 79 684 zł 29 gr. Zgodnie z Zarządzeniem Prezydenta Miasta S. Gmina ustępuje bankowi pierwszego miejsca w dziale IV księgi wieczystej, którą Sąd założy dla lokalu, w celu wpisania hipoteki bankowej, pod warunkiem, że wysokość kredytu nie przekracza ceny lokalu należnej Gminie. Kwota przyznanego kredytu wyniosła 53 122 zł 86 gr. Wniesiony został wkład własny w wysokości 2 795 zł 94 gr. (środki pochodziły od córki Wnioskodawcy). Na wszystkich kredytobiorcach ciąży obowiązek spłaty rat od otrzymanego kredytu. Dodatkowo Wnioskodawca wskazuje, że do spłaty kredytu hipotecznego zaciągniętego na wykup nieruchomości od Gminy zobowiązani są wszyscy kredytobiorcy (Wnioskodawca, Jego małżonka, córka i zięć) solidarnie.

Wnioskodawca nadmienia również, że dodatkowym zabezpieczeniem kredytu jest weksel własny in blanco, cesja na rzecz banku z umowy ubezpieczenia od ognia i innych zdarzeń losowych. Wymogiem banku było również kryterium założenia rachunku bankowego w banku udzielającym kredytu oraz wpływ na ten rachunek wynagrodzenia. Rachunek został założony na małżonkę i córkę Wnioskodawcy, przy czym tylko wynagrodzenie córki wpływa na to konto i z tegoż wynagrodzenia ściągana jest comiesięczna rata kapitałowo-odsetkowa. W dniu 6 października 2014 r. Wnioskodawca wraz z małżonką podpisał „Umowę ustanowienia odrębnej własności lokalu mieszkalnego i sprzedaży oraz oświadczenia o ustanowieniu hipoteki”. W § 7 ww. umowy Wnioskodawca wraz z żoną oświadczył, że część ceny w kwocie 53 122 zł 86 gr pochodzi z udzielonego kredytu hipotecznego.

Ponadto Wnioskodawca wyjaśnia, że sprzedaż lokalu na rzecz najemców tj. Jego i żony nastąpiła na podstawie:

1. art. 34 i 35 ustawy o gospodarce nieruchomościami;
2. Uchwały Rady Miasta S. w sprawie przyznania najemcom komunalnych lokali mieszkalnych bonifikaty od ceny lokali oraz oprocentowania rat z tytułu nabycia lokalu lub gruntu;
3. Zarządzenia Prezydenta Miasta S. w sprawie ustalenia szczegółowego trybu sprzedaży komunalnych lokali mieszkalnych stanowiących zasób Gminy Miasta S. na rzecz najemców.

Wnioskodawca zaznacza przy tym, że warunki przyznawania bonifikaty określone w wymienionych aktach prawnych stosuje się ogólnie do wszystkich lokali komunalnych z zasobów Gminy Miasta.

Wobec powyższego opisu zadano następujące pytania:

1. Czy w zaistniałej sytuacji spłata rat kredytu przez córkę i zięcia (współkredytobiorców) wiąże się z powstaniem obowiązku podatkowego określonego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn?
2. Czy od rat kredytu spłacanego przez córkę i zięcia powinno zostać złożone zgłoszenie SD-Z2 w urzędzie skarbowym?
3. Czy wykup mieszkania komunalnego za 20% wartości podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych lub/i podatkowi dochodowemu od osób fizycznych?

Przedmiot niniejszej interpretacji stanowi odpowiedź na zadane pytanie w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych. W pozostałym zakresie wydane zostaną odrębne interpretacje indywidualne.

Zdaniem Wnioskodawcy – w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych – jak wskazał Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji z dnia 22 marca 2011 r. nr ILPB2/415-1421/10-4/WS: „Stosownie do treści art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach. Jak dowodzi użycie sformułowania „w szczególności”, definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić zatem w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe. Należy jednak zaznaczyć, że nie w każdym przypadku przysporzenie to będzie rodziło skutek podatkowy. Jeśli bowiem bonifikaty udzielane będą ściśle na zasadach określonych w ustawie, a krąg osób uprawnionych do zakupów z bonifikatą będzie nieograniczony, udzielenie bonifikaty będzie podatkowo obojętne. Jeżeli zatem prawo beneficjentów nie będzie ograniczone do konkretnych osób lub grup osób indywidualnie oznaczonych i bonifikata na takich samych zasadach przyznana będzie wszystkim potencjalnym nabywcom (najemcom), to korzystanie z tej bonifikaty należy uznać za neutralne podatkowo. Biorąc pod uwagę powyższe stwierdzić należy, iż kwota bonifikat udzielonych przez gminę miejską, na podstawie przepisów ustawy o gospodarce nieruchomościami nie stanowi dla beneficjentów bonifikat przychodu podlegającego opodatkowaniu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 i art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli oferta zakupu z bonifikatą jest nieograniczona, tzn. jeżeli prawo beneficjentów nie jest ograniczone do konkretnych osób lub grup osób indywidualnie oznaczonych i bonifikata na takich samych zasadach przyznana jest wszystkim potencjalnym nabywcom (najemcom). Z uwagi na powyższe Wnioskodawca stwierdza, że w związku z wykupem mieszkania komunalnego z bonifikatą obowiązek podatkowy w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych nie powstanie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

W myśl art. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) ustawa reguluje opodatkowanie podatkiem dochodowym dochodów osób fizycznych.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ww. ustawy opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Z ust. 2 tego przepisu, w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2014 r., wynika natomiast, że dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 24-25 nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Z kolei stosownie do art. 11 ust. 1 w ww. brzmieniu, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że w dniu 6 października 2014 r. Wnioskodawca wraz z małżonką podpisał „Umowę ustanowienia odrębnej własności lokalu mieszkalnego i sprzedaży oraz oświadczenia o ustanowieniu hipoteki”. Sprzedaż lokalu na rzecz najemców tj. Jego i żony nastąpiła na podstawie:

1. art. 34 i 35 ustawy o gospodarce nieruchomościami;
2. Uchwały Rady Miasta S. w sprawie przyznania najemcom komunalnych lokali mieszkalnych bonifikaty od ceny lokali oraz oprocentowania rat z tytułu nabycia lokalu lub gruntu;
3. Zarządzenia Prezydenta Miasta S. w sprawie ustalenia szczegółowego trybu sprzedaży komunalnych lokali mieszkalnych stanowiących zasób Gminy Miasta S. na rzecz najemców.

Warunki przyznawania bonifikaty określone w wymienionych aktach prawnych znajdują zastosowanie ogólnie do wszystkich lokali komunalnych z zasobów Gminy Miasta.

W związku z tak przedstawionym opisem wyjaśnić należy, że stosownie do art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Jak dowodzi użycie w zacytowanym przepisie sformułowania „w szczególności”, definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić zatem w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe. Należy jednak zaznaczyć, że nie w każdym przypadku przysporzenie to będzie rodziło skutek podatkowy. Jeśli bowiem bonifikaty są udzielane ściśle na zasadach określonych w ustawie, a krąg osób uprawnionych do zakupów z bonifikatą jest nieograniczony, udzielenie bonifikaty jest podatkowo obojętne.

Stosownie natomiast do art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2014, poz. 518), w przypadku zbywania nieruchomości osobom fizycznym i prawnym pierwszeństwo w ich nabyciu, z zastrzeżeniem art. 216a, przysługuje osobie, która spełni jeden z następujących warunków:

1. przysługuje jej roszczenie o nabycie nieruchomości z mocy niniejszej ustawy lub odrębnych przepisów, jeżeli złoży wniosek o nabycie przed upływem terminu określonego w wykazie, o którym mowa w art. 35 ust. 1; termin złożenia wniosku nie może być krótszy niż 6 tygodni, licząc od dnia wywieszenia wykazu;
2. jest poprzednim właścicielem zbywanej nieruchomości pozbawionym prawa własności tej nieruchomości przed dniem 5 grudnia 1990 r. albo jego spadkobiercą, jeżeli złoży wniosek o nabycie przed upływem terminu określonego w wykazie, o którym mowa w art. 35 ust. 1; termin złożenia wniosku nie może być krótszy niż 6 tygodni, licząc od dnia wywieszenia wykazu;
3. jest najemcą lokalu mieszkalnego, a najem został nawiązany na czas nieoznaczony.

W myśl art. 37 ust. 1 ww. ustawy, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, nieruchomości są sprzedawane lub oddawane w użytkowanie wieczyste w drodze przetargu.

Na mocy art. 37 ust. 2 pkt 1 tejże ustawy, nieruchomość jest zbywana w drodze bezprzetargowej, jeżeli jest zbywana na rzecz osoby, której przysługuje pierwszeństwo w jej nabyciu, stosownie do art. 34. Przy sprzedaży nieruchomości w drodze bezprzetargowej, o której mowa w art. 37 ust. 2 i 3, cenę nieruchomości ustala się w wysokości nie niższej niż jej wartość, z zastrzeżeniem ust. 3a (art. 67 ust. 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami).

Zgodnie z art. 68 ust. 1 pkt 7 ustawy o gospodarce nieruchomościami, właściwy organ może udzielić bonifikaty od ceny ustalonej zgodnie z art. 67 ust. 3, na podstawie odpowiednio zarządzenia wojewody albo rady lub sejmiku, jeżeli nieruchomość jest sprzedawana jako lokal mieszkalny.

Należy wskazać, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie definiuje pojęcia bonifikaty, rabatu. Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych Władysława Kopalińskiego definiuje pojęcie – bonifikata, rabat, opust, upust, jako zniżkę ceny dóbr lub usług, przyznawaną przez sprzedającego (wykonawcę usługi) po dokonaniu transakcji. W praktyce udzielenie bonifikaty polega więc na obniżeniu ceny zakupu usług lub towarów. Ceną – zgodnie z definicją zawartą w art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 5 lipca 2001 r. o cenach (Dz. U. Nr 97, poz. 1050 ze zm.) jest wartość wyrażona w jednostkach pieniężnych, którą kupujący jest obowiązany zapłacić przedsiębiorcy za towar lub usługę (…).

Co do zasady więc, skoro cena sprzedaży ulega zmniejszeniu, u nabywcy następuje przysporzenie majątku stanowiące różnicę pomiędzy wartością towaru, a faktycznie zapłaconą ceną. Przysporzenie takie może być natomiast traktowane w kategorii przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Należy jednak zaznaczyć, że nie w każdym przypadku przysporzenie to będzie rodziło skutek podatkowy. Jeśli bowiem bonifikaty udzielane są ściśle na zasadach określonych w ustawie, a krąg osób uprawnionych do wykupu mieszkań komunalnych z bonifikatą jest nieograniczony, udzielenie bonifikaty będzie podatkowo obojętne.

Brak ograniczenia kręgu beneficjentów do konkretnych osób lub grup osób indywidualnie oznaczonych oraz przyznawanie bonifikaty na takich samych zasadach wszystkim osobom uprawnionym do wykupu mieszkań komunalnych sprawia, że korzystanie z bonifikaty należy uznać za neutralne podatkowo.

Skoro więc w opisanej sytuacji podstawą udzielenia bonifikaty były akty jednostki samorządu terytorialnego – Uchwała Rady Gminy oraz Zarządzenie Prezydenta Miasta – które dotyczą przyznawania bonifikaty w przypadku wszystkich lokali mieszkalnych znajdujących się w zasobach Gminy, to uznać należy, że nabycie przez Wnioskodawcę lokalu mieszkalnego za 20% wartości nie spowodowało powstania obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.