Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB2-2.4014.121.2019.3.SK
z 13 września 2019 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2019 r., poz. 900 ze zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z 11 czerwca 2019 r. (data wpływu 14 czerwca 2019 r.), uzupełnionym 7 sierpnia i 10 września 2019 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zamiany działek dokonanej na podstawie art. 98b ustawy o gospodarce nieruchomościami – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 14 czerwca 2019 r. wpłynął do tutejszego organu wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zamiany działek dokonanej na podstawie art. 98b ustawy o gospodarce nieruchomościami. Wniosek powyższy nie spełniał wymogów formalnych, dlatego też pismem z 22 lipca 2019 r. Znak: 0111-KDIB2-2.4014.121.2019.1.SK, 0111-KDIB2-2.4015.101.2019.1.SK wezwano Wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku, co też nastąpiło 7 sierpnia 2019 r. Wniosek ponownie wymagał doprecyzowania przedstawionego stanu faktycznego dlatego też pismem z 23 sierpnia 2019 r. Znak: 0111-KDIB2-2.4014.121.2019.2.SK, 0111-KDIB2-2.4015.101.2019.2.SK wezwano Wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku, co też nastąpiło 10 września 2019 r.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Zgodnie z postanowieniem sądu Wnioskodawczyni wraz z bratem nabyła po zmarłym ojcu działkę nr 148/1 o powierzchni 0,4396 każdy po ½ części. W związku z tym, że jest ona usytuowana przy lesie i drogą do niej jest wąwóz leśny, którym nie da się dojechać do działki, a działki w tym terenie muszą mieć po 0,20 ha postanowiono scalić i podzielić działki z sąsiadem, który ma działkę powyżej o pow. 0,6586 ha o nr 147. Zawarta została w kancelarii notarialnej umowa zamiany, umowa zniesienia współwłasności oraz umowa ustanowienia służebności, z której wynika, że sąsiad przeniósł na rzecz Wnioskodawczyni 1/5 części działki 147 o pow. 0,6586 ha w zamian za co Wnioskodawczyni przeniosła na sąsiada udział wynoszący 3/10 części w nieruchomości utworzonej z działki 148/1 o pow. 0,4396 ha. Wszyscy trzej współwłaściciele znieśli współwłasność, która wynikła ze scalenia działek 147 i 148/1 i współwłasności z bratem Wnioskodawczyni, żeby działki były osobną własnością. Zniesiono współwłasność na potrzeby podziału na działki nr 806 o pow. 0,20 ha, nr 807 o pow. 0,20 ha, nr 808 o pow. 0,20 ha, nr 809 o pow. 0,20 ha, nr 810 pow. 0,20 ha i nr 811 o pow. 0,0982 ha (to jest droga wewnętrzna do tych działek, w której każdy ze współwłaścicieli ma udział). Wnioskodawczyni otrzymała zatem na wyłączną własność nieruchomość utworzoną z działki 806 o pow. 0,20 ha oraz udział 1/5 części w działce 811 o pow. 0,0982 ha w wyniku scalenia i podziałek działek 147 i 148/1.

Do działki Wnioskodawczyni sąsiad ustanowił na rzecz każdoczesnego właściciela działki nr 806 nieodpłatną służebność gruntową polegająca na prawie przejazdu i przechodu przez działkę sąsiada nr 807 pasem o szerokości 5 m.

Wartość nabytej przez Wnioskodawczynię działki to 160.000 zł plus wartość ustanowionej służebności 3.000 zł i zgodnie trzej współwłaściciele potwierdzili, że wartość ta odpowiada wartościom udziałów będących przedmiotem umowy zamiany oraz że z tytułu zawarcia niniejszej umowy nie dochodzi do żadnych spłat ani dopłat.

Notariusz nie pobrał podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 1 lit. g) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych, jak również nie pobrał podatku od spadków i darowizn na podstawie art. 7 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn przy zaliczeniu stawających do I i III grupy podatkowej.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawczyni wskazała, że w dniu 30 listopada 2018 r. mapę z projektem podziału nieruchomości sporządził geodeta, która została opracowana w trybie przepisów o gospodarce nieruchomościami na podstawie art. 98b ustawy o gospodarce nieruchomościami. Zgodnie z ww. projektem działki nr 147 o pow. 0,6586 ha i 148/1 o pow. 0,4396 ha podzieliły się na działki nr 806 o pow. 0,20 ha, nr 807 o pow. 0,20 ha, nr 810 o pow. 0,2 ha i nr 811 o pow. 0,0982 ha, którą to mapę zatwierdził Wójt Gminy w dniu 13 marca 2019 r.

W dniu 27 maja 2019 r. zawarto u notariusza umowę zamiany, umowę zniesienia współwłasności w trybie art. 98b ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz. U. z 2016 r., poz. 2147) oraz umowę ustanowienia służebności. W momencie przystąpienia do umowy zamiany udział Wnioskodawczyni w działce 148/1 to ½ zgodnie z postanowieniem Sądu Rejonowego z dnia 31 sierpnia 2017 r., a brata Wnioskodawczyni ½. W dniu zawarcia umowy zamiany Wnioskodawczyni nabyła również udział w działce 147 w części 1/5 ponieważ Pan K. (sąsiad) – właściciel działki 147 o pow. 0,6586 ha przeniósł na rzecz Wnioskodawczyni udział 1/5 w nieruchomości, w zamian za co Wnioskodawczyni przeniosła na rzecz Pana K. udział wynoszący 3/10 części w nieruchomości utworzonej z działki 148/1 o pow. 0,4396 ha. Pan K. przeniósł na rzecz brata Wnioskodawczyni udział 1/5 w nieruchomości utworzonej z działki 147 o pow. 0,6586 ha, w zamian za co brat Wnioskodawczyni przeniósł na rzecz Pana K. udział wynoszący 3/10 części w nieruchomości utworzonej z działki 148/1 o pow. 0,4396 ha.

W umowie tej Wnioskodawczyni wraz z bratem i Panem K. znieśli współwłasność działek nr 806, 807, 808, 809, 810 i 811, które powstały w wyniku scalenia i podziału działek nr 147 i 148/1 w następujący sposób:

• nieruchomości składające się z działek nr 807, 808, 810 o łącznej pow. 0,60 ha oraz udział 3/5 części w nieruchomości utworzonej z działki nr 811 o pow. 0,0982 ha, która jest drogą, powstałe w wyniku scalenia i podziału działek 147 i 148/1 na wyłączną własność otrzymał Pan K.,
• nieruchomość utworzoną z działki 806 o pow. 0,20 ha oraz udział 1/5 części w nieruchomości utworzonej z działki nr 811 o pow. 0,0982 ha powstałych w wyniku scalenia i podziału działek 147 i 148/1 na wyłączną własność otrzymała Wnioskodawczyni, a także na rzecz każdoczesnego właściciela działki nr 806 Pan K. ustanowił nieodpłatną służebność gruntową polegającą na prawie przejazdu i przechodu przez działkę 807 (Pana K.) pasmem o szerokości 5 metrów zgodnie z projektem oznaczonym na mapie podziału działek,
• nieruchomość utworzoną z działki 809 o pow. 0,20 ha oraz udział 1/5 części w nieruchomości utworzonej z działki nr 811 o pow. 0,0982 ha powstałych w wyniku scalenia i podziału działek 147 i 148/1 na wyłączną własność otrzymał brat Wnioskodawczyni.
  
  

Ponadto Wnioskodawczyni wskazała, że wartość udziałów Wnioskodawczyni przed zniesieniem współwłasności w działce 148/1 to ½ części, natomiast w działce 147 to 1/5 części po umowie zamiany.

Doszło do scalenia działek 147 i 148/1 i podziału na działki 806, 807, 808, 809, 810, 811 zgodnie z projektem mapy z 30 listopada 2018 r. i zatwierdzeniem przez Wójta Gminy 13 marca 2019 r., oficjalne rozdzielenie i przekazanie nastąpiło u notariusza 27 maja 2019 r.

Umowa zamiany dotyczyła działek 147 i 148/1 a umowa zniesienia współwłasności działek 806, 807, 808, 809, 810, 811 i nie zawierano innych umów niż ta, która dotyczy zamiany, zniesienia współwłasności i ustanowienia służebności. W dniu 27 maja 2019 r. Wnioskodawczyni stała się właścicielką działki 806, wartość udziałów to ½ i 1/5 w działkach 148/1 i 147, a że działki te się scaliły i podzieliły na 806, 807, 808, 809, 810, 811 to udział Wnioskodawczyni się nie zmienił i wynosił ½ i 1/5.

W związku z powyższym opisem zadano m.in. następujące pytanie:

Czy odnośnie przedstawionego stanu faktycznego należy opłacić podatek od czynności cywilnoprawnych do Urzędu Skarbowego?

Zdaniem Wnioskodawczyni, nie należy się podatek od czynności cywilnoprawnych zgodnie z art. 2 pkt 1 lit. g) ustawy z dnia 09 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Na wstępie należy wskazać, iż przedmiotem niniejszej interpretacji jest wyłącznie ocena stanowiska Wnioskodawczyni na gruncie ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. W pozostałym zakresie wniosku, tj. w zakresie podatku od spadków i darowizn wydane zostanie odrębne rozstrzygnięcie.

Przepis art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t.j. Dz.U. z 2019 r., poz. 1519) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy – podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

• umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
• umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
• umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
• umowy dożywocia,
• umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności – w części dotyczącej spłat lub dopłat,
• ustanowienie hipoteki,
• ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
• umowy depozytu nieprawidłowego,
• umowy spółki.
  
  

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy – podatkowi temu podlegają także zmiany umów wymienionych w pkt 1, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, z zastrzeżeniem ust. 3 pkt 4, oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne, jak czynności cywilnoprawne wymienione w pkt 1 lub 2.

Zgodnie z art. 1 ust. 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych – przepisy ustawy o:

1. umowie spółki i jej zmianie – stosuje się odpowiednio do aktów założycielskich spółek, statutów spółek i ich zmiany;
   
2. czynnościach cywilnoprawnych – stosuje się odpowiednio do przedmiotów opodatkowania określonych w ust. 1 pkt 2 i 3;
   
3. umowie o dziale spadku oraz umowie o zniesieniu współwłasności – stosuje się odpowiednio do:
   
   1. nabycia własności rzeczy wspólnej lub wspólnego prawa majątkowego albo ich części przez niektórych dotychczasowych współwłaścicieli na dalszą współwłasność – w części spłat lub dopłat,
   2. odpłatnego wyodrębnienia własności lokali na rzecz niektórych lub wszystkich współwłaścicieli.
   
   
   

Należy wskazać, że art. 1 ust. 1 i 2, określający zakres przedmiotowy ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, zawiera enumeratywny katalog czynności, których dokonanie powodować będzie powstanie obowiązku podatkowego. Tym samym, jeżeli dana czynność nie została wymieniona w ustawowym katalogu nie podlega opodatkowaniu tym podatkiem nawet, jeżeli wywołuje skutki gospodarcze takie same lub podobne do tych, które zostały w katalogu wymienione.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika m.in., że Wnioskodawczyni wraz z bratem oraz Panem K. w dniu 27 maja 2019 r. zawarła przed notariuszem umowę zamiany nieruchomości, umowę zniesienia współwłasności oraz ustanowienia nieodpłatnej służebności gruntowej. Umowa zamiany nieruchomości została zawarta w oparciu o przepisy art. 98b ustawy o gospodarce nieruchomościami. Z tytułu zawarcia niniejszej umowy Wnioskodawczyni wskazała, że nie doszło do żadnych dopłat ani spłat.

Mając powyższe na względzie stwierdzić należy, że umowa zniesienia współwłasności bez spłat i dopłat oraz umowa ustanowienia nieodpłatnej służebności gruntowej jako nie wymienione w art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Odnosząc się natomiast do umowy zamiany nieruchomości stwierdzić, że umowa ta podlega generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych i obowiązek uiszczenia tegoż podatku zgodnie z art. 4 pkt 2 ww. ustawy ciąży na stronach czynności.

O powstaniu obowiązku podatkowego decyduje, w myśl art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, moment dokonania czynności cywilnoprawnej.

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych – podstawę opodatkowania przy umowie zamiany:

1. lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego na taki lokal lub prawo do lokalu – stanowi różnica wartości rynkowych zamienianych lokali lub praw do lokali,
2. w pozostałych przypadkach – stanowi wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego, od którego przypada wyższy podatek.
   
   

Przepis art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych określa stawki podatku, które wynoszą m.in. od umowy zamiany przy przeniesieniu własności nieruchomości – 2%.

Niezależnie od powyższego, w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 2 pkt 1 lit. g) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych – nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne w sprawach podlegających przepisom o gospodarce nieruchomościami lub przepisom o autostradach płatnych.

Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz.U. z 2018 r., poz. 2204 ze zm.) określa zasady scalania i podziału nieruchomości (art. 1 ust. 1 pkt 3).

W myśl art. 98b ust. 1 ww. ustawy – właściciele albo użytkownicy wieczyści nieruchomości ukształtowanych w sposób uniemożliwiający ich racjonalne zagospodarowanie mogą złożyć zgodny wniosek o ich połączenie i ponowny podział na działki gruntu, jeżeli przysługują im jednorodne prawa do tych nieruchomości. Do wniosku należy dołączyć, złożone w formie aktu notarialnego, zobowiązanie do dokonania zamiany, o której mowa w ust. 3.

Zgodnie z treścią art. 98b ust. 2 ustawy – w sprawach, o których mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio art. 93, art. 94, art. 96, art. 97 ust. 1-2, art. 98, art. 98a oraz art. 99.

Stosownie do art. 98b ust. 3 cyt. ustawy – podziału nieruchomości, o którym mowa w ust. 1, dokonuje się pod warunkiem, że właściciele albo użytkownicy wieczyści dokonają, w drodze zamiany, wzajemnego przeniesienia praw do części ich nieruchomości, które weszły w skład nowo wydzielonych działek gruntu. W razie nierównej wartości zamienianych części nieruchomości stosuje się art. 15.

Skoro zatem jak wskazano we wniosku umowa zamiany działek została dokonana na podstawie przepisów o gospodarce nieruchomościami, to w przedmiotowej sprawie ma zastosowanie art. 2 pkt 1 lit. g) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, a w konsekwencji przedmiotowa czynność zamiany nie podlegała opodatkowaniu tym podatkiem.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawczynię w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług,
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych. (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.