Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
ILPB2/4511-1-601/16-2/MKI
z 13 lipca 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z 26 kwietnia 2016 r. (data wpływu 28 kwietnia 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie sprzedaży nieruchomości – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 28 kwietnia 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie sprzedaży nieruchomości.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawczyni wraz z mężem w 1995 roku otrzymała działkę budowlaną od teściów, w formie darowizny. W roku 1998 wspólnie wybudowali na tej działce dom, w którym razem zamieszkali i stanowił ich wspólność majątkową.

Dnia 9 października 2009 r. nastąpiło rozwiązanie małżeństwa z winy byłego męża (znęcanie się fizyczne i psychiczne) wyrokiem Sądu Okręgowego, który nakazał opuścić, opróżnić i wydać Wnioskodawczyni nieruchomość. Niestety były mąż nie wyprowadził się, dlatego w roku 2012 Wnioskodawczyni wystąpiła o podział majątku. Rozdzielność majątkowa nastąpiła 20 lipca 2012 r.

Postanowieniem Sądu Rejonowego został przyznany Wnioskodawczyni na własność dom, a tytułem spłaty na rzecz byłego męża Sąd zasądził kwotę 185 000 zł płatną do 20 lipca 2013 r.

Wybudowany z wielkim trudem dom Wnioskodawczyni wystawiła na sprzedaż. W dniu 4 grudnia 2013 r. aktem notarialnym nieruchomość została sprzedana za kwotę 310 000 zł, z czego kwota 175 000 zł została przekazana na konto bankowe wskazane przez byłego męża, tytułem spłaty podziału majątku. Kwotę 10 000 zł były mąż przekazał, darując na dwójkę dzieci po 5 000 zł na każde. Wnioskodawczyni otrzymała 135 000 zł.

W rozmowie z pracownikiem Urzędu Skarbowego Wnioskodawczyni uzyskała informację, że spłata byłego męża nie jest kosztem uzyskania przychodu i podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Dnia 23 kwietnia 2014 r. Wnioskodawczyni złożyła w wyżej wymienionym Urzędzie Skarbowym PIT-39 wykazując jedynie przychód i odprowadziła podatek dochodowy w kwocie 25 536 zł.

Dzwoniąc 25 kwietnia 2016 r. do Biura Krajowej Informacji Podatkowej Wnioskodawczyni otrzymała informację, że spłata byłego męża jest kosztem uzyskania przychodu ‒ art. 22 ust. 6c ustawy o podatku od osób fizycznych w drodze sprzedaży nieruchomości.

W związku z tym informacje uzyskane od pracownika Urzędu Skarbowego oraz z Biura Krajowej Informacji Podatkowej są sprzeczne.

Wnioskodawczyni zwraca się o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych, w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu ze sprzedaży nieruchomości kwoty spłaty zasądzonej na rzecz byłego męża, wynikającej z podziału majątku dorobkowego.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy kosztem uzyskania przychodu jest spłata byłego męża przy sprzedaży domu?
2. Czy podatek dochodowy, który zapłaciła Wnioskodawczyni, jest słuszny?
3. Czy podlega korekcie i zwrotowi?
   
   

Zdaniem Wnioskodawczyni kwota spłaty byłego męża jest kosztem uzyskania przychodu i niesłuszne było zapłacenie od niej podatku dochodowego.

Dostosowując się do wyroku Sądu oraz terminu spłaty byłego męża (na dzień 20 lipca 2013 r.) Wnioskodawczyni sprzedała dom, ponieważ nie miała możliwości uzyskania kwoty 180 000 zł w terminie 12 miesięcy (brak zdolności kredytowej, dwójka dzieci na utrzymaniu). Nieruchomość została sprzedana za kwotę 310 000 zł, z czego 175 000 zł zostało przekazane byłemu mężowi, tytułem spłaty podziału majątku. Wnioskodawczyni otrzymałam 135 000 zł ze sprzedaży tej nieruchomości, z czego dokonała również zapłaty podatku dochodowego w kwocie 25 536 zł. W efekcie i w skromnym rozumowaniu Wnioskodawczyni poniosła stratę ze sprzedaży tej nieruchomości.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.): opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do treści art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ww. ustawy: źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,

– jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie (...).

W przypadku sprzedaży nieruchomości decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma moment jej nabycia.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że w 1995 r. Wnioskodawczyni wraz z mężem otrzymała działkę budowlaną w formie darowizny. W 1998 r. wspólnie wybudowali na tej działce dom, w którym zamieszkali. W dniu 9 października 2009 r. został orzeczony rozwód między Zainteresowaną a jej mężem. Następnie 20 lipca 2012 r. została orzeczona ugoda dotycząca podziału majątku, w wyniku której jedynym właścicielem nieruchomości stała się Wnioskodawczyni, przy czym Sąd zasądził od niej na rzecz byłego męża – określoną sumę pieniężną (185 000 zł). Dnia 4 grudnia 2013 r. nieruchomość została sprzedana (310 000 zł), a z kwoty otrzymanej za dom Wnioskodawczyni spłaciła męża.

Zgodnie z teorią prawa rzeczowego, przyznanie danej osobie na wyłączną własność rzeczy w drodze zniesienia współwłasności (tu: podziału majątku wspólnego) jest nabyciem tych rzeczy.

Zatem należy wskazać, że nabyciem w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie jest przyznanie rzeczy na wyłączną własność jednemu z małżonków w wyniku podziału majątku wspólnego, jeśli:

• podział taki jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty i dopłaty lub
• wartość otrzymanej przez daną osobę rzeczy w wyniku podziału tego majątku mieści się w udziale, jaki byłemu małżonkowi przysługuje w majątku dorobkowym małżeńskim.

Należy zaznaczyć, że stosunki majątkowe między małżonkami zostały uregulowane w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2015 r., poz. 2082).

Zgodnie z art. 31 § 1 ww. ustawy: z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Na skutek wyroku sądowego orzekającego rozwód, wspólność majątkowa małżeńska ustaje, a do majątku, który był nią objęty, stosuje się przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych.

Zgodnie z art. 50¹ tego Kodeksu: w razie ustania wspólności, udziały małżonków są równe, chyba że umowa majątkowa małżeńska stanowi inaczej.

Za datę nabycia nieruchomości w przypadku sprzedaży nieruchomości, która przypadła osobie w wyniku podziału majątku wspólnego, należy przyjąć datę jej nabycia w czasie trwania związku małżeńskiego, jeżeli wartość otrzymanej przez daną osobę nieruchomości w wyniku podziału mieści się w udziale, jaki przysługuje byłemu małżonkowi w majątku dorobkowym małżeńskim.

Jeżeli natomiast wartość otrzymanej przez byłego małżonka nieruchomości przekracza jego udział w majątku dorobkowym małżeńskim, to wówczas za datę nabycia tej części nieruchomości, która przekracza udział byłego małżonka w majątku dorobkowym małżeńskim, należy przyjąć dzień dokonania podziału majątku wspólnego.

W takiej sytuacji ten z byłych małżonków, któremu w wyniku podziału majątku wspólnego przypadła nieruchomość, nabywa tę jej część, która odpowiada kwocie dopłaty towarzyszącej podziałowi majątku.

Jak wskazano we wniosku ‒ 20 lipca 2012 r. został orzeczony podział majątku, w wyniku którego jedynym właścicielem opisywanej nieruchomości stała się Wnioskodawczyni. Jednocześnie była ona zobowiązana do spłaty na rzecz byłego męża określonej kwoty, a to oznacza, że podział majątku nie był ekwiwalentny.

Wobec powyższego należy wskazać, że w wyniku podziału majątku dorobkowego małżeńskiego Zainteresowana nabyła ponad udział przysługujący jej w czasie trwania małżeństwa. Zatem na gruncie rozpatrywanej sprawy wystąpią dwie daty nabycia nieruchomości – jedna w trakcie trwania małżeństwa (data nabycia nieruchomości do majątku wspólnego), a druga ‒ w dacie podziału majątku wspólnego (data przyznania Wnioskodawczyni nieruchomości na wyłączną własność).

Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, że dokonane 4 grudnia 2013 r. odpłatne zbycie ww. nieruchomości w części odpowiadającej udziałowi nabytemu do majątku wspólnego w 1995 r. nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, z uwagi na upływ pięcioletniego terminu, o którym mowa w powołanym na wstępie art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Odnosząc się do konsekwencji podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości – w części dotyczącej udziału nabytego w wyniku dokonanego w 2012 r. podziału współwłasności nieruchomości – należy stwierdzić, że mająca miejsce w 2013 r. sprzedaż stanowić będzie źródło przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy.

I tak ‒ zgodnie z art. 30e ust. 1 i 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku. Po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. la pkt 3, wykazać:

1. dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c i obliczyć należny podatek dochodowy od dochodu, do którego nie ma zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 131, lub
2. dochody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131.
   
   

Stosownie do art. 30e ust. 2 ww. ustawy: podstawą obliczenia podatku, o której mowa w ust. 1, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw, określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.

W myśl przepisu art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej, którą zgodnie z ust. 3 tegoż artykułu określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca odpłatnego zbycia.

Przechodząc do kosztów podatkowych Organ zauważa, że pojęcie kosztów odpłatnego zbycia (sprzedaży) nie zostało przez ustawodawcę zdefiniowane w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych. Należy zatem stosować językowe (potoczne) rozumienie tego wyrażenia, zgodnie z którym za koszty sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych uważa się wszystkie wydatki poniesione przez sprzedającego, które są konieczne, aby transakcja mogła dojść do skutku (wszystkie niezbędne wydatki bezpośrednio związane z tą czynnością).

Zgodnie z art. 22 ust. 6c ww. ustawy: koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, z zastrzeżeniem ust. 6d, stanowią udokumentowane koszty nabycia lub udokumentowane koszty wytworzenia, powiększone o udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania.

Z analizy wniosku wynika, że Wnioskodawczyni była zobowiązana zapłacić byłemu mężowi 185 000 zł, co też uczyniła.

Mając na uwadze powyższe należy wskazać, że udokumentowana kwota spłaty dokonana przez Wnioskodawczynię na rzecz byłego męża (drugiego współwłaściciela) z tytułu podziału majątku wspólnego mieści się w kategorii kosztów nabycia, o których mowa w art. 22 ust. 6c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zatem kwotę tą Zainteresowana może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości.

Tym samym Wnioskodawczyni nie będzie podlegała obowiązkowi zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu odpłatnego zbycia wskazanej we wniosku nieruchomości, zarówno w stosunku do udziału nabytego w 1995 r., jak i w 2012 r. W tym drugim przypadku brak obowiązku wynika z faktu, że zbywana przez Wnioskodawczynię nieruchomość wygenerowała stratę.

W myśl art. 81 § 1 Ordynacji Podatkowej: jeżeli odrębne przepisy nie stanowią inaczej, podatnicy, płatnicy i inkasenci mogą skorygować uprzednio złożoną deklarację.

Skorygowanie deklaracji następuje przez złożenie korygującej deklaracji wraz z dołączonym pisemnym uzasadnieniem przyczyn korekty (art. 81 § 2 ww. ustawy).

Zgodnie natomiast z art. 81b § 2 tej ustawy: uprawnienie do skorygowania deklaracji:

1. ulega zawieszeniu na czas trwania postępowania podatkowego lub kontroli podatkowej – w zakresie objętym tym postępowaniem lub kontrolą;
2. przysługuje nadal po zakończeniu:
   1. kontroli podatkowej,
   2. postępowania podatkowego ‒ w zakresie nieobjętym decyzją określającą wysokość zobowiązania podatkowego.
   
   

Należy wskazać, że korekta jest jednym z uprawnień podatników, w związku z czym każdy podatnik ma prawo złożyć korektę deklaracji, nawet kilkukrotnie.

Korektę deklaracji składa się wówczas, gdy następują – w wyniku jakichkolwiek zdarzeń gospodarczych (np. autokorekta) – zmiany w zakresie danych wykazanych w tych deklaracjach (np. po stronie przychodów, kosztów ich uzyskania, zwolnień, odliczeń, wysokości podatku należnego).

W odniesieniu do powyższych wskazań oraz braku uprawnień Organu do ograniczania prawa do korekty deklaracji stwierdza się, że istnieją przesłanki do złożenia przez Wnioskodawczynię korekty zeznania podatkowego dotyczącego zbycia niniejszej nieruchomości.

Jednak zbadanie zasadności takiej korekty, a także ewentualny zwrot powstałej w jej wyniku nadpłaty należy do kompetencji organu podatkowego właściwego dla Wnioskodawczyni.

Reasumując – spłata na rzecz byłego męża przy sprzedaży nieruchomości stanowi dla Wnioskodawczyni koszt uzyskania przychodów. Zatem podatek dochodowy od osób fizycznych w niniejszej sprawie nie wystąpi. Jednocześnie Wnioskodawczyni ma prawo do złożenia korekty zeznania i wystąpienia o zwrot zapłaconego podatku.

Końcowo Organ pragnie nadmienić, że dokumenty dołączone przez Wnioskodawczynię do wniosku nie podlegają analizie i weryfikacji w ramach postępowania o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.